POPULARITY
Gott bruukt Minschen mit apen Hart un Vertruen - so Minschen as Joseph, meent Paster Peter Schuchardt.
Stütt un Stöhn för Trumps Gaza-Plaan +++ Steiht de Lufthansa vör nee'e Streiks? +++ Tall vun Erzieher un Pädagogen in Bremer Kitas geiht trüch +++ Mann hett woll sien Familie un sik sülbens ümbröcht +++ Minschen geevt jümmer mehr Geld in Bremer Speelbank ut +++ Dat Weer
Bummelig hunnertdusend Minschen in Hamborg snackt Platt. Wi bringt de "heemliche Mudderspraak vun de Norddüütschen" ok in't würkliche Leven to'n Klingen.
Kabinett besnackt sik över Rentenpakete un minner Lasten för Gaskunden +++ Buten Amt is gegen de Initiative för de Opnahme vun palästinensische Kinner +++ Trumps Extra-Afsandter snackt mit Russland doröver dat dat Scheten ophöört +++ Bremer Justizbehöörd vermellt jümmers mehr Asylklagen +++ Rusig Weer is Schuld doran, datt in Bremer Freebäder jümmer weniger Minschen kummt +++ Dat Weer
US-Stüergesetz geiht dör +++ Russland grippt Kiew wedder mit Drohnen an +++ Flixbus-Unfall in Mecklenborg-Vörpommern: 20 Minschen verletzt +++ Bremsche Binnenbehöörd will mehr gegen Graffitis gegenan +++ Wetenschaplers vun't AWI unnersöökt Millionen Johr olen Ieskarn +++ Dat Weer
Fröher in‘ Geschichsünnerricht in de School kunn ick nix dormit anfang‘, wenn de Schoolmaster seggt hett, dat groote Völker, dat ganze Zivilisatschoon‘ „ünnergohn“ sünd. De Babyloniers, de Sumerers, de Maya, dat ole Ägypten un ganz besünners dat Römische Riek. De Römers hebbt vör 2000 Johr al Städte ut Betong buut, un 'n grooten Deel vun Europa un de Gegend rund üm't Middelmeer mit Strooten tosombröcht. De harrn 'n hoge Kultur un bet op de moderne Technik harrn de al veel vun dat, wat wi hüüt ook hebbt. Annerlei, in Rom gung irgenwann dat Licht ut un Europa is in't düstere Middelöller fulln. Nu weer mi klor, dat all de grooten Rieke ni ut 'n Överraschungsei keem‘. De hebbt ehr Stootsgebiet „erobert“. De hebbt Krieg föhrt, wenn de Lüüd ut 'n Gegend sick ni friewilli an't niede Riek anslüüten wulln. De Reeken weer ganz eenfach: Wokeen de stärkste Armee mit de besten Waffen harr, de hett dat Seggen hatt. Liekers kunn ick in mien Schooltied ni verstohn, worüm so'n Riek, dat sick so möhsom no boben prügelt hett, toletzt opholn hett to existeern. Worüm – heff ick dormols dacht – weern de ni so kloog as wi un unse Welt in unsen Stoot, in den allns so scheun blifft, as dat is? Tscha, dat heff ick an't Enn vun Koln Krieg dacht. Denn is de Ieserne Vörhang fulln un zack, weern de DDR un de Sowjetunion ni mehr dor. Mitmol weer allns anners. Un dat hett bet hüüt ni opholn anners to warrn. Un worüm is dat so? Worüm köönt wi dat ni eenfach mol so loten, wenn dat good is? Dat weer doch veel klööger. Na jo, een Minsch kann kloog un plietsch ween, overs veele Minschen sünd as de Lemminge. Wat de Chef seggt, dat ward mokt. Ook wenn de dorste Chef in een‘ Tour Rietsteeken in den Heuhuupen smitt op den wi all tosom sitten doht. Ook wenn de Chef Putin oder Trump heet. Un dorüm is mi intwüschen klor, worüm ganze Zivilisatschoon ünnergohn köönt. Overs to'n Glück gifft dat je Lüüd as Trump un Putin. So kann man an't Enn weenstern op ehr wiesen un seggen, de sünd dat ween… In düssen Sinn
Minschen schüllt den Noorden vun den Gazastriepen verlaten +++ Krankenkassen kriegen Millionen-Toschuss vun den Bund +++ Selenskyj reist na Ankara ++++ Naverkehr in Delen vun Neddersassen warrt lahmleggt +++ Minschen in Neddersassen maken jümmer weniger Müll +++ Dat Weer
Wat sick de Dinkers dacht hebbt Dat is je bilütten interessant, wat över bekannte Lüüd ut de Vergangenheit vertellt ward, ne. To Platon, den oln Philosoph to'n Bispeel, gifft dat allerhand Experten, de bilütten so doht, as harrn se Platon beter kinnt, as he sick sülms. Nu hett Platon je meist all sien Ideen as Dialoge opschreeven. Dor ünnerhölt sick denn twee, dree Lüüd – Sokrates weer dor ook gern mol mang – över de Probleeme, de de Alldag so mit sick bringt, över den Sinn vun't Leven un all sowat. Wenn ick mi dat dörlees' heff ick jümmers dat Geföhl, wat Platon sien Dialoge Satire sünd. Worüm ook ni, bi hüütige Satirikers lacht man je an un för sick ook över philosphische Geschichen, de dostellt, wo verdreiht wi Minschen eegentli sünd. Overs vertellt man dat een, de sick för'n Platon-Spezialist hölt, denn will de een an leevsten direkt dat Fell över de Ohrn trecken. Op ehrn scheun‘ Philosoph lött de Dorsten nix kom. Allns wat Platon schreeven hett is Dooternst. Dor lacht man ni över. So is dat mit annere groote Geisters je ook. Goethe, Schiller, Mozart, Lessing, Dr. Oetker, wat weet ick. Un natüürli sünd se noher all de „Söhns“ vun de Städte ut de se kümmt. Dat Graff is noch gor ni ganz dichtschüffelt, dor ward al 'n schmucke Bronzetofel an't Gebuursthuus nogelt. Mit Bloskapell un Frack un Zylinder. Mennige vun ehr harrn wohrschienli direkt in't Graff roteert. Na jo. De Schriever Theodor Storm hett jedenfalls ook sien Plakette an't Huus kreegen. Kümmt man no't Storm-Huus in Husum, denn ward vertellt, dat Storm in Husum op de Welt kom‘ is un dat he den Schimmelrieder schreeven hett. Is je ook richti. Overs schreeven hett he sien Schimmelrieder even ni in Husum, sünnern in Homaschen (Hanerau-Hademarschen), wonehm he toletzt je to Huus weer. Veellicht wormt dat de Husumer Stormexperten je so'n beten. Denn as de Moler un Bildhauer Jens Rusch ut Brunsbüttel sien Biller to'n Schimmelrieder in Husum utstelln wull, hett he ni mol 'n anstännige Antwoord vun dor kreegen. Tscha, Geschicht‘ is even, wat de dorvun mokt, de dat Seggen hett… In düssen Sinn
Ukraine-Kuntaktgrupp snackt över wiedere Hölp +++ Trump löövt EU-Politik in den Tollstriet +++ Bunnsraat snackt över kommunale Ooltschullen un Wülv +++ Bremer Lannskriminalamt befraagt Minschen wo seker se sik föhlt +++ Fährlinie Bremerhoben-Helgoland föhrt wedder +++ Dat Weer
CDU, CSU und SPD kamen bi Koalitschonsverdrag övereen +++ USA leggt neje Töll fast +++ Schoolen in Bremen schüllt Förderangebotten sülfst stüern +++ Fischfangflott schall lütter weern +++ IQ af 130: Besunners klooke Minschen drapen sick +++ Dat Weer
Dütmal stellt wi Jo bi "Wi snackt Platt" de schönste Koh vun Oostfreesland vör. Dat geiht üm Musik vun Tina Turner op Platt vun Steffi Steup un ehrn Hamborger Gitarristen Holly Petersen. Un wi wüllt nochmal an en ganz besünnern Minschen denken: an den Schauspeler vun't Ohnsorg Theater Horst Arenthold, de nu vör en poor Daag in't Öller vun blots 64 Johr storven. Bei „Wi snackt Platt“ stellen wir Ihnen dieses Mal die schönste Kuh aus Ostfriesland vor. Es geht um Musik von Tina Turner auf Plattdeutsch von Steffi Steup und ihrem Hamburger Gitarristen Holly Petersen. Und wir erinnern an einen ganz besonderen Menschen: den Schauspieler und Komödianten Horst Arenthold vom Ohnsorg Theater, der vor ein paar Tagen im Alter von nur 64 Jahren verstorben ist. Moderatschoon: Jan Wulf
Bunnsbinnenministersch Nancy Faeser hett Kriminaltallen 2024 vörstellt +++ Israel will grode Delen vun den Gazastriepen övernehmen +++ Batman-Star Val Kilmer is doot +++ En poor Minschen wegen Rook vun en Phosphorgranaat in´t Krankenhuus +++ Football: Arminia Bielefeld ut de drütten Liga glückt Pokal-Sensatschoon +++ Dat Weer
Union un SPD söökt vun hüüt op an Kurs +++ In'n Februar: En poor Minschen weniger ahn Arbeit +++ Selenskyj un Trump ünnerschrievt Kuntakt över Rohstoffen +++ Bürgermeister-Smidt-Brüch: Rööd un Autos dröfft wedder fohren +++ Landgericht Veern: Oordeel wegen Moordserie vun en Suldaat +++ Dat Weer
Mehr as 100 Minschen doot bi Eerbevern in Tibet +++ Noordkorea test nee'e Hyperschallrakeet +++ ARD strahlt Satellitenprogrammen blots noch in HD ut +++ Bremer Senaat will Soziaalutgaven daalsetten +++ Polizei un Füerwehr mit zig Insatzen wegen Storm +++ Dat Weer
Wi hebbt en plattdüütsch Schaul in Uplengen besöcht, befaat us mit goode Vörsätz, kiekt op "Glücksbringer" un stellt en Sülbstverteidigungskurs för öllere Minschen vör.
Bummelig hunnertdusend Minschen in Hamborg snackt Platt. Wi bringt de "heemliche Mudderspraak vun de Norddüütschen" ok in't würkliche Leven to'n Klingen.
Bummelig hunnertdusend Minschen in Hamborg snackt Platt. Wi bringt de "heemliche Mudderspraak vun de Norddüütschen" ok in't würkliche Leven to'n Klingen.
Parteien stellt Wahlprogramme vör +++ Düütschland-Ticket: Geld för 2025 is dor +++ Wisconsin: Schooldeern schütt twee Minschen doot +++ Bremer Behörden: Mehr un mehr Wirtschaps-Kriminalität +++ Bremerhaven: Düt Johr hunnert mal Karkenasyl +++ Dat Weer
Dat weer 1717, dor sünd teihndusende Minschen in Ostfreesland bi de so nöömt Wiehnachtsflood sturven. Frank Jakobs stellt en Musiktheaterstück vör, dat sik dormit befaten deiht un kiekt mit Interviewgäst torüch man ok op den Schutz vun de Dieken hüüttodags.
