Podcasts about jetp

The Just Energy Transition Partnership, or JETP, was designed to help countries move away from coal, towards clean energy. But with the United States recently pulling out of its financial commitments, many are wondering if the model can still work. Grant Hauber, an expert in energy finance, who has been closely following developments, argues that the JETP can still succeed without U.S. involvement. Grant, who is the Strategic Energy Finance Adviser for Asia, at the Institute for Energy Economics & Financial Analysis (IEFFA), joins us to break down what happened, why this matters for all of us, and what's next for the JETP.See omnystudio.com/listener for privacy information.

短短一個月，美國股市漲幅回土，整體市值已回落至大選前的水位。頻頻揮舞關稅大刀的「MAGA」政策，更使得市場上人心惶惶！經濟學人警告，川普的恣意妄為，已開始為供應鏈、通膨種下惡果。 而能源轉型議題，則是大家對川普政府的另一大疑慮。據報導，美國已正式退出「公正能源轉型夥伴關係」（JETP），這也讓全球石油公司找到機會，重新擁抱石油。只看短期加大石油開採力道，不僅對環境有害，更加劇了未來產能過剩的風險。 主持人：天下雜誌資深主筆 黃亦筠 主講人：金庫資本管理合夥人兼總經理 丁學文 製作團隊：黃柏維、陳繹方、陳瑞偉 ＊延伸閱讀： 美國經濟數據急轉直下，該如何看待？川普經濟學害的嗎？ https://cwpodcast2025.pse.is/79jfmu ＊訂閱天下全閱讀：https://bit.ly/3STpEpV ＊意見信箱：bill@cw.com.tw -- Hosting provided by SoundOn

John Maytham speaks to Thandolwethu Lukuko, National Coordinator of the Climate Action Network South Africa (SACAN). As a key figure in climate policy and advocacy, he offers insight into how the JETP might adapt, the funding challenges ahead, and what’s next for South Africa’s decarbonization efforts.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Hoa Kỳ vừa rút khỏi thỏa thuận đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng, một sáng kiến do các quốc gia giàu có tài trợ nhằm hỗ trợ các nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam, trong việc chuyển đổi từ than đá sang năng lượng sạch hơn.

Background: Z/Yen's "Focus On" series highlights key business and financial centres from around the world. Here, we look at Ho Chi Minh City, Vietnam's most populous city and largest financial centre. This city is also known as the “Pearl of the Far East” with the charming heritage, dynamic, vibrant and innovative atmosphere, and friendly people. Vietnamese government sets out the goal to be a high-income country by 2045 and reach net-zero emissions by 2050. They also strive to turn Ho Chi Minh City into the international financial center (IFC) by 2045 and create distinct institutional areas for attracting foreign investors. Vietnam's Prime Minister is now leading the steering committee of the IFC project and this shows the government's determination. The IFC in Vietnam will provide opportunities to UK businesses in terms of expertise sharing, trade and investment. Speakers: Dominic Scriven's investing career spans nearly 40 years across London, Hong Kong and Vietnam. He studied at Hanoi University for two years before founding Dragon Capital in 1994. He has received an OBE from the British Queen, and a Labour Medal from the President of Vietnam. Dominic Scriven holds a Combined Honours degree in Law and Sociology from Exeter University. Nguyen Thuy Hanh has over 30 years of banking experience in Vietnam. Hanh leads the client coverage and product teams focused on driving the growth strategy for the bank's clients, people, shareholders, and communities. Under her leadership, the bank provides the banking products and services to 3 client groups through various product lines including, but not limited to transaction banking, financial market, capital market, securities services, M&A advisory, rating advisory, and ESG etc. She is also working closely with Vietnam government bodies, and market participants to implement the JETP and contribute to deliver the commitment of Vietnam in achieving net zero emissions by 2050. Hanh has held various important positions in SCB, including Head of Financial Institutions - Vietnam, Laos, and Cambodia (2010 - 2015); Deputy General Director - Head of International Corporate and Financial Institutions (2016 – 2017); Managing Director - Head of Commercial Banking (2018 – 2020); Managing Director - Head of CIB Client Coverage (2020 – 30/9/2024) and CEO & Head of Corporate and Investment Banking, Vietnam (1/10/2024 – Now). Hanh holds a Master of Business Administration of Solvay Brussels School of Economics and Management - Université Libre de Bruxelles. Andrew Oldland is a senior lawyer specialising in international financial regulation. He is a partner in the UK law firm Michelmores and was the firm's Senior Partner between 2017 and 2021. Andrew is ranked by the Legal 500 directory as a "Leading Individual". Andrew is a barrister, a King's Counsel and a part-time judge sitting in civil/commercial and criminal cases. He previously held a number of senior UK government roles as independent counsel including the Attorney-General's A list of counsel, standing counsel to His Majesty's Revenue & Customs and the Serious Fraud Office's list of counsel. Andrew has advised a number of governments on financial regulation, particularly in respect of common law based international financial centres.

What is a JETP and why is it so important to the just transition agenda? And what can we learn from South Africa's JETP progress? IHRB's Haley St Dennis talks to Yuri Ramkissoon from South Africa's Presidential Climate Commission, who is deeply involved in South Africa's JETP. Together, they unpack the JETP and explores how this form of climate finance is supporting a just and equitable transition to a low-carbon economy.

Lors de la COP26, le premier JETP (Partenariat pour une transition énergétique juste) voyait le jour : un partenariat où les pays occidentaux s'engageaient à soutenir financièrement la transition énergétique sud-africaine à hauteur de 8,5 milliards de dollars (8 milliards d'euros). La somme promise atteint désormais près de 13 milliards de dollars, selon la Commission présidentielle pour le climat, avec des engagements additionnels d'autres pays. Mais les défis sont encore nombreux à surmonter. De notre correspondante à Johannesburg,Depuis le premier JETP, un plan d'investissement a vu le jour, estimant à plus de 90 milliards d'euros les besoins afin de réaliser une transition énergétique d'ici à 2027. Outre que la somme du partenariat initial est donc loin du compte, et qu'elle est constituée principalement de prêts et non de subventions, la distribution des fonds est aux yeux des autorités sud-africaines trop compliquée. « Chaque pays amène de l'argent de façon séparée, déplore Joanne Yawitch, qui gère le financement des projets au sein de la présidence. Ce n'est pas comme si on avait directement accès à une somme globale. Les contributions britanniques sont accordées de telle façon, les contributions américaines à travers un autre mécanisme, et pour d'autres objectifs… On a affaire à un ensemble d'investissements assez complexe, avec chaque pays qui utilise sa méthode habituelle de financement avec l'Afrique du Sud. »À lire aussiÀ Bakou, la COP29 à la recherche d'argent pour financer la transition énergétiqueLes citoyens ne sont pas consultésDu côté de la société civile, on regrette déjà un manque de transparence au niveau de la distribution des subventions, mais aussi lors du choix des trois volets prioritaires — décarbonation de l'électricité, véhicules électriques et hydrogène vert. « Je pense qu'il y a eu beaucoup de scepticisme du fait que les secteurs prioritaires aient été sélectionnés avant d'avoir consulté les citoyens, constate Leanne Govindsamy, du Centre pour les droits environnementaux (CER). Par exemple, pour l'instant, en ce qui concerne les subventions, il y a eu davantage d'argent dépensé pour le secteur de l'hydrogène vert que pour le développement de nouvelles compétences. On peut donc se questionner sur ces choix, et se demander si les pays donateurs viennent avec leurs idées prédéterminées ou s'ils écoutent pour savoir ce qui peut fonctionner le mieux en Afrique du Sud. »Un abandon du charbon qui est difficileAprès de nouvelles consultations, un plan d'action a finalement inclus d'autres volets à financer. Mais depuis, Pretoria a aussi décidé de retarder de six ans la mise hors service d'au moins trois de ses centrales. Il n'est pas évident pour le pays, qui produit près de 80 % de son électricité à base de charbon, d'effectuer une transition rapide. « Nous avons eu des problèmes de pénurie d'énergie en Afrique du Sud, explique Seutame Maimele, de l'institut de recherche TIPS (Trade and industrial policy strategies). Donc, la question de la sécurité énergétique est un sujet-clé. Et on sait aussi qu'il y aura beaucoup de travailleurs de la filière du charbon qui seront touchés, surtout dans la région du Mpumalanga. En tout, on parle de 150 000 à 200 000 emplois qui dépendent de la filière. »Juste en amont de la COP29, l'Agence française de développement (AFD) a annoncé un déblocage de 400 millions d'euros, un prêt qui fait partie des promesses de la COP26, et qui devrait servir à soutenir les dimensions « justes » de la transition. Mais l'exemple raté de la transformation du site de la centrale de Komati, projet financé par la Banque mondiale et qui n'a que peu profité aux populations locales depuis 2022, renforce les doutes des communautés sud-africaines vivant du charbon.Beaucoup d'autres questions restent en suspens, comme le choix du futur mix énergétique du pays. Mais le plus gros pollueur du continent sera bien obligé de transformer ses moyens de production, s'il veut continuer à exporter vers l'Europe malgré la taxe carbone aux frontières.À lire aussiL'énergie à tout prix [4/5] L'Afrique du Sud voudrait prolonger la durée de vie de ses centrales à charbon

Việt Nam có 3.200 km bờ biển, phải đối mặt thường xuyên với giông bão, lũ lụt, sạt lở. Khoảng 30% diện tích đồng bằng sông Cửu Long sẽ bị nhấn chìm nếu nước biển dâng khoảng 50 cm. Dân số dự kiến đạt đến 120 triệu người từ nay đến 2030 trong khi nền kinh tế vẫn phát thải khí CO2 vì 42% sản lượng điện vẫn phụ thuộc vào than đá. Là một trong 5 nước không phải là đảo quốc bị tác động mạnh vì biến đổi khí hậu, Việt Nam đã đặt ra nhiều tham vọng lớn để đạt mục tiêu trung hòa khí phát thải cho đến năm 2050. Trong hành trình này, Pháp khẳng định sát cánh với Việt Nam.Thông qua nhiều dự án tài trợ trực tiếp hoặc trong khuôn khổ các thỏa thuận với các đối tác quốc tế (JETP của G7, Liên Hiệp Châu Âu, Na Uy và Đan Mạch hoặc chiến lược GlobalGateway của Liên Hiệp châu Âu…), chính phủ Pháp, cũng như Cơ quan Phát triển Pháp (Agence Français de Développement, AFD), thúc đẩy phát triển bền vững ở Việt Nam, giúp Việt Nam khắc phục một số hậu quả do biến đổi khí hậu gây ra.Để hiểu hơn về các dự án đang và sắp được triển khai, đại sứ Pháp tại Việt Nam Olivier Brochet đã trả lời một số câu hỏi của RFI Tiếng Việt ngày 13/06/2024.RFI : Hai dự án tài trợ tài chính của Liên Hiệp Châu Âu và của Pháp nhằm đầu đối phó với tác động của biến đổi khí hậu đã được thông báo vào tháng Ba vừa qua. Dự án thứ nhất ở thành phố Hội An, tỉnh Quảng Nam và dự án thứ hai ở thành phố Đông Hà, tỉnh quảng Trị. Xin Đại sứ cho biết tình hình khẩn cấp đến mức độ nào để giải thích cho việc lựa chọn hai địa phương này ?Đại sứ Olivier Brochet : Trước tiên cần phải nhắc lại rằng Cơ quan Phát triển Pháp - AFD tại Việt Nam tập trung vào các dự án về khí hậu. Có nghĩa là những nguồn tài chính của Cơ quan Phát triển Pháp là nhằm hỗ trợ quá trình chuyển đổi năng lượng, và chủ yếu là vì lợi ích của ngành điện Việt Nam, của Tập đoàn Điện lực Việt Nam, hoặc nhằm để thích ứng với biến đổi khí hậu và trường hợp này chủ yếu có lợi cho các tỉnh. Đọc thêm : Cơ quan AFD của Pháp hỗ trợ Việt Nam thực hiện cam kết khí hậuTrong trường hợp thứ hai này, với hai dự án nêu trên là do bộ Kế hoạch Đầu tư Việt Nam đã đề nghị Cơ quan Phát triển Pháp đầu tư tài chính. Dự án ở Hội An liên quan đến xói lở bờ biển đang diễn ra rất nhanh, cấp bách. Cho nên dự án tài trợ đó nhằm mục đích hạn chế xói mòn bờ biển, nhất là bảo vệ các bãi biển trong khu khách sạn ven biển Hội An. Về dự án ở Đông Hà, đó là do thành phố này bị lũ lụt thường xuyên, cho nên cần phải hỗ trợ nỗ lực phòng chống lũ lụt của thành phố. Công trình được tiến hành ở lưu vực thượng nguồn để cố gắng tránh các trận lũ lụt thường xuyên ở các khu vực trung tâm. Tôi điểm sơ qua về nguồn gốc của hai dự án nhưng cả hai cùng nằm trong chính sách chung do Pháp, đặc biệt là do cơ quan AFD tại Việt Nam, tiến hành vì lợi ích của các tỉnh và dĩ nhiên là có dự hỗ trợ của Liên Hiệp Châu Âu, cũng như Quỹ WARM (Water and Natural Resources Management Facility - Quỹ Quản lý Nước và Tài nguyên Thiên nhiên ứng phó với biến đổi khí hậu ở Việt Nam) nhằm mục đích hỗ trợ tất cả các dự án tăng cường năng lực đối phó với biến đổi khí hậu.RFI : Việt Nam nằm trong số 5 nước không phải là đảo dễ bị tác động nhất trước những hệ quả của biến đổi khí hậu. Ở Việt Nam, còn có những địa phương nào cần sự hỗ trợ và kinh nghiệm chuyên ngành của Pháp và Liên Hiệp Châu Âu ?Đại sứ Olivier Brochet : Tôi nghĩ, có thể nói là tất cả các tỉnh ở Việt Nam đều dễ bị tác động do hệ quả của biến đổi khí hậu. Như chị nhắc ở trên Việt Nam là một trong số 5 nước không phải là đảo bị tác động nặng nề và sẽ còn bị như vậy. Có thể thấy việc này qua các trận ngập lụt, xói lở bờ biển, nước mặn xâm lấn hoặc ngược lại là tình trạng hạn hán nghiêm trọng ở nhiều vùng, cho nên cần phải can thiệp ở khắp nơi. Đọc thêm : Pháp, Mỹ hỗ trợ Việt Nam chống biến đổi khí hậuHiện nay, Cơ quan Phát triển Pháp có dự án tại khoảng 15 tỉnh ở Việt Nam theo đề nghị của UBND những tỉnh mà chúng tôi duy trì mối quan hệ, đôi khi có từ lâu, và thực hiện chung nhiều dự án trước đó. Chúng ta mới nêu hai ví dụ nhưng còn nhiều dự án khác nữa. Tôi muốn nhấn mạnh đặc biệt đến ba dự án mà Cơ quan Phát triển Pháp điều phối ở đồng bằng sông Cửu Long. Đây là nơi rất dễ bị tác động trong tương lai vì 50% diện tích đồng bằng sông Cửu Long có thể sẽ bị chìm dưới nước từ nay đến cuối thế kỷ vì nhiều lý do và đang chịu nhiều vấn đề rất trầm trọng. Ví dụ cơ quan AFD can thiệp ở Cà Mau với một dự án cũng liên quan đến xói lở bờ biển để hạn chế hiện tượng này. Còn dự án thứ hai là ở Hậu Giang về xử lý các vụ ngập lụt trong thành phố. Cả hai dự án đã được phê chuẩn và sắp được ký duyệt. Còn một dự án khác ở Vĩnh Long nhằm chống xâm nhập mặn và củng cố bờ sông.RFI : Đại sứ nêu ít nhất 5 dự án ở trên, liệu cơ quan AFD có giám sát, hỗ trợ hoặc chuyển giao kinh nghiệm cho đối tác Việt Nam để các dự án này bền vững sau khi đi vào hoạt động trong tương lai không ?Đại sứ Olivier Brochet : Có, tất cả những dự án này trước đó đều được thảo luận khá kỹ lưỡng về kỹ thuật để xác định chính xác những nhu cầu về thiết bị, về vật liệu, về công trình, cũng như nhu cầu về hỗ trợ kỹ thuật, đào tạo nhân viên - những người chịu trách nhiệm quản lý những vấn đề này. Và Quỹ Quản lý Nước và Tài nguyên Thiên nhiên - WARM do Liên Hiệp Châu Âu triển khai rất hữu ích cho việc này vì cho phép tài trợ, thông qua hình thức trao tặng, những chương trình hỗ trợ kỹ thuật này.  AFD được Quỹ WARM tài trợ khoảng 2 triệu euro hàng năm cho tất cả các dự án của cơ quan nhằm hỗ trợ việc chuyển giao công nghệ, hỗ trợ kỹ thuật cho cho các UBND tỉnh.RFI : Tại hội nghị khí hậu COP 26, Việt Nam đã thông báo nhiều mục tiêu đầy tham vọng. Pháp và nhóm G7 sẵn sàng giúp Việt Nam thực hiện thông qua chương trình Thỏa thuận Đối tác Chuyển dịch Năng lượng Bình đẳng - JETP. Vậy đâu là những hướng đi để đạt được những mục tiêu đó ?Đại sứ Olivier Brochet : Đúng vậy, Việt Nam đã dũng cảm cam kết và quyết tâm đối phó với vấn đề nhiệt độ nóng lên trên toàn cầu. Tôi xin nhắc lại những cam kết được đưa ra tại COP 26, đó là trung hòa khí CO2 vào năm 2050, thoát khỏi than đá vào thập niên 2040, giảm khí metan mà chúng ta biết ở Việt Nam là rất lớn, đặc biệt do trồng lúa. Đó là những cam kết đầy tham vọng.Mong muốn của chúng tôi, và tôi cũng cho đó là nghĩa vụ của chúng tôi, là hỗ trợ Việt Nam thực hiện những cam kết được đưa ra. Chính vì thế Pháp đã cam kết với những đối tác khác trong khuôn khổ Thỏa thuận JETP để mang lại hỗ trợ cụ thể cho Việt Nam. Cũng vì thế vào tháng 06/2023, Pháp đã đề xuất Hiệp ước Paris vì Con người và Hành tinh (Pacte de Paris pour les peuples et la planète, 4P). Việt Nam cũng tham gia và nằm trong số 54 nước ký kết. Ý nghĩa của Hiệp ước này là những nước đang phát triển không phải lựa chọn giữa phát triển vì người dân và chống biến đổi khí hậu. Do đó, các nước giàu nhất cũng phải tham gia hỗ trợ những nỗ lực mà các nước phương Nam đã kiên quyết đưa ra. Có thể thấy Pháp đã đưa ra những cam kết chính trị rất rõ ràng, rất mạnh mẽ và chúng tôi đang thực hiện những cam kết đó ở đây.Tôi vừa nêu ở trên về Thỏa thuận JETP bởi vì Pháp, cùng với các đối tác trong G7, đã cam kết giải ngân 500 triệu euro trong vòng 5 năm và nhiều dự án đầu tiên sắp được thực hiện trong ngân sách này. Một trong những dự án mà tôi nghĩ tới trước tiên là dự án xây thêm một hồ thủy điện cho nhà máy thủy điện Bắc Hà giúp trữ nước, trữ nguồn năng lượng dư thừa từ pin mặt trời trong ngày để sau đó sử dụng nguồn năng lượng này vận hành tua bin nước trong hồ chứa vào buổi tối khi nhu cầu điện tăng cao. Đó là một ví dụ trong số những dự án mà chúng tôi sẽ cấp tín dụng và hiện giờ đang trong giai đoạn đánh giá, định hình.Ngoài ra phải kể đến sự hỗ trợ lớn cho Tập đoàn Điện lực Việt Nam để cải thiện mạng lưới điện bởi vì đây là một trong những vấn đề lớn mà Việt Nam đang phải đối mặt. Một phần lớn sản lượng điện, đặc biệt là điện tái tạo, được sản xuất ở miền Nam trong khi nhu cầu ở miền Bắc cực kỳ lớn và không được đáp ứng đầy đủ. Do đó phải cải thiện mạng lưới điện giữa miền Bắc và miền Nam để có thể phát triển toàn diện ngành sản xuất năng lượng tái tạo. Và đó cũng là lĩnh vực chúng tôi đang hợp tác với Tập đoàn Điện lực Việt Nam. Đọc thêm :Kinh nghiệm xây metro của Pháp trong tuyến Nhổn-Ga Hà Nội Ngoài tài trợ công, Thỏa thuận JETP cũng có những cam kết của các doanh nghiệp và công ty tư nhân để đáp ứng những nhu cầu, trông đợi của Việt Nam. Trong lĩnh vực này, các doanh nghiệp Pháp đã có mặt và tiếp tục cam kết. Tôi chỉ nêu ví dụ của EDF Renewables đang có dự án quan trọng về các loại năng lượng tái tạo ở Việt Nam. Trong tương lai có thể còn có nhiều dự án khác mà chúng tôi đã bắt đầu suy tính tùy theo chính sách của phía Việt Nam. Pháp có thể mang đến những giải pháp về phát triển lĩnh vực hydro và có thể một ngày nào đó nếu Việt Nam tính đến vấn đề điện hạt nhân.Trên đây là một chút phác họa về những dự án liên quan đến năng lượng nhưng cũng còn nhiều dự án khác để hướng tới phát triển nền kinh tế ít phát thải cacbon, như dự án di chuyển đô thị, ví dụ trường hợp tài trợ cho tàu điện ngầm ở Hà Nội với tuyến tàu số 3. Hoặc trong lĩnh vực công nghiệp, nông nghiệp, chúng tôi có rất nhiều chương trình nghiên cứu được thực hiện với các đối tác Việt Nam để cải thiện và giảm khí thải cacbon nông nghiệp.Tiếp theo, chúng tôi làm việc với chính quyền Việt Nam để hỗ trợ triển khai công cụ lập mô hình kinh tế - việc vô cùng cần thiết. Và đây là trường hợp của dự án GEMMES, đã được thực hiện từ nhiều năm qua và giúp chính quyền đưa ra biện pháp, xây dựng chiến lược kinh tế để thích ứng tốt hơn trước những tác động của tình trạng nóng lên toàn cầu, cũng những hệ quả của hiện tượng này. Trên đây là một vài ví dụ về chính sách được Pháp cam kết đồng hành với Việt Nam.RFI Tiếng Việt xin chân thành cảm ơn đại sứ Pháp tại Việt Nam Olivier Brochet.

