Podcast appearances and mentions of mohamed ben salman

De Trump qui rencontre Mohamed Ben Salman en Arabie saoudite pour signer des contrats de 600 milliards $, à Netanyahou qui annonce une offensive totale sur Gaza, le monde semble au bord de l’embrasement. Pendant ce temps, Zelensky tente de forcer une rencontre avec Poutine en Turquie, et Modi souffle sur les braises du nationalisme en attaquant verbalement le Pakistan. Discussion internationale avec Loïc Tassé, spécialiste en politique internationale. Regardez aussi cette discussion en vidéo via https://www.qub.ca/videos ou en vous abonnant à QUB télé : https://www.tvaplus.ca/qub ou sur la chaîne Youtube QUB https://www.youtube.com/@qub_radioPour de l'information concernant l'utilisation de vos données personnelles - https://omnystudio.com/policies/listener/fr

durée : 00:03:17 - Géopolitique - La relation entre Donald Trump et Mohamed Ben Salman, prince héritier d'Arabie saoudite, remonte à son premier mandat : c'est à lui qu'il a réservé son premier appel téléphonique à son retour. Le prince a promis 600 milliards de dollars d'investissements aux États-Unis pendant le mandat de Trump.

durée : 00:03:17 - Géopolitique - La relation entre Donald Trump et Mohamed Ben Salman, prince héritier d'Arabie saoudite, remonte à son premier mandat : c'est à lui qu'il a réservé son premier appel téléphonique à son retour. Le prince a promis 600 milliards de dollars d'investissements aux États-Unis pendant le mandat de Trump.

Après le Qatar en 2022, c'est sa grande rivale l'Arabie saoudite qui organisera en 2034 la Coupe du monde de football. Un privilège gagné sur tapis vert puisqu'après le retrait, à la dernière minute, de l'Australie le 31 octobre, le royaume saoudien s'est retrouvé seul candidat en lice. Le président de la FIFA Gianni Infantino a donc aussitôt confirmé que l'Arabie saoudite accueillerait la prestigieuse compétition en 2024. Une victoire pour le prince héritier saoudien Mohamed Ben Salman qui, depuis quelques années, cherche à faire de son pays une superpuissance sportive : il investit des milliards de dollars dans la Formule 1, la boxe, le golf, l'équitation et bien sûr le football… En quelques mois, les 4 principaux clubs saoudiens se sont offert à prix d'or une belle brochette de stars : du Portugais Ronaldo au Brésilien Neymar, du Sénégalais Sadio Mané au Français Karim Benzema en passant par l'Algérien Riyad Mahrez.Pourquoi Mohamed Ben Salman a-t-il choisi le sport -et le football en particulier- comme arme de soft power ? Le Mondial 2034 servira-t-il aussi à faire oublier la situation des droits humains dans le royaume, dénoncée par les ONGs et à restaurer l'image de son prince, écornée depuis l'assassinat  2018 à Istanbul du journaliste saoudien Jamal Khashoggi ?En organisant des événements planétaires, l'Arabie saoudite réussira-t-elle à diversifier son économie et à peser dans la marche du monde, comme en rêve Mohamed Ben Salman ? La guerre entre Israël et le Hamas à Gaza risque-t-elle de freiner les ambitions de MBS, alors que son rival qatarien est devenu, depuis le 7 octobre, le médiateur incontournable dans le conflit ? 3 invités :- Agnès Levallois, vice-présidente de l'iReMMO, l'institut de Recherche et d'études Méditerranée Moyen-Orient, chargée de cours à Sciences Po Paris- Jean-Baptiste Guégan, spécialiste de géopolitique du sport, a publié en 2017 « Géopolitique du sport, une autre explication du monde », chez Bréal Studyrama- Raphaël Le Magoariec, géopolitologue spécialiste des politiques sportives de la péninsule Arabique, co-auteur de « L'empire du Qatar : le nouveau maître du jeu ? », paru en 2022 aux éditions Les Points sur les i.

