Podcasts about transkrypcja

  • 56PODCASTS
  • 540EPISODES
  • 27mAVG DURATION
  • 1EPISODE EVERY OTHER WEEK
  • Nov 26, 2025LATEST

POPULARITY

20172018201920202021202220232024


Best podcasts about transkrypcja

Latest podcast episodes about transkrypcja

Porządny Agile
Wyzwania w dzieleniu projektów na mniejsze części

Porządny Agile

Play Episode Listen Later Nov 26, 2025 37:20


Być może często słyszysz w zespole „Niech ktoś to podzieli” i nie bardzo wiadomo, kto dokładnie powinien się za to zabrać. To jedno z częstych wyzwań w dzieleniu projektów na mniejsze części. Omawiamy też jeszcze kilka innych problemów z tym związanych. Dostaniesz od nas po kilka gotowych rozwiązań do każdego z nich. Odciąży to Twój zespół i sprawi, że dzielenie pracy stanie się naturalnym elementem codziennego działania. Porządny Agile · Wyzwania w dzieleniu projektów na mniejsze części Zapraszamy Cię do obejrzenia nagrania podcastu Dodatkowe materiały Dlaczego warto dzielić pracę na małe części? Transkrypcja podcastu „Wyzwania w dzieleniu projektów na mniejsze części„ Poniżej znajdziesz pełny zapis rozmowy z tego odcinka podcastu Porządny Agile. Kuba: Niedawno zakończyłem serię warsztatów na temat praktyk dzielenia większych inicjatyw produktowych i projektowych na mniejsze części. Grupa mierzyła się m.in. z tematem wyzwań, jakie występują przy okazji procesu dzielenia. Wypracowaliśmy w poszczególnych grupach bardzo wartościową treść, zarówno jeśli chodzi o samą definicję tych wyzwań, jak i możliwe rozwiązania, więc tutaj postanowiliśmy, że wycinek tej treści, a konkretnie te konkretne wyzwania, które grupy wygenerowały, będą stanowiły wsad do tego nagrania. A przy okazji serdecznie pozdrawiam wszystkie pięć grup. Wiecie dobrze, że przepracowaliśmy o wiele więcej wątków, ale w odcinku może zmieścić się tylko część z tego, co omawialiśmy. Jacek: Spis treści na dzisiaj to wyzwania, jakie poruszymy. A są to problem z dobrym zrozumieniem celu projektu, presja biznesu na wdrożenie całości, wyważenie perspektywy technologii i biznesu przy podziale, czasochłonność procesu dzielenia i mentalność – niech ktoś to podzieli. Kuba: Schemat odcinka będzie dosyć prosty. Wejdziemy w definicję tego, co konkretnie oznacza daną wyzwanie. Te hasła nie zawsze są zrozumiane na pierwszy rzut oka. No i potem wygenerujemy po trzy rozwiązania, jakie przychodzą nam do głowy jako takie najczęściej się sprawdzające w praktyce rzeczy, które są w naszym doświadczeniu możliwym rozwiązaniem albo chociaż minimalizacją danego wyzwania. Jacek: Pierwsze wyzwanie to problem z dobrym zrozumieniem celu projektu. Jest to naszym zdaniem popularny bloker, który powoduje, że bardzo trudno jest zasiąść do mądrego podzielenia projektu czy inicjatywy, jeżeli tak naprawdę nie rozumiemy, co chcemy uzyskać. Oczywiście bez zrozumienia celu możemy tak bardzo mechanicznie spróbować podzielić pewien projekt na mniejsze części, ale prawdziwa magia dzieje się wtedy, kiedy bardzo dobrze rozumiemy cel, ponieważ wtedy otwierają nam się furtki do tego, jak pewne rzeczy możemy zrealizować w o wiele mądrzejszy sposób, niż tak patrząc na projekt bez zrozumienia, co tak naprawdę chcielibyśmy tym projektem uzyskać. Kuba: I jest tak, że to zrozumienie jest tutaj fundamentalnym wstępem do dobrego podziału, więc pierwsza porada może być dosyć oczywista. Zapewnij, że cel jest zrozumiały. Tutaj mamy na myśli kilka możliwych realizacji tego zapewnienia. Jedną z rzeczy na pewno jest dobry kick-off, czyli jakiś rodzaj spotkania otwierającego daną inicjatywę, dany projekt, daną zmianę produktową czy dany etap rozwoju danego produktu. Nie przechodź do założenia, że ludzie wiedzą, bo ty wiesz, tylko zapewnij jakiś wstęp, jakieś exposé, jakieś dobre wtajemniczenie ludzi w dotychczas zebrane badania, w taki kontekst biznesowy, dlaczego pewną rzecz realizujemy. I te przygotowania się do tego kick-offu nie pójdą na marne, bo też zapewnienie zrozumienia celu może być poprzez powtarzanie tych informacji. Czyli też zbuduj sobie praktykę wracania do celu przy każdej nadarzającej się okazji. To mogą być jakieś Przeglądy Sprintów, jeśli stosujesz Scruma, to mogą być jakieś demo, spotkania projektowe, jakieś warsztaty, jakieś podsumowania. Wszystkie te miejsca, gdzie zebrany jest zespół lub jego wyraźna część, to mogą być okazje do tego, żeby wrócić do tej mantry, co jest celem, co jest istotą tego, co jest realizowane w danym momencie. No i tutaj trochę założenie, że wielokrotne powtórzenie, być może powtórzenie na pewne różne sposoby, przekazanie tej informacji sprawi, że ten cel będzie rozumiany, da okazję do tego, żeby się tak mocniej w zespole osadzić. No i tym samym, gdy przyjdzie moment na aktywność związaną z dzieleniem, czy na początku jakiegoś kroku, czy w trakcie już dalszych prac, to ten cel będzie pamiętany, łatwy do przypomnienia, czy po prostu tak już na tyle zrozumiały, że w zasadzie wszyscy to traktują jako oczywistość. Jacek: Druga porada jest pewnego rodzaju pogłębieniem tego, co powiedział Kuba, czyli rekomendujemy użycie sprawdzonych technik, które wspierają pracę na celach, lepsze zrozumienie tego, czym ten cel właściwie jest. I mamy tutaj na myśli szereg różnych technik, podejść. Chcielibyśmy je teraz troszeczkę wymienić, tak żeby rozsypać takie ziarenka możliwości. Na pewno sensowną techniką do rozważania jest impact mapping, podejście golden circle, koncepcja product vision board, OKR-y czy opportunity solution tree. Jeżeli te nazwy niewiele ci mówią na ten moment, żadna strata po prostu wyszuka je w internecie, jeśli jeszcze ich nie znasz. Mamy z Kubą doświadczenie w większości tych narzędzi no i faktycznie możemy potwierdzić, że nie dość, że są fajnym narzędziem, które wspomaga zrozumienie, po co pewne rzeczy robimy, to zwykle są to też narzędzia, które są wizualne. Tak więc praca z nimi to nie jest tylko rozmowa, jest też ta część taka widoczna, która bardzo mocno poprawia i zwiększa zrozumienie tego, co on tak naprawdę jest esencją danej zmiany. Kuba: I tu konkretnie, jeśli by zespół zawierał się do jakiejś sesji dzielenia, to jeśli do tej pory nie zostało to zrobione, to rekomendujemy wykorzystanie jako swego rodzaju rozgrzewki czy wstępu właśnie któregoś z tych narzędzi lub powrotu do tych narzędzi, jeśli one zostały już przepracowane na wcześniejszych etapach. Kuba: I trzecia praktyka, którą rekomendujemy to stosowanie tak często, jak tylko się da sprawdzenia zrozumienia celu. To nie tylko osoba zarządzająca projektem, lider produktu czy manager zespołu, może być osobą, która komunikuje, jaki jest cel, ale możemy też poprosić o to, aby to uczestnicy w jakiejś formie ćwiczeniowej albo po prostu na zasadzie takiej szybkiej śmierci po prostu powiedzieli, przypomnieli, czy swoimi słowami opowiedzieli, jaki jest cel danej inicjatywy. To może być okazja do tego, żeby w ogóle sprawdzić, czy to jest zrozumiałe, to może być też narzędzia aktywizujące czy rozgrzewające uczestników, ale też jest fajna okazja do tego, żeby skorzystać z różnorodności zespołu, różnych perspektyw, różnych osób, z różnych profesji, które na sprawy patrzą trochę inaczej. Również warsztatowo na wspomnianym szkoleniu przeze mnie było to bardzo doceniane. Mieliśmy miks osób o bardzo różnych specjalizacjach na warsztacie i też właśnie ten aspekt wychodził. Pewne osoby patrzą na sprawy bardziej systemowo, inne bardziej biznesowo. No i ta parafraza celu albo próba zrozumienia celu też może być atakowana na różne sposoby i w efekcie to zrozumienie jest lepsze. Więc dąż do tego, żeby sprawdzać zrozumienie na przykład poprzez parafrazę przez osoby zaangażowane w zespół. Kuba: Przejdźmy zatem do drugiego wyzwania. Jest to presja biznesu na wdrożenie całości. Co mamy na myśli? Całości projektu, całości zakresu, całości inicjatywy, czasami może całość jakiejś zdefiniowanej funkcji w produkcie. To zjawisko może powodować, że jest pewna niechęć czy pewne poczucie bezsensu dzielenia. No bo po co dzielić, jeśli i tak musimy na końcu wdrożyć wielką całość tak, jak została ona zdefiniowana, a czasami z tą presją biznesu może się wręcz wiązać czy z presją może managementu, może się nawet wiązać takie poczucie, że podzielenie to proszenie się o kłopoty, bo