Podcasts about wetenschappen

De luchtmobiele brigade en de luchtmacht houden de grootste oefening ooit Nederland. Die oefening vindt deze week plaats in het noorden van Nederland. Daaraan doen tientallen helikopters, 1500 militairen em ondersteunend personeel, zo'n 200 voertuigen en Amerikaanse helikopters mee. Ander nieuws uit The Daily Move: Als het aan het kabinet ligt, gaan vanaf Lelystad Airport zowel passagiersvliegtuigen als F35's vliegen. Volgende week of de week erop wordt er waarschijnlijk over gestemd in de ministerraad. Het Internationaal Strafhof wordt hard geraakt door de Amerikaanse sancties. Amerika stelde die in februari in, nadat het Strafhof arrestatiebevelen uitvaardigde tegen de Israëlische premier Netanyahu. Het is zelfs zo erg dat de werkzaamheden zo goed als stil liggen, omdat het Strafhof nauwelijks nog basistaken kan uitvoeren, meldt persbureau AP. De Nederlandse academische vrijheid staat onder druk. Dat blijkt uit een rapport van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen. Nederland scoort op dit gebied dan ook onder het Europese gemiddelde. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Onderwijsminister Eppo Bruins gaat een fonds oprichten om enkele tientallen internationale topwetenschappers naar Nederland te lokken. Dat besluit volgt onder meer op zorgen uit de Verenigde Staten, waar academici zich grote zorgen maken over het benarde wetenschapsklimaat. Is zo'n fonds voor buitenlands toptalent een goed idee, ook in tijden van fikse bezuinigingen? Presentator Margje Fikse praat erover met: * Marileen Dogterom, president van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen; * Jelle van Baardewijk, universitair hoofddocent filosofie aan Nyrenrode Business Universiteit.

Aflevering: Twee neven Beijerinck: bijzondere biologen Er zijn nogal wat vernoemde wetenschapsprijzen in Nederland. Meestal dragen die de naam van een illustere wetenschapper. Die prijzen zijn tegenwoordig steeds belangrijker voor onderzoekers, zowel voor de bevordering van hun carrière als voor de financiële ondersteuning van het onderzoek. Want onderzoeksgelden worden steeds schaarser. Twee van die prijzen dragen de naam Beijerinck, en dat is opmerkelijk omdat ze over nogal verschillende biologische onderzoeksgebieden gaan. Hoe kan dat? De één is een prijs voor virologie, het onderzoek naar virussen, de ander een prijs voor ecologisch veldonderzoek. Het blijkt om twee verschillende Beijerinck's te gaan, beiden pionieren in hun vakgebied. Martinus Willem (1851-1931) was een Delftse viroloog, en zijn neef Willem (1891-1960) heeft baanbrekend onderzoek gedaan naar de ecologie van vennen en heidelandschappen in Drenthe. Twee grillige carrières, beiden succesvol Luister ook onze aflevering over virussen:. Martinus Willem volgde een opleiding op de Hogere Burgerschool. In de 19 e eeuw kreeg hij daarmee geen toegang tot de natuurwetenschappelijke vakken op universiteiten. Wel kon hij terecht op de Polytechnische School in Delft. Daar werd hij, begeleid door de latere Nobelprijswinnaar van 't Hoff, chemisch technoloog. Zijn grote liefde was echter de plantkunde. Hij diende een verzoekschrift bij de minister van Binnenlandse Zaken, verkreeg vrijstelling van het toelatingsexamen voor de universiteit en kon toen biologie in Leiden gaan studeren. Nog tijdens zijn studie gaf hij les op scholen in Warffum, Utrecht en Wageningen. In 1877 promoveerde hij in Leiden op een onderzoek aan plantengallen, dat zijn woekeringen veroorzaakt door insecten of schimmels. Zijn onderzoek, niet alleen in de plantkunde maar ook in de microbiologie, liep zo goed dat hij in 1884 tot lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) werd gekozen. Des te opmerkelijker was zijn overstap een jaar later naar een baan bij de Koninklijke Nederlandsche Gist- en Spiritusfabriek in Delft, waar voor hem een bacteriologisch laboratorium werd gesticht. In dat bedrijf vond hij bacteriën die in wortelknolletjes van peulvruchten stikstof kunnen vastleggen en in 1894 ontdekte hij op zuidvruchten een nieuwe splijtgist. Het jaar daarop werd voor hem door de regering een speciale hoogleraarspositie in biologie en bacteriologie aan de Delftse Polytechnische School ingesteld. Die positie zou hij tot zijn 70 e levensjaar blijven innemen. Hij ontdekte dat een sulfaat-reducerende bacterie de voornaamste veroorzaker van de stank van verontreinigde stadsgrachten was. Zijn werk over de verspreiding van micro-organismen inspireerde tot de in 1934 opgestelde Beijerinck-Baas Becking-hypothese: “Alles is overal, maar het milieu selecteert”;. Maar bovenal werd Martinus Willem Beijerinck bekend als grondlegger van de virologie. In 1898 vond hij door filtratie-experimenten dat de tabaksmozaïek-ziekte van tabaksplanten wordt veroorzaakt door iets dat kleiner is dan een bacterie en met een microscoop niet te zien is. Beijerinck noemde de ziekteverwekker een virus naar het Latijnse woord voor gif. En onderkende dat een virus een zich vermeerderende structuur was anders dan alle andere levende organismen. Hij was geen makkelijke persoon. Als docent was hij ongeliefd bij studenten maar hij had wel meerdere leerlingen die het ver schopten als hoogleraar microbiologie. Onder collega's gold hij als eigenzinnig. Toen de beroemde Duitse microbioloog Robert Koch bij hem op bezoek wilde komen wees hij dat af, omdat hij meende toch niets van hem te kunnen leren. Beijerinck kreeg tijdens zijn leven veel nationale en internationale erkenningen en onderscheidingen. In 1965 stelde de KNAW een prijs voor virologieonderzoek in. In 1970 werd zelfs een maankrater naar hem genoemd. Dat zijn roem als virusonderzoeker niet groter was kwam mede omdat hij zich koppig beperkte tot virusonderzoek bij planten en zich nooit in de medische microbiologie mengde. Toch lijkt het zeker gerechtvaardigd hem de Nederlandse pendant van de beroemde Franse onderzoeker Louis Pasteur te noemen. Zijn neef Willem Beijerinck bezocht ook de HBS en kon daarmee terecht op de Landbouwhogeschool te Wageningen. Na zijn afstuderen werd hij assistent in de microbiologie te Delft bij zijn neef Martinus Willem maar besloot toch naar een boerderij in Wijster te gaan waar hij tijdens zijn studie stage had gelopen. Hij trouwde met de dochter van de boer en nam na het overlijden van zijn schoonvader het bedrijf over. Gedurende negen jaar werkte hij daar maar schreef in die tijd ook over veldonderzoek dat hij ondertussen deed in het tijdschrift De levende natuur. Vanaf 1926 wijdde hij zich geheel aan het onderzoek van 'de natuurschatten van Drenthe', vooral ook aan plankton in heiplassen. Hij richtte in 1927 een privé biologisch station op en promoveerde in hetzelfde jaar cum laude tot doctor in de landbouwkunde op het proefschrift Over verspreiding en periodiciteit van de zoetwaterwieren in Drentse heideplassen. Hij verrichtte opdrachtonderzoek voor landbouwinstanties maar redde het daar niet mee en moest in 1933 meewerken aan de oprichting van een stichting: Het Nederlands Biologisch Station in Wijster. Doel was onderzoek van de fauna en flora van het Nederlandse landschap. Ook die stichting kwam uiteindelijk in de problemen en werd in 1956 gered als Biologisch Station te Wijster van de Landbouwhogeschool te Wageningen. Tot zijn pensioen een jaar later leidde Beijerinck het station. Zijn inzet leidde vanaf zijn pioniersonderzoek naar de ecologie van plankton-organismen tot het behoud van typisch Drentse natuurgebieden als de Dwingelose heide en veel uniek veldwerk in een veelzijdig botanisch en zoölogisch station. Ook schreef hij een zadenatlas van alle Nederlandse wilde planten. Na de dood in 1960 droeg zijn vrouw hun bezittingen over aan de Koninklijke Akademie van Wetenschappen ten bate van een stichting voor de bevordering van ecologisch veldonderzoek.

Welkom bij De Donkere Kamer podcast! Vandaag neemt Kaat ons mee naar de creatieve haven, het atelier van kunstenaar Annton Kusters, een plek waar productie en inspiratie elkaar ontmoeten. Ze duikt de diepte in met Anton, wiens indrukwekkende projecten, van de Yakuza in Japan tot het aangrijpende "The Blue Skies Project", ons confronteren met de complexiteit van menselijke geschiedenis en trauma. Samen bespreken Kaat en Anton hoe een reflectieve en georganiseerde werkstijl bijdraagt aan creatieve bloei, en hoe financiële risico's soms leiden tot uitzonderlijke succesverhalen. Zet je schrap voor een reis door verhalen van persoonlijke overstellingen en diepgaande artistieke methoden. Mis het niet! website van De Donkere Kamer: www.donkerekamer.com expo Edward Burtynsky: waterexpo.be instagram: @dedonkerekamer_be masterclasses: donkerekamer.com/masterclasses website Anton Kusters: https://antonkusters.com/ instagram Anton: @antonkusters expo Independance: https://in-dependancegallery.com/

Terwijl de rijken der aarde exorbitante bedragen steken in filantropische projecten, vraagt Jort Kelder zich af hoe modern ons belastingsysteem nog is. Zijn we een belastingparadijs geworden of jagen we de gegoede bovenlaag het land uit? Is een tweede huis nog wel van deze tijd en welke maatschappelijke verantwoordelijkheden komen er kijken bij een goed gevulde portemonnee? In een zoektocht naar antwoorden op deze vragen schuift hoogleraar Belastingsrecht prof. dr. Stan Stevens aan. Stevens is eveneens voorzitter van Stichting Opleiding Belastingadviseurs en bestuurslid van de Nederlandse Orde van Belastingadviseur. Om een veelbesproken onderwerp vanuit een andere koker te bekijken wordt hij vergezeld door entomoloog prof. dr. Marcel Dicke, want wat kan onze maatschappij leren van die van de mier? Dicke is expert op het gebied van dit insect en tevens lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen.

De aanwijzing van topambtenaar Dick Schoof als beoogd premier is een ware noviteit. De wijze waarop is gezocht, geselecteerd en beslist is raadselachtig en niet transparant. Jaap Jansen en PG Kroeger verkennen de vragen en verrassingen bij deze kandidatuur van de man die als jong ambtenaar bekend stond als ‘een van de Golden Boys van Bas'.Schoof werd gepresenteerd als een safe pair of hands van buiten de politieke wereld. Verfrissend, vond Pieter Omtzigt. Wie zijn cv legt naast dat van alle premiers uit de voorbije 50 jaar, ziet iets anders. Kwamen zij uit een rijke diversiteit van banen, rollen en achtergronden in de samenleving, Schoof is de ultieme insider uit het bureaucratisch kartel van de Haagse departementen.Jaap en PG verkennen de fasen waarmee het formatieproces bij Schoof kwam. Cruciaal daarbij is de impliciete bekentenis van Geert Wilders dat hij behalve Ronald Plasterk geen andere kandidaten in voorraad had. Daarbij valt op dat Schoof niet repte over zijn eigen kennismaking en inhoudelijke gesprekken met de vier fractieleiders. En dat niemand hem daarnaar vroeg.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact.Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***Schoof trok in de crisis rond MH17 intens op met Mark Rutte die hij als premier ook zijn rolmodel noemt. Het is heel goed denkbaar dat juist Rutte de bedenker van zijn opvolger is geweest. Dat zou dan de laatste manoeuvre zijn geweest waarmee hij zijn opponenten Wilders en Omtzigt nog één keer wist te overklassen.Het geheel nieuw soort regeringsleider dat Schoof belichaamt is elders allang heel gewoon. Een lange reeks technocraten verwierf faam als redders van Italië faam en werden opvallend geliefd. En de figuur Richard Van Zwol zijn ze in Rome ook al eeuwen gewend.We zeiden het al eerder. Hiermee is het komend kabinet veel minder extraparlementair of programmatisch dan beloofd. Van Zwol gaat immers mét de vier fractieleiders zetels verdelen en bewindslieden aanzoeken.Heeft Schoof vetorecht op kandidaten of is hij een soort ober die de bestellingen noteert? Werkt hij met zijn nieuwe team een program uit of blijft het bij een soort ambtelijk proces van implementatiepuntjes bij het hoofdlijnenakkoord? Hoe leeg wordt de regeringsverklaring als dat program pas op Prinsjesdag klaar is? En is Willem-Alexander wel de aangewezene om dan een coalitie-program voor te lezen?De aankomend premier is in bestuurlijk Den Haag geen onbekende. Sterker nog, het is zijn enige milieu. Zijn leermeester in zijn eerste baan bij de Vereniging van Nederlandse Gemeenten was de broer van de huidige ‘onderkoning' Thom de Graaf. Op het ministerie van Onderwijs en Wetenschappen leerde hij het vak onder Wim Deetman. PG vertelt over Schoofs inspirerende chef Bas van Eijndhoven, en de toenmalige PvdA'er zich dankzij hem ontwikkelde samen met CDA'er Paul Doop.Netwerken daarbuiten ontbreken hem nu. Dat wordt moeizaam in de partijpolitiek - bij welk bewindspersonenoverleg kan hij aanschuiven op donderdag om 18.00 uur? En het is ook lastig in Europa. Een premier die daar doof en blind moet opereren omdat hij 'nergens bij hoort', staat permanent op achterstand en is al gepasseerd als de Eurotop begint.Schoofs eerste Europese Raad is al op 27 en 28 juni. En daarna moet hij naar Washington voor de viering van 75 jaar NAVO. Dit wordt misschien wel meteen zijn eerste grote sof. Dick Schoof - 'de lachende moordenaar' - kon daar weleens zelf een stevige ontgroening krijgen. Jaap en PG bespreken de ondoorzichtige, maar fascinerende manoeuvres van Emmanuel Macron, Olaf Scholz en Joe Biden die ertoe kunnen leiden dat Mark Rutte toch nog met lege handen achterblijft.***Verder kijkenDe persconferentie van formateur Van Zwol en beoogd premier Schoof (28 mei 2024)***Verder luisteren426 - Een doodgewoon meerderheidskabinet met een allesbepalende financiële plaat425 - Een oprecht akkoord420 - Wilders formeert in Boedapest, niet Den Haag418 - Haagse hoogspanning en liberale irritatie412 – Op zoek naar een nieuwe minister-president226 - In het oog van de orkaan: Roel in 't Veld over wat er mis is met politiek en bestuur200 - De Heerser: Machiavelli's lessen zijn nog altijd actueel186 - Hoe je een ministerie bestuurt, terreur bestrijdt en Poetin op je dak krijgt: Tjibbe Joustra over crisis en controle120 - Roel Bekker: Waarom bij de overheid dingen zo vaak fout gaan92 - Yes minister! Bezuinigen bij de overheid: hoe doe je dat en hoe ontloop je ze?29 - Ministers en hun ambtenaren***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:34:40 – Deel 201:00:37 – Deel 301:38:13 – EindeZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Het is een van de grote mysteries van de wetenschap: hoe is leven ooit ontstaan? Hoe is dode materie opeens tot leven gekomen? De wetenschap heeft geen antwoord, maar Cees Dekker misschien wel, althans dat gaat hij onderzoeken met zo'n honderd andere wetenschappers. Een ongelooflijk prestigieus project waar de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) maar liefst 40 miljoen euro voor over heeft. Een gigantisch bedrag. Voor een mogelijk baanbrekend project. Het doel van Cees Dekker en zijn team is om met behulp van kunstmatige intelligentie uit levenloze materie zelf leven te maken, of misschien moeten we zeggen: scheppen. Want het onderzoek roept ethische en religieuze vragen op. Gaat Cees Dekker - als christelijke wetenschapper - hier zelf niet voor God spelen? Gaat dit niet te ver? En wat doet het met Cees' eigen geloof? Wordt God de Schepper zo niet steeds meer overbodig?  Cees Dekker is hoogleraar biofysica aan de TU Delft, lid van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen, hij ontving verschillende prijzen voor zijn wetenschappelijk werk en volgens de Volkskrant 'zingt zijn naam al jaren rond als potentiële nobelprijswinnaar' (https://www.volkskrant.nl/a-bbc1e2c3).
 David Boogerd sprak hem natuurlijk samen met vaste gast, theoloog Stefan Paas, professor aan de VU in Amsterdam en de Theologische Universiteit Utrecht.