Việt Nam có 3.200 km bờ biển, phải đối mặt thường xuyên với giông bão, lũ lụt, sạt lở. Khoảng 30% diện tích đồng bằng sông Cửu Long sẽ bị nhấn chìm nếu nước biển dâng khoảng 50 cm. Dân số dự kiến đạt đến 120 triệu người từ nay đến 2030 trong khi nền kinh tế vẫn phát thải khí CO2 vì 42% sản lượng điện vẫn phụ thuộc vào than đá. Là một trong 5 nước không phải là đảo quốc bị tác động mạnh vì biến đổi khí hậu, Việt Nam đã đặt ra nhiều tham vọng lớn để đạt mục tiêu trung hòa khí phát thải cho đến năm 2050. Trong hành trình này, Pháp khẳng định sát cánh với Việt Nam.Thông qua nhiều dự án tài trợ trực tiếp hoặc trong khuôn khổ các thỏa thuận với các đối tác quốc tế (JETP của G7, Liên Hiệp Châu Âu, Na Uy và Đan Mạch hoặc chiến lược GlobalGateway của Liên Hiệp châu Âu…), chính phủ Pháp, cũng như Cơ quan Phát triển Pháp (Agence Français de Développement, AFD), thúc đẩy phát triển bền vững ở Việt Nam, giúp Việt Nam khắc phục một số hậu quả do biến đổi khí hậu gây ra.Để hiểu hơn về các dự án đang và sắp được triển khai, đại sứ Pháp tại Việt Nam Olivier Brochet đã trả lời một số câu hỏi của RFI Tiếng Việt ngày 13/06/2024.RFI : Hai dự án tài trợ tài chính của Liên Hiệp Châu Âu và của Pháp nhằm đầu đối phó với tác động của biến đổi khí hậu đã được thông báo vào tháng Ba vừa qua. Dự án thứ nhất ở thành phố Hội An, tỉnh Quảng Nam và dự án thứ hai ở thành phố Đông Hà, tỉnh quảng Trị. Xin Đại sứ cho biết tình hình khẩn cấp đến mức độ nào để giải thích cho việc lựa chọn hai địa phương này ?Đại sứ Olivier Brochet : Trước tiên cần phải nhắc lại rằng Cơ quan Phát triển Pháp - AFD tại Việt Nam tập trung vào các dự án về khí hậu. Có nghĩa là những nguồn tài chính của Cơ quan Phát triển Pháp là nhằm hỗ trợ quá trình chuyển đổi năng lượng, và chủ yếu là vì lợi ích của ngành điện Việt Nam, của Tập đoàn Điện lực Việt Nam, hoặc nhằm để thích ứng với biến đổi khí hậu và trường hợp này chủ yếu có lợi cho các tỉnh. Đọc thêm : Cơ quan AFD của Pháp hỗ trợ Việt Nam thực hiện cam kết khí hậuTrong trường hợp thứ hai này, với hai dự án nêu trên là do bộ Kế hoạch Đầu tư Việt Nam đã đề nghị Cơ quan Phát triển Pháp đầu tư tài chính. Dự án ở Hội An liên quan đến xói lở bờ biển đang diễn ra rất nhanh, cấp bách. Cho nên dự án tài trợ đó nhằm mục đích hạn chế xói mòn bờ biển, nhất là bảo vệ các bãi biển trong khu khách sạn ven biển Hội An. Về dự án ở Đông Hà, đó là do thành phố này bị lũ lụt thường xuyên, cho nên cần phải hỗ trợ nỗ lực phòng chống lũ lụt của thành phố. Công trình được tiến hành ở lưu vực thượng nguồn để cố gắng tránh các trận lũ lụt thường xuyên ở các khu vực trung tâm. Tôi điểm sơ qua về nguồn gốc của hai dự án nhưng cả hai cùng nằm trong chính sách chung do Pháp, đặc biệt là do cơ quan AFD tại Việt Nam, tiến hành vì lợi ích của các tỉnh và dĩ nhiên là có dự hỗ trợ của Liên Hiệp Châu Âu, cũng như Quỹ WARM (Water and Natural Resources Management Facility - Quỹ Quản lý Nước và Tài nguyên Thiên nhiên ứng phó với biến đổi khí hậu ở Việt Nam) nhằm mục đích hỗ trợ tất cả các dự án tăng cường năng lực đối phó với biến đổi khí hậu.RFI : Việt Nam nằm trong số 5 nước không phải là đảo dễ bị tác động nhất trước những hệ quả của biến đổi khí hậu. Ở Việt Nam, còn có những địa phương nào cần sự hỗ trợ và kinh nghiệm chuyên ngành của Pháp và Liên Hiệp Châu Âu ?Đại sứ Olivier Brochet : Tôi nghĩ, có thể nói là tất cả các tỉnh ở Việt Nam đều dễ bị tác động do hệ quả của biến đổi khí hậu. Như chị nhắc ở trên Việt Nam là một trong số 5 nước không phải là đảo bị tác động nặng nề và sẽ còn bị như vậy. Có thể thấy việc này qua các trận ngập lụt, xói lở bờ biển, nước mặn xâm lấn hoặc ngược lại là tình trạng hạn hán nghiêm trọng ở nhiều vùng, cho nên cần phải can thiệp ở khắp nơi. Đọc thêm : Pháp, Mỹ hỗ trợ Việt Nam chống biến đổi khí hậuHiện nay, Cơ quan Phát triển Pháp có dự án tại khoảng 15 tỉnh ở Việt Nam theo đề nghị của UBND những tỉnh mà chúng tôi duy trì mối quan hệ, đôi khi có từ lâu, và thực hiện chung nhiều dự án trước đó. Chúng ta mới nêu hai ví dụ nhưng còn nhiều dự án khác nữa. Tôi muốn nhấn mạnh đặc biệt đến ba dự án mà Cơ quan Phát triển Pháp điều phối ở đồng bằng sông Cửu Long. Đây là nơi rất dễ bị tác động trong tương lai vì 50% diện tích đồng bằng sông Cửu Long có thể sẽ bị chìm dưới nước từ nay đến cuối thế kỷ vì nhiều lý do và đang chịu nhiều vấn đề rất trầm trọng. Ví dụ cơ quan AFD can thiệp ở Cà Mau với một dự án cũng liên quan đến xói lở bờ biển để hạn chế hiện tượng này. Còn dự án thứ hai là ở Hậu Giang về xử lý các vụ ngập lụt trong thành phố. Cả hai dự án đã được phê chuẩn và sắp được ký duyệt. Còn một dự án khác ở Vĩnh Long nhằm chống xâm nhập mặn và củng cố bờ sông.RFI : Đại sứ nêu ít nhất 5 dự án ở trên, liệu cơ quan AFD có giám sát, hỗ trợ hoặc chuyển giao kinh nghiệm cho đối tác Việt Nam để các dự án này bền vững sau khi đi vào hoạt động trong tương lai không ?Đại sứ Olivier Brochet : Có, tất cả những dự án này trước đó đều được thảo luận khá kỹ lưỡng về kỹ thuật để xác định chính xác những nhu cầu về thiết bị, về vật liệu, về công trình, cũng như nhu cầu về hỗ trợ kỹ thuật, đào tạo nhân viên - những người chịu trách nhiệm quản lý những vấn đề này. Và Quỹ Quản lý Nước và Tài nguyên Thiên nhiên - WARM do Liên Hiệp Châu Âu triển khai rất hữu ích cho việc này vì cho phép tài trợ, thông qua hình thức trao tặng, những chương trình hỗ trợ kỹ thuật này.  AFD được Quỹ WARM tài trợ khoảng 2 triệu euro hàng năm cho tất cả các dự án của cơ quan nhằm hỗ trợ việc chuyển giao công nghệ, hỗ trợ kỹ thuật cho cho các UBND tỉnh.RFI : Tại hội nghị khí hậu COP 26, Việt Nam đã thông báo nhiều mục tiêu đầy tham vọng. Pháp và nhóm G7 sẵn sàng giúp Việt Nam thực hiện thông qua chương trình Thỏa thuận Đối tác Chuyển dịch Năng lượng Bình đẳng - JETP. Vậy đâu là những hướng đi để đạt được những mục tiêu đó ?Đại sứ Olivier Brochet : Đúng vậy, Việt Nam đã dũng cảm cam kết và quyết tâm đối phó với vấn đề nhiệt độ nóng lên trên toàn cầu. Tôi xin nhắc lại những cam kết được đưa ra tại COP 26, đó là trung hòa khí CO2 vào năm 2050, thoát khỏi than đá vào thập niên 2040, giảm khí metan mà chúng ta biết ở Việt Nam là rất lớn, đặc biệt do trồng lúa. Đó là những cam kết đầy tham vọng.Mong muốn của chúng tôi, và tôi cũng cho đó là nghĩa vụ của chúng tôi, là hỗ trợ Việt Nam thực hiện những cam kết được đưa ra. Chính vì thế Pháp đã cam kết với những đối tác khác trong khuôn khổ Thỏa thuận JETP để mang lại hỗ trợ cụ thể cho Việt Nam. Cũng vì thế vào tháng 06/2023, Pháp đã đề xuất Hiệp ước Paris vì Con người và Hành tinh (Pacte de Paris pour les peuples et la planète, 4P). Việt Nam cũng tham gia và nằm trong số 54 nước ký kết. Ý nghĩa của Hiệp ước này là những nước đang phát triển không phải lựa chọn giữa phát triển vì người dân và chống biến đổi khí hậu. Do đó, các nước giàu nhất cũng phải tham gia hỗ trợ những nỗ lực mà các nước phương Nam đã kiên quyết đưa ra. Có thể thấy Pháp đã đưa ra những cam kết chính trị rất rõ ràng, rất mạnh mẽ và chúng tôi đang thực hiện những cam kết đó ở đây.Tôi vừa nêu ở trên về Thỏa thuận JETP bởi vì Pháp, cùng với các đối tác trong G7, đã cam kết giải ngân 500 triệu euro trong vòng 5 năm và nhiều dự án đầu tiên sắp được thực hiện trong ngân sách này. Một trong những dự án mà tôi nghĩ tới trước tiên là dự án xây thêm một hồ thủy điện cho nhà máy thủy điện Bắc Hà giúp trữ nước, trữ nguồn năng lượng dư thừa từ pin mặt trời trong ngày để sau đó sử dụng nguồn năng lượng này vận hành tua bin nước trong hồ chứa vào buổi tối khi nhu cầu điện tăng cao. Đó là một ví dụ trong số những dự án mà chúng tôi sẽ cấp tín dụng và hiện giờ đang trong giai đoạn đánh giá, định hình.Ngoài ra phải kể đến sự hỗ trợ lớn cho Tập đoàn Điện lực Việt Nam để cải thiện mạng lưới điện bởi vì đây là một trong những vấn đề lớn mà Việt Nam đang phải đối mặt. Một phần lớn sản lượng điện, đặc biệt là điện tái tạo, được sản xuất ở miền Nam trong khi nhu cầu ở miền Bắc cực kỳ lớn và không được đáp ứng đầy đủ. Do đó phải cải thiện mạng lưới điện giữa miền Bắc và miền Nam để có thể phát triển toàn diện ngành sản xuất năng lượng tái tạo. Và đó cũng là lĩnh vực chúng tôi đang hợp tác với Tập đoàn Điện lực Việt Nam. Đọc thêm :Kinh nghiệm xây metro của Pháp trong tuyến Nhổn-Ga Hà Nội Ngoài tài trợ công, Thỏa thuận JETP cũng có những cam kết của các doanh nghiệp và công ty tư nhân để đáp ứng những nhu cầu, trông đợi của Việt Nam. Trong lĩnh vực này, các doanh nghiệp Pháp đã có mặt và tiếp tục cam kết. Tôi chỉ nêu ví dụ của EDF Renewables đang có dự án quan trọng về các loại năng lượng tái tạo ở Việt Nam. Trong tương lai có thể còn có nhiều dự án khác mà chúng tôi đã bắt đầu suy tính tùy theo chính sách của phía Việt Nam. Pháp có thể mang đến những giải pháp về phát triển lĩnh vực hydro và có thể một ngày nào đó nếu Việt Nam tính đến vấn đề điện hạt nhân.Trên đây là một chút phác họa về những dự án liên quan đến năng lượng nhưng cũng còn nhiều dự án khác để hướng tới phát triển nền kinh tế ít phát thải cacbon, như dự án di chuyển đô thị, ví dụ trường hợp tài trợ cho tàu điện ngầm ở Hà Nội với tuyến tàu số 3. Hoặc trong lĩnh vực công nghiệp, nông nghiệp, chúng tôi có rất nhiều chương trình nghiên cứu được thực hiện với các đối tác Việt Nam để cải thiện và giảm khí thải cacbon nông nghiệp.Tiếp theo, chúng tôi làm việc với chính quyền Việt Nam để hỗ trợ triển khai công cụ lập mô hình kinh tế - việc vô cùng cần thiết. Và đây là trường hợp của dự án GEMMES, đã được thực hiện từ nhiều năm qua và giúp chính quyền đưa ra biện pháp, xây dựng chiến lược kinh tế để thích ứng tốt hơn trước những tác động của tình trạng nóng lên toàn cầu, cũng những hệ quả của hiện tượng này. Trên đây là một vài ví dụ về chính sách được Pháp cam kết đồng hành với Việt Nam.RFI Tiếng Việt xin chân thành cảm ơn đại sứ Pháp tại Việt Nam Olivier Brochet.

Join co-hosts Kat Garbis and Sean Rabbitt to hear an update on security from Jamf.  Sean opens the podcast by sharing an update from RSA. AI, mobile security, and all the ways one can get hacked came up frequently at RSA 2024. Jamf won three awards: Market Leader — Zero Trust BYOD, Market Leader — Mobile Device Security, Cutting Edge — Mobile Endpoint Security.  Guests, Max Simpson and Harry Jenkins (Jamf — Security), join to discuss one of Jamf's security solutions, Jamf Executive Threat Prevention (JETP). The team unpacks how it is different than Jamf Protect, types of organizations and individuals within an organization that would leverage this niche security solution, as well as ways it can prevent sophisticated mobile attacks and also provide mobile forensics.  Edited by: Merlin Gulick  

Konsep transisi berkeadilan merupakan konsep yang bertujuan untuk menjawab tantangan terkait ketidakadilan, penurunan kualitas lingkungan, dan juga ketenagakerjaan. Berdasarkan hasil studi IESR, beberapa negara seperti Jerman, Afrika Selatan, Australia, dan Kanada sudah menerapkan konsep transisi berkeadilan dalam upaya mengurangi penggunaan bahan bakar fosil. Pembelajaran dari beberapa negara tersebut mengerucut dengan mendorong adanya tata kelola pemerintahan yang baik, mendorong diversifikasi ekonomi, keterlibatan seluruh pihak dalam perencanaan, dan adanya mekanisme pembiayaan untuk mempersiapkan dampak transisi.  Lalu, sejauh apa Indonesia telah memahami dan merencanakan transisi berkeadilan dan prinsip apa saja yang dinyatakan penting dalam pelaksanaan proyek yang terdapat di JETP? Pertanyaan ini akan dibahas tuntas oleh Catharine Winata, Safeguard and Environmental Specialist, JETP Secretariat, dan dipandu oleh Muhammad Aulia Anis, Green Economy Program Officer dalam IESR Bicara Energi "Seberapa Siap Indonesia Memaknai Transisi Berkeadilan?"

Với bờ biển dài đến 3.200 km, Việt Nam là một trong những quốc gia dễ bị tác động nhất của biến đổi khí hậu. Nhiệt độ tăng, nước biển dâng cao, sự gia tăng về tần suất và cường độ của các hiện tượng khí hậu cực đoan kết hợp với tăng trưởng dân số và đô thị hóa mạnh mẽ, đang làm gia tăng các rủi ro xói lở ven biển, ngập lụt đô thị và hạn hán trên cả nước. Tại hội nghị khí hậu Liên Hiệp Quốc COP26 ở Glasgow, Việt Nam đã cam kết sẽ đạt đến trung hòa carbon vào năm 2050. Chính là để thực hiện mục tiêu đó, vào tháng 12/2022, Việt Nam đã ký hiệp định thiết lập Đối tác Chuyển đổi Năng lượng Công bằng ( Just Energy Transition Partnership - JETP) với nhóm G7, Liên Hiệp Châu Âu, Na Uy và Đan Mạch. Hoạt động tại Việt Nam ngay từ năm 1993, Cơ quan Phát triển Pháp ( Agence Française de Développement - AFD ) trong nhiều năm qua vẫn hỗ trợ Việt Nam xây dựng chiến lược và triển khai nhiều dự án chống biến đổi khí hậu. Trả lời RFI Việt ngữ ngày 29/11/2023, ông Hervé Conan, giám đốc AFD Việt Nam, trước hết đánh giá về mức độ tác động của biến đổi khí hậu đối với Việt Nam: Hervé Conan: Việt Nam rõ ràng là một trong năm quốc gia lục địa dễ bị tác động bởi biến đổi khí hậu nhất thế giới, một phần là do Việt Nam có một vùng bờ biển dài hơn 3.000 km, khiến các thành phố ven biển dễ hứng chịu các cơn bão nhiệt đới, mà tần suất và cường độ sẽ gia tăng cùng với biến đổi khí hậu. Với địa hình như vậy, Việt Nam có nguy cơ ngập lụt rất cao cùng với các thiên tai ngày càng nặng nề. Việt Nam cũng có hai vùng đồng bằng có độ cao gần bằng với mực nước biển, cho nên có nhiều nguy cơ bị ngập mặn, hiện tượng mà chúng ta đã thấy ở đồng bằng sông Cửu Long, cũng như đồng bằng sông Hồng, nơi mà lượng phù sa trong con sông đã giảm rất nhiều do các đập trên thượng nguồn. Do mực nước biển dâng cao, tình trạng ngập mặn ngày càng lấn sâu trong đất liền. Vì những lý do nói trên mà Việt Nam đã hứng chịu những tác động của biến đổi khí hậu rất mạnh. Chúng ta đã thấy là mỗi năm trôi qua, thiệt hại do biến đổi khí hậu đối với các thành phố càng tăng. Nói cách khác, biến đổi khí hậu đã là một thực tế ở Việt Nam, mà toàn thể người dân phải hứng chịu tuy chưa phải là hàng ngày, nhưng đã là thường xuyên. Trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu, và nhất là trong việc thực hiện mục tiêu trung hòa carbon năm 2050, cơ quan AFD đang hỗ trợ Việt Nam như thế nào, ông Hervé Conan cho biết:Hervé Conan: Kể từ sau hội nghị COP21 ở Paris, tại Việt Nam, AFD được giao nhiệm vụ thuần túy về khí hậu, nhằm hỗ trợ Việt Nam, giống như với toàn bộ các nước đang trỗi dậy, thực hiện những cam kết mà họ đã đưa ra tại COP21, nhằm giúp Việt Nam thích ứng với biến đổi khí hậu, đáp ứng nhu cầu đối phó với các nguy cơ liên quan biến đổi khí hậu: lũ lụt, sạt lở bờ biển, bão nhiệt đới.Không chỉ là một quốc gia rất dễ bị tác động của biến đổi khí hậu, Việt Nam còn là một nước phát ra ngày càng nhiều khí thải CO2, vì có nền kinh tế tăng trưởng nhanh, có sản lượng năng lượng tăng đều đặn mỗi năm và hiện vẫn dựa rất nhiều vào nguồn điện than.Tại hội nghị COP26, Việt Nam đã cam kết đạt trung hòa carbon vào năm 2050, phi carbon hóa sản xuất năng lượng, dần dần thay thế các nhà máy điện than bằng các năng lượng tái tạo như điện gió, điện Mặt trời. Hiện giờ Việt Nam gặp khó khăn trong việc tiếp nhận các nguồn năng lượng tái tạo đó do sự yếu kém của mạng lưới truyền tải điện tại một quốc gia có địa hình trải dài như vậy. Hệ thống truyền tải điện qua sóng vô tuyến phải được tăng cường. AFD đang cùng Tập đoàn Điện lực Việt Nam EVN tài trợ một số dự án nhằm tăng cường mạng lưới điện: đường dây tải điện, trạm tải điện.Chúng tôi cũng tham gia vào dự án trạm thủy điện tích năng Bác Ái ( tỉnh Ninh Thuận ), sử dụng thiết bị công nghệ tích hợp bơm - tuabin đảo chiều và động cơ - máy phát đảo chiều, để bảo đảm cho sự cân đối của mạng lưới điện. Chúng tôi cũng làm việc với EVN về dự án mở rộng các nhà máy thủy điện. Ở Việt Nam hiện nay không còn chỗ để xây các nhà máy thủy điện lớn mới, cho nên điều chúng tôi làm đó là nâng cao giá trị của các đập thủy điện hiện có, qua việc tạo khả năng sản xuất mới cho các đập này. Nói chung là AFD làm việc rất chặt chẽ với Tập đoàn Điện lực Việt Nam với tư cách một đối tác trên thực địa để hỗ trợ họ trong tiến trình chuyển đổi năng lượng. Giai đoạn đầu tiên của tiến trình đó là trước hết giúp EVN củng cố các đường dây tải điện. Tiếp đến là phải hỗ trợ khu vực tư nhân đầu tư ồ ạt vào các nhà máy điện Mặt trời, nhà máy điện gió, trong đất liền hoặc ngoài khơi, những nguồn năng lượng mà Việt Nam có rất nhiều tiềm năng.Bị đe dọa nhiều nhất do tác động của biến đổi khí hậu chính là vùng đồng bằng sông Cửu Long và nhất là các thành phố ven biển. Ông Hervé Conan, giám đốc cơ quan AFD ở Việt Nam, nói về những dự án để các địa phương đó đối phó với những nguy cơ, như xói lở bờ biển, ngập mặn…: Hervé Conan: Về vấn đề các bờ biển và đồng bằng sông Cửu Long, nên biết rằng đến khoảng năm 2100, từ 40% đến 50% đồng bằng sông Cửu Long có thể sẽ biến mất, tức là một phần diện tích lớn của Việt Nam có thể biến mất.Để vùng này thích ứng với biến đổi khí hậu, chúng tôi tham gia vào việc chống ngập mặn với các dự án xây đập để ngăn nước mặn xâm nhập vào các cánh đồng. Chúng tôi cũng tham gia vào việc chống xói lở ở các bờ biển, cũng như ở vùng đồng bằng sông Cửu Long. Chúng tôi còn hỗ trợ toàn bộ các thành phố ven biển đang phải đối đầu với tình trạng xói lở, với các cơn bão nhiệt đới, đặc biệt là các tỉnh miền trung còn phải đối phó với nguy cơ ngập lụt, bằng những dự án quy hoạch, những biện pháp để giảm thiểu nguy cơ ngập lụt, để bảo vệ toàn bộ dân cư mà phần lớn thời gian trong năm vẫn phải sống với lũ lụt khi xảy ra những hiện tượng thời tiết cực đoan. Chúng ta biết là những hiện tượng thời tiết cực đoan này sẽ gia tăng trong những năm tới. Chúng tôi làm việc với từng tỉnh để hỗ trợ việc thiết lập các dự án quy hoạch tính đến nhiều nhất có thể được những yếu tố của thiên nhiên, tính việc quản lý các hồ chứa nước để giảm thiểu lượng nước đổ vào các thành phố khi mưa nhiều.Nói chung, chúng tôi vừa hỗ trợ về kỹ thuật cho các tỉnh, vừa đầu tư vào các cơ sở hạ tầng lớn của các thành phố. Chúng tôi cũng tham gia vào nghiên cứu với chương trình GEMMES, mà giai đoạn 2 sẽ được khởi động nhân hội nghị COP28, để hỗ trợ Việt Nam những công cụ giúp đưa ra các quyết định, giúp đề ra các chiến lược, chính sách thích hợp nhất trong bối cảnh phức tạp của Việt Nam: kinh tế tăng trưởng mạnh, dân số ngày càng đông, rất dễ bị tác động, chuyển đổi sinh thái phải đi kèm với an ninh năng lượng để bảo đảm đáp ứng nhu cầu về điện của một nền kinh tế tăng mạnh và của một dân số ngày càng đông.”Để thúc đẩy tiến trình chuyển đổi năng lượng trong khuôn khổ Đối tác Chuyển đổi Năng Lượng Công Bằng ( JETP ), cơ quan AFD cũng đang giúp Việt Nam phát triển các nguồn năng lượng tái tạo và cũng hiện đại hóa các cơ sở hạ tầng, nhất là mạng lưới truyền tải điện, theo lời ông Hervé Conan: Hervé Conan: Cộng đồng quốc tế đã cam kết trong khoảng từ 3 đến 5 năm tới sẽ cấp cho Việt Nam 15,5 tỷ đôla trong khuôn khổ Đối tác Chuyển đổi Năng lượng Công bằng. Riêng nước Pháp, thông qua cơ quan AFD, đã cam kết cấp ít nhất 500 triệu euro. Tài trợ của Pháp sẽ được cụ thể hóa qua các dự án lớn, đặc biệt là với EVN để một phần là tăng cường các đường dây truyền tải điện. Chúng tôi cũng làm việc với các ngân hàng công thiết lập các khoản tín dụng cho khu vực tư nhân để các doanh nghiệp này đóng góp vào tiến trình “xanh hóa” sản xuất năng lượng.Ngoài những đầu tư đó, chúng tôi cũng đóng góp những kỹ năng chuyên môn của Pháp về chuyển đổi năng lượng, để hỗ trợ cho chính phủ trong việc chọn lựa các giải pháp. Mặt khác, giai đoạn 2 của chương trình nghiên cứu GEMMES sẽ giúp cho việc mô hình hóa những tác động kinh tế xã hội của các chính sách mà Việt Nam sẽ chọn, để xác định những chính sách nào có ít tác động kinh tế xã hội nhất đối với người dân. Nói chung đó là sự hợp tác theo diện tương đối rộng nhằm hỗ trợ Việt Nam về nhiều mặt của tiến trình Chuyển đổi Năng lượng Công bằng để đạt mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2050. Đây là một thách đố rất lớn đối với Việt Nam, đòi hỏi một cuộc cách mạng mới, hoặc như một số người gọi, một “đổi mới” thứ hai, một thay đổi quan trọng cần thiết để có được một tăng trưởng xanh trong những năm tới như mong muốn của Việt Nam.” Nhưng một tài liệu nghiên cứu được đăng trên trang web của cơ quan AFD trong tháng 11 có đưa ra lời cảnh báo cho Việt Nam:"Về lâu dài, nền kinh tế có thể bị mắc kẹt vào bẫy quốc gia có thu nhập trung bình nếu chính quyền không giải quyết được hai vấn đề mang tính cơ cấu: một là năng suất và mặt khác, và hai, mạnh mẽ hơn, là cuộc chiến chống biến đổi khí hậu. Việc chống biến đổi khí hậu hiện nay dường như được thực hiện rất nghiêm túc trong quy hoạch của Việt Nam nhằm đạt mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2050. Tuy nhiên, nhiều chiến lược hiện nay phải được phối hợp một cách hài hòa để tránh những mâu thuẫn và trên hết phải được thực hiện bằng những hành động cụ thể. Thế mà, sự nặng nề của bộ máy quan liêu và của tiến trình ra quyết định theo chiều dọc vẫn còn là những hạn chế cản trở việc thực thi các dự án. Mặc dù có những cải tiến nhất định, nạn tham nhũng, tình trạng thiếu minh bạch và thống kê rời rạc tiếp tục tác động tiêu cực đến rủi ro quốc gia. Cơ quan công quyền sẽ có vai trò quan trọng trong việc giải quyết những thách thức này, thông qua việc gia tăng đầu tư công và cải thiện năng lực thực hiện."  