być może ta strona, która wywiera tę presję, może wręcz zaraz zacząć dostrzegać się, że my chcemy spróbować się wyślizgnąć z jakiegoś kawałku zakresu. Więc szereg pewnych takich negatywnych emocji, które mogą powodować, że tego dzielenia nie chce zespół zrealizować. Jacek: I pierwsza nasza rekomendacja odnośnie do tego wyzwania jest taka, żeby pokazać korzyści, które wynikają z tej dekompozycji na wczesnym etapie. Warto założyć, że nie wszyscy wiedzą, nie wszyscy doświadczyli tego, jakie to są korzyści. A myślimy tutaj przede wszystkim o wczesnym obniżaniu ryzyk, zarówno biznesowym. Czyli mamy okazję wcześniej przekonać się, że to, co wymyśliliśmy, faktycznie trafia w potrzebę rynkową, jest właściwie rozwiązane. Ryzyk technologicznych, czyli czy potrafimy posługiwać się konkretną technologią, której chcemy użyć, czy ryzyk społecznych, czyli czy ta grupa osób, która odpowiada na implementację tego rozwiązania, czy potrafią ze sobą efektywnie współpracować. Więc ryzyka to jest jakby jedna strona tej monety, a z drugiej strony jest taka koncepcja, że chcielibyśmy tę najważniejszą wartość, tę esencję tak naprawdę, konkretne zmiany projektu czy inicjatywy, chcielibyśmy dostarczyć jak najwcześniej. Jeżeli ten temat jest dla Ciebie interesujący, to zdecydowanie polecamy nasz wcześniejszy odcinek, odcinek, który nazwaliśmy „Dlaczego warto dzielić praca na małe części?”, ponieważ zawarliśmy tam całą masę pomysłów, koncepcji i wskazówek, dlaczego warto dzielić. Odsyłamy do odcinka numer 76 dostępnego pod adresem porzadnyagile.pl/76. Kuba: Drugi z możliwych rozwiązań na presję biznesu na wdrożenie całości jest zrozumienie obaw interesariuszy, które blokują ich na tenże podział. Tutaj proponuję uruchomić empatię, proponuję zrozumieć i wczuć się w perspektywę tych Interesariuszy. Coś, co widać z zewnątrz z perspektywy też może konkretnego zespołu wykonawczego jako jakiegoś rodzaju niezrozumiała albo wręcz nieracjonalna presja, może tak naprawdę być czymś unikalnym dla tej osoby, dla tego konkretnego managera czy tej konkretnej grupy ludzi z jakiejś części organizacji. To może być coś, czego ty nie doceniasz, a jednak trzeba zagospodarować. Co mam tu na myśli? Bardzo konkretny przykład z konkretnej firmy, w której uczestniczyłem. Na przykład zespół odpowiedzialny za operację, czyli jakieś takie działania związane z usługami, na przykład po sprzedaży i obsługą klienta. Bardzo bał się, że ich narzędzia zostaną uznane za nieistotne, albo w ogóle nie zostaną zrealizowane w całym projekcie, dlatego oni byli bardzo sceptyczni i bardzo tacy twardzi w negocjacjach, bardzo niechętni do jakiegokolwiek dzielenia tego, co oni zgłosili, jakichś puli, ich wymagań, ich potrzeb narzędziowych. No bo ich życiowe doświadczenie z przeszłości jakichś poprzednich projektów pokazywało, że często kończyło się tym, że pod presją czasu w ogóle żadne narzędzia dla nich nie były wykonywane i muszą obsługiwać klienta Excelami i mailami pisanymi z ręki, bo system nie zagospodarował tego, choć pierwotnie było to planowane. Więc tutaj warto wziąć na to poprawkę, warto wczuć się w tę perspektywę i też zrozumieć ewentualne obawy. Jacek: Innym przykładem obawy może być sytuacja, w której ktoś komuś obiecał bardzo precyzyjny i zwykle bardzo rozbudowany zakres. Często jest tak, że osoby te nie mówią tego wprost albo po prostu może trochę im jest trudno też przyznać, że gdzieś tam komuś coś takiego obiecały no i będą opornie podchodzić do tematu, żeby ten duży kawałek, tą całość podzielić. Z takiej obawy, że to dzielenie będzie jednak być może pretekstem do tego, żeby z tego zakresu wyleciało. Kuba: Taki przykład specyficzny już dla pewnej grupy firm to to, że jest też w niektórych organizacjach taki pęd ku robieniu dużych, spektakularnych rzeczy. I tutaj w tym kontekście idea dzielenia trochę stoi z tym w poprzek. No bo trzeba robić wielkie projekty strategiczne, robić wielkie wow, mieć wielkie premiery, mieć wielkie nagrody za jakieś tam przełomowe niesamowite odkrycia czy innowacje w danej branży. W tym sensie warto tę perspektywę też złapać, że może być tak, że osoba właśnie szykuje się na przyszłą konferencję innowacji w bankowości i tam naprawdę ma wielką ochotę wyskoczyć na scenę i poopowiadać, jak to wielkie, wspaniałe, nowe implementacje, pewnie w tym roku AI w apce, ma w planach. Oczywiście to nie oznacza, że spektakularne rzeczy muszą być niepodzielone, ale warto może mieć tutaj świadomość tej sytuacji i ewentualnie dbać o tę komunikację, bo jedno nie stoi w przyszłości z drugim. W najgorszym razie faktycznie wdrożenie może mieć miejsce jako wielki wow, co nie znaczy, że nie warto podzielić na wcześniejszych etapach i też dostarczać kawałkami, być może kawałkami, które nie będą jeszcze publikowane. Jacek: I to, co Kuba powiedział, to właściwie przesuwa nas do trzeciej porady, czyli przepracowania z biznesem różnic pomiędzy podziałem na części, a obietnicą realizacji całości. W największym skrócie chodzi o to, że to, że podzielimy na mniejsze kawałki pracę, nie musi automatycznie oznaczać, że nie wdrożymy potrzebnej całości. Przy czym jednak tutaj oczywiście dostrzegamy pewną kontrowersję, no bo może być tak, że masz doświadczenie z aktualnej firmy czy z wcześniejszych firm, że jednak ze względu zwykle na jakieś ograniczenia czasowe taki podział powoduje, że do konkretnej daty jednak wdrażana jest jakaś tam część. Bywa, że ona jest satysfakcjonująca i nie są realizowane te rzeczy, których nie zdążyliśmy zrobić w dalszej kolejności, tylko realizowane są jakieś kolejne inne koncepcje. Więc co do zasady nie musi tak być, ale rozumiemy, że doświadczenie i historię wcześniejszych projektów mogą podpowiadać, że z tą poradą trzeba byłoby czy do tej porady podchodzić w ostrożny sposób. Kuba: W szczegółach jest też druga kontrowersja, to koncepcja potrzebnej całości. Może się okazać, że tutaj ktoś się bardzo kurczowo trzyma tego czegoś, co jest wyobrażeniem całości zakresu czy całości rozwiązania, co powstało na bardzo wczesnym etapie. No i czasami niektórzy zbyt kurczowo się trzymają tej wizji raczej zakładając, że od początku mieli rację co do tego, co jest potrzebne, od początku wiedzieli, że dokładnie ten cały zakres jest tym, czego potrzebuje rynek czy potrzebuje klient. Więc tutaj wracamy też do ryzyk biznesowych. Zbyt dużo decyzji podjętych na zbyt wczesnym etapie może być, tak naprawdę złudzeniem co jest potrzebne. Więc rada z podwójną kontrowersją jak to pokazaliśmy, ale mimo wszystko na etapie takim bardzo wczesnym, być może bardziej dyplomatyczne jest powiedzenie, „Podzielimy na kawałki i wdrożymy to, co jest potrzebną całością”, gdzie ja w swojej głowie mówię, potrzebna całość to nie będzie cały zakres, tak jak go czujemy dzisiaj, bo jeszcze czas pokaże, co to dokładnie będzie to coś, co wdrożymy. Jacek: Trzecie wyzwanie to wyważenie perspektywy technologii i biznesu przy podziale. Mamy tutaj na myśli sytuację po dwóch stronach osi. Z jednej strony, kiedy podział dzieje się wyłącznie w izolacji biznesowej i osoby technologiczne do tego podziału nie są zapraszane, co oczywiście powoduje, że tracimy bardzo istotny aspekt wykonalności, jak również dostępnych opcji, które płyną nie z głów biznesowych, a od osób technologicznych. Z drugiej strony próba podziału wyłącznie technologicznego, co może się udać z perspektywy podziału tego na mniejsze kawałki, ale dobrze nie rozumiejąc aspektów biznesowych albo nie mając możliwości dopytania – przykładowo, jaki to będzie miało impakt biznesowy – również spowoduje, że taki podział będzie jakiś, ale na pewno nie będzie to podział optymalny. Kuba: Rozwiązanie pierwsze jest dosyć oczywiste. Zaproś przemyślany skład, będący reprezentacją potrzebnych stron. I to idzie trochę dalej niż tylko te dwie skrajne kawałki osi, które wymienił Jacek, bo to może być też perspektywa na przykład prawna, to może być perspektywa user experience, więc tutaj uczestników tego typu warsztatów czy aktywności związanych z podziałem powinno być prawdopodobnie sporo w zależności od kontekstu i specyfiki twojego produktu. Natomiast w tej Radzie „Zaproś” jest też koncept tego, że w ogóle rozmawiamy po co, kto, z czym ma przyjść i jaką perspektywę reprezentować. Mnie