'Als het regent in het Midden-Oosten, druppelt het in Nederland', luidt de bekende uitspraak. En dat is ook deze week weer gebleken. We wilden in deze aflevering inzoomen op Iran en de grote invloed die dat land op de wereld heeft. Maar we konden deze week niet om de pro-Palestijnse studentendemonstraties heen. Hoe moeten we daarnaar kijken? Is het goedbedoeld idealisme of een opmaat naar radicalisme? De demonstraties werden ook breed uitgemeten in de staatsmedia van Iran. Een terreurstaat die wapens levert aan Rusland en onlangs de wereld naar adem liet happen toen het honderden drones en raketten afvuurde op Israël. Een land dat het Midden-Oosten - en daarmee de wereld - in een houdgreep houdt. Maar ook een land met een fascinerende en rijke geschiedenis die teruggaat tot het Perzische Rijk. We bespreken het met Ulysse Ellian en Beatrice de Graaf. Ulysse is Tweede Kamerlid van de VVD. Zijn vader - de bekende professor Afshin Ellian - komt uit Iran en zijn moeder uit Afghanistan. Toen Ulysse jong was vluchtten ze naar Nederland als dissidenten. Ulysse en zijn vader worden in de gaten gehouden door Iran en kennen de lange arm van Teheran van dichtbij. Een schokkend verhaal, met een verrassende wending aan het eind als om Ulysses eigen geloofspad gaat.  David Boogerd spreekt hem samen met huishistoricus van De Ongelooflijke: Beatrice de Graaf, terrorismedeskundige, professor aan de Universiteit Utrecht en lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen. Stefan Paas is deze week nog op reis maar hij is er volgende week weer!

Dirk Jan Sloots is de Chief Financial & Risk Officer (CFRO) bij Coöperatie Menzis.      Na zijn studies Econometrie en Actuariële Wetenschappen aan de Universiteit van Groningen en de Universiteit van Amsterdam, begon hij zijn loopbaan bij PGGM. Daar bekleedde hij verschillende functies, waaronder die van manager pensioen en productactuariaat. Later ging hij als directeur aan de slag bij het inmiddels verkochte PGGM Schadeverzekeringen en leidde hij een driejarig veranderprogramma Daadkrachtig Vernieuwen. Van 2016 tot 2019 fungeerde hij bij PGGM als directeur Finance & Control, voordat hij in 2019 de overstap naar Menzis maakte. Ook is hij lid van de Raad van Commissarissen van Vektis, VECOZO, lid van de Raad van Toezicht Vereniging van Zorgaanbieders Voor Zorgcommunicatie en was hij van 2017 tot 2019 ook lid van de Raad van Commissarissen van Santiz Ziekenhuizen.     Dirk Jan is 45 en woont samen met zijn vrouw en twee kinderen in Soest.      ***  Op de hoogte blijven van Leaders in Finance? Abonneer je dan op de nieuwsbrief.    ***  Leaders in Finance wordt mede mogelijk gemaakt door EY, MeDirect, RiskQuest, Kayak en Roland Berger.      ***  Vragen, suggesties of feedback? Graag! Via email: info@leadersinfinance.nl en check de website leadersinfinance.nl   *** Eerdere gasten bij de Leaders in Finance podcast waren onder andere: Klaas Knot (President DNB), Robert Swaak (CEO ABN AMRO), Frank Elderson (directie ECB), David Knibbe (CEO NN), Janine Vos (RvB Rabobank), Jos Baeten (CEO ASR), Nadine Klokke (CEO Knab), Gita Salden (CEO BNG Bank),  Annerie Vreugdenhil (CIO ING), Karien van Gennip (CEO VGZ), Maarten Edixhoven (CEO Van Lanschot Kempen), Jeroen Rijpkema (CEO Triodos), Chantal Vergouw (CEO Interpolis), Geert Lippens (CEO BNP Paribas NL), Simone Huis in 't Veld (CEO Euronext), Nout Wellink (ex DNB), Onno Ruding (ex minister van financiën), Maurice Oostendorp en Martijn Gribnau (CEOs Volksbank), Yoram Schwarz (CEO Movir), Laura van Geest (Bestuursvoorzitter AFM) Katja Kok (CEO Van Lanschot CH), Ali Niknam (CEO bunq), Nick Bortot (CEO BUX), Petri Hofsté (Commissaris, o.a.  Rabobank en Achmea), Peter Paul de Vries (CEO Value8), Barbara Baarsma (CEO Rabo Carbon Bank), Jan van Rutte (Commissaris PGGM, BNG Bank, vml CFO ABN AMRO), Marguerite Soeteman-Reijnen (Chair Aon Holdings), Annemarie Jorritsma (o.a. Voorzitter NVP), Lidwin van Velden (CEO Waterschapsbank), Don Ginsel (CEO Holland Fintech), Jan-Willem van der Schoot (CEO Mastercard NL), Tjeerd Bosklopper (CEO NN NL), Joanne Kellermann (Chair PFZW), Steven Maijoor (Chair ESMA), Radboud Vlaar (CEO Finch Capital), Karin van Baardwijk (CEO Robeco) en Annette Mosman (CEO APG). --> tussen haakjes de functie ten tijde van het interview    

Neem pen en papier ... en noteer zoveel je kan. Indien nodig, luister of kijk een 2e keer, zelfs een 3e keer als je dat wil. Mogelijks wordt ze in Parijs voor de 7e keer Olympiër, maar nu geeft Karin Donckers meer dan 3 uur lang inzicht in haar drive, werkmethode, geschiedenis, kennis, ervaring én ambitie. De perfecte storm van passie en wetenschap.

Waarom ben ik hier? Wat heeft het leven voor zin? Het zijn vragen die de wetenschap niet kan beantwoorden, zou je zeggen, maar onze gast van deze week probeert dat wel. Des te meer omdat hij ontdekte dat zingeving mensen gezonder, gelukkiger en aantrekkelijker maakt. Hoogleraar Digitale Geesteswetenschappen Rens Bod beschrijft in zijn boek 'Waarom ben ik hier?' een geschiedenis van zingeving en de verschillende manieren waarop die wereldwijd te verkrijgen is. Ook met het doel om mensen de zingeving te laten kiezen die het beste bij hen past. Maar kan je zingeving wel kiezen? En wat heeft Rens geleerd van deze indrukwekkende zoektocht? Heeft hij de vraag 'Waarom ben ik hier?' nu zelf kunnen beantwoorden?   Rens Bod is hoogleraar computationele geesteswetenschappen en geschiedenis van de geesteswetenschappen aan de Universiteit van Amsterdam en lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen. David Boogerd spreekt hem uiteraard samen met vaste gast, theoloog Stefan Paas, professor aan de VU in Amsterdam en de Theologische Universiteit Utrecht.

In deze 251ste Lets Talk Business spreken Marischka en Karin over mijlpalen en hoe het is om die te bereiken. Afgelopen week heeft DNHS Business School namelijk 2 mijlpalen weten te bereiken. Te weten: 1. De 250ste Lets Talk Business, waar aan we begonnen zijn aan het begin van de Corona tijd als een soort van “Hulp voor Bedrijven”. Wat moeten we doen nu de omstandigheden zo anders zijn dan vorige week? 2. De NVAO-accreditatie, waarbij NVAO voor Nederlands Vlaamse Accreditatie Organisatie staat. Een belangrijk instituut als het gaat om kwaliteit en gedegenheid van onderwijs en de check daarop namens het Ministerie van Onderwijs en Wetenschappen. Uiteraard volgt op het halen van een mijlpaal vaak een tegenreactie en dus neemt Marischka aan deze Lets Talk Business deel vanuit haar bed……Want je houdt vol zolang het noodzakelijk is en de omstandigheden dat van je vergen.

Het einde van het tijdperk Rutte is aangekondigd, en de ene na de andere politieke hoofdrolspeler verlaat het toneel. Zijn we nu een land in chaos of gloort er juist een nieuw perspectief? Een gesprek zoals je dat hopelijk van de Ongelooflijke gewend bent: net even een spade dieper. Wat is bijvoorbeeld het wereldbeeld dat het tijdperk Rutte kenmerkte en hoe heeft ons dat gevormd? Op welke manier komen we verder in deze chaotische politieke tijden?  David Boogerd bespreekt dat met twee denkers: Bas Heijne, schrijver en essayist voor NRC en winnaar van de prestigieuze P.C. Hooft-prijs voor zijn gehele oeuvre. En met de huishistoricus van de Ongelooflijke: Beatrice de Graaf, professor aan de Universiteit Utrecht en lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen.

Leer Willem Engel op een zeer bijzondere manier kennen. Deze inmiddels bekende NL-er heeft een speciale achtergrond waar hij persoonlijk over spreekt. Hij deelt over liefde en waarheid en zijn Zielsmissie. De reden waardoor de behoefte van Willem ontstond om zich uit te gaan spreken in het openbaar, vertelt hij op een zeer enthousiaste manier. Willem heeft Bio-farmaceutische Wetenschappen gestudeerd in Leiden. Daar vertelt hij gepassioneerd over. Zijn vader, opa en overgrootvader en daar weer de vader van, hebben allemaal gestudeerd in Leiden aan de oudste Universiteit van Nederland. Deze mannen uit de Familie Engel hebben allemaal promotie gemaakt op deze Universiteit. Willem deelt waarom hij zo'n liefde & passie heeft voor dansen. Ook vertelt hij over zijn ervaringen met Ayahuasca ceremonies. Op een kwetsbare manier laat Willem weten hoe zijn contact met zijn vader is geweest. Zijn achtergronden delen, maakt dat we een eerlijke kijk krijgen in zijn leven. Bij mij roept het alleen maar sympathie op, omdat hij zo'n warme persoonlijkheid heeft. Meer informatie over Willem Engel. Op Facebook is Willem te volgen op: Willem Engel En op Instagram: willem_engel Als jij je graag contact wilt met mij dan kun je het contactformulier invullen op mijn website. Of een bericht sturen via Messenger/ Facebook. Ook ben ik bereikbaar via Instagram. Je kunt zo ook een Ontbijtpakket aanvragen voor 6 dagen inclusief mijn persoonlijke coaching (voor €12,50 excl. verzendkosten). Voel je welkom om contact met mij op te nemen. Hartelijke groeten, Judith van Helvoirt

Beeldspraak-Klassiekers is een podcast van Poëziecentrum. In elke aflevering praten we met een kenner over een iconisch gedicht uit de wereldliteratuur. Waarom is dat zo gekend en geliefd, wat maakt dat deze verzen in het geheugen gegrift blijven? In deze aflevering praat An Faems met Frits van Oostrom over het middeleeuwse dierenepos Van den Vos Reynaerde naar aanleiding van het boek 'De Reynaert. Leven met een middeleeuws meesterwerk' van Van Oostrom dat in mei 2023 verscheen. Frits van Oostrom is emeritus-hoogleraar van de Universiteit Utrecht. Hij ontving talloze prijzen en eerbewijzen, waaronder de AKO Literatuurprijs, de Spinozaprijs, de Libris Geschiedenis Prijs, de Keizer Karelprijs en de Gouden Penning van de Belgische Academie van Wetenschappen. An Faems promoveerde aan de KU Leuven op een proefschrift over vertellerscommentaar in de Middelnederlandse ridderepiek. Momenteel is zij als docent verbonden aan de KU Leuven, waar ze in het academiejaar 2022-2023 de colleges Middelnederlandse letterkunde verzorgt. Deze podcast werd opgenomen in de Koninklijke Bibliotheek van België (KBR).

Annemieke Bosman in gesprek met Frits van Oostrom, universiteitshoogleraar en schrijver. 'Van den vos Reynaerde' geldt als hét meesterwerk van onze middeleeuwse letterkunde, en misschien wel van de hele Nederlandse literatuur. Wat is het geheim van deze klassieker, die in elke tijd ook leest als een moderne roman, en die zoveel heeft betekend voor zovelen? Met de eruditie van de kenner en het enthousiasme van de liefhebber besloot Frits van Oostrom om een boek te wijden aan de Reynaert, met het doel te laten zien wat deze tekst zo uniek maakt voor al die generaties lezers en onderzoekers die – soms op het obsessieve af – met de Reynaert hebben geleefd. En uiteindelijk gaat het ook over Van Oostroms eigen levenslange omgang met onze beroemdste middeleeuwer: een vos. Frits van Oostrom is universiteitshoogleraar te Utrecht. Hij ontving talloze prijzen en eerbewijzen, waaronder de AKO Literatuurprijs, de Spinozaprijs en in Vlaanderen de Keizer Karelprijs en de Gouden Penning van de Belgische Academie van Wetenschappen. Zijn meest recente boek, Nobel streven, werd in 2018 bekroond met de Libris Geschiedenis Prijs.

Iedereen weet dat de huid aan de binnenzijde van onze vingertoppen doorsneden is door een patroon van parallel-lopende lijnen die lussen, ovalen, cirkels en spiralen vormen. Deze lijnen noem je papillaire lijnen en de afdruk daarvan is een vingerafdruk. Ook is algemeen bekend dat ieder mens een unieke papillairtekening heeft. Deze uniciteit is zelfs te zien aan je eigen vingers, geen vingertop is gelijk aan de volgende. Bovendien blijven deze papillairtekeningen vanaf de geboorte tot de dood toe onveranderd. Tegenwoordig is de vingerafdruk niet meer weg te denken als identificatiemiddel, als bewijsstuk in justitieel onderzoek of simpelweg om je telefoon te ontgrendelen. Maar dit is een relatief recent inzicht. In de aflevering hebben wij Geertjan de Vugt te gast om te praten over zijn boek ‘Fonkelrozen: Over vingerafdrukken', dat afgelopen februari is verschenen bij Uitgeverij Van Oorschot. Geertjan is schrijver en essayist. In 2015 promoveerde cum laude op het proefschrift getiteld ‘The Polit-Dandy, On the Emergence of a Political Paradigm' bij de studie Comparative Literature aan de Universiteit Tilburg. Zijn proefschrift werd in 2016 bekroond met de Academische Jaarprijs voor beste dissertatie van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde en verscheen in 2018 onder de titel ‘Political Dandyism in Literature and Art: Genealogy of a Paradigm' bij uitgeverij Palgrave Macmillan. Tegenwoordig is hij werkzaam als coördinator Wetenschap & Kunst bij de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen. Ook schrijft hij over poëzie en literatuur voor de Volkskrant. En essays van zijn hand verschenen in tijdschriften zoals De Groene Amsterdammer, De Witte Raaf en De Nederlandse Boekengids. Timestamps: 00:00-02:04 – Introductie 02:04-09:54 – Wat is dactyloscopie? 09:54-20:57 – Fonkelrozen, Jan Evangelista Purkinje 20:57-26:23 – Thomas Bewick & ‘his mark' 26:23-39:02 – Brits-Indië en de dactyloscopie, William James Herschel, Henry Faulds 39:02-56:47 – Francis Galton, antropometrie, Alphonse Bertillon & Bertillonage 56:47-01:16:26 – Chiromantie, Agatha Christie, Charlotte Wolff, handlezen en de psycho-analyse 1:16:12-01:17:41 – Outro

In deze uitzending van de Nacht van NTR ontrafelen presentatrice Mirthe van der Drift en sterrenkundige Annelotte Derkink een stukje van een van de vele geheimen van het heelal. Annelotte is een van de twaalf nieuwe ‘Faces of Science' van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen. Ze blogt en vlogt over haar promotieonderzoek aan de Universiteit van Amsterdam. In dat onderzoek bestudeert ze het ontstaan van grote sterren. Die sterren zijn over het algemeen 8 keer zwaarder dan de zon. En hoe kan je zo'n uitzending beter beginnen dan met een blik naar de sterrenhemel? Al valt te betwijfelen hoeveel daarvan deze nacht te zien was... 

