POPULARITY
Co by było gdyby Adam i Ewa nie zgrzeszyli, gdyby Bóg stworzył człowieka, pozbawiając go wolnej woli i pozwalając mu wybierać wyłącznie dobro? Czy dzięki temu bylibyśmy lepszymi ludźmi? A może wręcz przeciwnie, stalibyśmy się bezmyślnymi istotami? Czy historia z biblijnego raju mogłaby się potoczyć inaczej? Takie pytania stawiał sobie siedemnastowieczny brytyjski poeta John Milton pisząc Raj utracony – jedno z najbardziej oryginalnych dzieł w historii literatury, traktujące o początkach istnienia świata. Wizjonerskie spojrzenie na czas prehistoryczny opowiada o buncie i upadku aniołów, życiu pierwszych rodziców, Bogu i Szatanie. Do dziś, mimo upływu czasu, jest dziełem inspirującym teologicznie. To co znamy i co się zamyka w trzech pierwszych rozdziałach Księgi Rodzaju w poemacie zostało powiększone niemal stukrotnie tworząc dwanaście ksiąg fascynujących swoimi obrazami. W tle rozgrywa się wielka opowieść o miłości Adama i Ewy. I choć ostatecznie w wyniku nieposłuszeństwa muszą opuścić raj, jednocześnie odkrywają bliskość, której nie znają nawet aniołowie. O tym wszystkim w kolejnym odcinku cyklu Dobrze się wierzy literaturą rozmawiają profesor Ryszard Koziołek i Roman Bielecki OP. Więcej o projekcie: https://wdrodze.pl/podcast-dobrze-sie-wierzy-literatura/
Czy zastanawiałeś się kiedyś, jak wyglądał początek świata z perspektywy Biblii? W najnowszym odcinku razem z moim gościem, Panią Danutą Piekarz, wyruszamy w podróż do Księgi Rodzaju, by odkryć tajemnice stworzenia. Rozmawiamy o tym, jak Pan Bóg uporządkował chaos, dlaczego każdy dzień stworzenia ma swoje wyjątkowe znaczenie, oraz jak to się ma do naszej codzienności. A może chcielibyście się dowiedzieć, dlaczego w starożytnym świecie rośliny były postrzegane inaczej niż dzisiaj?Ten odcinek to także zachęta, by spojrzeć na siebie oczami Stwórcy i dostrzec dobro tkwiące w każdym z nas. www.puzzlewiary.pl/153 dołącz do grupy mailingowej: https://sendfox.com/puzzlewiary wesprzyj moją działalność: www.puzzlewiary.pl/wesprzyj/
„I Bóg stworzył człowieka (…)” (Rdz 1,27). Czy kiedykolwiek zastanawialiście się nad biblijnym opisem stworzenia człowieka? Dlaczego są aż dwa i dlaczego są różne? Próbowaliście odkryć piękno tego naszpikowanego symbolami tekstu? Jeśli ciekawi Was, jak wielki, zachwycający pięknem, aczkolwiek nie zawsze oczywisty w interpretacji, jest sens Księgi Rodzaju, a zwłaszcza opis stworzenia Adama, koniecznie posłuchajcie dzisiejszego odcinka Puzzli Wiary.Biblistka Pani dr Danuta Piekarz wprowadzi nas w fascynujący biblijny opis stworzenia człowieka, pomoże odkryć prawdę i piękno nas, którzy stworzeni przez Boga, jesteśmy Jego obrazem tu, na ziemi.www.puzzlewiary.pl/140 dołącz do grupy mailingowej: https://sendfox.com/puzzlewiary wesprzyj moją działalność: www.puzzlewiary.pl/wesprzyj/
W pierwszym rozważaniu letniej serii "Engage - włącz się!" w Społeczności Chrześcijańskiej Tomy w Tomaszowie Mazowieckim poprowadził nas Pastor Rafał Piekarski. Seria: Engage - włącz się! cz.1 Fragment biblijny: Księga Rodzaju 12:1-9
W kolejnym rozważaniu letniej serii "Engage - włącz się!" w Społeczności Chrześcijańskiej Tomy w Tomaszowie Mazowieckim poprowadził nas Mac Johnson. Seria: Engage - włącz się! cz.2 Fragment biblijny: Księga Rodzaju 32:27-29
- Żyjemy ciągle w cieniu czasów PiS, które skończyły się niedawno (…), paradoksalnie rodzi to pewnego rodzaju zagrożenie dla wrażliwości na to, co dzisiaj jest zagrożeniem wolności, na czym dzisiaj ma polegać wolność słowa - mówił w Polskim Radiu 24 Piotr Pacewicz (portal OKO.press).
Dwieście dwudziesty dziewiąty odcinek z szybkiej serii ESPRESSO, w którym dowiesz się, jak nazywać samochody po włosku.Marzysz o nauce włoskiego?Sprawdź mój kurs WŁOSKI START: www.wloskistart.pl
6 dni stworzenia wg Tomasza z Akwinu ✤ Mariusz Tabaczek OP 00:00:00 Intro 00:02:00: Jakie są różne teorie powstania wszechświata? 00:03:15: Co mówi Tomasz z Akwinu o naturze stworzenia? 00:05:19: Co oznacza stworzenie "ex nihilo"? 00:07:00: Jakie jest znaczenie relacji stworzenia z Bogiem? 00:09:27: Jaka jest różnica między istnieniem a istotą? 00:12:06: Na czym polega analogia istnienia? 00:13:16: Jak można rozumieć istnienie w kontekście Boga? 00:18:04: Co mówi nauka o stworzeniu świata w sześć dni? 00:20:36: Jak Księga Rodzaju opisuje pierwszy dzień stworzenia? 00:21:55: Jak stworzenie wpasowuje się w teorię ewolucji? 00:22:57: Jak św. Tomasz rozróżnia produkcję od kreacji? 00:23:55: Co to jest kategoria racji zalążków według św. Tomasza? 00:25:51: Jak interpretować Księgę Rodzaju w świetle teorii ewolucji? 00:26:53: Jak Wielki Wybuch jest interpretowany przez naukę i teologię? 00:28:27: Jakie są teologiczne interpretacje teorii Wielkiego Wybuchu? 00:30:02: Co to jest próżnia kwantowa i jak może wyjaśniać powstanie wszechświata? 00:35:01: Czy świat mógł zostać stworzony bez początku w czasie? 00:40:56: Jakie są granice w nauce dotyczące początku wszechświata? 00:41:11: Jakie są najnowsze teorie kosmologiczne? 00:41:25: Jakie są naukowe dowody na stworzenie świata ex nihilo? 00:41:47: Jakie są różne interpretacje Księgi Rodzaju? 00:42:29: Jakie jest znaczenie potencjalności w naturze? 00:43:30: W jaki sposób fizyka pomaga zrozumieć potencjalność? 00:44:54: Co mówią komentarze do sześciu dni stworzenia? 00:46:33: Dlaczego wierzymy, że świat został stworzony przez Boga? 00:48:36: Jak interpretować teksty o stworzeniu? 00:50:23: Jakie są główne kontrowersje w interpretacji Pisma Świętego? Akwinata, święty Tomasz z Akwinu – doktor Kościoła, myśliciel, człowiek wielkiej wiedzy. Wybitny naukowiec, wyróżniający się pośród ludzi swojego czasu. Ale czy nadal aktualny? Czy poglądy świętego Tomasza przetrwałyby konfrontację ze współczesną nauką? Czy jest tylko klasykiem, o którym nie wypada nie wspomnieć, czy też teologia i filozofia nadal czerpią z myśli Akwinaty? 800 lat po narodzinach, 750 lat po śmierci, 700 lat po kanonizacji oddajemy ponownie głos świętemu Tomaszowi z Akwinu. Korzystając z pośrednictwa ekspertów – teologów, filozofów, historyków – rozmawiamy z Akwinatą i sprawdzamy, co mówi nam i Wam dzisiaj.