serce boli, jak często słyszę ze strony biznesowej, że zaprosili na przykład przedstawicieli IT, jakiś architektów, jakiś senior developerów, po czym się okazało, że te osoby były bardzo ciche na spotkaniu, nie za bardzo zabierały głos, nie za bardzo dokładały od siebie – nawet zapytane. Moim zdaniem tu może być taki błąd pierwotny w tym, że ktoś zaprosił te osoby, przyszły, bo warto, bo trzeba, bo tak wypada, bo taki jest zwyczaj, natomiast tak naprawdę te osoby mogłyby nie wiedzieć, po co na danym spotkaniu są. Więc tutaj pojawia się bardzo ważna rola osoby zapraszającej, ktokolwiek to jest w danym kontekście, która również wyjaśnia wszystkim obecnym czy wszystkim planowanym do wzięcia udziału w tych czynnościach, żeby jednak bardzo jasno wyrazić, na co liczę, na czego oczekuję od Ciebie, jako uczestnika tego typu warsztatów. Żeby też nikt się nie bał, nie krygował, nie hamował, zwłaszcza, że prawdopodobnie w ramach takiego dzielenia się będzie trochę tarć. Ktoś zaproponuje podział biznesowy, który nie do końca jest dobry technologicznie, któryś podział biznesowo-technologicznie fajnie się zapowiadający będzie trochę bezsensowny z perspektywy prawnika, czy z perspektywy osoby odpowiedzialnej za bezpieczeństwo. Więc tutaj się rzeczy będą tarcia, więc każdy musi rozumieć też, po co jest na tym warsztacie, czy na tym spotkaniu, czy uczestniczy w tych aktywnościach. Jacek: Druga wskazówka ustal facylitatora i oczekuj od tej osoby, że zadba o każdą perspektywę. Mówiąc prostszym językiem, zadba, żeby była osoba, która zadba o to, żeby przebieg tego warsztatu był maksymalnie efektywny, żeby równomiernie wybrzmiały dostępne na spotkaniu perspektywy, nawiązując do tego, co powiedział Kuba, jak również, żeby zbalansować też głębokość tych rozmów. Czyli przykładowo, żeby nie zabrnąć w jakieś super niskopoziomowe detale na przykład technologiczne, bo to może powodować, że wszystkie te inne osoby, które nie są tak techniczne, może się o nich rodzić poczucie, że to spotkanie tak nie do końca jest dobrze poprowadzone. Kto może prowadzić takie spotkanie? To może być ogarnięty analityk, to może być lead developer, to może być architekt. Tak naprawdę nie ma to znaczenia, jak nazywa się ta konkretna rola. Ważne jest natomiast, żeby ta osoba była po pierwsze dobrze przygotowana do poprowadzenia takich warsztatów, czasem serii warsztatów, bo to może być więcej niż jednorazowa akcja, i żeby starała się ta osoba trzymać perspektywę wszystkich stron będących na tym spotkaniu równomiernie, a nie była tylko reprezentantem tej jednej. Bo tak jak wspomniałem przed chwilą może to spowodować, że nie do końca będzie to dobra reklama na przyszłość dla tego typu inicjatyw w organizacji. Kuba: I trzecia porada, jak sobie poradzić z wyważeniem perspektywy technologii i biznesu, to zastosować techniki wizualne, które są zrozumiałe zarówno dla biznesu, jak i IT. Mamy tu konkretnie przede wszystkim na myśli Story mapping, który lubimy, robimy, często rekomendujemy i sami też regularnie wręcz stosujemy do swojej własnej pracy biznesowej czy pracy związanej z podcastem. Podobnie jak z poprzednimi wymienionymi technikami, nie będziemy tutaj w odcinku ich opisywać. Zakładam, że Story Mapping jest już na tyle powszechną techniką, że akurat on powinien być wśród odbiorców znany naszego podcastu, ale jeśli nadal go nie znasz, to mocno rekomendujemy sprawdź to, może dołącz do jakiegoś warsztatu, gdzie jest to realizowane, bo technika jest supermocna, jeśli chodzi o wizualizację, jeśli chodzi o pokazanie zakresu, pokazanie opcji, ale też między innymi w kontekście tego, o czym tu mówimy, takie pokazanie sobie, czym jest w ogóle to przedsięwzięcie, które realizujemy, jaką ono się dzieli na mniejsze kawałeczki i te kawałeczki najczęściej są realizowane z perspektywy użytkownika, więc zrozumiałe są zarówno dla biznesu, jak i dla strony tych osób, które będą później to implementować. Obiecująco wygląda też zastosowanie Event stormingu. Ja sam osobiście nie prowadzę tych sesji, ale kilkukrotnie uczestniczyłem jako obserwator czy jako uczestnik. Mam tu mniejsze doświadczenia, ale jeśli ktoś umie to poprowadzić, to uważam, że może dać bardzo podobny rezultat co Story mapping, choć rządzi się trochę innymi prawami. Jacek: Zanim pójdziemy dalej, krótka informacja, mamy dostępny z Kuba webinar dotyczący kwestii tego, jak dzielić pracę na mniejsze kawałki. Ten webinar nauczy Cię formułować celne argumenty za tym, że w ogóle warto dzielić, nauczy Cię też używać w praktyce wyselekcjonowanych przez nas konkretnych metod dzielenia. W webinarze pokazujemy wszystko na bazie łatwych, do zrozumienia przykładów, jak dzielić oraz podpowiadamy sporo wskazówek z naszej praktyki, jak lepiej dzielić elementy, angażując w to wydarzenie całe zespół. Więcej informacji oraz możliwości zakupu webinaru znajdziesz na stronie porzadnyagile.pl/deco. Kuba: Czwartym wyzwaniem jest czasochłonność procesu dzielenia. Często, gdy przekonuję jakiś zespół do tego, że warto dzielić, słyszę jako jeden z argumentów przeciwko dzieleniu, jest to, że to jest praca do wykonania, ktoś to musi zrobić, ktoś to musi wpisać, tu będzie dużo elementów, które później trzeba zarządzić, skoordynować. I przyjmuję do wiadomości, że to jest pewna praca, to jest pewien wysiłek, ale dla wielu zespołów czy w wielu organizacjach jest to po prostu pewnego rodzaju wyzwanie, jak się za to zabrać. Co tutaj rekomendujemy? Jacek: Przede wszystkim warto zadbać o zmianę myślenia, że dzielenie to nie jest koszt i tak nie nazywać tego procesu, tylko raczej myśleć o tym, że to jest inwestycja w proces dostarczania, która pomoże zespołowi uchwycić po pierwsze dobre zrozumienie zakresu, da też o wiele lepszą kontrolę nad postępem prac, przez to, że będziemy pracować na trochę mniejszych klockach i też zmniejszy złożoność danego kroku większej inicjatywy, które mamy do wykonania. Za tym wszystkim płynie cały szereg technicznych aspektów, a mianowicie sam przepływ pracy wewnątrz zespołu powinien tak naprawdę przy pracowaniu na mniejszych kawałkach przyspieszyć, przez to, że szybciej coś zostanie zaimplementowane, szybciej będziemy w stanie to przetestować, szybciej będziemy w stanie zrobić code review, czy ostatecznie szybciej pewne rzeczy zmergować, czy wypuścić na środowisko produkcyjne. Jest więc cała masa bardzo pozytywnych rzeczy, które dostaniemy, tylko jeśli zainwestujemy czas w to, żeby tę pracę, która na nas czeka, po prostu, żeby ją podzielić na mniejsze fragmenty. Kuba: Druga rada to wykorzystaj reużywalność narzędzi i instrukcji. Faktycznie może być tak, że ten koszt czy inwestycja, jak to Jacek przed chwilą bardzo wyraźnie wskazał czy skorygował, może po prostu zajmować pewien konkretny czas i częścią tego czasu może być przygotowywanie się lub niepotrzebne wgryzanie się w techniki czy w narzędzia związane z dekompozycją czy właśnie dzieleniem elementów. Tutaj mocno rekomenduję, zwłaszcza osobom, które pełnią jakieś funkcje liderskie w zespole, czy odpowiadają za proces pracy, by jak najmocniej wykorzystywać okazję do szykowania czy reużywania checklist, na przykład metody dzielenia. To jest bardzo prosta checklista, jakimi metodami możemy podzielić dany projekt czy dany element, który podlega właśnie warsztatowaniu. To mogą być przygotowane szablony, wymieniliśmy konkretne już techniki, te techniki można mieć już przygotowane, jakieś boardy na jakimś miro czy jakieś przygotowane gotowe kawałki do przepisania na flipchart czy do przepisania na jakieś kartki. Ale chodzi też o znane zespołowi schematy. Nie trzeba się silić za każdym razem, żeby zrozumieć o co chodzi tej osobie, która prowadzi daną sesję warsztatową, tylko zespół się dopracowuje z czasem gotowych ścieżek, tych, które już można nawet prawie nie dawać żadnych instrukcji, tylko po prostu wejść na takim trochę automacie. Oczywiście nie sugeruję, te instrukcje zawsze jednak jakieś powinny być, ale one mogą być super związłe, niewymagające żadnych dodatkowych omówień i też wchodzące zespołowi, tak nazwij, gładko. Czyli zespół płynnie wchodzi w temat, nie ma żadnych dyskusji, ale o co ci chodzi, gdy każesz nam tu coś rozpisać albo co masz na myśli, gdy mówisz o dzieleniu po