Vandaag luisteren we naar het perspectief van Dr. Gamze Ates, Phd in Farmaceutische Wetenschappen. We hebben het over haar studies, Alzheimer, onderzoeken rond Alzheimer, werken en leven in California in de Verenigde Staten, ...

Gisella van Vollenhoven startte haar carrière in 1994 bij NN/ING, waar ze verschillende managementfuncties vervulde, zoals onder meer Manager Employee Benefits, Senior Manager Credit Riskmanagement en Head Model Validation Corporate Risk. In 2013 stapte ze over naar De Nederlandsche Bank waar zij tot 2019 onder meer de rol van Divisiedirecteur Toezicht Pensioenen vervulde.  Later vervolgde ze haar carrière als commissaris, toezichthouder en adviseur bij een  grote hoeveelheid organisaties, waaronder als commissaris bij a.s.r., bunq, het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW), MUFG Bank Europa en is ze lid van de Raad van Toezicht van het Pensioenfonds Vervoer.  Gisella studeerde Actuariële Wetenschappen aan de Universiteit van Amsterdam. Tot slot, Gisella is 52 jaar, en woont met haar man en twee kinderen in Amsterdam.   *** Volg Leaders in Finance via de website. Volg Leaders in Finance via Linkedin. *** Op de hoogte blijven van Leaders in Finance? Abonneer je dan op de nieuwsbrief. ***  Vragen, suggesties of feedback? Graag! Via email: info@leadersinfinance.nl  ***   Als je de Leaders in Finance podcast leuk vindt, zou je dan een review willen achterlaten bijvoorbeeld bij Apple Podcasts? Of ons willen volgen en 5 sterren geven bij Spotify. Veel dank, want sommige mensen gaan alleen luisteren naar deze podcast als ze weten dat er genoeg anderen zijn die het leuk vinden!  ***  Leaders in Finance wordt mede mogelijk gemaakt door Interim Valley, EY, Odgers Berndtson en Roland Berger.  *** Zelf gaan podcasten? Podcast inzetten voor jouw organisatie? Vragen over Hosting? We willen best even meedenken, dus neem gerust contact op: info@leadersinfinance.nl  *** Interesse in een podcast serie over een specifiek inhoudelijk onderwerp voor jezelf of je medewerkers? Met Leaders in Finance Academy maken we series over specifieke onderwerpen in de financiële sector. Zo maakten we een serie over Anti Money Laundering, Bijzonder Beheer en volgen Open Finance, Cybersecurity en Sustainable Finance. We horen graag van je: info@leadersinfinance.nl    *** Liever niet via een podcast luisteren maar in persoon? Leaders in Finance Events organiseert events voor finance professionals. We horen graag van je: info@leadersinfinance.nl    *** Eerdere gasten bij de Leaders in Finance podcast waren onder andere: Klaas Knot (President DNB),  Robert Swaak (CEO ABN AMRO), Janine Vos (RvB Rabobank), Jos Baeten (CEO ASR), Nadine Klokke (CEO Knab), Annerie Vreugdenhil (CIO ING), Karien van Gennip (CEO VGZ), Chantal Vergouw (CEO Interpolis), Simone Huis in 't Veld (CEO Euronext), Nout Wellink (ex DNB), Onno Ruding (ex minister van financiën), Maurice Oostendorp en Martijn Gribnau (CEOs Volksbank), Olaf Sleijpen (Director DNB), Yoram Schwarz (CEO Movir), Katja Kok (CEO Van Lanschot CH), Ali Niknam (CEO bunq), Nick Bortot (CEO BUX), Matthijs Bierman (MD Triodos NL), Laura van Geest (bestuursvoorzitter AFM) Peter Paul de Vries (CEO Value8), Marguerite Soeteman-Reijnen (Chair Aon Holdings), Annemarie Jorritsma (o.a. Voorzitter NVP), Lidwin van Velden (CEO Waterschapsbank), Don Ginsel (CEO Holland Fintech), Mary Pieterse-Bloem (Professor Erasmus), Jan-Willem van der Schoot (CEO Mastercard NL), Tjeerd Bosklopper (CEO NN NL), Joanne Kellermann (Chair PFZW), Steven Maijoor (Chair ESMA), Radboud Vlaar (CEO Finch Capital), Karin van Baardwijk (CEO Robeco) en Annette Mosman (CEO APG).  --> tussen haakjes de functie ten tijde van het interview  

De woningnood neemt toe en toch bouwen woningbouwcorporaties veel te weinig. Hoe komt dat? Henk Peter Kip, directievoorzitter van woningbouwcorporatie Mitros, is te gast in BNR Zakendoen. Kees de Kort Elke dag, even over twaalf, bespreekt presentator Thomas van Zijl met macro-econoom en commentator Kees de Kort de economische stand van zaken. Boardroompanel Steeds meer bedrijven trekken zich terug uit Rusland. En: Schiphol en Ballast Nedam bestoken elkaar met miljoenenclaims vanwege een mislukt bouwproject. Dat en meer bespreken we in het boardroompanel, met: - Jeroen Vercauteren, specialist in fusies en overnames verbonden aan Factor Bedrijfsovernames - Hélène Vletter-van Dort, hoogleraar Financieel Recht en Governance aan de Erasmus Universiteit en onder meer commissaris bij Intertrust en NN Group Luister | Boardroompanel Het vertrouwen in de wetenschap Topwetenschapper Hans Clevers is vertrokken naar de Zwitserse farmaceut Roche. In het inzichtgesprek is vandaag Ineke Sluiter, directeur van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, te gast. We spreken met haar over het voorkomen van belangenverstrengeling en het vertrouwen in de wetenschap. Zakenpartner Eerst was ze HR Advisor bij Accenture, daarna coachte ze sporters bij FC Groningen in de balans tussen trainen en herstellen en inmiddels heeft ze haar eigen succesvolle energiemanagementbureau uit de grond gestampt. De zakenpartner deze week is Lieke Wolfraad van OneWave. Contact & Abonneren BNR Zakendoen zendt elke werkdag live uit van 12:00 tot 14:30 uur. Je kunt de redactie bereiken via e-mail en Twitter. Abonneren op de podcast van BNR Zakendoen kan via bnr.nl/zakendoen, of via Apple Podcast en Spotify. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Deze week verscheen het rapport van het NIOD over extreem geweld in Indonesië tijdens de Onafhankelijkheidsoorlog. Indië-veteraan Goos Blok werd als jonge militair naar het land gestuurd. Hij belandde op Bali en vertelde wat hij daar moest doen. De Tweede Kamer heeft het aanbieden van zogenoemde homogenezingen strafbaar gesteld. Jarenlang zijn homoseksuele mannen naar therapie gestuurd, waar ze soms verschrikkelijke praktijken hebben ondergaan om van hun gevoelens af te komen. Wat zijn de gevolgen van zo'n behandeling? Kai Yung heeft zelf tien jaar zo'n therapie ondergaan, en was samen met zijn partner Alexander Noorddijk te gast. Van alle hoogleraren is er maar een kwart vrouw. Is dit wel verbeterd door de jaren heen? Ineke Sluiter, president van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen, vertelt over de "women in science day".  En de nieuwe documentaire 'Jeen-yuhs' over Kanye West moet een uitgebreid kijkje geven in het leven van de artiest en rapper. Hiphopjournalist en liefhebber van Kanye, Thomas Heerma van Voss, neemt ons mee in het leven van Kanye.

(00:07) Op1 - De opening van 10 januari 2022 (04:50) Sportschoolhouder Sander Jansen opent de deuren voor zorgmedewerkers. (09:30) Ab Osterhaus over het verplichten van medische mondmaskers. (19:02) Joost Vullings, Gerdi Verbeet, Sander Schimmelpenninck en Gijs Rademaker over het nieuwe kabinet. (40:53) Robbert Dijkgraaf gaat aan de slag als minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. Presentatie: Hugo Logtenberg & Nadia Moussaid (BNNVARA)

In 2006 maakte programmamaker Theo Rietveld 12 radioprogramma's met conservator Ronald Rijkse van de Zeeuwse Bibliotheek in Middelburg. Dit naar aanleiding van de viering van het 150 jarig bestaan van de Wetenschappelijke bibliotheek in de Zeeuwse hoofdstad. In aflevering 6 bespreekt conservator Ronald Rijkse zeven unieke wetenschappelijke uitgaven met programmamaker Theo Rietveld. 1. 1564 - Appianus: uniek handschrift gebruikt als boekband bij boek over berekeningen van plaatsbepalingen op aarde ten opzichte van de sterren en het heelal. 2. 16e eeuw: Cornelis Lastman: De kunst der stuurlieden. 3. 1713 - Gietenmaker: Het vergulde licht der zeevaart. 4. 1705 - Gerrit van der Tollen: Het Zeeland Cijferboek, Vlissingen. 5. 1635 - Philippus Lansbergen (theoloog, wiskundige en astronoom): Verzamelde Werken. 6. 1628 - Phlippus Lansbergen: 'goedkope' uitgave. Boek over de werking van het instrument astrolabium; ingeleid met een gedicht van Jacob Cats. 7. 1604 - 1636: dagboek van Isaac Beeckman (Middelburg), natuurkundige en leerling van Simon Stevin en vriend van Rene Descartes. Eén van de grootste Europese wetenschappers uit de 17e eeuw. Het uit vellen bestaande dagboek werd in 1878 op een veiling door de Provinciale bibliotheek aangekost voor 50 cent! Klaas van Berkel heeft een proefschrift over Isaac Beeckman gepubliceerd.

In deze special van Podcast Pallas Athena zijn Jörg Noll en Trineke Palm aanwezig bij de onderzoeksdag van de Faculteit Militaire Wetenschappen. Ze spreken met de decaan, onderzoeksdirecteuren en onderzoekers over wat de Faculteit Militaire Wetenschappen van de NLDA in huis heeft. Benieuwd wat de faculteit voor u kan betekenen? Kijk op https://faculteitmilitairewetenschappen.nl/

Ann Dooms (1978) is professor wiskunde en data-wetenschappen (Mathematics and Data Science) aan de Vrije Universiteit Brussel, de VUB. Ze is gespecialiseerd in wiskunde voor digitale toepassingen, zoals het digitaliseren van oude manuscripten. Ze schrijft een column in de krant De Tijd waarin ze haar vakgebied toepast op de actualiteit, én in Eos. Ze schreef ook het boek Van melkweg tot moraal: wetenschap en verwondering, samen met Katleen Gabriels, over de plaats van de mens in het universum, waarin de schrijfsters ook vrouwelijke wetenschappers in de aandacht brengen die onterecht vergeten zijn. Haar recentste boek heet gewoon Wiskunde en is verschenen in de Nerdland-reeks. Ik ging naar haar toe op de VUB-campus in Etterbeek, waar we gingen zitten aan haar bureau. Links van mij een volgeschreven krijtbord met allerlei tekens die ik niet kon ontcijferen, achter mij een boekenkast, vòòr mij uitzicht op de campus. Ons gesprek ging over hoe je ervoor zorgt dat haar vakgebied toegankelijk is voor méér dan topspecialisten alleen, over lesgeven aan de universiteit, over haar zoontje en robots, over wiskunde in The Simpsons, en over het boek dat ze aan het schrijven is. Alle boeken en auteurs uit deze aflevering vind je in de shownotes op wimoosterlinck.be De drie boeken van Ann Dooms zijn: 1. Simon Singh: Fermat's last theorem 2. Lieven Scheire: Fysica 3. Hans Van de Water en Toon Verlinden: The floor is yours

José van Dijck (1960) was in 2015 de eerste vrouwelijke president van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen. Ze werd gekozen voor drie jaar, in een tijd dat de wereld van de wetenschap in zwaar weer terecht is gekomen. Zojuist was een rapport uitgekomen van de commissie-Thomassen, dat goed nieuws en slecht nieuws bevat. In 2021 wint Van Dijck de Spinozapremie, voor het beste Wetenschappelijke Onderzoek. Reden om het gesprek van toen opnieuw onder de aandacht te brengen

José van Dijck (1960) was in 2015 de eerste vrouwelijke president van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen. Ze werd gekozen voor drie jaar, in een tijd dat de wereld van de wetenschap in zwaar weer terecht is gekomen. Zojuist was een rapport uitgekomen van de commissie-Thomassen, dat goed nieuws en slecht nieuws bevat. In 2021 wint Van Dijck de Spinozapremie, voor het beste Wetenschappelijke Onderzoek. Reden om het gesprek van toen opnieuw onder de aandacht te brengen

Ive Marx (1967) is hoogleraar sociale en economische wetenschappen aan de Universiteit van Antwerpen. Hij is gespecialiseerd in ondermeer inkomens- en vermogensongelijkheid. Hij schrijft ook een column in De Standaard. Ive Marx woont in Eikevliet, een gehucht van Hingene, deelgemeente van Bornem. Waar tractors langs het raam rijden. We gingen zitten aan de grote eettafel om over boeken te praten. Ons gesprek gaat over boeken die zich afspelen in het universitaire milieu, voor het eerst in deze podcast hebben we het over wijn, je hoort waarom ik eigenlijk voor dit gesprek in New York had moeten zitten in plaats van in Eikevliet, én ik vraag - op het einde - wat ik altijd al wilde weten: hoe het is om als sociaal en economisch wetenschapper die ondermeer bezig is met inkomensongelijkheid, met de familienaam Marx door het leven te gaan. Alle boeken en auteurs uit deze aflevering vind je in de shownotes op wimoosterlinck.be De drie boeken van Ive Marx zijn: 1. J.M. Coetzee: Disgrace 2. Michael Lewis: The Big Short 3. Robert Parker: Parker's Wine Buying Guide

In deze aflevering gaat Hanan in gesprek met Damya Laoui, professor aan de VUB en het Vlaams Instituut voor Biotechnologie. Ze is een baanbrekend onderzoekster die een kankervaccin tegen tumor heeft ontwikkeld. Hiervoor werd ze in 2017 uitgeroepen tot ‘European Innovators under 35' door Massachusetts Institute of Technology. Ze vertelt over haar parcours en de keuzes die ze heeft moeten maken.Onze afleveringen zijn te beluisteren op alle podcastkanalen en ook te bekijken via Facebook Watch.Vragen, feedback of suggesties? Stuur dan zeker een mail naar podcast@watzijwil.be of een berichtje via Instagram naar @watzijwilpodcast. Voor meer informatie, check zeker ook de website van Wat Zij Wil. 

Er ligt een vergrootglas op het werk van wetenschappers. Steeds vaker krijgen ook zij te maken met bedreiging en intimidatie.Universiteiten moeten daar veel meer oog voor hebben en hun medewerkers in bescherming nemen, dat vindt Ineke Sluiter, president van de Koninklijke Academie van Wetenschappen. Martijn Dekker, politicoloog aan de UVA ondervond hoe het is om op de site Vizier op Links te staan. En Remko Breuker, hoogleraar Koreastudies aan de Universiteit Leiden kwam erachter dat zijn doodvonnis in Noord-Korea reeds getekend was. Meer weten over dit onderwerp? Ga naar onze website argosonderzoekt.nl voor meer informatie.