Cuộc tấn công đẫm máu của phe Hamas nhắm vào lãnh thổ Israel hôm 07/10/2023 đã phô bày một sự yếu kém nhất thời chưa từng thấy của người Do Thái. Các nhà lãnh đạo Cộng hòa Hồi Giáo Iran muốn nắm bắt cơ hội hiếm có này để làm suy yếu thêm đối thủ Israel, nhưng vẫn tìm cách tránh một cuộc đối đầu trực diện. Hiện tại, sau cuộc tấn công bất ngờ của Hamas, quân đội Israel dường như đang sẵn sàng đổ bộ lên dải Gaza. Ở phía bắc, nhiều cuộc va chạm giữa lực lượng Israel và nhóm dân quân vệ Hezbollah được Iran hậu thuẫn cũng đã nổ ra. Tại nhiều thành phố trên thế giới đã diễn ra các cuộc biểu tình ủng hộ người Palestine.Iran : Lời lẽ cứng rắn và nỗi lo « mất khả năng kiểm soát »Hoa Kỳ lập tức điều hai cụm tàu sân bay đến vùng Đông Địa Trung Hải. Thứ Năm 19/10, một tầu chiến Mỹ đã bắn hạ nhiều tên lửa và drone được bắn đi từ Yemen, mà theo quân đội Mỹ, dường như nhắm hướng Israel. Ngày 23/10/2023, Hoa Kỳ cáo buộc Iran « tích cực hậu thuẫn » các cuộc tấn công bằng drone và rốc-kết nhằm vào nhiều căn cứ quân sự của Mỹ tại Irak và Syria trong vòng một tuần, tính từ hôm 17/10, làm khoảng 24 lính Mỹ bị thương.Dấu hiệu cho thấy Lầu Năm Góc dự báo khả năng sẽ có nhiều cuộc tấn công tương tự trong thời gian sắp tới: quân đội Mỹ thông báo nâng cao năng lực phòng không khi cho triển khai thêm nhiều hệ thống tên lửa bắn chặn THAAD và Patriot trong vùng để bảo vệ các lực lượng Mỹ. Chủ Nhật 22/10, Washington cảnh cáo Iran và các tổ chức vũ trang đồng minh của nước này về mọi ý định mở rộng cuộc xung đột ở vùng Cận Đông, và cho biết « sẽ có hành động » trong trường hợp tấn công các lợi ích của Mỹ và Israel.Về phía Iran, ba ngày sau vụ tấn công đẫm máu, ngày 10/10, lãnh đạo tối cao, giáo chủ Ali Khamenei, đã hoan nghênh chiến dịch quân sự của Hamas, một thành phần trong mạng lưới các nhóm vũ trang phi chính phủ được Iran sử dụng để củng cố tầm ảnh hưởng trong khu vực.Tuy nhiên, một mặt, Iran phủ nhận mọi sự can dự trong cuộc tấn công, giới chức Mỹ và Israel thừa nhận hiện không có « bằng chứng trực tiếp » để chứng minh điều ngược lại. Nhưng mặt khác, trước khả năng Israel mở chiến dịch tấn công quy mô lớn vào dải Gaza, chế độ Teheran không ngừng đưa ra những lời cảnh cáo « không ai có thể ngăn cản được các lực lượng kháng chiến » và những lời dọa dẫm « đáp trả » hay « mở rộng nhiều mặt trận ».Theo báo Pháp Le Monde, trong chiến lược răn đe của kẻ yếu trước kẻ mạnh, từ ba thập niên qua, Iran đã âm thầm xây dựng một mạng lưới các nhóm vũ trang, tập hợp các kẻ thù của Israel và Mỹ từ Hezbollah Liban, phe nổi dậy người Huthi ở Yemen, cho đến các đơn vị Huy động quần chúng ở Irak, hay đội quân lê dương, quy tụ nhiều sư đoàn người Afghanistan và Pakistan, những đội quân thường xuyên được Iran triển khai ở Syria để bảo vệ chế độ Damas.Theo giới quan sát, giọng điệu đầy tính dọa dẫm này của Iran đang che giấu một nỗi lo « mất kiểm soát » trong trường hợp xung đột lan rộng. Trả lời báo Le Monde, nhà nghiên cứu Hamidreza Azizi, Viện Nghiên cứu về Quan hệ Quốc tế của Đức phân tích :« Ngoại trưởng Iran Hossein Amir Abdollahian tìm cách khẳng định vị thế như là phát ngôn viên của trục kháng chiến khi cùng lúc nhắc rằng những nhóm vũ trang này sẽ đưa ra các quyết định một cách độc lập. Điều làm Iran lo lắng là khả năng Hoa Kỳ can thiệp quân sự và gia tăng hậu thuẫn Israel, và như vậy có thể khuyến khích Israel đánh cả các nhóm thân Iran bên ngoài dải Gaza. Đương nhiên, Iran không muốn can dự vào một cuộc chiến diện rộng, nhưng nguy cơ này mỗi ngày một lớn ».Những mục tiêu của IranTrong trước mắt, cuộc xung đột bùng lên tại dải Gaza, đang đáp ứng nhiều mục tiêu của Iran trước « kẻ thù truyền kiếp » Israel. Thứ nhất, tuy không thể ngăn chặn một cách « không thể vãn hồi » sự xích lại gần giữa nhà nước Do Thái với các nước Ả Rập trong khuôn khổ thỏa thuận Abraham (được ký kết giữa Israel với Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất, Bahrein, Maroc và Sudan), nhưng cuộc xung đột ở dải Gaza không những đẩy lùi triển vọng bình thường hóa quan hệ giữa Aviv và Riyad, mà còn củng cố tạm thời tiến trình hòa giải giữa Ả Rập Xê Út và Iran, được thông báo tại Bắc Kinh hồi tháng 3/2023.Georges Malbrunot, phóng viên báo Pháp Le Figaro, chuyên gia về Trung Đông, trên kênh truyền hình France 24 nhận định :« Mối quan hệ giữa Riyad và Teheran có khả năng được củng cố đến mức cả Iran và Ả Rập Xê Út cùng lên án các cuộc oanh kích của Israel nhằm vào thường dân trên dải Gaza. Nhưng tôi nghĩ rằng, đằng sau việc tỏ lập trường cứng rắn, thông báo tạm hoãn các cuộc đàm phán mà nước này đang tiến hành với Mỹ nhằm hướng đến việc bình thường hóa quan hệ với Israel, còn có những tính toán của hoàng thái tử Mohamed Ben Salman. Ông ấy sợ bị Iran qua mặt trong vai trò quốc  gia bảo vệ chính người dân Ả Rập. Bởi vì đối với nhiều nước Ả Rập, trong Vùng Vịnh, Ả Rập Xê Út dẫu sao cũng là quốc gia hùng mạnh nhất. »Thứ hai, Iran xem cuộc tấn công của Hamas hôm 07/10 là một « thất bại không thể khắc phục » cho Israel. Vì vậy, giáo chủ Khamenei đặt cược nhiều vào sự xấu đi hình ảnh và danh tiếng của Israel trên trường quốc tế, với chuỗi hình ảnh thường dân bị quân đội Israel giết chết ở Gaza, những lời kêu gọi tấn công trên bộ ngày càng nhiều. Một lằn ranh chia rẽ mới giữa khối phương Tây, vốn dĩ không tiếc lời ủng hộ Israel và phương Nam toàn cầu, lên án mạnh mẽ các cuộc oanh kích trên dải Gaza. Tất cả những điều đó đều phục vụ cho các lợi ích của Iran.« Trục kháng chiến » : Công cụ đối ngoại và an ninh của IranColin P. Clarke, giám đốc nghiên cứu tại Soufan Group, một cơ quan tư vấn về tình báo và an ninh, trụ sở tại New York, trên trang mạng New York Times (23/10/2023) còn nhắc đến một mục tiêu khác của Iran trong sự kiện này. Vị chuyên gia này trước hết nhắc lại, việc đào tạo và trang bị các nhóm khủng bố, các phe nổi dậy và dân quân là một yếu tố trung tâm trong chính sách đối ngoại và an ninh của Iran tại Trung Đông. Mỗi năm, nước Cộng hòa Hồi Giáo này chi ra hàng trăm triệu đô la để nâng cao năng lực chiến đấu cho Hezbollah, Hamas và nhiều nhóm khác.Iran sử dụng những lực lượng này theo cách « ủy nhiệm » để thúc đẩy các mục tiêu an ninh quốc gia : Đẩy lui các đối thủ như Mỹ, có đến hơn 30 ngàn quân trú đóng tại nhiều căn cứ khác nhau ở Trung Đông, ngoài khu vực, đồng thời mở rộng vùng ảnh hưởng của riêng mình. Các lực lượng « ủy nhiệm » này giúp Iran từ trong hậu trường can dự vào các cuộc xung đột đang diễn ra nhưng vẫn có được một sự phủ nhận nào đó, cũng như là tránh bị lôi vào một cuộc đối đầu quân sự trực diện.Giờ đây, xung đột ngày càng gia tăng, người ta lo sợ Israel hướng đến một cuộc đối đầu trực diện với Iran. Tuy nhiên, giới quan sát cho rằng, lằn ranh đỏ thực sự của Iran hiện nay là mặt trận phía nam Liban. Nếu Hezbollah quyết định lợi dụng thời cơ các lực lượng phòng thủ Israel bị quá tải và chính thức mở thêm mặt trận thứ hai ở phía bắc Israel, tình hình có nguy cơ trở nên tồi tệ hơn và xuống cấp nhanh chóng. Mọi tính toán sai lầm từ phía Iran từ hay một trong số các lực lượng « ủy nhiệm » đều có thể dẫn đến một hành động trả đũa dữ dội từ Israel và sự can dự của Hoa Kỳ, mở đường cho một cuộc xung đột toàn khu vực.Ali Vaez, điều hành nhóm nghiên cứu về Iran, thuộc International Crisis Group, trên kênh truyền hình Euronews, cho rằng Iran hiện đang trong thế lưỡng nan : « Tôi nghĩ rằng nguy cơ chính ở đây là, để bảo vệ uy tín và năng lực răn đe của mình, Iran rất có thể khuyến khích các đồng minh tại Liban, nhất là phe Hezbollah, vốn dĩ hùng mạnh hơn Hamas, mở thêm một mặt trận mới chống Israel ở phía bắc. Nếu Iran can dự vào cuộc xung đột này, các nước Irak, Syria và Liban cũng có thể bị lôi kéo vào cuộc chiến chống Israel và Mỹ, với nhiều hệ quả có thể dẫn đến một thảm họa, không những cho khu vực, mà cho toàn thế giới. » Trung Quốc : Trung gian hòa giải « lý tưởng » ?Trước một viễn cảnh u ám, nhiều nhà quan sát cho rằng, trong cuộc xung đột này, không có một giải pháp nào khác ngoài con đường ngoại giao, mà trước hết là một lệnh ngừng bắn càng sớm càng tốt cả về mặt chiến lược và nhân đạo.Trong lĩnh vực này, cường quốc nào có vị trí tốt nhất để làm trung gian hòa giải? Hoa Kỳ và châu Âu không thể làm được, vì đã chọn phe. Nước Nga của ông Vladimir Putin tuy có nền ngoại giao vững mạnh, nhưng do trọng lượng kinh tế yếu cũng như do lập trường của Nga trong hồ sơ Syria nên Matxcơva chưa đủ sức để gây ảnh hưởng.Chỉ còn lại Trung Quốc, với tầm ảnh hưởng mạnh mẽ về kinh tế và gần đây là ngoại giao trong tiến trình hòa giải giữa Iran và Ả Rập Xê Út. Về điểm này, trả lời RFI Tiếng Việt, ông Didier Chaudet, chuyên gia về Nam – Trung Á nhận định : « Trong cuộc xung đột Israel – Palestine, lúc này, Israel chưa hẳn muốn có cuộc thảo luận. Trừ khi đến một lúc nào đó, tình hình chuyển hướng, chiến tranh có nguy cơ xảy ra, thì lúc ấy, Hoa Kỳ và Trung Quốc có thể phối hợp với nhau để ngăn chặn một cuộc chiến tranh cục bộ ».

La normalisation des relations entre Ryad et Jérusalem. Joe Biden à Washington et Mohamed Ben Salman a Ryad veulent voir s'accélérer la normalisation israélo saoudienne. Une délégation saoudienne de haut univeau est arrivée hier matin à Jéricho en Cisjordanie pour y rencontrer le chef de l'Autorité palestinienne Mahmoud Abbas.