jakiś tam elementach, bo to wszystko zespół już zna, czuje. Więc też w jakimś sensie jest okazja do oszczędności czasowej, jeśli tylko do tego podchodzi się w taki bardzo świadomy sposób i dzięki temu, zwłaszcza kolejne dzielenia, gdy już bazujesz na checklistach albo schematach, są już mniej czasochłonne. Jacek: To co powiedział Kuba jest wprowadzeniem do trzeciej porady, czyli nabierzmy wprawy w dzieleniu. Kiedy zbudujemy doświadczenie, kiedy będziemy mieć te wszystkie checklisty, te wszystkie rzeczy, które nam ułatwiają, wtedy dzielenie staje się czymś naturalnym, płynnym, oczywistym i jest po prostu przeprowadzane w sposób generalnie dosyć sprawny. Przestaje być tematem, na którym trzeba się zastanawiać, nic nas nie blokuje, nie ma tej obawy jak to zrobimy, tylko po prostu staje się tu naturalną częścią pracy zespołów, coś co jest absolutnie oczywiste i należy poświęcić na to trochę czasu. To nie jest tak, że to się po prostu wydarzy, ale pierwsze podzielenie, drugie, trzecie. Zwykle pojawiają się bardzo wartościowe efekty dzielenia, powodują, że w tej pamięci mięśniowej zespołu zostaje taka myśl, że to po prostu warto robić, więc z perspektywy czasu nie ma już myślenia, czy to zrobimy, tylko tak naprawdę, kiedy to zrobimy, bo po prostu wiemy, że to po prostu trzeba robić, że to ma sens. I też skojarzenie jest takie, że zrobiliśmy to tyle razy, że zrobimy to z równą łatwością, kiedy przyjdzie kolejna okazja czy konieczność, żeby wykazać się tymi umiejętnościami. Kuba: I pokuszę się o taką szpileczkę, że wyzwanie z czasochłonnością dzielenia, szczególnie przecenia czy niepotrzebnie uwypukla ta grupa, która tego dzielenia nie robi. Czyli tutaj jest pewnego rodzaju obietnica osoby, które realizują dzielenie rutynowo, po prostu uważają to za nieodłączną część pracy, robią to dosyć płynnie i nie robią z tego niepotrzebnego szumu. Jacek: Ostatnie wyzwanie, które chcemy pokryć w dzisiejszym odcinku, to mentalność, niech ktoś podzieli. Czyli jest to sytuacja, w której nie do końca wiadomo, kto powinien się zabrać za dzielenie. Może i czujemy, że dobrze by było podzielić, ale to na pewno nie powinniśmy robić my. To powinni zrobić oni, albo to powinien zrobić ktoś. Jeżeli więcej osób w organizacji pomyśli w ten sam sposób, odrzucając trochę tę rękawicę pod tytułem wezmę i zrobię, to może się okazać, że czas sobie będzie płynął, co jest nieuniknione i po prostu zaczniemy pracę z tym, co mamy, czyli będziemy pracować z projektem w takim stanie, jaki jest, bez podziału. Jakie mamy pomysły na to, żeby sobie z tą mentalnością poradzić? Kuba: Pierwsza praktyka, chociaż nieatakująca problemu wprost, to podział na poziomie całego portfela. Mówię, że nie atakuję to wprost, bo to nie rozwali tej mentalności, że ktoś inny powinien podzielić, a w pewnym sensie nawet wręcz właśnie rekomenduję, żeby faktycznie ktoś inny podzielił, ale mam tu na myśli to, że jednym z problemów tego takiego przytłoczenia albo potrzeby, żeby ktoś podzielił, jest właśnie ta perspektywa, że często do zespołów wykonawczych, czy takich zespołów produktowych, projektowych trafia coś, co jest bardzo dużych rozmiarów i to tak z góry zdeterminowane, czy z góry zdefiniowane w taki sposób, że ten podział nie jest prosty. Więc tutaj mocno rekomenduję, by to na poziomie portfela, czy produktu, czy Road mapy, czy całego portfela projektów, jeśli tak to funkcjonuje w twojej organizacji, zastanowić się, czy by tego podziału jednak w jakimś sensie, albo nie wymusić, albo chociaż propagować jako dobrą praktykę. Bo wtedy, jeśli do zespołu trafi coś, co jest mniejszą cząstką, jakimś mniejszym etapem projektu, mniejszym wycinkiem celu, albo realizacją tylko jednego z najważniejszego celu spośród kilku, które dana inicjatywa pierwotnie miała realizować, to ten podział w tym zespole już konkretnym będzie trochę prostszy. Więc ta mentalność niech ktoś podzieli, moim zdaniem może m.in. częściowo bazować na tym, że zespół jest konfrontowany z trochę za dużymi elementami i rozwiązaniem na to jest podział na wczesnym etapie, jeszcze tak trochę ponad zespołem, czy na tym etapie takim strategicznym, albo chociaż taktycznym. Jacek: Druga porada to zasada, którą chcemy zaproponować, że warto się na nią umówić w zespole, która brzmi, jak widzisz linię podziału, to zgłaszasz propozycję podziału. Czyli koncepcja, w której jeżeli przechodzi Ci do głowy, jak można coś byłoby podzielić, to po prostu mówisz to. Z czego wynika ta propozycja? Wielokrotnie spotykam się z sytuacją, że obserwuję np. podczas procesu superwizji, jak pracuje konkretny zespół. Ktoś zadaje pytanie, pada pytanie, nikt się nie odzywa. Można odnieść wrażenie, że w zespole nie ma odpowiedzi. Kiedy zagłębić się i porozmawiać na spokojnie z pojedynczymi osobami, albo kiedy zastosujemy inną strukturę, która w lepszy sposób aktywizuje osoby dostępne w zespole, okazuje się, że zespół ma całą masę różnych pomysłów, bo tylko z jakichś powodów się tymi pomysłami nie dzieli. Zasada, którą tutaj proponujemy, ma na celu zbudowanie śmiałości w ludziach. Na zasadzie uprościmy sobie życie, jeśli ktoś zobaczy fajny, sensowny sposób podziału, to się w danym momencie odezwie. Brzmi to banalnie, ale wiem z doświadczenia, że czasem pojedynczy sygnał, impuls, komentarz potrafi uruchomić bardzo fajną zmianę w zespole. Zdecydowanie do umówienia się na takie proaktywne działanie rekomendujemy. Kuba: Trzecia, ostatnia porada w tym wyzwaniu to kształtowanie przez management konieczności dzielenia. To dzielenie musi być oczekiwane, czyli członkowie zespołu. Jeśli wprowadzili tę zasadę Jacka, to powinni być za nią doceniani. Jeśli jej nie wprowadzają albo zasłaniają się, że idzie, jak idzie, albo postępów nie ma, albo ryzyka projektowe się ziściły, bo nie podzieliliśmy, to powinien być wstęp do bardzo poważnej rozmowy o tym, że to jest problem, bo jako management organizacji, czy jako Product manager, czy Project manager, czy jakiś manager strukturalny, hierarchiczny, wszyscy wymagają tego, żeby to dzielenie miało miejsce. Warto postawić dzielenie jako oczekiwanie, dawać feedback, jeśli to dzielenie następuje, dawać feedback, jeśli nie następuje. Też wspierać pomysły na podział, zwłaszcza takie bardziej odważne, wiążące się też z zahaczeniem o aspekty wyższego poziomu biznesowe, czy związane ze zrozumieniem celu. Wszystko to warto propagować. I przez odwrotność też powiem, nie doprowadzać do sytuacji, w której zespół ma poczucie, że ma zablokowaną możliwość dzielenia. Mam na myśli takie jakieś wytyczne czy jakieś stawianie pewnych spraw, że na przykład wszystko musi być wdrożone jako całość, co było przedmiotem innego wyzwania, czy jakieś inne rodzaje blokerów albo komunikatów, które powodują, że zespół nie wierzy w efekty pracy przyrostowej i nie widzi w związku z tym sensu dzielenia. Jacek: Na koniec kilka myśli, którymi chcemy się podzielić zamiast takiego klasycznego podsumowania. Dzielenie pracy na mniejsze kawałki to zawsze dobry pomysł. Jeszcze nie spotkałem zespołu, który byłby zawiedziony efektami dobrze przeprowadzonego dzielenia. Kuba: Dzielenie jest superpraktyką. Analogicznie do tego jak o żywności mówi się superfood. Daje masę korzyści na wielu poziomach i jest jednym z fundamentów efektywności zespołów. Jacek: Warto kreować kulturę pracy wspierającą dzielenie pracy na mniejsze części i aktywnie mierzyć się z ewentualnymi wyzwaniami, z takimi aktywnościami. Kuba: Jeśli mierzysz się w swojej organizacji z wyzwaniami związanymi z dzieleniem, tymi, które wymieniamy albo innymi, skorzystaj z naszej oferty wsparcia konsultacyjnego. W Twoim konkretnym kontekście pomożemy przemyśleć dany temat albo wskazać konkretne rozwiązania z naszego wieloletniego doświadczenia. Sprawdź całość oferty na 202procent.pl/konsultacje. Jacek: Ja również polecam się odezwać do nas. Natomiast notatki do tego odcinka, artykuł, transkrypcja oraz zapis wideo znajdziesz na stronie porzadnyagile.pl/139. Kuba: I to by było wszystko na dzisiaj. Dzięki, Jacek. Jacek: Dzięki, Kuba. I do usłyszenia wkrótce. ________ To była pełna transkrypcja odcinka podcastu Porządny Agile. Dziękujemy za lekturę!The post Wyzwania w dzieleniu projektów na mniejsze części first appeared on Porządny Agile.