Gog z Magog lub Gog i Magog to dwa zwroty z Biblii, które pojawiają się w dwóch księgach biblijnych trudnych do zrozumienia. Chodzi o księgę Ezechiela i księgę Apokalipsy. Zanim przejdziemy do tych dwóch zwrotów, które są dość podobne warto przypomnieć, że te dwie księgi mają więcej podobieństw. Np. na początku Ezechiel opisuje tron Boga. Bardzo podobny opis jest w księdze Apokalipsy. Księga Ezechiela opisuje też świątynię i jej mierzenie. Bardzo podobny opis jest w Apokalipsie. Nie dziwi więc, że także opisy Goga z Ezechiela i Apokalipsy są podobne.W Ezechiela 38:2 czytamy: “Synu człowieczy, zwróć swoje oblicze ku Gogowi w kraju Magog, głównemu księciu w Mesech i Tubal, prorokuj przeciwko niemu”. Z Kolei księga Apokalipsy 20:8 (nazywana także księgą Objawienia) mówi: “I wyjdzie, by zwieść narody, które są na czterech krańcach ziemi, Goga i Magoga, i zgromadzić je do boju; a liczba ich jak piasek morski”. Główna różnica polega na tym, że Ezechiel mówi o Gogu z kraju Magog, a Objawienie o Gogu i Magogu. Co wiemy o tych imionach?Księga Rodzaju 10:2 mówi: “Synami Jafeta są: Gomer, Magog, Madai, Jawan, Tubal, Meszech i Tiras”. Mowa tutaj o Jafecie, synu Noego oraz o jego potomkach. Warto zwrócić uwagę, że nie tylko pojawia się imię Magog, ale także imiona Meszech i Tubal. Przypomnę, że Ezechiela 38:2 mówi: “zwróć swoje oblicze ku Gogowi w kraju Magog, głównemu księciu w Mesech i Tubal”. Imiona Magog i Tubal pojawiają się dokładnie w tej samej formie. Imię Meszech z Rodzaju zmienia się w Mesech w Ezechiela. Ale jest tak w tym przekładzie. W oryginale w obu miejscach występuje imię “Meszek”.Przypomnę może, że Noe miał trzech synów: Sema, Chama i Jafeta. Każdy z nich miał pójść w inną stronę. Od Chama pochodzili ci, którzy zamieszkali w Kanaanie i Afryce, od Sema pochodzili między innymi Żydzi, a od Jafeta narody na północy, np. Magog, Meszech i Tubal. Z grubsza można powiedzieć, że od Sema pochodzą Azjaci, od Chama Afrykańczycy, a od Jafeta Europejczycy. Może ciężko to sobie nam wyobrazić, ale właśnie potomkowie Jafeta czyli Europejczycy byli uważani za barbarzyńców. Od Chama pochodzili np. Egipcjanie, od Sema np. Babilończycy, a od Jafeta straszni barbarzyńcy.Gdy więc mowa o Magogu, Meszechu i Tubalu mowa tutaj o plemionach z północy, które budziły strach. Niektórzy utożsamiają ich ze Scytami. Dla wyjaśnienia Scyci dla starożytnych to to samo co np. dla Polaków Mongołowie czy Tatarzy. Czy jednak Gog z Magog to naprawdę Scyci? W Ezechiela 38:15 czytamy: “I przyjdziesz ze swojego miejsca pobytu, z najdalszej północy, a wraz z tobą liczne ludy; wszyscy na koniach, wielkie zastępy, liczne wojsko”.Historia interpretacji kim jest Gog z Magog zwykle opierała się na tej informacji, że ma on przyjść z północy. Na północ od Izraela była Syria. Jednak w tym wersecie wspomniano o najdalszej północy. Już Józef Flawiusz w “Dawnych dziejach Izraela” utożsamia Goga ze Scytami. Czy jednak chodzi o naród Scytów? Warto pamiętać, że gdy starożytni mówili o Scytach mieli na myśli barbarzyńców z północy. Wszystkich pochodzących z tamtych regionów. Podobnie jest z polskim słowem Tatar, używano go na określenie wszystkich ludów na wschód od Kaukazu. To były różne plemiona, ale Polacy ich wszystkich nazywali Tatarami.Zauważmy, że pojęcia Scyta czy Tatar są bardzo pojemne. Być może więc tak samo należy potraktować pojęcie Gog z Magog. Ale może jednak chodzi o konkretny kraj? W Ezechiela 38:8 czytamy: “Po wielu dniach otrzymasz rozkaz, w latach ostatecznych przyjdziesz do kraju uwolnionego od miecza i do ludu zebranego z wielu ludów na górach izraelskich, które długo były spustoszone; wszyscy oni wyprowadzeni spośród narodów, mieszkają bezpiecznie”. Mowa tutaj o “latach ostatecznych” czyli o przyszłości. Zauważmy, że Gog miał zaatakować “góry izraelskie, które długo były spustoszone”.Napisał to Ezechiel, który dostał się do Babilonu 10 lat przed zburzeniem Jerozolimy. Góry izraelskie zostały zasiedlone ponownie po jakichś 80 latach, długo po śmierci Ezechiela. Nie może tu chodzić o Medów i Persów, którzy też przybyli z północy. Oni zniszczyli Babilon i uwolnili Izraelitów, a przecież Ezechiel mówił o tym, że Gog miał zaatakować ponownie zasiedlone góry izraelskie. Nie mogło też chodzić o Babilończyków. Był to ktoś z dalekiej północy.Określenie z Ezechiela brzmi “Gog z krainy lub ziemi Magog”. Z kolei Objawienie używa krótszego “Gog i Magog”. To sformułowanie stało się później bardzo popularne. Pojawia się ono raz w zwojach znad Morza Martwego. Niestety jest to malutki fragment z kilkoma słowami. Nie mamy więc kontekstu do słów “Gog i Magog”. Tak więc przed wzmianką w Objawieniu pojawia się tylko raz. Później jednak wielokrotnie i to nie tylko w pismach chrześcijańskich.Te imiona w sformułowaniu “Gog i Magog” pojawiają się u żydowskich pisarzy, ale także w Koranie. Sura 18:94 mówi: “O powiedzieli: "O Zu'l Karnajnie! (O Dwu Rożny) Oto Gog i Magog sieją zgorszenie na ziemi! Czy moglibyśmy przygotować dla ciebie daninę, abyś zbudował między nami i między nimi zaporę?" Tak więc Koran mówi o jakimś władcy, który będzie przygotowywał zabezpieczenie przed Gogiem i Magogiem. Kogo uważano za Goga?Przez wieki różne ludy uważano za tą postać z proroctwa. Np. wcześni chrześcijanie tak mówili o Rzymianach, później o Gotach, Scytach, Sarmatach, Hunach, Węgrach, Turkach, Mongołach, Tatarach, Saracenach i jeszcze innych. Za każdym razem gdy przybywali jacyś barbarzyńcy ktoś uznawał ich pojawienie się jako spełnienie proroctwa. Niektórzy z tych najeźdźców sami tak się nazywali, np. Mongołowie. Być może chcieli w ten sposób wystraszyć chrześcijan. Także władcy Rusi twierdzili, że pochodzą od Magoga. A współcześnie kogo uważano za Goga?Niektórzy rabini za Goga uznali Napoleona najeżdżającego Rosję. Później podczas zimnej wojny niektórzy uznali Rosję za tą potęgę. Rosja była sprzymierzona z krajami arabskimi, które atakowały nowopowstałe państwo Izrael. Gog z proroctwa Ezechiela miał najechać właśnie Izrael. Niektórzy wierzą, że to proroctwo spełniło się podczas wojny 6-dniowej w 1967.Historia interpretacji tych dwóch fragmentów jest bardzo długa. Np. współczesne identyfikowanie Rosji jako Goga opiera się na tym, że państwo to znajduje się na dalekiej północy patrząc od terytorium Izraela. Współczesny rosyjski imperializm pojawił się też w okresie gdy ponownie powstało państwo Izrael. Interpretacja tego proroctwa wiązała się tylko z Izraelem czyli Żydami?Inni jednak traktowali słowo Izrael z tego proroctwa jako synonim ludu Bożego. Tak więc chrześcijańskie narody siebie traktowały jak Izrael czyli lud wybrany, a swoich wrogów jako Goga. Tak np. myśleli Krzyżowcy walczący z Saracenami. Ale także Saraceni czuli wyznawcy Islamu czytali Koran i o swoich wrogach myśleli jako o Gogu i Magogu.Podsumowując. Proroctwo Ezechiela wspomina o Gogu z Magog. Ostatnia księga w Biblii czyli Apokalipsa albo Objawienia mówi o Gogu i Magogu. Ten sam zwrot pojawia się w zwojach znad Morza Martwego. Historycy dyskutują nad tym czy Apokalipsa cytuje ten fragment znad Morza Martwego czy na odwrót. Możliwe, że obie księgi cytują jeszcze trzecie źródło. Później jednak to sformułowanie pojawia się w wielu pismach chrześcijańskich, a nawet w muzułmańskim Koranie.Synu