Dör hoge Meden leevt mehr Minschen in Armot +++ Tafeln hebbt wassen Problemen +++ Bund un Länner stellt Digitaalpakt 2 vör +++ Dokters an neddersässchen Krankenhüüs streiken +++ Junge Mudder starvt bi en Unfall in de Wersermarsch +++ Dat Weer
Wehrminister Boris Pistorius verlangt mehr Insatz vun Düütschland in Syrien +++ Drogenbeopdraagte sorgt sik över anstiegen Drogenkonsum +++ Veel junge Minschen betwiefeln eegen politschen Influss +++ Letzt Bodeel vun de Friesenbrüch över de Ems insett +++ Bremsche Börgerschop besluut Huusholt för tokamen Johr +++ Dat Weer
Dat is je annerlei, wonehm man sick in Oogenblick rümdrifft – överall sünd de Lüüd an snöben un an hosten. Verköhlungstied even. Dor dörft man sick je mol frogen, worüm wi uns överhaupt verköhlt. Ganz klor: Dor sünd de Viren un de Bakterien an Schuld. So will ick mi nu mol direkt an de Bakterien un an de Viren wennen: Dat wat Ju mokt, is ut wirtschopliche Sicht ni würkli kloog. Jümmers nömli, wenn Ju in so'n minschlichen Körper indringt, föhlt de sick gor ni good. In't Gegendeel: Jümmers, wenn wi Minschen vun Ju krank ward, versöcht wi all de Krankmokers lostowarrn. Un erst wenn Ju, leeve Viren un Bakterien, mit Mann un Muus in Dutt sünd, geiht uns dat weller good. Dorüm mien Tipp an Ju: Mokt uns anners krank, wenn dat denn unbedingt ween mutt. Oder noch beter: Mokt uns gor ni krank. Ju köönt sick in uns doch genauso good vermehrn, ohn‘ dat wi wat dorvun markt. Denn kunnen Ju uns tosom mit Ju'n Kinners, Enkels un Urenkels to'n Bispeel scheun op'n Sünndag-Nomeddags-Spazeergang över de Lever loopen, un all tosom weern tofreeden. Overs nä: Wenn Ju bi uns intreckt, fangt wi an, uns kodderi to föhln. Kinnt Ju Viren un Bakterien sick överhaupt ünner'neen? Ick meen, dat gifft blang de vun Ju, de för Verköhlung bi uns Minschen tostänni sünd je ook noch annere: Ebola, üm blots een‘ to nööm‘. Doröver köönt wi Minschen sogor dootblieven, un ick kann Ju verseekern, doot blifft wi gor ni gern. Ju köönt sick je mol tosomsetten un dat besnacken. Lot‘ uns Minschen anstatt to snööben doch leever luud lachen. Oder bringt uns dorto, dat wi all gegenöver, de uns wat froogt, blots noch de reine Wohrheit seggt. Dat weer doch 'n Winn-Winn-Situatschoon. Tscha, veellicht heff ick Ju mit düsse Wöörd je op wat bröcht. Un wenn dat so ween schull, denn wennd‘ sick vertruunsvull an unsen Gesundheitsminister. Kann wenn, dat de dorste Minister nästed Johr 'n annern Noom hett, overs Ju kriegt dat wiss trech... In düssen Sinn
In Alldag bün ick je Busfohrer, ne. Tomeist fohr ick Reisebus. Dat is overs ni jümmers so. Mitünner steiht op mien Fohropdrag ook „SEV“. Dat heet „Schien'-Erstatz-Verkehr. Is dat de Fall, fohr ick no irgendeen Bohnhoff. Oftmols no Hamborg oder Kiel un vun dor no annere Bohnstatschoon‘. Dat passeert jümmers, wenn de Iesenbohn op de jeweilige Streck‘ jüst ni fohrt, wat je leider gor ni so selten passeert. Annerlei. Wenn man jedenfalls an den Bohnhoff ankom is, no den man hen schall, – tomeist is dat ook de ZOB dorblang – denn ward dat erstmol figeliensch. Op so'n Fohropdrag steiht to'n Bispeel in de erste Reeg: „Hamborg ZOB.“ Mehr ni. An den dorsten „Zentraln Omnibus-Bohnhoff“ gifft dat overs bummeli 20 Haltesteeden. Noch dorto drängelt sick mitünner vör un achter een‘ noch'n ganzen Schwung annere Busse, de in‘ Schien‘ersatz ünnerwegens sünd un de ehr Fohrers ook noch ni so recht weet, wo se eegentli holn schüllt. Wat'n Gewusel. Steiht man verkehrt, kriegt man sick fix mit de Linienfohrers in de Plünn. Tscha, un wenn de Iesenbohn-Fohrgäste an de Wiestofel vöör an‘ Bus seht, dat man SEV fohrt, kümmt se oftmols al vun alle Sieden anrennt wenn man noch gor ni anholn is. Dat kümmt een as Fohrer vör, as wenn man mit 'n Foder-Ammel dör 'n Heunerstall löppt. Ick kann dat verstohn. De Lüüd sünd trech mit Jack un Büx, weil se to'n Deel al dreemol so lang ünnerwegens sünd, as normol. De sünd bet to'n Anslag in‘ Utnohmetostand. Irgendwie tüddelt sick dat an Enn overs doch allns trech, sülms, wenn dat meern in de Nacht is. De Lüüd sünd ook würkli dankbor, wenn se ennli dor sünd, wo se henwulln. Un wat is de Moral vun de Geschicht? Na jo, Iesenbohn fohrn kann bilütten tehmli an de Nerven gohn. Dormit vertell ick nix Niedes. Overs de Lüüd vun de Bohn-Sellschopen un de ut Verkehrs- un Ümweltministerium künnt sick würkli freun, dat jümmers noch so veele Minschen bereed sünd, sick op düssed Reise-Lottospeel intoloten... In düssen Sinn