Swojski język polski: Learn Polish podcast
#83 - 10 aplikacji mobilnych przydatnych w Polsce

Swojski język polski: Learn Polish podcast

Play Episode Listen Later Nov 19, 2025 9:39


Jeśli mieszkasz w Polsce, lub planujesz przyjazd do Polski, to przydadzą ci się te polskie aplikacji mobilne!Transkrypcja odcinka: ⁠swojskijezykpolski.com/aplikacje-mobilne-przydatne-w-polsce⁠.Przy okazji przypominam, że możesz jeszcze zapisać się na moje lekcje języka polskiego online. Więcej info na stronie ⁠swojskijezykpolski.com/nauka-polskiego-dla-obcokrajowcow⁠.Po wysłuchaniu odcinka możesz zostawić komentarz ze swoją opinią na ⁠Facebooku⁠ lub ⁠Instagramie⁠. Subskrybuj podcast na YouTubie, żeby nie przegapić żadnego odcinka: ⁠youtube.com/@SwojskiJezykPolski⁠.Wesprzyj podcast finansowo na ⁠swojskijezykpolski.com/wsparcie-finansowe-podcastu⁠.Do usłyszenia!Agnieszka

Swojski język polski: Learn Polish podcast
#82 - Zwroty grzecznościowe w języku polskim

Swojski język polski: Learn Polish podcast

Play Episode Listen Later Oct 13, 2025 11:19


Zwroty grzecznościowe w języku polskim. Podcast dla uczących się języka polskiego jako obcego. W tym odcinku podcastu dowiesz się:➡️ Jakich zwrotów grzecznościowych używamy w Polsce na co dzień➡️ Jakich zwrotów grzecznościowych używamy w korespondencji, np. w mailach➡️ Jakich błędów unikać?Transkrypcja odcinka: swojskijezykpolski.com/zwroty-grzecznosciowe-w-jezyku-polskim.Przy okazji przypominam, że możesz jeszcze zapisać się na moje lekcje języka polskiego online. Więcej info na stronie swojskijezykpolski.com/nauka-polskiego-dla-obcokrajowcow.Po wysłuchaniu odcinka możesz zostawić komentarz ze swoją opinią na Facebooku lub Instagramie. Subskrybuj podcast na YouTubie, żeby nie przegapić żadnego odcinka: youtube.com/@SwojskiJezykPolski.Wesprzyj podcast finansowo na swojskijezykpolski.com/wsparcie-finansowe-podcastu.Do usłyszenia!Agnieszka

Teacher Ola Podcast
308: 5 Phrasal Verbs for Everyday Conversations / 5 czasowników frazowych do codziennej rozmowy

Teacher Ola Podcast

Play Episode Listen Later Sep 24, 2025 15:40


Teacher Ola Podcast
307: Learn English With Lady Gaga and Bruno Mars 'Die With a Smile' / Nauka angielskiego z muzyką

Teacher Ola Podcast

Play Episode Listen Later Sep 19, 2025 10:06


Teacher Ola Podcast
306: Say, Tell, Speak, Talk / Jak poprawnie używać say, tell, speak i talk w codziennym angielskim.

Teacher Ola Podcast

Play Episode Listen Later Sep 14, 2025 11:58


Zgłaszam się do SIOL czyli kursu Say It Out Loud:https://teacherola.com/kursChcę bliżej poznać program SIOL:https://siol.pl

Teacher Ola Podcast
305: 5 English Expressions You'll Use Every Single Day / 5 angielskich wyrażeń, których użyjesz każdego dnia

Teacher Ola Podcast

Play Episode Listen Later Sep 8, 2025 13:28


Teacher Ola Podcast
304: How to Be the Person Everyone Loves to Talk To in English / Jak stać się osobą, z którą wszyscy uwielbiają rozmawiać po angielsku

Teacher Ola Podcast

Play Episode Listen Later Aug 31, 2025 15:58


Zgłaszam się do SIOL czyli kursu Say It Out Loud:https://teacherola.com/kursChcę bliżej poznać program SIOL:https://sklep.teacherola.com/siol/

Teacher Ola Podcast
303: Trust the Game. Why Speaking English Is Like a Scavenger Hunt / Zaufaj grze: Dlaczego mówienie po angielsku jest jak gra w podchody

Teacher Ola Podcast

Play Episode Listen Later Aug 25, 2025 11:27


Swojski język polski: Learn Polish podcast
#81 - Śmieszne powiedzenia Polaków

Swojski język polski: Learn Polish podcast

Play Episode Listen Later Aug 18, 2025 7:24


"Nie bój żaby", "masz kuku na muniu", czyli omawiam zabawne powiedzenia Polaków.

Teacher Ola Podcast
302: 5 Polish-English Mistakes You're Probably Making (And How to Fix Them) / TOP 5 błędów, które popełniasz w angielskim i jak je naprawić

Teacher Ola Podcast

Play Episode Listen Later Aug 8, 2025 13:09


Chcę pokonać lęk przed mówieniem i zgłaszam się do ONE SPEAKING CLUB:https://teacherola.com/oneChcę poznać program SIOL:https://sklep.teacherola.com/siol/

Teacher Ola Podcast
301: Learn English With Imagine Dragons “Believer”. / 7 wyrażeń z piosenki "Believer", które możesz zacząć używać od razu!

Teacher Ola Podcast

Play Episode Listen Later Jul 31, 2025 13:46


Chcę pokonać lęk przed mówieniem i zgłaszam się do ONE SPEAKING CLUB:https://teacherola.com/oneChcę poznać program SIOL:https://sklep.teacherola.com/siol/

Teacher Ola Podcast
300: 7 English Idioms You're Probably Already Using… in Polish / 7 idiomów angielskich, które znasz już z polskiego!

Teacher Ola Podcast

Play Episode Listen Later Jul 23, 2025 13:53


Swojski język polski: Learn Polish podcast
#80 - Jak się mieszka w Warszawie?

Swojski język polski: Learn Polish podcast

Play Episode Listen Later Jul 21, 2025 19:32


Jak się mieszka w Warszawie? Ciekawostki o polskiej stolicy i jej mieszkańcach. Dowiedz się:Jaki jest najbardziej charakterystyczny budynek w Warszawie? Czym jest warszawski Mordor? Kim są warszawskie słoiki?Podcast dla uczących się języka polskiego jako obcego. Transkrypcja odcinka: swojskijezykpolski.com/jak-sie-mieszka-w-warszawie.Przy okazji przypominam, że możesz jeszcze zapisać się na moje lekcje języka polskiego online. Więcej info na stronie swojskijezykpolski.com/nauka-polskiego-dla-obcokrajowcow.E-book z ćwiczeniami do podcastu: swojskijezykpolski.com/produkt/ebook-z-cwiczeniami-do-podcastu.Po wysłuchaniu odcinka możesz zostawić komentarz ze swoją opinią na Facebooku lub Instagramie. Subskrybuj podcast na YouTubie, żeby nie przegapić żadnego odcinka: youtube.com/@SwojskiJezykPolski.Wesprzyj podcast finansowo na swojskijezykpolski.com/wsparcie-finansowe-podcastu.Do usłyszenia!Agnieszka

Ola GO - Jestem Interaktywna
Olag.pl #178 - Marka osobista krok po kroku. Od 0 do miliona… w 14 miesięcy - Oskar Lipiński

Ola GO - Jestem Interaktywna

Play Episode Listen Later Jul 16, 2025 41:04


Czy da się zbudować markę osobistą od zera, bez budżetu, z pomocą samego contentu i… konsekwencji? W tym odcinku rozmawiam z Oskarem Lipińskim – praktykiem e-commerce, który w 14 miesięcy stworzył rozpoznawalną markę osobistą, wygenerował ponad milion złotych przychodu i zatrudnił 8-osobowy zespół, opierając się na działaniach organicznych.Rozmawiamy o tym:- dlaczego LinkedIn i Instagram wciąż mają ogromny potencjał,- jak budować zaangażowanie bez płatnych reklam,- kiedy marka osobista przynosi realny zwrot z inwestycji,- jak wygląda praca w 4 godziny dziennie (albo 10 – jeśli trzeba),- dlaczego warto mówić też o porażkach, wypaleniu i kryzysach.To nie jest rozmowa o lukrowanym sukcesie – to historia strategii, odwagi, systemowego podejścia i lekcji z życia. Idealna dla tych, którzy chcą zbudować coś własnego. Od zera. I po swojemu.Transkrypcja z odcinka ► https://girlbosskie.pl/marka-osobista-krok-po-kroku/

Teacher Ola Podcast
299: The Real Source of Unshakable Confidence / Jak naprawdę zbudować pewność siebie w mówieniu po angielsku

Teacher Ola Podcast

Play Episode Listen Later Jul 16, 2025 15:12


Teacher Ola Podcast
298: Past of WILL / Will w przeszłości

Teacher Ola Podcast

Play Episode Listen Later Jul 7, 2025 15:07


Chcę codziennie mówić po angielsku i zgłaszam się do Voice LOOP!https://teacherola.com/voice

Teacher Ola Podcast
296: 5 Phrases That Will Make You Sound Confident in English / 5 zwrotów, które sprawią, że zabrzmisz pewnie po angielsku

Teacher Ola Podcast

Play Episode Listen Later Jun 19, 2025 12:19


Chcę odebrać dostęp do darmowej lekcji video o tłumaczeniu w głowie!https://teacherola.com/lekcjaChcę dowiedzieć się o co chodzi z tym SIOL-em: https://siol.pl

Teacher Ola Podcast
295: Fluency Test / Test płynności językowej – Sprawdź, ile naprawdę umiesz powiedzieć po angielsku!