Er ligt een vergrootglas op het werk van wetenschappers. Steeds vaker krijgen ook zij te maken met bedreiging en intimidatie.Universiteiten moeten daar veel meer oog voor hebben en hun medewerkers in bescherming nemen, dat vindt Ineke Sluiter, president van de Koninklijke Academie van Wetenschappen. Martijn Dekker, politicoloog aan de UVA ondervond hoe het is om op de site Vizier op Links te staan. En Remko Breuker, hoogleraar Koreastudies aan de Universiteit Leiden kwam erachter dat zijn doodvonnis in Noord-Korea reeds getekend was. Meer weten over dit onderwerp? Ga naar onze website argosonderzoekt.nl voor meer informatie.

Medy van der Laan is geboren in Spijkenisse en studeerde Nederlands recht aan de Katholieke Universiteit Nijmegen en zij volgde de postdoctorale opleiding tot wetgevingsjurist.  Medy startte haar carrière bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken. In 2002 was zij de winnaar van de titel 'Jonge Ambtenaar van het Jaar'. Van 2003 tot 2006 was zij staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. Vervolgens bekleedde zij functies bij TCN Property Projects en de Kamer van Koophandel Oost Nederland. Van 2009 tot en met 2014 was zij voorzitter van de AOC-raad, een brancheorganisatie instellingen die 'groen' onderwijs verzorgen.  Vanaf 2015 is Medy voorzitter van Energie-Nederland, de branchevereniging van energiebedrijven. Naast haar functies heeft ze meerdere nevenfuncties gehad waaronder de functie van voorzitter van de Referendumcommissie en voorzitter van RODAP en lid van de Raad van Toezicht van de Consumentenbond en het topklinisch ziekenhuis Medisch Spectrum Twente. Momenteel bekleedt zij de nevenfuncties van voorzitter van de Stichting Nationaal Luisteronderzoek en lid van het bestuur van de Stichting Berenschot Beheer. Medy is 52 jaar, heeft 2 kinderen en woont met haar man in Apeldoorn. Zij houdt van paardrijden en wandelt graag met haar twee honden.    *** Volg Leaders in Wonen via Linkedin. *** Op de hoogte blijven van Leaders in Wonen? Abonneer dan op de nieuwsbrief.  *** Zou je graag een bepaalde gast willen zien bij Leaders in Wonen of ken je iemand die je wil voordragen? Laat het ons weten via info@leadersinwonen.nl *** Vragen, suggesties of feedback? Graag! Via email: info@leadersinwonen.nl *** Als je de Leaders in Wonen podcast leuk vindt, zou je dan een review willen achterlaten bijvoorbeeld bij Apple Podcasts? Of ons willen volgen bij Spotify. Veel dank! *** Leaders in Wonen wordt mede mogelijk gemaakt door NHG, Calcasa, Hyarchis. Met support van Leaders in Finance. Meer informatie over onze partners is te vinden op onze partnerpagina.     

Na een te lange pauze is dit eindelijk aflevering 5 van 'Podcast in de klas', een podcast over onderwijs. Over wat leerlingen en docenten bezighoudt op school, maar vooral in de klas. In deze aflevering laat Roberto Cristofoli twee leerlingen aan het woord over de terugkomst op school en is Daniël Fluitsma te gast. Hij geeft je de ins en outs over de vakken maatschappijleer/ -wetenschappen. Aan het einde van de aflevering zijn er nog waardevolle tips te horen. En tussendoor hoor je mensen vertellen over wat zij belangrijk vinden van wat leerlingen op school zouden moeten leren over de maatschappij.

Ook voor wetenschappers was 2020 een ongebruikelijk jaar. Een deel van de onderzoekers kwam om in het werk en de media-verzoeken. Voor anderen kwam het juist allemaal stil te liggen doordat hun laboratoria sloten vanwege de coronamaatregelen. We blikken we terug én kijken naar de toekomst van de wetenschap met Ineke Sluiter. Zij is hoogleraar Griekse taal een -letterkunde aan de Universiteit Leiden en president van de KNAW; de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen.

Met twee presidenten van de Koninklijke Nederlandse Akademie voor Wetenschappen, Ineke Sluiter en Robbert Dijkgraaf, selecteren we vandaag de wetenschappelijke parels van 2020. Omdat er ook veel wél goed ging in dit jaar. En met Sluiter en Dijkgraaf praten we ook door over de omstandigheden waaronder deze wetenschappelijke parels tot stand kwamen. Want was er eerder een jaar waarin we zo massaal hingen aan de wetenschap, en die tegelijkertijd zo sterk in twijfel werd getrokken? In het Mediaforum zitten Martha Riemsma en Catherine Keyl.

De Gaudeamus-levensloop tot 2020: het laatste hoofdtuk van dit verhaal. Het destijds door Walter Maas en Henk Stam genomen initiatief, met de naam die Julius Röntgen ooit als vreugdekreet in zijn dagboek schreef, is onlangs in Utrecht herboren als Stichting Gaudeamus Muziekweek. Dankzij de vlucht naar de Domstad lijkt Henk Heuvelmans het initiatief gered te hebben van de ondergang... Muziek Centrum Nederland, waarin het oude Gaudeamus op bevel van Vadertje Staat moest opgaan en verdwijnen; de fusie tussen als die zogenaamd ondersteunende instellingen; de culturele mammoetorganisatie die Gaudeamus al die jaren vreesde; die krijgt in 2012 plotseling de wind van voren. Sinds 2008 houdt de wereldwijde economische crisis ook Nederland in haar greep. Onder leiding van een nieuwe Staatssecretaris voor Onderwijs Cultuur en Wetenschappen, worden gigantische bezuinigingen aangekondigd voor de hele culturele sector in het land. - Michael Gordon: Timber: Part V (Slagwerk Den Haag) - Trevor Grahl: Trauermarsch Szenen (Looptail) - Vykintas Baltakas: (Co)ro[na] (Tokyo Sinfonietta olv Yasuaki Itakura) - Wilbert Bulsink: Meanwhile, between, behind, etcetera (Asko|Schonberg ensemble olv Bas Wiegers) - Sebastian Hilli: Elogio de la sombra: I. Amanecer (Uusinta String Quartet) - Iannis Xenakis: Pléïades: IV. Mélanges (DeciBells olv Domenico Melchiorre) - Yannis Kyriakides: One Hundred Years (Radio Filharmonisch Orkest & Silbersee olv Karina Canellakis) - Erik Bosgraaf & Jorrit Tamminga: Dialogue I (Erik Bosgraaf (fl.) & Jorrit Tamminga (elec.)) - Morton Feldman: Durations III: II. Very Slow (Ensemble Avantgarde) - Igor Stravinsky: Elegy for Viola Solo (Michael Kugel (altviool)) - Denis Smalley: Vortex (Denis Smaley) - Ivan Fedele: Primo Quartetto "Per accordar": IV. Intenso – V. Presto, di volo (Arditti Quartet) - Morton Feldman: Cello and Orchestra (Siegfried Palm (cello) & Saarbrücken Radio Symphony Orchestra olv Hans Zender)

Sinds maandag 1 juni, Tweede Pinksterdag, is Ineke Sluiter de nieuwe president van de KNAW, de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen, een exclusief genootschap van top-wetenschappers dat de stem en het geweten van de wetenschap in Nederland wil zijn. Ineke Sluiter noemt het presidentschap van de KNAW in tijden van het coronavirus een extra verantwoordelijkheid. Een groot ongeduldig publiek kijkt nu over de schouders van de wetenschap mee, in de hoop op een snel gevonden, werkzaam vaccin. Als hoogleraar Grieks houdt ze van de dwarsverbanden die te leggen zijn tussen thema’s en gebruiken uit de klassieke oudheid en onze samenleving anno 2020. Met andere woorden, ons dagelijks leven is in alles verbonden met wetenschap, en de wetenschap kan ook van dienst zijn bij zaken die daar op het eerste gezicht helemaal niets mee te maken lijken te hebben.Liesbeth Staats is journalist en presentator. Voor de VPRO presenteert ze het late night interviewprogramma Nooit Meer Slapen op NPO Radio 1 op vrijdag, en zaterdag op dezelfde zender De wending. Ze werkte eerder voor o.a. het actualiteitenprogramma Brandpunt voor de KRONCRV en werkt momenteel aan een televisieserie over vrouwen en werk voor NPO 3.

Sinds maandag 1 juni, Tweede Pinksterdag, is Ineke Sluiter de nieuwe president van de KNAW, de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, een exclusief genootschap van top-wetenschappers dat de stem en het geweten van de wetenschap in Nederland wil zijn. Ineke Sluiter noemt het presidentschap van de KNAW in tijden van het coronavirus een extra verantwoordelijkheid. Een groot ongeduldig publiek kijkt nu over de schouders van de wetenschap mee, in de hoop op een snel gevonden, werkzaam vaccin. Als hoogleraar Grieks houdt ze van de dwarsverbanden die te leggen zijn tussen thema’s en gebruiken uit de klassieke oudheid en onze samenleving anno 2020. Met andere woorden, ons dagelijks leven is in alles verbonden met wetenschap, en de wetenschap kan ook van dienst zijn bij zaken die daar op het eerste gezicht helemaal niets mee te maken lijken te hebben.Liesbeth Staats is journalist en presentator. Voor de VPRO presenteert ze het late night interviewprogramma Nooit Meer Slapen op NPO Radio 1 op vrijdag, en zaterdag op dezelfde zender De wending. Ze werkte eerder voor o.a. het actualiteitenprogramma Brandpunt voor de KRONCRV en werkt momenteel aan een televisieserie over vrouwen en werk voor NPO 3.

Sinds maandag 1 juni, Tweede Pinksterdag, is Ineke Sluiter de nieuwe president van de KNAW, de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, een exclusief genootschap van top-wetenschappers dat de stem en het geweten van de wetenschap in Nederland wil zijn. Ineke Sluiter noemt het presidentschap van de KNAW in tijden van het coronavirus een extra verantwoordelijkheid. Een groot ongeduldig publiek kijkt nu over de schouders van de wetenschap mee, in de hoop op een snel gevonden, werkzaam vaccin. Als hoogleraar Grieks houdt ze van de dwarsverbanden die te leggen zijn tussen thema’s en gebruiken uit de klassieke oudheid en onze samenleving anno 2020. Met andere woorden, ons dagelijks leven is in alles verbonden met wetenschap, en de wetenschap kan ook van dienst zijn bij zaken die daar op het eerste gezicht helemaal niets mee te maken lijken te hebben. Liesbeth Staats is journalist en presentator. Voor de VPRO presenteert ze het late night interviewprogramma Nooit Meer Slapen op NPO Radio 1 op vrijdag, en zaterdag op dezelfde zender De wending. Ze werkte eerder voor o.a. het actualiteitenprogramma Brandpunt voor de KRONCRV en werkt momenteel aan een televisieserie over vrouwen en werk voor NPO 3.

Sinds maandag 1 juni, Tweede Pinksterdag, is Ineke Sluiter de nieuwe president van de KNAW, de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, een exclusief genootschap van top-wetenschappers dat de stem en het geweten van de wetenschap in Nederland wil zijn. Ineke Sluiter noemt het presidentschap van de KNAW in tijden van het coronavirus een extra verantwoordelijkheid. Een groot ongeduldig publiek kijkt nu over de schouders van de wetenschap mee, in de hoop op een snel gevonden, werkzaam vaccin. Als hoogleraar Grieks houdt ze van de dwarsverbanden die te leggen zijn tussen thema’s en gebruiken uit de klassieke oudheid en onze samenleving anno 2020. Met andere woorden, ons dagelijks leven is in alles verbonden met wetenschap, en de wetenschap kan ook van dienst zijn bij zaken die daar op het eerste gezicht helemaal niets mee te maken lijken te hebben.Liesbeth Staats is journalist en presentator. Voor de VPRO presenteert ze het late night interviewprogramma Nooit Meer Slapen op NPO Radio 1 op vrijdag, en zaterdag op dezelfde zender De wending. Ze werkte eerder voor o.a. het actualiteitenprogramma Brandpunt voor de KRONCRV en werkt momenteel aan een televisieserie over vrouwen en werk voor NPO 3.

Sinds maandag 1 juni, Tweede Pinksterdag, is Ineke Sluiter de nieuwe president van de KNAW, de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, een exclusief genootschap van top-wetenschappers dat de stem en het geweten van de wetenschap in Nederland wil zijn.

Hoe ondersteun je het maatschappelijk debat over het slavernijverleden als directeur van een museum vol oude meesters uit de Gouden Eeuw? Ann Demeester zoekt naar nieuwe wegen in een ook financieel spannende tijd. Na de eerste corona-maanden is het Frans Halsmuseum uit de overleef stand gekomen. Hoe vindt het museum zichzelf opnieuw uit?

Deze video is mede mogelijk gemaakt door de G10: kik hier: http://www.g10vandeeconomie.nl Volgens de President van CLINTEL, professor Guus Berkhout, wordt het hoog tijd dat Academies van Wetenschappen wetenschappers gaan beschermen tegen de inmenging van politieke ideologieën. Waar gaat het interview over? We zijn in het klimaatonderzoek een richting uitgegaan die de wetenschap onwaardig is. De belangen van wetenschap en politiek zijn sterk verstrengeld geraakt. Daardoor is waarheidsvinding al jaren niet meer het uitgangspunt. De geschiedenis zal dat de verantwoordelijke wetenschappers, bestuurders en politici zeer kwalijk nemen. Het gaat daarbij niet alleen om degenen die het kwaad hebben geïnitieerd, maar ook om hen die het hebben gefaciliteerd. CLINTEL waarschuwt dat op basis van onvolwassen wetenschappelijke modellen de wereld een onzinnig klimaatbeleid krijgt opgedrongen en dat in naam van de wetenschap de samenleving ernstig wordt ontwricht.

De afgelopen weken was Guido Weijers in het nieuws met zijn noodkreet aan Mark Rutte. Hij wilde heel graag koffie drinken met de premier om over de mogelijkheden voor verruiming van de coronamaatregelen voor zijn sector te spreken. Is het er al van gekomen? Welke ideeën heeft hij? En voor wie springt hij het meest in de bres?

Pandemieën zoals de corona-uitbraak zijn bijna zo oud als de mensheid zelf. De builenpest, de Zwarte Dood en de Spaanse Griep; wat kunnen we leren van de plagen uit het verleden? Niet zelden werden dergelijke uitbraken voorzien van een religieuze betekenis: is dit soms een straf van God? David Boogerd praat met Beatrice de Graaf en Stefan Paas over de fascinerende geschiedenis van pandemieën. Beatrice de Graaf is hoogleraar geschiedenis aan de Universiteit van Utrecht en lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen. Stefan Paas is voormalig Theoloog des Vaderlands, hoogleraar aan de Vrije Universiteit in Amsterdam en de Theologische Universiteit Kampen.

Leerlingen kunnen prima vanuit hun eigen nieuwsgierigheid bepalen wat ze leren, vindt Sjef Drummen. Daarom introduceerde hij de Agora-scholen, waarin leerlingen zelf op zoek gaan naar de antwoorden op hun challenges. Een manier van onderwijs die zich aan geen enkele conventie houdt, maar waarin de leerlingen aan het eind van de rit toch een gewoon eindexamen moeten doen. En dat is dan niet makkelijk.

Het onderwijs moet niet drastisch vernieuwd worden, maar terug naar de basis. Dat is de boodschap van filosoof en voorzitter van Beter Onderwijs Nederland Ad Verbrugge. Een duidelijke structuur van klassieke vakken als lezen, rekenen en geschiedenis, en een leerkracht die de ruimte krijgt om eigen initiatief te nemen.

Als leerkracht van basisschool de Vuurvogel in Helmond heeft Daisy Mertens te maken met alle uitdagingen van het haperende onderwijssysteem. Toch laat zij zich niet van de wijs brengen...