Hebbt Ju al mol wat vun Parasiten heuert, de „Lütte Leberegels“ heet? De sünd veellicht dösig. De künnt blots överleeven, wenn Schoop, Snecken un Miestriebels (Ameisen) op desülbige Koppel levt. Un dat geiht so: De utwussen‘ Egels sünd in de Leber, genauer geseggt in de Gallngänge vun Schoop to Huus. Dor leggt se ook Eiers, de denn dör'n Darm vun't Schoop no buten kümmt. Mit 'n beten Glück kruupt nu 'n Sneck över de Schoopkötels mit de Egeleier bin un fritt wat dorvun. In‘ Darm vun de Sneck slüppt de Larven ut de Eier un kruupt vun‘ dor in de Lung, wonehm se de Sneck so lang argert, bet se 'n beten Sliem mit de Larven dorbin uthosten deiht. Jüst op düssen Sliem hett dat nu 'n bestimmte Miestriebel-Oart afsehn. So langt 'n ganzen Schwung Egel-Larven in 'n Miestriebel, wo se sick sick in't näste Stadium verwannelt. Se blievt denn erstmol in Darm. All, bet op een. De wannert in‘ Kopp vun de Miestriebel, wonehm se sick in't Nervensüsteem inklinkt. Vun dor an geiht de Miestriebel obends ni mehr no Huus in't Nest, sünnern se krabbelt op'n hogen Grashalm un bitt sick dor boben fast. Wenn nix passeert, kümmt se morns to Arbeid dohl, üm obends weller op'n Halm to krabbeln. So lang, bet 'n Schoop den Halm mit de Miestriebel opfritt. In't Schoop kinnt sick de lütten Egels genau ut, denn wenn se ut de verdaute Miestriebel rut sünd, beugt se in Schoopsdarm direkt in Gallngang af. Dor ward se groot un leggt Eiers för den nästen Törn. Verrückten Krom gifft dat, ne. Overs een Sook lött mi ni los: De Ümprogrammeerung vun de Miestriebel, so dat se obends op'n Halm krabbelt. Kann man dat ni op uns Minschen anwennen? Ick wurr to'n Bispeel gern bi mennige Autofohrers inprogrammeern, dat se eenfach tosom mit all de annern losfohrt, wenn de Ampel för ehr op greun springt – dat se ni so lang rümnusselt eher weller rot is. Na jo, veellicht weer dat ook 'n beten överdreeven, de Lüüd dorvör so'n dösigen Egel in' Bregen to setten. Liekers: Man mutt sick wunnern, wat de Natuur sick allns utdinkt… In düssen Sinn
Zentraalraat vun de Juden foddert militärisch Hölp för Israel +++ Bunneswehr maakt sik praat, Minschen ut'n Libanon to halen +++ Harris geiht mit Stütt vun ehr Partei in'n Wahlkampf +++ Jümmer mehr Rentner gaht arbeiden +++ Bekennerschrieven na Bahnanslääg woll nich echt +++ Dat Weer
Gefangenuttusch warrt bekriddelt +++ USA achten Sieg vun de Oppositschoon in Venezuela +++ Gootachten twiefeln wat in den Huusholt allens recht togeiht +++ Koopkraft vun Minschen in Bremen kladdert na baven +++ Spinnen-Eier op Frachter maakt Fachlüüd Scherereen +++ Dat Weer
Siet 'n Wiel bün ick Busfohrer. Dor heuert man je automatisch mit, wat de Lüüd in de ersten poor Reegen so vertellt. Un mitünner kümmt dor recht drullige Sooken bi rut. So hett annerletzt 'n söbenjährigen Jung sien Schoolkolleg froogt: „Segg mol, wann starvt Putin eegentli?“ Dorop de anner: „Wat is 'n Putin?“ Jo, un vörige Week bün ick mit 'n Reisegruppe in Richtung Hamborg ünnerwegens ween. De Lüüd weern overs al lang ut de School rut. Nu keem‘ wi op de A23 an de Buusteed bi Pinneberg vörbi. Dor, wo ümmer Stau is. Dat kann man jeden Dag in de Verkehrsnorichen heuern. Wi sünd dor also op de linke Sied vun de Autobohn langnusselt, weil de Stroot op de rechte Sie nied mokt ward. Dor stunnen jede Menge Lastwogens, Walzen, 'n groote Teermoschien un 'n Barg annered Speziolgerät. Wat man overs ni sehn kunn, dat weern Minschen, Buuarbeiders. Un wi harrn ni Sünndagobend, dat weer meern in de Week morns halvi negen. Drööge Luft harrn wi ook. Beste Bedingung‘ also, üm so'n Stroot trech to moken. Dor gung dat achter mi los: „Wo sünd de Lüüd denn, hebbt se keen Tied to arbeiden?“ Denn 'n annern: „Oh, dor, ick seh‘ een – dor noch een…“ Op de gesamte Buusteed, de so bummeli fief Kilometer lang is, weern genau dree Buuarbeiders ingang, würkli. „Mol kieken, wat sick bet hüüt Nomeddag verännert, wenn wi hier weller lang komt.“ Nomeddags Klock veer, keem‘ wi dor in de anner‘ Richtung lang. Un achter mi gung dat weller los: „Dat is je as bi so twee Billers, bi de man de Ünnerscheede rutfinnen mutt.“ „Also ick seh‘ ni, dat sick dor wat verännert hett.“ Denn 'n annern: „Nu heff ick dat! Een Arbeider is no Huus gohn.“ Tatsächli, nu weern blots noch twee Lüüd op de ganze Buusteed. „Ach dorüm schall dat noch bet nästed Johr duuern. Mit twee, dree Arbeiders schaffst je nix wech.“ Ut 'n anner Eck: „Kann man dat ni eenfach so loten?“ „Nä, dor sünd doch noch gor keen Streeke op de Fohrbohn.“ „Och, de kann man sick doch dinken…“ Tscha, veellicht schull de Verkehrsminister ook mol so'n Bustour mitmoken… In düssen Sinn
Ampel-Koalitschon bringt Huusholt-Striet to Enn +++ Grootbritannien steiht vör Machtwessel +++ Staatsgerichtshoff vun Bremen hett mit Börgerschaftswahl to doon +++ Regerungskoalitschon Neddersassen striedt sick över Betahlkort för Minschen op de Flucht +++ Düütsche Football-Natschonal-Mannschaft drapt in dat EM-Viddelfinaal op Spanien +++ Dat Weer
Europawahl 2024 geiht vundaag in de Nedderlannen los +++ Hoochwater in Süüddüütschland löppt suutje af – dat süht jümmers noch leeg ut +++ Bunnsverwaltungsgericht to dat opsette Parken +++ Vele Dokters in Bremen finnt nüms, de de Praxis övernimmt +++ Füer in Heim för ole Lüüd in Verden: twee Minschen doot +++ Dat Weer