Teacher Ola Podcast

Play Episode Listen Later Jun 6, 2025 15:30


Chcę odebrać dostęp do 100% bezpłatnej lekcji video na której dowiem się jak mówić płynnie po angielsku: https://teacherola.com/videoChcę Dołączyć do SIOL już teraz: https://siol.pl

Teacher Ola Podcast
294: Less or Fewer. The One-Minute Rule You'll Never Forget / Less czy Fewer? Zasada, której nigdy nie zapomnisz!

Teacher Ola Podcast

Play Episode Listen Later May 30, 2025 12:13


Teacher Ola Podcast
293: Learn English With Alex Warren 'Ordinary' / Nauka angielskiego z muzyką

Teacher Ola Podcast

Play Episode Listen Later May 21, 2025 13:51


Teacher Ola Podcast
292: The Real Reason You're Not Fluent Yet / Prawdziwy powód, dla którego wciąż nie mówisz płynnie po angielsku

Teacher Ola Podcast

Play Episode Listen Later May 14, 2025 18:35


Teacher Ola Podcast
291: Everyday English. 5 Expressions You'll Actually Use / 5 codziennych angielskich wyrażeń, których naprawdę użyjesz!

Teacher Ola Podcast

Play Episode Listen Later May 6, 2025 11:47


Ucz się angielskiego za pomocą całych zdań. Odbierz dostęp do listy słownictwa. Temat: Free Time:https://teacherola.com/listaChcę odebrać dostęp do darmowej lekcji video o tłumaczeniu w głowie!https://teacherola.com/lekcja

Teacher Ola Podcast
290: 7 Times You Need the Zero Conditional / 7 sytuacji, w których użyjesz zero conditional w codziennym angielskim

Teacher Ola Podcast

Play Episode Listen Later May 1, 2025 14:05


Ucz się angielskiego za pomocą całych zdań. Odbierz dostęp do listy słownictwa. Temat: Free Time:https://teacherola.com/listaChcę odebrać dostęp do darmowej lekcji video o tłumaczeniu w głowie!https://teacherola.com/lekcja

Teacher Ola Podcast
289: Learn English With 'Busy Woman' Sabrina Carpenter / Nauka angielskiego z muzyką

Teacher Ola Podcast

Play Episode Listen Later Apr 23, 2025 13:24


Zapisuję się na darmową lekcję angielskiego na żywo. Temat: Free Time:https://teacherola.com/czasChcę odebrać dostęp do darmowej lekcji video o tłumaczeniu w głowie!https://teacherola.com/lekcja

Teacher Ola Podcast
287: 5 Phrasal Verbs for Business Meetings / 5 phrasal verbs na spotkania biznesowe

Teacher Ola Podcast

Play Episode Listen Later Apr 11, 2025 10:31


Chcę odebrać dostęp do darmowej lekcji video o tłumaczeniu w głowie!Chcę bliżej poznać SIOL na https://siol.pl

Stacja Zmiana
145. Jak pokonać nieśmiałość? – Patryk Kajdas

Stacja Zmiana

Play Episode Listen Later Mar 30, 2025 36:09


Rozmowa z Patrykiem Kajdasem o nieśmiałości, jak ją przezwyciężyć? Jak improwizacja może pomóc w pracy nad zmniejszeniem oczekiwań i wychodzeniem ze swojej strefy komfortu. Odkrywamy scenę pozytywnej zmiany, która może wiele, bo może nawet pokona wewnętrznego krytyka. W rozmowie Patryk podkreśla znaczenie ćwiczenia umiejętności społecznych w bezpiecznych warunkach oraz rolę aktywnego słuchania. Pod koniec zachęcamy do poszukiwania grup improwizacyjnych jako sposobu na rozwój i akceptację zmian. Chapters /Rozdziały: 00:00 – Wprowadzenie do tematu improwizacji i zmiany 01:54 – Pozytywna zmiana i jej znaczenie 03:42 – Nieśmiałość i improwizacja jako narzędzie rozwoju 06:06 – Rola grupy w przezwyciężaniu nieśmiałości 09:57 – Krytyka wewnętrzna i jej wpływ na rozwój 12:43 – Praktyczne zastosowanie improwizacji w życiu codziennym 15:31 – Cringe i oczekiwania w interakcjach społecznych 17:55 – Bezpieczna przestrzeń do rozwoju umiejętności społecznych 20:52 – Balans między intuicją a analizą 23:43 – Akceptacja i adaptacja w obliczu zmian 26:36 – Słuchanie jako klucz do efektywnej komunikacji 30:57 – Proces a rezultat w kontekście zmian Patryk Kajdas i jego warsztaty: – https://scenapozytywnejzmiany.art/ – https://www.instagram.com/scenapozytywnejzmiany/ Możesz mnie wesprzeć jako twórczynię internetową, jeśli chcesz, postaw mi kawkę: https://buycoffee.to/stacjazmiana Muzyka użyta na końcu odcinka to Blue Dot Sessions – The Big Ten – https://bit.ly/3yemF2b Kilka myśli z rozmowy: Improwizacja jest kluczowa w procesie zmian. Pozytywna zmiana jest możliwa, mimo obaw. Nieśmiałość można pokonać poprzez działanie. Wewnętrzny krytyk często blokuje rozwój. Ćwiczenie w grupie sprzyja rozwojowi umiejętności społecznych. Aktywne słuchanie jest niezbędne w komunikacji. Zmiany w życiu to szansa na rozwój. Warto próbować nowych rzeczy, nawet w obliczu lęku. Grupy improwizacyjne mogą być miejscem wsparcia. Nie bój się prosić o pomoc w zmianach. Transkrypcja i więcej: https://stacjazmiana.pl/

Teacher Ola Podcast
286: Near, Nearby, or Nearly

Teacher Ola Podcast

Play Episode Listen Later Mar 30, 2025 13:00


Chcę odebrać dostęp do darmowej lekcji video o FUTURE TENSES - Uwaga dostęp tylko do 1.04.2025!Chcę bliżej poznać SIOL na https://siol.pl

Teacher Ola Podcast
284: Master Present Tenses. Speak English with Confidence! / Opanuj czasy teraźniejsze i mów pewnie po angielsku!

Teacher Ola Podcast

Play Episode Listen Later Mar 19, 2025 12:56


Swojski język polski: Learn Polish podcast
#74 - Polskie przesądy i zabobony | Polish superstitions

Swojski język polski: Learn Polish podcast

Play Episode Listen Later Jan 28, 2025 16:30


Dzisiaj opowiem Ci o popularnych polskich przesądach. Nie będą to tylko przesądy znane również w innych krajach, np. o czarnym kocie przynoszącym pecha, czy czterolistnej koniczynie symbolizującej szczęście. W Polsce mamy sporo innych przesądów i zabobonów. Niektóre przesądy są związane z uroczystościami, np. ślubem, sylwestrem, a także pogrzebem.  Z odcinka dowiesz się m. in.  ➡️ dlaczego ślub w maju nie jest dobrym pomysłem,  ➡️ co zwiastuje swędzenie lewego oka,  ➡️ czego nie wypada kupić w prezencie Polakowi,  ➡️ oraz jakich prac domowych należy unikać w Wigilię. Transkrypcja odcinka na swojskijezykpolski.com/polskie-przesady-i-zabobony. Przy okazji przypominam, że możesz jeszcze zapisać się na moje lekcje języka polskiego online. Więcej info na stronie swojskijezykpolski.com/nauka-polskiego-dla-obcokrajowcow. Po wysłuchaniu odcinka możesz zostawić komentarz ze swoją opinią na ⁠Facebooku⁠ lub ⁠Instagramie⁠. Subskrybuj podcast na YouTubie, żeby nie przegapić żadnego odcinka: ⁠youtube.com/@SwojskiJezykPolski⁠. Od niedawna jestem też na TikToku: ⁠tiktok.com/@swojski.jezyk.polski⁠. Wesprzyj podcast finansowo na ⁠swojskijezykpolski.com/wsparcie-finansowe-podcastu.⁠ Do usłyszenia! Agnieszka

Swojski język polski: Learn Polish podcast
#73 - Jak uzyskać polskie obywatelstwo?

