Podcasts about minschen

Minschen schüllt den Noorden vun den Gazastriepen verlaten +++ Krankenkassen kriegen Millionen-Toschuss vun den Bund +++ Selenskyj reist na Ankara ++++ Naverkehr in Delen vun Neddersassen warrt lahmleggt +++ Minschen in Neddersassen maken jümmer weniger Müll +++ Dat Weer

Wat sick de Dinkers dacht hebbt Dat is je bilütten interessant, wat över bekannte Lüüd ut de Vergangenheit vertellt ward, ne. To Platon, den oln Philosoph to'n Bispeel, gifft dat allerhand Experten, de bilütten so doht, as harrn se Platon beter kinnt, as he sick sülms. Nu hett Platon je meist all sien Ideen as Dialoge opschreeven. Dor ünnerhölt sick denn twee, dree Lüüd – Sokrates weer dor ook gern mol mang – över de Probleeme, de de Alldag so mit sick bringt, över den Sinn vun't Leven un all sowat. Wenn ick mi dat dörlees' heff ick jümmers dat Geföhl, wat Platon sien Dialoge Satire sünd. Worüm ook ni, bi hüütige Satirikers lacht man je an un för sick ook över philosphische Geschichen, de dostellt, wo verdreiht wi Minschen eegentli sünd. Overs vertellt man dat een, de sick för'n Platon-Spezialist hölt, denn will de een an leevsten direkt dat Fell över de Ohrn trecken. Op ehrn scheun‘ Philosoph lött de Dorsten nix kom. Allns wat Platon schreeven hett is Dooternst. Dor lacht man ni över. So is dat mit annere groote Geisters je ook. Goethe, Schiller, Mozart, Lessing, Dr. Oetker, wat weet ick. Un natüürli sünd se noher all de „Söhns“ vun de Städte ut de se kümmt. Dat Graff is noch gor ni ganz dichtschüffelt, dor ward al 'n schmucke Bronzetofel an't Gebuursthuus nogelt. Mit Bloskapell un Frack un Zylinder. Mennige vun ehr harrn wohrschienli direkt in't Graff roteert. Na jo. De Schriever Theodor Storm hett jedenfalls ook sien Plakette an't Huus kreegen. Kümmt man no't Storm-Huus in Husum, denn ward vertellt, dat Storm in Husum op de Welt kom‘ is un dat he den Schimmelrieder schreeven hett. Is je ook richti. Overs schreeven hett he sien Schimmelrieder even ni in Husum, sünnern in Homaschen (Hanerau-Hademarschen), wonehm he toletzt je to Huus weer. Veellicht wormt dat de Husumer Stormexperten je so'n beten. Denn as de Moler un Bildhauer Jens Rusch ut Brunsbüttel sien Biller to'n Schimmelrieder in Husum utstelln wull, hett he ni mol 'n anstännige Antwoord vun dor kreegen. Tscha, Geschicht‘ is even, wat de dorvun mokt, de dat Seggen hett… In düssen Sinn

Ukraine-Kuntaktgrupp snackt över wiedere Hölp +++ Trump löövt EU-Politik in den Tollstriet +++ Bunnsraat snackt över kommunale Ooltschullen un Wülv +++ Bremer Lannskriminalamt befraagt Minschen wo seker se sik föhlt +++ Fährlinie Bremerhoben-Helgoland föhrt wedder +++ Dat Weer

CDU, CSU und SPD kamen bi Koalitschonsverdrag övereen +++ USA leggt neje Töll fast +++ Schoolen in Bremen schüllt Förderangebotten sülfst stüern +++ Fischfangflott schall lütter weern +++ IQ af 130: Besunners klooke Minschen drapen sick +++ Dat Weer

Dütmal stellt wi Jo bi "Wi snackt Platt" de schönste Koh vun Oostfreesland vör. Dat geiht üm Musik vun Tina Turner op Platt vun Steffi Steup un ehrn Hamborger Gitarristen Holly Petersen. Un wi wüllt nochmal an en ganz besünnern Minschen denken: an den Schauspeler vun't Ohnsorg Theater Horst Arenthold, de nu vör en poor Daag in't Öller vun blots 64 Johr storven. Bei „Wi snackt Platt“ stellen wir Ihnen dieses Mal die schönste Kuh aus Ostfriesland vor. Es geht um Musik von Tina Turner auf Plattdeutsch von Steffi Steup und ihrem Hamburger Gitarristen Holly Petersen. Und wir erinnern an einen ganz besonderen Menschen: den Schauspieler und Komödianten Horst Arenthold vom Ohnsorg Theater, der vor ein paar Tagen im Alter von nur 64 Jahren verstorben ist. Moderatschoon: Jan Wulf

Bunnsbinnenministersch Nancy Faeser hett Kriminaltallen 2024 vörstellt +++ Israel will grode Delen vun den Gazastriepen övernehmen +++ Batman-Star Val Kilmer is doot +++ En poor Minschen wegen Rook vun en Phosphorgranaat in´t Krankenhuus +++ Football: Arminia Bielefeld ut de drütten Liga glückt Pokal-Sensatschoon +++ Dat Weer

Union un SPD söökt vun hüüt op an Kurs +++ In'n Februar: En poor Minschen weniger ahn Arbeit +++ Selenskyj un Trump ünnerschrievt Kuntakt över Rohstoffen +++ Bürgermeister-Smidt-Brüch: Rööd un Autos dröfft wedder fohren +++ Landgericht Veern: Oordeel wegen Moordserie vun en Suldaat +++ Dat Weer

Mehr as 100 Minschen doot bi Eerbevern in Tibet +++ Noordkorea test nee'e Hyperschallrakeet +++ ARD strahlt Satellitenprogrammen blots noch in HD ut +++ Bremer Senaat will Soziaalutgaven daalsetten +++ Polizei un Füerwehr mit zig Insatzen wegen Storm +++ Dat Weer

Wi hebbt en plattdüütsch Schaul in Uplengen besöcht, befaat us mit goode Vörsätz, kiekt op "Glücksbringer" un stellt en Sülbstverteidigungskurs för öllere Minschen vör.

Bummelig hunnertdusend Minschen in Hamborg snackt Platt. Wi bringt de "heemliche Mudderspraak vun de Norddüütschen" ok in't würkliche Leven to'n Klingen.

Bummelig hunnertdusend Minschen in Hamborg snackt Platt. Wi bringt de "heemliche Mudderspraak vun de Norddüütschen" ok in't würkliche Leven to'n Klingen.

Parteien stellt Wahlprogramme vör +++ Düütschland-Ticket: Geld för 2025 is dor +++ Wisconsin: Schooldeern schütt twee Minschen doot +++ Bremer Behörden: Mehr un mehr Wirtschaps-Kriminalität +++ Bremerhaven: Düt Johr hunnert mal Karkenasyl +++ Dat Weer

Dat weer 1717, dor sünd teihndusende Minschen in Ostfreesland bi de so nöömt Wiehnachtsflood sturven. Frank Jakobs stellt en Musiktheaterstück vör, dat sik dormit befaten deiht un kiekt mit Interviewgäst torüch man ok op den Schutz vun de Dieken hüüttodags.

Dör hoge Meden leevt mehr Minschen in Armot +++ Tafeln hebbt wassen Problemen +++ Bund un Länner stellt Digitaalpakt 2 vör +++ Dokters an neddersässchen Krankenhüüs streiken +++ Junge Mudder starvt bi en Unfall in de Wersermarsch +++ Dat Weer

Wehrminister Boris Pistorius verlangt mehr Insatz vun Düütschland in Syrien +++ Drogenbeopdraagte sorgt sik över anstiegen Drogenkonsum +++ Veel junge Minschen betwiefeln eegen politschen Influss +++ Letzt Bodeel vun de Friesenbrüch över de Ems insett +++ Bremsche Börgerschop besluut Huusholt för tokamen Johr +++ Dat Weer

Dat is je annerlei, wonehm man sick in Oogenblick rümdrifft – överall sünd de Lüüd an snöben un an hosten. Verköhlungstied even. Dor dörft man sick je mol frogen, worüm wi uns överhaupt verköhlt. Ganz klor: Dor sünd de Viren un de Bakterien an Schuld. So will ick mi nu mol direkt an de Bakterien un an de Viren wennen: Dat wat Ju mokt, is ut wirtschopliche Sicht ni würkli kloog. Jümmers nömli, wenn Ju in so'n minschlichen Körper indringt, föhlt de sick gor ni good. In't Gegendeel: Jümmers, wenn wi Minschen vun Ju krank ward, versöcht wi all de Krankmokers lostowarrn. Un erst wenn Ju, leeve Viren un Bakterien, mit Mann un Muus in Dutt sünd, geiht uns dat weller good. Dorüm mien Tipp an Ju: Mokt uns anners krank, wenn dat denn unbedingt ween mutt. Oder noch beter: Mokt uns gor ni krank. Ju köönt sick in uns doch genauso good vermehrn, ohn‘ dat wi wat dorvun markt. Denn kunnen Ju uns tosom mit Ju'n Kinners, Enkels un Urenkels to'n Bispeel scheun op'n Sünndag-Nomeddags-Spazeergang över de Lever loopen, un all tosom weern tofreeden. Overs nä: Wenn Ju bi uns intreckt, fangt wi an, uns kodderi to föhln. Kinnt Ju Viren un Bakterien sick överhaupt ünner'neen? Ick meen, dat gifft blang de vun Ju, de för Verköhlung bi uns Minschen tostänni sünd je ook noch annere: Ebola, üm blots een‘ to nööm‘. Doröver köönt wi Minschen sogor dootblieven, un ick kann Ju verseekern, doot blifft wi gor ni gern. Ju köönt sick je mol tosomsetten un dat besnacken. Lot‘ uns Minschen anstatt to snööben doch leever luud lachen. Oder bringt uns dorto, dat wi all gegenöver, de uns wat froogt, blots noch de reine Wohrheit seggt. Dat weer doch 'n Winn-Winn-Situatschoon. Tscha, veellicht heff ick Ju mit düsse Wöörd je op wat bröcht. Un wenn dat so ween schull, denn wennd‘ sick vertruunsvull an unsen Gesundheitsminister. Kann wenn, dat de dorste Minister nästed Johr 'n annern Noom hett, overs Ju kriegt dat wiss trech... In düssen Sinn

In Alldag bün ick je Busfohrer, ne. Tomeist fohr ick Reisebus. Dat is overs ni jümmers so. Mitünner steiht op mien Fohropdrag ook „SEV“. Dat heet „Schien'-Erstatz-Verkehr. Is dat de Fall, fohr ick no irgendeen Bohnhoff. Oftmols no Hamborg oder Kiel un vun dor no annere Bohnstatschoon‘. Dat passeert jümmers, wenn de Iesenbohn op de jeweilige Streck‘ jüst ni fohrt, wat je leider gor ni so selten passeert. Annerlei. Wenn man jedenfalls an den Bohnhoff ankom is, no den man hen schall, – tomeist is dat ook de ZOB dorblang – denn ward dat erstmol figeliensch. Op so'n Fohropdrag steiht to'n Bispeel in de erste Reeg: „Hamborg ZOB.“ Mehr ni. An den dorsten „Zentraln Omnibus-Bohnhoff“ gifft dat overs bummeli 20 Haltesteeden. Noch dorto drängelt sick mitünner vör un achter een‘ noch'n ganzen Schwung annere Busse, de in‘ Schien‘ersatz ünnerwegens sünd un de ehr Fohrers ook noch ni so recht weet, wo se eegentli holn schüllt. Wat'n Gewusel. Steiht man verkehrt, kriegt man sick fix mit de Linienfohrers in de Plünn. Tscha, un wenn de Iesenbohn-Fohrgäste an de Wiestofel vöör an‘ Bus seht, dat man SEV fohrt, kümmt se oftmols al vun alle Sieden anrennt wenn man noch gor ni anholn is. Dat kümmt een as Fohrer vör, as wenn man mit 'n Foder-Ammel dör 'n Heunerstall löppt. Ick kann dat verstohn. De Lüüd sünd trech mit Jack un Büx, weil se to'n Deel al dreemol so lang ünnerwegens sünd, as normol. De sünd bet to'n Anslag in‘ Utnohmetostand. Irgendwie tüddelt sick dat an Enn overs doch allns trech, sülms, wenn dat meern in de Nacht is. De Lüüd sünd ook würkli dankbor, wenn se ennli dor sünd, wo se henwulln. Un wat is de Moral vun de Geschicht? Na jo, Iesenbohn fohrn kann bilütten tehmli an de Nerven gohn. Dormit vertell ick nix Niedes. Overs de Lüüd vun de Bohn-Sellschopen un de ut Verkehrs- un Ümweltministerium künnt sick würkli freun, dat jümmers noch so veele Minschen bereed sünd, sick op düssed Reise-Lottospeel intoloten... In düssen Sinn

Hebbt Ju al mol wat vun Parasiten heuert, de „Lütte Leberegels“ heet? De sünd veellicht dösig. De künnt blots överleeven, wenn Schoop, Snecken un Miestriebels (Ameisen) op desülbige Koppel levt. Un dat geiht so: De utwussen‘ Egels sünd in de Leber, genauer geseggt in de Gallngänge vun Schoop to Huus. Dor leggt se ook Eiers, de denn dör'n Darm vun't Schoop no buten kümmt. Mit 'n beten Glück kruupt nu 'n Sneck över de Schoopkötels mit de Egeleier bin un fritt wat dorvun. In‘ Darm vun de Sneck slüppt de Larven ut de Eier un kruupt vun‘ dor in de Lung, wonehm se de Sneck so lang argert, bet se 'n beten Sliem mit de Larven dorbin uthosten deiht. Jüst op düssen Sliem hett dat nu 'n bestimmte Miestriebel-Oart afsehn. So langt 'n ganzen Schwung Egel-Larven in 'n Miestriebel, wo se sick sick in't näste Stadium verwannelt. Se blievt denn erstmol in Darm. All, bet op een. De wannert in‘ Kopp vun de Miestriebel, wonehm se sick in't Nervensüsteem inklinkt. Vun dor an geiht de Miestriebel obends ni mehr no Huus in't Nest, sünnern se krabbelt op'n hogen Grashalm un bitt sick dor boben fast. Wenn nix passeert, kümmt se morns to Arbeid dohl, üm obends weller op'n Halm to krabbeln. So lang, bet 'n Schoop den Halm mit de Miestriebel opfritt. In't Schoop kinnt sick de lütten Egels genau ut, denn wenn se ut de verdaute Miestriebel rut sünd, beugt se in Schoopsdarm direkt in Gallngang af. Dor ward se groot un leggt Eiers för den nästen Törn. Verrückten Krom gifft dat, ne. Overs een Sook lött mi ni los: De Ümprogrammeerung vun de Miestriebel, so dat se obends op'n Halm krabbelt. Kann man dat ni op uns Minschen anwennen? Ick wurr to'n Bispeel gern bi mennige Autofohrers inprogrammeern, dat se eenfach tosom mit all de annern losfohrt, wenn de Ampel för ehr op greun springt – dat se ni so lang rümnusselt eher weller rot is. Na jo, veellicht weer dat ook 'n beten överdreeven, de Lüüd dorvör so'n dösigen Egel in' Bregen to setten. Liekers: Man mutt sick wunnern, wat de Natuur sick allns utdinkt… In düssen Sinn