Bunnsregerung seggt ja to EU-Bitreden vun de Ukraine, al Vörutsettens sünd inlööst +++ Groten Slag gegen Verbreken in´t Internet schafft +++ Nordkorea schickt Ballons mit Schiet un Dreck na Südkorea +++ Brem`sche Börgerschaft besnackt sik över Gewat an Schoolen +++ Tall vun Minschen, de en düütschen Staatsbörger warrn will in Neddersassen 2023 op Höchststand +++ Dat Weer
Wi hebbt dat je 'n beten good hier op't Land, ne. Bi mi to Huus is dat to'n Bispeel so, dat ick, wenn ick mi op't Fohrrad sett un losfohr, no dree Minuten so wiet wech vun allns bün, dat ick keen Huus mehr sehn kann. Bi uns in Windbargen, liekers wi „Wind“ in Ortsnoom hebbt, is dat sogor so, wat dat noch veele Steeden in't Feld gifft, vun de ut man keen eenzige Windenergieanlog sehn kann. Overs dat ward sick wiss ook bald ännern. Dor bün ick gor ni Bang üm. Nu keem mi annerletzt, as ick so op't Rad dör de Wischen fohrt bün, 'n Gedanke. Ick heff an so'n Steed Rast mokt, vun de ut man blots all de schmucken Bööm un all de annern Planten sehn kunn, de nu weller vull in Saft stoht. Dorbi gung mi dör'n Kopp, wat man so in de Norichen över Krieg un de ganzen annern Slechtigkeiten leest, heuert un süht, de de Minschen op de Welt sick gegensiedig andoht. Dor heff ick bi mi dacht: Wo weer dat, wenn dat op unsen Planet‘ keen Minschen geev, de sick gegensiedig ümbringt un bi de een den annern sogor noch dat Swatte ünner de Fingernogels rutpröökelt? Vun mi ut kunnen ook all de annern Tiern wech ween, de sick gegensiedig opfreeten doht. All, bet op de Immen veellicht, de dorför sorgt, dat all de smucken Planten wiederbestoht. Wo freedlich dat denn hier weer, kann man sick meist gor ni utmoln. Wo freedlich un ook wo smuck. Schoodt weer dat veellicht blots dorüm, dat sick denn keen Minsch all den smucken Freeden bekieken kunn, üm dor veellicht 'n scheuned Gedicht oder 'n Leed över to schrieven. Dummerwies schrievt wi Minschen overs ni blots Gedichte. Gau sünd wi dorbi, Tulpen smucke Planten un Giersch Unkruut to nööm‘. Düt dörft blieven, dat mutt wech. Sünd Planten eegentli Bang vör Vegetariers oder Veganers? Man weet dat ni. Vör de Industrie – kunn ick mi vörstelln – hebbt Planten wiss Bammel, weil de Planten je de Fabriken un so wieder in Weg stoht. Na jo, dat is je so un so blots 'n lütted Gedankenspeel. Liekers: So lang de Bööm un de Bloom noch dor sünd, warr ick dat geneeten, mi ehr to bekieken... In düssen Sinn
Nu is dat al 'n poor Weeken her, dat ick tosom mit Jens Rusch in't Marner Skotklub-Museum Goethe sien ersten Faust op Platt leest heff. Dat mokt wi morn Nomeddag Klock dree an de Steed sogor noch eenmol mehr. Un allmähli ward mi klorer, üm wat dat in düssed ganz besünnere Stück ut de Literatuur-Geschicht geiht. Nu erst, wo ick mi al bummeli 50 Johr op de Welt rümdriev. Dor keem mi een Gedanke: Fröher hett man den Faust oder annere Klassiker in de School leesen, dörarbeiden un düüden musst. Besünners veel Lust harrn de 15- un 16-jährigen dormols al ni dorto. Un wenn se dormit trech weern, hebbt mennige vun ehr nie weller 'n Book anfot‘. Un wenn dat dormols al gohn harr, denn harrn de Schöölers sick – so as dat hüüt is – Tosomfotung‘ vun den Text, ut' Internet rünnerlod‘ oder as Video bekeeken, dat Ganze achteran noch 'n beten in eegene Wöörd tosomkrickelt, un denn weern se dormit dör ween. Veellicht schull man mit den Stoff eenfach anners anfang‘. Veellicht schull man erstmol 'n Froog an‘ Anfang stelln, as: „Weer Goethe 'n Swienjack?“ Ick meen, op de Froog, kann ick no mien niedet, no mien plattdüütsched Studium vun‘ Faust ganz klor „Jo“ seggen. Overs ni blots dat. Goethe kunn de Minschen good achter de Oogen kieken. He hett opwiest, dat so'n Swienjack vun Tied to Tied in all vun uns steekt. Annerlei, mit wat för'n Geslecht wi op de Welt kom‘ sünd. Wi kriegt den Hals eenfach ni vull. De een‘ kriegt den Hals ni vull vun Sex, de anner‘ vun Geld, Macht oder Anerkinnung, vun verrückte Sooken oder vun Alkohol un Drogen. Jedeneen hett sien Pries, för den he oder se ook de besten Vörsätze över de Kant‘ schuuvt. Ganz egol, wat man 'n Latzbüx, 'n Kiddelschört oder 'n Talar anhett. Dat hebbt Goethe un mennige annere ut sien Tied so good op'n Punkt bringen kunnt, as man dat hüütigendoogs kuum noch finnd. Un wenn man hüüt fordert: „Wees doch mol 'n beten minschli?“ denn schull man genau doröver nodinken, wat man sick dor wünscht… In düssen Sinn
Gewarkschuppen foddert högeren Minnestlohn +++ G7 eenigt sik op Utstieg ut de Köhlen bit 2035 +++ Bremens letztet Köhlenkraftwark geiht vun't Nett +++ Se snackt över de Problems an de Robinsbalje +++ Seenootredder söökt na Minschen, de misst ward +++ Dat Weer
Brügg in de USA fallt tohoop: Woll söss Minschen doot +++ Israel: Hogen Hamas-Kommandöör is doot +++ Utsichten: Woneem löppt de Wirtschap hen? +++ Vunnamiddag: Fre'e Fohrt op A 27 twüschen Bremen un Bremerhaven +++ Düütsche Footballers winnt gegen de Nedderlannen +++ Dat Weer
De Dichter Johann Friedrich Dirks weer düt Johr 150 worrn. Frank Jakobs hett sik mit den Minschen, de Gedichten un den glieknamigen Literaturpries in Emden befaat.