Bóng đá, golf, quyền anh, thậm chí đua xe Công Thức 1, Ả Rập Xê Út chiếm một vị trí ngày càng lớn trong nền thể thao toàn cầu hóa. Với Quỹ Đầu tư trị giá 730 tỷ đô la, đứng hàng thứ 6 trên thế giới, Riyad có những nguồn tài chính dồi dào để mua những gì mà họ muốn. Ngoài phục vụ đối nội, chính sách thể thao của Riyad còn nhằm đánh bóng hình ảnh và gia tăng ảnh hưởng ngoại giao trên trường quốc tế. Mua cầu thủ bóng đá hay mua người gây ảnh hưởng ?Mùa giải bóng đá chuyên nghiệp Saudi Pro League 2022-2023 chỉ thu hút trung bình 9.300 người hâm mộ đến các sân vận động. Nhưng mùa giải 2023-2024, khởi động từ ngày 11/08/2023 có thể sẽ khác hơn. Câu lạc bộ Al Ittihad vừa chi 440 triệu đô la để ký hợp đồng hai năm với danh thủ Pháp Karim Benzema, Quả Bóng Vàng 2022 đến từ Real Madrid và 100 triệu đô la mua N'Golo, trung vệ hàng đầu của đội Chelsea.Danh thủ bốn lần được trao Quả Bóng Vàng, Cristiano Ronaldo, từ Manchester United đến đá cho câu lạc bộ Al Nassr với mức lương mỗi năm là 200 triệu đô la. Hay như đội trưởng Liverpool, Jordan Henderson, cũng đã ký với Al Ettifaq, một đội bóng khác của Ả Rập Xê Út để được trả khoản lương mỗi tuần hơn 810 ngàn euro trong vòng ba năm.Danh sách các ngôi sao bóng đá được Ả Rập Xê Út nhắm đến không chỉ dừng ở đó. Riyad được gì khi đầu tư bạc tỷ trong bóng đá ? Jean-Baptiste Guégan, chuyên gia địa chính trị thể thao trên đài phát thanh RTS khẳng định, Riyad sẽ được « hoàn vốn » trước tiên là về thể thao và sau đó là trên phương diện hình ảnh và danh tiếng.« Việc đón các cầu thủ này đến Ả Rập Xê Út trước hết là nhằm đáp ứng nhu cầu đầu tiên : Làm hài lòng giới trẻ Ả Rập Xê Út và như vậy kích hoạt giải vô địch quốc gia. Mục tiêu thứ hai là biến giải vô địch chuyên nghiệp của đất nước thành một trong mười giải đấu hay nhất thế giới – hiện vẫn chưa được như thế. Nhưng mục đích thật sự ở đây chính là danh tiếng của đất nước. Tham vọng, là làm thế nào để Ả Rập Xê Út có thể kiểm soát được hình ảnh của mình. Cuối cùng, họ không mua các cầu thủ mà là mua những người gây ảnh hưởng, những người này sau đó sẽ trở thành công chức của bộ Thông tin. Họ sẽ là những người quảng bá hình ảnh của Ả Rập Xê Út ở trong nước và nước ngoài. »Đầu tư thể thao: Chính sách « Sportwashing » của Riyad ?Theo tuần báo kinh tế Anh The Economist, những biến đổi này của Pro League chỉ là một phần nhỏ trong nỗ lực thúc đẩy đầu tư trị giá nhiều tỷ đô la của Ả Rập Xê Út vào nền thể thao thế giới. Chương trình này do hoàng thái tử Mohamed Ben Salman, còn được gọi là MBS, đề xướng trong kế hoạch « Tầm nhìn 2030 ».Mục tiêu là nhằm đa dạng hóa nền kinh tế đất nước, giảm bớt sự phụ thuộc vào nguồn thu dầu lửa. Kế hoạch dự trù phát triển nhiều ngành công nghiệp mới, giải phóng nền kinh tế, nhất là cho phép phụ nữ tham dự nhiều hơn vào thị trường lao động.Nhưng những dự án này của MBS đã bị nhiều tổ chức đấu tranh nhân quyền chỉ trích là « hợm hĩnh » và « sportwashing », nghĩa là sử dụng thể thao như một công cụ để « tẩy sạch » tai tiếng đất nước liên quan đến các hành động vi phạm nhân quyền, nhất là sau vụ sát hại dã man nhà báo đối lập Jamal Khashoggi hồi tháng 10/2018.Tuy nhiên, theo giải thích của Danyel Reiche, trường đại học Georgetown ở Qatar với The Economist, tham vọng đầu tư trong thể thao của Ả Rập Xê Út trên thực tế đã có từ ba thập niên. Cuộc đua đầu tư thể thao khởi động từ năm 1993, khi Qatar lần đầu tiên tổ chức giải đấu quần vợt nam ATP World Tour.Chính sách này đã được tăng tốc nhanh hơn nữa từ khi hoàng thái tử Mohamed Ben Salman lên cầm quyền. Đầu tư của Ả Rập Xê Út trong thể thao không chỉ dừng trong bóng đá mà còn mở rộng sang nhiều môn thi đấu khác. Nhà xã hội học thể thao, Carole Gomez, trường đại học Lausanne, Thụy Sĩ, trên đài RTS cho biết, Riyad đã từng bước xây dựng nền chính sách ngoại giao thể thao như thế nào :« Người ta thấy từ năm 2016-2017, nhiều sự kiện thể thao khác nhau đã được tổ chức ở Ả Rập Xê Út hay nhận được đầu tư ở trong nước. Những hoạt động này không chỉ có trong bóng đá : nhiều giải thi đấu quần vợt, đấm bốc hay đấu vật tự do cũng đã được tổ chức. Rồi dần dần, chính sách này được tăng tốc với nỗ lực tiếp quản câu lạc bộ Manchester United năm 2018-2019, mua Newcastle, hay nỗ lực đăng cai Cúp Bóng Đá nam thế giới vào năm 2030. »Golf, F1 : Thương hiệu « cao cấp », hình ảnh « tiến bộ » cho Ryad Ngoài bóng đá, Ả Rập Xê Út của hoàng thái tử MBS còn đặt cược nhiều vào môn đua xe Công tThức (F1). Năm 2021, giải đua xe lớn diễn ra tại đường đua Djeddah. Cũng trong năm 2021 đó, thế giới đánh golf bị chấn động khi Riyad tổ chức một cuộc tranh tài cạnh tranh với hệ thống giải đấu truyền thống của Bắc Mỹ (PGA) và châu Âu khi mua nhiều « cao thủ » đánh golf với giá cao. Cuộc chiến đường đua xanh này cuối cùng đã được giải quyết hồi trung tuần tháng 6/2023 qua việc hợp nhất các giải đấu dưới bảo trợ của Ả Rập Xê Út.Theo nhà địa chính trị Jean-Baptiste Guégan, môn đánh golf là một ví dụ hoàn hảo nhất cho tham vọng đầu tư thể thao của Riyad.« Với năng lực tài chính, Ả Rập Xê Út có thể xây dựng cán cân quyền lực. Họ gần như đã "nuốt chửng" PGA – giải đấu chuyên nghiệp lớn nhất của Mỹ. Sắp tới quý vị sẽ còn trông thấy Ả Rập Xê Út làm tương tự với nhiều môn thể thao khác như quần vợt hay môn bóng gậy (cricket). Nhưng Ả Rập Xê Út sẽ không "đơn độc", bởi vì Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất cũng sẽ đầu tư vào những môn thể thao này. »Vì những lý do gì mà Riyad chi nhiều tiền cho ba môn thể thao chính là bóng đá, đua xe Công thức 1 và đánh golf ? Theo phân tích từ nhà sử học Nicolas Bancel, và cũng là giáo sư trường đại học Lausanne, với đài RTS, chiến lược bóng đá là do tính chất phổ quát : Quả bóng tròn là môn thể thao phổ biến nhất trên toàn thế giới. Còn với F1, môn đua xe này sẽ mang về một hình ảnh tiến bộ.« Công thức 1, ngay cả khi môn thể thao này có bị phản đối do quan điểm sinh thái, chúng vẫn là một chiếc tủ kính trưng bày công nghệ cho những hãng sản xuất xe hơi lớn nhất thế giới. Môn đánh golf, là hình ảnh "uy thế" của một môn thể thao thuần túy phương Tây. Lúc khởi đầu, đây là một môn thể thao "cao cấp", tốn rất nhiều tiền cho những người tham gia. Theo tôi, đây là một phần của chiến lược "cải tạo hình ảnh" mà Ả Rập Xê Út tìm kiếm thông qua loại hình thể thao này. »Cuộc đua đầu tư thể thao trong khu vựcVới những khoản đầu tư to lớn này trong thể thao, Ả Rập Xê Út hy vọng sẽ có được một tác động lan tỏa đến phần còn lại cho nền kinh tế. Một phần của chính sách này là nhằm xây dựng lại một thương hiệu trong một khu vực nổi tiếng với các xung đột tôn giáo, chủ nghĩa cực đoan và chiến tranh.Theo nhận định của Steven Cook, thuộc Hội đồng Quan hệ Đối ngoại, một cơ quan tư vấn ở New York, với The Economist, ý tưởng ở đây là « tốt hơn hết mọi người nên cùng nhau hợp tác vì sự thịnh vượng trong khu vực chứ không nên có xung đột và Ả Rập Xê Út muốn được xem là đi đầu trong lĩnh vực này. »Do vậy, đối với Riyad, đầu tư trong thể thao giờ là một hình thức « quyền lực mềm », một công cụ gây ảnh hưởng « êm dịu » khác. « Quyền lực mềm » trong thể thao mang tính toàn cầu nhiều hơn so với thứ « quyền lực mềm » tôn giáo có tính chất khu vực mà Ả Rập Xê Út thực hiện cho đến lúc này thông qua việc tài trợ xây đền thờ và mở rộng đạo Hồi hệ phái Sunni. Về điểm này, nhà sử học Nicolas Bancel đưa ra hai hướng phân tích :« Trước hết, có một lô-gic cạnh tranh nội bộ trong khu vực với Qatar và cả với Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất, những nước đã có chính sách thể thao từ rất lâu. Thứ hai, tôi nghĩ rằng Ả Rập Xê Út đang đi theo một tiến trình năng động của xu thế đa cực hóa thế giới. Quyền lực mềm bằng thể thao cho phép củng cố hơn nữa lập trường này và tham gia vào sự năng động đó mà không bị gạt sang một bên so với phương Tây ».Phát triển thể thao: Công cụ chính trị đối nộiCuối cùng đầu tư lớn trong thể thao còn vì mục tiêu đối nội. Bộ trưởng Đầu tư Khaled al-Faleh trong một cuộc trả lời phỏng vấn cho kênh truyền hình Mỹ CNBC đã khẳng định « bất kỳ một thể thao nào có người tiêu thụ ở cấp độ quốc gia và toàn cầu, có thể mang lại cơ hội đầu tư cũng như là cải thiện chất lượng cuộc sống tại Ả Rập Xê Út chúng tôi đều quan tâm ».Theo nhà phân tích địa chính trị thể thao Jean-Baptiste Guégan, một chiến lược như vậy chủ yếu nhắm vào giới trẻ Ả Rập Xê Út :« Đó là cơ sở chính trị cho 40 năm tới. Trao cho họ những gì họ muốn còn là một phần khế ước xã hội : "Tôi mang lại cho quý vị sự phát triển, kinh tế, giải trí nhưng chớ nên đòi hỏi tôi dân chủ". Đây còn là một cách đối phó trước một dạng nguy cơ xảy ra các mùa xuân Ả Rập. Điều thứ hai còn có liên quan đến vấn đề y tế. Khoảng 70% dân số là dưới 35 tuổi nhưng có đến 60% người dân là bị quá cân hay trong tình trạng béo phì. Ngày nay, số người chơi thể thao tại Ả Rập Xê Út là chưa tới 10%. Rõ ràng mục tiêu ở đây là mang tính kinh tế : Khuyến khích người dân Ả Rập Xê Út dù là nam hay nữ nên chơi thể thao. Bởi vì, Nhà nước khó thể gánh nổi các chi phí dành cho y tế ngay cả khi Ả Rập Xê Út có phương tiện. »Cuộc phiêu lưu nào cũng có những rủi ro. Ả Rập Xê Út có thể phải đối mặt với những khó khăn do chính mô hình thương mại của nước này gây ra cũng như là những chỉ trích về vấn đề nhân quyền như những gì xảy ra cho Qatar. Kết quả từ những nỗ lực trên của Ả Rập Xê Út hiện vẫn còn quá khiêm tốn. Nhưng có một điều chắc chắn là sự gia nhập của vương quốc này trong đầu tư thể thao đang góp phần cho một sự biến đổi lớn trong nền thể thao thế giới.(Nguồn The Economist, RTS)