człowieczy, zwróć swoje oblicze ku Gogowi w kraju Magog, głównemu księciu w Mesech i Tubal, prorokuj przeciwko niemuhttps://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezechiela/38/2I wyjdzie, by zwieść narody, które są na czterech krańcach ziemi, Goga i Magoga, i zgromadzić je do boju; a liczba ich jak piasek morski.http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Objawienie-Swietego-Jana/20/8Synami Jafeta są: Gomer, Magog, Madai, Jawan, Tubal, Meszech i Tiras.https://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Mojzeszowa/10/2I przyjdziesz ze swojego miejsca pobytu, z najdalszej północy, a wraz z tobą liczne ludy; wszyscy na koniach, wielkie zastępy, liczne wojsko.http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezechiela/38/15Po wielu dniach otrzymasz rozkaz, w latach ostatecznych przyjdziesz do kraju uwolnionego od miecza i do ludu zebranego z wielu ludów na górach izraelskich, które długo były spustoszone; wszyscy oni wyprowadzeni spośród narodów, mieszkają bezpiecznie.http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezechiela/38/8A ty, synu człowieczy, prorokuj przeciwko Gogowi i mów: Tak mówi Wszechmocny Pan: Oto Ja wystąpię przeciwko tobie, Gogu, główny książę w Mesech i Tubal.http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Ezechiela/39/1
Nie wiemy kiedy pierwszy raz użyto alfabetu, który my dziś nazywamy hebrajskim. Pierwszy raz nakaz zapisania czegoś pojawia się w Księdze Wyjścia 17:14, gdzie czytamy: “Wtedy rzekł Pan do Mojżesza: Zapisz to dla pamięci w księdze i wbij to w głowę Jozuego”. Później jest mowa o tablicach kamiennych w Wyjścia 32:16, gdzie czytamy: “Tablice te były dziełem Bożym, a pismo było pismem Boga, wyrytym na tablicach”. Czy w obu tych wypadkach użyto alfabetu hebrajskiego? Co mówią nam w tej sprawie odkrycia archeologiczne? Na początek odpowiedzmy na pytanie czy alfabet hebrajski jest w ogóle alfabetem?Archeolodzy twierdzą, że pierwsze były pisma obrazkowe, w których jakiś znak czy rysunek był zapisem całego słowa. Pismo piktograficzne czyli obrazkowe to np. pismo klinowe w Mezopotamii czy hieroglify w Egipcie. Alfabet to sposób zapisu głosek. Np. woda to 4 głoski: w, o, d oraz a. Alfabet zapisuje to słowo 4 literami. Jednak hebrajski alfabet zapisywał tylko spółgłoski, tak więc w słowie woda zapisano by tylko głoski: w oraz d (wyszłoby: wd). Alfabet, który składa się tylko ze spółgłosek nazywamy: abdżad. Nazwa ta pochodzi od pierwszych 4 liter w takim alfabecie czyli: a, b, g oraz d. Istnieje jednak jeszcze trzeci sposób zapisu słowa woda.Możemy zapisać to słowo zapisując sylaby. Abugida czyli alfabet sylabiczny to taki alfabet, w którym każda litera oznacza całą sylabę. Nazwa abiguda też pochodzi od tych liter: a, b, g oraz d. Tak więc mamy nasz alfabet, gdzie zapisujemy każdy dźwięk (słowo woda zapiszemy 4 znakami). Mamy abdżad, gdzie zapisujemy tylko spółgłoski (słowo woda zapiszemy jako 2 znaki: wd). Mamy abigudę, gdzie zapisujemy sylaby (słowo woda zapiszemy dwoma znakami oznaczającymi sylaby: wo oraz da). Co było pierwsze: alfabet, abdżad czy abiguda?Najstarsze odkrycia to oczywiście pisma piktograficzne: pismo klinowe oraz hieroglify. Później pojawia się abdżad. Najstarsze znaleziska zapisu abdżadem uważa się za zapis fenicki, ale z tego okresu pochodzą też zapisy w języku hebrajskim. Tak więc Żydzi, Arabowie i inne ludy zamieszkujące okolice dzisiejszej Syrii oraz Izraela używali abdżady. To pismo poszło na zachód, gdzie wzięli je Grecy i tak powstał nasz alfabet, który ma także samogłoski oraz na wschód, gdzie powstały abigudy czyli zapis sylab, co jest praktykowane np. w Indiach.Ja będę się w tej audycji posługiwał określeniem alfabet hebrajski, ale pamiętajcie, że jest to w zasadzie abdżad czyli pismo spółgłoskowe. Oczywiście współczesny język hebrajski dodał także samogłoski, tak więc współczesny alfabet hebrajski to już rzeczywiście alfabet, bo zawiera także samogłoski. Nazwa abdżad pochodzi od arabskich liter a, b, g oraz d. Literę g czyta się tam “dż”, a więc nazwa abdżad. Wskazuje to jednocześnie, że podobnym alfabetem posługują się nie tylko Żydzi, ale także Arabowie, a w przeszłości także Fenicjanie. Ale jak powstały te litery?Pierwsze dwie litery alfabetu hebrajskiego nazywa się Alef i Bet. To nie tylko nazwy liter. Te słowa mają swoje znaczenie. Alef możemy znaleźć w Psalmie 8:8, gdzie czytamy: “Owce i wszelkie bydło, Nadto zwierzęta polne”. Słowo “bydło” to w hebrajskim “alef” czyli dosłownie wół. Ten werset można by przetłumaczyć: “Owce, woły, a także zwierzęta polne”. Jeżeli wyobraźcie sobie naszą literę - duże A, ale odwrócone do góry nogami. Ta litera przypomina głowę wołu z rogami. Tak właśnie początkowo zapisywano tą literę jako rysunek głowy wołu. Dopiero Grecy tworząc literę Alfa obrócili ją do postaci, którą my znamy.Druga litera w alfabecie to Bet, a słowo to znaczy dom. Najstarsze wersje tej litery przypominają prostokąt, który symbolizował dom lub namiot. Słowo to oznaczało też rodzinę jak np. w Rodzaju 7:1 gdzie czytamy: “I rzekł Pan do Noego: Wejdź do arki ty i cały dom twój”. Późniejsza forma tej litery przypomina nasze małe b. Podobnie jak z literą A, także tutaj to Grecy odwrócili tą literę i pierwsi zaczęli zapisywać literę b tak jak my piszemy dzisiaj. Od Greków ich litery przejęli Etruskowie, a od nich Rzymianie i tak te litery doszły do nas. Jednak pamiętajmy, że Grecy mieli alfabet, a Żydzi abdżadę.Starożytni Żydzi zapisywali tylko spółgłoski, dopiero Grecy dodali do alfabetu samogłoski. Tutaj trzeba uważać, bo hebrajskie litery to Alef, Bet, Gimel, Dalet, a greckie to Alfa, Beta, Gama, Delta. Wydają się one tak podobne. Jest ta sama kolejność. Można wy więc wyciągnąć błędny wniosek, że ponieważ Grecy literą Alfa zapisywali samogłoskę “a” to tak samo Żydzi literą Alef też zapisywali “a”. Przypominam jednak, że Żydzi nie zapisywali samogłosek. Czym więc jest hebrajska litera Alef?W alfabecie hebrajskim lub jak kto woli w abdżadzie hebrajskiej są 22 znaki, ale dwa z nich są nieme. Pierwszym niemym znakiem jest właśnie Alef. Jest to taka przerwa w słowie. W fonetyce używa się terminu zwarcie krtaniowe. Wyjaśnijmy to na przykładzie. Być może słyszeliście, jak ktoś zamiast po prostu zaprzeczyć “nie” powiedział “nie-e”. Jest to taka przerwa w wymowie. Inne przykłady z języka polskiego to: u-iścić lub za-awansowany. Kiedy wymawiamy te słowa następuje przerwa spowodowana tym zwarciem krtaniowym.Słowo bóg po hebrajsku “elohim” zapisuje się właśnie od litery Alef. Podobnie słowo pan, które po hebrajsku brzmi “adonai” też zaczyna się od litery Alef. Żydzi nie zapisywali samogłosek takich jak a czy e. Gdy chcieli zaznaczyć, że słowo zaczyna się od samogłoski rozpoczynali je od litery Alef, a czytający się domyślał jaki dźwięk ma wydać i czytał “e” w słowie elohim lub “a” w słowie “adonai”. Z tym wiąże się problem z wymową Imienia Bożego. Zapisujemy je jako JHWH, ale nie wiemy jakie samogłoski wstawiali starożytni.W przeszłości używano formy Jehowa, która powstaje przez dodanie samogłosek: e, o oraz a, ale współcześnie niektórzy wolą formę Jahwe, która powstaje przez dodanie samogłosek: a oraz e. Zwróćcie też uwagę, że w obu tych formach brakuje ostatniej litery h. W zasadzie