Zentraalraat vun de Juden foddert militärisch Hölp för Israel +++ Bunneswehr maakt sik praat, Minschen ut'n Libanon to halen +++ Harris geiht mit Stütt vun ehr Partei in'n Wahlkampf +++ Jümmer mehr Rentner gaht arbeiden +++ Bekennerschrieven na Bahnanslääg woll nich echt +++ Dat Weer

Gefangenuttusch warrt bekriddelt +++ USA achten Sieg vun de Oppositschoon in Venezuela +++ Gootachten twiefeln wat in den Huusholt allens recht togeiht +++ Koopkraft vun Minschen in Bremen kladdert na baven +++ Spinnen-Eier op Frachter maakt Fachlüüd Scherereen +++ Dat Weer

Siet 'n Wiel bün ick Busfohrer. Dor heuert man je automatisch mit, wat de Lüüd in de ersten poor Reegen so vertellt. Un mitünner kümmt dor recht drullige Sooken bi rut. So hett annerletzt 'n söbenjährigen Jung sien Schoolkolleg froogt: „Segg mol, wann starvt Putin eegentli?“ Dorop de anner: „Wat is 'n Putin?“ Jo, un vörige Week bün ick mit 'n Reisegruppe in Richtung Hamborg ünnerwegens ween. De Lüüd weern overs al lang ut de School rut. Nu keem‘ wi op de A23 an de Buusteed bi Pinneberg vörbi. Dor, wo ümmer Stau is. Dat kann man jeden Dag in de Verkehrsnorichen heuern. Wi sünd dor also op de linke Sied vun de Autobohn langnusselt, weil de Stroot op de rechte Sie nied mokt ward. Dor stunnen jede Menge Lastwogens, Walzen, 'n groote Teermoschien un 'n Barg annered Speziolgerät. Wat man overs ni sehn kunn, dat weern Minschen, Buuarbeiders. Un wi harrn ni Sünndagobend, dat weer meern in de Week morns halvi negen. Drööge Luft harrn wi ook. Beste Bedingung‘ also, üm so'n Stroot trech to moken. Dor gung dat achter mi los: „Wo sünd de Lüüd denn, hebbt se keen Tied to arbeiden?“ Denn 'n annern: „Oh, dor, ick seh‘ een – dor noch een…“ Op de gesamte Buusteed, de so bummeli fief Kilometer lang is, weern genau dree Buuarbeiders ingang, würkli. „Mol kieken, wat sick bet hüüt Nomeddag verännert, wenn wi hier weller lang komt.“ Nomeddags Klock veer, keem‘ wi dor in de anner‘ Richtung lang. Un achter mi gung dat weller los: „Dat is je as bi so twee Billers, bi de man de Ünnerscheede rutfinnen mutt.“ „Also ick seh‘ ni, dat sick dor wat verännert hett.“ Denn 'n annern: „Nu heff ick dat! Een Arbeider is no Huus gohn.“ Tatsächli, nu weern blots noch twee Lüüd op de ganze Buusteed. „Ach dorüm schall dat noch bet nästed Johr duuern. Mit twee, dree Arbeiders schaffst je nix wech.“ Ut 'n anner Eck: „Kann man dat ni eenfach so loten?“ „Nä, dor sünd doch noch gor keen Streeke op de Fohrbohn.“ „Och, de kann man sick doch dinken…“ Tscha, veellicht schull de Verkehrsminister ook mol so'n Bustour mitmoken… In düssen Sinn

Ampel-Koalitschon bringt Huusholt-Striet to Enn +++ Grootbritannien steiht vör Machtwessel +++ Staatsgerichtshoff vun Bremen hett mit Börgerschaftswahl to doon +++ Regerungskoalitschon Neddersassen striedt sick över Betahlkort för Minschen op de Flucht +++ Düütsche Football-Natschonal-Mannschaft drapt in dat EM-Viddelfinaal op Spanien +++ Dat Weer

Europawahl 2024 geiht vundaag in de Nedderlannen los +++ Hoochwater in Süüddüütschland löppt suutje af – dat süht jümmers noch leeg ut +++ Bunnsverwaltungsgericht to dat opsette Parken +++ Vele Dokters in Bremen finnt nüms, de de Praxis övernimmt +++ Füer in Heim för ole Lüüd in Verden: twee Minschen doot +++ Dat Weer

Bunnsregerung seggt ja to EU-Bitreden vun de Ukraine, al Vörutsettens sünd inlööst +++ Groten Slag gegen Verbreken in´t Internet schafft +++ Nordkorea schickt Ballons mit Schiet un Dreck na Südkorea +++ Brem`sche Börgerschaft besnackt sik över Gewat an Schoolen +++ Tall vun Minschen, de en düütschen Staatsbörger warrn will in Neddersassen 2023 op Höchststand +++ Dat Weer

Wi hebbt dat je 'n beten good hier op't Land, ne. Bi mi to Huus is dat to'n Bispeel so, dat ick, wenn ick mi op't Fohrrad sett un losfohr, no dree Minuten so wiet wech vun allns bün, dat ick keen Huus mehr sehn kann. Bi uns in Windbargen, liekers wi „Wind“ in Ortsnoom hebbt, is dat sogor so, wat dat noch veele Steeden in't Feld gifft, vun de ut man keen eenzige Windenergieanlog sehn kann. Overs dat ward sick wiss ook bald ännern. Dor bün ick gor ni Bang üm. Nu keem mi annerletzt, as ick so op't Rad dör de Wischen fohrt bün, 'n Gedanke. Ick heff an so'n Steed Rast mokt, vun de ut man blots all de schmucken Bööm un all de annern Planten sehn kunn, de nu weller vull in Saft stoht. Dorbi gung mi dör'n Kopp, wat man so in de Norichen över Krieg un de ganzen annern Slechtigkeiten leest, heuert un süht, de de Minschen op de Welt sick gegensiedig andoht. Dor heff ick bi mi dacht: Wo weer dat, wenn dat op unsen Planet‘ keen Minschen geev, de sick gegensiedig ümbringt un bi de een den annern sogor noch dat Swatte ünner de Fingernogels rutpröökelt? Vun mi ut kunnen ook all de annern Tiern wech ween, de sick gegensiedig opfreeten doht. All, bet op de Immen veellicht, de dorför sorgt, dat all de smucken Planten wiederbestoht. Wo freedlich dat denn hier weer, kann man sick meist gor ni utmoln. Wo freedlich un ook wo smuck. Schoodt weer dat veellicht blots dorüm, dat sick denn keen Minsch all den smucken Freeden bekieken kunn, üm dor veellicht 'n scheuned Gedicht oder 'n Leed över to schrieven. Dummerwies schrievt wi Minschen overs ni blots Gedichte. Gau sünd wi dorbi, Tulpen smucke Planten un Giersch Unkruut to nööm‘. Düt dörft blieven, dat mutt wech. Sünd Planten eegentli Bang vör Vegetariers oder Veganers? Man weet dat ni. Vör de Industrie – kunn ick mi vörstelln – hebbt Planten wiss Bammel, weil de Planten je de Fabriken un so wieder in Weg stoht. Na jo, dat is je so un so blots 'n lütted Gedankenspeel. Liekers: So lang de Bööm un de Bloom noch dor sünd, warr ick dat geneeten, mi ehr to bekieken... In düssen Sinn

Nu is dat al 'n poor Weeken her, dat ick tosom mit Jens Rusch in't Marner Skotklub-Museum Goethe sien ersten Faust op Platt leest heff. Dat mokt wi morn Nomeddag Klock dree an de Steed sogor noch eenmol mehr. Un allmähli ward mi klorer, üm wat dat in düssed ganz besünnere Stück ut de Literatuur-Geschicht geiht. Nu erst, wo ick mi al bummeli 50 Johr op de Welt rümdriev. Dor keem mi een Gedanke: Fröher hett man den Faust oder annere Klassiker in de School leesen, dörarbeiden un düüden musst. Besünners veel Lust harrn de 15- un 16-jährigen dormols al ni dorto. Un wenn se dormit trech weern, hebbt mennige vun ehr nie weller 'n Book anfot‘. Un wenn dat dormols al gohn harr, denn harrn de Schöölers sick – so as dat hüüt is – Tosomfotung‘ vun den Text, ut' Internet rünnerlod‘ oder as Video bekeeken, dat Ganze achteran noch 'n beten in eegene Wöörd tosomkrickelt, un denn weern se dormit dör ween. Veellicht schull man mit den Stoff eenfach anners anfang‘. Veellicht schull man erstmol 'n Froog an‘ Anfang stelln, as: „Weer Goethe 'n Swienjack?“ Ick meen, op de Froog, kann ick no mien niedet, no mien plattdüütsched Studium vun‘ Faust ganz klor „Jo“ seggen. Overs ni blots dat. Goethe kunn de Minschen good achter de Oogen kieken. He hett opwiest, dat so'n Swienjack vun Tied to Tied in all vun uns steekt. Annerlei, mit wat för'n Geslecht wi op de Welt kom‘ sünd. Wi kriegt den Hals eenfach ni vull. De een‘ kriegt den Hals ni vull vun Sex, de anner‘ vun Geld, Macht oder Anerkinnung, vun verrückte Sooken oder vun Alkohol un Drogen. Jedeneen hett sien Pries, för den he oder se ook de besten Vörsätze över de Kant‘ schuuvt. Ganz egol, wat man 'n Latzbüx, 'n Kiddelschört oder 'n Talar anhett. Dat hebbt Goethe un mennige annere ut sien Tied so good op'n Punkt bringen kunnt, as man dat hüütigendoogs kuum noch finnd. Un wenn man hüüt fordert: „Wees doch mol 'n beten minschli?“ denn schull man genau doröver nodinken, wat man sick dor wünscht… In düssen Sinn

Gewarkschuppen foddert högeren Minnestlohn +++ G7 eenigt sik op Utstieg ut de Köhlen bit 2035 +++ Bremens letztet Köhlenkraftwark geiht vun't Nett +++ Se snackt över de Problems an de Robinsbalje +++ Seenootredder söökt na Minschen, de misst ward +++ Dat Weer

An un för sick harr de Gretchenfroog – „wo hölst du dat mit de Regioon“ – je beter in de vörige Week, in de Osterweek passt. Denn ook all de Lüüd, de mit den Glooven nix an de Frisuur hebbt, nehmt de frie'n Fierdoog doch gern mit. Liekers will ick mi düsse Week mol mit Goethe sien Faust befoten, in den je de Greetenfroog un veele annere Snacks vörkümmt, de Intog in unsen Sprookgebruuk holn hebbt. Un ick befot mi dormit so'n beten in eegene Sook, as man seggen kann. Jens Rusch ut Brunsbüttel hett mi nömli froogt, wat ick Lust harr mit em den Faust op Platt to leesen. Den Hulsteenschen Faust ut de Feller vun Frie'ch Hans Schaefer. Vör Publikum. In't Marner Stotklubmuseum, wo jüst Jens sien Faust-Radeerungen un Gemälde to sehn sünd. Na jo, ick harr ni blots Lust, ick heff mi düchti ehrt föhlt, dat so'n grooten Moler und Bildhauer an mi dacht hett. Nu weet ick je, wo dull Jens üm de Eck dinken kann. Dat doh ick sülms je ook gern. Dor weer mi klor: Dat ward 'n Spoß. Besünners, weil Goethe een vun de allergröttsten Üm-de-Eck-Dinkers weer. He kunn uns Minschen düchti op de Fingers un noch mehr achter de Oogen kieken: Sogor denn, wenn wi meist allns hebben künnt, interesseert uns bilütten jüst dat, wat even ni op de Spieskoart steiht. Un allto oft dinkt wi in‘ entscheedenden Oogenblick ni mit'n Kopp sünnern mit dat, wat wi mang de Been hebbt. Dat weer to Goethe sien Tied al so un dat is jümmers noch ni anners. Dösig ne? Overs so is dat nu mol. Geiht dat op't Letzt‘ mit'n Düüvel to? Ook denn, wenn een gor ni an em glöövt? Wokeen den Faust mol leest hett – annerlei, wat dat 'n Plichtlektüre in de School weer oder wat man dat lütte Book ut echted Interesse leest hett – de weet tominst, wo Goethe dat sehn hett. Wat Jens un ick dorvun mit veel Humor un üm de Eck dinken mokt hebbt, dat kann man sick morn Nomeddag klock dree in't Marner Skotklubmuseum bekieken. Mit Peter Neuber snackt uns sogor 'n echten Lehrer un Plattkinner dat Vörwoord. Wi freut uns al as lütte Düüvels… In düssen Sinn

Brügg in de USA fallt tohoop: Woll söss Minschen doot +++ Israel: Hogen Hamas-Kommandöör is doot +++ Utsichten: Woneem löppt de Wirtschap hen? +++ Vunnamiddag: Fre'e Fohrt op A 27 twüschen Bremen un Bremerhaven +++ Düütsche Footballers winnt gegen de Nedderlannen +++ Dat Weer

De Dichter Johann Friedrich Dirks weer düt Johr 150 worrn. Frank Jakobs hett sik mit den Minschen, de Gedichten un den glieknamigen Literaturpries in Emden befaat.