Les journalistes et experts de RFI répondent également à vos questions sur la demande d'enquête déposée par les avocats d'Ousmane Sonko devant la CPI et la candidature de la Corée du Sud pour l'organisation de l'exposition universelle 2030. Référendum au Mali : le taux de participation pose questionSelon l'autorité électorale, l'Aige, le taux de participation au référendum constitutionnel est de 39,4% alors que la mission d'observation des élections avait annoncé une participation de 28% des Maliens. Comment expliquer cet écart ? Les autorités maliennes se sont-elles expliquées sur les accusations de fraude et sur les régions qui n'auraient pas pu voter ?   Mali : la nouvelle Constitution plébiscitéeSelon les résultats proclamés par l'autorité indépendante de gestion des élections (AIGE), la population malienne a voté à 97% en faveur de la révision constitutionnelle. Comment expliquer cette victoire écrasante ? Peut-on réellement se fier à ce résultat ?  Avec David Baché, journaliste au service Afrique de RFI.  CPI : quelle suite aux accusations de l'avocat d'Ousmane Sonko ? Le 22 juin 2023, Juan Branco, l'avocat d'Ousmane Sonko a annoncé, au cours d'une conférence de presse, avoir soumis une demande d'enquête à la CPI contre Macky Sall et une centaine de personnalités pour « crimes contre l'humanité ». Cette requête a-t-elle des chances d'aboutir ? Quelle est la suite de la procédure ? Avec Stéphanie Maupas, correspondante de RFI à La Haye.   Exposition universelle 2030 : la compétition pour son organisation est lancée  Comme la Première ministre italienne, Georgia Meloni, et le prince saoudien, Mohamed Ben Salman, le président sud-coréen Yoon Suk Yeol s'est rendu à Paris pour défendre la candidature de son pays à l'organisation de l'Exposition universelle 2030. La Corée du Sud a-t-elle des chances d'être sélectionnée ? Quel intérêt ont ces pays à vouloir accueillir un tel évènement ? Avec Vincent Souriau, journaliste au service International de RFI. 

Les journalistes et experts de RFI répondent également à vos questions sur la visite de Mohamed Ben Salman à Paris et sur la mise à la retraite d'une cinquantaine de généraux au Tchad. France/Arabie Saoudite : les enjeux de la visite de MBS Moins d'un an après une première visite en France, le prince saoudien Mohammed ben Salman est de nouveau à Paris pour une dizaine de jours. Malgré la polémique qui entoure ce séjour, pourquoi Emmanuel Macron tient-il à se rapprocher de l'Arabie Saoudite ? Avec Guilhem Delteil, journaliste au service international de RFI.  Tchad : 48 généraux mis à la retraiteÀ la surprise générale, un décret de Mahamat Idriss Déby a mis à la retraite près d'une cinquantaine de généraux. C'est une première depuis plus de 20 ans. Qu'est-ce qui a motivé le président tchadien à prendre une telle mesure ? Quelles conséquences cette décision peut-elle avoir sur l'armée ? Avec Esdras Ndikumana, journaliste au service Afrique de RFI. Pourquoi le Mali demande le départ immédiat des casques bleus ? Le 16 juin 2023, le ministre des Affaires étrangères, Abdoulaye Diop, a demandé le « retrait sans délai » de la Minusma. Quel est l'intérêt du gouvernement malien à formuler cette demande maintenant ? Cela a-t-il un lien avec le référendum constitutionnel du 18 juin ? Minusma : le Conseil de sécurité va-t-il acter la demande du Mali ? Alors que le mandat de la Minusma arrive à échéance le 30 juin 2023, le gouvernement malien a déclaré vouloir un retrait immédiat des forces onusiennes. Est-ce que cela signifie que le Conseil de sécurité actera cette décision dans 10 jours ? Quelles sont les mesures envisagées par le gouvernement pour pallier le départ des casques bleus ? Mali : quels seront les impacts du retrait des forces onusiennes ? Alors que la Minusma a permis de créer de nombreux emplois, notamment dans le nord du Mali, quelles conséquences un départ anticipé pourra-t-il avoir sur notre économie ? Les divergences sur le sujet ne risquent-elles pas d'amplifier la crise interne du pays ? Avec Niagalé Bagayoko, présidente de l'African security network, spécialiste des questions de sécurité au Sahel.   

La Biélorussie reçoit de l'armement nucléaire de la Russie. Le parlement européen vote une loi pour réguler l'Intelligence artificielle. Le rapprochement entre la Russie et l'Afrique du Sud se poursuit. Le prince Mohamed Ben Salman reçu avec honneur en France, ou comment Macron discrédite la politique française. Chronique de Loïc Tassé, spécialiste en politique internationale.Pour de l'information concernant l'utilisation de vos données personnelles - https://omnystudio.com/policies/listener/fr