Dat geiht üm en jung Deern ut de Ukraine, de jüst bi`n plattdüütschen Leeswettstriet wunnen hett, wi kiekt noch mol op de Sprakencharta, de köttens Thema in`n Bundesdag ween is, un gaht mit demenzkranke Minschen in`t Heimatmuseum. Wat to`n Lachen gifft`ok
Unfälle in Bremen un Neddersassen wegen Ies op de Straten +++ Drepen wegen Schützenpanzer „Puma“ +++ EU-Staaten hollt wedder Raat öber den Gaspriesdeckel +++ 36 Minschen bi Trudeleen versehrt +++ Argentinien fiert WM-Titel +++ Dat Weer
In'n November: weniger Minschen ahn Arbeit +++ Kabinett: Fachlüüd schüllt eenfacher na Düütschland kamen +++ Landdag in Neddersassen stimmt af över Krisenpaket +++ Kunferenz vun de Binnenministers will dat Üm-un-Bi beter afsekern +++ Kummt Ordeel to den Impf-Schandaal in Schortens +++ Dat Weer
Debatt doröver, wenn een en düütschen Staatsbörger werrn will: FDP is will dor nich ran +++ Nich noog Munitschoon: Klingbeil verlangt flinke Reaktion vun de Industrie +++ Proteste in China: Hunnerte vun Minschen gaht op de Straat gegen de Corona-Politik +++ Tokunft vun de Bremer Binnenstadt: Hannel un Politik besnackt sik +++ Football-WM: Düütschland behollt Kansen op de Runn vun de letzen 16 +++ Dat Weer
Diesmal berichtet Gerd Spiekermann von seiner USA-Reise wieder aus seinem Hotelzimmer. In Boston beklagt er sich über die Tücken der modernen Bezahl-Technik. "You're welcome" Hi guys un Moin, Moin ut Boston. De Lüüd hier in Amerika, dat heff ick ja al'n paarmal seggt, dat sünd fründliche Minschen, de Di ook geern helpen doot. Un wenn Du denn mit dien 'Thank you very much' kümmst, denn heet dat foots: You're welcome. Up düütsch: Heff ick geern doon. Nu schall een dat ja ook nich överdrieven un loten bi jede Gelegenheit anner Lüüd för sick arbeiten, over hier in Boston gifft dat een wunderbar Bus- un U-Bahnnetz un dorför bruukst du een Wekenkort un de gifft dat blots an'n Automaten mit Kreditkort un an so een Automaten sünd dusend Knööp un Slitzen, flimmert Lampen över een lüürlütt Display un snackt egolweg een Automotenstimm mit Di: 'Cannot read your creditcard' oder sowat. As wi us denn de eerste Wekenkort besorgen wullen, stunnen wi een beten verloorn an dissen Schiet-Automaten un drücken up de Knööp rum, as een Fro von de U-Bohn in ehr Uniform us to Hülp keen, de sick use Murkseree nich mehr mit ankieken kunn. Zack, Zack, 1,2,3 - un wi harrn use Wekenkort. Thank you. You're welcome. No ene Week mussen wi de Kort upfüllen - mit use Kreditkort, un wat wull dat Glück: de sülvige Fro harr wedder Deenst un stunn wedder an den Automoten. Ick ja glieks up ehr los un hool ehr de Kort vör de Nees. Please. Un se hett us wohrhaftig nochmol hulpen. Zack, Zack, 1,2,3. Thank you very much. You're great! Se schuddel mit‘n Kopp un miemel wat för sick hen, wat ick overs nich verstohn heff. Klung as 'Bloody‘ stupid'. Schietendösig. Doch nee, ick heff mi bestimmt verhöört. Sowat dröövt de gor nich seggen in ehr Uniform. Bye, bit to‘n neegsten Mol. Hier gibt es mehr Plattdeutsch: Podcast: Die plattdeutsche Morgenplauderei "Hör mal 'n beten to" als als kostenloses Audio-Abo für Ihren PC: https://www.ndr.de/wellenord/podcast3096.html Die Welt snackt Platt: Alles rund um das Thema Plattdeutsch: https://www.ndr.de/plattdeutsch
Annie Heger macht sich über drei ganz banale Haushaltsgegenstände Gedanken. "Dree Saken" Maal en echt banaal Thema vandaag. Achtung: Wat hebbt Duschkoppen, Kloschöttels un Fensters gemeensaam? Richtig, se sünd al dree Dinge, de wi elke Dag bruken. Hier un ok güntsied an d' anner Kant van de Atlantik in de USA! Man dat sünd ok dree Dinge, de in Amerika heel un dall anners sünd as bi us. Duschkoppen sünd meist an de Wand fast angebrocht, also nich so as hier in Düütschland, dat an de Bruus en Slauch is un man dat Ding den in so en Holler an d' Wand faststeken kann. Ick find dat ja in de USA sowat van unlogisch un ick hebb mi al so männig Maal verrenkt, daarmit de Waterstrahl an all de wichtigen Steen van mien Körper ok ankummt. Kloschöttels hebbt nienich en Upfangbecken, de sonöömt "Flachspüler" kennt een blots in Düütschland. Un um den to spölen mutt een en Henkel andaaldrücken, daar gifft dat meist keine Drückknöppe daarför. Un de Klospölen spöölt nich blot, nee de suugt ok noch to glieke Tiet un allens dreiht sik in Kringels, wat Du to de Welt uthebben wullt de Ofloop andaal. Dat amerikaansch WC is an Enn aver doch de düütsch Toilette ähnlich, daar hebb ik in Japan noch heel anner Saken beleevt. Daar hett de Pott nämlich Tirili und Tirilaa maakt as en Vögel, daarmit anner Minschen nich hören, wat Du daar … naja, aver Fensters in Düütschland sünd