Wenn man sick eenfach mol 'n lütt beten Tied nehmt un 'n Oogenblick nodinkt, denn mutt man sick bilütten wunnern op wat man allns kümmt. Genau dat heff ick jüst dohn. Un weil ick in Momang so veel över't Energie spoorn in de Norichen heuer, heff ick mi dor mol so'n poor Gedanken över mokt. Dorbi heff ick mi erstmol överleggt, wat denn överhaupt allns Energie kosten deiht. Bi düssed Nodinken bün ick över'n ganz interessante Beobachtung stolpert: De Harvst is je jüst weller ingang. Un so, as dat in Harvst jümmers weller mol is, fallt ook düssed Johr de mehrsten Blööd‘ vun de mehrsten Bööm dohl. Un wenn man so dör de Gegend fohrt, denn kann man sehn, dat de Lüüd vun de Buuhöff op de Blööd, also op dat Laub, dat vun de Bööm fulln is, oftmols mit Laub-Pusters losgoht. Se pust‘ dat to groote Huupens tosom, denn kümmt dat op'n Anhänger un wech ist dat. So. Un de dorsten Laub-Pusters, an un för sick sünd dat sowat as groote Föhns, de löppt mit Benzin. Mit Fossile Brennstoffe. Dat is so, weil dat dor, wonehm dat Laub dohlfallt, tomeist keen Steekdosen gifft. Overs ook elektrische Pusters wurrn je Energie verbruuken. Fröher hett man de Blööd je noch in Handarbeid tosomkleiht. Dat is je overs so anstrengend. Un uns Minschen fallt dat je in veele Berieke swor, de Klocken trüch to dreih'n. Tscha. Wat moken? Man kunn de Arbeiders je 'n Helm opsetten, wo Solarzelln boben op sünd oder 'n lütted Windkraftwark, so'n Propeller. So kunn‘ se den Strom för elektische Pusters sülms moken. Overs Solarzelln un Windrööd to buun, dat kost je ook weller Energie, seltene Eer'n un all sowat. Un wat is, wenn de Sünn ni schient oder de Wind ni weiht? Denn harr ick de Lösung: De Politik mutt hanneln! Allns wat man moken mutt, is'n Gesetz to erloten, dat de Bööm verbeeden deiht, de Blööd in Harvst aftosmieten. In'n näste Johr bruukt se dat Grööntüüch je so un so weller. Un de Winters ward ni mehr so kold, wat de Blööd verfreern doht. Jo, so eenfach is dat. Bilütten mutt man blots mol annersrüm dinken... In düssen Sinn

Bummelig hunnertdusend Minschen in Hamborg snackt Platt. Wi bringt de "heemliche Mudderspraak vun de Norddüütschen" ok in't würkliche Leven to'n Klingen.

Middeweeken weer dat sowiet: Bi uns to Huus is de Spöölmoschien in Dutt gohn. Ick heff de Minna noch ünnern Tresen rutreeten un ehr dörmeeten, overs se is ganz un gor in Mors. Uns‘ Minna hett je al to de Famielje heuert. Un se weer so flieti. Un de Truuer üm uns ole Kamerodin weer groot. Natüürli keem ook Bang op, dat to Huus nu Pütt, Pann‘ Töllers, Tassen, Messen un so weller mit de Hand rein mokt warrn mööt. Dat is nu ook 'n poor Doog so. Intwüschen steiht overs al fast: Minna twee-punkt-null ward bald bi uns in de Köök ehrn Platz kriegen. Dat bringt mi in't Grübeln: Wat ward de niede Spöölmoschien för 'n Gerät? Hett se noch Knööp oder mutt man mit ehr snacken? Dor dink ick över no, weil dat je 'n Trend is, Moschiens dat Snacken bitopuul. Vun ChatGPT hett worschienli jedeneen al mol wat heuert. Vun dat Programm in't Internet, dat Gedichte schrieven kann un all sowat. Jo, un in Lübeck an de Uni ward jüst 'n Roboter Plattdüütsch bibröcht. Pepper heet he – an un för sick harr he je „Peeper“ heeten musst, wenn he 'n Plattdüütschen warrn schall. Na jo, ganz ohne Ingelsch geiht dat anschiend ook bi plattdüütsche Roboters ni. Pepper schall een „humanoiden“ Robotter ween, also minschlich schall he utsehn. Wenn man mi froogt, denn süht he mehr ut as'n witten Huulbessen ut de 70er Johrn. Annerlei. Pepper schall overs noch wat ween: „Sozial“ nömli. Kunn man dat ni kombineern? Veellicht gifft dat je 'n Spöölmoschien, de Platt snackt un de dat Besteck un dat Geschirr sülms weller in't Schapp packt wenn't rein is. Dat wurr ick jedenfalls geheuri sozial vun ehr finnen. Dor kunn se denn je ook mit 'n Gedicht över bescheed seggen. Sowat as: „De Töllers blinkt, allns is werr schier, allns steiht in't Schapp, da freu ich mier“, oder so. Overs wohrschienli mutt man ook de niede Minna sülms in- un utrüüm‘. Un snacken ward se vermootli ook ni. Overs dat mokt nix, so kann man bilütten je ook eenfach mol mit de Minschen in't Huus snacken… In düssen Sinn

"Plattdüütsch is Kultur! Un Kultur smitt man nich weg. Ne, man heegt un pleegt ehr." - Dat weer dat Motto vun Hein Thies ut Glinn. He weer de Mann achter dat Wöörbook, den ne'en SASS. Verleden Maand - an'n 10. Juli - is Hein Thies in't Öller vun 85 Johr na en lange un swore Krankheit storven. De Plattdüütschen truert üm en Minschen, de sik üm uns plattdüütsche Spraak kümmert hett as meist keen anner. Bi "Wi snackt Platt" kiekt wi noch mal trüch op sien Engagement. Noorden vun Hamborg, baven in Sleswig-Holsteen twüschen Neemünster un Rendsborg - in Noorddörp (Nortorf) - dor gifft dat dat Düütsche Schallplattenmuseum, wo ok de Schallplattenarchiven vun'n NDR ut Kiel un Hamborg henkamen sünd. Gerrit Hoss vertellt bi "Wi snackt Platt" mehr över dat Museum. Bavento gifft dat denn ok noch veel wat över Beer to weten. Benita Brunnert hett mit Arne Christiansen snackt. He is Plattsnacker un beedt an'n 30. August in'n Lichtwarksaal vun'e Carl-Toepfer-Stiften en Beerverkosten op Platt an. Dat allens - un noch 'n beten wat mehr - dat gifft dat dütmal bi "Wi snackt Platt" to hören. De Leder in uns Sennen: Iko Andrae - Mank all mien Drööm Otto Groote Ensemble - Min Jehann Yared und die Schlickrutscher - Klei mi an Mors Charmonia - Help Knipp Gumbo - Marie Marie Moderatschoon: Jürgen Fitschen

An un för sick sünd Katten je ni veel anners as Minschen. Jede Katt hett ehrn eegenen Charakter. De een‘ sitt gern op'n Schoot, lött sick striegeln un snurrt, de anner‘ kleiht een de Oogen ut, wenn man ehr blots anfot‘. Bi't Eeten is dat ook ni anners. De een‘ itt gern un veel, de anner‘ ni so. De een‘ nehmt twee Pund to, wenn se blots an Freetnapf vörbilöppt de anner‘ anner kann 'n halved Swien in een Rutsch wechneihn, blifft overs liekers rank un slank. So as bi unse Katten, 'n Katt un 'n Koter, ümgenau to ween. De Katt süht ut as 'n Medizinball, de Koter as 'n Athlet bi Olümpia. Nu mutt de Katt overs dohl vun ehr Gewicht. De kann sick al gor ni mehr richti röhrn, so pummeli is se. Dorüm hebbt wi Diät-Fudder köfft. Dat kriegt beide, denn, man kann den een‘ Tiger je ni vertelln, dat he wat anners eeten schall as de annere. Dat Ergeevnis: De Katt is so dick bleeven, as se weer un de Koter ward jümmers dünner. He mach den Diät-Krom nömli ni. De lött dat liggen. So haut de Katt sick sien Portschoon ook noch wech. Wat moken? Mien Fruu hett nu elektroonische Fudder-Spenners funnen. De reageert op de Chips, de de Katten so un so in de Nack inplanteert hebbt. So kriegt de Katt blots noch 'n beten Diät-Fudder un de Koter kriegt normoled Eeeten. Und dorvun kriegt he so veel as he will. Wat dat ni allns gifft, ne. Nu wüllt wi mol aftööven, wat passeert. Un wenn de Katt würkli dünner ward, denn warr ick hanneln. Mi is nömli 'n Idee kom‘ – morns, as ick no't Duuschen in't Adamskostüm vör'n Speegel stunn. Wat bi Katten geiht, mutt doch ook bi Minschen gohn. Ick heff je ook veels to veel op de Rippen. Dor weer dat doch ganz wunnerbor, wenn de Köhlschapp vör mi blots 20 Sekunnen an Dag opgehit – un denn ook blots de Beriek mit Eeten, dat ni dick mokt. Dat mutt sick doch realiseern loten. Jo, wenn wenn de Katt würkli afnehmt, denn stoh ick, een, twee, dree bi'n Tierarzt op de Matte. Un denn lot ick mi vun den Kattenmediziner ook so'n Chip achter an Hals insetten... In düssen Sinn

Veellicht warr ick nochmol Buddhist. Blots wegen de Idee mit dat Karma. Un denn wurr ick allns dorför dohn, dat ick in't näste Leven 'n Katt wurr. Also wenn't geiht, 'n Koter. Ick mutt mi overs noch mol erkunnigen, wat man sick bi de Karma-Sook denn utsööken kann, an wat för 'n Steed man dat näste Mol op de Welt kümmt. Denn in Gegenden, in de Katten opfreeten ward, wurr ick dat denn wiss ni so scheun finnen. Ick weer leever hier bi uns 'n Koter, so'n Stuuventiger in 'n fründliche Famielje mit Kattenklapp in de Döör, so dat ick jümmers rin- un rutloopen kunn as ick lusti weer. To Huus kreeg ick denn kostenlos to freeten. Un wenn mi een Kattenmfudder ni smecken deh, denn wurr ick dor blots eenmol an rüüken de Snut vertrecken un dat Eeten liggenloten. Intwüschen wurr ick kieken, wat de Novers mi so henstellt, wenn ick ehr jümmers weller mol üm de Been strieken wurr. No twee Weeken wurr to Huus denn betered Fudder stohn. Ut Mitleid vun mien Minschen. Overs ook ut Bammel dorför, dat ick ganz no de Novers hentrecken kunn. Un mien Minschen, de wurrn sick denn regelrecht dringeln, dat se jo as ersted mit mi schuusen dörft. Wenn ick kuschelt warrn wull, denn wurr ick eenfach bi een vun de Minschen op'n Schoot hüppen un denn gung dat los. Stünnenlang. So oft as ick dat wull. Mitünner wurr ick mien Lüüd ook mol 'n Muus vör de Döör leggen, dormit se sehrt, wo dull ick ehr leev heff. De anner Tied wurr ick eenfach moken, wat mi jüst in Sinn kümmt. Wenn man sick nu overs so'n lütt beten verschätzt, un dat haut ni ganz hen mit dat Katt oder Koter warrn, denn kunn dat ook düchti no achter losgohn. Wat is, wenn man 'n Schwamm in't Polarmeer ward. De Dingers künnt 'n poor duusend Johr old warrn. Duusende vun Johrn dor in düüstern op'n Grund sitten, ni wech köön‘, weil man keen Been hett un sick de ganze Tied den Mors affreern. Nä, dat weer nix för mi. Dat weer mi ook to langwieli. Ick glööv ick warr veellicht erstmol doch keen Buddhist. Dat is mi eenfach veels to riskant… In düssen Sinn

De Mai steiht vör de Dör un dormit de schönste Tiet vun't ganze Johr: De Bööm warrt nu endlich wedder gröön un nich blots in'e Natur, man ok in de Minschen, dor röögt sik wat. Bi "Wi snackt Platt" wüllt wi Jo en beten wat Lust maken op den Mai. Dat geiht üm Leder un plattdüütsche Snacks över den Mai, dat geiht üm den Maiboom-Bruuk in Oostfreesland un dat geiht üm'e Leev un dat Flirten - denn jo: ok in de Minschen, dor röögt sik wat in´n Mai... Moderatschoon: Jan Wulf De Leder in uns Sennen: Dat weer Mai - Ina Müller Fröhjohrssünn- Lars-Luis Linek Sommerwien - Wattenläufer Sommerkinner - De Tüdelband Sommerregen - Gerrit Hoss These boys must be free - Nick, Yared & Floy feat. The Charchullas

Bi "Wi snackt Platt" dreiht sik dat nochmal veel wat üm de Sprakencharta, wo se nülichs ok in'n Bunnsdag över snackt hebbt un wi höört wat över dat ne'e Stück in't Ohnsorg-Theater. Bummelig hunnertdusend Minschen in Hamborg snackt Platt. Wi bringt de "heemliche Mudderspraak vun de Norddüütschen" ok in't würkliche Leven to'n Klingen.