Với bờ biển dài đến 3.200 km, Việt Nam là một trong những quốc gia dễ bị tác động nhất của biến đổi khí hậu. Nhiệt độ tăng, nước biển dâng cao, sự gia tăng về tần suất và cường độ của các hiện tượng khí hậu cực đoan kết hợp với tăng trưởng dân số và đô thị hóa mạnh mẽ, đang làm gia tăng các rủi ro xói lở ven biển, ngập lụt đô thị và hạn hán trên cả nước. Tại hội nghị khí hậu Liên Hiệp Quốc COP26 ở Glasgow, Việt Nam đã cam kết sẽ đạt đến trung hòa carbon vào năm 2050. Chính là để thực hiện mục tiêu đó, vào tháng 12/2022, Việt Nam đã ký hiệp định thiết lập Đối tác Chuyển đổi Năng lượng Công bằng ( Just Energy Transition Partnership - JETP) với nhóm G7, Liên Hiệp Châu Âu, Na Uy và Đan Mạch. Hoạt động tại Việt Nam ngay từ năm 1993, Cơ quan Phát triển Pháp ( Agence Française de Développement - AFD ) trong nhiều năm qua vẫn hỗ trợ Việt Nam xây dựng chiến lược và triển khai nhiều dự án chống biến đổi khí hậu. Trả lời RFI Việt ngữ ngày 29/11/2023, ông Hervé Conan, giám đốc AFD Việt Nam, trước hết đánh giá về mức độ tác động của biến đổi khí hậu đối với Việt Nam: Hervé Conan: Việt Nam rõ ràng là một trong năm quốc gia lục địa dễ bị tác động bởi biến đổi khí hậu nhất thế giới, một phần là do Việt Nam có một vùng bờ biển dài hơn 3.000 km, khiến các thành phố ven biển dễ hứng chịu các cơn bão nhiệt đới, mà tần suất và cường độ sẽ gia tăng cùng với biến đổi khí hậu. Với địa hình như vậy, Việt Nam có nguy cơ ngập lụt rất cao cùng với các thiên tai ngày càng nặng nề. Việt Nam cũng có hai vùng đồng bằng có độ cao gần bằng với mực nước biển, cho nên có nhiều nguy cơ bị ngập mặn, hiện tượng mà chúng ta đã thấy ở đồng bằng sông Cửu Long, cũng như đồng bằng sông Hồng, nơi mà lượng phù sa trong con sông đã giảm rất nhiều do các đập trên thượng nguồn. Do mực nước biển dâng cao, tình trạng ngập mặn ngày càng lấn sâu trong đất liền. Vì những lý do nói trên mà Việt Nam đã hứng chịu những tác động của biến đổi khí hậu rất mạnh. Chúng ta đã thấy là mỗi năm trôi qua, thiệt hại do biến đổi khí hậu đối với các thành phố càng tăng. Nói cách khác, biến đổi khí hậu đã là một thực tế ở Việt Nam, mà toàn thể người dân phải hứng chịu tuy chưa phải là hàng ngày, nhưng đã là thường xuyên. Trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu, và nhất là trong việc thực hiện mục tiêu trung hòa carbon năm 2050, cơ quan AFD đang hỗ trợ Việt Nam như thế nào, ông Hervé Conan cho biết:Hervé Conan: Kể từ sau hội nghị COP21 ở Paris, tại Việt Nam, AFD được giao nhiệm vụ thuần túy về khí hậu, nhằm hỗ trợ Việt Nam, giống như với toàn bộ các nước đang trỗi dậy, thực hiện những cam kết mà họ đã đưa ra tại COP21, nhằm giúp Việt Nam thích ứng với biến đổi khí hậu, đáp ứng nhu cầu đối phó với các nguy cơ liên quan biến đổi khí hậu: lũ lụt, sạt lở bờ biển, bão nhiệt đới.Không chỉ là một quốc gia rất dễ bị tác động của biến đổi khí hậu, Việt Nam còn là một nước phát ra ngày càng nhiều khí thải CO2, vì có nền kinh tế tăng trưởng nhanh, có sản lượng năng lượng tăng đều đặn mỗi năm và hiện vẫn dựa rất nhiều vào nguồn điện than.Tại hội nghị COP26, Việt Nam đã cam kết đạt trung hòa carbon vào năm 2050, phi carbon hóa sản xuất năng lượng, dần dần thay thế các nhà máy điện than bằng các năng lượng tái tạo như điện gió, điện Mặt trời. Hiện giờ Việt Nam gặp khó khăn trong việc tiếp nhận các nguồn năng lượng tái tạo đó do sự yếu kém của mạng lưới truyền tải điện tại một quốc gia có địa hình trải dài như vậy. Hệ thống truyền tải điện qua sóng vô tuyến phải được tăng cường. AFD đang cùng Tập đoàn Điện lực Việt Nam EVN tài trợ một số dự án nhằm tăng cường mạng lưới điện: đường dây tải điện, trạm tải điện.Chúng tôi cũng tham gia vào dự án trạm thủy điện tích năng Bác Ái ( tỉnh Ninh Thuận ), sử dụng thiết bị công nghệ tích hợp bơm - tuabin đảo chiều và động cơ - máy phát đảo chiều, để bảo đảm cho sự cân đối của mạng lưới điện. Chúng tôi cũng làm việc với EVN về dự án mở rộng các nhà máy thủy điện. Ở Việt Nam hiện nay không còn chỗ để xây các nhà máy thủy điện lớn mới, cho nên điều chúng tôi làm đó là nâng cao giá trị của các đập thủy điện hiện có, qua việc tạo khả năng sản xuất mới cho các đập này. Nói chung là AFD làm việc rất chặt chẽ với Tập đoàn Điện lực Việt Nam với tư cách một đối tác trên thực địa để hỗ trợ họ trong tiến trình chuyển đổi năng lượng. Giai đoạn đầu tiên của tiến trình đó là trước hết giúp EVN củng cố các đường dây tải điện. Tiếp đến là phải hỗ trợ khu vực tư nhân đầu tư ồ ạt vào các nhà máy điện Mặt trời, nhà máy điện gió, trong đất liền hoặc ngoài khơi, những nguồn năng lượng mà Việt Nam có rất nhiều tiềm năng.Bị đe dọa nhiều nhất do tác động của biến đổi khí hậu chính là vùng đồng bằng sông Cửu Long và nhất là các thành phố ven biển. Ông Hervé Conan, giám đốc cơ quan AFD ở Việt Nam, nói về những dự án để các địa phương đó đối phó với những nguy cơ, như xói lở bờ biển, ngập mặn…: Hervé Conan: Về vấn đề các bờ biển và đồng bằng sông Cửu Long, nên biết rằng đến khoảng năm 2100, từ 40% đến 50% đồng bằng sông Cửu Long có thể sẽ biến mất, tức là một phần diện tích lớn của Việt Nam có thể biến mất.Để vùng này thích ứng với biến đổi khí hậu, chúng tôi tham gia vào việc chống ngập mặn với các dự án xây đập để ngăn nước mặn xâm nhập vào các cánh đồng. Chúng tôi cũng tham gia vào việc chống xói lở ở các bờ biển, cũng như ở vùng đồng bằng sông Cửu Long. Chúng tôi còn hỗ trợ toàn bộ các thành phố ven biển đang phải đối đầu với tình trạng xói lở, với các cơn bão nhiệt đới, đặc biệt là các tỉnh miền trung còn phải đối phó với nguy cơ ngập lụt, bằng những dự án quy hoạch, những biện pháp để giảm thiểu nguy cơ ngập lụt, để bảo vệ toàn bộ dân cư mà phần lớn thời gian trong năm vẫn phải sống với lũ lụt khi xảy ra những hiện tượng thời tiết cực đoan. Chúng ta biết là những hiện tượng thời tiết cực đoan này sẽ gia tăng trong những năm tới. Chúng tôi làm việc với từng tỉnh để hỗ trợ việc thiết lập các dự án quy hoạch tính đến nhiều nhất có thể được những yếu tố của thiên nhiên, tính việc quản lý các hồ chứa nước để giảm thiểu lượng nước đổ vào các thành phố khi mưa nhiều.Nói chung, chúng tôi vừa hỗ trợ về kỹ thuật cho các tỉnh, vừa đầu tư vào các cơ sở hạ tầng lớn của các thành phố. Chúng tôi cũng tham gia vào nghiên cứu với chương trình GEMMES, mà giai đoạn 2 sẽ được khởi động nhân hội nghị COP28, để hỗ trợ Việt Nam những công cụ giúp đưa ra các quyết định, giúp đề ra các chiến lược, chính sách thích hợp nhất trong bối cảnh phức tạp của Việt Nam: kinh tế tăng trưởng mạnh, dân số ngày càng đông, rất dễ bị tác động, chuyển đổi sinh thái phải đi kèm với an ninh năng lượng để bảo đảm đáp ứng nhu cầu về điện của một nền kinh tế tăng mạnh và của một dân số ngày càng đông.”Để thúc đẩy tiến trình chuyển đổi năng lượng trong khuôn khổ Đối tác Chuyển đổi Năng Lượng Công Bằng ( JETP ), cơ quan AFD cũng đang giúp Việt Nam phát triển các nguồn năng lượng tái tạo và cũng hiện đại hóa các cơ sở hạ tầng, nhất là mạng lưới truyền tải điện, theo lời ông Hervé Conan: Hervé Conan: Cộng đồng quốc tế đã cam kết trong khoảng từ 3 đến 5 năm tới sẽ cấp cho Việt Nam 15,5 tỷ đôla trong khuôn khổ Đối tác Chuyển đổi Năng lượng Công bằng. Riêng nước Pháp, thông qua cơ quan AFD, đã cam kết cấp ít nhất 500 triệu euro. Tài trợ của Pháp sẽ được cụ thể hóa qua các dự án lớn, đặc biệt là với EVN để một phần là tăng cường các đường dây truyền tải điện. Chúng tôi cũng làm việc với các ngân hàng công thiết lập các khoản tín dụng cho khu vực tư nhân để các doanh nghiệp này đóng góp vào tiến trình “xanh hóa” sản xuất năng lượng.Ngoài những đầu tư đó, chúng tôi cũng đóng góp những kỹ năng chuyên môn của Pháp về chuyển đổi năng lượng, để hỗ trợ cho chính phủ trong việc chọn lựa các giải pháp. Mặt khác, giai đoạn 2 của chương trình nghiên cứu GEMMES sẽ giúp cho việc mô hình hóa những tác động kinh tế xã hội của các chính sách mà Việt Nam sẽ chọn, để xác định những chính sách nào có ít tác động kinh tế xã hội nhất đối với người dân. Nói chung đó là sự hợp tác theo diện tương đối rộng nhằm hỗ trợ Việt Nam về nhiều mặt của tiến trình Chuyển đổi Năng lượng Công bằng để đạt mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2050. Đây là một thách đố rất lớn đối với Việt Nam, đòi hỏi một cuộc cách mạng mới, hoặc như một số người gọi, một “đổi mới” thứ hai, một thay đổi quan trọng cần thiết để có được một tăng trưởng xanh trong những năm tới như mong muốn của Việt Nam.” Nhưng một tài liệu nghiên cứu được đăng trên trang web của cơ quan AFD trong tháng 11 có đưa ra lời cảnh báo cho Việt Nam:"Về lâu dài, nền kinh tế có thể bị mắc kẹt vào bẫy quốc gia có thu nhập trung bình nếu chính quyền không giải quyết được hai vấn đề mang tính cơ cấu: một là năng suất và mặt khác, và hai, mạnh mẽ hơn, là cuộc chiến chống biến đổi khí hậu. Việc chống biến đổi khí hậu hiện nay dường như được thực hiện rất nghiêm túc trong quy hoạch của Việt Nam nhằm đạt mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2050. Tuy nhiên, nhiều chiến lược hiện nay phải được phối hợp một cách hài hòa để tránh những mâu thuẫn và trên hết phải được thực hiện bằng những hành động cụ thể. Thế mà, sự nặng nề của bộ máy quan liêu và của tiến trình ra quyết định theo chiều dọc vẫn còn là những hạn chế cản trở việc thực thi các dự án. Mặc dù có những cải tiến nhất định, nạn tham nhũng, tình trạng thiếu minh bạch và thống kê rời rạc tiếp tục tác động tiêu cực đến rủi ro quốc gia. Cơ quan công quyền sẽ có vai trò quan trọng trong việc giải quyết những thách thức này, thông qua việc gia tăng đầu tư công và cải thiện năng lực thực hiện."  

- Sẵn sàng triển khai hiệu quả Nghị quyết của Quốc hội về áp dụng cơ chế thuế tối thiểu toàn cầu.- Huy động nguồn lực tài chính quốc tế cho các dự án năng lượng: Giải pháp quan trọng trong chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP). Chủ đề : Thuế TTTC, FDI, JETP, TKĐ, TKNL --- Support this podcast: https://podcasters.spotify.com/pod/show/vov1kd/support

 - Theo kế hoạch, tại Hội nghị Thượng đỉnh Hành động khí hậu thế giới trong khuôn khổ Hội nghị lần thứ 28 các bên tham gia Công ước khung của Liên Hợp Quốc về Biến đổi khí hậu (COP28) diễn ra tại Expo City Dubai, UAE từ 30/11 đến 12/12/2023, Việt Nam sẽ mắt Kế hoạch Huy động nguồn lực chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP) của Việt Nam và các hoạt động giới thiệu về nỗ lực giảm nhẹ, thích ứng, tăng trưởng xanh của Việt Nam trong thời gian qua. Kế hoạch huy động nguồn lực là bước đầu triển khai thực hiện Tuyên bố chính trị thiết lập quan hệ đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP). Việc huy động tài chính từ các đối tác quốc tế được xác định là nguồn lực quan trọng để hiện thực hoá mục tiêu JETP, trong đó tập trung vào 2 giải pháp: đẩy mạnh phát triển năng lượng tái tạo và tăng cường thúc đẩy sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả. Tác giả : Nguyên Long Chủ đề : Chuyển đổi năng lượng, JETP, TKNL, Tiết kiệm điện, NLTT, Giải pháp quan trọng chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP) --- Support this podcast: https://podcasters.spotify.com/pod/show/vov1sukien/support

Vào giữa tháng 7 vừa qua, một phái đoàn Pháp, trong đó có bà Valérie Verdier, Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Viện Nghiên cứu Phát triển, cùng với ông Bruno David, Chủ tịch bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Quốc gia,  đã đến thăm Việt Nam. Đây là một trong những hoạt động mới nhất trong khuôn khổ hợp tác trong lĩnh vực môi trường giữa hai nước Pháp và Việt Nam.   Theo báo chí trong nước, trong cuộc gặp giữa phái đoàn Pháp với thứ trưởng bộ Tài Nguyên và Môi trường Việt Nam Lê Công Thành, bà Valérie Verdier cho biết, thời gian qua, nhiều chuyên gia của Viện nghiên cứu phát triển đã đến Việt Nam nghiên cứu lĩnh vực môi trường. Cũng trong buổi làm việc, các nhà nghiên cứu khoa học của phái đoàn Pháp bày tỏ mong muốn được tham gia hợp tác lâu dài với bộ Tài Nguyên và Môi trường, nhất là trong việc triển khai quan hệ Đối tác chuyển dịch năng lượng công bằng (JETP) và các cam kết toàn cầu về ứng phó biến đổi khí hậu mà Việt Nam đã tham gia. Chính phủ Pháp đã cam kết sẽ hỗ trợ 50 triệu đô la Mỹ cho các nước đang phát triển tham gia JETP, hướng tới các giải pháp năng lượng tái tạo và giảm phát thải khí nhà kính.Trong công cuộc hợp tác Pháp-Việt về bảo vệ môi trường, nay cũng có sự tham gia của giới luật sư hai nước. Trong hai ngày 7 và 8/07/2023, tại khu Trung tâm Quốc tế Khoa học và Giáo dục Liên ngành, thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định, đã diễn ra một cuộc hội thảo về môi trường quy tụ các luật sư và chuyên gia hai nước Việt Nam và Pháp. Trong số các luật sư Việt Nam dự hội thảo, có luật sư Hoàng Cao Sang, Văn phòng luật sư Hoàng Việt Luật, Sài Gòn. Trả lời RFI Việt ngữ, luật sư Hoàng Cao Sang cho biết về nội dung hội thảo: “Đó là những vấn đề liên quan đến môi trường, mà ở đây các chuyên gia nói nhiều về rác thải công nghệ như thiết bị máy tính, điện thoại, khí CO2 và cả đường truyền internet, cũng như việc tải các dữ liệu thông qua đường truyền này làm nhiệt độ tăng, dẫn đến biến đổi khí hậu, ảnh hưởng đến môi trường.Đây là những rác thải của công nghệ cao do các nước phát triển họ tìm hiểu, rồi tìm cách hạn chế các loại ô nhiễm này. Ở Việt Nam thì chưa nghĩ đến những loại rác thải công nghệ mới này. Thường thì môi trường liên quan đến điều kiện cuộc sống và ý thức con mỗi con người, ở Việt Nam thì còn khó khăn, chưa phát triển và đặc biệt là người dân chưa được giáo dục nhiều ý thức về môi trường. Tôi nhận thấy hiện tại ở Việt Nam, người gây ra ô nhiễm môi trường cũng chưa biết mình vi phạm luật môi trường, và người bị xâm hại cũng chẳng biết mình bị xâm hại, dù điều này pháp luật đã quy định.Vì vậy, buổi hội thảo này sẽ đóng góp vào ý thức về bảo vệ môi trường, đặc biệt là ô nhiễm của rác thải công nghệ mới.” Cũng theo luật sư Hoàng Cao Sang, trong hội thảo tại Quy Nhơn, phía luật sư Pháp đã trao đổi những kinh nghiệm về thi hành luật pháp trong vấn đề bảo vệ môi trường:  “Các luật sư Pháp đưa ra các chính sách, các quy định của pháp luật của Pháp về môi trường như Luật REEN ngày 15/11/2021 nhằm giảm tác động đến môi trường của công nghệ kỹ thuật số ở Pháp; Chính sách khí hậu của Âu Châu; Nghĩa vụ đối với môi trường của các quốc gia; Sự tỉnh táo trong thời đại kỹ thuật số; Đòn bẩy cho các hành động pháp lý; Từ nhận thức đến hành động và đặc biệt là cải thiện điều kiện sống để người dân ý thức hơn về môi trường.Đây là những bước sơ khởi ban đầu của các luật sư Pháp trao đổi về môi trường tại đây, nên họ chưa có những hỗ trợ cụ thể. Nhưng tôi tin rằng qua lần hội thảo này, họ sẽ có những bước tiếp theo để những vấn đề mà họ đưa ra trong buổi hội thảo này được đi vào thực tế. Sau buổi hội thảo, chúng tôi cũng đã đề nghị các luật sư Pháp hỗ trợ và hết hợp cho nhiều chương trình khác nhau sau này, và họ rất vui vẻ nhận lời. Đặc biệt, trong chương trình này có luật sư Ngô Thị Mỹ Hạnh và Giáo sư Trần Thành Vân là những người Pháp gốc Việt, những người trí thức thành công tại Pháp và họ luôn có tâm niệm đóng góp cho quê hương Việt Nam. Tôi tin rằng họ sẽ có nhiều hỗ trợ cho Việt Nam trong nhiều vấn đề.”Trả lời RFI Việt ngữ, luật sư Ngô Thị Mỹ Hạnh, chủ tịch Hội Hợp tác Pháp lý Châu Âu Việt Nam, cho biết:" Lần này là lần thứ ba chúng tôi đến thành phố Quy Nhơn vì hai nhà khoa học Trần Thanh Vân và Lê Kim Ngọc, sáng lập viên hội "Gặp gỡ Việt Nam" năm 1993 và Trung tâm Quốc tế Khoa học và Giáo dục Liên ngành, mời chúng tôi đến. Lần trước, khi đến Trung tâm tôi có gặp thứ trưởng bộ Tài nguyên và Môi trường Việt Nam. Họ có mời tôi đến nói về chính sách chống ô nhiễm từ các túi nhựa dùng một lần. Họ thấy các luật sư Pháp quan tâm đến vấn đề môi trường ở Việt Nam.Lần này được hai nhà khoa học mời đến là cơ hội để các nhà khoa học và các luật gia gặp nhau. Chúng  tôi tổ chức hội thảo để đề cập đến thách thức môi trường và cải cách pháp lý. Nhà khoa học là Hà Dương Minh, cũng là gốc Việt, nói về chuyển đổi năng lượng. Các luật sư thì nói về chính sách về nước của châu Âu, về ô nhiễm tiếng ồn. Luật sư Đặng Thị Ngọc Hạnh, chủ nhiệm đoàn luật sư Huế, cũng có phát biểu. Hai ngày hội thảo đó rất phong phú và mọi người đến đông đủ để chia sẽ và trao đổi với nhau về kinh nghiệm, ý kiến, thông tin. Tôi sẽ đăng những bài phát biểu của tất cả các chuyên gia trên trang mạng của Trung tâm Quốc tế Khoa học và Giáo dục Liên ngành, vì đấy là nơi mà họ tập trung mỗi năm."Cũng theo lời luật sư Ngô Thị Mỹ Hạnh, Quy Nhơn, với Trung tâm Quốc tế Khoa học và Giáo dục Liên ngành, sẽ nơi lý tưởng để phát triển các giải pháp cho môi trường:" Chúng tôi dự trù sẽ tiếp tục các chương trình thông tin sao cho người dân Việt Nam và các công ty đều có ý thức để tránh và giảm bớt ô nhiễm ở Việt Nam, tiến đến một môi trường xanh và tránh những thảm nạn như lũ lụt, nước dâng cao ở vùng sông Cửu Long.Chúng tôi nghĩ là ở Quy Nhơn có nhiều cơ hội những giải pháp cho môi trường, vì ở đấy, hai nhà khoa học Trần Thanh Vân và Lê Kim Ngọc đã thành lập ra một trung tâm khám phá khoa học độc nhất ở Việt Nam. Nên khai thác trung tâm khoa học đó và mỗi khi có thể được thì cho học sinh, sinh viên, người dân đến Quy Nhơn, cũng như các đoàn trao đổi quốc tế đến để giúp ý kiến, kinh nghiệm cho Việt Nam".Kinh nghiệm của các luật sư Pháp càng cần thiết trong bối cảnh Việt Nam còn gặp nhiều vấn đề trong việc thực hiện Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, có hiệu lực từ ngày 01/01/2022, theo luật sư Hoàng Cao Sang: “Về cơ bản, Luật Bảo vệ môi trường của Việt Nam cũng đã có những quy định để bảo vệ môi trường, nhưng vẫn chưa chi tiết hóa các trường hợp cụ thể, hoặc có quy định nhưng không áp dụng được bởi những vướng mắc của luật khác. Chính vì các vướng mắc đó nên pháp luật không đi vào cuộc sống được. Đơn giản như tiếng ồn. Ở Việt Nam đi đâu cũng thấy tiếng ồn. Tiếng ồn từ các công trình của các doanh nghiệp, và tiếng ồn của cả các cá nhân gây ra trong cuộc sống hàng ngày.Có một số trường hợp không chịu được tiếng ổn mà người ta phải vác súng, vác dao bắn/đâm chết người gây ra tiếng ồn, nhưng có mấy ai bị xử phạt vì gây ra tiếng ồn đâu. Hoặc xả khí/rác thải khắp nơi nhưng có mấy doanh nghiệp bị xử phạt đâu?Bên cạnh những doanh nghiệp Việt Nam, còn có những tập đoàn lớn của nước ngoài vào đầu tư cũng xả thải ra môi trường, nhưng rất ít khi bị phát hiện và rất ít khi bị xử phạt.Thứ nữa là mức phạt chưa nghiêm, nên việc xả thải của các doanh nghiệp/người dân vẫn tiếp diễn, bất chấp các quy định của pháp luật.Ngoài vấn đề luật pháp, tôi còn cho rằng phải cải thiện và nâng cấp điều kiện sống, phải phát triển lên thì mới hạn chế được việc gây ảnh hưởng đến môi trường."  