Als voorzitter van het College van Bestuur van 14 basisscholen zet Helma van der Hoorn in op een transitie in het onderwijssysteem. Ze is ervan overtuigd dat ze schoolleiders en onderwijzers vrij moet laten om hun werk vanuit hun eigen motivatie in te vullen. Of het werkt? Luister naar BNRs Big Five van het Nieuwe Onderwijs?

Zijn wilde dieren nog wel wild? Als het aan de mens ligt bepalen dieren niet zelf waar ze gaan en staan. Deze relatie tussen mensen en 'wilde' dieren gaat historicus Raf de Bont aan de universiteit Maastricht onderzoeken in het onderzoeksproject 'Moving Animals', waarvoor hij een stevige beurs van 1,5 miljoen ontving. En recent kreeg hij ook nog de dr. Hendrik Muller Prijs van de Koninklijke Nederlandse Akademie voor Wetenschappen. Maar wat beweegt hem? Marc-Robin Visscher ontmoet meneer de Bont in de GAIA Zoo in Limburg.

Column Aafke Kok, exacte versus sociale wetenschappen, welk vakgebied is concreter? by Radio Swammerdam

Met een ruime meerderheid gaat het Hongaarse Parlement in op een wetsvoorstel van de regering Orban om de Academie van Wetenschappen, de belangrijkste academische organisatie van het land, tot een nieuwe structuur om te vormen. In de nieuwe structuur worden de vijftien instellingen onder een raad van toezicht geplaatst waarbij de vertegenwoordigers van het ministerie met 1 persoon de overhand hebben op de vertegenwoordigers die vanuit de Hongaarse academie benoemd zijn. Er werd de afgelopen tijd fel geprotesteerd tegen de maatregel vanuit de Hongaarse wetenschap en andere Europese wetenschapsorganisaties (waaronder de Nederlandse KNAW). De vrees bestaat dat zowel de vrijheid van onderzoek, als de financiering, sterk in het gedrang zullen komen. De zaak ligt onder meer extra gevoelig, omdat de bijna tweehonderd jaar oude academie sinds de val van het communisme haar onafhankelijkheid opnieuw wist te verkrijgen. We bespreken de gevolgen van deze nieuwe beslissing met Oost-Europa correspondent Mitra Nazar, en Hongaars cultuurhistorica Krisztina Lajosi (Universiteit van Amsterdam).

Waarin Nederland sommige politici nog alleen van dromen, wordt in Hongarije werkelijkheid. Daar wordt de academische vrijheid onder directe staatscontrole gebracht. De overkoepelende Academie van Wetenschappen dreigt buitenspel gezet te worden. Orbáns partij wil alle wetenschappelijke instituten en researchgroepen, met alles bij elkaar zo’n 3000onderzoekers, rechtstreeks onder het bestuur plaatsen van de regering. Een wetsontwerp met dat doel komt binnenkort in het parlement ter stemming. Wetenschapper Kati Cseres (UvA) en Orsolya Réthelyi (docent Nederlands in Boedapest, universitair docent aan de Eötvös Loránd Universiteit) vertellen wat dit voor de wetenschap en universiteiten in Hongarije betekent.

Dan krijg je eindelijk een kopje van je kat, maar daarna is het beest weer uuuren weg. Ziet je kat je wel graag? Of profiteert ze gewoon van je huis, je zetel en het eten? Heb jij een kat of heeft je kat jou? Professor Tiny De Keuster (UGent) is dierenarts én experte gedrag van honden en katten en ze legt de ziel van de kat bloot... Krijg je niet genoeg van al die gratis kennis? Vergeet je dan vooral niet te abonneren!

Een op de vijf werkenden zou best voor de klas willen staan. En nu kan je een hele nieuwe carrière beginnen, je kan het ook afwisselen. Een paar dagen in de week een baan in het bedrijfsleven en de rest voor de klas.

Gekloonde aapjes, muizen met twee biologische moeders, de genetisch gemodificeerde tweeling én morgen waarschijnlijk de landing op de achterkant van de maan. Afgelopen jaar kwam er verrassend veel spectaculair wetenschapsnieuws uit China. Maar hoe ziet de wetenschapsagenda van de Chinezen er eigenlijk uit? En wat kunnen we dus in 2019 van ze verwachten? Wij praten erover met Harry Steinbusch hoogleraar neurowetenschappen in Maastricht. Hij geeft les aan twee Chinese universiteiten in is als lid van de Koninklijke Nederlandse Academie voor Wetenschappen gespecialiseerd in China.

In onze afleveringen over de arbeidsmarkt komt het onderwijs steevast voor in de gesprekken. De toekomst van werk kunnen we niet los zien van het onderwijs. Daarom hebben wij na Wouter Koolmees opnieuw hoogbezoek: Ingrid van Engelshoven, minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen is in onze uitzending. Wij vragen haar welke rol organisatie zouden moeten spelen in het onderwijs? Hoe zij persoonlijke ontwikkeling ziet in het onderwijs? Op welke manier zij ervoor kan zorgen dat leren weer leuk wordt gevonden?

Vervolg op het nieuws van Argos van vorige week over ‘De Promotiefabriek' in Tilburg, waar de universiteit grote geldbedragen binnensleepte met uitzonderlijk hoge aantallen buitenpromovendi. Wat is daar precies gebeurd en hoe staat het met de wetenschappelijke kwaliteit van de proefschriften van deze promovendi? Verslag van het debat hierover in de Tweede Kamer, plus een studiogesprek met professor Bram Buunk, hoogleraar evolutionaire sociale psychologie en lid van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen.

Vervolg op het nieuws van Argos van vorige week over ‘De Promotiefabriek’ in Tilburg, waar de universiteit grote geldbedragen binnensleepte met uitzonderlijk hoge aantallen buitenpromovendi. Wat is daar precies gebeurd en hoe staat het met de wetenschappelijke kwaliteit van de proefschriften van deze promovendi? Verslag van het debat hierover in de Tweede Kamer, plus een studiogesprek met professor Bram Buunk, hoogleraar evolutionaire sociale psychologie en lid van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen.

José van Dijck (1960) is de eerste vrouwelijke president van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen. Ze is gekozen voor drie jaar, in een tijd dat de wereld van de wetenschap in zwaar weer terecht is gekomen. Zojuist is een rapport uitgekomen van de commissie-Thomassen, dat goed nieuws en slecht nieuws bevat.

Een dode taal leren, het lijkt vandaag de dag wel het stomste wat je kan doen. Wetenschappen en levende talen leren, dat is de toekomst! Maar dat is buiten het enthousiasme van de Antwerpse latinist prof. dr. Christian Laes gerekend. Wedden dat je na het horen van dit college opnieuw de boeken induikt en Latijnse websites afschuimt? Krijg je niet genoeg van al die gratis kennis? Vergeet dan vooral niet te subscriben!

Hoogleraar Voedsel en Gezondheid Jaap Seidell wordt in 1957 geboren in Weert, groeit op in Eindhoven, en studeert Humane Voeding aan de Universiteit Wageningen. Drie jaar na zijn afstuderen promoveert hij ook in Wageningen.Verder onderzoek leidt hem onder meer naar de Verenigde Staten, Canada en Zweden, voordat hij tussen 1992 en 2002 gaat werken voor het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. Sinds 2002 is Seidell hoogleraar aan de Vrije Universiteit Amsterdam, en inmiddels ook lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen. Seidell geldt als dè expert op het gebied van voeding en overgewicht, en heeft veel oog voor de maatschappelijke achtergronden van ongezond leven. Als adviseur voor tal van overheden en als onderzoeker hamert hij op de ontwrichtende gevolgen van ingesleten voedingspatronen: te veel vet, te veel suiker, en te veel zout. Naast wetenschappelijke publicaties schrijft Seidell ook columns en boeken voor een breder publiek over deze onderwerpen. Zo verscheen in april ?Jongleren met voeding?, zijn derde boek samen met dr. Jutka Halberstadt. In zijn vrije tijd speelt Jaap Seidell piano.

Hoogleraar Voedsel en Gezondheid Jaap Seidell wordt in 1957 geboren in Weert, groeit op in Eindhoven, en studeert Humane Voeding aan de Universiteit Wageningen. Drie jaar na zijn afstuderen promoveert hij ook in Wageningen.Verder onderzoek leidt hem onder meer naar de Verenigde Staten, Canada en Zweden, voordat hij tussen 1992 en 2002 gaat werken voor het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. Sinds 2002 is Seidell hoogleraar aan de Vrije Universiteit Amsterdam, en inmiddels ook lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen. Seidell geldt als dè expert op het gebied van voeding en overgewicht, en heeft veel oog voor de maatschappelijke achtergronden van ongezond leven. Als adviseur voor tal van overheden en als onderzoeker hamert hij op de ontwrichtende gevolgen van ingesleten voedingspatronen: te veel vet, te veel suiker, en te veel zout. Naast wetenschappelijke publicaties schrijft Seidell ook columns en boeken voor een breder publiek over deze onderwerpen. Zo verscheen in april ?Jongleren met voeding?, zijn derde boek samen met dr. Jutka Halberstadt. In zijn vrije tijd speelt Jaap Seidell piano.

Koen Hilberdink (1957) is literatuurwetenschapper en werkzaam bij de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen. Zijn boek J.B.W.P. Het leven van Johan Polak is genomineerd voor de Libris Geschiedenis Prijs 2017. Koen Hilberdink schreef eerder biografieën over Paul Rodenko en Hans Lodeizen. Over het boek: Johan Polak (1928-1992) groeide op in ‘een zeer liberaal joods milieu met sterk atheïstische en sociaaldemocratische inslag’. Dit ogenschijnlijk idyllische bestaan werd bruut verstoord door de vroege dood van Johans vader en de Duitse bezetting vlak daarna. Deze ingrijpende gebeurtenissen en de verhouding met zijn moeder bepaalden voor een groot deel Polaks verdere leven. De drama's uit zijn jeugd worden door Hilberdink in verband gebracht met de oprichting van uitgeverij Polak & Van Gennep in 1962. Hij gaf op fraaie wijze het werk uit van onder anderen P.C. Boutens, J.H. Leopold, Herman Gorter en J.C. Bloem. En dat van Gerard Reve, die hij van alle naoorlogse auteurs het meest bewonderde en met wie hij een uiterst complexe verhouding kreeg. Daarnaast begon Polak in 1966 de al even vermaarde Athenaeum Boekhandel op het Spui in Amsterdam. Het werd een centrum van activiteiten, zowel politiek als literair, en Johan werd een bekende Amsterdammer.

Is Engels als lingua franca wel een goede zaak voor alle wetenschappen? Voor veel academici is het Engels als voertaal een vanzelfsprekendheid. Maar voor de geesteswetenschappen ligt dat anders. Bepaald onderzoek is taal- en contextgevoelig. Collegevoorzitter Gerard Meijer - voorstander van Engels als lingua franca - gaat in gesprek met neerlandicus en filosoof Lotte Jensen. Zij stelt dat het Engels lang niet in alle wetenschappelijke contexten de meest geschikte taal is. Lees het verslag: http://www.ru.nl/radboudreflects/terugblik/terugblik-2015/terugblik-2015/di-24-11-15-engels-taal-alle-wetenschappen/info/verslag-di-24-11-15-engels-taal-alle-wetenschappen/ Bekijk de video: https://www.youtube.com/watch?v=nYWz87lJspA Geen podcast meer missen? Abonneer je op dit kanaal. Radboud Reflects organiseert verdiepende lezingen voor iedereen over filosofie, religie, ethiek, samenleving en cultuur. www.ru.nl/radboudreflects Wil je op de hoogte blijven van onze activiteiten? Schrijf je dan in voor de tweewekelijkse nieuwsbrief: https://www.ru.nl/radboudreflects/nieuwsbrief/aanmelden-mailnieuwsbrief-radboud-reflects/