Dat geiht üm en jung Deern ut de Ukraine, de jüst bi`n plattdüütschen Leeswettstriet wunnen hett, wi kiekt noch mol op de Sprakencharta, de köttens Thema in`n Bundesdag ween is, un gaht mit demenzkranke Minschen in`t Heimatmuseum. Wat to`n Lachen gifft`ok

Wiehnachen 2019 – dat weer 'n ganz normoled Wiehnachen: Veele Lüüd weern trech mit Jack un Büx – no dat op'n letzten Drücker noch de Geschinke besorgt un inwickelt worrn sünd, gung dat dorüm to plon‘ bi wülken Deel vun de Verwandschop man an wülken Dag in de Stuuv sitt. Un an jede Statschoon wurr man mit Eeten stoppt as'n Wiehnachsgoos – mitünner sogor mit Wiehnachsgöös. Liekers kreeg se tominst mi denn overs doch tofot‘: De Besinnlichkeit. Sick an den Glanz un de bunten Lichter freun, mol över sick sülms un de Minschen üm sick rüm nodinken, Dankbor ween, över dat, wat dor is. Heiligobend 2020 weer al Corona. Oma un Opa besööken schull man ni. Överhaupt schull man an leevsten to Huus blieven. Een Johr wieder, also 2021 weer dat jüst so. Intwüschen weern al 'n Barg Fründschopen toschann gohn, de al siet 'n halved Johrhunnert oder länger bestohn hebbt. Blots weil de een‘ an Corona un Impen glöövt hebbt un de annern ni. Denn keem de Krieg in de Ukraine. Weller hett sick de Sellschop opdeelt, in de, de för düt un dat weern un de Gegners. Noch mehr Fründschopen un ganze Famieljen gungen doröver in Dutt. Un dorto all de Biller in't Fernsehn vun dat Elend, dat de Krieg mit sick bringt. Annerletzt op'n Wiehnachsmart heff ick sogor dacht: „Dörf ick nu överhaupt wiehnachliche Geföhle hebben? Dörf ick mi freun? Dörf ick dat scheun finnen, wenn 'n lütted Kind den Wiehnachsmann 'n Gedicht opseggt? Tscha: Mien Antwoord dorop is „Jo“! Wi dörft uns freun. Wi dörft uns freun an dat, wat is, an de Lüüd, de wi üm uns hebbt. Ook an de, de wi al lang ni mehr sehn hebbt. Wi dörft uns freun an den Glanz un de bunten Lichter. Op de Welt ward jümmers irgendwo wat Slimmed losween. Dat is overs keen Grund dorför sick ni to freun, wenn een dat doch good geiht. Denn wenn man truuri is un sick mit sien Frünnen vertöörnt, ward de Welt dorvun ook ni beter. Dorüm wünsch ick Jüm all 'n besinnliched un scheuned Wiehnachsfest. Mokt dat Beste dorut. Och jo – un passt 'n beten op dat Cholesterin op, ne… In düssen Sinn

Unfälle in Bremen un Neddersassen wegen Ies op de Straten +++ Drepen wegen Schützenpanzer „Puma“ +++ EU-Staaten hollt wedder Raat öber den Gaspriesdeckel +++ 36 Minschen bi Trudeleen versehrt +++ Argentinien fiert WM-Titel +++ Dat Weer

In'n November: weniger Minschen ahn Arbeit +++ Kabinett: Fachlüüd schüllt eenfacher na Düütschland kamen +++ Landdag in Neddersassen stimmt af över Krisenpaket +++ Kunferenz vun de Binnenministers will dat Üm-un-Bi beter afsekern +++ Kummt Ordeel to den Impf-Schandaal in Schortens +++ Dat Weer

Debatt doröver, wenn een en düütschen Staatsbörger werrn will: FDP is will dor nich ran +++ Nich noog Munitschoon: Klingbeil verlangt flinke Reaktion vun de Industrie +++ Proteste in China: Hunnerte vun Minschen gaht op de Straat gegen de Corona-Politik +++ Tokunft vun de Bremer Binnenstadt: Hannel un Politik besnackt sik +++ Football-WM: Düütschland behollt Kansen op de Runn vun de letzen 16 +++ Dat Weer

Jeden Dag heuert man veele fürchterliche Norichen. Un dat kümmt een meist vör, as wenn man all dat Fürchterliche unbedingt weeten mutt. Dorbi is dat, wat hüüt fürchterli is, twee Doog loter al fiefmol so fürchterli. Dorüm heff ick mi mol doran mokt, Informatschoon to sammeln, de man op Seeker ni weeten mutt, de overs ook garanteert ni fürchterli sünd. Nu geiht los: Kinner to'n Bispeel stellt jeden Dag in't Middel 400 Froogen. Dat kann ick ünnerschrieven. Dat gült overs blots so lang, bet se dat erste Smartfohn kriegt. Vun dor an froogt se nömli blots noch no wat to eeten un besünners dorno, wat se noch 'n beten länger WLAN hebben künnt. Na jo. No't WLAN froogt se mitünner ook 400 Mol an Dag. Snobeltiern (Schnabeltiere) kümmt mit Tähn op de Welt. Overs wenn se öller ward, denn fallt de Tähn weller ut. Tscha. Dat is bi Minschen ook ni anners. Düsse Informatschoon is so'n lütt beten so nützli as: „In Köller brennt noch Licht. Ick heff dat overs al utmokt.“ De Flummi is vun de Azteken erfunnen worrn. Nu weern de Azteken ünnern Streek ni besünners fründliche Lüüd. Liekers is dat 'n Jammer, dat de Spaniers er utrött hebbt. Mi harr interesseert, wat de Azteken sünst noch erfunnen harrn. Annerlei. Psücholgen hebbt rutfunnen, dat Lüüd, de op'n weeken Sessel sitt, mehr Kompromisse ingoht, as Lüüd, de op'n harten Stohl sitt. Dat kann ick verstohn. Mit harten Stohl kann man sick ook mol gau den Dag versau'n. Un dat hier: Forschers hebbt utmeeten, dat man mit een Bliefeller 'n 56 Kilometer lang‘ Streek moln kann. Na jo, ick dink, dat kümmt dorop an, wo dull man opdrücken deiht. Overs dat scheunste Uninterssante, wat ick funnen heff, is dat hier: Intelligente Minschen hebbt mehr Schimpwöörd in ehrn Woordschatz. Gliektiedig künnt Intelligente no de Statistik weniger Ordung holn as wülk, de ni so dull intelligent sünd. Jungedi, de beiden Fakten, de ick toletzt optellt heff, mutt ick glieks mol mien Madam bipuuln. De ward sick wunnern, wat för'n kloogen Kirl se hett... In düssen Sinn

In de Politik dinkt man je gern langfristi. Besünners, wenn dat üm Entscheedung‘ geiht, de de Wähler ni so scheun‘ finnd. Dorüm reckt de unpopulär'n Plonung‘ ook jümmers wiet in de Tokunft. Bet no de näste Wohl oder an Besten so wiet in de Tokunft, dat de Entscheeders vun hüüt dor al lang ni mehr in ehr Amt sünd. Se seggt denn: „2035 mokt wi wat ganz wichtiged för'n Klimaschutz, dorför mööt wi denn overs all de Gürtels inger schnalln.“ An un för sick sünd dormit overs de meent, de den Gürtel hüüt al op't letzte Lock hebbt. Oder se seggt: „2055 sünd wi al meist Klimaneutral.“ Irgendwie sowat. Dat hett je ook wat för sick, denn mit de Tied bewegt sick dat Klima je op uns to, wat de Qualität angeiht. Je slechter dat Klima ward, je weniger mutt man moken üm dat so to wohrn as dat denn jüst is. Na jo, man weet dat ni: Veellicht ward dat Klima je würkli nochmol weller richti good. Un so künnt de Minschen, de denn levt, veellicht weller düchti Kohlndioxid rutkloppen. Denn sünd je ook weller genog fossile Energieträgers dor. Wi sülms nömli! För de Tokünftigen Autobuuers un Ölmultis ward dat 'n Fest. Hüüt snackt man je vun Överbevölkerung. Overs in Tokunft, ward wi all, jedet Volk, jedeneen vun uns, to Erdöl un Erdgas. Dat duuert blots 'n beten. Süssti Millioon‘ Johr kann man dor wiss för reeken. Overs dat weer doch mol 'n Ankünnigung op'n Klima-Gipfel: „Wenn wi nu 'n beten oppast, tohlt sick dat ut: In Süssti Millioon‘ Johr is dat Klima weller so good, dat de Lüüd weller mit Verbrenner-Autos fohrn künnt. Un de löppt mit dat Erdöl, dat bet dorhen ut uns worrn is.“ Na jo, ick bün mi ni seeker, wat man mit so'n Verspreeken hüütigendoogs Wohln winnen kann, overs ick bün nu al gespannt dorop, wo sick dat in süssti Millioon‘ Johr anföhlt, wenn mien Mors kondenseert un raffineert bi veellicht 250 Sooken dör'n Vergoser vun 'n Sportwogen jogd ward. Dat harrn sick de Dinosauriers vör süssti Millioon‘ Johr veellicht ook froogt. Overs wat jüst dat mol mit ehr passeern wurr, dat hebbt se dormol eenfach noch ni wusst... In düssen Sinn

Bummelig hunnertdusend Minschen in Hamborg snackt Platt. Wi bringt de "heemliche Mudderspraak vun de Norddüütschen" ok in't würkliche Leven to'n Klingen.

Bummelig hunnertdusend Minschen in Hamborg snackt Platt. Wi bringt de "heemliche Mudderspraak vun de Norddüütschen" ok in't würkliche Leven to'n Klingen.

Diesmal berichtet Gerd Spiekermann von seiner USA-Reise wieder aus seinem Hotelzimmer. In Boston beklagt er sich über die Tücken der modernen Bezahl-Technik. "You're welcome" Hi guys un Moin, Moin ut Boston. De Lüüd hier in Amerika, dat heff ick ja al'n paarmal seggt, dat sünd fründliche Minschen, de Di ook geern helpen doot. Un wenn Du denn mit dien 'Thank you very much' kümmst, denn heet dat foots: You're welcome. Up düütsch: Heff ick geern doon. Nu schall een dat ja ook nich överdrieven un loten bi jede Gelegenheit anner Lüüd för sick arbeiten, over hier in Boston gifft dat een wunderbar Bus- un U-Bahnnetz un dorför bruukst du een Wekenkort un de gifft dat blots an'n Automaten mit Kreditkort un an so een Automaten sünd dusend Knööp un Slitzen, flimmert Lampen över een lüürlütt Display un snackt egolweg een Automotenstimm mit Di: 'Cannot read your creditcard' oder sowat. As wi us denn de eerste Wekenkort besorgen wullen, stunnen wi een beten verloorn an dissen Schiet-Automaten un drücken up de Knööp rum, as een Fro von de U-Bohn in ehr Uniform us to Hülp keen, de sick use Murkseree nich mehr mit ankieken kunn. Zack, Zack, 1,2,3 - un wi harrn use Wekenkort. Thank you. You're welcome. No ene Week mussen wi de Kort upfüllen - mit use Kreditkort, un wat wull dat Glück: de sülvige Fro harr wedder Deenst un stunn wedder an den Automoten. Ick ja glieks up ehr los un hool ehr de Kort vör de Nees. Please. Un se hett us wohrhaftig nochmol hulpen. Zack, Zack, 1,2,3. Thank you very much. You're great! Se schuddel mit‘n Kopp un miemel wat för sick hen, wat ick overs nich verstohn heff. Klung as 'Bloody‘ stupid'. Schietendösig. Doch nee, ick heff mi bestimmt verhöört. Sowat dröövt de gor nich seggen in ehr Uniform. Bye, bit to‘n neegsten Mol. Hier gibt es mehr Plattdeutsch: Podcast: Die plattdeutsche Morgenplauderei "Hör mal 'n beten to" als als kostenloses Audio-Abo für Ihren PC: https://www.ndr.de/wellenord/podcast3096.html Die Welt snackt Platt: Alles rund um das Thema Plattdeutsch: https://www.ndr.de/plattdeutsch

Annie Heger macht sich über drei ganz banale Haushaltsgegenstände Gedanken. "Dree Saken" Maal en echt banaal Thema vandaag. Achtung: Wat hebbt Duschkoppen, Kloschöttels un Fensters gemeensaam? Richtig, se sünd al dree Dinge, de wi elke Dag bruken. Hier un ok güntsied an d' anner Kant van de Atlantik in de USA! Man dat sünd ok dree Dinge, de in Amerika heel un dall anners sünd as bi us. Duschkoppen sünd meist an de Wand fast angebrocht, also nich so as hier in Düütschland, dat an de Bruus en Slauch is un man dat Ding den in so en Holler an d' Wand faststeken kann. Ick find dat ja in de USA sowat van unlogisch un ick hebb mi al so männig Maal verrenkt, daarmit de Waterstrahl an all de wichtigen Steen van mien Körper ok ankummt. Kloschöttels hebbt nienich en Upfangbecken, de sonöömt "Flachspüler" kennt een blots in Düütschland. Un um den to spölen mutt een en Henkel andaaldrücken, daar gifft dat meist keine Drückknöppe daarför. Un de Klospölen spöölt nich blot, nee de suugt ok noch to glieke Tiet un allens dreiht sik in Kringels, wat Du to de Welt uthebben wullt de Ofloop andaal. Dat amerikaansch WC is an Enn aver doch de düütsch Toilette ähnlich, daar hebb ik in Japan noch heel anner Saken beleevt. Daar hett de Pott nämlich Tirili und Tirilaa maakt as en Vögel, daarmit anner Minschen nich hören, wat Du daar … naja, aver Fensters in Düütschland sünd echt so richtig anners as in de USA. Daar kannst Du dat Fenster bloot hoog un andaal schuven. Nich as us Fensters up Kipp of vull open to maken. Nich an to denken för en Düütschen sien leevstet Stoßlüften uptogeven. Wo kann't angahn, dat sik wat so unnerscheden deit, ofschoon wi in en globaaliseerten Welt leven. Un waarum finnen de dat so beter un wi dat even so? Vellicht weer dat wat, dat wi as verscheden Kultuuren un Lannen noch an Enn wat vannanner lehren? Hm … an Enn is dat Thema vielleicht doch nich so banaal. Hier gibt es mehr Plattdeutsch: Podcast: Die plattdeutsche Morgenplauderei "Hör mal 'n beten to" als als kostenloses Audio-Abo für Ihren PC: https://www.ndr.de/wellenord/podcast3096.html Die Welt snackt Platt: Alles rund um das Thema Plattdeutsch: https://www.ndr.de/plattdeutsch

CDU bekriddelt wat bi dat Topp-Drepen vunwegen de anstiegen Priese rutkamen is +++ Polizei sett een Minschen na Scheten op US-Opmarsch fast +++ NATO ünnerschrifft de Protokolle över´t Mitmaken för Finnland un Sweden +++ Italiensche Regerung besluut den Nootstand, vunwegen dat böös dröög is +++ Swienspest: Vun hüüt af an gellen nee´e Oplagen för Bedrieve in dat Emsland +++ Dat Weer

Kassendoktors verlangen Ut för Corona-Test för ümsünst +++ Neje Regeln un Gesetze gellen för Minschen in Düütschland +++ Vele Dode bi Angreep in de Ukraine +++ Grundstüür warrt nee utrekend +++ Düchtig Gewidder sett Füer in Gang +++ Dat Weer