Bốn tháng chiến tranh Ukraina cũng đủ khiến Nga soán ngôi Ả Rập Xê Út trở thành nguồn cung cấp dầu hỏa lớn nhất cho Trung Quốc. Nhờ tổng thống Putin, hoàng thái tử MBS của vương quốc dầu hỏa vùng Vịnh lại được trọng vọng, bốn năm sau vụ sát một nhà báo đối lập Ả Rập Xê Út. Đức, Ý hối hả đi tìm các nguồn cung cấp năng lượng khác lấp vào chỗ trống dầu hỏa và khí đốt của Nga. Mỹ phải sử dụng đến kho dự trữ dầu hỏa chiến lược.  Matxcơva dường như đang « vẽ lại bản đồ năng lượng thế giới ». Thống kê của Trung Quốc cho thấy, trong tháng 5/2022, lần đầu tiên Nga trở thành nguồn cung cấp số 1 của Trung Quốc. Công xưởng châu Á này nhập vào « gần 8,42 triệu tấn dầu » của Nga qua đường biển, chủ yếu là đường ống đi từ miền đông Siberi ra đến Thái Bình Dương. Cùng thời kỳ, Ả Rập Xê Út chỉ xuất khẩu được hơn 7,8 triệu tấn dầu cho Trung Quốc. Tổng kim ngạch xuất khẩu dầu hỏa của Nga  sang Trung Quốc tăng 55 % so với cùng thời kỳ năm ngoái. Trọng tâm của thị trường Nga chuyển sang châu Á Lượng dầu của Nga xuất khẩu sang Hoa Kỳ chỉ còn tương đương với 12 % so với hồi đầu tháng 2/2022, trước khi những người lính Nga tràn sang biên giới Ukraina. Thế vào chỗ của Mỹ là Ấn Độ : New Delhi mua vào 0,9 triệu thùng dầu một ngày, thay vì 0,1 triệu trước chiến tranh. Về phần Liên Hiệp Châu Âu, cho đến ngày 24/02/2022, 27 thành viên là thị trường dầu khí lớn nhất của các tập đoàn Nga. Nhưng dưới tác động chiến tranh Ukraina, Liên Hiệp Châu Âu không còn là khách hàng « nặng ký nhất » của các tập đoàn dầu khí Nga. Cuối tháng 5/2022, Bruxelles quyết định « cấm vận dầu hỏa Nga » và đến cuối 2022, « ngừng nhập khẩu 92 % dầu của Nga ». Cũng trong hơn 5 tháng qua, giá một thùng dầu BRENT đang từ 87 đô la có lúc đã vượt ngưỡng 120 đô la, trước khi rơi xuống 109 đô la một thùng (ngày 19/07/2022). Trả lời đài truyền hình Pháp France 24, Francis Perrin, giám đốc nghiên cứu Viện Quan Hệ Quốc Tế và Chiến Lược IRIS, nhìn nhận rất khó dự báo giá dầu ở thời điểm hiện tại, nhưng gần như chắc chắn là chiến tranh Ukraina còn kéo dài, Matxcơva còn tiếp tục khai thác lá bài năng lượng để « thưởng » hay « phạt » những nước bạn hay thù của Nga.   Francis Perrin : « Một số nước châu Âu đã giảm, hoặc ngừng nhập dầu hỏa của Nga. Cũng có những tập đoàn dầu khí chủ yếu là muốn tránh mang tiếng vẫn khai thác năng lượng Nga, nên đã giảm hẳn giao dịch với các đối tác Nga. Thêm vào đó, lệnh trừng phạt của phương Tây bắt đầu ảnh hưởng đến ngành dầu hỏa của Nga. Mức sản xuất giảm sụt từ tháng 4 vừa qua và xu hướng này còn sẽ tiếp diễn trong sáu tháng cuối 2022. Nga không đủ khả năng để cung cấp nhiều dầu hỏa hơn nữa. Trong bối cảnh từ trước chiến tranh Ukraina, thị trường dầu khí thế giới đã rất căng, giá cả liên tục bị đẩy lên cao, tôi nghĩ rằng từ nay đến cuối năm 2022, không có gì thay đổi, tức là mức cung không đủ để phục vụ nhu cầu của thị trường. Có thể giá dầu còn bị đẩy lên cao hơn nữa, nhưng đó chỉ là một khả năng mà thôi ». Một cuộc săn lùng các đối tác mới Châu Âu còn khốn khổ hơn nữa vì khí đốt của Nga. Tại nền kinh tế thứ ba của Liên Âu là Ý, vào lúc chính phủ liên minh tan rã, thủ tướng Mario Draghi vẫn đôn đáo đi tìm các đối tác mới. Roma đã đặc biệt quan tâm đến Algeri. Lệ thuộc đến 45 % vào khí đốt của Nga (trước chiến tranh Ukraina), Ý không có sự chọn lựa nào khác. Algeri từ cuối tháng 2/2022 đến nay trở thành nhà cung cấp số 1 cho nước Ý. Tại Berlin, thủ tướng Olaf Sholz đau đầu vì bài toán năng lượng : Nga mà khóa van khí đốt thì GDP của nền kinh tế số 1 Liên Âu sẽ mất từ 4 đến 5 điểm tăng trưởng. 100 % khí đốt đưa vào Đức qua các đường ống dẫn là chủ yếu, tất cả đều xuất phát từ Nga. Các nhà cung cấp của Nga chiếm hơn 50 % thị trường Đức Tương tự như Roma, Berlin đã vội vã chuyển hướng sang châu Phi, nhưng chủ yếu nhắm vào Senegal. Đây là nơi Đức đã đầu tư nhiều vào các dự án khí hóa lỏng và các chương trình phát triển năng lượng tái tạo. Paris, trong chưa hơn một chục ngày lần lượt tiếp tổng thống Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất, Mohamed Ben Zayed al Nahyane (MBZ) rồi thái tử Ả Rập Xê Út Mohamed Ben Salman (MBS), lãnh đạo hai kho dầu hỏa của thế giới. Pháp kỳ vọng vào Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất và Ả Rập Xê Út để làm « hạ nhiệt trên thị trường năng lượng » thế giới. Tổng thống Joe Biden, trước bầu cử giữa nhiệm kỳ, muốn tránh để đảng Dân Chủ mất phiếu vì lạm phát và xăng dầu tăng giá bào mỏng sức mua của người Mỹ. Chẳng đặng đừng, ông đã sang tận Riyad bắt tay hoàng thái tử Mohamed Ben Salman. Cuộc tiếp xúc đầu tiên giữa nguyên thủ Mỹ với MBS được coi là điểm khởi đầu « phục hồi danh dự » cho lãnh đạo tương lai của vương quốc dầu hỏa này, sau những cáo buộc hoàng thái tử Ả Rập Xê Út trực tiếp liên can đến vụ sát hại tàn bạo một tiếng nói đối lập, nhà báo Jamal Khashoggi, hồi 2018. Ả Rập Xê Út bắt Âu, Mỹ trả giá Cũng chính từ sau cuộc tiếp xúc với tổng thống Hoa Kỳ trung tuần tháng 7/2022, MBS đã mạnh dạn trở lại sân khấu quốc tế, công du châu Âu với một chặng dừng quan trọng là thủ đô Paris. Cả Mỹ và Pháp cùng trông chờ vào Ả Rập Xê Út, thành viên quan trọng nhất khối các quốc gia xuất khẩu dầu hỏa OPEP/OPEC để tăng mức sản xuất dầu, thay thế vào chỗ của Nga. Có điều, như chuyên gia về dầu hỏa Francis Perrin của viện IRIS ghi nhận, Nga là một trong 10 quốc gia của khối OPEP+ và không có gì bảo đảm là Mỹ hay Pháp còn có đủ sức thuyết phục với Ả Rập Xê Út như xưa : Francis Perrin : « Khối OPEP+ không chắc giữ được lời hứa tăng mức sản xuất dầu hỏa cho thế gới, cho dù đó chỉ là một mục tiêu khiêm tốn sản xuất thêm 648 triệu thùng dầu một ngày, vì rất nhiều lý do. Thứ nhất, Nga là một trong số 23 thành viên của OPEP+ và mỗi quyết định chung cần được toàn khối nhất trí thông qua. Matxcơva đương nhiên không chấp nhận để cho OPEP+ mở van dầu, vì như vậy bất lợi cho Nga. Điểm thứ nhì, là bản thân các quốc gia xuất khẩu có lợi khi giá dầu tăng cao. Thí dụ,  hiện tại giá một thùng dầu là khoảng 120 đô la, và như vậy còn thấp hơn nhiều so với đỉnh điểm hổi tháng 7/2008 ( 140 đô la/thùng ). Khối OPEP hay OPEP+ chẳng dại gì tăng mức cung để làm hạ nhiệt giá dầu. Lý do thứ ba, khối OPEP không muốn để mất Nga, cho nên dù có chiều lòng phương Tây, khối này cũng chỉ nhượng bộ một cách chừng mực. Sau cùng, việc sản xuất dầu hỏi hỏi phải có những phương tiện tài chính, kỹ thuật và còn tùy thuộc vào yếu tố địa chính trị nữa. Do vậy, nhiều nhà quốc gia có dầu nhưng không đủ sức để cung cấp thêm cho thế giới. Trong ngành công nghiệp dầu hỏa muốn sản xuất thêm là một chuyện, có làm được việc đó hay không lại là chuyện khác ».  Gần hai tuần sau vòng công du Trung Đông đưa tổng thống Biden đến Israel, Cisjordanie và Ả Rập Xê Út, Riyad dường như vẫn chưa đáp ứng nguyện vọng của « đồng minh » Mỹ. Báo Washington Post đặt câu hỏi : Vậy thì có « bõ công để tổng thống Biden đi sang tận Trung Đông hay không ? », nhất là khi mà quan hệ giữa Riyad và Washington vẫn trong thời kỳ băng giá. Francis Perrin phân tích : Francis Perrin : « Ả Rập Xê Út hiện đang lạnh nhạt với Mỹ. Trong những tháng gần đây, cả Ả Rập Xê Út lẫn Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất muốn gửi một thông điệp mạnh đến Joe Biden. Một cách gián tiếp hai vương quốc này chỉ trích Mỹ không quan tâm đến lợi ích của Ryiad cũng như Abou Dahbi. Cả hai cùng chỉ trích Washington muốn các đối tác vùng Vịnh này sản xuất và xuất khẩu nhiều dầu hỏa hơn để làm hạ nhiệt thị trường, nhưng đồng thời Mỹ lại đàm phán về hạt nhân với Iran, kẻ thù không đội trời chung của Ả Rập Xê Út và Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất. Đương nhiên không ai chính thức nêu ra điều đó, nhưng mọi người cùng hiểu rằng đây là một thông điệp ngầm. Ả Rập Xê Út đủ sức để sản xuất nhiều hơn. Ryiad là một trong những đối tác hiếm hoi có khả năng mở van dầu. Nhưng vương quốc này có muốn chiều lòng Mỹ hay không là còn tùy thuộc vào quan hệ với Washington và do vậy thị trường dầu lửa đã theo dõi kỹ chuyến công du hồi giữa tháng 7 vừa qua của tổng thống Joe Biden ».  Chìa khóa năng lượng của thế giới vẫn ở Matxcơva Trong khi đó, tại Matxcơva, tổng thống Vladimir Putin vẫn tiếp tục làm mưa làm gió với chìa khóa đóng hay mở van dầu hỏa và khí đốt đổ vào châu Âu. Nga đã lần lượt ngưng cung cấp khí đốt cho một số thành viên Liên Hiệp Châu Âu, như Ba Lan, Bulgari, rồi Hà Lan … và đang đe dọa luôn cả Đức. Đường ống dẫn khí Nord Stream 2 đã ngừng hoạt động từ khi quân Nga tràn vào lãnh thổ Ukraina. Còn Bắc Hải Lưu 1 mặc dù đã giảm công suất, tập đoàn quản lý Nord Stream 1 là Gazprom trong tháng 6 vừa qua đã hai lần ngưng cung cấp cho khách hàng vì lý do « kỹ thuật ». Bước sang tháng 7, Nord Stream 1 « tạm ngừng » hoạt động trong hơn 1 chục ngày để trùng tu. Nhưng đến những ngày cuối tháng, Gazprom mạnh tay khóa van này thêm một nấc. Châu Âu lại thêm « khát » dầu của Nga. Chuyên gia về năng lượng của trung tâm nghiên cứu Bruegel tại vương quốc Bỉ, ông Simone Tagliapietra, đánh giá đây là một đòn hiểm để Nga kiếm lời : Simone Tagliapietra: « Lý do là Nga dùng khí đốt để làm mưa làm gió với thế giới. Như vậy, giá cả trồi sụt thất thường. Cứ mỗi lần Nga tuyên bố giảm lượng xuất khẩu, giá khí đốt lại tăng thêm 10 %. Điều đó có lợi cho Matxcơva, cho phép thu nhập cao hơn một chút. Hiện tại khối lượng xuất khẩu của Nga sang châu Âu chỉ bằng 1/3 so với trước chiến tranh Ukraina. Hơn thế nữa, giá năng lượng bị đẩy lên cao gây thiệt hại cho kinh tế của các nước châu Âu. Chủ trương của Matxcơva là bắt châu Âu trả giá cho việc trừng phạt Nga, vì năng lượng đắt đỏ, vật giá leo thang. Nga muốn rằng, sau cùng, vì chịu không nổi, các nước châu Âu sẽ phải dỡ bỏ hoặc giảm nhẹ các trừng phạt Nga. Đó là nước cờ của Kremlin và đừng quên rằng đây cũng là một cuộc chiến tranh kinh tế. Chính trên mặt trận này Liên Hiệp Châu Âu phải có cùng một tiếng nói ».  Chiến tranh Ukraina chưa biết đi về đâu và cũng không biết đến khi nào mới hy vọng kết thúc, nhưng rõ ràng là trong chưa đầy nửa năm, bàn cờ năng lượng thế giới đang được vẽ lại : Châu Âu hối hả đi tìm những nguồn cung ứng mới, quan tâm trở lại đến châu Phi, hay Trung Á, từ Algeri đến Senegal hay Azerbaijan… Mỹ dễ dàng quên đi những cam kết về nhân quyền để làm hòa với Ả Rập Xê Út và thậm chí cũng không còn gay gắt với Venezuela như hơn một năm trước đây. Trung Quốc, Ấn Độ trở thành những điểm tựa của ngành dầu khí Nga. Dầu hỏa Iran có phần « mất giá » trong mắt Bắc Kinh, khi mà Trung Quốc có một thỏa thuận « không giới hạn » trong việc hỗ trợ Matxcơva. Ở Kiev, tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky liên tục kêu gọi phương Tây « tăng cường các biện pháp trừng phạt, cấm vận » Nga, cho dù một phần dầu khí của các tập đoàn Nga vẫn được xuất khẩu qua các đường ống băng ngang lãnh thổ Ukraina.    