Vào giữa tháng 7 vừa qua, một phái đoàn Pháp, trong đó có bà Valérie Verdier, Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Viện Nghiên cứu Phát triển, cùng với ông Bruno David, Chủ tịch bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Quốc gia,  đã đến thăm Việt Nam. Đây là một trong những hoạt động mới nhất trong khuôn khổ hợp tác trong lĩnh vực môi trường giữa hai nước Pháp và Việt Nam.   Theo báo chí trong nước, trong cuộc gặp giữa phái đoàn Pháp với thứ trưởng bộ Tài Nguyên và Môi trường Việt Nam Lê Công Thành, bà Valérie Verdier cho biết, thời gian qua, nhiều chuyên gia của Viện nghiên cứu phát triển đã đến Việt Nam nghiên cứu lĩnh vực môi trường. Cũng trong buổi làm việc, các nhà nghiên cứu khoa học của phái đoàn Pháp bày tỏ mong muốn được tham gia hợp tác lâu dài với bộ Tài Nguyên và Môi trường, nhất là trong việc triển khai quan hệ Đối tác chuyển dịch năng lượng công bằng (JETP) và các cam kết toàn cầu về ứng phó biến đổi khí hậu mà Việt Nam đã tham gia. Chính phủ Pháp đã cam kết sẽ hỗ trợ 50 triệu đô la Mỹ cho các nước đang phát triển tham gia JETP, hướng tới các giải pháp năng lượng tái tạo và giảm phát thải khí nhà kính.Trong công cuộc hợp tác Pháp-Việt về bảo vệ môi trường, nay cũng có sự tham gia của giới luật sư hai nước. Trong hai ngày 7 và 8/07/2023, tại khu Trung tâm Quốc tế Khoa học và Giáo dục Liên ngành, thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định, đã diễn ra một cuộc hội thảo về môi trường quy tụ các luật sư và chuyên gia hai nước Việt Nam và Pháp. Trong số các luật sư Việt Nam dự hội thảo, có luật sư Hoàng Cao Sang, Văn phòng luật sư Hoàng Việt Luật, Sài Gòn. Trả lời RFI Việt ngữ, luật sư Hoàng Cao Sang cho biết về nội dung hội thảo: “Đó là những vấn đề liên quan đến môi trường, mà ở đây các chuyên gia nói nhiều về rác thải công nghệ như thiết bị máy tính, điện thoại, khí CO2 và cả đường truyền internet, cũng như việc tải các dữ liệu thông qua đường truyền này làm nhiệt độ tăng, dẫn đến biến đổi khí hậu, ảnh hưởng đến môi trường.Đây là những rác thải của công nghệ cao do các nước phát triển họ tìm hiểu, rồi tìm cách hạn chế các loại ô nhiễm này. Ở Việt Nam thì chưa nghĩ đến những loại rác thải công nghệ mới này. Thường thì môi trường liên quan đến điều kiện cuộc sống và ý thức con mỗi con người, ở Việt Nam thì còn khó khăn, chưa phát triển và đặc biệt là người dân chưa được giáo dục nhiều ý thức về môi trường. Tôi nhận thấy hiện tại ở Việt Nam, người gây ra ô nhiễm môi trường cũng chưa biết mình vi phạm luật môi trường, và người bị xâm hại cũng chẳng biết mình bị xâm hại, dù điều này pháp luật đã quy định.Vì vậy, buổi hội thảo này sẽ đóng góp vào ý thức về bảo vệ môi trường, đặc biệt là ô nhiễm của rác thải công nghệ mới.” Cũng theo luật sư Hoàng Cao Sang, trong hội thảo tại Quy Nhơn, phía luật sư Pháp đã trao đổi những kinh nghiệm về thi hành luật pháp trong vấn đề bảo vệ môi trường:  “Các luật sư Pháp đưa ra các chính sách, các quy định của pháp luật của Pháp về môi trường như Luật REEN ngày 15/11/2021 nhằm giảm tác động đến môi trường của công nghệ kỹ thuật số ở Pháp; Chính sách khí hậu của Âu Châu; Nghĩa vụ đối với môi trường của các quốc gia; Sự tỉnh táo trong thời đại kỹ thuật số; Đòn bẩy cho các hành động pháp lý; Từ nhận thức đến hành động và đặc biệt là cải thiện điều kiện sống để người dân ý thức hơn về môi trường.Đây là những bước sơ khởi ban đầu của các luật sư Pháp trao đổi về môi trường tại đây, nên họ chưa có những hỗ trợ cụ thể. Nhưng tôi tin rằng qua lần hội thảo này, họ sẽ có những bước tiếp theo để những vấn đề mà họ đưa ra trong buổi hội thảo này được đi vào thực tế. Sau buổi hội thảo, chúng tôi cũng đã đề nghị các luật sư Pháp hỗ trợ và hết hợp cho nhiều chương trình khác nhau sau này, và họ rất vui vẻ nhận lời. Đặc biệt, trong chương trình này có luật sư Ngô Thị Mỹ Hạnh và Giáo sư Trần Thành Vân là những người Pháp gốc Việt, những người trí thức thành công tại Pháp và họ luôn có tâm niệm đóng góp cho quê hương Việt Nam. Tôi tin rằng họ sẽ có nhiều hỗ trợ cho Việt Nam trong nhiều vấn đề.”Trả lời RFI Việt ngữ, luật sư Ngô Thị Mỹ Hạnh, chủ tịch Hội Hợp tác Pháp lý Châu Âu Việt Nam, cho biết:" Lần này là lần thứ ba chúng tôi đến thành phố Quy Nhơn vì hai nhà khoa học Trần Thanh Vân và Lê Kim Ngọc, sáng lập viên hội "Gặp gỡ Việt Nam" năm 1993 và Trung tâm Quốc tế Khoa học và Giáo dục Liên ngành, mời chúng tôi đến. Lần trước, khi đến Trung tâm tôi có gặp thứ trưởng bộ Tài nguyên và Môi trường Việt Nam. Họ có mời tôi đến nói về chính sách chống ô nhiễm từ các túi nhựa dùng một lần. Họ thấy các luật sư Pháp quan tâm đến vấn đề môi trường ở Việt Nam.Lần này được hai nhà khoa học mời đến là cơ hội để các nhà khoa học và các luật gia gặp nhau. Chúng  tôi tổ chức hội thảo để đề cập đến thách thức môi trường và cải cách pháp lý. Nhà khoa học là Hà Dương Minh, cũng là gốc Việt, nói về chuyển đổi năng lượng. Các luật sư thì nói về chính sách về nước của châu Âu, về ô nhiễm tiếng ồn. Luật sư Đặng Thị Ngọc Hạnh, chủ nhiệm đoàn luật sư Huế, cũng có phát biểu. Hai ngày hội thảo đó rất phong phú và mọi người đến đông đủ để chia sẽ và trao đổi với nhau về kinh nghiệm, ý kiến, thông tin. Tôi sẽ đăng những bài phát biểu của tất cả các chuyên gia trên trang mạng của Trung tâm Quốc tế Khoa học và Giáo dục Liên ngành, vì đấy là nơi mà họ tập trung mỗi năm."Cũng theo lời luật sư Ngô Thị Mỹ Hạnh, Quy Nhơn, với Trung tâm Quốc tế Khoa học và Giáo dục Liên ngành, sẽ nơi lý tưởng để phát triển các giải pháp cho môi trường:" Chúng tôi dự trù sẽ tiếp tục các chương trình thông tin sao cho người dân Việt Nam và các công ty đều có ý thức để tránh và giảm bớt ô nhiễm ở Việt Nam, tiến đến một môi trường xanh và tránh những thảm nạn như lũ lụt, nước dâng cao ở vùng sông Cửu Long.Chúng tôi nghĩ là ở Quy Nhơn có nhiều cơ hội những giải pháp cho môi trường, vì ở đấy, hai nhà khoa học Trần Thanh Vân và Lê Kim Ngọc đã thành lập ra một trung tâm khám phá khoa học độc nhất ở Việt Nam. Nên khai thác trung tâm khoa học đó và mỗi khi có thể được thì cho học sinh, sinh viên, người dân đến Quy Nhơn, cũng như các đoàn trao đổi quốc tế đến để giúp ý kiến, kinh nghiệm cho Việt Nam".Kinh nghiệm của các luật sư Pháp càng cần thiết trong bối cảnh Việt Nam còn gặp nhiều vấn đề trong việc thực hiện Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, có hiệu lực từ ngày 01/01/2022, theo luật sư Hoàng Cao Sang: “Về cơ bản, Luật Bảo vệ môi trường của Việt Nam cũng đã có những quy định để bảo vệ môi trường, nhưng vẫn chưa chi tiết hóa các trường hợp cụ thể, hoặc có quy định nhưng không áp dụng được bởi những vướng mắc của luật khác. Chính vì các vướng mắc đó nên pháp luật không đi vào cuộc sống được. Đơn giản như tiếng ồn. Ở Việt Nam đi đâu cũng thấy tiếng ồn. Tiếng ồn từ các công trình của các doanh nghiệp, và tiếng ồn của cả các cá nhân gây ra trong cuộc sống hàng ngày.Có một số trường hợp không chịu được tiếng ổn mà người ta phải vác súng, vác dao bắn/đâm chết người gây ra tiếng ồn, nhưng có mấy ai bị xử phạt vì gây ra tiếng ồn đâu. Hoặc xả khí/rác thải khắp nơi nhưng có mấy doanh nghiệp bị xử phạt đâu?Bên cạnh những doanh nghiệp Việt Nam, còn có những tập đoàn lớn của nước ngoài vào đầu tư cũng xả thải ra môi trường, nhưng rất ít khi bị phát hiện và rất ít khi bị xử phạt.Thứ nữa là mức phạt chưa nghiêm, nên việc xả thải của các doanh nghiệp/người dân vẫn tiếp diễn, bất chấp các quy định của pháp luật.Ngoài vấn đề luật pháp, tôi còn cho rằng phải cải thiện và nâng cấp điều kiện sống, phải phát triển lên thì mới hạn chế được việc gây ảnh hưởng đến môi trường."  

Podcast IESR Bicara Energi berjudul Syak Wasangka Just Energy Transition Partnership (JETP) akan menjawab beragam pertanyaan, keraguan dan memberikan berbagai rekomendasi yang berkaitan dengan tentang JETP. Podcast IESR Bicara Energi “Syak Wasangka JETP” ini dipandu oleh Immakulata Soraya, IESR dengan narasumber Fabby Tumiwa, Direktur Eksekutif IESR. Podcast ini juga dapat disaksikan di YouTube IESR Indonesia.

Việt Nam được đánh giá cao tại Hội nghị COP26 về Khí hậu của Liên Hiệp Quốc ở Glasgow năm 2021 khi cam kết đạt mức phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050. Việt Nam cũng nằm trong số ba nước trên thế giới (Nam Phi và Indonesia) được nhóm G7 viện trợ (15,5 tỉ đô la) để giảm phụ thuộc vào các nhà máy nhiệt điện.  Nhưng từ đó, kế hoạch được ngưỡng mộ dường như giậm chân tại chỗ, trong khi tình trạng hạn hán do biến đổi khí hậu đang khiến Việt Nam thúc đẩy nguồn nhiệt điện.Hạn hán nghiêm trọng trong tháng 06/2023 đã khiến miền bắc Việt Nam chịu cảnh cắt điện luân phiên do các nhà máy thủy điện không có nước hoạt động. Thiếu điện ở miền Bắc đã được cảnh báo vài năm trước, theo ông Nguyễn Anh Tuấn, phó viện trưởng Viện Năng lượng và Môi trường, được trang VnExpress trích dẫn ngày 14/06/2023, nhưng để đưa vào được nguồn điện phải cần ít nhất 3-4 năm, thậm chí lâu hơn. Chưa kể nhiều dự  án nguồn điện lớn chậm tiến độ nhiều năm so với quy hoạch được phê duyệt.Điện là điều kiện cơ bản, tiên quyết để thu hút đầu tư nước ngoài. Tuy nhiên, để đối phó với tình trạng thiếu điện do hạn hán có nguy cơ xảy ra thường xuyên hơn vì biến đổi khí hậu, nhiệt điện (than, dầu, khí) được đẩy mạnh hết công suất, và như vậy, chưa thể thực hiện ngay những tham vọng trung hòa khí phát thải. Ngoài ra, Quy hoạch điện VIII, được công bố sau thời gian dài trì hoãn, vẫn tập trung sử dụng nhiên liệu hóa thạch. Ngoài than, khí hóa lỏng trở thành một phần cơ bản của cơ cấu năng lượng, trong khi đây cũng là một nguồn nhiên liệu góp phần làm Trái đất nóng lên. RFI Tiếng Việt đặt câu hỏi với giáo sư Éric Mottet, giám đốc nghiên cứu các Thế giới trỗi dậy (CReME), Đại học Công giáo Lille và bà Pauline Vo, trợ lý nghiên cứu tại CReMe, sinh viên thạc sĩ ngành Quan hệ Quốc tế, Đại học Khoa học Nhân văn (FLSH).RFI : Nhóm G7 cam kết tài trợ cho Việt Nam 15,5 tỉ đô la Mỹ để giúp Việt Nam thực hiện mục tiêu trung hòa khí phát thải gây hiệu ứng nhà kính từ nay đến năm 2050. Nhóm G7 đặt ra những điều kiện gì ? Và Việt Nam cam kết gì ? Éric Mottet : Đúng là có một thỏa thuận giữa các nhà lãnh đạo Việt Nam với nhóm được gọi là “các đối tác quốc tế”. Hai bên nhất trí một hợp tác đối tác (JETP) trị giá 15,5 tỉ đô la đầu tư công và tư, từ 3 đến tối đa là 5 năm, có nghĩa là tới khoảng năm 2028. Điều thú vị trong hợp tác đối tác này là một nửa ngân sách là do các đối tác quốc tế công cấp, như Ngân hàng Phát triển châu Á. Nửa còn lại, khoảng 7,75 tỉ đô la, là từ các ngân hàng tư nhân của châu Âu, châu Á hoặc Mỹ. Nhưng khoản đầu tư 7,75 tỉ đô la, tương đương khoảng 50% tổng ngân sách, sẽ chỉ được giải ngân nếu như lĩnh vực công đầu tư ồ ạt vào các chương trình giúp Việt Nam bắt đầu chuyển đổi năng lượng. Đổi lại, Việt Nam phải đáp ứng những yêu cầu gì ? Thực ra những yêu cầu đó không quá đáng. Đây là điểm đáng ngạc nhiên. Nhóm G7 yêu cầu cho đến năm 2030, Việt Nam giảm 30% lượng khí thải CO2, tăng thêm 47-48% lượng điện từ năng lượng tái tạo và giảm lượng điện than. Và để thực hiện được những mục tiêu đó, các nước G7 sẽ hỗ trợ Việt Nam triển khai toàn bộ khung pháp lý mới, thực hiện chuyển hóa xanh, nền kinh tế xanh của Việt Nam. Việt Nam được yêu cầu cải thiện hiệu quả năng lượng và tăng cường mạng lưới điện. Cải thiện hiệu quả năng lượng có nghĩa là Việt Nam phải tiêu thụ ít điện hơn. Đây là điều mà chúng ta đã thấy phần nào trong thời gian vừa qua.RFI : Quy hoạch Điện VIII đặt trọng tâm vào sự kết hợp các loại năng lượng, trong đó có khí hóa lỏng (LNG). Tuy nhiên, việc vận chuyển và chuyển đổi khí LNG đặt ra vấn đề về phát thải khí CO2 ! Éric Mottet : Đúng là hiện giờ Việt Nam, ít hướng đến tiêu thụ khí hóa lỏng, đã triển khai một dự án đầy tham vọng bởi vì có đến 13 trạm vận hành sẽ được xây dựng để tiếp nhận khí hóa lỏng. Nhưng việc này cũng đặt ra vấn đề về chuyển đổi năng lượng của Việt Nam, như chị nêu. Đúng là khí hóa lỏng không gây ô nhiễm môi trường như than, ít hơn 50% so với than, nhưng sẽ phát thải nhiều khí CO2, kể cả khí metan, trong quá trình sản xuất, vận tải và tiêu thụ. Đó là một nguồn năng lượng gây ô nhiễm. Nhưng đáng tiếc, tôi cho rằng hiện giờ Việt Nam không có quá nhiều lựa chọn do khó khăn trong cung ứng khí đốt tự nhiên của Nga, bị trừng phạt do chiến tranh Ukraina. Nhưng qua sự kết hợp các nguồn năng lượng tương lai này, Việt Nam cho thấy quyết tâm đa dạng hóa các nguồn năng lượng tiềm năng, trong đó có khí hóa lỏng được xếp ngang với điện gió, điện mặt trời. Đúng là nghịch lý khi muốn sử dụng khí hóa lỏng để thúc đẩy quá trình chuyển đổi năng lượng. Nhưng phải nói là hầu hết các nước Đông Nam Á đều gộp khí hóa lỏng vào chiến lược chuyển đổi năng lượng của họ, cho nên Việt Nam không phải là trường hợp cá biệt. Đó là điều mà người ta thường thấy ở khắp châu Á.RFI : Miền bắc Việt Nam bị cắt điện luân phiên vào đầu mùa hè. Tình hình chỉ có thể ổn định trở lại vào cuối năm. Hạn hán là một trong nhưng nguyên nhân gây thiếu điện. Điện than được huy động để bù phần nào. Thế nhưng đây lại cũng là một nghịch lý giữa thực tế và mục tiêu môi trường được vạch ra trong chiến lược chung ?Éric Mottet : Tình trạng thiếu nước nghiêm trọng đã xảy ra, nhất là ở miền bắc Việt Nam nơi nhiều nhà máy thủy điện bị giảm sản lượng 30-40%. Vấn đề này là rất lớn bởi, vì cần biết là khoảng 40-50% điện ở miền bắc Việt Nam là nhờ vào thủy điện. Tình trạng này diễn ra theo chu kỳ, có nghĩa là sẽ kéo dài vài tháng, gây khó khăn cho sản xuất điện và kéo theo hệ quả nghiêm trọng về cung cấp.Ngoài khó khăn của thủy điện, phải nói thêm khó khăn về cung ứng than mà Việt Nam gặp phải, nhất là than nhập từ Indonesia không đến đúng hạn. Vừa bị hạn hán khiến sản lượng điện giảm, vừa bị chậm trễ trong nhập khẩu than nên các nhà máy nhiệt điện không hoạt động hết công suất, dẫn đến hệ quả là cắt điện hàng loạt, đôi khi không báo trước. Chúng ta đã thấy có rất nhiều phàn nàn từ các nhà công nghiệp nước ngoài gửi đến chính phủ Việt Nam để nói rằng chuyện cắt điện là không bình thường, hoặc nếu phải cắt thì ít ra họ phải được báo trước.Vấn đề này mang tính tình thế. Than được tiêu thụ nhiều hơn để sản xuất điện vì các nhà máy thủy điện không còn khả năng cung cấp đủ lượng điện cho tất cả các doanh nghiệp được thành lập ở Việt Nam trong những năm gần đây. Đúng là có một nghịch lý, nhưng chính phủ Việt Nam tỏ ra khá yên tâm, vì đây chỉ là vấn đề tạm thời. Tình hình sẽ cân bằng trở lại vào cuối năm, ít ra là hy vọng thế !RFI : Các loại hình năng lượng tái tạo đã phát triển ở Việt Nam từ nhiều năm qua, nhưng dường như không được khai thác một cách hợp lý. Người ta nói đến lãng phí. Phải giải thích hiện tượng này như thế nào, trong khi Việt Nam lại bị thiếu điện ?Éric Mottet : Đối với những người biết Việt Nam thì hiểu rằng việc này có lẽ do mạng lưới vận tải và lưu trữ điện và năng lượng vô cùng yếu kém. Theo một nghiên cứu mới được công bố, chính phủ Việt Nam thẩm định là từ nay đến năm 2030, có lẽ cần phải đầu tư 15 tỉ đô la để xây dựng và hiện đại hóa khoảng 36.000 km đường điện trung thế và cao thế. Ngoài ra, cũng cần kinh phí để xây dựng hoặc chuẩn hóa 170.000 trạm biến thế giúp lưu trữ phân phối điện. Chúng ta thấy rõ là có một nhu cầu lớn về mặt hiện đại hóa vấn đề tải điện. Đây đúng là một vấn đề lớn cho Việt Nam với những đợt cắt điện nghiêm trọng. Cho nên hiện giờ, Việt Nam đang cố dựa vào nhiều đối tác khắp thế giới. Tôi thấy Nga vừa mới ký một thỏa thuận với Việt Nam để hiện đại hóa hệ thống vận tải điện. Phải giải thích hiện tượng này như thế nào ư ? Hệ thống hiện đang đặt ra vấn đề và phần nào khiến cả chính phủ cũng như các đối tác chán nản. Chúng ta thấy hiện tượng thừa ở nhiều vùng sản xuất năng lượng tái tạo như năng lượng mặt trời. Nhưng mạng lưới điện đang bị quá tải và không thể quản lý được lượng điện dư thừa này hay đơn thuần là chỉ chuyển đến các khu vực tiêu thụ. Đây là một ví dụ về khó khăn, có những vùng sản xuất quá nhiều điện nhưng lại không thể chuyển điện đến những vùng bị thiếu, nhất là ở miền bắc hiện nay. Do đó, Việt Nam đang suy tính để cùng với các đối tác nước ngoài đầu tư những khoản tiền lớn để có thể chuyển điện từ vùng này sang vùng khác trong tương lai và tránh lặp lại vấn đề thiếu điện như ở miền Bắc Việt Nam hiện nay. RFI : Ông nêu ở trên là các nước G7 đề nghị Việt Nam giảm tiêu thụ điện. Chúng ta cũng đã nói đến tình trạng thiếu điện. Những vấn đề này có thể tác động đến sức hấp dẫn của Việt Nam đối với đầu tư và doanh nghiệp nước ngoài, trong khi Việt Nam vẫn còn bất cập về quỹ đất cho doanh nghiệp nước ngoài ? Éric Mottet : Về mặt chính thức, chính phủ Việt Nam đã yêu cầu các ngành công nghiệp giảm 2% lượng tiêu thụ năng lượng hàng năm cho đến năm 2030. Nhưng trên thực tế, chúng tôi đã trao đổi với một số người và họ cho biết một số ngành công nghiệp được yêu cầu giảm 10% lượng điện tiêu thụ, thay vì 2%. Việc này đã gây ra một vài căng thẳng nhỏ và lo lắng trong một số lĩnh vực công nghiệp mới chỉ bắt đầu hoạt động ở Việt Nam được vài năm, từ gia công đến các ngành công nghiệp nặng như luyện thép, sản xuất nhôm cần tiêu thụ lượng điện lớn. Công ty Điện lực Việt Nam bị yêu cầu giải trình và đưa ra biện pháp khắc phục. Nhiều lĩnh vực công nghiệp chất vấn Công ty Điện lực tại sao họ bị cắt điện và yêu cầu được bồi thường. Có thể nói là đang có một số vấn đề có thể rất nghiêm trọng trong tương lai đối với Việt Nam. Việt Nam đã triển khai chính sách tiếp nhận đầu tư nước ngoài trên toàn lãnh thổ nhưng hiện giờ lại không thể cung cấp điện theo tỉ lệ thông thường. Về lâu dài, việc này có thể khiến các tập đoàn lớn đã hoạt động ở Việt Nam như Samsung hay Apple dời một phần hoạt động khỏi đất nước. Và như vậy sẽ không thuyết phục được những doanh nghiệp khác đến Việt Nam hoạt động.Vì vậy, năng lượng là một vấn đề vô cùng nhạy cảm ở Việt Nam, có thể dẫn đến việc giảm đáng kể đầu tư vào Việt Nam và như vậy tác động đến phát triển kinh tế của đất nước. Cho nên cần phải theo dõi vấn đề này. Cách đây 3-4 năm, tôi nói vấn đề của Việt Nam liên quan đến đất đai, có nghĩa là quản lý đất như thế nào, hoặc việc thu hồi đất gây ra hàng loạt vấn đề. Hiện giờ, vấn đề đất đai vẫn còn đó, nhưng tôi cho là đã bị đẩy xuống hàng thứ hai, sau những khó khăn về năng lượng và cung cấp điện cho các nhà máy phải hoạt động 24/24 giờ để có thể có lãi.Chính phủ Việt Nam dường như hiểu hết vấn đề này. Họ đang cố tìm kiếm các đối tác nước ngoài để có thể giúp Việt Nam sản xuất điện một cách ổn định. Nhưng mọi chuyện chưa được giải quyết và sẽ cần đến những khoản đầu tư khổng lồ. Cần phải hiểu khoản đầu tư 15,5 tỉ đô la của nhóm G7 chủ yếu là các khoản vay, rất ít viện trợ. Dù có lãi suất rất ưu đãi so với tỉ giá trên thị trường chung, đó cũng là những khoản tiền phải hoàn trả.Tôi cho là tình hình hiện giờ khá là kịch tính. Nhưng chính phủ Việt Nam sẽ phải rất lanh lợi, mở rộng được các mối quan hệ đối tác trong nhiều lĩnh vực để có thể tiếp tục có chính sách phát triển dựa trên đầu tư trực tiếp nước ngoài, qua đó thu hút các công ty nước ngoài vào Việt Nam.RFI Tiếng Việt xin chân thành cảm ơn giáo sư Éric Mottet, giảng viên Trường Đại học Công giáo Lille.