echt so richtig anners as in de USA. Daar kannst Du dat Fenster bloot hoog un andaal schuven. Nich as us Fensters up Kipp of vull open to maken. Nich an to denken för en Düütschen sien leevstet Stoßlüften uptogeven. Wo kann't angahn, dat sik wat so unnerscheden deit, ofschoon wi in en globaaliseerten Welt leven. Un waarum finnen de dat so beter un wi dat even so? Vellicht weer dat wat, dat wi as verscheden Kultuuren un Lannen noch an Enn wat vannanner lehren? Hm … an Enn is dat Thema vielleicht doch nich so banaal. Hier gibt es mehr Plattdeutsch: Podcast: Die plattdeutsche Morgenplauderei "Hör mal 'n beten to" als als kostenloses Audio-Abo für Ihren PC: https://www.ndr.de/wellenord/podcast3096.html Die Welt snackt Platt: Alles rund um das Thema Plattdeutsch: https://www.ndr.de/plattdeutsch
CDU bekriddelt wat bi dat Topp-Drepen vunwegen de anstiegen Priese rutkamen is +++ Polizei sett een Minschen na Scheten op US-Opmarsch fast +++ NATO ünnerschrifft de Protokolle över´t Mitmaken för Finnland un Sweden +++ Italiensche Regerung besluut den Nootstand, vunwegen dat böös dröög is +++ Swienspest: Vun hüüt af an gellen nee´e Oplagen för Bedrieve in dat Emsland +++ Dat Weer
Kassendoktors verlangen Ut för Corona-Test för ümsünst +++ Neje Regeln un Gesetze gellen för Minschen in Düütschland +++ Vele Dode bi Angreep in de Ukraine +++ Grundstüür warrt nee utrekend +++ Düchtig Gewidder sett Füer in Gang +++ Dat Weer
Ist Thomas Lenz morgens mit dem falschen Fuß aus dem Bett aufgestanden? Jedenfalls mokiert er sich darüber, dass am Nachbartisch Intimitäten ausgetauscht werden. "Knutschen" Is dat schön, wenn twei Minschen sik moegen un noch miehr as moegen, sik leiw hebben! Man moet dat uträkend dor sein, wo ik mien Rauh hebben will? Annerletzt op Krögger Korl sein Gordenterrass. Also: hei noemt dat Ding Gordenterrass, wiel achter dat Hus sein Gorden liggt. Man de Terrass liggt vör dat Hus, un dor ruscht op de Strat de Autos vörbi. Eendoont. Op düsse Stratenterrass kannst di liekers verhalen, normalerwies, wenn nich grad weck Frischverleevte sik an de Nahwerdische de Tungen in den Kopp sticken würrn. Ik mag se je ok, de Leev, man nich dat schmatzen, wenn ik blangenbi mien Nahmeddag-Kaffe geneiten will. Ik sitt dor also mit mien Fründ, he grient, ik treck schef Schnut un seggt: Kiek di dor de Höhlenforschers an! De stickt so deep ineinanner fast, sowiet kümmt normalerwies nichmal de Tähnböst! Hei grient un seggt: Lat sei doch! Ik dorgegen kam in Swung: Un de dor, de jungschen, kiek, as'n Huulbessen, de soegt sik gradto anenanner fast! Dor moetst je Bagen hebben, dat dor nich Knutschflecken op de Tung trüggbliewt. Mien Fründ wedder, grient un seggt: Lat sei doch! Ik kiek verbast, will de mi verklapsen? En anner Poor, al beten in de Johrn kamen, gnabbelt ok anenanner rüm, man mehr so as twee Müüs oder Rotten, mit de Tähnen, de biet sik je binah anenanner fast! Ik wies mien Fründ op de ok hen, man wat makt de Kerl? Bögt sik na mi röwer, un zack heff ik'n fixen Söten op de Stirn, he lacht un seggt: Wenn du nix tau griesmulen hest, büst du nich taufräden, ne? Pff! De spinnt je woll! Hier gibt es mehr Plattdeutsch: Podcast: Die plattdeutsche Morgenplauderei "Hör mal 'n beten to" als als kostenloses Audio-Abo für Ihren PC: https://www.ndr.de/wellenord/podcast3096.html Die Welt snackt Platt: Alles rund um das Thema Plattdeutsch: https://www.ndr.de/plattdeutsch
Gerd Spiekermann ist während seiner Amerikareise am westlichen Ufer des Missouri in St. Louis angekommen und ist von der Freundlichkeit der Menschen überwältigt. You´re Welcome! Hi guys! oder Moin, Moin ut St. Louis/Missouri. Ick heff ja jümmers dacht, wi in Düütschland, wi weern enigermoten nette un höfliche Minschen, overs gegen de Amerikoners, vör all de hier in St. Louis, stoht wi ja in de Welt as een Holtpluck. Kümmst du hier in een Loden, Bohnhoff oder Lokal, denn heet dat foors: How are you doing? Wo geiht di dat? Un du seggst: Fine! And you? Un denn höörst du: I´m fine too. Mit geiht´t ook goot. Un denn eerst seggst du, wat du wullt. Hest du kregen, wat du wullst un du bedankst di, denn heet dat foors: You´re welcome. Weer mi een Vergnögen, heff ick geern för di doon Hier kann dat ook angohn, dat een Autofohrer an een rode Ampel sien Schiev eenfach so dooldreiht un seggt: Have a nice day! Schönen Dag noch. Letzt güngen mien Fro un ick ´s ovends noch even um´t Huus to, as wi achter us höörn: Wi wish you a very beautiful evening! Een wunnerschönen Ovend noch. Stell di mol vör, di snackt bi us een von achtern up de Stroot eenfach so an: Ick wünsch di noch een wunnerschönen Ovend! Wat denkst du denn? Mol ehrlich! Du denkst, de hett se woll nich mehr all oder: Dat is een Överfall! Overs nee, dat bün ick, retour ut Amerika. Hey man! Un wenn ick denn noch in diene verdatterte Visage kieken do, denn segg ick: You´re welcome! Weer mi een Vergnögen! Glöövst du nich? Ick ook nich! Bye, bit to´n neegsten Mol. Die Welt snackt Platt: Alles rund um das Thema Plattdeutsch: https://www.ndr.de/plattdeutsch