Ist Thomas Lenz morgens mit dem falschen Fuß aus dem Bett aufgestanden? Jedenfalls mokiert er sich darüber, dass am Nachbartisch Intimitäten ausgetauscht werden. "Knutschen" Is dat schön, wenn twei Minschen sik moegen un noch miehr as moegen, sik leiw hebben! Man moet dat uträkend dor sein, wo ik mien Rauh hebben will? Annerletzt op Krögger Korl sein Gordenterrass. Also: hei noemt dat Ding Gordenterrass, wiel achter dat Hus sein Gorden liggt. Man de Terrass liggt vör dat Hus, un dor ruscht op de Strat de Autos vörbi. Eendoont. Op düsse Stratenterrass kannst di liekers verhalen, normalerwies, wenn nich grad weck Frischverleevte sik an de Nahwerdische de Tungen in den Kopp sticken würrn. Ik mag se je ok, de Leev, man nich dat schmatzen, wenn ik blangenbi mien Nahmeddag-Kaffe geneiten will. Ik sitt dor also mit mien Fründ, he grient, ik treck schef Schnut un seggt: Kiek di dor de Höhlenforschers an! De stickt so deep ineinanner fast, sowiet kümmt normalerwies nichmal de Tähnböst! Hei grient un seggt: Lat sei doch! Ik dorgegen kam in Swung: Un de dor, de jungschen, kiek, as'n Huulbessen, de soegt sik gradto anenanner fast! Dor moetst je Bagen hebben, dat dor nich Knutschflecken op de Tung trüggbliewt. Mien Fründ wedder, grient un seggt: Lat sei doch! Ik kiek verbast, will de mi verklapsen? En anner Poor, al beten in de Johrn kamen, gnabbelt ok anenanner rüm, man mehr so as twee Müüs oder Rotten, mit de Tähnen, de biet sik je binah anenanner fast! Ik wies mien Fründ op de ok hen, man wat makt de Kerl? Bögt sik na mi röwer, un zack heff ik'n fixen Söten op de Stirn, he lacht un seggt: Wenn du nix tau griesmulen hest, büst du nich taufräden, ne? Pff! De spinnt je woll! Hier gibt es mehr Plattdeutsch: Podcast: Die plattdeutsche Morgenplauderei "Hör mal 'n beten to" als als kostenloses Audio-Abo für Ihren PC: https://www.ndr.de/wellenord/podcast3096.html Die Welt snackt Platt: Alles rund um das Thema Plattdeutsch: https://www.ndr.de/plattdeutsch

Gerd Spiekermann ist während seiner Amerikareise am westlichen Ufer des Missouri in St. Louis angekommen und ist von der Freundlichkeit der Menschen überwältigt. You´re Welcome! Hi guys! oder Moin, Moin ut St. Louis/Missouri. Ick heff ja jümmers dacht, wi in Düütschland, wi weern enigermoten nette un höfliche Minschen, overs gegen de Amerikoners, vör all de hier in St. Louis, stoht wi ja in de Welt as een Holtpluck. Kümmst du hier in een Loden, Bohnhoff oder Lokal, denn heet dat foors: How are you doing? Wo geiht di dat? Un du seggst: Fine! And you? Un denn höörst du: I´m fine too. Mit geiht´t ook goot. Un denn eerst seggst du, wat du wullt. Hest du kregen, wat du wullst un du bedankst di, denn heet dat foors: You´re welcome. Weer mi een Vergnögen, heff ick geern för di doon Hier kann dat ook angohn, dat een Autofohrer an een rode Ampel sien Schiev eenfach so dooldreiht un seggt: Have a nice day! Schönen Dag noch. Letzt güngen mien Fro un ick ´s ovends noch even um´t Huus to, as wi achter us höörn: Wi wish you a very beautiful evening! Een wunnerschönen Ovend noch. Stell di mol vör, di snackt bi us een von achtern up de Stroot eenfach so an: Ick wünsch di noch een wunnerschönen Ovend! Wat denkst du denn? Mol ehrlich! Du denkst, de hett se woll nich mehr all oder: Dat is een Överfall! Overs nee, dat bün ick, retour ut Amerika. Hey man! Un wenn ick denn noch in diene verdatterte Visage kieken do, denn segg ick: You´re welcome! Weer mi een Vergnögen! Glöövst du nich? Ick ook nich! Bye, bit to´n neegsten Mol. Die Welt snackt Platt: Alles rund um das Thema Plattdeutsch: https://www.ndr.de/plattdeutsch

Werner Momsen liebt es auf der Bühne zu stehen, aber genauso sitzt gern er gern auch einfach mal im Garten, um Tiere zu beobachten. Insektenhotels Dag ok, Momsen hier. De Popp ünner de Minschen. Mi interessert, ob ji ok all Zimmer bi jo in'n Goorn vermeden dot. Gratis-Airbbnb quasi. Also, ob ji een Insektenhotel hebbt. Hebbt jo intwischen veele. Un ob dor bi jo all mol een binnen weden is. Ik glöv bi dat von mien Achtermann sünd de Zimmer entweder to lütschest oder nich richtig utstatt, do hett siet Joahren keen Imm, Ruup oder Käver in slapen. Ik meen, dat dö jo ok rekken, wenn de dor bloots för een Schepperstünnen ringahn döen, aber dat Ding kiegt se sik jo nich mal an. Is de Hummel von vondaag to anspruchsvull? Slöpt de leber bi sien Nahbor, wiel dat Hotel von em beter is? Viellicht hebbt Immen un Hummeln intwüschen ok all Bewertungsportale, wo de sik bescheed seggt, wo man hingahn kann un wo nicht. Oder mut man dat mit Fröhstück anbeden? Aber wo schall man den jümmers de ganzen frischen Pollen hernehmen? Dat Problem is, dat ik noch ni ut een von düsse Hotels een rin oder rutflegen sehn hebb. Oder kann ik nich kieken? Ik heff jo den Vedacht, dat de ganzen Neeboten von Hotels, de intwüschen in use Goorn rümstaht, bloots Dekoration sünd un erfunnen wurden, dormit wi up Landutflögen wat to köpen hebbt. Ik hebb all dacht, dor mol Kameras vör uptostellen, aber keen kiekt sik dat denn daagelang an? Dat must du jo in Echttiet kieken. Daag un nacht! Dor mutt man denn Urlaub nehmen üm to kieken, ob in dien Hotel, jemand binnen is. Dor föhr ik denn aber leber sülms in een Hotel. Ok, wenn't bloots för een Scheeperstünnen is... Hummel, Hummel! Hier gibt es mehr Plattdeutsch: Podcast: Die plattdeutsche Morgenplauderei "Hör mal 'n beten to" als als kostenloses Audio-Abo für Ihren PC: https://www.ndr.de/wellenord/podcast3096.html Die Welt snackt Platt: Alles rund um das Thema Plattdeutsch: https://www.ndr.de/plattdeutsch

Für Gesche Gloystein ist ihre Küche das Paradies auf Erden, voller Gewürze und Kräuter, das alle Sinne anspricht. In de Lucht liggt Zimt un Koriander. Wenn ik de Ogen dicht maak, kunn ik menen woller in Indien to ween. Dat Rezept för dat Curry hett mi mien Gastmudder dor bipult. Nu mutt dat noch en beten simmern, "The flavors have to get married" hett se dorto seggt. "De verscheden Aromen schallt freen." Dat Bild het mi goot gefallt. Nu hebb ik Tiet dor min Kökenschattkist to gahn, Dat is egens keen Kist, man en lütt Book. Dorin finn ik all de Rezepten woller, de nich in Kookböker oder in`t Internet staht. Un tüschen de Sieden steiht ok mien Leven in Rezepten. Dat fangt an bi de Rouladen van mien Grootmudder, ok de Höhnerzoppen van mien Mudder is dorbi. Düsse Sieden sünd echte Familien-Ervstücken. Wieter achtern kummt denn de Rezepten, de ik sülvst tosomen traen hebb: De leckeren Salat van de Goornfier in mien Unitiet, van een Bekannte, de ich nie nich woller sehn hebb. Man ehr Rezept is bi mi bleven. Un so ok en Deel von ehr un van düsse Tiet. Dat Brotrezept van een Kollegin van fröher, hier is ok se, op mien Sieden in krakelige Handschrift. Blangebi de Rezepte, sünd ok all de Minschen tüschen mien Sieden, de mien Leven besünners maakt. Nu is mien Curry meist klor, Un ik komm woller bi de Sieden mit dat Rezept dorto an. Noch en poor Bläre Koriander baven op un wi köönt eten. Hebbt ji ok so een besünnern Kookbook?

Carina Dawert ist unser Trendscout in der großen Stadt Hamburg und berichtet heute direkt aus einem Irisch Pub. Narms lehrt een so veele Minschen kennen as in en Irish Pub, wenn all de Lüüd tohoop Oasis singen un Beer drinken doot. Wenn sik all de Aerosole tosomen mischen un wedder vun de Deek drüppen, denn hest du förwiss en goden Avend. Un dor lehrt en ok allerhand interessante Lüüd kennen: To'n Bispill Raj ut Mumbai. Raj keem en Avend op mien besten Fründ Christian un mi to un frag mi: „Who is your number 3 here?” Ähm. Wokeen mien Nummer Dree is? Wat schall dat denn heten? Un woso egens nich Nummer Een?“ fraag ik em. Blots een Minuut later weern wi mittenmang vun en Kneipenspeel. Dat Speel heet „Een, Twee oder Dree“ verklaart uns Raj. Dorbi is dat dien Opgaav, di in'n Pub – oder wo du ok jümmers büst - ümtokieken un de Lüüd üm di rüm na Nummern optodelen. Nummer 1 is de Kategorie: Süht nett ut. Mit düsse Person wörr ik wat tosomen drinken, Oasis singen, en goden Avend in'n Pub hebben un dat is dat denn ok west. Nummer 2 is de Kategorie: Kunn villicht wat sien. Mit düsse Person wörr ik wat tosomen drinken, Oasis singen, en goden Avend in'n Pub hebben un mi sogor över en Weddersehn freien. Villicht wörr ik sogor na de Nummer fragen. Nummer 3 is de Kategorie: Wörr ik mit na Huus nehmen. Hier gibt es mehr Plattdeutsch: Podcast: Die plattdeutsche Morgenplauderei "Hör mal 'n beten to" als als kostenloses Audio-Abo für Ihren PC: https://www.ndr.de/wellenord/podcast3096.html Die Welt snackt Platt: Alles rund um das Thema Plattdeutsch: https://www.ndr.de/plattdeutsch

Butenministersch Baerbock warrt in de Ukraine fohrn +++ Gasspieker in Rheden warrt langsam wedder opfüllt +++ Düütsche Astrunaut Maurer is trüch op de Eer +++ Meret Becker kriegt Emder Schauspeelpries +++ Alkoholmissbruuk bi Kinner un junge Minschen gung wegen Corona trüch +++ Dat Weer

Welcher Schlaftyp sind sie? Vielleicht erkenne sie sich oder ihren Partner ja in der Liste wieder, die Carina Dawert aufgestellt hat. Mien besten Fründ Christian un ik harrn nüülich döröver diskuteert, dat dat jümmers wedder en Ünnerscheed gifft twüschen mitnanner slapen un mitnanner övernachten. Dat mitnanner slapen kriggt en jo jümmers jichtenswie hen, togeven … mal beter, mal slechter. Man düt tosomen övernachten – dor weern wi uns eenig – dat is dat egentliche Kennenlernen twüschen twee Minschen. Christian un ik hebbt dor veer „charakteristische“ Slaap-Typen rutfunnen... Hier gibt es mehr Plattdeutsch: Podcast: Die plattdeutsche Morgenplauderei "Hör mal 'n beten to" als als kostenloses Audio-Abo für Ihren PC: https://www.ndr.de/wellenord/podcast3096.html Die Welt snackt Platt: Alles rund um das Thema Plattdeutsch: https://www.ndr.de/plattdeutsch

Thomas Lenz bekommt alles mit, was in d er Nachbarschaft läuft. Da muss er nur mal wieder in seiner Stammkneipe vorbeischauen. Ach, du schöne Fröhjohr: Böm schlagen ut, Katten kriegen Nahwuß, un Minschen verheuraden sik, wiel't so romantisch is nu. Bi weckern is man ok hoge Tied. Dormit de Ehe noch vör, nich nah dat ierst Kind kümmt. Gifft Lüüd, för de is dat hüüt noch wichtig, oder wedder wichtig. Vör allen för de, de ehr eigen Jugend lang vergeten hebbt. Annerletzt bi Kräuger Korl. Steffi kümmt rin, kippt sik wat achter de Kiemen un zackerert sik öwer ehr Dochter einen af. Steffi is heel patent, normalerwies, man wenn sik dat üm Hanna dreiht, denn dreiht sei dörch. Hanna is ehr öllste Diern un hett mit knapp negenteihn nu ornlich utleggt, vörnrüm, den Buk, un weet al, dat dat'n Jung ward un dat sei den annern Jung, de ehr in düsse „Situatschon“ bröcht hett, fix heuraden will, vördem dat Kind kümmt. Steffi kriggt sik gor nich wedder in. Sei föhlt sik so jung un moet nu Oma warden! Un för Hanna is dat veel to fröh, ehr Fründ is noch in de Utbillen, sei op de School, de verbugen sik dat Leven, sünd doch sülwst noch halwe Kinners! - Ik grien. Moegen de sik? - Joa, dat is de grode Leew, de hangen blots noch openanner, du, dat is ok nich gesund! - Aha. Du segg mal, wo old büst du west, mit Hanna? Söventeihn? - Dat sünd doch anner Tieden west! - Wat hett Dien Mudder seggt? - Dat speelt doch gor keen Rull! Hier gibt es mehr Plattdeutsch: Podcast: Die plattdeutsche Morgenplauderei "Hör mal 'n beten to" als als kostenloses Audio-Abo für Ihren PC: https://www.ndr.de/wellenord/podcast3096.html Die Welt snackt Platt: Alles rund um das Thema Plattdeutsch: https://www.ndr.de/plattdeutsch

Bummelig hunnertdusend Minschen in Hamborg snackt Platt. Wi bringt de "heemliche Mudderspraak vun de Norddüütschen" ok in't würkliche Leven to'n Klingen.