Swojski język polski: Learn Polish podcast

Play Episode Listen Later Dec 27, 2024 14:13


➡️ Jak uzyskać polskie obywatelstwo?➡️ Czym różni się uznanie za obywatela polskiego od nadania polskiego obywatelstwa?➡️ Jakie dokumenty należy złożyć razem z wnioskiem o przyznanie polskiego obywatelstwa?Przekonaj się w dzisiejszym odcinku podcastu dla uczących się języka polskiego jako obcego!Transkrypcja odcinka na swojskijezykpolski.com/jak-uzyskac-polskie-obywatelstwo.Przy okazji przypominam, że możesz jeszcze zapisać się na moje lekcje języka polskiego online. Więcej info na stronie swojskijezykpolski.com/nauka-polskiego-dla-obcokrajowcow.Po wysłuchaniu odcinka możesz zostawić komentarz ze swoją opinią na Facebooku lub Instagramie. Subskrybuj podcast na YouTubie, żeby nie przegapić żadnego odcinka: https://www.youtube.com/@SwojskiJezykPolskiOd niedawna jestem też na TikToku: https://www.tiktok.com/@swojski.jezyk.polski.Wesprzyj podcast finansowo na swojskijezykpolski.com/wsparcie-finansowe-podcastu.Do usłyszenia!Agnieszka

Swojski język polski: Learn Polish podcast
#72 - Palenie papierosów w Polsce | Smoking in Poland | Learn Polish podcast

Swojski język polski: Learn Polish podcast

Play Episode Listen Later Nov 20, 2024 15:39


Każdego roku w trzeci czwartek listopada obchodzimy Światowy Dzień Rzucania Palenia Tytoniu. Z tej okazji postanowiłam nagrać odcinek o paleniu papierosów w Polsce. Dzisiaj opowiem Ci między innymi:➡️ Ilu Polaków pali papierosy?➡️ Ile procent palących stanowi młodzież?➡️ Jakie są zasady palenia w Polsce?➡️ Ile kosztują papierosy w Polsce?➡️ Jakie działania zniechęcające do palenia podejmuje polski rząd?Transkrypcja odcinka na swojskijezykpolski.com/palenie-papierosow-w-polsce.Przy okazji przypominam, że możesz jeszcze zapisać się na moje lekcje języka polskiego online. Więcej info na stronie swojskijezykpolski.com/nauka-polskiego-dla-obcokrajowcow.Po wysłuchaniu odcinka możesz zostawić komentarz ze swoją opinią na Facebooku lub Instagramie.Subskrybuj podcast na YouTubie, żeby nie przegapić żadnego odcinka: https://www.youtube.com/@SwojskiJezykPolskiOd niedawna jestem też na TikToku: https://www.tiktok.com/@swojski.jezyk.polski.Wesprzyj podcast finansowo na swojskijezykpolski.com/wsparcie-finansowe-podcastu.Do usłyszenia!Agnieszka

Swojski język polski: Learn Polish podcast
#71 - Polska malarka Olga Boznańska

Swojski język polski: Learn Polish podcast

Play Episode Listen Later Oct 23, 2024 23:51


Polska malarka, portrecistka Olga Boznańska - życie prywatne i zawodowe.➡️ Jakie obrazy malowała Olga Boznańska?

Swojski język polski: Learn Polish podcast
#70 - Dlaczego nie lubiłam chodzić do szkoły?

Swojski język polski: Learn Polish podcast

Play Episode Listen Later Sep 4, 2024 21:47


Dlaczego nie lubiłam chodzić do szkoły? Co zmieniłabym w polskim systemie edukacji? Przekonaj się w dzisiejszym odcinku podcastu dla uczących się języka polskiego jako obcego!Transkrypcja odcinka na swojskijezykpolski.com/dlaczego-nie-lubilam-chodzic-do-szkoly.Przy okazji przypominam, że możesz jeszcze zapisać się na moje lekcje języka polskiego online. Więcej info na stronie swojskijezykpolski.com/nauka-polskiego-dla-obcokrajowcow.Po wysłuchaniu odcinka możesz zostawić komentarz ze swoją opinią na Facebooku lub Instagramie. Subskrybuj podcast na YouTubie, żeby nie przegapić żadnego odcinka: https://www.youtube.com/@SwojskiJezykPolskiOd niedawna jestem też na TikToku: https://www.tiktok.com/@swojski.jezyk.polski.Wesprzyj podcast finansowo na swojskijezykpolski.com/wsparcie-finansowe-podcastu.Do usłyszenia! Agnieszka

Swojski język polski: Learn Polish podcast
#69 - Polak u dentysty: jak Polacy dbają o zęby?

Swojski język polski: Learn Polish podcast

Play Episode Listen Later Aug 19, 2024 12:44


Jak często Polacy myją zęby? Kiedy Polak idzie do dentysty? Jak wygląda leczenie zębów w Polsce? Jak ja sama dbam o zęby? Posłuchaj nowego odcinka podcastu dla osób uczących się języka polskiego jako obcego. Transkrypcja odcinka na swojskijezykpolski.com/polak-u-dentysty-jak-polacy-dbaja-o-zeby.Przy okazji przypominam, że możesz jeszcze zapisać się na moje lekcje języka polskiego online. Więcej info na stronie swojskijezykpolski.com/nauka-polskiego-dla-obcokrajowcow. Po wysłuchaniu odcinka możesz zostawić komentarz ze swoją opinią na Facebooku lub Instagramie. Subskrybuj podcast na YouTubie, żeby nie przegapić żadnego odcinka: youtube.com/@SwojskiJezykPolski.Wesprzyj podcast finansowo na swojskijezykpolski.com/wsparcie-finansowe-podcastu.Do usłyszenia!Agnieszka

Swojski język polski: Learn Polish podcast
#68 - Polskie idiomy z narodowościami

Swojski język polski: Learn Polish podcast

Play Episode Listen Later Aug 7, 2024 10:45


Francuski piesek, egipskie ciemności, angielska pogoda, niemiecki porządek... W tym odcinku podcastu dla uczących się języka polskiego jako obcego sprawdzisz swoją znajomość polskich idiomów z narodowościami. Transkrypcja odcinka na swojskijezykpolski.com/polskie-idiomy-z-narodowosciami. Przy okazji przypominam, że możesz jeszcze zapisać się na moje lekcje języka polskiego online. Więcej info na stronie swojskijezykpolski.com/nauka-polskiego-dla-obcokrajowcow. Po wysłuchaniu odcinka możesz zostawić komentarz ze swoją opinią na Facebooku lub Instagramie. Subskrybuj podcast na YouTubie, żeby nie przegapić żadnego odcinka: youtube.com/@SwojskiJezykPolski.Wesprzyj podcast finansowo na swojskijezykpolski.com/wsparcie-finansowe-podcastu.Do usłyszenia!Agnieszka

Swojski język polski: Learn Polish podcast
#67 - Polak za kierownicą - jazda samochodem w Polsce

Swojski język polski: Learn Polish podcast

Play Episode Listen Later Jul 24, 2024 13:26


Jakimi samochodami jeżdżą Polacy?Jak polscy kierowcy komunikują się na drodze?Ile procent Polaków jeździ codziennie samochodem?Jak zdać egzamin na prawo jazdy w Polsce?Jak Polacy oceniają swój styl jazdy samochodem?Sprawdź w dzisiejszym odcinku podcastu dla uczących się języka polskiego jako obcego!Przy okazji przypominam, że możesz jeszcze zapisać się na moje lekcje języka polskiego online. Więcej info na stronie swojskijezykpolski.com. Transkrypcja odcinka na swojskijezykpolski.com. Po wysłuchaniu odcinka możesz zostawić komentarz ze swoją opinią na Facebooku lub Instagramie. Subskrybuj podcast na YouTubie, żeby nie przegapić żadnego odcinka: youtube.com/@SwojskiJezykPolski.Wesprzyj podcast finansowo na swojskijezykpolski.com/wsparcie-finansowe-podcastu.Do usłyszenia!Agnieszka

Swojski język polski: Learn Polish podcast
#66 - Jak przygotować się do egzaminu certyfikatowego z języka polskiego?

Swojski język polski: Learn Polish podcast

Play Episode Listen Later Jun 9, 2024 22:26


Jak przygotować się do poszczególnych części egzaminu certyfikatowego z języka polskiego jako obcego? Opowiada lektorka języka polskiego i autorka podcastu dla uczących się języka polskiego Swojski Język Polski.Przy okazji przypominam, że możesz jeszcze zapisać się na moje lekcje języka polskiego online. Więcej info na stronie swojskijezykpolski.com. Transkrypcja odcinka na swojskijezykpolski.com. Po wysłuchaniu odcinka możesz zostawić komentarz ze swoją opinią na Facebooku lub Instagramie. Subskrybuj podcast na YouTubie, żeby nie przegapić żadnego odcinka: youtube.com/@SwojskiJezykPolski.Wesprzyj podcast finansowo na swojskijezykpolski.com/wsparcie-finansowe-podcastu.Do usłyszenia!Agnieszka

Swojski język polski: Learn Polish podcast
#65 - Prezenty z Polski dla obcokrajowca i Polaka

Swojski język polski: Learn Polish podcast

Play Episode Listen Later Apr 24, 2024 11:32


Jakie prezenty i pamiątki warto przywieźć z Polski? W tym odcinku podcastu dla uczących się języka polskiego postanowiłam zebrać najpopularniejsze prezenty kupowane w Polsce oraz produkty, za którymi Polacy często tęsknią, mieszkając za granicą. Przy okazji przypominam, że możesz jeszcze zapisać się na moje lekcje języka polskiego online. Więcej info na stronie swojskijezykpolski.com.Transkrypcja odcinka na swojskijezykpolski.com.Po wysłuchaniu odcinka możesz zostawić komentarz ze swoją opinią na Facebooku lub Instagramie. Subskrybuj podcast na YouTubie, żeby nie przegapić żadnego odcinka: youtube.com/@SwojskiJezykPolski. Wesprzyj podcast finansowo na swojskijezykpolski.com/wsparcie-finansowe-podcastu.Do usłyszenia!

Audycje Kulturalne
Dekady nowoczesności – odc. 4

Audycje Kulturalne

Play Episode Listen Later Mar 22, 2024 19:45


Transkrypcja podcastu do pobrania pod tekstem poniżej. Dwudziestolecie międzywojenne to w Polsce czas dużych inwestycji. Po odzyskaniu dostępu do morza, jednym z najważniejszych przedsięwzięć była budowa nowoczesnego miasta portowego.… Czytaj dalej Artykuł Dekady nowoczesności – odc. 4 pochodzi z serwisu Audycje Kulturalne.