powinno się wymawiać albo Jehowah albo Jahweh. Jednak we współczesnej wymowie zgubiono to ostatnie “h”. Inny przykład, gdzie zgubiono aż dwa “h” to wyrażenie alleluja, które w oryginale brzmiało “Hallu-Jah”. Zgubiono w wymowie zarówno początkowe “h” jak i końcowe. Mówię tutaj o wymowie hebrajskich słów np. w języku polskim.Litery hebrajskie używane były także do zapisywania liczb. I tak Alef to 1, Bet to 2, Gimel - 3, Dalet - 4, He - 5, Waw - 6, Zain - 7, Chet - 8, Tet - 9, a Jod - 10. Kolejne litery to dziesiątki, np. Kaf to 20. Aby zapisać 11 brano Jod czyli 10 oraz Alef czyli 1. Z tym wiąże się ciekawy problem. Jak może wiecie, Żydzi przestali wymawiać Imię Boże. Starali się go też nie zapisywać na zwykłych kartkach np. dotyczących handlu. Imię Boże to JHWH, ale istnieje też krótsza forma JH, co wymawiano jako “Jah”. Ta forma występuje w wyrażeniu “Hallu-Jah” czyli naszym alleluja. W czym tkwił problem?Zauważcie, że jakbyście chcieli zapisać liczbę 15 to musielibyście wziąć 10 czyli Jod oraz 5 czyli He. Wyszłaby wam liczba 15, ale jednocześnie skrócona forma Imienia Bożego JH. Aby więc nie zapisywać Imienia Bożego np. w rachunkach, że ktoś kupił 15 owiec używano liter Tet - 9 i Waw - 6. Zauważcie, że 9 + 6 także daje w sumie 15. Wszystkie dziesiątki to: Jod - 10, Kaf - 20, Lamed - 30, Mem - 40, Nun - 50, Samek - 60, Ain - 70, Pe - 80, Sade - 90. Potem Kof to 100, Resz - 200, Szin - 300 a Taw - 400.Być może słyszeliście o tym, że wielu Żydów jest zafascynowanych numerologią. Być może teraz rozumiecie dlaczego. Każde słowo w Biblii można zamienić na liczbę. Np. słowo Alef to trzy litery: Alef - 1, Lamed - 30 oraz Pe - 80. Tak więc słowo Alef to liczba 111. Ale może się zastanawiacie co z dalszymi liczbami, bo ostatnia litera w alfabecie czyli Taw oznaczała 400? Pięć liter hebrajskich ma tzw. formy końcowe, których używa się gdy wyraz kończy się tą literą. Kaf końcowe to 500, Mem - 600, Nun - 700, Pe - 800 oraz końcowe Sade - 900.Historia hebrajskiego alfabetu to historia, w której musimy się wiele domyślać. Wydaje się, że początkowo było to pismo obrazkowe. Np. obrazek domu symbolizował dom lub namiot. Po hebrajsku dom to bet. Później zaczęto używać tego znaku tylko to zapisu litery B. Żydzi i ich sąsiedzi, np. Fenicjanie nie zapisywali samogłosek. Gdy ten alfabet przejęli Grecy dodali samogłoski. Ze znaku alef uczynili literę alfa, ale jednocześnie zmienili wymowę. U Żydów alef to zwarcie krtaniowe, a u Greków jak i u nas to dźwięk A.Ponieważ nie było samogłosek, a w pewnym momencie Żydzi przestali wymawiać Imię Boże my dzisiaj znamy tylko spółgłoski JHWH i nie wiemy dokładnie jak wymawiano to imię w starożytności. Archeologia znajduje zapisy w tym alfabecie w okresie, który przypadałby na wyjście Izraelitów z Egiptu. Oczywiście z tamtych czasów dotrwały do nas tylko zapisy na tablicach glinianych czy kamieniach. Być może alfabet zapisywano już wcześniej ale na materiałach, które nie przetrwały.Wtedy rzekł Pan do Mojżesza: Zapisz to dla pamięci w księdze i wbij to w głowę Jozuego, że całkowicie wymażę pamięć o Amalekitach pod niebem.http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Mojzeszowa/17/14Tablice te były dziełem Bożym, a pismo było pismem Boga, wyrytym na tablicachhttp://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Mojzeszowa/32/16Owce i wszelkie bydło, Nadto zwierzęta polnehttp://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/Ksiega-Psalmow/8/8I rzekł Pan do Noego: Wejdź do arki ty i cały dom twój, bo widziałem, że jesteś sprawiedliwy przede mną w tym pokoleniu.http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Mojzeszowa/7/1I rzekł Pan do Mojżesza: Spisz sobie te słowa, gdyż na podstawie tych słów zawarłem przymierze z tobą i z Izraelem.http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Mojzeszowa/34/27
Link z kodu QR Więcej o nas znajdziecie tutaj: Facebook: https://www.facebook.com/kosciolnaskale Instagram: https://www.instagram.com/kosciolnask... Spotify: https://open.spotify.com/show/1OCpb2p... Strona Internetowa: https://kosciolnaskale.pl/
Izrael miał dwunastu synów. Naród izraelski dzieli się na dwanaście plemion. Może się wydawać, że od każdego syna pochodziło jedno plemię. Jest to jednak bardziej skomplikowane. Ile było tych plemion? Dwanaście czy trzynaście? Czy dziesięć z tych plemion zaginęło? Z jakich plemion pochodzili Jezus, Apostoł Paweł i inni? Jakub miał dwie żony Leę i Rachelę. Ta pierwsza urodziła mu sześciu synów. O pierwszym w Rodzaju 29:32 czytamy: “I poczęła Lea, i urodziła syna, i nazwała go Ruben, bo rzekła: Wejrzał Pan na niedolę moją, bo teraz mąż mój będzie mnie kochał”. Ten sam rozdział wymienia jeszcze Symeona, Lewiego i Judę. Rachela nie rodziła, postanowiła więc zrobić to co jej babka Sara. W Rodzaju 30:3 czytamy: “A ona rzekła: Oto niewolnica moja Bilha, obcuj z nią, że będzie mogła porodzić na kolanach moich, abym i ja miała z niej dzieci”. Bilha urodziła Dana, a później też Naftalego. Jednak Lea, też dała Jakubowi swoją służącą Zilpę i ta urodziła Gada i Aszera. Później jednak sama Lea także urodziła jeszcze dwóch synów Issachara i Zebulona. Wtedy zaczęła rodzić także Rachela. W Rodzaju 30:25 czytamy: “A gdy Rachela urodziła Józefa, rzekł Jakub do Labana: Zwolnij mnie, abym mógł wrócić na miejsce swoje i do ojczyzny swojej”. Józef był jedenastym synem i ostatnim, który urodził się w Charanie za rzeką Eufrat. Lea urodziła mu: Rubena, Symeona, Lewiego i Judę. Potem Bilha, niewolnica Racheli urodziła Jakubowi: Dana i Naftalego. Później Zilpa, niewolnica Lei urodziła: Gada i Aszera. Następnie Lea zaczęła ponownie rodzić i na świat przyszli: Issachar i Zebulon oraz córka Dina. Ostatecznie także Rachela urodziła Józefa. Narodziny tych 11 synów są opisane w Rodzaju rozdziałach 29 i 30.Ostatni syn Jakuba urodził się niedaleko Betlejem. W Rodzaju 35:18 czytamy: “A gdy uchodziła z niej dusza, bo umierała, nazwała go: Ben-Oni, lecz ojciec nazwał go Beniamin”. Siostry rywalizowały, która urodzi więcej synów. Zmarła Rachela, ale żyła jeszcze jej służąca. W Rodzaju 35:22 czytamy: “A gdy Izrael mieszkał w tym kraju, poszedł Ruben i spał z Bilhą, nałożnicą ojca swego. A Izrael dowiedział się o tym. A synów Jakuba było dwunastu”. Ruben być może wziął nałożnicę ojca, aby ta nie mogła urodzić więcej dzieci, które uznano by za dzieci zmarłej Racheli. Jest to ważne także dlatego, że w tym momencie najstarszy Ruben utracił prawo pierworodnego.Pierworodny syn dostawał dwa działy spadku po ojcu. Ruben jednak za ten występek z Bilhą utracił to prawo. Dostał je Józef. W Rodzaju 48:5 czytamy: “Dlatego teraz do mnie należą obaj synowie twoi, którzy urodzili ci się w ziemi egipskiej, zanim przybyłem do ciebie do Egiptu; Efraim i Manasses będą moimi jak Ruben i Symeon”. Józef miał dwóch synów: Efraima i Manassesa. Jednak Jakub zapowiedział, że będzie ich traktował jak swoich własnych synów. W ten sposób Józef dostał dwa działy, po jednym dla każdego ze swoich synów. Chrześcijan jednak bardziej interesuje linia rodowa Jezusa.W Rodzaju 49 rozdziale są zawarte zapowiedzi Jakuba odnośnie swoich synów. O pierworodnym Rubenie w Rodzaju 49:4 czytamy: “Burzliwyś jak woda, ale nie będziesz miał pierwszeństwa, boś wszedł na łoże ojca