durée : 00:03:02 - Géopolitique - par : Pierre Haski - Considéré comme le commanditaire du meurtre du journaliste Jamal Kashoggi à Istanbul, le prince-héritier saoudien Mohamed Ben Salman, est aujourd'hui en Turquie : l'impunité comme prix à payer pour un rapprochement politique.

durée : 00:03:02 - Géopolitique - par : Pierre Haski - Considéré comme le commanditaire du meurtre du journaliste Jamal Kashoggi à Istanbul, le prince-héritier saoudien Mohamed Ben Salman, est aujourd'hui en Turquie : l'impunité comme prix à payer pour un rapprochement politique.

Rediffusion de l'émission du 30 mars 2021 Le Collimateur se penche cette semaine sur la péninsule arabique et la dynastie Séoud qui dirige l'Arabie saoudite, à l'occasion des remous récents entre le pays et son grand allié américain depuis l'investiture de Joe Biden, avec Fatiha Dazi-Héni, chercheuse Golfe-Moyen-Orient à l'IRSEM, et auteur de « L'Arabie saoudite en 100 questions » (Taillandier) Avec Alexandre Jubelin, elle commence par des rappels historiques sur l'émergence d'une Arabie indépendante depuis le pacte passé entre la dynastie Séoud et la mouvance wahabbiste au XVIIIe siècle (5:30), puis l'occupation ottomane et l'unification du royaume par Ibn Séoud à l'aide des Britanniques après la Première Guerre mondiale avec les débuts de l'exploitation pétrolière (13:00) puis l'alliance préférentielle avec les Etats-Unis et les premiers conflits de succession (19:30). Puis ils discutent du dernier chapitre de la monarchie saoudienne à partir de la montée sur le trône du roi Salman en 2005 et le choix de son fils Mohamed Ben Salman pour lui succéder (34:00), puis de la place de l'Arabie saoudite au Moyen-Orient face à ses rivaux que sont l'Iran (48:00), les Frères musulmans et l'émergence d'Al-Qaeda (54:30), notamment dans le contexte des printemps arabes à partir de 2011 (1:04:00) et de la guerre qu'il déclenchent au Yemen en 2015 (1:10:00). Enfin, ils abordent l'évolution de la relation avec les Etats-Unis, notamment dans le contexte de l'assassinat de Jamal Kashoggi en 2018 (1:18:00) Extraits audio : Maurice Jarre, extrait de la BO de "Laurence d'Arabie" de David Lean (1963) Ilham Al-Madfai, "Mohamad Bouya Mohamad" (2015)

Le Collimateur se penche cette semaine sur la péninsule arabique et la dynastie Séoud qui dirige l’Arabie saoudite, à l’occasion des remous récents entre le pays et son grand allié américain depuis l’investiture de Joe Biden, avec Fatiha Dazi-Héni, chercheuse Golfe-Moyen-Orient à l’IRSEM, et auteur de « L’Arabie saoudite en 100 questions » (Taillandier) Avec Alexandre Jubelin, elle commence par des rappels historiques sur l’émergence d’une Arabie indépendante depuis le pacte passé entre la dynastie Séoud et la mouvance wahabbiste au XVIIIe siècle (5:30), puis l’occupation ottomane et l’unification du royaume par Ibn Séoud à l’aide des Britanniques après la Première Guerre mondiale avec les débuts de l’exploitation pétrolière (13:00) puis l’alliance préférentielle avec les Etats-Unis et les premiers conflits de succession (19:30). Puis ils discutent du dernier chapitre de la monarchie saoudienne à partir de la montée sur le trône du roi Salman en 2005 et le choix de son fils Mohamed Ben Salman pour lui succéder (34:00), puis de la place de l’Arabie saoudite au Moyen-Orient face à ses rivaux que sont l’Iran (48:00), les Frères musulmans et l’émergence d’Al-Qaeda (54:30), notamment dans le contexte des printemps arabes à partir de 2011 (1:04:00) et de la guerre qu’il déclenchent au Yemen en 2015 (1:10:00). Enfin, ils abordent l’évolution de la relation avec les Etats-Unis, notamment dans le contexte de l’assassinat de Jamal Kashoggi en 2018 (1:18:00) Extraits audio : Maurice Jarre, extrait de la BO de "Laurence d'Arabie" de David Lean (1963) Ilham Al-Madfai, "Mohamad Bouya Mohamad" (2015)