Jan Joris Lamers, toneelacteur, - regisseur en oprichter van onder andere het Werkteater en Maatschappij Discordia, was de enige gast in het Marathoninterview van 1987. Ischa Meijer en hij zaten op Eerste Kerstdag in de studio om vijf uur met elkaar te praten over een gedeelde passie van de heren: het toneel. Lamers had zich in de afgelopen twintig jaar als vernieuwer van het Nederlandse Toneel opgeworpen. Als zoon van een toneelspeler/journalist en een danseres kon hij haast niet anders dan zich op de in de wereld van het theater storten, hoe graag hij ook iets anders had willen doen. In de kerstvakantie van 1987 was het verleden, heden en de toekomst van het toneel in Nederland voornamelijk onderwerp van gesprek. Lamers zag de ontwikkelingen in de podiumkunsten met zorg aan. Een zorg die uiteindelijk bewaarheid werd. Geesteskind Discordia kreeg in 2002 geen subsidie meer van toenmalig staatssecretaris van Cultuur, Rik van de Ploeg. ----------------------------------------------------- Biografie Jan Joris Lamers De goeroe van het experimenteel theater in Nederland De toneelacteur en – regisseur Jan Joris Lamers kwam op 25 maart 1942 in Amsterdam ter wereld in een rasecht kunstenaarsmilieu. Zijn vader was toneelspeler en later toneelrecensent voor De Volkskrant, zijn moeder kwam uit een geslacht van dansers. Na de oorlog werden Lamers’ ouders katholiek. Als kind – en ten tijde van het Marathoninterview – dacht hij dat die keuze was gebaseerd op een religieuze inspiratie die tijdens de oorlog was verkregen. Later vertelde zijn moeder dat aansluiting bij de katholieke kerk de zoektocht naar werk vergemakkelijkte. Maar ondertussen moest hij wel bij de paters naar school. Thuis kon alles, op school kon niets. Hij raakte er helemaal van in de war: “Mijn ouders gaven me Moeder, Waar Kom Ik Vandaan?, een Deens voorlichtingsboekje. Dat zorgde voor geweldige problemen, want ik nam het natuurlijk mee naar school.” Als kind van een toneelspeler en een danseres besloot hij schilder te worden, omdat niemand in de familie dat vak beoefende. Maar voordat hij zich op zijn achttiende toch aanmeldde bij de Toneelschool, koos hij eerst het ruime sop. Als matroos op het passagiersschip ‘Oldebarnevelt’ reisde hij naar Tahiti en Australië. Daar had hij het als zoon van de theatercriticus, inclusief geaffecteerde tongval, onder het bootsvolk niet altijd even makkelijk. Maar hij kreeg de onderofficieren wel aan het lezen van De Idioot van Dostojevski. “Ze stelden me er vragen over, leerden hele passages uit hun hoofd. Er was niet zozeer sprake van vrijheid of van broederschap, wel van een zekere gelijkheid.” Terug aan wal ging Lamers naar de Amsterdamse Toneelschool. Waarop zijn vader prompt ophield over toneel te schrijven: “Hij ging de rivaliteit uit de weg.” Lamers had moeite met de middelbare schoolmentaliteit op de Toneelschool: “Weer zo’n klasje, met gevechten tussen kinderen die zo bespottelijk samenzweerderig zaten te doen. Als alleen al de fiets van de directeur in de gang stond, werd iedereen rustiger.” Hij verzette zich daar tegen en gedroeg zich dienovereenkomstig: “Met mede-studenten Rense Royaards en Bert Jansma verzorgde ik het literaire tijdschrift ‘Fase’, dat de docenten voor de verandering nou eens geweldig vonden. We moesten toneelkritieken schrijven, maar mochten daarin natuurlijk geen kritiek op het Nederlandse toneel hebben! ’s Avonds figureerden wij bij de Nederlandse Comedie, en zorgden we ervoor zo onherkenbaar mogelijk op het toneel te verschijnen, aangezien het tijdens de toneelschoolopleiding verboden was je met beroepstoneel te bemoeien. Omdat ik niet voldoende deed, werd ik van school gestuurd.” Een aantal jaren later mocht hij dankzij tussenkomst van toneelschooldirecteur Jan Kassies toch weer lessen volgen, die in de regisseursopleiding van de toneelschool uitmondden. In 1969 kon Lamers zich gediplomeerd (toneel)regisseur noemen. Ten tijde van Aktie Tomaat (1969) – het protest van jonge toneelschoolstudenten voor vernieuwing in de theaterwereld – was Lamers al bezig te experimenteren met nieuwe vormen in het toneel. Zijn afstudeerproject – Strindbegs ‘Droomspel’ – mocht op last van de brandweer niet worden opgevoerd omdat het publiek in gaten in de vloer moest zitten. Jan Joris Lamers was hij als één van de jongste deelnemers betrokken bij de oprichting van het Werkteater (1969), en twee jaar later bij de oprichting van Onafhankelijk Toneel (1971), dit keer als één van de oudste deelnemers. In 1981 richtte hij zijn eigen repertoiregezelschap Maatschappij Discordia op. Daarmee hield zijn oprichtingsdrang niet op: hij stond aan de wieg van de Belgisch Nederlandse Repertoire Vereniging De Vere (1992) en de coöperatieve Dertijn Rijen (2006). Lamers raakte in het begin van de 21e eeuw de subsidie kwijt voor Maatschappij Discordia, wat tot een groot conflict met het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen leidde. In de media ontvlamde een felle strijd over het voortbestaan van het toneelgezelschap. Verschillende theatergezelschappen waar Maatschappij Discordia mee samenwerkte, protesteerden tegen de beslissing van staatssecretaris Van der Ploeg. Maar de subsidie kwam er niet meer. Maatschappij Discordia maakt sindsdien noodgedwongen minder voorstellingen. -------------------------------------------------------------- Hoogtepunten uit het interview "Het is een knoeperhard vak" Op Eerste Kerstdag 1987 zaten Ischa Meijer en Jan Joris Lamers gezamenlijk in een afgesloten studio van het VPRO-gebouw. Kennelijk werd er door de heren niet zoveel waarde aan het kerstfeest gehecht. Meijer wilde weten of dat in het verleden anders was geweest. “Met Kerstmis werd er gedaan alsof we een familie waren en dat leidde tot geweldige uitbarstingen. We waren niet gewend zo bij elkaar te zijn. Vader, moeder en twee zoons, een rooms-katholiek gezien. Niet van oorsprong, maar mijn ouders zijn na, of eigenlijk in de oorlog katholiek geworden, bekeerd. In de oorlog is er kennelijk iets gebeurd. Ze hebben daar geweldig veel steun aan beleefd in de oorlog. Ik heb het eigenlijk nooit goed begrepen.” Enkele jaren later zou Lamers uit de mond van zijn moeder horen dat het wel meeviel met die bekering. Het behoren tot een zuil was na de oorlog van groot belang om een baan te kunnen vinden. Het echtpaar Lamers koos voor de katholieke zuil. Over het onvermijdelijke lot van de vergetelheid dat de toneelacteur beschoren was, had Lamers het volgende te melden: “Een toneelspeler moet het maken tijdens zijn leven. Een toneelspeler wordt vergeten, een toneelspeler wordt vergeten op het moment dat hij af is en over het algemeen wordt er ook over zijn vorige rol nooit meer gesproken. Dat ligt aan de houding ten opzichte van toneelspelers, het is niet echt een gerespecteerd vak. Er wordt heel weinig gesproken, bijvoorbeeld, over wat een toneelspeler denkt uit te dragen. Er wordt wel gezegd dat ie het mooi deed, maar wat ie er nou mee moest, ja… Dat wordt door heel weinig mensen aan de orde gesteld. Ik denk dat het in veel hoofden van toeschouwers wel voorkomt, maar het komt er niet uit. Ze kijken naar die buitenkant en ze kijken naar die…, ja god, ik weet het niet, de meeste mensen zien het gewoon als een avond uit, verstrooiing.” Lamers is bij het grote publiek nooit tot grote bekendheid gestegen. Hij hield het liever kleinschalig. Maar dat kwam hem wel op het nodige commentaar te staan: “Ik ben nu 45 jaar en er is mij de afgelopen jaren gezegd dat ik veel te oud ben om in dat kleine circuit te zitten en dat het maar eens tijd wordt dat ik de stoute schoenen aantrek en die grote zalen ga doen en ook de verantwoording aanga om samen met anderen zo’n groot gezelschap te leiden, zeg maar. Je hebt heel sterk het idee dat mensen denken: het was heel leuk allemaal wat je deed, maar nu moet je maar eens groot doen.” Aan het eind van het vijf uur durende gesprek pleit Lamers voor meer geld voor de podiumkunsten. Want zoals sommige acteurs zich nu uit de naad moeten werken, dat slaat nergens op: “Tuurlijk moet je ervoor zorgen dat dat scala van toneelspelers, dat die mensen aan het werk blijven, omdat je nooit kunt voorspellen wanneer een toneelspeler iets betekent. Er zijn bepaalde toneelspelers die op hun 18e de sterren van de hemel spelen en op hun 27e niets meer kunnen. En andersom zijn er mensen die op hun 40e pas omhoog komen. Dus je moet er zeker voor zorgen, dat je iedereen zoveel mogelijk aan het werk houdt. Er wordt veel te weinig geld aan gespendeerd. Als dat wel het geval zou zijn, zouden er hele andere ideeën kunnen ontstaan. Ik vind dat heel veel toneelspelers veel te lang achter elkaar ergens aan het spelen zijn, ze moeten veel te veel werk verrichten, bij wijze van spreken. Je hebt mensen die 25 jaar lang achter elkaar die rollen staan af te draaien. Er zou in ieder geval een mogelijkheid moeten zijn om ze vrij te stellen van dat beulswerk dat ze doen. Het is een knoeperhard vak, het is zo ongelooflijk hard werken. Ik vind dat er heel veel mensen stuk gaan aan het te hard werken. Er zou veel meer geld naartoe moeten, zodat je een beetje kunt afwegen.” --------------------------------- De interviewer: Ischa Meijer Ischa Meijer nam in 1987 het enige Marathoninterview op dat plaats zou vinden en wel op Eerste Kerstdag. Samen met Jan Joris Lamers, een goede bekende, zoals hij alle gasten die hij in het Marathoninterview sprak goed leek te kennen, praatte hij vijf uur lang over een gezamelijke passie: het toneel.

Jan Joris Lamers, toneelacteur, - regisseur en oprichter van onder andere het Werkteater en Maatschappij Discordia, was de enige gast in het Marathoninterview van 1987. Ischa Meijer en hij zaten op Eerste Kerstdag in de studio om vijf uur met elkaar te praten over een gedeelde passie van de heren: het toneel. Lamers had zich in de afgelopen twintig jaar als vernieuwer van het Nederlandse Toneel opgeworpen. Als zoon van een toneelspeler/journalist en een danseres kon hij haast niet anders dan zich op de in de wereld van het theater storten, hoe graag hij ook iets anders had willen doen. In de kerstvakantie van 1987 was het verleden, heden en de toekomst van het toneel in Nederland voornamelijk onderwerp van gesprek. Lamers zag de ontwikkelingen in de podiumkunsten met zorg aan. Een zorg die uiteindelijk bewaarheid werd. Geesteskind Discordia kreeg in 2002 geen subsidie meer van toenmalig staatssecretaris van Cultuur, Rik van de Ploeg. ----------------------------------------------------- Biografie Jan Joris Lamers De goeroe van het experimenteel theater in Nederland De toneelacteur en – regisseur Jan Joris Lamers kwam op 25 maart 1942 in Amsterdam ter wereld in een rasecht kunstenaarsmilieu. Zijn vader was toneelspeler en later toneelrecensent voor De Volkskrant, zijn moeder kwam uit een geslacht van dansers. Na de oorlog werden Lamers’ ouders katholiek. Als kind – en ten tijde van het Marathoninterview – dacht hij dat die keuze was gebaseerd op een religieuze inspiratie die tijdens de oorlog was verkregen. Later vertelde zijn moeder dat aansluiting bij de katholieke kerk de zoektocht naar werk vergemakkelijkte. Maar ondertussen moest hij wel bij de paters naar school. Thuis kon alles, op school kon niets. Hij raakte er helemaal van in de war: “Mijn ouders gaven me Moeder, Waar Kom Ik Vandaan?, een Deens voorlichtingsboekje. Dat zorgde voor geweldige problemen, want ik nam het natuurlijk mee naar school.” Als kind van een toneelspeler en een danseres besloot hij schilder te worden, omdat niemand in de familie dat vak beoefende. Maar voordat hij zich op zijn achttiende toch aanmeldde bij de Toneelschool, koos hij eerst het ruime sop. Als matroos op het passagiersschip ‘Oldebarnevelt’ reisde hij naar Tahiti en Australië. Daar had hij het als zoon van de theatercriticus, inclusief geaffecteerde tongval, onder het bootsvolk niet altijd even makkelijk. Maar hij kreeg de onderofficieren wel aan het lezen van De Idioot van Dostojevski. “Ze stelden me er vragen over, leerden hele passages uit hun hoofd. Er was niet zozeer sprake van vrijheid of van broederschap, wel van een zekere gelijkheid.” Terug aan wal ging Lamers naar de Amsterdamse Toneelschool. Waarop zijn vader prompt ophield over toneel te schrijven: “Hij ging de rivaliteit uit de weg.” Lamers had moeite met de middelbare schoolmentaliteit op de Toneelschool: “Weer zo’n klasje, met gevechten tussen kinderen die zo bespottelijk samenzweerderig zaten te doen. Als alleen al de fiets van de directeur in de gang stond, werd iedereen rustiger.” Hij verzette zich daar tegen en gedroeg zich dienovereenkomstig: “Met mede-studenten Rense Royaards en Bert Jansma verzorgde ik het literaire tijdschrift ‘Fase’, dat de docenten voor de verandering nou eens geweldig vonden. We moesten toneelkritieken schrijven, maar mochten daarin natuurlijk geen kritiek op het Nederlandse toneel hebben! ’s Avonds figureerden wij bij de Nederlandse Comedie, en zorgden we ervoor zo onherkenbaar mogelijk op het toneel te verschijnen, aangezien het tijdens de toneelschoolopleiding verboden was je met beroepstoneel te bemoeien. Omdat ik niet voldoende deed, werd ik van school gestuurd.” Een aantal jaren later mocht hij dankzij tussenkomst van toneelschooldirecteur Jan Kassies toch weer lessen volgen, die in de regisseursopleiding van de toneelschool uitmondden. In 1969 kon Lamers zich gediplomeerd (toneel)regisseur noemen. Ten tijde van Aktie Tomaat (1969) – het protest van jonge toneelschoolstudenten voor vernieuwing in de theaterwereld – was Lamers al bezig te experimenteren met nieuwe vormen in het toneel. Zijn afstudeerproject – Strindbegs ‘Droomspel’ – mocht op last van de brandweer niet worden opgevoerd omdat het publiek in gaten in de vloer moest zitten. Jan Joris Lamers was hij als één van de jongste deelnemers betrokken bij de oprichting van het Werkteater (1969), en twee jaar later bij de oprichting van Onafhankelijk Toneel (1971), dit keer als één van de oudste deelnemers. In 1981 richtte hij zijn eigen repertoiregezelschap Maatschappij Discordia op. Daarmee hield zijn oprichtingsdrang niet op: hij stond aan de wieg van de Belgisch Nederlandse Repertoire Vereniging De Vere (1992) en de coöperatieve Dertijn Rijen (2006). Lamers raakte in het begin van de 21e eeuw de subsidie kwijt voor Maatschappij Discordia, wat tot een groot conflict met het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen leidde. In de media ontvlamde een felle strijd over het voortbestaan van het toneelgezelschap. Verschillende theatergezelschappen waar Maatschappij Discordia mee samenwerkte, protesteerden tegen de beslissing van staatssecretaris Van der Ploeg. Maar de subsidie kwam er niet meer. Maatschappij Discordia maakt sindsdien noodgedwongen minder voorstellingen. -------------------------------------------------------------- Hoogtepunten uit het interview "Het is een knoeperhard vak" Op Eerste Kerstdag 1987 zaten Ischa Meijer en Jan Joris Lamers gezamenlijk in een afgesloten studio van het VPRO-gebouw. Kennelijk werd er door de heren niet zoveel waarde aan het kerstfeest gehecht. Meijer wilde weten of dat in het verleden anders was geweest. “Met Kerstmis werd er gedaan alsof we een familie waren en dat leidde tot geweldige uitbarstingen. We waren niet gewend zo bij elkaar te zijn. Vader, moeder en twee zoons, een rooms-katholiek gezien. Niet van oorsprong, maar mijn ouders zijn na, of eigenlijk in de oorlog katholiek geworden, bekeerd. In de oorlog is er kennelijk iets gebeurd. Ze hebben daar geweldig veel steun aan beleefd in de oorlog. Ik heb het eigenlijk nooit goed begrepen.” Enkele jaren later zou Lamers uit de mond van zijn moeder horen dat het wel meeviel met die bekering. Het behoren tot een zuil was na de oorlog van groot belang om een baan te kunnen vinden. Het echtpaar Lamers koos voor de katholieke zuil. Over het onvermijdelijke lot van de vergetelheid dat de toneelacteur beschoren was, had Lamers het volgende te melden: “Een toneelspeler moet het maken tijdens zijn leven. Een toneelspeler wordt vergeten, een toneelspeler wordt vergeten op het moment dat hij af is en over het algemeen wordt er ook over zijn vorige rol nooit meer gesproken. Dat ligt aan de houding ten opzichte van toneelspelers, het is niet echt een gerespecteerd vak. Er wordt heel weinig gesproken, bijvoorbeeld, over wat een toneelspeler denkt uit te dragen. Er wordt wel gezegd dat ie het mooi deed, maar wat ie er nou mee moest, ja… Dat wordt door heel weinig mensen aan de orde gesteld. Ik denk dat het in veel hoofden van toeschouwers wel voorkomt, maar het komt er niet uit. Ze kijken naar die buitenkant en ze kijken naar die…, ja god, ik weet het niet, de meeste mensen zien het gewoon als een avond uit, verstrooiing.” Lamers is bij het grote publiek nooit tot grote bekendheid gestegen. Hij hield het liever kleinschalig. Maar dat kwam hem wel op het nodige commentaar te staan: “Ik ben nu 45 jaar en er is mij de afgelopen jaren gezegd dat ik veel te oud ben om in dat kleine circuit te zitten en dat het maar eens tijd wordt dat ik de stoute schoenen aantrek en die grote zalen ga doen en ook de verantwoording aanga om samen met anderen zo’n groot gezelschap te leiden, zeg maar. Je hebt heel sterk het idee dat mensen denken: het was heel leuk allemaal wat je deed, maar nu moet je maar eens groot doen.” Aan het eind van het vijf uur durende gesprek pleit Lamers voor meer geld voor de podiumkunsten. Want zoals sommige acteurs zich nu uit de naad moeten werken, dat slaat nergens op: “Tuurlijk moet je ervoor zorgen dat dat scala van toneelspelers, dat die mensen aan het werk blijven, omdat je nooit kunt voorspellen wanneer een toneelspeler iets betekent. Er zijn bepaalde toneelspelers die op hun 18e de sterren van de hemel spelen en op hun 27e niets meer kunnen. En andersom zijn er mensen die op hun 40e pas omhoog komen. Dus je moet er zeker voor zorgen, dat je iedereen zoveel mogelijk aan het werk houdt. Er wordt veel te weinig geld aan gespendeerd. Als dat wel het geval zou zijn, zouden er hele andere ideeën kunnen ontstaan. Ik vind dat heel veel toneelspelers veel te lang achter elkaar ergens aan het spelen zijn, ze moeten veel te veel werk verrichten, bij wijze van spreken. Je hebt mensen die 25 jaar lang achter elkaar die rollen staan af te draaien. Er zou in ieder geval een mogelijkheid moeten zijn om ze vrij te stellen van dat beulswerk dat ze doen. Het is een knoeperhard vak, het is zo ongelooflijk hard werken. Ik vind dat er heel veel mensen stuk gaan aan het te hard werken. Er zou veel meer geld naartoe moeten, zodat je een beetje kunt afwegen.” --------------------------------- De interviewer: Ischa Meijer Ischa Meijer nam in 1987 het enige Marathoninterview op dat plaats zou vinden en wel op Eerste Kerstdag. Samen met Jan Joris Lamers, een goede bekende, zoals hij alle gasten die hij in het Marathoninterview sprak goed leek te kennen, praatte hij vijf uur lang over een gezamelijke passie: het toneel.