Macron hett wunnen, veele sünd froh +++ US-Minister Blinken un Austin in Kiew +++ Utgaven för Wapen so hooch as noch nie nich +++ Tokunft vun Premium Aerotec +++ Mehr as 400.000 Minschen op de Osterwies +++ Dat Weer

Russland will wat to de Planen för dat Levern vun Gas seggen +++ Tall vun Minschen ahn Arbeit in´t Land Bremen un Neddersassen geiht trüch +++ Bremer IS-Anhangerin wedder in Düütschland +++ Ärzte an Gemeend-Krankenhüüs laat Arbeit liggen +++ Gericht seggt een för allemal ja to Wesertunnel vun de A281 +++ Dat Weer

Wat de Wald uns Minschen schinkt un wat he uns lehrt, doröber makt Nadia Kamoun sick Gedanken.

Wat de Wald uns Minschen schinkt un wat he uns lehrt, doröber makt Nadia Kamoun sick Gedanken.

Bummelig hunnertdusend Minschen in Hamborg snackt Platt. Wi bringt de "heemliche Mudderspraak vun de Norddüütschen" ok in't würkliche Leven to'n Klingen.

Jümmer mehr Minschen steken sick mit Covid-19 an +++ Jümmer mehr Corona-Fallen ok in´t Land Bremen +++ Bunnsdag bringt neje Quarantään-Regeln op den Weg +++ Tennis-Profi Djokovic dröff wedder nich na Australien inreisen +++ Handball-EM fangt för de düütsche Mannschaft an +++ Dat Weer

Bund un Länner stimmen över wiederen Kurs in de Corona-Pandemie +++ Börgermeister Bovenschulte geiht toversichtlich in Corona-Drapen mit Bund un Länner +++ Bi de Laag in Kasachstan grummelt dat överall +++ Ministerium för´t Verdeffenderen will Schadenersatz för „Gorch Fock“ +++ Wetenschaftler wohrschauen vör jümmer mehr Minschen mit Demenz +++ Dat Weer

Gesetzgeber mutt Minschen mit Gebrekens in´t Triage-Fall schütze +++ Bunnswiet wietere Corona-Regeln nee +++ Justizminister Buschmann is gegen Impf-List +++ Boen warrd woll dürer +++ Minsch is bi Brand in Samtgemende Hadeln sturven +++ Dat Weer

Un weller is Heiligobend. Dat hebbt wi toletzt vör een Johr hatt. Dor weer dat ganz ähnli as nu. Overs ick will gor ni schimpen. Dat doht ook ohn‘ mi all genog Lüüd. De een schimpt op all de impt sünd, de anner op de, de even ni impt sünd. De Näste schimpt över de niede Regeerung – veellicht je op de ole glieks mit. Weller 'n annern schimpt op sien Novers, veellicht overs ook doröver dat he keen Novers hett. Nu heff ick hier blots in de männliche Form schreeven. Dorbi gifft dat ook genog Fruunslüüd, de gern un veel schimpt. Ick wull hier blots ni „gendern“, dor schimpt je ook so veele över. Anner Lüüd schimpt, wenn even ni gendert ward. Overs de een as de annern – all tosom sünd se „Gegner:innen“ vun irgendwat. Man kann je över so veel schimpen: Över dat Wöller, över de annern Autofohrers op de Stroot, över dat Fleesch, dat al weller düürer worrn is, över de, de riek sünd un över de, de arm sünd, över de Norichen de bröcht ward un över de Norichen de ni bröcht ward, över de Melk de suuer worrn is un över dat Schiethuuspoppier, dat jümmers blang de Perforatschoon afritt. Jo. Wenn man dat dorop anleggt, denn kann man den ganzen Dag schimpen. Dat is veellicht je ook 'n Oart vun Kreativität. Sogor hüüt, an Heiligobend, gifft dat wiss Lüüd, de blang‘ Wiehnachsboom sitt un an schimpen sünd. Kinner mokt dat anners: De freut sick eenfach blots op de Geschinke de se hüüt obend kriegt – vun‘ Wiehnachsmann, denn dat je würkli gifft. Vun de lütten vergnöögten Minschen kann man sick 'n Barg afkieken. Overs sogor över de vergrnögten Kinner schimpt Mennige: „De kriegt doch veels to veel. Wi hebbt dormols ook nix hatt.“ Jo, dat mach ween. Overs wo lang wüllt all de Schimpers noch schimpen eher se markt, dat wi dat doch richti, richti good hebbt? Dor kunn man doch mol över nodinken. Tominst an düssen besünnern Dag. Eenfach mol so. Un dormit wünsch ick Jüm all 'n scheuned un besinnliched Wiehnachsfest… In düssen Sinn

Dütmal geiht dat bi uns üm Minschen, de Wiehnachten oder dorvör veel arbeiden mööt, üm en besünnert Geschenk un üm Wiehnachten 1945.

Meist jeden Obend is mien Madam bi uns in de Wohnstuuv an Strichen. Dat deiht se al recht 'n poor Johr. Oh. Ick ohn‘ wat. Eher hier nu dösige Ideen opkümmt, lot‘ mi vertelln, Lüüd: „Strichen“ is dat Plattdüütsche Woord för de hochdüütsche Entspreekung „Stricken“. Dat mit de Wull un de Nodeln also. Is je ook good, dat se dat deiht, denn in düsse Tied kann man je warme Plünn bruuken. Un wenn man de sülms moken kann – ümso beter. Nu is mien Fruu overs ni blots an Strichen, wenn dat op de kole Johrestied togeiht, nä, se stricht dat ganze Johr. Mennigmol, wenn se dor op't Sofa sitt un de Nodeln zappeln lött, denn deiht ehr al de Arms weh, un den seggt se ganz wehleidig: „Ick kann ni mehr opholn!“ Jo, nu is dat rut: Mien Seute is süchti no Strichen. Wenn wi tosom op'n Diek spazeern goht, denn neiht de Schoop al jümmers vör mien Fruu ut, weil se Bammel hebbt, dat se de Tiern dat Fell över de Ohrn treckt, üm dor Strümp Pullovers un Halsdööker ut to moken. Mitünner häkelt se ook düt un dat. Dorbi is se jüst so flott as bi't Strichen. So gau as se 'n eenfachen Foden in Stoff verwannelt, kann man gor ni kieken. To‘n Strichen hett mien Fruu je, anners as bi't Häkeln, Nodeln ut Holt. Un wenn se de Holtnodeln den ganzen Obend tosomklappern lött, denn kann man vör't to Bett gohn al so'n lütte Schüffel Soogspöhn vör't Sofa tosomfegen. Af un to bün ick he direkt bang, dat de Nodeln vun dat gaue Schüüern gleuni ward un dat Brennen anfangt. „Kiek“, seggt mien Fruu denn, „dat Strichen hebbt de Minschen al vör't Füüermoken kinnt.“ Tscha, wenn he noch wat seggen kunn, denn kunn man Ötzi je dorno frogen, wat toerst dorween is. Mien Madam hett to den Gedanken seggt: „Wenn Ötzi ni so'n scheun‘ Norweger-Pulli anhatt harr, denn weer he gor ni bet in de Alpen kom‘.“ Man weet dat ni. Wat overs faststeiht, is, dat man jümmers genog Strümp oder Filzpuschen to Huus hett, wonehm de Nikolaus wat rinsteeken kann. Mol kieken, wat he Mondag bringt… In düssen Sinn

As ick vör bummeli 40 Johr no Grundschool gung, wurr mi un mien Mitschöölers in Sachkunn-Ünnerricht jümmers weller mol vertellt, wo lang dat duuert, bet Plastikbüddels oder Beekers ut Kunststoff sick oplöst hebbt, de eenfach so in de Natuur smeeten ward. Dat duuert so lang, dat ick mi düsse Tied gor ni so richti vörstelln kunn. Intwüschen sünd wi, de Schöölers vun dormols, de Grooten. Un nu vertellt wi de Kinner, wo lang dat duuert, bet Plastikbüddels un Beekers ut Kunststoff verrött‘ sünd. Würkli ganz löst se sick overs gor ni op, denn nu weet man, dat ut groote Plastikdeele lütte Plastikdeele ward. Mikroplastik. Un dat, so seggt man, is gefährli, besünners för de Tiern de in't Meer leevt. Fische, Muscheln, Kreut, Seesterns, Wale un so wieder. So harr de Andeel vun allns wat ut Plastik mokt ward, siet dormols je an un för sick weniger warrn musst. Is dat overs ni. In Gegendeel. Mehr is dat worrn. Dösig, ne. Dorför mutt dat doch 'n Grund geeven, weil je nix, wat de Minsch deiht, ohn‘ Grund passeert. Dor heff ick mol över nodacht. Un ick glööv, ick heff de Lösung funnen: Minschen produzeert je ook noch annern Schiet: Swormetalle to'n Bispeel. Blie, Quecksülber un all sowat. Un Swormetall kümmt ook in all de Tiern in de See rin. Nu seggt de Noom je al, dat Swormetall „swor“ is. Un wenn de Wale un so nu to veel vun dat swore Metall in sick hebbt, denn künnt se gor ni mehr schwümm. De wurrn eenfach blots so as Backsteens an Grund rümliggen. Wenn se nu overs gliektiedi genog Mikroplastik fuddert, dat je licht is un boben schwümmt, denn gliekt sick dat ut. Denn schwümmt se jüst so good, as ohn‘ all dat Swormetall un dat Mikroplastik. Dat hebbt wi Minschen doch mol weller kloog utklabüstert. De Tiern bruukt dat Plastik, anners weern se opsmeeten. Un wenn dat Klima erstmol warm genog is, denn kümmt de Fisch direkt fix un ferti kookt ut‘ Woter. Dat spoort 'n Barg Strom. So geiht Nohaltigkeit! Dücht mi jedenfalls. Liekers: irgendwat seggt mi, dat dor noch 'n lütten Fehler in mien Theorie is… In düssen Sinn

Bummelig hunnertdusend Minschen in Hamborg snackt Platt. Wi bringt de "heemliche Mudderspraak vun de Norddüütschen" ok in't würkliche Leven to'n Klingen.

Sünd Ju ook al mol in't Auto mit bummeli 40 Kilometer de Stünn achter 30 anner Autos över de Landstroot kruupt? Twüschendör kümmt denn jümmmers mol 'n ganz Kloogen vun achter un överholt fief Fohrtüüch, as weer he Nikki Lauda persöönli, üm sick weller mang de annern to drücken, wenn wat vun vöör kümmt. Ick dink denn jedet mol blots, wat dat glieks knalln ward. Fröher weer klor: An‘ Anfang vun de Autoslang‘ is'n Trecker. Un weil man je Melk un Stuten op'n Disch hebben will, hölt man dat ut, ook, wenn man't hilt hett. Intwüschen is dat Hinnernis vör so'n Autoslang‘ op de Landstroot overs jümmers öfter so'n lüttet 45-km/h-Auto. Overs, wat hett dat eegentli op sick, mit düsse Stau-Generator'n op veer Rööd? Erfunnen hett man de Autos, de rein rechtli as Mopeds gült, dormit öllere Lüüd oder Minschen mit Behinnerung‘ mobil ween künnt. Nu dörft man de Dingers overs mit de Föhrerschien-Klass AM fohrn, un de kann man mit 15 Johr moken. Un nu keem twee Partei'n tosom: Junge Lüüd mit spendable Öllern un finnige Verkööpers, de 'n goodet Geschäft wittert hebbt. För so'n niedet Moped-Auto sünd nömli mol even mang veer- un twölfduusend Euro fälli. Un dat geiht wiss noch düürer. Nu fohrt de mehrsten vun de lütten Autos je mit Diesel. Un weil se as Mopeds gült, mööt se ni no de Afgasünnersöökung. Domit kann man sick licht dinken, wat bi de Knatterkisten ut'n Utpuff kümmt, denn düsse Diesels bruukt keen Kat un keen Schummelsoftware. Dor harr VW mol op kom‘ schullt. De harrn sick 'n Barg Arger spoort. Denn wüllt wi dat mol tosomfoten: Anstatt mit 15 Rad oder Moped to fohrn, dörft man also 'n Auto fohrn, dat veels to düüer is för sien Grötte un dat de Luft düller verpesten dörft, as jedet richtige Diesel-Auto. Hmm. So'n richtigen Sinn kann ick mi dor ni rutkieken. Overs ick bün je ook keen 15 mehr. Na jo, weenstern künnt de jungen Lüüd so warm un dröög no de näste Klima-Demo knattern… In düssen Sinn

Bi rusig Weer in Düütschland tominnst söss Minschen doodbleven +++ Biden begrööt Merkel in Washington +++ Delta-Variant breddt sik wieter ut +++ Bremen mutt woll AstraZeneca wegkippen +++ Bremer Polizei vermellt mehr Straafdelikten an Slacht un Oosterdiek +++ Dat Weer

Katja Oskamp hett in eer Book „Marzahn, mon amour“ wunnerbore Porträts öwer Minschen in Berlin Marzahn schreeven. Nadia Kamoun hett dat lest.