Un autre Davos démarre aujourd’hui : le « Davos du désert » organisé depuis quatre ans à Riyad par l’Arabie saoudite. Une conférence économique prestigieuse pour attirer les investisseurs. Et redorer le blason du Royaume. Le nom de cette quatrième édition, Néo-Renaissance, en dit long sur l’état d’esprit des Saoudiens. Renaissance post-Covid-19 d’abord, c’est en soi un tour de force d’organiser cette manifestation en partie en présentiel, en partie en virtuel avec des événements dans plusieurs capitales mondiale, Paris, New York ou Mumbay, alors que la pandémie sévit toujours. Parmi les 140 invités de marque, sont annoncés Usain Bolt le champion olympique mais aussi l'italien Matteo Renzi, l'ancien Premier ministre démocrate ou encore le président argentin Alberto Fernandez. Renaissance médiatique donc après la calamiteuse édition 2018 boycottée à cause du meurtre du journaliste saoudien Jamal Khashoggi. Cette fois, les dirigeants des grandes banques américaines d’investissement sont quasiment tous là. Beaucoup de grandes pointures des milieux d'affaires asiatiques également, et des Chinois en particulier, l’Arabie saoudite vend son pétrole surtout en Asie, c'est le premier fournisseur de la Chine. Cette manifestation doit rassurer les partenaires internationaux ? Surtout les Américains. Il y a bien sûr une forte dimension politique dans cet événement selon Romain Aby de Rumy Consulting : « Il faut montrer à l’administration Biden que l'Arabie compte dans les industries du futur », puisque c'est le thème de la conférence. Le nouveau président américain a souvent été critique avec le royaume. Après la normalisation avec le Qatar, l'Arabie espère convaincre cette nouvelle administration de sa volonté de maintenir sa relation privilégiée avec les États-Unis. Le bémol, c’est l’instabilité de la région, hier encore une bombe a explosé à Riyad, rappelant aux participants à quel point la situation sécuritaire est précaire. Malgré le choc économique provoqué et par le Covid-19 et par la chute des cours du brut que l'Arabie Saoudite a en partie alimentée en se lançant dans une guerre des prix contre la Russie au printemps 2020, l'Arabie veut démontrer qu'il « faudra compter avec elle, selon l’expert François Aïssa Touazi, qu'elle reste une grande puissance pétrolière, et qu'elle a l'ambition de devenir une grande puissance financière avec son fonds souverain ». Le fonds souverain saoudien ne connait pas la crise, il veut devenir le premier au monde d'ici 2025 Et passer de 400 à plus de 1 000 milliards de dollars d'actifs dans moins de cinq ans. Il investit à tour de bras à l'étranger dans des secteurs d'avenir, avec l'objectif de ramener les technologies, les usines sur place. Le constructeur californien de voiture électrique Lucid qui a reçu un milliard de dollars du fonds saoudien a annoncé récemment un projet d'usine près de Jeddah sur la mer Rouge. La vocation de ce fonds souverain abondé par les revenus pétroliers et en partir par la privatisation d'Aramco est de financer la diversification de l'économie. 70% de ses placements seront domestiques, à raison de 40 milliards de dollars par an. Où en est la Vision 2030 du prince, annoncée en 2017, pour sortir du tout pétrole ? Encore en chantier : « Il y a la volonté saoudienne d’un côté et la pratique de l’autre : le pays est coutumier des effets de manche, le développement économique est lent, entre autre à cause de l’administration, de la politique » explique Romain Aby. L’environnement juridique a changé, la digitalisation de l’administration est en cours mais le basculement vers le privé n’a pas encore eu lieu. La pandémie et ses conséquences calamiteuses sur le tourisme oblige le gouvernement saoudien à revoir les priorités de Vision 2030, une réflexion est en cours pour orienter les futurs projets sur la santé et les mines d’après François Aïssa Touazi. Il y a quinze jours, Mohamed Ben Salman a pris soin d'annoncer lui-même la dernière trouvaille futuriste de cette vision 2030 : The line, la ville de demain étendue sur une ligne de 170 kilomètres dans le désert. Une smart city écolo à taille humaine, sans voiture en surface, avec tous les services à proximité. Sur les réseaux sociaux de la région du Golfe ces projets pharaoniques font jaser, la majorité des experts pensent qu'ils ne se matérialiseront pas tous, mais l’intention demeure : investir dans l'innovation pour créer des emplois. Les attentes sont grandes : le chômage est à 15% dans le royaume, peut-être beaucoup plus, la publication des derniers chiffres est attendue depuis décembre et sans cesse reportée, le comptage est officiellement compliqué par la pandémie.

durée : 00:03:07 - Géopolitique - par : Pierre  Haski  - C'est une note de la CIA rédigée six semaines après l'assassinat du journaliste saoudien Jamal Khashoggi en 2018, et qui détermine que l'ordre est venu du Prince héritier Mohamed Ben Salman. Trump avait refusé de la rendre publique, l'administration Biden a fait savoir qu'elle le ferait. Tensions en perspective.

durée : 00:03:07 - Géopolitique - par : Pierre  Haski  - C'est une note de la CIA rédigée six semaines après l'assassinat du journaliste saoudien Jamal Khashoggi en 2018, et qui détermine que l'ordre est venu du Prince héritier Mohamed Ben Salman. Trump avait refusé de la rendre publique, l'administration Biden a fait savoir qu'elle le ferait. Tensions en perspective.

Impossible de ne pas zoomer sur le méga attentat qui dans la nuit de samedi à dimanche dernier a frappé l’Arabie Saoudite, numéro un des producteurs d’or noir. Imaginez : vers 4h du matin, dix drones en mode furtif larguent le feu sur les principales installations pétrolières du géant saoudien Aramco en deux lieux stratégiques, Khurais et Abqaif. Tout explose, des nuages noirs envahissent le désert, le prince Mohamed Ben Salman, dit MBS, est visé et atteint en son pouvoir suprême, la planète est ipso facto menacée par une hausse du prix du baril. Les rebelles chiites Houthis, depuis le Yémen en guerre, revendiquent aussitôt cette attaque, de loin la plus dévastatrice de toutes celles qu’ils mènent depuis plusieurs années contre le royaume. Sans égale en vérité, dépassant même en gravité, d’après les images, les scuds envoyés par Saddam Hussein pendant la Guerre du Golfe. Conséquence immédiate : la moitié de la production pétrolière saoudienne qui alimente le monde en énergie noire est suspendue par Aramco. 8,5 millions de barils/jour sortent des deux sites, dont 7 millions pour l’exportation, il faut rassurer, ce que s’emploie à faire la compagnie. Les répercussions énergétiques sur la planète sont trop importantes. Evidemment, l’affaire est politico-stratégique au plus haut niveau. Donald Trump accuse dans la foulée et sans se tromper l’Iran d’être derrière cette super opération, via les Houthis yéménites que Téhéran finance et arme. Que néni, répondent hypocritement les mollahs, nous n’y sommes pour rien ! De fait, c’est la réponse du berger à la bergère, dans le très violent contexte de l’affrontement sunnites- chiites pour le contrôle régional, avec en guest star le puissant Trump qui a choisi d’épauler les sunnites et d’asphyxier les chiites. Pour résumer : retrait américain du traité sur le nucléaire iranien de 2015, sanctions de Washington contre Téhéran, deuxième producteur de pétrole mondial et contre les entreprises étrangères qui se risqueraient à passer outre le diktat; récemment envoi de troupes en Arabie saoudite, pour la première fois depuis 2003, après les tensions autour des navires dans le golfe persique et le drone américain abattu par les Iraniens. Mais aussi, pleine participation américaine à la coalition Arabie saoudite et Emirats arabes unis qui - avec le soutien de la France et de la Grande Bretagne, fournisseurs d’armes - mène contre les Houtis et leur commanditaire iranien au Yémen, dans l’indifférence absolue, une guerre épouvantable qui frappe les civils, notamment les enfants, une guerre qui a déjà fait près de 100000 morts, plonger dans une famine radicale 24 millions d’êtres humains, un désastre humanitaire ; enfin soutien sans faille du président américain à MBS, malgré l’assassinat de Jamal Kashogghi, réfugié aux Etats-Unis, découpé en rondelles en octobre 2018 dans les locaux du consulat d’Arabie saoudite à Istanbul, sur ordre de Ben Salman. Trump est même prêt aujourd’hui à fournir le nucléaire au prince. MBS, avec cet attentat contre ses installations pétrolières, est lui symboliquement touché au coeur. Le géant pétrolier est en effet le pivot de son mégalomaniaque plan de développement de l’Arabie saoudite pour la déconnecter des seuls revenus de l’or noir. C’est grâce à Aramco qu’il veut lever sur les marchés les milliards de dollars nécessaires pour son projet. Le 10 septembre, l’introduction en bourse de la compagnie saoudienne était d’ailleurs officiellement annoncée. Comme par hasard, l’attentat mené de main de maître, survient quatre jours après. Il faut maintenant attendre la riposte de Donald Trump qui, rappelons-le, était il y a quelques semaines à deux doigts d’engager les Etats-Unis dans un conflit militaire avec l’Iran.