swego; splugawiłeś wówczas moje posłanie, na które wszedłeś”. O dwóch kolejnych w Rodzaju 49:5 czytamy: “Symeon i Lewi - to bracia; miecze ich są narzędziami gwałtu”. Nawiązano tutaj do wymordowania przez tych dwóch braci całego miasta za gwałt na ich siostrze Dinie. O czwartym synu Judzie napisano w Rodzaju 49:10, czytamy tam: “Nie oddali się berło od Judy ani buława od nóg jego, aż przyjdzie władca jego, i jemu będą posłuszne narody”. Wskazano tutaj, że potomkowie Judy będą rządzić. Będą królami. Z tej linii rodowej miał też pochodzić mesjasz.Jakub nazywany Izraelem miał 12 synów, ale synów Józefa uznał za swoich. Tak więc zamiast Józefa było liczonych jego dwóch synów Efraim i Manasses. W ten sposób było jakby 13 synów Izraela. Jednak jak pewnie wiecie plemion jest 12. Co się stało? W Liczb 3:41 czytamy: “Lewitów zaś wyodrębnisz jako moją wyłączną własność, bom Ja jest Pan, w zamian za wszystkich pierworodnych z synów izraelskich, a bydło Lewitów w zamian za wszelkie pierworodne wśród bydła synów izraelskich”. Plemię Lewiego zostało oddane Bogu jako zapłata za wszystkich pierworodnych. Z tego plemienia pochodził Mojżesz i jego brat Aaron, który został pierwszym arcykapłanem.Gdy więc później mówiono o 12 plemionach Izraela miano na myśli wszystkich oprócz Lewitów i kapłanów, którzy też pochodzili od Lewiego. Tak więc plemię Lewiego zostało odłączone do służby w przybytku, a później w świątyni. To plemię nie zniknęło, ale nie wliczano go plemion izraelskich. Właśnie w ten sposób mamy ponownie 12 plemion. Było 12 plemion izraelskich oraz to trzynaste plemię Lewitów, które zostało odłączone od tego narodu do służby w przybytku. Plemię Lewiego nie zniknęło, było odłączone. O mało co zginęło jednak inne plemię.Ostatnie rozdziały księgi Sędziów opowiadają o zagładzie plemienia Beniamina. W Sędziów 21:6 czytamy: “I żal było synom izraelskim Beniamina, ich brata, gdy pomyśleli: Dziś zostało odcięte jedno plemię od Izraela”. Pozostałe 11 plemion walczyło z Beniaminem i o mało co całe plemię zostało wybite. Pozostało jednak 600 mężczyzn, od których odtworzyło się to plemię. Z Beniamina pochodził później pierwszy król Izraela czyli Saul. Panował on nad całym Izraelem. Później królem został Dawid z plemienia Judy, po nim jego syn Salomon, a potem wnuk Rechoboam. W jego czasach doszło do podziału. W 1 Królewskiej 11:31 czytamy: “I rzekł do Jeroboama: Weź sobie dziesięć kawałków! Tak bowiem mówi Pan, Bóg Izraela: Oto Ja wyrywam królestwo z ręki Salomona i tobie daję dziesięć plemion”. Powstało wtedy osobne dziesięciplemienne królestwo Izraela pod panowaniem Jeroboama. Kto pozostał przy Rechoboamie? W 2 Kronik 11:1 czytamy: “Gdy Rechabeam przybył do Jeruzalemu, zgromadził ród Judy i Beniamina w liczbie stu osiemdziesięciu tysięcy zaprawionych w walce, aby wszcząć wojnę z Izraelem w celu przywrócenia królestwa Rechabeamowi”. Gdy oderwało się tamte dziesięć plemion Rechoboam zgromadził wojska z Judy i Beniamina. Później jego królestwo nazywano królestwem Judy, ale należeli do niego także Beniamici. Czy ktoś jeszcze? W 2 Kronik 11:14 czytamy: “Lewici bowiem porzucali swoje pastwiska i swoje posiadłości, i udawali się do Judy i do Jeruzalemu, gdyż Jeroboam i jego synowie odsunęli ich od czynności kapłańskich w służbie Pana”. Powstanie północnego 10-plemiennego królestwa Izraela wiązało się ze zmianą religii. Na północy rozpoczął się kult dwóch cielców. Lewici, którzy byli związani ze świątyną w Jerozolimie udali się do Judy. Tak więc królestwo Judy obejmowało plemiona Judy, Beniamina oraz odłączone do służby w świątyni plemię Lewiego. Co z pozostałymi 10 plemionami? Te 10 plemion utworzyło królestwo Izraela. Jednak niektórzy z powodów religijnych zamieszkali w Judzie. W 2 Kronik 11:16 czytamy: “Za nimi zaś przybywali do Jeruzalemu ze wszystkich plemion izraelskich ci, którzy byli oddani całym sercem szukaniu Pana, Boga izraelskiego, aby składać ofiary Panu, Bogu swoich ojców”. Później w Biblii używa się tych dwóch słów Juda i Izrael aby odróżnić te dwa królestwa. Np. w 2 Kronik 13:18 czytamy: “Tak to zostali wtedy synowie izraelscy upokorzeni, a Judejczycy zyskali przewagę, gdyż polegali na Panu, Bogu swoich ojców”. Izraelici czyli 10 plemion zostali pokonani przez Judejczyków czyli dwa plemiona.Należy pamiętać jednak, że wśród Judejczyków mieszkali Symeonici i najwyraźniej także inni ludzie. W 1 Królewskiej 12:17 czytamy: “A Rechabeam królował tylko nad synami izraelskimi, którzy mieszkali w osadach judzkich”. Tak więc część Izraelitów z pozostałych 10 plemion zamieszkała w Judzie. Była to raczej dużo mniejsza część, ale warto o niej wspomnieć. Szczególnie w kontekście tego co się później stało z 10 plemionami na północy.Stolicą północnego królestwa Izraela była Samaria. W 2 Królewskiej 17:6 czytamy: “W dziewiątym roku panowania Ozeasza król asyryjski zdobył Samarię, uprowadził Izraela do Asyrii i osadził ich tam w Chalach i nad Chaborem, rzeką Gozanu i w miastach medyjskich”. W ten sposób północne królestwo przestało istnieć. Podbili ich Asyryjczycy i uprowadzili do niewoli. Królestwo Judy istniało dalej. Ale czy jednak wszyscy z północnego królestwa zostali uprowadzeni? W czasach króla Jozjasza zaproszono Izraelitów na święto. W 2 Kronik 35:18 czytamy: “Takiej, jak ta Pascha, nie obchodzono w Izraelu od czasów proroka Samuela, ani też żaden król izraelski nie urządził takiej Paschy, jak ta, którą obchodził Jozjasz wraz z kapłanami, Lewitami, z całą Judą i Izraelem, które się zebrały, i z mieszkańcami Jeruzalemu”. Na to święto przybyli ludzie zarówno z Judy jak i Izraela. Oznacza to, że Asyryjczycy nie uprowadzili do niewoli wszystkich ludzi z północnego królestwa.I poczęła Lea, i urodziła syna, i nazwała go Ruben, bo rzekła: Wejrzał Pan na niedolę moją, bo teraz mąż mój będzie mnie kochał.http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Mojzeszowa/29/32A ona rzekła: Oto niewolnica moja Bilha, obcuj z nią, że będzie mogła porodzić na kolanach moich, abym i ja miała z niej dzieci.http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Mojzeszowa/30/3A gdy Rachela urodziła Józefa, rzekł Jakub do Labana: Zwolnij mnie, abym mógł wrócić na miejsce swoje i do ojczyzny swojej.http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Mojzeszowa/30/25A gdy uchodziła z niej dusza, bo umierała, nazwała go: Ben-Oni, lecz ojciec nazwał go Beniamin.http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Mojzeszowa/35/18
Więcej o nas znajdziecie tutaj: Facebook: https://www.facebook.com/kosciolnaskale Instagram: https://www.instagram.com/kosciolnask... Spotify: https://open.spotify.com/show/1OCpb2p... Strona Internetowa: https://kosciolnaskale.pl/
Biblia na maturze
Materiał ten pochodzi z października 2023 z Live'a dla "Robotników i Żołnierzy". #jezuswraca #jezuswystarczy #tylkojezusjestpanem Link do całości (dostępne tylko dla "Robotników i Żołnierzy"): https://www.youtube.com/watch?v=GH7R_BDMSGE&ab_channel=TajemnyPlan
"Wiemy, że ten ogólnoeuropejski ruch, jakim są Piraci, ma wielką przyszłość"
Ministerstwo Edukacji Narodowej zapowiedziało likwidację prac domowych w szkołach podstawowych. Decyzja wzbudziła wiele kontrowersji. W Polskim Radiu 24 wyjaśniała i uzasadniała ją wiceszefowa resortu Katarzyna Lubnauer.