Việt Nam được đánh giá cao tại Hội nghị COP26 về Khí hậu của Liên Hiệp Quốc ở Glasgow năm 2021 khi cam kết đạt mức phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050. Việt Nam cũng nằm trong số ba nước trên thế giới (Nam Phi và Indonesia) được nhóm G7 viện trợ (15,5 tỉ đô la) để giảm phụ thuộc vào các nhà máy nhiệt điện.  Nhưng từ đó, kế hoạch được ngưỡng mộ dường như giậm chân tại chỗ, trong khi tình trạng hạn hán do biến đổi khí hậu đang khiến Việt Nam thúc đẩy nguồn nhiệt điện.Hạn hán nghiêm trọng trong tháng 06/2023 đã khiến miền bắc Việt Nam chịu cảnh cắt điện luân phiên do các nhà máy thủy điện không có nước hoạt động. Thiếu điện ở miền Bắc đã được cảnh báo vài năm trước, theo ông Nguyễn Anh Tuấn, phó viện trưởng Viện Năng lượng và Môi trường, được trang VnExpress trích dẫn ngày 14/06/2023, nhưng để đưa vào được nguồn điện phải cần ít nhất 3-4 năm, thậm chí lâu hơn. Chưa kể nhiều dự  án nguồn điện lớn chậm tiến độ nhiều năm so với quy hoạch được phê duyệt.Điện là điều kiện cơ bản, tiên quyết để thu hút đầu tư nước ngoài. Tuy nhiên, để đối phó với tình trạng thiếu điện do hạn hán có nguy cơ xảy ra thường xuyên hơn vì biến đổi khí hậu, nhiệt điện (than, dầu, khí) được đẩy mạnh hết công suất, và như vậy, chưa thể thực hiện ngay những tham vọng trung hòa khí phát thải. Ngoài ra, Quy hoạch điện VIII, được công bố sau thời gian dài trì hoãn, vẫn tập trung sử dụng nhiên liệu hóa thạch. Ngoài than, khí hóa lỏng trở thành một phần cơ bản của cơ cấu năng lượng, trong khi đây cũng là một nguồn nhiên liệu góp phần làm Trái đất nóng lên. RFI Tiếng Việt đặt câu hỏi với giáo sư Éric Mottet, giám đốc nghiên cứu các Thế giới trỗi dậy (CReME), Đại học Công giáo Lille và bà Pauline Vo, trợ lý nghiên cứu tại CReMe, sinh viên thạc sĩ ngành Quan hệ Quốc tế, Đại học Khoa học Nhân văn (FLSH).RFI : Nhóm G7 cam kết tài trợ cho Việt Nam 15,5 tỉ đô la Mỹ để giúp Việt Nam thực hiện mục tiêu trung hòa khí phát thải gây hiệu ứng nhà kính từ nay đến năm 2050. Nhóm G7 đặt ra những điều kiện gì ? Và Việt Nam cam kết gì ? Éric Mottet : Đúng là có một thỏa thuận giữa các nhà lãnh đạo Việt Nam với nhóm được gọi là “các đối tác quốc tế”. Hai bên nhất trí một hợp tác đối tác (JETP) trị giá 15,5 tỉ đô la đầu tư công và tư, từ 3 đến tối đa là 5 năm, có nghĩa là tới khoảng năm 2028. Điều thú vị trong hợp tác đối tác này là một nửa ngân sách là do các đối tác quốc tế công cấp, như Ngân hàng Phát triển châu Á. Nửa còn lại, khoảng 7,75 tỉ đô la, là từ các ngân hàng tư nhân của châu Âu, châu Á hoặc Mỹ. Nhưng khoản đầu tư 7,75 tỉ đô la, tương đương khoảng 50% tổng ngân sách, sẽ chỉ được giải ngân nếu như lĩnh vực công đầu tư ồ ạt vào các chương trình giúp Việt Nam bắt đầu chuyển đổi năng lượng. Đổi lại, Việt Nam phải đáp ứng những yêu cầu gì ? Thực ra những yêu cầu đó không quá đáng. Đây là điểm đáng ngạc nhiên. Nhóm G7 yêu cầu cho đến năm 2030, Việt Nam giảm 30% lượng khí thải CO2, tăng thêm 47-48% lượng điện từ năng lượng tái tạo và giảm lượng điện than. Và để thực hiện được những mục tiêu đó, các nước G7 sẽ hỗ trợ Việt Nam triển khai toàn bộ khung pháp lý mới, thực hiện chuyển hóa xanh, nền kinh tế xanh của Việt Nam. Việt Nam được yêu cầu cải thiện hiệu quả năng lượng và tăng cường mạng lưới điện. Cải thiện hiệu quả năng lượng có nghĩa là Việt Nam phải tiêu thụ ít điện hơn. Đây là điều mà chúng ta đã thấy phần nào trong thời gian vừa qua.RFI : Quy hoạch Điện VIII đặt trọng tâm vào sự kết hợp các loại năng lượng, trong đó có khí hóa lỏng (LNG). Tuy nhiên, việc vận chuyển và chuyển đổi khí LNG đặt ra vấn đề về phát thải khí CO2 ! Éric Mottet : Đúng là hiện giờ Việt Nam, ít hướng đến tiêu thụ khí hóa lỏng, đã triển khai một dự án đầy tham vọng bởi vì có đến 13 trạm vận hành sẽ được xây dựng để tiếp nhận khí hóa lỏng. Nhưng việc này cũng đặt ra vấn đề về chuyển đổi năng lượng của Việt Nam, như chị nêu. Đúng là khí hóa lỏng không gây ô nhiễm môi trường như than, ít hơn 50% so với than, nhưng sẽ phát thải nhiều khí CO2, kể cả khí metan, trong quá trình sản xuất, vận tải và tiêu thụ. Đó là một nguồn năng lượng gây ô nhiễm. Nhưng đáng tiếc, tôi cho rằng hiện giờ Việt Nam không có quá nhiều lựa chọn do khó khăn trong cung ứng khí đốt tự nhiên của Nga, bị trừng phạt do chiến tranh Ukraina. Nhưng qua sự kết hợp các nguồn năng lượng tương lai này, Việt Nam cho thấy quyết tâm đa dạng hóa các nguồn năng lượng tiềm năng, trong đó có khí hóa lỏng được xếp ngang với điện gió, điện mặt trời. Đúng là nghịch lý khi muốn sử dụng khí hóa lỏng để thúc đẩy quá trình chuyển đổi năng lượng. Nhưng phải nói là hầu hết các nước Đông Nam Á đều gộp khí hóa lỏng vào chiến lược chuyển đổi năng lượng của họ, cho nên Việt Nam không phải là trường hợp cá biệt. Đó là điều mà người ta thường thấy ở khắp châu Á.RFI : Miền bắc Việt Nam bị cắt điện luân phiên vào đầu mùa hè. Tình hình chỉ có thể ổn định trở lại vào cuối năm. Hạn hán là một trong nhưng nguyên nhân gây thiếu điện. Điện than được huy động để bù phần nào. Thế nhưng đây lại cũng là một nghịch lý giữa thực tế và mục tiêu môi trường được vạch ra trong chiến lược chung ?Éric Mottet : Tình trạng thiếu nước nghiêm trọng đã xảy ra, nhất là ở miền bắc Việt Nam nơi nhiều nhà máy thủy điện bị giảm sản lượng 30-40%. Vấn đề này là rất lớn bởi, vì cần biết là khoảng 40-50% điện ở miền bắc Việt Nam là nhờ vào thủy điện. Tình trạng này diễn ra theo chu kỳ, có nghĩa là sẽ kéo dài vài tháng, gây khó khăn cho sản xuất điện và kéo theo hệ quả nghiêm trọng về cung cấp.Ngoài khó khăn của thủy điện, phải nói thêm khó khăn về cung ứng than mà Việt Nam gặp phải, nhất là than nhập từ Indonesia không đến đúng hạn. Vừa bị hạn hán khiến sản lượng điện giảm, vừa bị chậm trễ trong nhập khẩu than nên các nhà máy nhiệt điện không hoạt động hết công suất, dẫn đến hệ quả là cắt điện hàng loạt, đôi khi không báo trước. Chúng ta đã thấy có rất nhiều phàn nàn từ các nhà công nghiệp nước ngoài gửi đến chính phủ Việt Nam để nói rằng chuyện cắt điện là không bình thường, hoặc nếu phải cắt thì ít ra họ phải được báo trước.Vấn đề này mang tính tình thế. Than được tiêu thụ nhiều hơn để sản xuất điện vì các nhà máy thủy điện không còn khả năng cung cấp đủ lượng điện cho tất cả các doanh nghiệp được thành lập ở Việt Nam trong những năm gần đây. Đúng là có một nghịch lý, nhưng chính phủ Việt Nam tỏ ra khá yên tâm, vì đây chỉ là vấn đề tạm thời. Tình hình sẽ cân bằng trở lại vào cuối năm, ít ra là hy vọng thế !RFI : Các loại hình năng lượng tái tạo đã phát triển ở Việt Nam từ nhiều năm qua, nhưng dường như không được khai thác một cách hợp lý. Người ta nói đến lãng phí. Phải giải thích hiện tượng này như thế nào, trong khi Việt Nam lại bị thiếu điện ?Éric Mottet : Đối với những người biết Việt Nam thì hiểu rằng việc này có lẽ do mạng lưới vận tải và lưu trữ điện và năng lượng vô cùng yếu kém. Theo một nghiên cứu mới được công bố, chính phủ Việt Nam thẩm định là từ nay đến năm 2030, có lẽ cần phải đầu tư 15 tỉ đô la để xây dựng và hiện đại hóa khoảng 36.000 km đường điện trung thế và cao thế. Ngoài ra, cũng cần kinh phí để xây dựng hoặc chuẩn hóa 170.000 trạm biến thế giúp lưu trữ phân phối điện. Chúng ta thấy rõ là có một nhu cầu lớn về mặt hiện đại hóa vấn đề tải điện. Đây đúng là một vấn đề lớn cho Việt Nam với những đợt cắt điện nghiêm trọng. Cho nên hiện giờ, Việt Nam đang cố dựa vào nhiều đối tác khắp thế giới. Tôi thấy Nga vừa mới ký một thỏa thuận với Việt Nam để hiện đại hóa hệ thống vận tải điện. Phải giải thích hiện tượng này như thế nào ư ? Hệ thống hiện đang đặt ra vấn đề và phần nào khiến cả chính phủ cũng như các đối tác chán nản. Chúng ta thấy hiện tượng thừa ở nhiều vùng sản xuất năng lượng tái tạo như năng lượng mặt trời. Nhưng mạng lưới điện đang bị quá tải và không thể quản lý được lượng điện dư thừa này hay đơn thuần là chỉ chuyển đến các khu vực tiêu thụ. Đây là một ví dụ về khó khăn, có những vùng sản xuất quá nhiều điện nhưng lại không thể chuyển điện đến những vùng bị thiếu, nhất là ở miền bắc hiện nay. Do đó, Việt Nam đang suy tính để cùng với các đối tác nước ngoài đầu tư những khoản tiền lớn để có thể chuyển điện từ vùng này sang vùng khác trong tương lai và tránh lặp lại vấn đề thiếu điện như ở miền Bắc Việt Nam hiện nay. RFI : Ông nêu ở trên là các nước G7 đề nghị Việt Nam giảm tiêu thụ điện. Chúng ta cũng đã nói đến tình trạng thiếu điện. Những vấn đề này có thể tác động đến sức hấp dẫn của Việt Nam đối với đầu tư và doanh nghiệp nước ngoài, trong khi Việt Nam vẫn còn bất cập về quỹ đất cho doanh nghiệp nước ngoài ? Éric Mottet : Về mặt chính thức, chính phủ Việt Nam đã yêu cầu các ngành công nghiệp giảm 2% lượng tiêu thụ năng lượng hàng năm cho đến năm 2030. Nhưng trên thực tế, chúng tôi đã trao đổi với một số người và họ cho biết một số ngành công nghiệp được yêu cầu giảm 10% lượng điện tiêu thụ, thay vì 2%. Việc này đã gây ra một vài căng thẳng nhỏ và lo lắng trong một số lĩnh vực công nghiệp mới chỉ bắt đầu hoạt động ở Việt Nam được vài năm, từ gia công đến các ngành công nghiệp nặng như luyện thép, sản xuất nhôm cần tiêu thụ lượng điện lớn. Công ty Điện lực Việt Nam bị yêu cầu giải trình và đưa ra biện pháp khắc phục. Nhiều lĩnh vực công nghiệp chất vấn Công ty Điện lực tại sao họ bị cắt điện và yêu cầu được bồi thường. Có thể nói là đang có một số vấn đề có thể rất nghiêm trọng trong tương lai đối với Việt Nam. Việt Nam đã triển khai chính sách tiếp nhận đầu tư nước ngoài trên toàn lãnh thổ nhưng hiện giờ lại không thể cung cấp điện theo tỉ lệ thông thường. Về lâu dài, việc này có thể khiến các tập đoàn lớn đã hoạt động ở Việt Nam như Samsung hay Apple dời một phần hoạt động khỏi đất nước. Và như vậy sẽ không thuyết phục được những doanh nghiệp khác đến Việt Nam hoạt động.Vì vậy, năng lượng là một vấn đề vô cùng nhạy cảm ở Việt Nam, có thể dẫn đến việc giảm đáng kể đầu tư vào Việt Nam và như vậy tác động đến phát triển kinh tế của đất nước. Cho nên cần phải theo dõi vấn đề này. Cách đây 3-4 năm, tôi nói vấn đề của Việt Nam liên quan đến đất đai, có nghĩa là quản lý đất như thế nào, hoặc việc thu hồi đất gây ra hàng loạt vấn đề. Hiện giờ, vấn đề đất đai vẫn còn đó, nhưng tôi cho là đã bị đẩy xuống hàng thứ hai, sau những khó khăn về năng lượng và cung cấp điện cho các nhà máy phải hoạt động 24/24 giờ để có thể có lãi.Chính phủ Việt Nam dường như hiểu hết vấn đề này. Họ đang cố tìm kiếm các đối tác nước ngoài để có thể giúp Việt Nam sản xuất điện một cách ổn định. Nhưng mọi chuyện chưa được giải quyết và sẽ cần đến những khoản đầu tư khổng lồ. Cần phải hiểu khoản đầu tư 15,5 tỉ đô la của nhóm G7 chủ yếu là các khoản vay, rất ít viện trợ. Dù có lãi suất rất ưu đãi so với tỉ giá trên thị trường chung, đó cũng là những khoản tiền phải hoàn trả.Tôi cho là tình hình hiện giờ khá là kịch tính. Nhưng chính phủ Việt Nam sẽ phải rất lanh lợi, mở rộng được các mối quan hệ đối tác trong nhiều lĩnh vực để có thể tiếp tục có chính sách phát triển dựa trên đầu tư trực tiếp nước ngoài, qua đó thu hút các công ty nước ngoài vào Việt Nam.RFI Tiếng Việt xin chân thành cảm ơn giáo sư Éric Mottet, giảng viên Trường Đại học Công giáo Lille.

Berita Koran Tempo hari ini: Suramnya pembiayaan energi bersih lewat JETP berpengaruh ke percepatan pensiun dini PLTU batu bara; Dukungan kepala desa se-Jawa Timur ke Ganjar Pranowo berkedok silaturahmi; Langkah kepolisian membeli pesawat boeing bekas menuai kritik. — Bantu kami memahami Anda untuk meningkatkan kualitas jurnalistik Tempo lewat survei: http://bit.ly/tcosurvei  Baca informasi mendalam Tempo dengan mengunduh aplikasi Tempo. Kunjungi s.id/spesialjuli untuk mendapat diskon berlangganan Tempo Digital Premium selama setahun.Kritik dan saran: podcast@tempo.co.id  

Vào giữa tháng 5 vừa qua, thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính đã thông qua Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, thường được gọi tắt là Quy hoạch Điện 8. Đây là kế hoạch đã được chờ đợi từ lâu, nhưng việc thông qua đã bị chậm trễ. Ưu tiên phát triển năng lượng tái tạoĐiểm đáng chú ý trong Quy hoạch Điện 8 đó là Việt Nam sẽ ưu tiên phát triển các nguồn năng lượng tái tạo, nhất là điện gió và điện Mặt trời, để sản xuất điện, với mục tiêu là các nguồn điện này sẽ đạt tỷ lệ 30,9-39,2% vào năm 2030. Mục tiêu xa hơn là hướng tới đạt tỉ lệ năng lượng tái tạo 47% theo cam kết của Việt Nam với quốc tế về chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP). Quy hoạch cũng đề ra mục tiêu là đến năm 2050, tỷ lệ năng lượng tái tạo sẽ lên đến 67,5 - 71,5%. Hiện giờ, theo số liệu của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), công suất của nguồn điện từ năng lượng tái tạo (điện gió, điện mặt trời) đến cuối năm 2021 đã lên đến gần 20.700 MW, chiếm gần 30% tổng công suất lắp đặt nguồn điện. Đây là một tỷ trọng khá cao, nhưng lại có một nghịch lý là Việt Nam có nguy cơ thiếu điện, nhất là vào mùa cao điểm nắng nóng như hiện nay. Từ đầu 2023 đến nay, EVN liên tục báo động “tình trạng nguy cấp về cung ứng điện”, cụ thể họ cảnh báo hệ thống điện miền Bắc sẽ gặp tình trạng không đáp ứng được nhu cầu trong các tháng 5, tháng 6. Hiện các hồ thuỷ điện đang trong tình trạng thiếu nước, nhiều hồ đã về đến “mực nước chết”, gây khó khăn trong vận hành và cung ứng điện. Trước mắt, chính quyền thủ đô Hà Nội đã phải lấy một quyết định triệt để trong mùa nắng nóng bất thường hiện nay: tắt hết đèn đường ở hai phần ba thành phố kể từ 11 giờ tối, để tránh cho hệ thống cung cấp điện bị quá tải, vào lúc mà người dân sử dụng quá nhiều điện cho máy lạnh và quạt điện. Biện pháp tiết kiệm điện này có thể kéo dài đến cuối tháng 8.Cản trở chính: Giá điệnMột trong những nguyên nhân chính dẫn đến nghịch lý thiếu điện ở Việt Nam đó là vấn đề giá điện sản xuất từ các năng lượng tái tạo (điện gió và điện Mặt trời). Mức giá mà EVN đưa ra bị xem là không đủ để bù đắp vào những chi phí của các nhà đầu tư.Trả lời phỏng vấn RFI ngày 22/05/2023, giáo sư Phạm Duy Hiển, nguyên Viện trưởng Viện Nguyên tử Đà Lạt, nhận định: "Nói chung giá như thế là còn quá thấp. Mới cách đây ít hôm, có đàm phán lại để cho tăng lên một ít, nhưng vẫn không đủ, nhất là bây giờ năng lượng tái tạo phải chuyển sang điện gió ngoài khơi, vì điện gió trên bờ cũng đã khai thác khá nhiều rồi. Nhưng đối với điện gió ngoài khơi, giá mua là 2.200 đồng/kWh thì rõ ràng là chưa được. Nói chung, giá điện là một trong những cản trở. Điện cho người dân thì không có vấn đề gì, vấn đề là điện cho sản xuất, bởi vì trong tổng sản lượng điện tiêu thụ thì điện cho sản xuất chiếm đến gần hai phần ba. Không giải quyết được vấn đề này thì rất là gay go. Điện tốn nhiều đó là cho sản xuất. Phải quy hoạch lại sản xuất, chế biến theo hướng lành mạnh. Phải tăng điện sản xuất như thế nào để các doanh nghiệp dùng điện nhiều thấy là sản xuất không có lãi nữa. Giá điện Việt Nam vẫn còn quá thấp, trong khi đầu tư tốn kém nhiều nên giá thành cao hơn. Không thể không giải quyết được. Nhưng giải quyết thì phải có lộ trình, chứ không thể một lúc mà làm được. Vấn đề giá là phải phân biệt giá bán điện cho ai. Giá đối với người dân, nhất là đối với người dân nghèo, đối với nông nghiệp, hay đối với các dịch vụ như khách sạn, thì không có vấn đề gì, nhưng điện cho mấy anh sản xuất, nhất là mấy anh sản xuất “quá đáng”, ví dụ như sản xuất thép để xuất khẩu. Công nghiệp chế biến cũng không quản lý được theo chất lượng. Hiện nay ở Việt Nam không rõ nhất là chuyện đó, tức là khi nói đến tăng giá điện thì chính phủ cứ nói là không được, vì như thế là ảnh hưởng đến đời sống của dân. Nhưng còn đối với những doanh nghiệp sản xuất thép để xuất khẩu thì ảnh hưởng thế nào? Bây giờ phải giải quyết, mà cái đó mới là quan trọng, chứ còn giá điện tiêu dùng cho người dân có tăng lên ít nhiều cũng không sao. Vấn đề là giá cho công nghiệp chế biến, nhất là những công nghiệp chế biến mà gần như là xuất khẩu điện giá rẻ ra nước ngoài.”Khó khăn về thủ tụcGiáo sư Phạm Duy Hiển lưu ý là các doanh nghiệp ở Việt Nam hiện giờ vẫn còn gặp nhiều khó khăn về thủ tục để có thể được hưởng giá điện sản xuất từ các năng lượng tái tạo theo quy định của nhà nước:“Lâu nay vẫn có cái gọi là giá FIT, tức là giá mua điện gió, điện Mặt trời bao giờ cũng cao hơn mặt bằng giá, để khuyến khích phát triển các năng lượng này. Theo các nghị quyết như nghị quyết 31, đại khái là đến ngày 30/12/2021, nếu doanh nghiệp nào hoàn thành báo cáo thì sẽ được hưởng giá đó, còn sau đó thì không được.Vừa rồi có bổ sung thêm quy định là anh phải báo cho biết là đã hoàn thành công trình theo đúng hồ sơ. Bây giờ đang cãi nhau về việc hồ sơ quá phức tạp, không ai làm kịp. Đây là vấn đề đang rất là vướng mắc. Bây giờ các doanh nghiệp đang kêu trời: bắt tôi nộp hồ sơ mà hồ sơ thì phức tạp quá, không thể hội đủ được!Cho nên, nói về nguyên tắc, Quy hoạch 8 là như thế, nhưng trên thực tế, việc giải quyết có rất nhiều khó khăn.” Nhu cầu điện cho sản xuất: Có hợp lý?Nhìn rộng hơn vấn đề giá điện ở Việt Nam, giáo sư Phạm Duy Hiển cho rằng phải xem xét lại sự hợp lý của mức cầu về điện năng ở Việt Nam, chứ mức cung không thể tiếp tục đáp ứng như hiện nay:“Về vấn đề cung cầu, anh chỉ nói đến “cung” thôi, “cung” chưa đủ thì phải tăng thêm, không ai nghĩ đến “cầu”, không ai tìm hiểu tại sao để cho có một nhu cầu như vậy. Có những anh sản xuất ra để xuất khẩu chủ yếu là nhờ giá điện rẻ. Anh có nhu cầu thì tôi phải thỏa mãn. Tức là người ta chỉ nói đến cái cung thôi, chứ chưa ai để ý là cái cầu vẫn còn sai sót. Cái cầu bao giờ cũng đi trước một bước, tức là anh cần bao nhiêu thì tôi phải thỏa mãn bấy nhiêu. Trong cái gọi là “tăng trưởng xanh”, cái “cầu” đó có đúng không? Cho nên bây giờ phải giải quyết vấn đề đó.Tất cả báo chí, tất cả các nhà kinh tế thảo luận về vấn đề này chỉ nói làm sao cho có đủ điện. Quy hoạch đó là dựa trên cách làm: mỗi năm dự báo tăng trưởng bao nhiêu. Mỗi một tăng trưởng GDP như thế thì tăng trưởng điện là bao nhiêu. Và có cái gọi là hệ số đàn hồi. Thông thường, trước đây, tăng trưởng của Việt Nam là khoảng 6 hoặc 7%, nhưng tăng trưởng điện năng là khoảng 11 hay 12%, tức là gần gấp đôi. Quy hoạch 8 cũng dựa trên nguyên tắc tăng trưởng kinh tế đó, chỉ có điều là nó đi cụ thể hơn: nông nghiệp thì như thế nào, công nghiệp này, công nghiệp kia thì như thế nào, chế biến, dịch vụ thì ra sao. Nhưng vẫn dựa trên tăng trưởng, và như thế tức là tôi không cần biết là cái “cầu” ấy đúng hay sai”.Nói cách khác, chính phủ Hà Nội vẫn chưa tìm ra được một con đường thích hợp để đi đến trung hòa carbon, thông qua việc phát triển năng lượng tái tạo, mà không ảnh hưởng đến phát triển kinh tế.Đây là vấn đề đã được tờ báo Nhật Nikkei Asia nêu lên trong một bài báo đăng trên mạng ngày 02/02/2023. Thách thức đối với chính phủ Việt Nam, theo Nikkei Asia, là tìm cách đưa đất nước tránh xa nhiên liệu hóa thạch, nhưng vẫn giữ giá điện ở mức thấp. Nhu cầu điện đã tăng khoảng 10% một năm do tăng trưởng kinh tế cao. Nhu cầu dự kiến ​​sẽ tăng gấp đôi so với mức hiện tại vào năm 2030 và gấp 5 lần vào năm 2050.Tại hội nghị khí hậu COP26 của Liên Hiệp Quốc vào năm 2021, thủ tướng Phạm Minh Chính đã hứa Việt Nam sẽ đạt được mức trung hòa carbon vào năm 2050. Kế hoạch ban đầu đã bị hủy bỏ khi chính phủ quyết định tìm một nguồn năng lượng để thay thế than đá, vốn vẫn chiếm 50% sản lượng điện hiện nay.Cuộc xâm lược của Nga vào Ukraina vào tháng 2 năm ngoái đã gây thêm khó khăn cho Việt Nam. Giá của khí thiên nhiên hóa lỏng ( LNG ), vốn được kỳ vọng là nguồn năng lượng chính theo kế hoạch mới, đã tăng vọt do tác động của chiến tranh Ukraina. Chính phủ Hà Nội vẫn giữ nguyên quyết định năm 2016 từ bỏ việc xây dựng các nhà máy điện hạt nhân năm. Nhưng trong khi đó, quy mô của các loại năng lượng tái tạo lại có giới hạn cho nên Việt Nam có rất ít lựa chọn cho nguồn điện chính. Khuôn khổ hành động của Việt Nam càng hạn hẹp vì chính phủ vẫn yêu cầu giá điện không được quá cao. 