Un thème d'info ce soir: la justice- Une première sous la Ve République. L’ancien président Nicolas Sarkozy jugé dans les prochains mois pour corruption.- Fin du procès du couple Balkany, jugés pour avoir dissimulé au fisc un patrimoine évalué à plus de 13 millions d’euros. Tentative de suicide, liasses de cash et riad marocain, mon collègue Vincent Vantighem revient sur les six semaines du procès par ici.- Le parquet de Marseille a requis le renvoi devant la justice du sénateur Jean-Noël Guérini, ancien président du département des Bouches-du-Rhône, pour « prise illégale d’intérêt ».- Meurtre du journaliste saoudien Jamal Khashoggi : après six mois d’enquête, une experte de l’ONU explique avoir « des éléments de preuves crédibles » impliquant le prince héritier saoudien Mohamed Ben Salman.- Pour la justice européenne, les trois bandes d’Adidas ne sont pas une marque. Elle estime que ces trois bandes constituent une « une marque figurative ordinaire ».Anne-Laetitia BéraudCrédits sons : Longing – Joakim Karud/Musique libre de droits/Bisquit soul de Noodgroove – Fugue Icons8.com/Bruitages : universal-soundbank.com/ Pour plus d'informations sur la confidentialité de vos données, visitez Acast.com/privacy See acast.com/privacy for privacy and opt-out information.

Ni vous ni moi ne découvrons la realpolitik. Elle fait loi, partout, depuis toujours. Faire l’autruche et se taire ? Non, bien sûr. Alors, parlons d’un voyou nerveux, violent et barbare, Mohamed Ben Salman, prince héritier du royaume d’Arabie saoudite, terre de Mahomet et du wahabbisme, premier pays producteur mondial de pétrole, à qui il faudrait sous ce prétexte faire yeux doux, courbette ou génuflexion. Le jeune dictateur Ben Salman a commandité un crime abject, rare, et particulièrement provocateur le 2 octobre dernier : il a fait assassiner à l’étranger, chez son ennemi turc, Recip Erdogan, autre dictateur régional, dans le consulat d’Arabie Saoudite à Istanbul et en présence du consul, Jamal Khashoggi. Ce Frère Musulman, opposant naguère homme important du sérail, était tombé en disgrâce, parti vivre aux Etats-Unis où, entre autres, il était devenu contributeur du prestigieux Washington Post. Khashoggi a foncé tête la première dans son consulat pour obtenir les documents nécessaires à son mariage proche ; il en est ressorti après un calvaire dans des sacs, découpé en morceaux à la scie, ce qui vaut désormais à MBS le surnom de Mohamed Ben Scie, et ses membres ont probablement été ensuite dissous à l’acide. Une déflagration planétaire dans les chancelleries, une couverture médiatique distanciée, l’image du « réformiste » Ben Salman salement amochée, de l’humeur en son royaume. Et puis ? Et puis rien, ou plutôt pas grand-chose. Le spectacle auquel nous avons assisté depuis deux mois, de tergiversations embarrassées en justifications stratégiques des uns et des autres, de Merkel et Macron à Netanyaou,chacun ayant ses bonnes raisons, est aussi atterrant et révoltant que le meurtre de Khashoggi lui-même. Lequel, dans ses articles que l’on trouve sur Internet, plaidait notamment pour la fin de la répression des féministes à Ryad et la fin de la guerre au Yemen dans laquelle MBS s’est lancé sauvagement, où l’affrontement sunnites/chiites provoque dans l’indifférence absolue l’une des pires catastrophes humanitaires contemporaines, 2,3 millions de réfugiés, 20 des millions de civils au bord de la famine, en proie à toutes les maladies, 85 000 enfants de moins de 5 ans morts. Au moins, Donald Trump a-t-il le mérite, lui, de parler franc, ridiculisant ainsi toutes les rodomontades de ses pairs, genre « retiens-moi, je vais faire un malheur ». Résumé en une phrase, reprenant Clinton : « C’est l’économie, imbécile ! » Pas seulement le pétrole et le gaz, mais les ventes d’armes. Que pèsent quelques sacs poubelle noirs contenant un corps supplicié en regard des 43 milliards de dollars d’armement et la promesse de 110 autres avec les Etats-Unis, de 15 milliards avec le Royaume Uni, la France raflant la troisième place avec plus de 11 milliards d’euros en 10 ans ? Business is business. Trump s’est retiré du traité avec l’Iran, choisissant définitivement l’alliance avec Ryad contre Téhéran, en position de faible mais au prix fort, et avec la promesse fallacieuse d’un règlement du conflit israélo- palestinien. Mais Trump se garde de dire l’essentiel, et son allié israélien aussi. Après des négociations et un accord menés au plus haut niveau des deux Etats, il vend à MBS des réacteurs nucléaires civils, fabriqués par Westinghouse sous licence coréenne, qui mèneront inexorablement l’Arabie Saoudite à la bombe. Le Saoudien veut diversifier ses ressources, il a annoncé lui-même son plan en mars dernier, et il a ajouté une sorte de « go to hell ! » aux Américains, refusant catégoriquement de ratifier le Traité de Non Prolifération. Alors, pour sauver l’honneur des âmes éteintes, reste l’obstinée presse américaine – Time vient de déclarer Khashoggi « Homme de l’année » - et, contre toute attente les sénateurs Républicains qui viennent à la majorité, à propos de la guerre au Yémen,- d’envoyer Trump au diable. Pour tous les détails sur l’accord nucléaire, lire le remarquable article du New York Times et à l’adaptation que Le Point en a faite.

1-Stati Uniti: Donald Trump ancora sotto pressione per i piccoli migranti tolti ai generatori. ..Il decreto firmato ieri dal presidente non riguarda i bambini già separati...( Alessandra Farkas) ..2- Più ombre che luci: un anno fa la nomina a erede del trono del principe saudita Mohamed Ben Salman. ( Alberto Negri) ..3-Turchia: domenica si vota. Nonostante la potenza mediatica di Erdogan per la prima volta le opposizioni ci credono. ( Marta Ottaviani, Serena Tarabini) ..4-Riciclo e riuso, un nuovo modello di economia circolare e solidale. Il caso di Parigi. ..( Luisa Nannipieri) ..5-World Music: fanfarai big band , l'omaggio dei francesi di seconda generazione ai padri del Pop Rai algerino. ( Marcello Lorrai)

1-Stati Uniti: Donald Trump ancora sotto pressione per i piccoli migranti tolti ai generatori. ..Il decreto firmato ieri dal presidente non riguarda i bambini già separati...( Alessandra Farkas) ..2- Più ombre che luci: un anno fa la nomina a erede del trono del principe saudita Mohamed Ben Salman. ( Alberto Negri) ..3-Turchia: domenica si vota. Nonostante la potenza mediatica di Erdogan per la prima volta le opposizioni ci credono. ( Marta Ottaviani, Serena Tarabini) ..4-Riciclo e riuso, un nuovo modello di economia circolare e solidale. Il caso di Parigi. ..( Luisa Nannipieri) ..5-World Music: fanfarai big band , l’omaggio dei francesi di seconda generazione ai padri del Pop Rai algerino. ( Marcello Lorrai)

1-Stati Uniti: Donald Trump ancora sotto pressione per i piccoli migranti tolti ai generatori. ..Il decreto firmato ieri dal presidente non riguarda i bambini già separati...( Alessandra Farkas) ..2- Più ombre che luci: un anno fa la nomina a erede del trono del principe saudita Mohamed Ben Salman. ( Alberto Negri) ..3-Turchia: domenica si vota. Nonostante la potenza mediatica di Erdogan per la prima volta le opposizioni ci credono. ( Marta Ottaviani, Serena Tarabini) ..4-Riciclo e riuso, un nuovo modello di economia circolare e solidale. Il caso di Parigi. ..( Luisa Nannipieri) ..5-World Music: fanfarai big band , l’omaggio dei francesi di seconda generazione ai padri del Pop Rai algerino. ( Marcello Lorrai)