Jan Joris Lamers, toneelacteur, - regisseur en oprichter van onder andere het Werkteater en Maatschappij Discordia, was de enige gast in het Marathoninterview van 1987. Ischa Meijer en hij zaten op Eerste Kerstdag in de studio om vijf uur met elkaar te praten over een gedeelde passie van de heren: het toneel. Lamers had zich in de afgelopen twintig jaar als vernieuwer van het Nederlandse Toneel opgeworpen. Als zoon van een toneelspeler/journalist en een danseres kon hij haast niet anders dan zich op de in de wereld van het theater storten, hoe graag hij ook iets anders had willen doen. In de kerstvakantie van 1987 was het verleden, heden en de toekomst van het toneel in Nederland voornamelijk onderwerp van gesprek. Lamers zag de ontwikkelingen in de podiumkunsten met zorg aan. Een zorg die uiteindelijk bewaarheid werd. Geesteskind Discordia kreeg in 2002 geen subsidie meer van toenmalig staatssecretaris van Cultuur, Rik van de Ploeg. ----------------------------------------------------- Biografie Jan Joris Lamers De goeroe van het experimenteel theater in Nederland De toneelacteur en – regisseur Jan Joris Lamers kwam op 25 maart 1942 in Amsterdam ter wereld in een rasecht kunstenaarsmilieu. Zijn vader was toneelspeler en later toneelrecensent voor De Volkskrant, zijn moeder kwam uit een geslacht van dansers. Na de oorlog werden Lamers’ ouders katholiek. Als kind – en ten tijde van het Marathoninterview – dacht hij dat die keuze was gebaseerd op een religieuze inspiratie die tijdens de oorlog was verkregen. Later vertelde zijn moeder dat aansluiting bij de katholieke kerk de zoektocht naar werk vergemakkelijkte. Maar ondertussen moest hij wel bij de paters naar school. Thuis kon alles, op school kon niets. Hij raakte er helemaal van in de war: “Mijn ouders gaven me Moeder, Waar Kom Ik Vandaan?, een Deens voorlichtingsboekje. Dat zorgde voor geweldige problemen, want ik nam het natuurlijk mee naar school.” Als kind van een toneelspeler en een danseres besloot hij schilder te worden, omdat niemand in de familie dat vak beoefende. Maar voordat hij zich op zijn achttiende toch aanmeldde bij de Toneelschool, koos hij eerst het ruime sop. Als matroos op het passagiersschip ‘Oldebarnevelt’ reisde hij naar Tahiti en Australië. Daar had hij het als zoon van de theatercriticus, inclusief geaffecteerde tongval, onder het bootsvolk niet altijd even makkelijk. Maar hij kreeg de onderofficieren wel aan het lezen van De Idioot van Dostojevski. “Ze stelden me er vragen over, leerden hele passages uit hun hoofd. Er was niet zozeer sprake van vrijheid of van broederschap, wel van een zekere gelijkheid.” Terug aan wal ging Lamers naar de Amsterdamse Toneelschool. Waarop zijn vader prompt ophield over toneel te schrijven: “Hij ging de rivaliteit uit de weg.” Lamers had moeite met de middelbare schoolmentaliteit op de Toneelschool: “Weer zo’n klasje, met gevechten tussen kinderen die zo bespottelijk samenzweerderig zaten te doen. Als alleen al de fiets van de directeur in de gang stond, werd iedereen rustiger.” Hij verzette zich daar tegen en gedroeg zich dienovereenkomstig: “Met mede-studenten Rense Royaards en Bert Jansma verzorgde ik het literaire tijdschrift ‘Fase’, dat de docenten voor de verandering nou eens geweldig vonden. We moesten toneelkritieken schrijven, maar mochten daarin natuurlijk geen kritiek op het Nederlandse toneel hebben! ’s Avonds figureerden wij bij de Nederlandse Comedie, en zorgden we ervoor zo onherkenbaar mogelijk op het toneel te verschijnen, aangezien het tijdens de toneelschoolopleiding verboden was je met beroepstoneel te bemoeien. Omdat ik niet voldoende deed, werd ik van school gestuurd.” Een aantal jaren later mocht hij dankzij tussenkomst van toneelschooldirecteur Jan Kassies toch weer lessen volgen, die in de regisseursopleiding van de toneelschool uitmondden. In 1969 kon Lamers zich gediplomeerd (toneel)regisseur noemen. Ten tijde van Aktie Tomaat (1969) – het protest van jonge toneelschoolstudenten voor vernieuwing in de theaterwereld – was Lamers al bezig te experimenteren met nieuwe vormen in het toneel. Zijn afstudeerproject – Strindbegs ‘Droomspel’ – mocht op last van de brandweer niet worden opgevoerd omdat het publiek in gaten in de vloer moest zitten. Jan Joris Lamers was hij als één van de jongste deelnemers betrokken bij de oprichting van het Werkteater (1969), en twee jaar later bij de oprichting van Onafhankelijk Toneel (1971), dit keer als één van de oudste deelnemers. In 1981 richtte hij zijn eigen repertoiregezelschap Maatschappij Discordia op. Daarmee hield zijn oprichtingsdrang niet op: hij stond aan de wieg van de Belgisch Nederlandse Repertoire Vereniging De Vere (1992) en de coöperatieve Dertijn Rijen (2006). Lamers raakte in het begin van de 21e eeuw de subsidie kwijt voor Maatschappij Discordia, wat tot een groot conflict met het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen leidde. In de media ontvlamde een felle strijd over het voortbestaan van het toneelgezelschap. Verschillende theatergezelschappen waar Maatschappij Discordia mee samenwerkte, protesteerden tegen de beslissing van staatssecretaris Van der Ploeg. Maar de subsidie kwam er niet meer. Maatschappij Discordia maakt sindsdien noodgedwongen minder voorstellingen. -------------------------------------------------------------- Hoogtepunten uit het interview "Het is een knoeperhard vak" Op Eerste Kerstdag 1987 zaten Ischa Meijer en Jan Joris Lamers gezamenlijk in een afgesloten studio van het VPRO-gebouw. Kennelijk werd er door de heren niet zoveel waarde aan het kerstfeest gehecht. Meijer wilde weten of dat in het verleden anders was geweest. “Met Kerstmis werd er gedaan alsof we een familie waren en dat leidde tot geweldige uitbarstingen. We waren niet gewend zo bij elkaar te zijn. Vader, moeder en twee zoons, een rooms-katholiek gezien. Niet van oorsprong, maar mijn ouders zijn na, of eigenlijk in de oorlog katholiek geworden, bekeerd. In de oorlog is er kennelijk iets gebeurd. Ze hebben daar geweldig veel steun aan beleefd in de oorlog. Ik heb het eigenlijk nooit goed begrepen.” Enkele jaren later zou Lamers uit de mond van zijn moeder horen dat het wel meeviel met die bekering. Het behoren tot een zuil was na de oorlog van groot belang om een baan te kunnen vinden. Het echtpaar Lamers koos voor de katholieke zuil. Over het onvermijdelijke lot van de vergetelheid dat de toneelacteur beschoren was, had Lamers het volgende te melden: “Een toneelspeler moet het maken tijdens zijn leven. Een toneelspeler wordt vergeten, een toneelspeler wordt vergeten op het moment dat hij af is en over het algemeen wordt er ook over zijn vorige rol nooit meer gesproken. Dat ligt aan de houding ten opzichte van toneelspelers, het is niet echt een gerespecteerd vak. Er wordt heel weinig gesproken, bijvoorbeeld, over wat een toneelspeler denkt uit te dragen. Er wordt wel gezegd dat ie het mooi deed, maar wat ie er nou mee moest, ja… Dat wordt door heel weinig mensen aan de orde gesteld. Ik denk dat het in veel hoofden van toeschouwers wel voorkomt, maar het komt er niet uit. Ze kijken naar die buitenkant en ze kijken naar die…, ja god, ik weet het niet, de meeste mensen zien het gewoon als een avond uit, verstrooiing.” Lamers is bij het grote publiek nooit tot grote bekendheid gestegen. Hij hield het liever kleinschalig. Maar dat kwam hem wel op het nodige commentaar te staan: “Ik ben nu 45 jaar en er is mij de afgelopen jaren gezegd dat ik veel te oud ben om in dat kleine circuit te zitten en dat het maar eens tijd wordt dat ik de stoute schoenen aantrek en die grote zalen ga doen en ook de verantwoording aanga om samen met anderen zo’n groot gezelschap te leiden, zeg maar. Je hebt heel sterk het idee dat mensen denken: het was heel leuk allemaal wat je deed, maar nu moet je maar eens groot doen.” Aan het eind van het vijf uur durende gesprek pleit Lamers voor meer geld voor de podiumkunsten. Want zoals sommige acteurs zich nu uit de naad moeten werken, dat slaat nergens op: “Tuurlijk moet je ervoor zorgen dat dat scala van toneelspelers, dat die mensen aan het werk blijven, omdat je nooit kunt voorspellen wanneer een toneelspeler iets betekent. Er zijn bepaalde toneelspelers die op hun 18e de sterren van de hemel spelen en op hun 27e niets meer kunnen. En andersom zijn er mensen die op hun 40e pas omhoog komen. Dus je moet er zeker voor zorgen, dat je iedereen zoveel mogelijk aan het werk houdt. Er wordt veel te weinig geld aan gespendeerd. Als dat wel het geval zou zijn, zouden er hele andere ideeën kunnen ontstaan. Ik vind dat heel veel toneelspelers veel te lang achter elkaar ergens aan het spelen zijn, ze moeten veel te veel werk verrichten, bij wijze van spreken. Je hebt mensen die 25 jaar lang achter elkaar die rollen staan af te draaien. Er zou in ieder geval een mogelijkheid moeten zijn om ze vrij te stellen van dat beulswerk dat ze doen. Het is een knoeperhard vak, het is zo ongelooflijk hard werken. Ik vind dat er heel veel mensen stuk gaan aan het te hard werken. Er zou veel meer geld naartoe moeten, zodat je een beetje kunt afwegen.” --------------------------------- De interviewer: Ischa Meijer Ischa Meijer nam in 1987 het enige Marathoninterview op dat plaats zou vinden en wel op Eerste Kerstdag. Samen met Jan Joris Lamers, een goede bekende, zoals hij alle gasten die hij in het Marathoninterview sprak goed leek te kennen, praatte hij vijf uur lang over een gezamelijke passie: het toneel.