Vào giữa tháng 5 vừa qua, thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính đã thông qua Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, thường được gọi tắt là Quy hoạch Điện 8. Đây là kế hoạch đã được chờ đợi từ lâu, nhưng việc thông qua đã bị chậm trễ. Ưu tiên phát triển năng lượng tái tạoĐiểm đáng chú ý trong Quy hoạch Điện 8 đó là Việt Nam sẽ ưu tiên phát triển các nguồn năng lượng tái tạo, nhất là điện gió và điện Mặt trời, để sản xuất điện, với mục tiêu là các nguồn điện này sẽ đạt tỷ lệ 30,9-39,2% vào năm 2030. Mục tiêu xa hơn là hướng tới đạt tỉ lệ năng lượng tái tạo 47% theo cam kết của Việt Nam với quốc tế về chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP). Quy hoạch cũng đề ra mục tiêu là đến năm 2050, tỷ lệ năng lượng tái tạo sẽ lên đến 67,5 - 71,5%. Hiện giờ, theo số liệu của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), công suất của nguồn điện từ năng lượng tái tạo (điện gió, điện mặt trời) đến cuối năm 2021 đã lên đến gần 20.700 MW, chiếm gần 30% tổng công suất lắp đặt nguồn điện. Đây là một tỷ trọng khá cao, nhưng lại có một nghịch lý là Việt Nam có nguy cơ thiếu điện, nhất là vào mùa cao điểm nắng nóng như hiện nay. Từ đầu 2023 đến nay, EVN liên tục báo động “tình trạng nguy cấp về cung ứng điện”, cụ thể họ cảnh báo hệ thống điện miền Bắc sẽ gặp tình trạng không đáp ứng được nhu cầu trong các tháng 5, tháng 6. Hiện các hồ thuỷ điện đang trong tình trạng thiếu nước, nhiều hồ đã về đến “mực nước chết”, gây khó khăn trong vận hành và cung ứng điện. Trước mắt, chính quyền thủ đô Hà Nội đã phải lấy một quyết định triệt để trong mùa nắng nóng bất thường hiện nay: tắt hết đèn đường ở hai phần ba thành phố kể từ 11 giờ tối, để tránh cho hệ thống cung cấp điện bị quá tải, vào lúc mà người dân sử dụng quá nhiều điện cho máy lạnh và quạt điện. Biện pháp tiết kiệm điện này có thể kéo dài đến cuối tháng 8.Cản trở chính: Giá điệnMột trong những nguyên nhân chính dẫn đến nghịch lý thiếu điện ở Việt Nam đó là vấn đề giá điện sản xuất từ các năng lượng tái tạo (điện gió và điện Mặt trời). Mức giá mà EVN đưa ra bị xem là không đủ để bù đắp vào những chi phí của các nhà đầu tư.Trả lời phỏng vấn RFI ngày 22/05/2023, giáo sư Phạm Duy Hiển, nguyên Viện trưởng Viện Nguyên tử Đà Lạt, nhận định: "Nói chung giá như thế là còn quá thấp. Mới cách đây ít hôm, có đàm phán lại để cho tăng lên một ít, nhưng vẫn không đủ, nhất là bây giờ năng lượng tái tạo phải chuyển sang điện gió ngoài khơi, vì điện gió trên bờ cũng đã khai thác khá nhiều rồi. Nhưng đối với điện gió ngoài khơi, giá mua là 2.200 đồng/kWh thì rõ ràng là chưa được. Nói chung, giá điện là một trong những cản trở. Điện cho người dân thì không có vấn đề gì, vấn đề là điện cho sản xuất, bởi vì trong tổng sản lượng điện tiêu thụ thì điện cho sản xuất chiếm đến gần hai phần ba. Không giải quyết được vấn đề này thì rất là gay go. Điện tốn nhiều đó là cho sản xuất. Phải quy hoạch lại sản xuất, chế biến theo hướng lành mạnh. Phải tăng điện sản xuất như thế nào để các doanh nghiệp dùng điện nhiều thấy là sản xuất không có lãi nữa. Giá điện Việt Nam vẫn còn quá thấp, trong khi đầu tư tốn kém nhiều nên giá thành cao hơn. Không thể không giải quyết được. Nhưng giải quyết thì phải có lộ trình, chứ không thể một lúc mà làm được. Vấn đề giá là phải phân biệt giá bán điện cho ai. Giá đối với người dân, nhất là đối với người dân nghèo, đối với nông nghiệp, hay đối với các dịch vụ như khách sạn, thì không có vấn đề gì, nhưng điện cho mấy anh sản xuất, nhất là mấy anh sản xuất “quá đáng”, ví dụ như sản xuất thép để xuất khẩu. Công nghiệp chế biến cũng không quản lý được theo chất lượng. Hiện nay ở Việt Nam không rõ nhất là chuyện đó, tức là khi nói đến tăng giá điện thì chính phủ cứ nói là không được, vì như thế là ảnh hưởng đến đời sống của dân. Nhưng còn đối với những doanh nghiệp sản xuất thép để xuất khẩu thì ảnh hưởng thế nào? Bây giờ phải giải quyết, mà cái đó mới là quan trọng, chứ còn giá điện tiêu dùng cho người dân có tăng lên ít nhiều cũng không sao. Vấn đề là giá cho công nghiệp chế biến, nhất là những công nghiệp chế biến mà gần như là xuất khẩu điện giá rẻ ra nước ngoài.”Khó khăn về thủ tụcGiáo sư Phạm Duy Hiển lưu ý là các doanh nghiệp ở Việt Nam hiện giờ vẫn còn gặp nhiều khó khăn về thủ tục để có thể được hưởng giá điện sản xuất từ các năng lượng tái tạo theo quy định của nhà nước:“Lâu nay vẫn có cái gọi là giá FIT, tức là giá mua điện gió, điện Mặt trời bao giờ cũng cao hơn mặt bằng giá, để khuyến khích phát triển các năng lượng này. Theo các nghị quyết như nghị quyết 31, đại khái là đến ngày 30/12/2021, nếu doanh nghiệp nào hoàn thành báo cáo thì sẽ được hưởng giá đó, còn sau đó thì không được.Vừa rồi có bổ sung thêm quy định là anh phải báo cho biết là đã hoàn thành công trình theo đúng hồ sơ. Bây giờ đang cãi nhau về việc hồ sơ quá phức tạp, không ai làm kịp. Đây là vấn đề đang rất là vướng mắc. Bây giờ các doanh nghiệp đang kêu trời: bắt tôi nộp hồ sơ mà hồ sơ thì phức tạp quá, không thể hội đủ được!Cho nên, nói về nguyên tắc, Quy hoạch 8 là như thế, nhưng trên thực tế, việc giải quyết có rất nhiều khó khăn.” Nhu cầu điện cho sản xuất: Có hợp lý?Nhìn rộng hơn vấn đề giá điện ở Việt Nam, giáo sư Phạm Duy Hiển cho rằng phải xem xét lại sự hợp lý của mức cầu về điện năng ở Việt Nam, chứ mức cung không thể tiếp tục đáp ứng như hiện nay:“Về vấn đề cung cầu, anh chỉ nói đến “cung” thôi, “cung” chưa đủ thì phải tăng thêm, không ai nghĩ đến “cầu”, không ai tìm hiểu tại sao để cho có một nhu cầu như vậy. Có những anh sản xuất ra để xuất khẩu chủ yếu là nhờ giá điện rẻ. Anh có nhu cầu thì tôi phải thỏa mãn. Tức là người ta chỉ nói đến cái cung thôi, chứ chưa ai để ý là cái cầu vẫn còn sai sót. Cái cầu bao giờ cũng đi trước một bước, tức là anh cần bao nhiêu thì tôi phải thỏa mãn bấy nhiêu. Trong cái gọi là “tăng trưởng xanh”, cái “cầu” đó có đúng không? Cho nên bây giờ phải giải quyết vấn đề đó.Tất cả báo chí, tất cả các nhà kinh tế thảo luận về vấn đề này chỉ nói làm sao cho có đủ điện. Quy hoạch đó là dựa trên cách làm: mỗi năm dự báo tăng trưởng bao nhiêu. Mỗi một tăng trưởng GDP như thế thì tăng trưởng điện là bao nhiêu. Và có cái gọi là hệ số đàn hồi. Thông thường, trước đây, tăng trưởng của Việt Nam là khoảng 6 hoặc 7%, nhưng tăng trưởng điện năng là khoảng 11 hay 12%, tức là gần gấp đôi. Quy hoạch 8 cũng dựa trên nguyên tắc tăng trưởng kinh tế đó, chỉ có điều là nó đi cụ thể hơn: nông nghiệp thì như thế nào, công nghiệp này, công nghiệp kia thì như thế nào, chế biến, dịch vụ thì ra sao. Nhưng vẫn dựa trên tăng trưởng, và như thế tức là tôi không cần biết là cái “cầu” ấy đúng hay sai”.Nói cách khác, chính phủ Hà Nội vẫn chưa tìm ra được một con đường thích hợp để đi đến trung hòa carbon, thông qua việc phát triển năng lượng tái tạo, mà không ảnh hưởng đến phát triển kinh tế.Đây là vấn đề đã được tờ báo Nhật Nikkei Asia nêu lên trong một bài báo đăng trên mạng ngày 02/02/2023. Thách thức đối với chính phủ Việt Nam, theo Nikkei Asia, là tìm cách đưa đất nước tránh xa nhiên liệu hóa thạch, nhưng vẫn giữ giá điện ở mức thấp. Nhu cầu điện đã tăng khoảng 10% một năm do tăng trưởng kinh tế cao. Nhu cầu dự kiến ​​sẽ tăng gấp đôi so với mức hiện tại vào năm 2030 và gấp 5 lần vào năm 2050.Tại hội nghị khí hậu COP26 của Liên Hiệp Quốc vào năm 2021, thủ tướng Phạm Minh Chính đã hứa Việt Nam sẽ đạt được mức trung hòa carbon vào năm 2050. Kế hoạch ban đầu đã bị hủy bỏ khi chính phủ quyết định tìm một nguồn năng lượng để thay thế than đá, vốn vẫn chiếm 50% sản lượng điện hiện nay.Cuộc xâm lược của Nga vào Ukraina vào tháng 2 năm ngoái đã gây thêm khó khăn cho Việt Nam. Giá của khí thiên nhiên hóa lỏng ( LNG ), vốn được kỳ vọng là nguồn năng lượng chính theo kế hoạch mới, đã tăng vọt do tác động của chiến tranh Ukraina. Chính phủ Hà Nội vẫn giữ nguyên quyết định năm 2016 từ bỏ việc xây dựng các nhà máy điện hạt nhân năm. Nhưng trong khi đó, quy mô của các loại năng lượng tái tạo lại có giới hạn cho nên Việt Nam có rất ít lựa chọn cho nguồn điện chính. Khuôn khổ hành động của Việt Nam càng hạn hẹp vì chính phủ vẫn yêu cầu giá điện không được quá cao. 

A veteran human rights expert joins the pod to reflect on press freedoms a quarter-century since Soeharto's fall.  Andreas Harsono also provides an update on the Widodo administration's gesture to acknowledge 12 cases of past rights cases.  Also: Jeff and Kevin assess Ganjar's initial campaign performances and messaging -- along with an abrupt move by the Prabowo camp to 'go negative' at an early stage.  And finally: sudden rancor over the Just Energy Transition Partnership (JETP) and the Bandung fast train's trial run.Get our special episode on the 4th Presidential Debate on:https://www.buymeacoffee.com/reformasi/extrasSupport us on buymeacoffee.com/reformasi

Ngày 12/04/2023, Việt Nam và Pháp kỉ niệm tròn 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao. Năm 2023 cũng đánh dấu tròn 10 năm quan hệ đối tác chiến lược Pháp-Việt. Nhân dịp này, ngài Đại sứ Pháp tại Việt Nam Nicolas Warnery đã trả lời phỏng vấn RFI Tiếng Việt qua điện thoại ngày 07/04/2023. RFI : Thưa ngài Đại sứ, trong buổi họp báo ngày 14/03, ông đã giới thiệu rất nhiều hoạt động kỉ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Pháp - Việt và 10 năm quan hệ đối tác chiến lược trong năm 2023. Những sự kiện rất đa dạng này, từ văn hóa ngoại giao, quốc phòng đến kinh tế, có phản ánh được tầm quan trọng của mối quan hệ giữa hai nước ? Cột mốc này sẽ đánh dấu cho sức bật mới cho quan hệ song phương ? Đại sứ Nicolas Warnery : Mối quan hệ Pháp-Việt có điều gì đó rất đặc biệt bởi vì đó là thành quả của một quá trình lịch sử chung giữa hai nước chúng ta, với những thời điểm đau thương, tăm tối, sau đó là những lúc tươi sáng, hạnh phúc. Đó là mối quan hệ chính trị, mà chúng ta đều thấy ở cấp cao giữa các nhà lãnh đạo, mối quan hệ đa dạng với những hợp tác ở cấp địa phương, giữa các trường đại học, bệnh viện, doanh nghiệp. Đó là chưa kể những mối quan hệ cá nhân nhờ vào những người sống ở Pháp hoặc ở Việt Nam do nguồn gốc xuất thân của họ, do quá trình học tập, do sự nghiệp hoặc từ những chuyến đi, đóng vai trò cầu nối giữa hai nước. Từ 50 năm nay, chúng ta đã có những thành công tốt đẹp về thương mại-đầu tư, về phát triển bền vững và bảo vệ môi trường, chống biến đổi khí hậu, về giáo dục đại học, nghiên cứu, y tế, quản trị, hành chính và trong nhiều lĩnh vực có thể ít được biết đến hơn như an ninh và quốc phòng. Điều mà tôi thấy hữu hiệu và mạnh mẽ, đó là những mối quan hệ hợp tác cụ thể, đáp ứng những ưu tiên mà hai nước chúng ta cùng chia sẻ. Chúng ta không tuyên bố suông mà tiến hành cụ thể. Và những năm gần đây, chúng ta đã cố nâng tầm mối quan hệ đối tác này qua việc thiết lập quan hệ đối tác chiến lược, được ký cách đây 10 năm. Do đó, năm nay, chúng tôi cố gắng thực hiện một chương trình hành động đa dạng, phong phú để kỉ niệm sự kiện này, đồng thời cho thấy mọi mặt của mối quan hệ rất đặc biệt với khẩu hiệu bên dưới logo mà chắc quý vị đã thấy, đó là « Các nền văn hóa được chia sẻ ». Gọi là « Các nền văn hóa » để chứng minh rằng chúng ta chia sẻ thực sự hai nền văn hóa với nhau. Tất cả các sự kiện được nêu trên trang web và mạng xã hội Facebook của Đại sứ quán Pháp.Để có thể hình dung ra phần nào, tôi xin nêu một vài sự kiện, ví dụ triển lãm tại Văn Miếu về di sản và lịch sử, triển lãm trên đường phố và tại nhiều gallery ảnh về Hà Nội bắt đầu khoảng 15 ngày tới, lễ hội ẩm thực ngoài phố « Dạo chơi nước Pháp » ở Hà Nội, tuần lễ ẩm thực ở thành phố Hồ Chí Minh, buổi diễn nhạc kịch về chủ đề Hoàng tử bé ở nhà hát Hà Nội vào tháng 05, tuần lễ thiết kế thời trang ở Sài Gòn, giải thưởng Goncourt của sinh viên Việt Nam vào mùa thu tới và cuối cùng là màn pháo hoa, trình diễn ánh sáng ở kinh thành Huế dự kiến vào tháng 12.Có thể thấy một năm rất sinh động. Chúng tôi không những muốn nhớ về quá khứ mà còn hướng đến hiện tại và tương lai với nhiều ước vọng lớn. Chúng tôi muốn phát triển trao đổi thương mại và đầu tư giữa hai nước dựa trên thỏa thuận tự do thương mại giữa Liên Hiệp Châu Âu và Việt Nam. Chúng tôi cũng muốn tập trung sức lực vào mảng chống biến đổi khí hậu, đồng hành với Việt Nam trong quá trình chuyển đổi năng lượng. Và chúng tôi cũng muốn tăng cường hợp tác quốc phòng. Quý vị có thể thấy đây là một năm kỉ niệm, nhưng cũng là bàn đạp để hướng đến tương lai gần.RFI : Nhân nói về văn hóa, Việt Nam đã đàm phán thành công với nhà bán đấu giá Pháp Millon và hồi hương ấn vàng của vua Minh Mạng nhờ một nhà sưu tập Việt Nam. Rất nhiều người nổi tiếng đề nghị chính phủ Việt Nam lập một ủy ban thống kê cổ vật Việt Nam được bảo quản ở nước ngoài, trong đó có Pháp. Pháp sẽ hỗ trợ và hợp tác với Việt Nam trong dự án này không ?Đại sứ Nicolas Warnery : Chúng tôi đã rất chú ý theo dõi quãng thời gian đàm phán hồi hương ấn vàng của vua Minh Mạng mà cựu hoàng Bảo Đại sở hữu. May là quãng thời gian này rất ngắn. Chúng tôi được thông báo về việc này rất sớm. Lúc đó, chúng tôi đã báo ngay cho Paris về thực chất của vấn đề, tiếp theo là kết nối chính quyền Việt Nam với nhà bán đấu giá để bên muốn có được ấn vàng có thể thỏa thuận mua và tránh bán công khai. Phải nhắc lại là đây là một cổ vật quý giá, đầy ý nghĩa lịch sử xúc động. Tôi rất vui vì mọi chuyễn đã diễn ra tốt đẹp và ấn vàng đã có thể được đưa về Việt Nam. Ở điểm thứ hai liên quan đến ủy ban thống kê bảo vật, đúng là chúng tôi đã nghe nói nhưng hiện giờ chúng tôi chưa được đề nghị hỗ trợ.RFI : Trong lĩnh vực du lịch, năm 2021, chính phủ Pháp công bố kế hoạch « Destination France » để đưa Pháp thành điểm du lịch hàng đầu thế giới và du lịch bền vững. Đại sứ quán Pháp và các đối tác giới thiệu nước Pháp đến với người Việt như thế nào ? Có phải do thành công mà thời hạn xử lý hồ sơ xin thị thực bị kéo dài trong thời gian gần đây ? Cơ quan lãnh sự nhận được rất nhiều đơn xin visa du lịch ?Đại sứ Nicolas Warnery : Đúng là có rất nhiều đơn xin thị thực. Tôi xác nhân điều đó. Giờ Pháp mở cửa trở lại và cuộc khủng hoảng đại dịch đã lùi xa, « Điểm đến nước Pháp » lại thu hút đông đảo người Việt Nam. Chúng tôi thấy số lượng đơn xin thị thực du lịch bùng nổ từ mùa hè năm ngoái và rất vui về điều này. Nhưng đó không phải là lý do khiến việc cấp thị thực bị trễ mà do thời hạn xử lý hồ sơ kéo dài hơn. Thêm vào đó, chúng tôi mới triển khai một cổng dịch vụ mới, một hệ thống mới hiệu quả hơn. Như quý vị vẫn biết, thỉnh thoảng có chút vấn đề trong giai đoạn chạy thử.Vì thế, lời khuyên của chúng tôi là quý vị dự tính xin visa càng sớm càng tốt. Khi quý vị biết là sẽ đi du lịch thì nên sớm xin thị thực, có thể xin ngay cả trước khi có vé máy bay, trước cả khi biết ngày khởi hành chính xác. Phải tính xa càng sớm càng tốt. Đó thực sự là thông điệp chính của chúng tôi.Về phần mình, dĩ nhiên chúng tôi tiếp tục quảng bá các sự kiện, hình ảnh về nước Pháp. Chúng tôi cũng tiếp tục thông tin về những sự kiện được tổ chức ở Việt Nam nhân dịp kỉ niệm 50 năm này, cũng như những sự kiện có thể diễn ra ở Pháp. Chúng tôi muốn cho thấy hình ảnh một nước Pháp biết rõ những điểm mạnh của mình và nổi tiếng về ẩm thực và di sản. Ngoài ra, chúng tôi cũng tìm cách làm nổi bật những thế mạnh khác, đôi khi ít được biết đến hơn, như tính hiện đại, đổi mới, khoa học và công nghệ cao, cũng là những chủ đề tham quan, như khu khoa học Cité des Sciences có rất nhiều địa điểm ở Pháp, dù là ở vùng Paris hay ở tỉnh, hướng đến tương lai, khoa học, phát triển kiến thức. Đó cũng là những thế mạnh du lịch của Pháp, tương tự với du lịch bền vững, du lịch sinh thái, du lịch nông nghiệp… Chúng tôi muốn đề cao giá trị của tất cả những hình thức này. Cho nên, khách có thể đến Pháp với những chương trình du lịch rất khác nhau. RFI : Điểm thứ ba liên quan đến quốc phòng, tuần dương hạm Prairial vừa mới kết thúc chuyến thăm cảng Hải Phòng để khẳng định hợp tác quốc phòng song phương và cam kết của Pháp trong việc tôn trọng luật pháp quốc tế và tự do lưu thông ở những khu vực chung. Vào đầu tháng 12/2022, nhiều công ty Pháp đã tham dự Triển lãm Quốc phòng Quốc tế lần đầu tiên do Việt Nam tổ chức. Qua đó liệu có thể nghĩ đến một mối quan hệ hợp tác chặt chẽ hơn, rộng hơn trong khi Việt Nam đang tìm cách đa dạng mạng lưới đối tác quốc phòng kể từ khi xảy ra chiến tranh Ukraina ? Đại sứ Nicolas Warnery : Tuần dương hạm Prairial dừng ở Hải Phòng bốn ngày và đã rời cảng hôm qua (06/04) hướng ra Biển Đông (đại sứ Pháp sử dụng từ « Mer de l'Est » - Biển Đông) nơi tầu đang hoạt động. Đây là một chuyến cập cảng xã giao truyền thống và hợp tác nhưng cũng là một chuyến thăm đặc biệt vì là chuyến thăm đầu tiên từ sau đại dịch Covid. Còn những lần cập cảng trước đều diễn ra trong bối cảnh rất đặc biệt, đúng lúc phong tỏa, thủy thủ đoàn được đưa thẳng đến khách sạn để nghỉ ngơi và không có bất kì tiếp xúc trực tiếp nào với các đồng nhiệm, đối tác và người dân Việt Nam. Vì thế, chuyến thăm lần này thực sự diễn ra tốt đẹp với nhiều hoạt động tương tác, được gọi là « PASSEX » giữa tầu và Hải quân Việt Nam. Hải quân Việt Nam lên thăm tầu Prairial, còn thủy thủ Pháp lên thăm một tầu thủy đạc Việt Nam. Ngoài ra, còn có nhiều hoạt động giao lưu hữu nghị và thể thao khác, như đội ngũ y tế trên tầu đã gặp lãnh đạo trường Đại học Y Dược Hải Phòng. Sự kiện cho thấy tinh thần vô cùng tích cực, nhất là lại diễn ra vào dịp đặc biệt kỉ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao mà chúng ta đề cập ở trên.Ngoài tính chất đặc biệt của chuyến cập cảng lần này, mỗi chuyến thăm của tầu Pháp là một dấu ấn của Pháp về sự hợp tác chặt chẽ với Việt Nam trong việc bảo vệ luật biển quốc tế, quyền tự do lưu thông trên không và trên biển ở Biển Đông và bảo vệ những khu vực chung thuộc vùng biển quốc tế. Pháp và Việt Nam đang cùng nhau bảo vệ chủ nghĩa đa phương, hòa bình, tự do lưu thông, tôn trọng luật pháp quốc tế. Và đối với chúng tôi, những chuyến ghé thăm cảng như này thể hiện cho mong muốn cùng nhau hành động vì hòa bình, ổn định, an ninh trong khu vực.Chị nhắc đến hợp tác quốc phòng ở trên. Tôi xin nhấn mạnh là vào tháng 11/2021, khi thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính thăm Paris, lãnh đạo chính quyền hai nước đã nhất trí phát triển nhiều dự án cơ cấu trong lĩnh vực quốc phòng, trong đó có những dự án cung cấp trang thiết bị, bởi vì cùng phối hợp vì hòa bình thường đi đôi với hợp tác công nghiệp và về mặt trang thiết bị.RFI : Có nghĩa là sẽ có thêm nhiều doanh nghiệp công nghiệp quốc phòng Pháp hiện diện ở Việt Nam ? Đại sứ Nicolas Warnery : Đúng vậy. Điều mà tôi giải thích ở đây đó là chính sách của Pháp. Việc này đi kèm với sự hiện diện liên tục của công ty cung cấp thiết bị quân sự. Họ đã có mặt ở Việt Nam trước đại dịch Covid, giữ liên lạc trong giai đoạn đại dịch. Họ tham gia Triển lãm Quốc Phòng mà chị nói ở trên và họ hoàn toàn sẵn sàng làm việc với bộ Quốc Phòng Việt Nam, với những đối tác Việt Nam có thẩm quyền trong những lĩnh vực này. RFI : Nhóm G7 và Liên Hiệp Châu Âu, trong đó có Pháp, đã ký với các nhà lãnh đạo Việt Nam một thỏa thuận đối tác đầy tham vọng về chuyển đổi năng lượng ngày 14/12/2022. Pháp có những dự án hỗ trợ Việt Nam như nào ? Đổi lại, Pháp trông đợi gì từ phía các đối tác Việt Nam ?Đại sứ Nicolas Warnery : Chị có lý khi nhắc đến Thỏa thuận Đối tác Chuyển đổi Năng lượng Công bằng (JETP) ký ở Bruxelles ngày 14/12/2022, bởi vì đó là một thỏa thuận vô cùng quan trọng, được ký chỉ hơn một năm sau khi Việt Nam đưa ra những cam kết tại Hội nghị về Biến đổi Khí hậu của Liên Hiệp Quốc - COP 26 ở Glasgow mà chúng tôi hết sức ủng hộ, cổ vũ, và sau chuyến thăm Paris của thủ tướng Phạm Minh Chính. Pháp và Việt Nam cam kết nỗ lực hoàn toàn trong cuộc chiến chung này để bảo vệ hành tinh, chống biến đổi khí hậu và dĩ nhiên là có chuyện chuyển đổi năng lượng vì hai mảng này liên hệ mật thiết với nhau.Hiện giờ, điện là lĩnh vực phát thải nhiều khí carbon nhất ở Việt Nam. Đây là điểm phải cần nhiều nỗ lực. Trong thỏa thuận JETP này, có khoảng 15,5 tỉ đô la ngân sách công và tư được dự trù và sẽ được huy động để chủ yếu tăng cường mạng lưới điện Việt Nam, triển khai các năng lượng tái tạo trên cả nước. Đây là cách chúng ta loại trừ khí thải trong quá trình sản xuất điện ở Việt Nam và hoạt động tăng trưởng của Việt Nam về mặt năng lượngThực ra, Pháp đã tham gia rất tích cực vào lĩnh vực năng lượng ở Việt Nam. Cơ quan Phát triển Pháp - AfD (Agence française de développement) đã được giao nhiệm vụ « 100% Khí hậu » - theo cách chúng tôi vẫn gọi. Có nghĩa là tất cả các dự án này đều cam kết giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu. Tôi xin đưa ra một vài ví dụ, nhà máy thủy điện Huội Quảng (Sơn La) với khoản đầu tư 100 triệu euro từ năm 2010, nhà máy điện mặt trời Sê San (Gia Lai) 24 triệu euro từ năm 2019, mở rộng nhà máy thủy điện Yali (Kon Tum) 75 triệu euro năm 2021, thủy điện Hòa Bình 70 triệu euro năm 2021. Đó là nỗ lực liên tục và đã được cam kết.Điều thay đổi với thỏa thuận JETP là chúng tôi sẽ gia tăng nỗ lực. Thông qua một thỏa thuận đối tác ba bên, gồm AfD (Cơ quan Phát triển Pháp) - EDF (Công ty Điện lực Pháp) - EVN (Công ty Điện lực Việt Nam), chúng tôi sẽ tăng cường quan hệ đối tác để giúp Việt Nam lập kế hoạch chuyển đổi năng lượng. Phải chuẩn bị cho cả quá trình này vì việc đó đòi hỏi rất nhiều công sức trước khi thực hiện các dự án và để tài trợ cho các khoản đầu tư cần thiết cho quá trình chuyển đổi năng lượng.Dự định là vậy : Làm tất cả để Việt Nam có thể giữ được mọi cam kết. Về phần mình, chính phủ Việt Nam cần đưa ra những dự án cụ thể, những tài trợ cụ thể và chương trình tài chính cụ thể. Chính phủ cũng cần tạo ra một môi trường pháp lý hấp dẫn để các doanh nghiệp, vì có cả lĩnh vực tư nhân như tôi nói ở trên, có tầm nhìn tốt hơn về các dự án phát triển năng lượng tái tạo và có thể đến đầu tư một cách an toàn, ví dụ xây dựng những trang trại điện mặt trời hoặc điện gió.RFI Tiếng Việt xin chân thành cảm ơn ngài đại sứ Nicolas Warnery.