Dzisiaj czytamy Księgę Rodzaju, rozdziały 48-50 Dowiedz się więcej na temat Księgi Rodzaju: https://bibliawrok.pl/stary-testament/ksiega-rodzaju/ Linki, które warto sprawdzić: youtube.com/@bibliawrok instagram.com/bibliawrok tiktok.com/@bibliawrok facebook.com/bibliawrok Biblia w rok
Dzisiaj czytamy Księgę Rodzaju, rozdziały 46-47 Dowiedz się więcej na temat Księgi Rodzaju: https://bibliawrok.pl/stary-testament/ksiega-rodzaju/ Linki, które warto sprawdzić: youtube.com/@bibliawrok instagram.com/bibliawrok tiktok.com/@bibliawrok facebook.com/bibliawrok Biblia w rok
Dzisiaj czytamy Księgę Rodzaju, rozdziały 43-45 Dowiedz się więcej na temat Księgi Rodzaju: https://bibliawrok.pl/stary-testament/ksiega-rodzaju/ Linki, które warto sprawdzić: youtube.com/@bibliawrok instagram.com/bibliawrok tiktok.com/@bibliawrok facebook.com/bibliawrok Biblia w rok
Dzisiaj czytamy Księgę Rodzaju, rozdziały 41-42 Dowiedz się więcej na temat Księgi Rodzaju: https://bibliawrok.pl/stary-testament/ksiega-rodzaju/ Linki, które warto sprawdzić: youtube.com/@bibliawrok instagram.com/bibliawrok tiktok.com/@bibliawrok facebook.com/bibliawrok Biblia w rok
Dzisiaj czytamy Księgę Rodzaju, rozdziały 38-40 Dowiedz się więcej na temat Księgi Rodzaju: https://bibliawrok.pl/stary-testament/ksiega-rodzaju/ Linki, które warto sprawdzić: youtube.com/@bibliawrok instagram.com/bibliawrok tiktok.com/@bibliawrok facebook.com/bibliawrok Biblia w rok
Dzisiaj czytamy Księgę Rodzaju, rozdziały 35-37 Dowiedz się więcej na temat Księgi Rodzaju: https://bibliawrok.pl/stary-testament/ksiega-rodzaju/ Linki, które warto sprawdzić: youtube.com/@bibliawrok instagram.com/bibliawrok tiktok.com/@bibliawrok facebook.com/bibliawrok Biblia w rok
Dzisiaj czytamy Księgę Rodzaju, rozdziały 32-34 Dowiedz się więcej na temat Księgi Rodzaju: https://bibliawrok.pl/stary-testament/ksiega-rodzaju/ Linki, które warto sprawdzić: youtube.com/@bibliawrok instagram.com/bibliawrok tiktok.com/@bibliawrok facebook.com/bibliawrok Biblia w rok
Dzisiaj czytamy Księgę Rodzaju, rozdziały 30-31 Dowiedz się więcej na temat Księgi Rodzaju: https://bibliawrok.pl/stary-testament/ksiega-rodzaju/ Linki, które warto sprawdzić: youtube.com/@bibliawrok instagram.com/bibliawrok tiktok.com/@bibliawrok facebook.com/bibliawrok Biblia w rok
Dzisiaj czytamy Księgę Rodzaju, rozdziały 27-29 Dowiedz się więcej na temat Księgi Rodzaju: https://bibliawrok.pl/stary-testament/ksiega-rodzaju/ Linki, które warto sprawdzić: youtube.com/@bibliawrok instagram.com/bibliawrok tiktok.com/@bibliawrok facebook.com/bibliawrok Biblia w rok
Dzisiaj czytamy Księgę Rodzaju, rozdziały 25-26 Dowiedz się więcej na temat Księgi Rodzaju: https://bibliawrok.pl/stary-testament/ksiega-rodzaju/ Linki, które warto sprawdzić: youtube.com/@bibliawrok instagram.com/bibliawrok tiktok.com/@bibliawrok facebook.com/bibliawrok Biblia w rok
Dzisiaj czytamy Księgę Rodzaju, rozdziały 22-24 Dowiedz się więcej na temat Księgi Rodzaju: https://bibliawrok.pl/stary-testament/ksiega-rodzaju/ Linki, które warto sprawdzić: youtube.com/@bibliawrok instagram.com/bibliawrok tiktok.com/@bibliawrok facebook.com/bibliawrok Biblia w rok
Dzisiaj czytamy Księgę Rodzaju, rozdziały 19-21 Dowiedz się więcej na temat Księgi Rodzaju: https://bibliawrok.pl/stary-testament/ksiega-rodzaju/ Linki, które warto sprawdzić: youtube.com/@bibliawrok instagram.com/bibliawrok tiktok.com/@bibliawrok facebook.com/bibliawrok Biblia w rok
Dzisiaj czytamy Księgę Rodzaju, rozdziały 16-18 Dowiedz się więcej na temat Księgi Rodzaju: https://bibliawrok.pl/stary-testament/ksiega-rodzaju/ Linki, które warto sprawdzić: youtube.com/@bibliawrok instagram.com/bibliawrok tiktok.com/@bibliawrok facebook.com/bibliawrok Biblia w rok
Dzisiaj czytamy Księgę Rodzaju, rozdziały 12-18 Dowiedz się więcej na temat Księgi Rodzaju: https://bibliawrok.pl/stary-testament/ksiega-rodzaju/ Linki, które warto sprawdzić: youtube.com/@bibliawrok instagram.com/bibliawrok tiktok.com/@bibliawrok facebook.com/bibliawrok Biblia w rok
Łukasz Grzymisławski rozmawia z Heleną Krajewską, rzeczniczką prasową Polskiej Akcji Humanitarnej, o ogromnych potrzebach pomocy humanitarnej w Strefie Gazy oraz o systemowej pomocy w Ukrainie i innych częściach świata. Według raportu Biura Narodów Zjednoczonych ds. Koordynacji Pomocy Humanitarnej w 2024 roku wsparcia będzie potrzebowało blisko 300 mln osób. Główne przyczyny kryzysów humanitarnych to wojny, zmiany klimatu i kryzysy ekonomiczne. Niestety, ze względu na skalę kryzysów tylko część z potrzebujących otrzyma pomoc. Więcej podcastów na: https://wyborcza.pl/podcast. Piszcie do nas w każdej sprawie na: listy@wyborcza.pl.
Dzisiaj czytamy Księgę Rodzaju, rozdziały 8-11 Dowiedz się więcej na temat Księgi Rodzaju: https://bibliawrok.pl/stary-testament/ksiega-rodzaju/ Linki, które warto sprawdzić: youtube.com/@bibliawrok instagram.com/bibliawrok tiktok.com/@bibliawrok facebook.com/bibliawrok Biblia w rok
Dzisiaj czytamy Księgę Rodzaju, rozdziały 4-7 Dowiedz się więcej na temat Księgi Rodzaju: https://bibliawrok.pl/stary-testament/ksiega-rodzaju/ Linki, które warto sprawdzić: youtube.com/@bibliawrok instagram.com/bibliawrok tiktok.com/@bibliawrok facebook.com/bibliawrok Biblia w rok
Dzisiaj czytamy Księgę Rodzaju, rozdziały 1-3 Dowiedz się więcej na temat Księgi Rodzaju: https://bibliawrok.pl/stary-testament/ksiega-rodzaju/ Linki, które warto sprawdzić: youtube.com/@bibliawrok instagram.com/bibliawrok tiktok.com/@bibliawrok facebook.com/bibliawrok Biblia w rok
Kazanie z nabożeństwa Ewangelicznego Kościoła Reformowanego w Gdańsku z dn. 10.12.2023.
W kolejnym rozważaniu z serii #connect w Społeczności Chrześcijańskiej Tomy w Tomaszowie Mazowieckim poprowadziła nas Brian Wright - Pastor Kościoła Foundry w Kansas City. Seria: Connect - Jak w niebie tak i na ziemi cz.5 Fragment: Ewangelia Mateusza 6:9-15; Księga Rodzaju 1:28
Spis treści: Wstęp – 0:21 Argument na przykładzie z lektury obowiązkowej – 0:52 Kontekst – 2:40 Zakończenie – 3:14 W tym odcinku podcastu omawiam pytanie jawne „Człowiek w relacji z Bogiem” na podstawie Księgi Rodzaju.