Jan Joris Lamers, toneelacteur, - regisseur en oprichter van onder andere het Werkteater en Maatschappij Discordia, was de enige gast in het Marathoninterview van 1987. Ischa Meijer en hij zaten op Eerste Kerstdag in de studio om vijf uur met elkaar te praten over een gedeelde passie van de heren: het toneel. Lamers had zich in de afgelopen twintig jaar als vernieuwer van het Nederlandse Toneel opgeworpen. Als zoon van een toneelspeler/journalist en een danseres kon hij haast niet anders dan zich op de in de wereld van het theater storten, hoe graag hij ook iets anders had willen doen. In de kerstvakantie van 1987 was het verleden, heden en de toekomst van het toneel in Nederland voornamelijk onderwerp van gesprek. Lamers zag de ontwikkelingen in de podiumkunsten met zorg aan. Een zorg die uiteindelijk bewaarheid werd. Geesteskind Discordia kreeg in 2002 geen subsidie meer van toenmalig staatssecretaris van Cultuur, Rik van de Ploeg. ----------------------------------------------------- Biografie Jan Joris Lamers De goeroe van het experimenteel theater in Nederland De toneelacteur en – regisseur Jan Joris Lamers kwam op 25 maart 1942 in Amsterdam ter wereld in een rasecht kunstenaarsmilieu. Zijn vader was toneelspeler en later toneelrecensent voor De Volkskrant, zijn moeder kwam uit een geslacht van dansers. Na de oorlog werden Lamers’ ouders katholiek. Als kind – en ten tijde van het Marathoninterview – dacht hij dat die keuze was gebaseerd op een religieuze inspiratie die tijdens de oorlog was verkregen. Later vertelde zijn moeder dat aansluiting bij de katholieke kerk de zoektocht naar werk vergemakkelijkte. Maar ondertussen moest hij wel bij de paters naar school. Thuis kon alles, op school kon niets. Hij raakte er helemaal van in de war: “Mijn ouders gaven me Moeder, Waar Kom Ik Vandaan?, een Deens voorlichtingsboekje. Dat zorgde voor geweldige problemen, want ik nam het natuurlijk mee naar school.” Als kind van een toneelspeler en een danseres besloot hij schilder te worden, omdat niemand in de familie dat vak beoefende. Maar voordat hij zich op zijn achttiende toch aanmeldde bij de Toneelschool, koos hij eerst het ruime sop. Als matroos op het passagiersschip ‘Oldebarnevelt’ reisde hij naar Tahiti en Australië. Daar had hij het als zoon van de theatercriticus, inclusief geaffecteerde tongval, onder het bootsvolk niet altijd even makkelijk. Maar hij kreeg de onderofficieren wel aan het lezen van De Idioot van Dostojevski. “Ze stelden me er vragen over, leerden hele passages uit hun hoofd. Er was niet zozeer sprake van vrijheid of van broederschap, wel van een zekere gelijkheid.” Terug aan wal ging Lamers naar de Amsterdamse Toneelschool. Waarop zijn vader prompt ophield over toneel te schrijven: “Hij ging de rivaliteit uit de weg.” Lamers had moeite met de middelbare schoolmentaliteit op de Toneelschool: “Weer zo’n klasje, met gevechten tussen kinderen die zo bespottelijk samenzweerderig zaten te doen. Als alleen al de fiets van de directeur in de gang stond, werd iedereen rustiger.” Hij verzette zich daar tegen en gedroeg zich dienovereenkomstig: “Met mede-studenten Rense Royaards en Bert Jansma verzorgde ik het literaire tijdschrift ‘Fase’, dat de docenten voor de verandering nou eens geweldig vonden. We moesten toneelkritieken schrijven, maar mochten daarin natuurlijk geen kritiek op het Nederlandse toneel hebben! ’s Avonds figureerden wij bij de Nederlandse Comedie, en zorgden we ervoor zo onherkenbaar mogelijk op het toneel te verschijnen, aangezien het tijdens de toneelschoolopleiding verboden was je met beroepstoneel te bemoeien. Omdat ik niet voldoende deed, werd ik van school gestuurd.” Een aantal jaren later mocht hij dankzij tussenkomst van toneelschooldirecteur Jan Kassies toch weer lessen volgen, die in de regisseursopleiding van de toneelschool uitmondden. In 1969 kon Lamers zich gediplomeerd (toneel)regisseur noemen. Ten tijde van Aktie Tomaat (1969) – het protest van jonge toneelschoolstudenten voor vernieuwing in de theaterwereld – was Lamers al bezig te experimenteren met nieuwe vormen in het toneel. Zijn afstudeerproject – Strindbegs ‘Droomspel’ – mocht op last van de brandweer niet worden opgevoerd omdat het publiek in gaten in de vloer moest zitten. Jan Joris Lamers was hij als één van de jongste deelnemers betrokken bij de oprichting van het Werkteater (1969), en twee jaar later bij de oprichting van Onafhankelijk Toneel (1971), dit keer als één van de oudste deelnemers. In 1981 richtte hij zijn eigen repertoiregezelschap Maatschappij Discordia op. Daarmee hield zijn oprichtingsdrang niet op: hij stond aan de wieg van de Belgisch Nederlandse Repertoire Vereniging De Vere (1992) en de coöperatieve Dertijn Rijen (2006). Lamers raakte in het begin van de 21e eeuw de subsidie kwijt voor Maatschappij Discordia, wat tot een groot conflict met het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen leidde. In de media ontvlamde een felle strijd over het voortbestaan van het toneelgezelschap. Verschillende theatergezelschappen waar Maatschappij Discordia mee samenwerkte, protesteerden tegen de beslissing van staatssecretaris Van der Ploeg. Maar de subsidie kwam er niet meer. Maatschappij Discordia maakt sindsdien noodgedwongen minder voorstellingen. -------------------------------------------------------------- Hoogtepunten uit het interview "Het is een knoeperhard vak" Op Eerste Kerstdag 1987 zaten Ischa Meijer en Jan Joris Lamers gezamenlijk in een afgesloten studio van het VPRO-gebouw. Kennelijk werd er door de heren niet zoveel waarde aan het kerstfeest gehecht. Meijer wilde weten of dat in het verleden anders was geweest. “Met Kerstmis werd er gedaan alsof we een familie waren en dat leidde tot geweldige uitbarstingen. We waren niet gewend zo bij elkaar te zijn. Vader, moeder en twee zoons, een rooms-katholiek gezien. Niet van oorsprong, maar mijn ouders zijn na, of eigenlijk in de oorlog katholiek geworden, bekeerd. In de oorlog is er kennelijk iets gebeurd. Ze hebben daar geweldig veel steun aan beleefd in de oorlog. Ik heb het eigenlijk nooit goed begrepen.” Enkele jaren later zou Lamers uit de mond van zijn moeder horen dat het wel meeviel met die bekering. Het behoren tot een zuil was na de oorlog van groot belang om een baan te kunnen vinden. Het echtpaar Lamers koos voor de katholieke zuil. Over het onvermijdelijke lot van de vergetelheid dat de toneelacteur beschoren was, had Lamers het volgende te melden: “Een toneelspeler moet het maken tijdens zijn leven. Een toneelspeler wordt vergeten, een toneelspeler wordt vergeten op het moment dat hij af is en over het algemeen wordt er ook over zijn vorige rol nooit meer gesproken. Dat ligt aan de houding ten opzichte van toneelspelers, het is niet echt een gerespecteerd vak. Er wordt heel weinig gesproken, bijvoorbeeld, over wat een toneelspeler denkt uit te dragen. Er wordt wel gezegd dat ie het mooi deed, maar wat ie er nou mee moest, ja… Dat wordt door heel weinig mensen aan de orde gesteld. Ik denk dat het in veel hoofden van toeschouwers wel voorkomt, maar het komt er niet uit. Ze kijken naar die buitenkant en ze kijken naar die…, ja god, ik weet het niet, de meeste mensen zien het gewoon als een avond uit, verstrooiing.” Lamers is bij het grote publiek nooit tot grote bekendheid gestegen. Hij hield het liever kleinschalig. Maar dat kwam hem wel op het nodige commentaar te staan: “Ik ben nu 45 jaar en er is mij de afgelopen jaren gezegd dat ik veel te oud ben om in dat kleine circuit te zitten en dat het maar eens tijd wordt dat ik de stoute schoenen aantrek en die grote zalen ga doen en ook de verantwoording aanga om samen met anderen zo’n groot gezelschap te leiden, zeg maar. Je hebt heel sterk het idee dat mensen denken: het was heel leuk allemaal wat je deed, maar nu moet je maar eens groot doen.” Aan het eind van het vijf uur durende gesprek pleit Lamers voor meer geld voor de podiumkunsten. Want zoals sommige acteurs zich nu uit de naad moeten werken, dat slaat nergens op: “Tuurlijk moet je ervoor zorgen dat dat scala van toneelspelers, dat die mensen aan het werk blijven, omdat je nooit kunt voorspellen wanneer een toneelspeler iets betekent. Er zijn bepaalde toneelspelers die op hun 18e de sterren van de hemel spelen en op hun 27e niets meer kunnen. En andersom zijn er mensen die op hun 40e pas omhoog komen. Dus je moet er zeker voor zorgen, dat je iedereen zoveel mogelijk aan het werk houdt. Er wordt veel te weinig geld aan gespendeerd. Als dat wel het geval zou zijn, zouden er hele andere ideeën kunnen ontstaan. Ik vind dat heel veel toneelspelers veel te lang achter elkaar ergens aan het spelen zijn, ze moeten veel te veel werk verrichten, bij wijze van spreken. Je hebt mensen die 25 jaar lang achter elkaar die rollen staan af te draaien. Er zou in ieder geval een mogelijkheid moeten zijn om ze vrij te stellen van dat beulswerk dat ze doen. Het is een knoeperhard vak, het is zo ongelooflijk hard werken. Ik vind dat er heel veel mensen stuk gaan aan het te hard werken. Er zou veel meer geld naartoe moeten, zodat je een beetje kunt afwegen.” --------------------------------- De interviewer: Ischa Meijer Ischa Meijer nam in 1987 het enige Marathoninterview op dat plaats zou vinden en wel op Eerste Kerstdag. Samen met Jan Joris Lamers, een goede bekende, zoals hij alle gasten die hij in het Marathoninterview sprak goed leek te kennen, praatte hij vijf uur lang over een gezamelijke passie: het toneel.

Jan Joris Lamers, toneelacteur, - regisseur en oprichter van onder andere het Werkteater en Maatschappij Discordia, was de enige gast in het Marathoninterview van 1987. Ischa Meijer en hij zaten op Eerste Kerstdag in de studio om vijf uur met elkaar te praten over een gedeelde passie van de heren: het toneel. Lamers had zich in de afgelopen twintig jaar als vernieuwer van het Nederlandse Toneel opgeworpen. Als zoon van een toneelspeler/journalist en een danseres kon hij haast niet anders dan zich op de in de wereld van het theater storten, hoe graag hij ook iets anders had willen doen. In de kerstvakantie van 1987 was het verleden, heden en de toekomst van het toneel in Nederland voornamelijk onderwerp van gesprek. Lamers zag de ontwikkelingen in de podiumkunsten met zorg aan. Een zorg die uiteindelijk bewaarheid werd. Geesteskind Discordia kreeg in 2002 geen subsidie meer van toenmalig staatssecretaris van Cultuur, Rik van de Ploeg. ----------------------------------------------------- Biografie Jan Joris Lamers De goeroe van het experimenteel theater in Nederland De toneelacteur en – regisseur Jan Joris Lamers kwam op 25 maart 1942 in Amsterdam ter wereld in een rasecht kunstenaarsmilieu. Zijn vader was toneelspeler en later toneelrecensent voor De Volkskrant, zijn moeder kwam uit een geslacht van dansers. Na de oorlog werden Lamers’ ouders katholiek. Als kind – en ten tijde van het Marathoninterview – dacht hij dat die keuze was gebaseerd op een religieuze inspiratie die tijdens de oorlog was verkregen. Later vertelde zijn moeder dat aansluiting bij de katholieke kerk de zoektocht naar werk vergemakkelijkte. Maar ondertussen moest hij wel bij de paters naar school. Thuis kon alles, op school kon niets. Hij raakte er helemaal van in de war: “Mijn ouders gaven me Moeder, Waar Kom Ik Vandaan?, een Deens voorlichtingsboekje. Dat zorgde voor geweldige problemen, want ik nam het natuurlijk mee naar school.” Als kind van een toneelspeler en een danseres besloot hij schilder te worden, omdat niemand in de familie dat vak beoefende. Maar voordat hij zich op zijn achttiende toch aanmeldde bij de Toneelschool, koos hij eerst het ruime sop. Als matroos op het passagiersschip ‘Oldebarnevelt’ reisde hij naar Tahiti en Australië. Daar had hij het als zoon van de theatercriticus, inclusief geaffecteerde tongval, onder het bootsvolk niet altijd even makkelijk. Maar hij kreeg de onderofficieren wel aan het lezen van De Idioot van Dostojevski. “Ze stelden me er vragen over, leerden hele passages uit hun hoofd. Er was niet zozeer sprake van vrijheid of van broederschap, wel van een zekere gelijkheid.” Terug aan wal ging Lamers naar de Amsterdamse Toneelschool. Waarop zijn vader prompt ophield over toneel te schrijven: “Hij ging de rivaliteit uit de weg.” Lamers had moeite met de middelbare schoolmentaliteit op de Toneelschool: “Weer zo’n klasje, met gevechten tussen kinderen die zo bespottelijk samenzweerderig zaten te doen. Als alleen al de fiets van de directeur in de gang stond, werd iedereen rustiger.” Hij verzette zich daar tegen en gedroeg zich dienovereenkomstig: “Met mede-studenten Rense Royaards en Bert Jansma verzorgde ik het literaire tijdschrift ‘Fase’, dat de docenten voor de verandering nou eens geweldig vonden. We moesten toneelkritieken schrijven, maar mochten daarin natuurlijk geen kritiek op het Nederlandse toneel hebben! ’s Avonds figureerden wij bij de Nederlandse Comedie, en zorgden we ervoor zo onherkenbaar mogelijk op het toneel te verschijnen, aangezien het tijdens de toneelschoolopleiding verboden was je met beroepstoneel te bemoeien. Omdat ik niet voldoende deed, werd ik van school gestuurd.” Een aantal jaren later mocht hij dankzij tussenkomst van toneelschooldirecteur Jan Kassies toch weer lessen volgen, die in de regisseursopleiding van de toneelschool uitmondden. In 1969 kon Lamers zich gediplomeerd (toneel)regisseur noemen. Ten tijde van Aktie Tomaat (1969) – het protest van jonge toneelschoolstudenten voor vernieuwing in de theaterwereld – was Lamers al bezig te experimenteren met nieuwe vormen in het toneel. Zijn afstudeerproject – Strindbegs ‘Droomspel’ – mocht op last van de brandweer niet worden opgevoerd omdat het publiek in gaten in de vloer moest zitten. Jan Joris Lamers was hij als één van de jongste deelnemers betrokken bij de oprichting van het Werkteater (1969), en twee jaar later bij de oprichting van Onafhankelijk Toneel (1971), dit keer als één van de oudste deelnemers. In 1981 richtte hij zijn eigen repertoiregezelschap Maatschappij Discordia op. Daarmee hield zijn oprichtingsdrang niet op: hij stond aan de wieg van de Belgisch Nederlandse Repertoire Vereniging De Vere (1992) en de coöperatieve Dertijn Rijen (2006). Lamers raakte in het begin van de 21e eeuw de subsidie kwijt voor Maatschappij Discordia, wat tot een groot conflict met het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen leidde. In de media ontvlamde een felle strijd over het voortbestaan van het toneelgezelschap. Verschillende theatergezelschappen waar Maatschappij Discordia mee samenwerkte, protesteerden tegen de beslissing van staatssecretaris Van der Ploeg. Maar de subsidie kwam er niet meer. Maatschappij Discordia maakt sindsdien noodgedwongen minder voorstellingen. -------------------------------------------------------------- Hoogtepunten uit het interview "Het is een knoeperhard vak" Op Eerste Kerstdag 1987 zaten Ischa Meijer en Jan Joris Lamers gezamenlijk in een afgesloten studio van het VPRO-gebouw. Kennelijk werd er door de heren niet zoveel waarde aan het kerstfeest gehecht. Meijer wilde weten of dat in het verleden anders was geweest. “Met Kerstmis werd er gedaan alsof we een familie waren en dat leidde tot geweldige uitbarstingen. We waren niet gewend zo bij elkaar te zijn. Vader, moeder en twee zoons, een rooms-katholiek gezien. Niet van oorsprong, maar mijn ouders zijn na, of eigenlijk in de oorlog katholiek geworden, bekeerd. In de oorlog is er kennelijk iets gebeurd. Ze hebben daar geweldig veel steun aan beleefd in de oorlog. Ik heb het eigenlijk nooit goed begrepen.” Enkele jaren later zou Lamers uit de mond van zijn moeder horen dat het wel meeviel met die bekering. Het behoren tot een zuil was na de oorlog van groot belang om een baan te kunnen vinden. Het echtpaar Lamers koos voor de katholieke zuil. Over het onvermijdelijke lot van de vergetelheid dat de toneelacteur beschoren was, had Lamers het volgende te melden: “Een toneelspeler moet het maken tijdens zijn leven. Een toneelspeler wordt vergeten, een toneelspeler wordt vergeten op het moment dat hij af is en over het algemeen wordt er ook over zijn vorige rol nooit meer gesproken. Dat ligt aan de houding ten opzichte van toneelspelers, het is niet echt een gerespecteerd vak. Er wordt heel weinig gesproken, bijvoorbeeld, over wat een toneelspeler denkt uit te dragen. Er wordt wel gezegd dat ie het mooi deed, maar wat ie er nou mee moest, ja… Dat wordt door heel weinig mensen aan de orde gesteld. Ik denk dat het in veel hoofden van toeschouwers wel voorkomt, maar het komt er niet uit. Ze kijken naar die buitenkant en ze kijken naar die…, ja god, ik weet het niet, de meeste mensen zien het gewoon als een avond uit, verstrooiing.” Lamers is bij het grote publiek nooit tot grote bekendheid gestegen. Hij hield het liever kleinschalig. Maar dat kwam hem wel op het nodige commentaar te staan: “Ik ben nu 45 jaar en er is mij de afgelopen jaren gezegd dat ik veel te oud ben om in dat kleine circuit te zitten en dat het maar eens tijd wordt dat ik de stoute schoenen aantrek en die grote zalen ga doen en ook de verantwoording aanga om samen met anderen zo’n groot gezelschap te leiden, zeg maar. Je hebt heel sterk het idee dat mensen denken: het was heel leuk allemaal wat je deed, maar nu moet je maar eens groot doen.” Aan het eind van het vijf uur durende gesprek pleit Lamers voor meer geld voor de podiumkunsten. Want zoals sommige acteurs zich nu uit de naad moeten werken, dat slaat nergens op: “Tuurlijk moet je ervoor zorgen dat dat scala van toneelspelers, dat die mensen aan het werk blijven, omdat je nooit kunt voorspellen wanneer een toneelspeler iets betekent. Er zijn bepaalde toneelspelers die op hun 18e de sterren van de hemel spelen en op hun 27e niets meer kunnen. En andersom zijn er mensen die op hun 40e pas omhoog komen. Dus je moet er zeker voor zorgen, dat je iedereen zoveel mogelijk aan het werk houdt. Er wordt veel te weinig geld aan gespendeerd. Als dat wel het geval zou zijn, zouden er hele andere ideeën kunnen ontstaan. Ik vind dat heel veel toneelspelers veel te lang achter elkaar ergens aan het spelen zijn, ze moeten veel te veel werk verrichten, bij wijze van spreken. Je hebt mensen die 25 jaar lang achter elkaar die rollen staan af te draaien. Er zou in ieder geval een mogelijkheid moeten zijn om ze vrij te stellen van dat beulswerk dat ze doen. Het is een knoeperhard vak, het is zo ongelooflijk hard werken. Ik vind dat er heel veel mensen stuk gaan aan het te hard werken. Er zou veel meer geld naartoe moeten, zodat je een beetje kunt afwegen.” --------------------------------- De interviewer: Ischa Meijer Ischa Meijer nam in 1987 het enige Marathoninterview op dat plaats zou vinden en wel op Eerste Kerstdag. Samen met Jan Joris Lamers, een goede bekende, zoals hij alle gasten die hij in het Marathoninterview sprak goed leek te kennen, praatte hij vijf uur lang over een gezamelijke passie: het toneel.