Oha, nu war dat gefährli: De Nasa hett je annerletzt ehr Robotter-Auto „Perseverance“ op ’n Mars schoten. Perseverance, dat kann man gor ni richti utsnacken. Op Plattdüütsch heet dat „Utduuer“ – ook ni veel beter. Un düssed Auto hett je ook ’n Helikopter op unsen Noverplanet‘ bröcht. De heet Ingenuity. Dat lött sick noch weniger utsnacken, heet overs so veel as Scharpsinn. Na denn. Dat Mars-Auto hett overs noch wat in petto: Dat schall nömli Steen un Sand un all so’n Schiet un Smeer vun‘ Mars insammeln un den ganzen Krom denn mit ’n Raket’ no de Eer jogen. Un nu geiht dat mit de Gefohr los. Dat gifft nömli Weetenschoplers, de seggt, dat düssed Gramusel vun‘ Mars de Eer „kontamineern“ kunn, weil dat fröher veellicht je mol Leven op den rauden Planet‘ geeven hett. Leven dat dor op’n Grund blots dorop töövt, dat ’n Mars-Sonde vun de Nasa dat no uns henbringt. Na jo, kann je ween, dat dor irgendwülke Wörms oder so al twee Milliarden Johr op’n Bus no Heid‘ töövt. So lang mööt mennige Lüüd op’t Dörp je ook mitünner op’n Bus no Heid‘ tööven. Nu hebbt de Gegners vun de Idee, Kies vun Mars no uns to holn, overs Bammel dorför, dat düsse Wörms oder Bakterien oder wat direkt no de Ankunft op de Eer in uns Minschen rinkruupen kunnen un uns krank oder verrückt oder beides mokt. Veellicht kruupt de Marsbakterien je ook in irgendwülke Tiern rin, un denn fangt uns‘ Katt mitmol dat Bell’n an oder de Duuven heuert op mien Auto vulltoschieten. Man weet dat ni. Un wat is mit de, de dorför sünd Proven vun‘ Mars to holn un de ni doran glöövt, dat de dorste Sand gefährli is? Sünd dat nu „Mars-Querdinkers?“ Un överhaupt: Mööt wi uns nu bald ook gegen Mars-Wörms impen loten? Denn wüllt wi blots hopen, dat de EU dütmol genog Impstoff bestellt. Noch is de Krömelkrom vun‘ Mars je overs gor ni hier. Wenn Jüm sick overs in de näste Tied wunnert, dat Jüm greun anloopen sünd as dat Gras in Goorn, wenn Jüm morns in Speegel kiekt, denn weet Jüm, wat los is... In düssen Sinn

Jümmers, wenn ick mit anner Lüüd tosom kom‘, sett ick mi je ganz anstänni ’n Maske op, ne. Bi’t Inkööpen, op de Tanksteed un so wieder. Nu is dat overs anschiend so, dat ick to de Minschen heuer, de ehr Snuten eenfach ni to de dorsten Snutenpullis passen wüllt. Wenn ick mi so’n Maske opsett un denn blots eenmol dat Muul opmok, hangt mi de Lappen direkt an de Ünnerlipp – annerlei wat dat so’n medizinische oder ’n FFP2-Maske is. Mennigmol wünsch ick mi, dat ick so as Michael Schumacher to sien besten Tieden utsehn wurr. Overs so’n gewaltiged Kinn as de, heff ick nu mol ni. Intwüschen heff ick overs ’n Trick rutfunnen: Wenn ick an beide Sieden an de böbersten Strippen treck, denn treckt sick dormit de ünnerste Kant‘ vun de Maske dohl – jüst as wenn man ’n oled Schipp optokelt. Dat hölpt denn för so twee oder dree Minuten, eher ick de String‘ weller fasttrecken mutt. Un weil ick jeden Dag mang 20 Minuten un twee Stünn‘ mit’n Maske rümrenn‘, treck ick jeden Dag bummeli 25 mol an de Strippen. Un de schüüert dormit ook jümmers 25 Mol över de Kant‘, an de mien Ohrn an mien Kopp fastmokt sünd. Jüst dorüm bün ick meddewieln so’n beten bang dorför, dat mi de dorsten Strippen irgendwann de Ohrn afsnieden doht. Un wenn mien Ohrn erstol wech sünd, denn froog ick mi, wonehm ick de Bügels vun mien Brill‘ överhang‘ schall. Op’t Letzt‘ kann ick denn nix mehr heuern un ook nix mehr sehn. Un wenn ick nix mehr heuern un sehn kann, denn krieg ick je ook ni mehr mit, wat in de Norichen över de Masken vertellt ward. Dorüm nu mien Froog: Kunn ick mi Ohr-Prothesen vun‘ Staat finanzeern loten? Un wenn dat gung – kunn ick mi denn ni vörher al so’n Kinn as Schumacher moken loten, dormit de ole Maske dor ünner hangen blifft? Tscha. Wohrschienli ni. So warr ick mi de Maske veellicht eenfach in de Snut fasttackern, ganz ohn‘ Strippen, denn ’n Tiedlang warr ick se je wiss noch bruuken, un wenn ick ehr dor fasttackert heff, denn hölt se vernünfti un denn weet ick ook wonehm se is, wenn ick ehr bruuk... In düssen Sinn

Weertschop geiht gewaltig gegen Afkamen gegenan +++ Masken-Schandaal: Dor schüllen woll düütlich höögere Geller fleten +++ Covid-19 schall för mehr Minschen as Beroopkrankheit gellen +++ Debatt vunwegen Corona-Nootbrems in Bremerhaven +++ Utsicht: Netanjahus Partei stärkste Kraft bi de Parlamentswahl in Israel +++ Dat Weer

Al as lütten Jung heff ick mi frogt, worüm dat so veele ünnerscheedliche Sprooken op de Welt gifft. Een wurr doch ganz un gor langen. Wenn een ut Vietnam to’n Bispeel ’n Marokkaner dat Rezept för Swattsuuer verklorn will – an’t Telefoon – denn ward dat hokeli. 6500 Sprooken gifft dat op de Eer. Un in meist jede Sprook gifft dat Fremdwöörd ut annere Sprooken. Wat ’n Kuddelmuddel, ne. Un weil wi mit ’n Mund blots ’n bestimmte Antohl vun Laute moken künnt, gifft dat in veele Sprooken Wöörd, de sick genau so anheuert as Wöörd in annere Sprooken. Dor hebbt se denn overs mitünner ’n ganz annere Bedüüdung. To’n Bispeel dat Woord „Ne“ oder „Nä“, de Ton is desülbige. Dat Woord bedüüdt jedenfalls op Griechisch un Koreanisch „Jo“, op Türkisch „Wat“, op Russisch „Nied“ op Hochdüütsch is dat de Afkörtung för „Een“, so as in „hast mal ’ne Mark“, op Japanisch heet dat Wuddel (also Mohrrübe) un op Plattdüütsch heet dat „Nein“. Un wenn man to ’n Swattfoot-Indioner „nä“ seggt, kriegt veellicht fuurts wat an de Ohrn, weil dat dor „dien Oma is doof“ heet. Dat weet ick overs ni so genau. Tscha, ganz scheun fiegeliensch is dat. Worüm is dat blots so? In de Bibel steiht, dat de leeve Gott de Minschen all de Sprooken anhext hett, weil se in Babylon ’n Turm buun wulln, de bet in Himmel reckt. Dösig, dat he Neil Armstong, Edwin Aldrin un Michael Collins ni behext hett, as se no’n Mond flogen sünd. Dat weer je veel höger as de dorste Turm ut de Bibel. Na jo, man mutt ni allns verstohn. Kann man je ook ni, weil dat so fürchterli veele Sprooken gifft. Dor bitt sick de Hund in Steert. Ick heff mol op’n Tombola bi uns in’t Dörp de hochdüütsche Spreekerin dorop opmarksom moken wullt, dat se to liesen snacken deh. Man kunn se gor ni richti heuern. Dor heff ick denn eenfach op Platt no ehr grölt: „Luuuder!“. Tweemol heff ick dat roopen, bet mi een anstött hett. He hett meent, dat ick to ehr leever op Hochdüütsch „Lauter“ anstatt „Luder“ seggen schull. Dor heff ick kort över nochdacht un denn heff ick leever erstmol de Klapp holn… In düssen Sinn

EU betwiefelt dat de AstraZeneca-Impfstoff bi öllere Minschen ansleit +++ Tahl vun Lüüd de sik nee ansteken hebbt sackt wieder daal +++ Krawall in den Nedderlannen geiht wieder +++ Biden will dor nich so recht ran +++ Düütsche Handballer hebbt, as noch nienich, bi de WM bannig en op de Mütz kregen +++ Dat Weer

Bummelig hunnertdusend Minschen in Hamborg snackt Platt. Wi bringt de "heemliche Mudderspraak vun de Norddüütschen" ok in't würkliche Leven to'n Klingen.

Bummelig hunnertdusend Minschen in Hamborg snackt Platt. Wi bringt de "heemliche Mudderspraak vun de Norddüütschen" ok in't würkliche Leven to'n Klingen.

Bummelig hunnertdusend Minschen in Hamborg snackt Platt. Wi bringt de "heemliche Mudderspraak vun de Norddüütschen" ok in't würkliche Leven to'n Klingen.

Immer mehr Minschen wulln een Schrewergaardn pachten. Dor wiest sick een groote Bedürfnis na Eerdverbunnenheit und Kontakt mit de Schöpfung, findt Nadia Kamoun.

Dösige Entwicklung’ in’t Muul Dat gifft je kuum twee Fraktschoon, de sick so dull vertörnt hebbt as de Darwinisten un de Kreatschoonisten. De een seggt, dat allns, wat op de Welt so rümkruupt, schwümmt un flücht, dat Ergeevnis vun Mutaschoon över Milliarden vun Johr un vun dat Överleven vun de Stärksten is. Wenn man dat mol genau nehm‘ deiht, denn sünd wi allns Mutanten. Dat lot ick eenfach mol so stohn. De annere Fraktschoon seggt, dat is allns Tüünkrom. No de ehr Övertüügung is de Eer man jüst ’n poor Duusend Johr old un de Planten, Tiern un Minschen sünd all tosom vun leeven Gott mokt worrn. Ick weet ni wat dorvun stimmt. Wenn ick mi overs in Speegel bekiek, fallt mi dat licht, dat mit de Mutatschoon to glööven. Un wenn ick vun‘ leeven Gott mokt worrn bün, denn hett de anschien’d ’n ganzen Barg Humor. Overs annerlei wat nu de Wohrheit is, över een Sook, de dorbi rutkom‘ is, kann ick mi mitünner den ganzen Dag argern. Un dat sünd de Tähn. Wenn Darwin Recht hatt hett, worüm hett sick bi dat ganze Muteern nix vernünftiged to’n Kaun‘ entwickelt? Wenn man Lütt is, fallt een‘ de Tähn erstmol ganz un gor ut. Dor kümmt denn twor frische, overs mit de hebbt de Mehrsten so lang Arger un Wehdoog, bet ook de utfull’n sünd. Wenn man blots noch ’n poor Tähn hett, denn kann man sick to Wiehnachen veellicht ’n Teelicht in’t Muul stelln un so in Düüstern interessante Lichteffekte an de Wand smieten, ansünsten overs is de Natuur no mien Ansehn op’n Holtweg, wat de Tähn angeiht. Sülms wenn man dor jeden Dag as’n Verrückten op rümputzt, is man vör Löcker un Parodontdingsbums ni seeker. Veellicht entwickelt sick dor je noch wat anners in de nästen poor Millioon Johr. Dor ward wi all tosom overs nix mehr vun hebben. So mööt wi uns wohrschienli wiederhen mit Tähnweh un all dat ut’neensetten. Wenn nu overs de Kreatschoonisten recht hebbt, denn verstoh ick överhaupt nix mehr. Wull uns de leeve Gott dormit bestrofen oder argern, dat he uns de Dinger in’t Muul sett hett? Wenn dat ni so is, denn gifft dat blots noch een Möglichkeit: Gott is ’n Tähnarzt... In düssen Sinn

Jedet Johr in Mai... Bald is je Mai, ne. De Maifüüers künnt wi düssed Johr je so tehmli vergeeten. Overs dat gifft noch wat, dat jümmers in Mai kümmt. In de Norichten ward doröver bericht‘: Zecken. So bummeli twee Weeken lang Zecken hier, Zecken dor. Jümmers in Mai. Jedet Johr. Nu sünd wi je overs in ’n recht spezielle Tied. Dat is ’n Tied in de all ’n beten mehr an’nanner dinkt un mehr op’nanner oppasst as sünst, so schull dat tominst ween. Overs dat kann man je veellicht ook op Tiern betrecken. Dorüm heff ick mol versöcht, mi in so’n Zecke rintodinken. Dat gifft Zecken, de kümmt fief Johr ohn‘ wat to eeten ut. Fief Johr! Ick warr no fief Stünnen al zappeli. Af un to sogor al no fief Minuten. Overs irgendwann mutt also ook so’n Zecke wat eeten. An leevsten mach se dat, wat wi as Swatsuuer kinnt. Un ehr is annerlei, wonehm se ehr Eeten herkriegt. Vun ’n Koh, vun ’n Hund, vun ’n Katt oder ook vun ’n Minsch. Dor mokt se keen Ünnerscheed. „Dat Oog itt mit“, dat gült för ehr ni. Se bruukt keen Dischdeek un ’n Kändelleit-Dinner un sowat. Blots satt will se warrn. Nu hebbt Zecken overs ’n recht dösige Oart to eeten. Se steekt nömli glieks den ganzen Kopp in dat rin, wat se eeten wüllt. Un dor is ook de Hooken an de Sook. De, in de Zecken ehrn Kopp rinsteekt, möögt jüst dat in de Regel nömli överhaupt ni hebben – besünners Minschen verstoht dor keen Spoß. Overs nu stellt sick mol vör, dat Jüm sülms Zecken weern. Ju weern jüst bi’t Eeten un mitmol kümmt dor so’n Minsch, gniedelt an Ju’n Hals rüm un ritt Jüm, wenn dat ganz slimm kümmt, den Mors direkt achter’n Kopp af. Tscha. Denn – wurr ick seggen – weer de Dag versaut. Dorüm: Wenn ick in Mai mol weller ’n Zecke an mi oder an een vun uns Katten wies warr, denn riet ick ehr ni eenfach rut. Ick warr erstmol ’n beten över dat lütte Tier nodinken. Overs denn warr ick de Zecke wohrschienli doch den Dag versau’n. Ick deel mien Eeeten twor gern, overs ni, wenn dat al in mi bin is. Wat to veel is, is to veel. Dat mutt man ook as Zecke verstohn... In düssen Sinn

Bummelig hunnertdusend Minschen in Hamborg snackt Platt. Wi bringt de "heemliche Mudderspraak vun de Norddüütschen" ok in't würkliche Leven to'n Klingen.