Początkowo językiem aramejskim posługiwano się wyłącznie w miejscu nazywanym Aram. Myślę, że to logiczne: Aramejczycy mieszkali w Aramie i mówili po aramejsku. Ale co to jest Aram i gdzie się znajdował? Np. Księga Sędziów 10:6 mówi o niewiernych Izraelitach: “Zaczęli oddawać cześć Baalom, podobiznom Asztarte, bogom Aramu”. W starszych przekładach biblijnych, np. w Biblii Wujka i Biblii gdańskiej można tutaj przeczytać, że “oddawali cześć bogom Syrii”. Współczesne Biblie na ogół pozostawiają hebrajskie słowo “Aram”, a te starsze przekłady oddawały to jako “Syria”. Oba tłumaczenia są dobre, ale to starsze jest chyba łatwiejsze do zrozumienia, bo gdy słyszymy Aram to myślę, że mało kto wie gdzie to było, ale gdy słyszymy Syria od razu pewnie kojarzy się nam to państwo z jego stolicą w Damaszku.Według Rodzaju 10:22 Aram był potomkiem Sema, tak więc potomkowie Arama tak jak Izraelici byli Semitami. Nie dziwi więc fakt, że język potomków Arama czyli aramejski był spokrewniony z hebrajskim. Abraham początkowo mieszkał w Ur Chaldejskim później jednak przeprowadził się do Syrii do miasta Charan. Nie dziwi więc też to, że język chaldejski także był spokrewiony z aramejskim i hebrajskim. Później Abraham poszedł dalej do Ziemi Obiecanej, ale jego rodzina dalej mieszkała w Syrii. Z tej rodziny pochodziła Rebeka, żona Izaaka, syna Abrahama. Co ciekawe Rebeka miała kuzyna o imieniu Aram, który mieszkał w Aramie i mówił po aramejsku. Można chyba przyjąć, że jej kuzyn dostał to imię od kraju.Język aramejski był spokrewniony z językiem hebrajskim oraz językiem chaldejskim. Hebrajski i aramejski były chyba bliższe sobie. Abraham jest nazywany Hebrajczykiem, a więc kimś mówiącym po hebrajsku. Dla swojego syna kazał jednak sprowadzić żonę z Aramu czyli z Syrii. Czytamy o tym w Rodzaju 25:20 “Izaak miał czterdzieści lat, gdy pojął za żonę Rebekę, córkę Betuela, Aramejczyka z Paddan-Aram, siostrę Labana, Aramejczyka". Tak więc Abraham jest nazywany Hebrajczykiem, a Laban Aramejczykiem. Biblia nic jednak nie mówi o tym aby Izaak i Rebeka potrzebowali tłumacza. Można to chyba porównać do polskiego i czeskiego. Dzisiaj te języki różnią się od siebie jednak w czasach Mieszka i Dobrawy, Polacy i Czesi rozumieli się bez problemów. Później do Aramu został wysłany ich syn Izaaka i Rebeki. Czy języki hebrajski i aramejski zaczęły się różnić?Jakub przybył do Syrii i wziął sobie za żony, córki brata swojej matki czyli swoje kuzynki - Leę i Rachelę. Ponownie nic nie wskazuje na to, że miał on jakieś trudności w rozmowie z teściem czy żonami. Później jednak gdy się rozstawali Jakub i jego teść Laban zbudowali kopiec. W Rodzaju 31:47 czytamy: "Laban nazwał go Jegar Sahaduta, a Jakub nazwał go Galed". Laban użył aramejskiego, a Jakub hebrajskiego. Znaczenie obu tych wyrażeń było jednak takie samo: kopiec świadectwa. Zauważmy, już choćby w tym wyrażeniu widać różnice między hebrajskim i aramejskim.W czasach najazdu asyryjskiego (czyli ponad 500 lat później) były już to jednak dwa różne języki. Gdy król Asyrii oblegał Jerozolimię wysłał swoich sług aby przekonali obrońców miasta do poddania się. Ci asyryjscy wysłannicy mówili do ludzi na murach Jerozolimy po hebrajsku. Król Judy wysłał do nich swoich urzędników. Ich wypowiedź znajdujemy w 2 Królów 18:26, czytamy tam: "Wtedy Eljakim, syn Chilkiasza, i Szebna, i Joach rzekli do Rabszaka: Zechciej rozmawiać ze sługami swymi po aramejsku, gdyż my rozumiemy, a nie rozmawiaj z nami po judejsku przed tym ludem, który tu jest na murze". Ci wykształceni urzędnicy znali aramejski, którego jednak nie rozumiała większość mieszkańców Jerozolimy. Aramejski był w tym regionie językiem międzynarodowym, ale znali go tylko wykształceni ludzie. Ci Asyryjczycy odmówili i wołali do ludzi na murach po hebrajsku, bo chcieli ich wystraszyć. Jak jednak do tego doszło, że aramejski stał się językiem międzynarodowym?Poprzedni król asyryjski Tiglat-Pileser III nazywany Pulem jest znany z tego, że zniszczył północne królestwo Izraela. Miał on jednak także ogromny wpływ także na język. Rozpowszechnił on dialekt wschodnio-aramejski czyli język syryjski jako lingua franca. Nawet gdy Asyria upadła język aramejski dalej był językiem urzędowym u Babilończyków oraz Persów. Właśnie ten dialekt urzędowego aramejskiego znajduje się w Biblii. Fragmenty po aramejsku można znaleźć w Ezdrasza, Jeremiasza i Daniela. Czyli tak jak dzisiaj językiem międzynarodowym jest angielski, w średniowieczu była łacina, a w czasach starożytnych greka, tak w czasach przed Aleksandrem Wielkim lingua franca tamtych ziemiach był aramejski. Ten język przetrwał trzy imperia, najpierw asyryjskie, potem babilońskie, a w końcu perskie. Dopiero Grecy wprowadzili swój język jako kolejny język międzynarodowy.Język aramejski pojawił się także w Biblii. Stary Testament jest napisany głównie po hebrajsku, a Nowy po grecku. Jednak są cztery miejsca, gdzie znajdują się fragmenty (czasem całkiem długie) po aramejsku. Jak już mówiłem, Asyryjczycy wprowadzili ten język jako język urzędowy. Jednak zapisy w tym języku pojawiły się w Biblii dopiero w czasach najazdu kolejnej lokalnej potęgi - Babilonu. Zarówno Asyryjczycy jak i Babilończycy mieli własne dialekty. Jednak w oficjalnej korespondencji posługiwali się językiem aramejskim. Do tych oficjalnych dokumentów przejdę za chwilę. Pierwszy fragment jest dość krótki, ale i dość tajemniczy. W Jeremiasza 10:11 czytamy: "Tak mówcie o nich: Bogowie, którzy nie stworzyli nieba ani ziemi, zginą z ziemi i spod tego nieba". Ten jeden werset jest w oryginale po aramejsku. Dlaczego?Księga Jeremiasza to 52 rozdziały po około 25 wersetów każdy. Ale tylko ten jeden werset jest po aramejsku, reszta po hebrajsku. Dlaczego? Jeremiasz w tym 10 rozdziale mówi o swoim Bogu, ale w tym jednym wersecie zmienia temat i mówi o bożkach. Być może religię dało się rozpoznać po języku. Być może wyznawcy bożków mówili po aramejsku, a Jeremiasz i jego współwyznawcy po hebrajsku. Napiszcie mi może w komentarzu co wy myślicie. Dlaczego Jeremiasz pisał ten rozdział cały po hebrajsku i nagle werset 11 napisał po aramejsku? W księgach Daniela i Ezdrasza mamy o wiele dłuższe fragmenty po aramejsku, ale są to po prostu cytaty dokumentów.Księga Daniela to 12 rozdziałów. Fragment po aramejsku jest bardzo długi. Od rozdziału drugiego, a wersetu czwartego (od połowy) do końca rozdziału siódmego. Tak więc prawie połowa księgi Daniela jest po aramejsku. Reszta oczywiście po hebrajsku. W księdze Ezdrasza są dwa fragmenty, od Ezdrasza 4:8 do 6:18 oraz rozdział 7:12-26. Oba te fragmenty to listy do i od króla Perskiego. Jak widać jeszcze w czasach perskich używano do korespondencji z tą częścią imperium języka aramejskiego. W jakim jednak języku mówili Żydzi po powrocie z Babilonu?Historycy nie są zgodni co do języka, a w którym mówili Żydzi po niewoli babilońskiej. Jest spora grupa biblistów, która twierdzi, że zwykli Żydzi mówili po aramejsku i nie znali hebrajskiego. Księga Nehemiasza 8:8 mówi: "I czytali z księgi Zakonu ustęp za ustępem, od razu je wyjaśniając, tak że zrozumiano to, co było czytane”. Ten werset opisuje Żydów, którzy przyszli na święto. Jak zwykle podczas świąt żydowskich czytano prawo. Jednak ten werset Nehemiasza 8:8 mówi, że czytali od razu wyjaśniając. Co to znaczy? Niektórzy twierdzą, że ktoś odczytywał po hebrajsku, a osoba stojąca obok tłumaczyła to na aramejski. Oczywiście ten zwrot “od razu wyjaśniając” może oznaczać, że tłumaczono jak należy rozumieć to prawo. Jednak część biblistów twierdzi, że większość ludzi nie znała biblijnego hebrajskiego i mówiła po aramejsku, tak więc trzeba było dla nich przetłumaczyć tekst hebrajski na język aramejski. To prowadzi do pytania: jakim językiem mówił Jezus?Izaak miał czterdzieści lat, gdy pojął za żonę Rebekę, córkę Betuela, Aramejczyka z Paddan-Aram, siostrę Labana, Aramejczyka. http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Mojzeszowa/25/20Laban nazwał go Jegar Sahaduta, a Jakub nazwał go Galed.http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/1-Ksiega-Mojzeszowa/31/47Wtedy Eljakim, syn Chilkiasza, i Szebna, i Joach rzekli do Rabszaka: Zechciej rozmawiać ze sługami swymi po aramejsku, gdyż my rozumiemy, a nie rozmawiaj z nami po judejsku przed tym ludem, który tu jest na murze.http://biblia-online.pl/Biblia/Warszawska/2-Ksiega-Krolewska/18/26
Gościem Marcina Cichońskiego w podcaście "DGPtalk: Po stronie kultury" jest Wojtek Mazolewski, muzyk, basista, kontrabasista jazzowy. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
To, ile razy w tygodniu powinieneś trenować zależy od:Twojego poziomu zaawansowania treningowego.Trybu pracy – stałe godziny w przeciwieństwie do pracy na zmiany. Praca siedząca w przeciwieństwie do stojącej czy chodzącej. Czy musisz coś dźwigać w pracy? Ile godzin dziennie pracujesz? Jak dokładnie wygląda Twój dzień pracy?Celu treningowego – np. przygotowanie do zawodów będzie wymagało większej częstotliwość treningów, podczas gdy wystarczy trenować 2-3 razy w tygodniu, jeżeli Twoim głównym celem jest po prostu lepsze samopoczucie.Rodzaju ćwiczeń, które chcesz wykorzystać w swoich treningach. Jeśli Twój plan treningowy składa się głównie z bardzo złożonych ćwiczeń wielostawowych, nie będziesz w stanie trenować ich codziennie w optymalny sposób.Objętości i intensywności treningów. Im dłuższe są Twoje treningi, im więcej serii na nich wykonujesz, im bardziej intensywne są Twoje ćwiczenia, tym więcej czasu na regenerację będziesz potrzebował pomiędzy treningami.Możliwości regeneracji. Prosta sprawa. Mniej śpisz – mniej ćwiczysz.Dziennego i tygodniowego rozkładu zajęć. Możesz sobie chcieć trenować nawet codziennie, ale jeśli pracujesz na dwa etaty i do tego masz małe dzieci, wyczynem może być zrobienie nawet dwóch treningów w tygodniu.Zaobserwuj mnie w swoich ulubionych social mediach:FacebookInstagramTikTokYouTubeTwitterLinkedInOraz zajrzyj na blog Coraz Lepszy Trening.Jeśli masz jakieś pytania, napisz do mnie na: michal@corazlepszytrener.pl. Odpowiadam na każdą wiadomość!Do usłyszenia!Zaobserwuj mnie w swoich ulubionych social mediach:FacebookInstagramTikTokYouTubeTwitterLinkedInHejtoOraz zajrzyj na blog Coraz Lepszy Trening.Jeśli masz jakieś pytania, napisz do mnie na: michal@corazlepszytrening.pl. Odpowiadam na każdą wiadomość!