Ngày 12/04/2023, Việt Nam và Pháp kỉ niệm tròn 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao. Năm 2023 cũng đánh dấu tròn 10 năm quan hệ đối tác chiến lược Pháp-Việt. Nhân dịp này, ngài Đại sứ Pháp tại Việt Nam Nicolas Warnery đã trả lời phỏng vấn RFI Tiếng Việt qua điện thoại ngày 07/04/2023. RFI : Thưa ngài Đại sứ, trong buổi họp báo ngày 14/03, ông đã giới thiệu rất nhiều hoạt động kỉ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Pháp - Việt và 10 năm quan hệ đối tác chiến lược trong năm 2023. Những sự kiện rất đa dạng này, từ văn hóa ngoại giao, quốc phòng đến kinh tế, có phản ánh được tầm quan trọng của mối quan hệ giữa hai nước ? Cột mốc này sẽ đánh dấu cho sức bật mới cho quan hệ song phương ? Đại sứ Nicolas Warnery : Mối quan hệ Pháp-Việt có điều gì đó rất đặc biệt bởi vì đó là thành quả của một quá trình lịch sử chung giữa hai nước chúng ta, với những thời điểm đau thương, tăm tối, sau đó là những lúc tươi sáng, hạnh phúc. Đó là mối quan hệ chính trị, mà chúng ta đều thấy ở cấp cao giữa các nhà lãnh đạo, mối quan hệ đa dạng với những hợp tác ở cấp địa phương, giữa các trường đại học, bệnh viện, doanh nghiệp. Đó là chưa kể những mối quan hệ cá nhân nhờ vào những người sống ở Pháp hoặc ở Việt Nam do nguồn gốc xuất thân của họ, do quá trình học tập, do sự nghiệp hoặc từ những chuyến đi, đóng vai trò cầu nối giữa hai nước. Từ 50 năm nay, chúng ta đã có những thành công tốt đẹp về thương mại-đầu tư, về phát triển bền vững và bảo vệ môi trường, chống biến đổi khí hậu, về giáo dục đại học, nghiên cứu, y tế, quản trị, hành chính và trong nhiều lĩnh vực có thể ít được biết đến hơn như an ninh và quốc phòng. Điều mà tôi thấy hữu hiệu và mạnh mẽ, đó là những mối quan hệ hợp tác cụ thể, đáp ứng những ưu tiên mà hai nước chúng ta cùng chia sẻ. Chúng ta không tuyên bố suông mà tiến hành cụ thể. Và những năm gần đây, chúng ta đã cố nâng tầm mối quan hệ đối tác này qua việc thiết lập quan hệ đối tác chiến lược, được ký cách đây 10 năm. Do đó, năm nay, chúng tôi cố gắng thực hiện một chương trình hành động đa dạng, phong phú để kỉ niệm sự kiện này, đồng thời cho thấy mọi mặt của mối quan hệ rất đặc biệt với khẩu hiệu bên dưới logo mà chắc quý vị đã thấy, đó là « Các nền văn hóa được chia sẻ ». Gọi là « Các nền văn hóa » để chứng minh rằng chúng ta chia sẻ thực sự hai nền văn hóa với nhau. Tất cả các sự kiện được nêu trên trang web và mạng xã hội Facebook của Đại sứ quán Pháp.Để có thể hình dung ra phần nào, tôi xin nêu một vài sự kiện, ví dụ triển lãm tại Văn Miếu về di sản và lịch sử, triển lãm trên đường phố và tại nhiều gallery ảnh về Hà Nội bắt đầu khoảng 15 ngày tới, lễ hội ẩm thực ngoài phố « Dạo chơi nước Pháp » ở Hà Nội, tuần lễ ẩm thực ở thành phố Hồ Chí Minh, buổi diễn nhạc kịch về chủ đề Hoàng tử bé ở nhà hát Hà Nội vào tháng 05, tuần lễ thiết kế thời trang ở Sài Gòn, giải thưởng Goncourt của sinh viên Việt Nam vào mùa thu tới và cuối cùng là màn pháo hoa, trình diễn ánh sáng ở kinh thành Huế dự kiến vào tháng 12.Có thể thấy một năm rất sinh động. Chúng tôi không những muốn nhớ về quá khứ mà còn hướng đến hiện tại và tương lai với nhiều ước vọng lớn. Chúng tôi muốn phát triển trao đổi thương mại và đầu tư giữa hai nước dựa trên thỏa thuận tự do thương mại giữa Liên Hiệp Châu Âu và Việt Nam. Chúng tôi cũng muốn tập trung sức lực vào mảng chống biến đổi khí hậu, đồng hành với Việt Nam trong quá trình chuyển đổi năng lượng. Và chúng tôi cũng muốn tăng cường hợp tác quốc phòng. Quý vị có thể thấy đây là một năm kỉ niệm, nhưng cũng là bàn đạp để hướng đến tương lai gần.RFI : Nhân nói về văn hóa, Việt Nam đã đàm phán thành công với nhà bán đấu giá Pháp Millon và hồi hương ấn vàng của vua Minh Mạng nhờ một nhà sưu tập Việt Nam. Rất nhiều người nổi tiếng đề nghị chính phủ Việt Nam lập một ủy ban thống kê cổ vật Việt Nam được bảo quản ở nước ngoài, trong đó có Pháp. Pháp sẽ hỗ trợ và hợp tác với Việt Nam trong dự án này không ?Đại sứ Nicolas Warnery : Chúng tôi đã rất chú ý theo dõi quãng thời gian đàm phán hồi hương ấn vàng của vua Minh Mạng mà cựu hoàng Bảo Đại sở hữu. May là quãng thời gian này rất ngắn. Chúng tôi được thông báo về việc này rất sớm. Lúc đó, chúng tôi đã báo ngay cho Paris về thực chất của vấn đề, tiếp theo là kết nối chính quyền Việt Nam với nhà bán đấu giá để bên muốn có được ấn vàng có thể thỏa thuận mua và tránh bán công khai. Phải nhắc lại là đây là một cổ vật quý giá, đầy ý nghĩa lịch sử xúc động. Tôi rất vui vì mọi chuyễn đã diễn ra tốt đẹp và ấn vàng đã có thể được đưa về Việt Nam. Ở điểm thứ hai liên quan đến ủy ban thống kê bảo vật, đúng là chúng tôi đã nghe nói nhưng hiện giờ chúng tôi chưa được đề nghị hỗ trợ.RFI : Trong lĩnh vực du lịch, năm 2021, chính phủ Pháp công bố kế hoạch « Destination France » để đưa Pháp thành điểm du lịch hàng đầu thế giới và du lịch bền vững. Đại sứ quán Pháp và các đối tác giới thiệu nước Pháp đến với người Việt như thế nào ? Có phải do thành công mà thời hạn xử lý hồ sơ xin thị thực bị kéo dài trong thời gian gần đây ? Cơ quan lãnh sự nhận được rất nhiều đơn xin visa du lịch ?Đại sứ Nicolas Warnery : Đúng là có rất nhiều đơn xin thị thực. Tôi xác nhân điều đó. Giờ Pháp mở cửa trở lại và cuộc khủng hoảng đại dịch đã lùi xa, « Điểm đến nước Pháp » lại thu hút đông đảo người Việt Nam. Chúng tôi thấy số lượng đơn xin thị thực du lịch bùng nổ từ mùa hè năm ngoái và rất vui về điều này. Nhưng đó không phải là lý do khiến việc cấp thị thực bị trễ mà do thời hạn xử lý hồ sơ kéo dài hơn. Thêm vào đó, chúng tôi mới triển khai một cổng dịch vụ mới, một hệ thống mới hiệu quả hơn. Như quý vị vẫn biết, thỉnh thoảng có chút vấn đề trong giai đoạn chạy thử.Vì thế, lời khuyên của chúng tôi là quý vị dự tính xin visa càng sớm càng tốt. Khi quý vị biết là sẽ đi du lịch thì nên sớm xin thị thực, có thể xin ngay cả trước khi có vé máy bay, trước cả khi biết ngày khởi hành chính xác. Phải tính xa càng sớm càng tốt. Đó thực sự là thông điệp chính của chúng tôi.Về phần mình, dĩ nhiên chúng tôi tiếp tục quảng bá các sự kiện, hình ảnh về nước Pháp. Chúng tôi cũng tiếp tục thông tin về những sự kiện được tổ chức ở Việt Nam nhân dịp kỉ niệm 50 năm này, cũng như những sự kiện có thể diễn ra ở Pháp. Chúng tôi muốn cho thấy hình ảnh một nước Pháp biết rõ những điểm mạnh của mình và nổi tiếng về ẩm thực và di sản. Ngoài ra, chúng tôi cũng tìm cách làm nổi bật những thế mạnh khác, đôi khi ít được biết đến hơn, như tính hiện đại, đổi mới, khoa học và công nghệ cao, cũng là những chủ đề tham quan, như khu khoa học Cité des Sciences có rất nhiều địa điểm ở Pháp, dù là ở vùng Paris hay ở tỉnh, hướng đến tương lai, khoa học, phát triển kiến thức. Đó cũng là những thế mạnh du lịch của Pháp, tương tự với du lịch bền vững, du lịch sinh thái, du lịch nông nghiệp… Chúng tôi muốn đề cao giá trị của tất cả những hình thức này. Cho nên, khách có thể đến Pháp với những chương trình du lịch rất khác nhau. RFI : Điểm thứ ba liên quan đến quốc phòng, tuần dương hạm Prairial vừa mới kết thúc chuyến thăm cảng Hải Phòng để khẳng định hợp tác quốc phòng song phương và cam kết của Pháp trong việc tôn trọng luật pháp quốc tế và tự do lưu thông ở những khu vực chung. Vào đầu tháng 12/2022, nhiều công ty Pháp đã tham dự Triển lãm Quốc phòng Quốc tế lần đầu tiên do Việt Nam tổ chức. Qua đó liệu có thể nghĩ đến một mối quan hệ hợp tác chặt chẽ hơn, rộng hơn trong khi Việt Nam đang tìm cách đa dạng mạng lưới đối tác quốc phòng kể từ khi xảy ra chiến tranh Ukraina ? Đại sứ Nicolas Warnery : Tuần dương hạm Prairial dừng ở Hải Phòng bốn ngày và đã rời cảng hôm qua (06/04) hướng ra Biển Đông (đại sứ Pháp sử dụng từ « Mer de l'Est » - Biển Đông) nơi tầu đang hoạt động. Đây là một chuyến cập cảng xã giao truyền thống và hợp tác nhưng cũng là một chuyến thăm đặc biệt vì là chuyến thăm đầu tiên từ sau đại dịch Covid. Còn những lần cập cảng trước đều diễn ra trong bối cảnh rất đặc biệt, đúng lúc phong tỏa, thủy thủ đoàn được đưa thẳng đến khách sạn để nghỉ ngơi và không có bất kì tiếp xúc trực tiếp nào với các đồng nhiệm, đối tác và người dân Việt Nam. Vì thế, chuyến thăm lần này thực sự diễn ra tốt đẹp với nhiều hoạt động tương tác, được gọi là « PASSEX » giữa tầu và Hải quân Việt Nam. Hải quân Việt Nam lên thăm tầu Prairial, còn thủy thủ Pháp lên thăm một tầu thủy đạc Việt Nam. Ngoài ra, còn có nhiều hoạt động giao lưu hữu nghị và thể thao khác, như đội ngũ y tế trên tầu đã gặp lãnh đạo trường Đại học Y Dược Hải Phòng. Sự kiện cho thấy tinh thần vô cùng tích cực, nhất là lại diễn ra vào dịp đặc biệt kỉ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao mà chúng ta đề cập ở trên.Ngoài tính chất đặc biệt của chuyến cập cảng lần này, mỗi chuyến thăm của tầu Pháp là một dấu ấn của Pháp về sự hợp tác chặt chẽ với Việt Nam trong việc bảo vệ luật biển quốc tế, quyền tự do lưu thông trên không và trên biển ở Biển Đông và bảo vệ những khu vực chung thuộc vùng biển quốc tế. Pháp và Việt Nam đang cùng nhau bảo vệ chủ nghĩa đa phương, hòa bình, tự do lưu thông, tôn trọng luật pháp quốc tế. Và đối với chúng tôi, những chuyến ghé thăm cảng như này thể hiện cho mong muốn cùng nhau hành động vì hòa bình, ổn định, an ninh trong khu vực.Chị nhắc đến hợp tác quốc phòng ở trên. Tôi xin nhấn mạnh là vào tháng 11/2021, khi thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính thăm Paris, lãnh đạo chính quyền hai nước đã nhất trí phát triển nhiều dự án cơ cấu trong lĩnh vực quốc phòng, trong đó có những dự án cung cấp trang thiết bị, bởi vì cùng phối hợp vì hòa bình thường đi đôi với hợp tác công nghiệp và về mặt trang thiết bị.RFI : Có nghĩa là sẽ có thêm nhiều doanh nghiệp công nghiệp quốc phòng Pháp hiện diện ở Việt Nam ? Đại sứ Nicolas Warnery : Đúng vậy. Điều mà tôi giải thích ở đây đó là chính sách của Pháp. Việc này đi kèm với sự hiện diện liên tục của công ty cung cấp thiết bị quân sự. Họ đã có mặt ở Việt Nam trước đại dịch Covid, giữ liên lạc trong giai đoạn đại dịch. Họ tham gia Triển lãm Quốc Phòng mà chị nói ở trên và họ hoàn toàn sẵn sàng làm việc với bộ Quốc Phòng Việt Nam, với những đối tác Việt Nam có thẩm quyền trong những lĩnh vực này. RFI : Nhóm G7 và Liên Hiệp Châu Âu, trong đó có Pháp, đã ký với các nhà lãnh đạo Việt Nam một thỏa thuận đối tác đầy tham vọng về chuyển đổi năng lượng ngày 14/12/2022. Pháp có những dự án hỗ trợ Việt Nam như nào ? Đổi lại, Pháp trông đợi gì từ phía các đối tác Việt Nam ?Đại sứ Nicolas Warnery : Chị có lý khi nhắc đến Thỏa thuận Đối tác Chuyển đổi Năng lượng Công bằng (JETP) ký ở Bruxelles ngày 14/12/2022, bởi vì đó là một thỏa thuận vô cùng quan trọng, được ký chỉ hơn một năm sau khi Việt Nam đưa ra những cam kết tại Hội nghị về Biến đổi Khí hậu của Liên Hiệp Quốc - COP 26 ở Glasgow mà chúng tôi hết sức ủng hộ, cổ vũ, và sau chuyến thăm Paris của thủ tướng Phạm Minh Chính. Pháp và Việt Nam cam kết nỗ lực hoàn toàn trong cuộc chiến chung này để bảo vệ hành tinh, chống biến đổi khí hậu và dĩ nhiên là có chuyện chuyển đổi năng lượng vì hai mảng này liên hệ mật thiết với nhau.Hiện giờ, điện là lĩnh vực phát thải nhiều khí carbon nhất ở Việt Nam. Đây là điểm phải cần nhiều nỗ lực. Trong thỏa thuận JETP này, có khoảng 15,5 tỉ đô la ngân sách công và tư được dự trù và sẽ được huy động để chủ yếu tăng cường mạng lưới điện Việt Nam, triển khai các năng lượng tái tạo trên cả nước. Đây là cách chúng ta loại trừ khí thải trong quá trình sản xuất điện ở Việt Nam và hoạt động tăng trưởng của Việt Nam về mặt năng lượngThực ra, Pháp đã tham gia rất tích cực vào lĩnh vực năng lượng ở Việt Nam. Cơ quan Phát triển Pháp - AfD (Agence française de développement) đã được giao nhiệm vụ « 100% Khí hậu » - theo cách chúng tôi vẫn gọi. Có nghĩa là tất cả các dự án này đều cam kết giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu. Tôi xin đưa ra một vài ví dụ, nhà máy thủy điện Huội Quảng (Sơn La) với khoản đầu tư 100 triệu euro từ năm 2010, nhà máy điện mặt trời Sê San (Gia Lai) 24 triệu euro từ năm 2019, mở rộng nhà máy thủy điện Yali (Kon Tum) 75 triệu euro năm 2021, thủy điện Hòa Bình 70 triệu euro năm 2021. Đó là nỗ lực liên tục và đã được cam kết.Điều thay đổi với thỏa thuận JETP là chúng tôi sẽ gia tăng nỗ lực. Thông qua một thỏa thuận đối tác ba bên, gồm AfD (Cơ quan Phát triển Pháp) - EDF (Công ty Điện lực Pháp) - EVN (Công ty Điện lực Việt Nam), chúng tôi sẽ tăng cường quan hệ đối tác để giúp Việt Nam lập kế hoạch chuyển đổi năng lượng. Phải chuẩn bị cho cả quá trình này vì việc đó đòi hỏi rất nhiều công sức trước khi thực hiện các dự án và để tài trợ cho các khoản đầu tư cần thiết cho quá trình chuyển đổi năng lượng.Dự định là vậy : Làm tất cả để Việt Nam có thể giữ được mọi cam kết. Về phần mình, chính phủ Việt Nam cần đưa ra những dự án cụ thể, những tài trợ cụ thể và chương trình tài chính cụ thể. Chính phủ cũng cần tạo ra một môi trường pháp lý hấp dẫn để các doanh nghiệp, vì có cả lĩnh vực tư nhân như tôi nói ở trên, có tầm nhìn tốt hơn về các dự án phát triển năng lượng tái tạo và có thể đến đầu tư một cách an toàn, ví dụ xây dựng những trang trại điện mặt trời hoặc điện gió.RFI Tiếng Việt xin chân thành cảm ơn ngài đại sứ Nicolas Warnery.

The Global Wind Energy Council and The Conduit have partnered this year to drive the conversation ahead of COP27 in Egypt. We'll look at the transversal issues facing those fighting to tackle climate change, and the topics that will be top of the agenda for world leaders in November. One of those key challenges will be ensuring a just transition; one that takes every region forward to a world powered by renewable energy, and one where everybody has left polluting fossil fuels behind.  The partnership's penultimate podcast looks at the just energy transition through the lens of Africa including the position on gas in the energy transition, the unexploited wind potential in the region and the rise of the JETP.   GWEC's Reshmi Ladwa is joined by Wangari Muchiri, Director of Africa Wind Power also at GWEC to discuss their lived Africa COP experience. The conversation addresses the narrative associated with gas and the deployment of renewables in Africa. As the continent develops and industrialises we discuss the positive impacts that the acceleration of renewables can have on nations. Ensuring a just energy transition in the form of national frameworks can further lessen the burden faced by the most impacted stakeholders in the energy transition. Join us as we discuss live from week one of COP!

Forestry, Fisheries and the Environment Minister Barbara Creecy reports that public consultations on the country's Just Energy Transition Investment Plan (JET-IP), which was unveiled only days before the start of COP27, should be concluded by mid-February. In a briefing following the conclusion of the climate negotiations that took place in Sharm el-Sheikh, Egypt, Creecy said that the Presidential Climate Commission would help facilitate the consultations, which she said would “fundamentally assist us in shaping the implementation plan”. Responding to criticism over the lack of domestic consultation ahead of the plan's presentation, in Egypt, by President Cyril Ramaphosa to the Just Energy Transition Partnership (JETP) countries of Germany, France, the European Union, the US and the UK, she stressed the JET-IP required Cabinet approval before it could be released for consultation. She also stressed that the Cabinet had also endorsed the Just Transition Framework, which committed government to refrain from “making decisions around transitions without involving workers and communities in vulnerable sectors”. “On the Friday [November 4] before the opening of COP27, the President handed the JET-IP over to the Presidential Climate Commission to facilitate engagements and we are discussing a process that would probably conclude mid-February,” Creecy said. The JET-IP outlines investments valued at a combined R1.5-trillion that should be made in the electricity, electric vehicle and green hydrogen sectors over the five years from 2023 to 2027 to enable South Africa to meet its climate commitments, stabilise energy supply and cushion vulnerable workers and communities. The plan has been endorsed by all the leaders of the JETP countries, which pledged $8.5-billion to support South Africa's JET-IP at COP26, which was held in Glasgow, Scotland in 2021. Besides emphasising that South Africa required far more than the $8.5-billion on offer, Creecy reported that Ramaphosa also used his meetings in Egypt to reinforce that South Africa required highly concessional loans and grants to support its transition. “He also indicated that the government of South Africa will now employ a project manager who will be responsible to implement the JET-IP as soon as the Presidential Climate Commission concludes its work on stakeholder consultations.” Hitherto, the Presidential Climate Finance Task Team, headed by Daniel Mminele, had overseen the drafting of the JET-IP, which had already resulted in France's Agence Française de Développement (AFD) and Germany's Kreditanstalt für Wiederaufbau (KfW) advancing loans of €300-million apiece to the National Treasury. Both loans had a 20-year maturity, with the AFD loan carrying an interest rate of 3.6%, and the KfW loan 3%. In a recent statement the National Treasury estimated that raising an equivalent loan in the market would have attracted an interest rate of 8.9%. Asked whether any progress had been made on the side-lines of COP27 in attracting additional members to the JETP and expanding the funding pool for the JET-IP, Creecy confirmed that she had held several bilateral meetings with other prospective partners. “I'm not in a position at this stage to announce anything concrete, but I can say there is interest and we do expect, in due course, that we will be able to announce the inclusion of further partners.” The JET-IP would also feature as part of Ramaphosa's State visit to the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland; the first to be hosted by King Charles III and a visit that includes official bilateral talks with Prime Minister Rishi Sunak. In her overview of COP27, meanwhile, Creecy indicated that South Africa viewed the agreement on the establishment of a fund on loss and damage as a key milestone in light of 30 years of disagreement on the issue. She said a transitional committee had been set up to work on the modalities of the fund with a view to taking a decision at COP28 in 2023. “...