Werner Momsen liebt es auf der Bühne zu stehen, aber genauso sitzt gern er gern auch einfach mal im Garten, um Tiere zu beobachten. Insektenhotels Dag ok, Momsen hier. De Popp ünner de Minschen. Mi interessert, ob ji ok all Zimmer bi jo in'n Goorn vermeden dot. Gratis-Airbbnb quasi. Also, ob ji een Insektenhotel hebbt. Hebbt jo intwischen veele. Un ob dor bi jo all mol een binnen weden is. Ik glöv bi dat von mien Achtermann sünd de Zimmer entweder to lütschest oder nich richtig utstatt, do hett siet Joahren keen Imm, Ruup oder Käver in slapen. Ik meen, dat dö jo ok rekken, wenn de dor bloots för een Schepperstünnen ringahn döen, aber dat Ding kiegt se sik jo nich mal an. Is de Hummel von vondaag to anspruchsvull? Slöpt de leber bi sien Nahbor, wiel dat Hotel von em beter is? Viellicht hebbt Immen un Hummeln intwüschen ok all Bewertungsportale, wo de sik bescheed seggt, wo man hingahn kann un wo nicht. Oder mut man dat mit Fröhstück anbeden? Aber wo schall man den jümmers de ganzen frischen Pollen hernehmen? Dat Problem is, dat ik noch ni ut een von düsse Hotels een rin oder rutflegen sehn hebb. Oder kann ik nich kieken? Ik heff jo den Vedacht, dat de ganzen Neeboten von Hotels, de intwüschen in use Goorn rümstaht, bloots Dekoration sünd un erfunnen wurden, dormit wi up Landutflögen wat to köpen hebbt. Ik hebb all dacht, dor mol Kameras vör uptostellen, aber keen kiekt sik dat denn daagelang an? Dat must du jo in Echttiet kieken. Daag un nacht! Dor mutt man denn Urlaub nehmen üm to kieken, ob in dien Hotel, jemand binnen is. Dor föhr ik denn aber leber sülms in een Hotel. Ok, wenn't bloots för een Scheeperstünnen is... Hummel, Hummel! Hier gibt es mehr Plattdeutsch: Podcast: Die plattdeutsche Morgenplauderei "Hör mal 'n beten to" als als kostenloses Audio-Abo für Ihren PC: https://www.ndr.de/wellenord/podcast3096.html Die Welt snackt Platt: Alles rund um das Thema Plattdeutsch: https://www.ndr.de/plattdeutsch
Für Gesche Gloystein ist ihre Küche das Paradies auf Erden, voller Gewürze und Kräuter, das alle Sinne anspricht. In de Lucht liggt Zimt un Koriander. Wenn ik de Ogen dicht maak, kunn ik menen woller in Indien to ween. Dat Rezept för dat Curry hett mi mien Gastmudder dor bipult. Nu mutt dat noch en beten simmern, "The flavors have to get married" hett se dorto seggt. "De verscheden Aromen schallt freen." Dat Bild het mi goot gefallt. Nu hebb ik Tiet dor min Kökenschattkist to gahn, Dat is egens keen Kist, man en lütt Book. Dorin finn ik all de Rezepten woller, de nich in Kookböker oder in`t Internet staht. Un tüschen de Sieden steiht ok mien Leven in Rezepten. Dat fangt an bi de Rouladen van mien Grootmudder, ok de Höhnerzoppen van mien Mudder is dorbi. Düsse Sieden sünd echte Familien-Ervstücken. Wieter achtern kummt denn de Rezepten, de ik sülvst tosomen traen hebb: De leckeren Salat van de Goornfier in mien Unitiet, van een Bekannte, de ich nie nich woller sehn hebb. Man ehr Rezept is bi mi bleven. Un so ok en Deel von ehr un van düsse Tiet. Dat Brotrezept van een Kollegin van fröher, hier is ok se, op mien Sieden in krakelige Handschrift. Blangebi de Rezepte, sünd ok all de Minschen tüschen mien Sieden, de mien Leven besünners maakt. Nu is mien Curry meist klor, Un ik komm woller bi de Sieden mit dat Rezept dorto an. Noch en poor Bläre Koriander baven op un wi köönt eten. Hebbt ji ok so een besünnern Kookbook?
Butenministersch Baerbock warrt in de Ukraine fohrn +++ Gasspieker in Rheden warrt langsam wedder opfüllt +++ Düütsche Astrunaut Maurer is trüch op de Eer +++ Meret Becker kriegt Emder Schauspeelpries +++ Alkoholmissbruuk bi Kinner un junge Minschen gung wegen Corona trüch +++ Dat Weer
Macron hett wunnen, veele sünd froh +++ US-Minister Blinken un Austin in Kiew +++ Utgaven för Wapen so hooch as noch nie nich +++ Tokunft vun Premium Aerotec +++ Mehr as 400.000 Minschen op de Osterwies +++ Dat Weer
Russland will wat to de Planen för dat Levern vun Gas seggen +++ Tall vun Minschen ahn Arbeit in´t Land Bremen un Neddersassen geiht trüch +++ Bremer IS-Anhangerin wedder in Düütschland +++ Ärzte an Gemeend-Krankenhüüs laat Arbeit liggen +++ Gericht seggt een för allemal ja to Wesertunnel vun de A281 +++ Dat Weer