Also ick kann mi ni hölpen – dat mit de Panik wegen dat Corona-Virus kann ick eenfach ni begriepen. De ganze Week heff ick allns leest, wat ick to düsse Angelegenheit mang de Fingers kreegen heff. Rutfunnen heff ick overs blots, dat an un för sick keeneen so ganz genau weet, wat dat mit dat dorste Virus op sick hett. Woröver sick de Experten eenig sünd, is, dat Corona wiet wech vun de Gefohr is, de vun Ebola oder so utgeiht. Wenn man vun Corona krank ward, bewegt sick dat mehr in den Beriek vun ’n lichten Snööben bet hen to’n Lung’entzünnung. Wegen de Grippe to’n Bispeel ward overs lang ni so’n Theoter mokt. Wat also is dor los, frog ick mi? Wat is dat för’n dösige Krise? Güstern hett ’n Experte in’t Radio vun ’n „Naturkatastrophe“ snackt, gegen de wi mit alle Middel kämpfen mööt. Genau desülbige Experte hett vörige Week noch seggt, dat wi uns keen Gedanken moken un eenfach so wiedermoken schüllt, as jümmers. Gediegen, ne. Mi kümmt allns, wat sick nu op de Welt wegen Corona deiht, vör, as harr sick de Minschheit över Nacht in Lemminge verwannelt. Lemminge de in Panik wechlöppt, weil de annern ook rennt, overs gor ni weet, worüm se eeg’ntli rennt. Nu kümmt vör mi blots twee Möglichkeiten in Froog: To’n een, dat dor würkli blots Panik mokt ward, weil de annern ook in Panik sünd – to’n annern, dat achter dat Virus wat ganz anners steekt, dat uns overs ni vertellt ward. Ick meen, Zucker un Alkohol un Nikotin bringt veel mehr Lüüd üm as Corona. Dat steiht mol fast. Dor ward overs ni gegen kämpft, dor ward Reklame för mokt. Tscha, an Enn ward Corona wohrschienli jüst so to de Akten leggt as BSE un EHEC un so, dor snackt ook keeneen mehr vun. Dat Eenzig Goode, dat ick an de ganze Sook finnen kann, is, dat nu anschien’d to’n ersten Mol för all de Regeerung‘ op de Welt de Gesundheit vun de Minschen wichtiger is, as dat de Wirtschop brummt. Dat heff ick so noch ni beleevt. Süht man dat so, denn een Corona meist ’n beten Sümpatisch warrn... In düssen Sinn

Vun „Industrie 4.0“ oder vun de näste industrielle Revolutschoon heuert man je jümmers mol wat in de Norichen un so. Wat dat dormit overs op sick hett, dat mokt veele sick je gor ni so recht klor. So as de Dampmoschien fröher de Welt ümkrempelt hett, sünd dat nu de Compjuters un allns wat dor mit tosomhangt. So goht de Spezialisten dorvun ut, dat noch veel mehr as nu automatiseert ward. Lastwogens ward in’ poor teihn Johr sülmsstänni fohrn un överhaupt ward de ganze Verkehr un de Logerhaltung sülmsstänni apfloopen. De Sachbearbeidung op’t Finanzamt un in annere Behörden ward bald komplett vun Compjuters mokt, jüst so as veele, veele annere Sooken. Den meehrsten Ünnerricht an den Schooln ward künstliche Intelligenz övernehm‘. Dat hett je ook wat för sick. Keen Schööler fallt mehr dör’t Raster, weil den Schoolmaster de Nees vun’t Kind ni in Kroom passt. Överall in de Industrie, wonehm nu noch Minschen an’t Band stoht, ward man bald blots noch Roboters sehn. De süht man hier un dor je ook al bi de Lüüd to Huus: Dat Gras üm de Hüüs ward vun Roboters meiht un de Huulbessens fohrt ook alleent dör de Stuuven. Dor gifft dat bald noch veele annere elektroonische Hölpers. Dat mach den een gruseli vörkomen un den annern interessant. Overs annerlei, wat wi doröver dinkt, so ward dat komen. Dat würkt sick natüürli ook op uns ut. Veele Professchoon, also Berufe, ward dat in Tokunft ni mehr geeven. Dörför ward annere Professchoon wichti – to’n Bispeel dat Programmeern vun all de Moschien un dat Wiederentwickeln vun de Roboters un Automaten. Veele klassische Berufe ward utstarven. Overs annerlei, wat Jüm Kinner in Tokunft berufli mokt, seht to, dat Ju ehr wiest, wo man ohn‘ Rietsteeken (Streichhölzer) Füüer mokt. Wenn nöömli een de Industrie 4.0 den Steeker treckt, denn fallt wi direkt in de Steentied trüch un all de, de Füüer moken oder för Eeten un warmed Tüüch sorgen künnt, ward denn een, twee, dree weller to ganz gefrogte Experten... In düssen Sinn

Moin moin un frohed nieded Johr. Jungedi. 2020. Mi kümmt all de Johrestohl’n de no 1999 keem’ jümmers noch as Seinz Fiktschen för. Overs anners, as ick mi dat vör 30 Johr vörstellt heff, flücht jümmers noch keen Autos dör de Gegend. Man good so, wenn man sick blots mol ankiekt, wo veel‘ Maleschen mennige Lüüd alleent mit dat Inparken hebbt. Wenn düsse Talente nu ook noch fleegen schulln, denn wurr ick blots noch mit Helm vör de Döör gohn. För fleegende Autos mööt wi düssed Johr overs in de Regel noch keen Bang hebben. Overs üm ruttofinnen, wat 2020 so bringt, hebbt wi nu bummeli twölf Monot Tied. Dorför hebbt wi sogor mehr Tied as 2019, denn 2020 is je ’n Schaltjohr. So hett je ook de Papst een Dag mehr, üm doröver notodinken, wat he eegentli will. Jüst erst hett he seggt, dat man de Fruunslüüd mehr inbinnen schull, weil de op’t Letzt‘ je ook Minschen sünd. Üm se in’t Preester-Amt to beropen, dorför sünd se denn overs anschien’d doch ni Minsch genog. Un as an Silvester een‘ vun düsse ominösen Fruunsminschen den Papst an de Hand trocken hett, weil se den Pontifex Maximus so gern mol anfoten wull, dor hett Franziskus ehr fuurts op de Fingers haut. So veel to dat Inbinden vun de Fruun. Tscha. Wenn ni mol de Stellvertreder vun‘ leeven Gott op de Eer sick an sien eegen‘ Vörsätze holn kann, wo schulln dat denn all de annern ganz eenfachen Lüüd trechkriegen? Na jo, wenn man sick tominst dat Johr över op dat besinn‘ kann, wat man sick vörnohm hett un so’n lütt beten ook dorno hannelt, denn is dat doch al’n ganzen Barg. De Papst hett intwüschen je ook al seggt, dat he mit sien Prügeln keen gooded Vörbild afgeeven hett. Un so’n Fehler öffentli intogestohn, dat kann lang ni jeder. Dormit wünsch ick Jüm, ook wenn mol wat scheev löppt, dat Jüm in de nästen zwölf Monot so dör de Welt goht, dat an Enn wat Gooded dorbi rukümmt. Dat wünsch ick mi sülms ook. Un dormit kann dat nu ook för mi losgohn mit dat niede Johr... In düssen Sinn

Bummelig hunnertdusend Minschen in Hamborg snackt Platt. Wi bringt de "heemliche Mudderspraak vun de Norddüütschen" ok in't würkliche Leven to'n Klingen.

Wenn man grient, also lächelt, mutt man 17 Muskeln in’t Gesicht anspann‘. Kiekt man gnegeli, mutt man dorför 42 Gesichsmuskeln anspann‘ – twee’nhalv mol so veel! Nu stellt sick de Froog, worüm dat Lüüd gifft, de mehr gnegeli as fründli kieken doht. Dat is je ni blots unscheun för all de Lüüd, de jüst üm so‘ gnegeligen Minsch rümstoht – ook för den Gnegel sülms is dat anstreng’d un kost veel Energie. Un to Gnegeln, dat hett je ook noch keeneen op de Welt tofreeden mokt. Man kann gnegeln, so dull as man will – glückli ward man dorvun ni. Dorüm frog ick mi al lang, worüm mennige Minschen anschien’d leever gnegeli as tofreeden sünd. Overs ick krieg dat eefach ni rut. Wenn man so’n Gnegel nömli frogt: „Segg mol, worüm büst du eegentli so gnegeli?“, denn kriegt man as Antwoord: „Kleih mi an Mors“ oder „lot mi tofreden“ oder wat anners in de Oart. De wüllt een gor ni vertelln, worüm se gnegeli sünd. Worüm mokt se dor blots so’n Geheemnis üm? Weet se wat, wat blots Gnegels weeten dörft? Wohrschienli ward man dat ni erst rutfinnen. Wenn man overs blots ’n beten reeken kann, denn weet man dat man – rein vun Energie-Opwand – för ’n halve Stünn gnegeln ook een un ’n viddel Stünn‘ grien‘ kunn. Overs dat is so’n richtigen Gnegel annerlei. De reegt sick över allns un jeden op. Wohrschienli reegt se sick sogor doröver op, wat dat mehr Energie kost gnegeli, statt fründli to ween. Un de eenzige Oart, sick mit ’n Gnegel antofünnen, is, sick mit em tosom över allns opttoreegen. Overs dat will ick gor ni – dorför mokt mi dat Leven veels to veel Spooß. Un mi dücht, dat is veel beter, sick över de scheun‘ Sooken to freun, as sick över allns annere to argern. Dat gifft je ook so veel Falten un för’t Hart is dat ook ni good un so wieder. Dorüm grien ick veel leever, freu mi, dat ick dor bün un freu mi doröver, dat dat so veel gifft, an dat man sick freu’n kann. Un so, leeve Gnegels, nehmt mi dat bidde ni övel, wenn wi uns seht un ick grien. Ick mach dat so gern un ick meen dat würkli blots nett... In düssen Sinn

Hebbt Ju dat ook leest? Dor kümmt ’n Asteroid op uns to. De NASA warnt vör Gefohr. Bald is he dor – 570 Meter is he lang un 16000 Kilometer in de Stünn is he gau. Morn is dat sowiet! Tscha. Wat heet dat för uns? Rosen meih’n lohnt sick anchien’d ni mehr. Auto waschen ook ni. Man kunn Fruu un Kinner noch mol seggen dat man ehr leev hett. Un de een oder anner Börsenmokler kunn de Lüüd, de ehr Leven he ruineert hett, seggen, dat em dat leed deiht. Wat noch? Graue Arfen – de ick an leevsten vun allns eeten mach – gifft dat ni mehr, de mööt je een Dag inweeken. Wat schoodt. Vellicht kunn‘ wi all an den letzten Dag, den wi op de Welt hebbt, je ook mol keen Tüch kööpen, dat vun lütte Kinner in Indonesien oder so vör twee Cent de Stünn tosomneiht ward. Denn hebt de ook mol ’n Dag frie, üm sick vun de Börsenmoklers antoheuern, dat ehr dat leed deiht. Över Wiehnachsgeschinke mööt wi uns keen Gedanken mehr moken. Dor heff ick jüst nochmol Glück hatt. Dormit bün ick nömli jümmers loot. Wat de Lüüd, de seggt, dat dat Klima sick wegen de Minschen verännert, recht hatt hebbt, ward wi ni mehr rutfinnen. Ook ni, wat för ’n Rull VW, BMW un sünst ’n W dorbi speelt hett. All, de ganz veel Schullen hebbt, künnt sick freu’n un all de, de to veel Geld hebbt ook – de mööt sick keen Gedanknen mehr doröver moken, för wat se dat utgeeven wüllt. Sowat kann je ook in Stress utoarten. Mennig een ward wohrschienli dinken, dat he düt un dat anners mokt harr, wenn klor ween weer, dat morn al dat Licht utgeiht. Beter to sick un to de annern to ween, hebbt sick veele je för loter ophoven. Ick nehm mi dor gor ni ut. Overs nu geiht je leider de Welt ünner. Oder doch ni? Tööv mol. De niedste Mellung heet, dat de Asteroid de Eer üm söben Million Kilometers verfehlt. Och nää, de ganze Opregung weller ümsünst. Overs weet Ju wat: Wi künnt dat je liekers as so’n Öövung ansehn. As Öövung dorför, dat wi all tosom tatsächli ni ewig leven doht. Ick glööv so ähnli is dat sogor. Denn man veel Spooß bi’t Utprobeern... In düssen Sinn

Dat schient je Lüüd to geeven, de den ganzen Dag nix anners doht, as sick Wöörd uttodinken, de möglichst wiet wech vun de ganz normole Welt sünd, weil se jümmers noch hopen doht, dat de Bürokratie irgendwann ook ganz ohn‘ Minschen utkümmt. „Anleiterborkeit“ heuert to düsse Wöörd. Weet Ju wat dat is? Heuert sick dat ni ’n beten no Elektronik an oder hett dat wat mit Vörgesetzte, also mit Anleiters, to kriegen? Nä, ganz kold. De Anleiterborkeit gifft an, wo good man ’n Ledder (Leiter heet dat) an ’n Wand oder ’n Gerüst oder sünst ’n Gebüüd stell’n kann. De, den düssed Woord infulln is, de hett sick op sien Infall wiss ’n Buddel Sekt opmokt. Besünners bürokratisch geiht dat je to, wenn Juristen tosom snackt. De „leest“ Gesetze nömli ni, de leggt ehr ut. Dat heet, „se konstrueert ‚Weetensrohmens‘, üm de Sachverhalte ut de Levenswelt so ‚optobereiten‘ dat rechtsseekere Entscheedungen dropen warrn könt“. Tscha. So ähnli hett Pippi Langstrump dat ook seggt, overs dor kunn ick dat beter verstohn. Dat gifft je noch Duusende annere Bispeele för so dösige Wöörd, denn dat Bürokratendüütsch nehmt ganze Böökerregole in. Overs man lehrt je ni ut, ne. Bi’t Maifüüer heff ick vun’n Kolleg ’n Bürokratiewoord heuert, dat ick noch ni kinnt heff un bi dat man würkli dinken mutt, dat de Bürokraten wat gegen Minschen hebbt: Dat gung dorbi üm den Deel vun een Supermart de dorför dor is, dat de Angestellten mol ’n Paus‘ moken, op Tant‘ Meier gohn un veellicht noch duschen könt. Weet Ju, wo sowat heet? „Sozialtrakt“ heet dat. Heuert sick an as ut ’n Knast, ’n Gulag oder as „dat mööt wi leider hebben – för de dammeligen Angestellten“. Jo, un so’n Privothuus, as dat in dat ick mit mien Famielje wohn‘, dat is denn je vun vöör bet achter nix anners as’n Sozialtrakt. Un ick warr mi nu in’ Nahrungstobereidungs-Beriek vun unsen Sozialtrakt bewegen un mi ’n koffeinhaltiges Opgussgetränk tobereiten. Anners geseggt: Ick goh in de Köök un büddel mi erstmol ’n Kaffe dör... In düssen Sinn