Berita hari ini: Lobi-lobi pembiayaan transisi energi melalui skema utang dan hibah pada program JETP; Ancaman gelombang PHK di industri padat karya; Lahirnya sejumlah provinsi baru di Papua dianggap belum jadi solusi penyelesaian konflik. --- Baca informasi harian komprehensif lainnya dengan mengunjungi website koran.tempo.co atau mengunduh aplikasi Tempo.

The International Partners Group (IPG) of France, Germany, the UK, the US and the EU jointly endorsed South Africa's Just Energy Transition Investment Plan (JET-IP) during the World Leaders Summit at COP27, which took place at Sharm El Sheikh, Egypt, on November 7. Engineering News editor Terence Creamer spoke to Presidential Climate Finance Task Team head Daniel Mminele about the significance of the endorsement and what it means for both the mobilisation of the $8.5-billion Just Energy Transition Partnership (JETP) funding package and South Africa's far larger $99-billion (R1.5-trillion) JET-IP, which is proposed for implementation over the coming five years to 2027. Terence Creamer: Could you reflect on the significance of the IPG's endorsement of South Africa's JET-IP? Daniel Mminele: It is a very pleasing development in the sense that we have seen emphatic endorsements from all the leaders – UK Prime Minister Rishi Sunak, US President Joe Biden, French President Emmanuel Macron, German Chancellor Olaf Scholz and European Commission President Ursula von der Leyen – who made very strong comments in support of South Africa's plan. With the work that we have undertaken since the announcement that was made at COP26, we have essentially refuted some of the narrative that was being pushed, which was that we weren't going to make our deadline of being able to provide a substantive update by COP27. The feedback that we received in Sharm El Sheikh is really encouraging and people are continuing to refer to the potential for this JET-IP to serve as a model, or as a benchmark, for other countries to follow. As you know, the plan that has been developed is South African-owned and South African-led, and it makes sure that South Africa-specific ambitions and priorities are taken care of and that the plan overall is aligned to our international decarbonisation commitments, while at the same time speaking to the need to put us on a new, inclusive and thus sustainable growth and development path. Reference is made in the IPG statement to the fact that the funding will be dispersed using various mechanisms, including grants, concessional loans and risk-sharing instruments. How will these flows actually take place and will it all be managed through the National Treasury? There will be a multitude of disbursement mechanisms, which actually will inform much of the next part of the work that we need to do. Right at the outset, we defined a set of principles, about nine of them, that would guide us in how we would put the financing package together. One of the principles is that the financing flows from the partner countries should be certain and predictable, so as to avoid any delays. Another one was that they should take advantage of the capacity and the capability that exists within South Africa by, for instance, involving our own development finance institutions (DFIs), such as the Development Bank of Southern African and the Industrial Development Corporation. That is the kind of work that we will now need to get into more granularity. But in principle, the potential implementation partners through which funds will flow is clearly government, or the National Treasury, but also other implementing institutions such as the DFIs, State-owned enterprises, the private sector and other social partners. So, there'll be a multitude of implementing partners, but it's fair to say that the bulk of it will come through the fiscus. When you say a principle of ‘certainty and predictability' of the flows should apply, how will that be realised? The political declaration that was signed in Glasgow giving rise to the JETP indicated that these countries were committing to mobilise an initial amount of $8.5-billion over the initial period of three to five years, subject to concurrence on an investment framework, which is essentially what we've put on the table now with the JET-IP. So, there are certain elements of the financing package that couldn't be suffi...

The French and German development banks, AFD and KfW, have signed agreements with the South African government to each extend €300-million in concessional financing to support the country's transition to a cleaner energy system that is less reliant on coal. The €600-million is the first to be confirmed under the $8.5-billion Just Energy Transition Partnership (JETP) announced at COP26 in November 2021, and follows the publication by South Africa of the Just Energy Transition Investment Plan (JET-IP) ahead of COP27, which is currently under way in Sharm El Sheikh, Egypt. The JET-IP was officially endorsed by the JETP international partnership group of France, Germany, the UK, the US and the European Union (EU) on November 7, opening the way for the flow of funds under the $8.5-billion funding package, comprising: $2.6-billion from the Climate Investment Funds Accelerating Coal Transition Investment Plan; $1-billion from France; $1-billion from Germany; $1.8-billion from the UK; $1-billion from the US; and $1-billion from the EU. The funding package will be disbursed through various mechanisms over a five-year period including grants, concessional loans and investments and risk sharing instruments and will be directed towards projects outlined in the JET-IP. The AFD and KfW financing agreements were signed at a ceremony held on the side-lines of COP27 and attended by President Cyril Ramaphosa, President Emmanuel Macron and Chancellor Olaf Scholz. The funds will flow directly to South Africa's National Treasury, whose acting director-general Ismail Momoniat immediately welcomed the concessional funding from AFD and KfW. While South Africa still required more support for its R1.5-trillion ($99-billion) five-year JET-IP, Momoniat said the funding would play a catalytic role and would contribute to government's efforts to mitigate rising government debt costs. In a joint statement, the French and German governments said the signing represented a significant milestone in the implementation of the JETP and the mobilisation of the initial $8.5-billion over the next three to five years. German Ambassador to South Africa Andreas Peschke said the agreements represented a “concrete implementation of our partnership”, while French Embassy Chargé d'affaires Arnaud Roux said the loan translated Macron's words of support for South Africa's decarbonisation programme “into actions”. Ahead of COP27, the World Bank Group approved a $497-million financing package for the ‘Komati Just Energy Transition Project' to be financed jointly through a $439.5-million World Bank loan, a $47.5-million concessional loan from the Canadian Clean Energy and Forest Climate Facility, and a $10-million grant from the Energy Sector Management Assistance Program.

Lors de la COP 26 l'année dernière, la France, l'Allemagne, le Royaume-Uni, les États-Unis et l'Union européenne s'étaient engagés à soutenir l'Afrique du Sud dans son plan de transition énergétique à hauteur de 8,5 milliards de dollars sur 5 ans. Ce « Partenariat pour une juste transition énergétique » (JETP) a depuis pris forme et sera présenté lors de cette COP 27. Alors que la quasi-totalité de l'électricité du pays est pour l'instant produite à partir du charbon, la réussite de ces financements sera scrutée de près, puisqu'un tel partenariat a vocation à être répliqué dans d'autres pays en développement. De notre correspondante à Johannesburg, S'il fonctionne, l'accord sud-africain pourra servir de modèle, alors que les pays du G7 ont déjà annoncé vouloir lancer un partenariat similaire avec l'Inde, le Sénégal, le Vietnam et l'Indonésie. Pour Daniel Mminele, en charge des négociations pour l'Afrique du Sud, ce financement n'est qu'un début, face aux 85 milliards d'euros dont le pays a besoin sur 5 ans, mais il pourrait permettre d'attirer d'autres fonds.  « Les 8,5 milliards ont été envisagés, dès le début, comme un engagement initial », prévient Daniel Mminele. « Il faudra ensuite mobiliser davantage de ressources, d'origines publiques et privées, au sein des marchés domestiques et internationaux. Et il y a déjà des signes d'intérêt de la part d'autres partenaires qui voudraient participer et soutenir l'Afrique du Sud dans sa transition » Des contributions « peu avantageuses » Le plus gros des financements aura pour but de permettre à Eskom, l'entreprise nationale d'électricité, de se tourner vers d'autres sources d'énergie que le charbon, et de planifier la reconversion de ses centrales. Des projets de développement des filières d'hydrogène vert et de véhicules électriques sont aussi prévus. Mais il s'agit avant tout de prêts concessionnels, alors que moins de 4 % de cette aide prend la forme de subventions, ce que regrette Gaylor Montmasson-Clair de l'institut de recherche TIPS (Trade & Industrial Policy Strategies). « L'Afrique du Sud a surtout besoin de subventions ou de formes de financements vraiment peu coûteuses. Cela n'aide pas le pays de recevoir des contributions peu avantageuses, avec des taux d'intérêt peu concessionnels. Et la plus grande partie des prêts vont être destinés à Eskom, qui a déjà de gros problèmes de dette. Il n'y a pas de plan pour régler cela. Donc, il faut s'assurer que ce qui ressort du partenariat soutienne bien nos projets, sans les saper. » Manque de consultations Les autorités sud-africaines insistent bien sur l'importance du volet de « transition juste », afin de s'assurer que les zones productrices de charbon ne soient pas laissées à l'abandon, comme le craignent les quelque 90 000 personnes qui travaillent dans ces mines. Mais pour Thandile Chinyavanhu, de l'organisation Greenpeace, toutes ces politiques manquent de consultations : « Ces financements sont plutôt les bienvenus, mais il y a encore beaucoup de travail à faire pour garantir plus de transparence et pour s'assurer que les travailleurs, la société civile, la société en général ne soient pas exclus des débats et des procédures. » Par ailleurs, le gouvernement n'exclut pas, à l'avenir, de conserver une part de gaz et de nucléaire dans son mix énergétique de transition.

Cabinet has officially endorsed the Just Energy Transition Partnership Investment Plan (JETP-IP) following a presentation it received at its latest meeting, held on Wednesday October 19. “After welcoming a presentation on the JETP and the JETP-IP, Cabinet endorsed the JETP-IP and expressed its appreciation for the detailed work undertaken to develop it,” the Cabinet statement released on October 20 reads. The statement notes that the JETP-IP outlines the investments required to achieve the decarbonisation commitments made by government, while promoting sustainable development, and ensuring a just transition for affected workers and communities. In a post-Cabinet briefing Minister in the Presidency Mondli Gungubele said that more details on the JETP-IP - which is backed by France, Germany, the US, the UK and the European Union and which is expected to be formally endorsed at the COP27 climate negotiations in Egypt next month - would be provided during a briefing that will be hosted soon by the Inter-Ministerial Committee on Climate Change. At COP26 in Scotland last year the JETP partners made an $8.5-billion offer to support South Africa's transition away from coal and to support workers and communities that could be negatively affected by such a shift. Following COP26, South Africa established a Presidential Climate Finance Task Team, headed Daniel Mminele, to finalise the JETP-IP, which is expected to focus primarily on electricity sector projects, including much-needed investment into the grid, but also include funding support for the development of electric vehicle and green hydrogen industries. This week, Eskom CEO André de Ruyter again stressed the need for the bulk of the funding to be directed the way of the electricity sector and questioned the desirability of diverting concessional funds to the other two sectors. In the case of green hydrogen, he noted that surplus green electrons were a precondition for the industry's development and that that precondition was currently absent in a context where Eskom was having to implement loadshedding to stabilise the grid. De Ruyter also questioned whether concessional funding should flow to automotive companies and their shareholders. Forestry, Fisheries and the Environment Minister Barbara Creecy noted that the $8.5-billion would translate to about R150-billion, which fell well short of the more than R1-trillion South Africa required over the period to transition to an energy system aligned with the decarbonisation pledge. However, she expressed the hope that the funding would serve as a catalyst for further private investment in support of the transition and encourage stakeholders to comment on the JETP-IP, which she said would be released for public consultation before year-end.

Germany has announced that its new funding commitment of R6.2-billion (€355-million) for South Africa includes funding for the country's “just transition towards climate neutrality”. The announcement of the two-year funding commitment follows government-to-government negotiations, led on South Africa's side by the National Treasury, on South African-German development cooperation, which took place on October 5 in Pretoria. Head of the German delegation Birgit Pickel described the Just Energy Transition Partnership, or JETP, which was announced at the COP26 climate negotiation in Glasgow, Scotland, as a “milestone in international cooperation” and underlined Germany's strong commitment to the partnership. Besides Germany, the JETP includes the European Union, France, the UK and the US, which have offered potential funding of $8.5-billion for an investment plan that is currently the subject of negotiations between South Africa and these developed countries. It is anticipated that the investment plan, which will have a strong electricity focus but will also include green hydrogen and electric vehicle elements, could be signed off at or before the upcoming COP27 climate talks to be held in Egypt in November. Following the recent bilateral talks, South Africa and Germany issued a joint statement that emphasised the importance of the “just” component of the transition to protect livelihoods and the economic base of the coal basin in policy discussions on the JETP. Separately, US Treasury Secretary Janet Yellen signed a $95-million loan agreement on October 6 for the Clean Technology Fund (CTF), and indicated that its contribution would help drive the overall JETP programmes in “South Africa, Indonesia, India, and the Philippines starting in October 2022”. The CTF is a multilateral trust fund which helps to scale-up low carbon technologies in developing countries. Meanwhile, the joint statement issued by South Africa and Germany also reconfirmed their five bilateral focal areas, including: peaceful and inclusive societies; climate and energy; sustainable economic development; training and employment; and health and pandemics. Besides the emphasis on the JETP, it was announced that South Africa and Germany would further strengthen existing bilateral technical and vocational education and training skills development cooperation, which would be complemented by further initiatives focusing on “pathways from learning to earning”. To strengthen governance and fight the ‘second pandemic' of gender-based violence, Germany made additional commitments in the areas of violence and crime prevention and to tackle corruption.

US Trade and Development Agency (USTDA) believes it is well positioned to feed projects into the Just Energy Transition Partnership (JETP), which was established between South Africa and several developed countries, including the US, in 2020, and which is expected to progress towards implementation later this year. The JETP includes an initial offer of $8.5-billion – to be provided by France, Germany, the US, the UK and the European Union – to help fund South Africa's transition from coal to renewables, while protecting workers and communities reliant on the coal value chain. South Africa is currently working on an investment plan that will be made up primarily of projects in the electricity sector, but which will also include some electric vehicle and green hydrogen projects. The plan is expected to be approved ahead of the upcoming COP27 climate conference to be held in Sharm el-Sheikh, Egypt, in November. USTDA director Enoh Ebong tells Engineering News that the agency's activities in South Africa, as well as the rest of the continent, are already largely aligned with the JETP, with feasibility studies being pursued, or technical support being provided, for renewable energy, smart-grid and battery storage projects in several countries. “So, we are well situated to feed projects into the initiative, with the view to mobilising some of that financing,” Ebong said during an interview in South Africa that coincided with a visit to the country by US Secretary of State Antony Blinken. In addresses made during his visit, Blinken emphasised the role that infrastructure could play in advancing the President Joe Biden administration's new Africa strategy. Blinken said the US was committed to raising $200-billion towards the G7's $600-billion ‘Partnership for Global Infrastructure' and that it was already implementing projects that were focused on health, digital infrastructure, empowering women and girls, energy, and climate. “The way this infrastructure is built will reverberate for decades. “After all, we've seen the consequences when international infrastructure deals are corrupt and coercive, when they're poorly built or environmentally destructive, when they import or abuse workers, or burden countries with crushing debts. “That's why it's so important for countries to have choices, to be able to weigh them transparently, with the input of local communities without pressure or coercion,” Blinken said in an address made in Pretoria in which he outlined the US's new African strategy. Ebong met with the leadership of Eskom during her visit and confirmed that much of the discussion had focused on ways that American companies could support the management of South Africa's transmission infrastructure, including through the use of artificial intelligence. The issue of clean energy, as well as transport and digital infrastructure, also featured prominently during the US-South Africa Strategic Dialogue, which was reconvened in Pretoria on August 8 for the first time since 2015 and which attracted over 50 US policymakers and officials. Ebong co-chaired a session on infrastructure with Dr Kgosientsho Ramokgopa, who is head of the Investment and Infrastructure Office in the Presidency. The issue of protecting the physical assets of the South African rail industry featured prominently along with the development of an inclusive digital infrastructure. Ebong indicated that the discussions were likely to stimulate future feasibility studies that the USTDA would fund to improve the portfolio of bankable projects in South Africa and into which American firms are likely to bid to provide goods and services. “I think that South Africans should look to more projects being announced and grants signed as a result of these discussions.” The agency spends about $24-million yearly in Africa to support feasibility studies, to provide technical assistance and to conduct reverse trade missions, with a green-hydrogen focused mission to be hosted in the US...

Climate envoys from those developed countries that have entered into a Just Energy Transition Partnership (JETP) with South Africa have confirmed that their governments will not fund fossil-fuel projects, even if such projects form part of the broader investment plan currently being compiled by South Africa. Speaking following the latest round of JETP discussions, UK climate envoy John Murton said the investment plan, or JETP-IP, would be larger than what could feasibly be supported and catalysed using the initial $8.5-billion being offered by France, Germany, the UK, the US, and the European Union (EU) over the coming three to five years. In addition, it could include non-renewables generation technologies. A report by the Blended Finance Taskforce and the Centre for Sustainability Transitions at Stellenbosch University has estimated that $250-billion will be required over the coming three decades to support South Africa's transition from coal. “The whole investment plan is one I don't want to prejudge, but the UK and the other members of the partnership won't be supporting fossil fuels as part of our mobilisation of funds towards that investment plan. “[But] depending on the contents of the investment plan, that may happen from other sources, but I don't want to speculate on that,” Murton said. Presidential Climate Finance Task Team head Daniel Mminele said various other countries, as well as philanthropic organisations, had expressed an interest in participating in the JETP, but said that it was premature to offer details. Mminele added that the JETP-IP was still being finalised across the electricity, transport and green hydrogen sectors and that the intention was to wrap the projects in a just transition envelope so as to ensure that workers and communities linked to South Africa's coal value-chain were supported through the transition away from coal. Working groups had been established to finalise want should be included in the JETP-IP, as well as to consult stakeholders on the plan, which is required to unlock the $8.5-billion in climate finance. The JETP-IP is expected to be finalised by October for sign-off during the COP27 climate talks in Egypt in November. Mminele said the financing framework was also still being negotiated and would include a combination of concessional loans, grants and guarantees, with the UK indicating that its contribution was likely to take the form of guarantees given that it did not have a development bank that is able to extend grants and loans. South Africa had discussed with the envoys the principles that should underpin the funding, including the “necessity of ensuring that the funding is sufficiently concessional, does not place an undue burden on fiscal resources and responds to the specific needs that we outline in the investment plan”. NO DASH BACK TO COAL Murton also used the briefing to defend the International Partners Group's support for South Africa's transition away from coal amid moves by some countries in Europe to resume coal-fired power generation in response to the energy crisis that had flared following Russia's invasion of Ukraine. “It's true that as a result of pressures arising from Russia's illegal invasion of Ukraine some of us anticipate using a little more coal over the next few months than we previously planned. “But I want to put this into perspective: over the last 12 months, for example, coal has provided just 1.7% of the UK's power and we will end the use of coal for electricity generation entirely by October 2024 as planned. “There is no dash back to coal in the UK, or in Europe or elsewhere,” he insisted. The REPowerEU plan, meanwhile, proposes to double the share of renewables in the EU's gross final energy consumption from 2020 to 2030, which will reduce the use of fossil fuels. Murton also drew a direct link between the JETP and the urgent need in South Africa to add additional electricity generation capacity to reduce the risk of load-shedding. “This...

South Africa's Just Energy Transition Partnership Investment Plan, or JETP-IP, should be geared towards projects that will support the country in meeting the lower end of its new Nationally Determined Contribution (NDC), a senior US Treasury official has indicated. Ahead of the 2021 COP26 climate talks in Glasgow, Scotland, South Africa made a material update to its NDC target range for 2030, which was improved to between 420- and 350-million tons of carbon dioxide equivalent (Mt CO2-eq) from an initial NDC pledge to lower its carbon emissions to between 614 Mt CO2-eq and 398 Mt CO2-eq by 2030. This more “ambitious” NDC created the basis for the so-called International Partners Group (IPG) of France, Germany, the UK, the US, and the European Union to sign a Political Declaration with South Africa that included an offer of $8.5-billion in climate finance to support the transition from coal to renewables while protecting workers and communities currently reliant on the coal value chain. The release of the financing – which IPG participants have indicated is likely to involve a combination of concessional loans, grants, technical support and debt guarantees – is dependent on the finalisation of the JETP-IP ahead of COP27 in Sharm el-Sheikh, Egypt, in November. The JETP-IP will include a South Africa-developed portfolio of projects that will be funded initially from public financiers in the IPG countries, but could be broadened to include funds from other governments, as well as private financiers and philanthropists, given that South Africa will require far more than $8.5-billion to implement a transition to a low-carbon economy. A recent study by the Blended Finance Taskforce and the Centre for Sustainable Transitions at Stellenbosch University calculated that transitioning South Africa's energy system will require $250-billion in climate finance over the coming three decades. The Treasury official indicated that JETP-IP should include projects that were aligned with the lower end of South Africa's NDC, which he described as the “North Star” of South Africa's JETP, which the IPG hoped to use as a template for similar partnerships in other high-emission developing countries. He added that, while the building of new coal in South Africa was not a “red line” for the IPG it would make it harder for South Africa to achieve the lower end of the NDC, which is said to be compatible with a transition to net-zero by 2050. Earlier, COP president Alok Sharma, of the UK, who visited South Africa partly to receive a six-month progress report on the JETP since COP26, acknowledged that some European countries were resuming coal operations to reduce reliance on Russian gas, but emphasised that these where short-term measures and that the main thrust in Europe currently was the acceleration of the energy transition away from fossil fuels. Sharma also questioned whether it was possible to finance new coal and cautioned that it was likely that such assets would become commercially and environmentally “stranded” as the world sought to hasten decarbonisation efforts. The US Treasury official welcomed South Africa's decision to update its Integrated Resource Plan for electricity as it would offer an opportunity to integrate the country's new NDC commitments into the plan, as well as other changes under way in the electricity market. He added that until the JETP-IP was finalised, it would be premature to state how each IPG partner would seek to honour their funding commitments or to indicate what funding mechanisms would be used. Asked by Engineering News to define how concessional loans might be priced under the JETP he said one way would be pricing such loans at levels below the “current carrying cost of Eskom debt”. “That's not a pure definition of concessionality but certainly from a South African Treasury standpoint, if you can lower the cost of Eskom's current debt, that is a direct saving to the country. “So, as we think about types of capita...

A Just Energy Transition Partnership Investment Plan (JETP-IP), which will seek to unlock $8.5-billion in concessional climate finance to accelerate South Africa's transition from coal to renewables and support workers and communities currently reliant on the coal value chain, is expected to be finalised by October for sign-off during the COP27 climate talks in Egypt in November. The JETP-IP, a first draft and revision of which are expected in July and September respectively, is viewed as the crucial next step in the conversion of a Political Declaration signed at the COP26 climate talks in Glasgow, Scotland, last year between South Africa, and the International Partners Group (IPG) of France, Germany, the UK, the US, and the European Union. An indicative work plan and timetable was released following a meeting on June 21, between COP president Alok Sharma and a delegation of Ministers from the South African government including Mondli Gungubele, Dr Naledi Pandor; Enoch Godongwana, Barbara Creecy, Pravin Gordhan, Gwede Mantashe and Ebrahim Patel. Prior to the meeting Sharma also held discussions with the head of the Presidential Climate Finance Task Team, Daniel Mminele, the JETP secretariat, led by Ms Joanne Yawitch, as well as with trade union leaders, including representative of the National Union of Mineworkers. Sharma said that the meeting reinforced the commitment of both the IPG and the South African government to the JETP, which has been held up as a possible blueprint for similar partnerships with other developing countries. “We had over two-and-a-half hours of detailed discussions with the Ministers in terms of the way forward and I think that's given me a lot of confidence that, firstly, there is a real desire on the part of the South African government to progress this and also to use this to further the energy transition in South Africa. “But I was also able to reiterate the commitment from the IPG to make sure that we progress this and we're able to show concrete progress by the time we get to COP27.” Sharma also stressed that the JETP-IP, which would identify the actual projects to be funded over the coming three to five years, was being developed from “the South African side” and that he was optimistic that the plan would also catalyse other financial support, given that the $8.5-billion would be insufficient to fund the country's multidecade transition. No details have yet been provided as to what projects will be included in the JETP-IP, but both Eskom and Mminele have indicated that the load-shedding-prone and carbon-heavy electricity sector would be prioritised, with Eskom proposing that repowering and repurposing initiatives at its decommissioned coal plants be included along with the grid investment needed to unlock more renewables. Some of the funding will also be directed towards supporting the development of local electric vehicle and green hydrogen industries. The JETP will also build on existing work relevant to the partnership, including existing bilateral and multilateral initiatives. For instance, the Eskom Just Energy Transition Project at Komati power station, in Mpumalanga, will likely be presented to the World Bank board for approval before COP27. Sharma reported that he toured the Komati site during his visit to South Africa. A joint statement released following the meetings also underlined the importance of the JETP-IP, which was described as key to realising the finance for projects and activities required to achieve a just transition. The statement included a six-month update since COP26, which indicated that the Presidential Climate Finance Task Team and the National Treasury were currently analysing the finance instruments proposed by the IPG with a view to ensuring that they meet South Africa's investment needs and fiscal realities. The IPG proposal has also reportedly opened the way for more detailed engagements, including with key development finance institutions and multilateral d...

Miksi “koronakuningatar” Krista Kiuru onnistui näyttävässä paluussaan politiikan keskiöön? Entä miksi hävittäjähankinnoista ei syntynyt kunnollista julkista keskustelua? Vieraina Sini Korpinen Politbyroo-podcastista ja Tuomas Peltomäki Uutisraportti-podcastista. Toimittajina Olli Seuri ja Robert Sundman. #jetp