Radio Naukowe
#191 Dawni Słowianie - historia ludu, który zdominował potężną część Europy | dr Paweł Szczepanik

Radio Naukowe

Play Episode Listen Later Mar 21, 2024 87:11


Transkrypcja na https://radionaukowe.pl/podcast/slowianie/Wsparcie: https://patronite.pl/radionaukowe***U szczytu swojej potęgi Słowianie zasiedlali ponad jedną trzecią Europy. Zajmowali tereny na wschód od Łaby (Słowianie Połabscy), na wschód od Adriatyku, mieszkali na terenie Grecji. Pojawili się po okresie wielkiej wędrówki ludów, czyli pod koniec V i na początku VI wieku. O ich (naszym!) pochodzeniu rozmawiam dziś z dr. Pawłem Szczepanikiem z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.Jak ogromna większość ludów europejskich, Słowianie wywodzą się z kultury praindoeuropejskiej. Rozprzestrzenienie się na większy obszar Europy, w tym tereny współczesnej Polski, zaczęło się prawdopodobnie z Naddnieprza (prawdopodobnie, bo dyskusje wciąż trwają, o czym szczegółowo mówimy w odcinku).Skąd ten sukces? Przedstawiciele tzw. kultury kijowskiej pojawili się na terenach częściowo zdepopulowanych przez zmiany klimatyczne, spowodowany nimi gwałtowny spadek plonów i plagi chorób, w momencie, kiedy mieszały się tu wpływy różnych kultur. Niektóre obszary były wprost wyludnione, na innych pojawienie się słowiańskiej ludności mogło wręcz pomóc w przetrwaniu pozostałym. - Trzeba podkreślić, że to, co przynieśli ci wcześni Słowianie ze Wschodu, to jest bardzo prymitywna kultura materialna, która wydaje się, że doskonale odpowiadała tym trudnym warunkom życia - mówi dr Szczepanik.Niestety, nie mamy do dyspozycji do słowiańskich pisanych źródeł przedchrześcijańskich. -  Runy słowiańskie to jest totalny wymysł, taki fantazmat, nie mamy do czynienia z takimi zabytkami. I to nie dlatego, że ich nie znaleźliśmy, że one może się znajdą czy coś takiego. Po prostu Słowianie posługiwali się słowem - podkreśla archeolog.Nieco informacji znajdujemy w źródłach pisanych innych kultur, np. w Bizancjum.  Aczkolwiek pisano o nich głównie jako o ludzie dzikim i brutalnym. – Zauważenie Słowian przez kronikarzy rzymskich sugeruje, że musieli oni odgrywać istotną rolę – zauważa przy tym dr Szczepanik. Na pewno Słowianie handlowali z przedstawicielami innych kultur, sprzedawali m.in. nadwyżki ogromnych bogactw naturalnych: futra, miód, wosk, bursztyn.Mieszkano w drewnianych półziemiankach, zaś zmarłych głównie palono. Zachowane źródła materialne sugerują, że żyli w ustroju demokracji wojennej: pojawiały się wśród nich elity (zachowały się np. charakterystyczne, dość wyszukane ostrogi), które przejmowały władzę w okresie wojny.Prawdziwe fortuny i idący za nimi rozkwit wzięły się jednak z innego źródła. Ilość znalezionego na terenie Polski arabskiego srebra z okolic IX-X wieku wskazuje, że zręby polskiej państwowości postawiono… na zarobkach z handlu niewolnikami. – Słowianie z Wielkiej Morawy byli po prostu łowcami i handlarzami niewolników – opowiada mój gość. Na terenie Pragi znajdował się największy targ niewolników w średniowiecznej Europie, a Słowianie (również Polanie i Mieszko I) powszechnie sprzedawali do kalifatów arabskich innych Słowian, chociaż najpewniej nie własną lokalną ludność. Co ciekawe, niektórzy słowiańscy niewolnicy zrobili spore kariery!W odcinku usłyszycie też, jakie ślady po Słowianach zachowały się w Skandynawii (nie były to wyprawy pokojowe), czy dogadalibyśmy się z Prasłowianami (to bardzo prawdopodobne), czy Biskupin jest słowiański (skomplikowane) i dlaczego wojownicy mogli walczyć nago.

Audycje Kulturalne
Dekady nowoczesności – odc. 3

Audycje Kulturalne

Play Episode Listen Later Mar 15, 2024 15:28


Transkrypcja podcastu do pobrania pod tekstem poniżej. W trzecim odcinku cyklu poświęconego architekturze udajemy się do Wrocławia, gdzie w 1929 roku została zaprezentowana wystawa architektoniczna WUWA („Wohnungs- und Werkraumausstellung”).… Czytaj dalej Artykuł Dekady nowoczesności – odc. 3 pochodzi z serwisu Audycje Kulturalne.

Audycje Kulturalne
Dekady nowoczesności – odc. 2

Audycje Kulturalne

Play Episode Listen Later Mar 8, 2024 16:19


Transkrypcja podcastu do pobrania pod tekstem poniżej. Zapraszamy do wysłuchania drugiego odcinka cyklu poświęconego budynkom reprezentującym nowoczesne rozwiązania i ewolucję trendów w polskiej architekturze lat 1900-2020.… Czytaj dalej Artykuł Dekady nowoczesności – odc. 2 pochodzi z serwisu Audycje Kulturalne.

Audycje Kulturalne
Dekady nowoczesności – odc. 1

Audycje Kulturalne

Play Episode Listen Later Mar 1, 2024 17:00


Transkrypcja podcastu do pobrania pod tekstem poniżej. Początek XX wieku przyniósł w europejskiej architekturze rewolucję. Ogromne zmiany ekonomiczne i społeczne, wynalazki rewolucji przemysłowej, rozpad imperiów, dwie straszliwe wojny i ukształtowany po nich nowy porządek geopolityczny zmieniły nasz kontynent, a co za tym idzie – kształt miast i wygląd budynków.… Czytaj dalej Artykuł Dekady nowoczesności – odc. 1 pochodzi z serwisu Audycje Kulturalne.

Radio Naukowe
#184 Nafta w Galicji - zapomniana gorączka czarnego złota | prof. Paweł Grata, dr Bartosz Pasterski

Radio Naukowe

Play Episode Listen Later Feb 1, 2024 56:11


Transkrypcja na https://radionaukowe.pl/Wspieraj na https://patronite.pl/radionaukowe***– Przyjeżdżali górnicy, inżynierowie, absolwenci Akademii Górniczej w Leoben, żeby się uczyć, jak organizować kopalnię. Ta kopalnia była bezpieczna, dobrze zorganizowana, było mało wypadków śmiertelnych. Tam była duża dyscyplina, bardzo ważna sprawa – opowiada jeden z moich dzisiejszych gości. Mowa o kopalni w Bóbrce, pierwszej kopalnia ropy naftowej na świecie, która znajduje się terenie obecnej Polski.Również na dzisiejszym Podkarpaciu, w Ulaszowicach pod Jasłem powstała pierwsza rafineria. O historii galicyjskiego boomu naftowego, który przyniósł wiele zmian w jednym z najuboższych regionów Europy, opowiadają prof. Paweł Grata i dr Bartosz Pasterski z Instytutu Historii Uniwersytetu Rzeszowskiego. – Ropa naftowa była znana od niepamiętnych czasów – mówi dr Pasterski. Mieszkańcy terenów roponośnych w Europie od dawna znali pewne właściwości cieczy samoczynnie pojawiającej się w leśnych sadzawkach. Korzystali z niej do celów medycznych, używali jako prymitywnego smaru do osi. Dopiero Ignacy Łukasiewicz, aptekarz z Galicji, wymyślił, że oczyszczonej ropy można by używać do oświetlania. Skonstruował specjalną lampę, wymyślił metodę oczyszczania ropy. W 1853 roku w szpitalu we Lwowie ma miejsce pierwsza na świecie operacja przy sztucznym świetle właśnie lamp naftowych i od tej pory historia nabiera rozpędu. Łukasiewicz nie trzymał swoich odkryć w tajemnicy, nie postarał się też o patent. – Łukasiewiczowi zależało na upowszechnieniu ropy i jej zastosowań – mówi prof. Grata. Chętnie przyjmował nowych inwestorów, szkolił inżynierów, dzielił się know-how. Wprowadził też prawdziwą rewolucję w życiu społecznym. Zatrudnieni w kopalniach Łukasiewicza i jego wspólników robotnicy obowiązkowo odprowadzali część zarobków do wspólnej kasy, a w zamian mieli zapewnioną opiekę medyczną, leki, świadczenia na kształt emerytury czy renty dla wdów górniczych.Kopalnie ropy w okolicach Jasła, Krosna i Gorlic z początku przynosiły astronomiczne zyski. Co później poszło nie tak? – Galicja nie była przygotowana na taki sukces gospodarczy – tłumaczy prof. Grata. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę zabrakło pieniędzy, ludzi, nabywców i rynków zbytu. Złote czasy już nie wrócą, większość złóż już się wyczerpała. – Ja raczej widzę perspektywę w gazie ziemnym – wskazuje dr Pasterski. – W Bóbrce nadal działa jeden z szybów naftowych, które zostały uruchomione na początku lat 60. XIX wieku – dodaje prof. Grata. Jest czynny w Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego im. Ignacego Łukasiewicza – jednym z dowodów na to, że pamięć o wynalazcy wciąż jest na Podkarpaciu żywa. Radio Feniks.fm ogromne dzięki za udostępnienie studia!