Powiedział na konferencji prasowej dowódca Rosyjskiego Korpusu Ochotniczego o pseudonimie „White Rex”, Denys Kapustin znany równie jako Danys Nikitin. Paweł Bobołowicz i Artur Żak rozmawiają o tym kim są i jakie mają poglądy polityczne bojownicy Rosyjskiego Korpusu Ochotniczego. Dziennikarze Radia Wnet prezentują krótką konferencję prasową Korpusu po powrocie z rajdu na terenie obwodu biełgorodskiego Federacji Rosysjekiej. Denys Kapustin vel Nikitin „White Rex”: Dzięki Bogu, Rosyjski Korpus Ochotniczy ma tylko straty w rannych, w lekkich rannych. Jeżeli chodzi o sprzęt to mamy tylko trofea... Myślę, że każde przekroczenie granicy Federacji Rosyjskiej i pomyślny powrót można oczywiście nazwać sukcesem, ponieważ jest to terytorium wroga, jest to tymczasowo okupowane terytorium naszej ojczyzny. Dlatego każde przekroczenie granicy jest już dla nas sukcesem, bo prowadzimy tam działania sabotażowe, propagandowe i wywiadowcze. Oczywiście teraz czerpiemy korzyści, także dlatego, że jest tu tak wielu dziennikarzy z całego świata. Paweł Bobolowicz i Dmytro Antoniuk rozmawiają na temat kolejnego nocnego ataku Federacji Rosyjskiej przy użyciu amunicji krążącej irańskiej produkcji Shahed 131 i Shaded 136. Dmytro Antoniuk: W nocy Rosjanie przeprowadzili zmasowane ataki dronami na Ukrainę. Władze w Kijowie poinformowały, że wróg przeprowadził atak w kilku falach z przerwami między grupami dronów. Wszystkie cele zostały zestrzelone. Atak odbywał się, gdy prowadziłem moją nocną audycję w Radiu Wnet, ale nic nie słyszałem, w mojej dzielnicy nie było wybuchów. Artur Żak opowiedział o nocnej dronowej napaści Rosji na obwód lwowski: Maksym Kozycki, przewodniczący Lwowskiej Obwodowej Adminstracji Wojskowej poinformował, że w nocy nad obwodem lwowskim siły obrony powietrznej zestrzeliły 10 „Shahedów”. Nie było trafień w obiekty, nie było ofiar ani rannych. Artur Żak przedstawił skrót najważniejszych ukraińskich wydarzeń politycznych i społecznych w roku założenia Radia Wnet, czyli w 2009 roku: Rok 2009 był rokiem stagnacji gospodarczej, bezowocnych negocjacji politycznych, skandali i niespełnionych oczekiwań obywateli wobec Ukrainy.
Obecnie, podobnie jak i przed wiekami, mamy wiele stereotypów i wyobrażeń - niejednokrotnie narzuconych kulturowo - na temat miłości, kobiet i ich roli. Często bardzo nietrafionych i niesłusznych. Kobieto kim jesteś? Jaka jesteś? Kogo szukasz? W dzisiejszym odcinku wspólnie z panią dr Danutą Piekarz przyjrzymy się portretowi kobiety w Biblii, a szczególnie w Księdze Rodzaju i Pieśni nad Pieśniami. Porozmawiamy o akcie stworzenia, pierwotnej roli kobiety, jej naturze, rajskiej nagości oraz o utraconej i odzyskanej miłości. dołącz do grupy mailingowej: https://sendfox.com/puzzlewiary wesprzyj moją działalność: www.puzzlewiary.pl/wesprzyj/
W pierwszym nauczaniu nauczaniu z serii #zapowiadany w Społeczności Chrześcijańskiej Tomy w Łodzi poprowadził nas Pastor Adam Pańczak Fragment: Księga Rodzaju 49:8-12 Seria: Zapowiadany cz.2
W kolejnym nauczaniu nauczaniu z serii #zapowiadany w Społeczności Chrześcijańskiej Tomy w Tomaszowie Mazowieckim poprowadził nas Mateusz Kertowski. Fragment: Księga Rodzaju 49:8-12 Seria: Zapowiadany cz.2
W pierwszym nauczaniu nauczaniu z serii #zapowiadany w Społeczności Chrześcijańskiej Tomy w Tomaszowie Mazowieckim poprowadził nas Pastor Rafał Piekarski Fragment: Księga Rodzaju 3:15 Seria: Zapowiadany cz.1
W pierwszym nauczaniu nauczaniu z serii #zapowiadany w Społeczności Chrześcijańskiej Tomy w Łodzi poprowadził nas Sebastian Wójcik Fragment: Księga Rodzaju 3:15 Seria: Zapowiadany cz.1
Zleceniodawcy, dając zlecenie transportowe lub spedycyjne na dostawę samochodem z windą, najczęściej oczekują, aby poza samym przewozem, zaopiekować także proces załadunku i/lub rozładunku. Niekiedy nie jest to wyrażone wprost i przybiera zapis „WYMAGANE AUTO Z WINDĄ”. Natomiast spedytor, działając w tej samej intencji, przekazuje zlecenie przewoźnikowi, często powielając ten sam zapis. A bez doprecyzowania, o co tak naprawdę chodzi, można się narazić na dość drogą lekcję, gdy podczas załadunku czy też rozładunku dojdzie do uszkodzenia.Prawdopodobnie zostanie z kosztem uszkodzenia do pokrycia, bez możliwości skierowania regresu do przewoźnika.W dzisiejszym odcinku krok po kroku opiszę przebieg wydarzeń, który może do tego doprowadzić. Będzie to też doskonały pretekst do tego, aby poruszyć poniższe zagadnienia:1.Jaka jest odpowiedzialność przewoźnika w zakresie załadunku i rozładunku na gruncie Konwencji CMR oraz prawa krajowego (Ustawa Prawo Przewozowe)?2.Jaka jest powszechna praktyka w zakresie podziału obowiązków pomiędzy załadowcę, przewoźnika i odbiorcę, przy załadunku i rozładunku?3.Co powinna zawierać polisa OCP, aby chronić nasze i naszego klienta interesy?4.Jakimi argumentami dysponuje zleceniodawca, a jakimi spedytor, w obliczu potencjalnego sporu sądowego?5.O jakie inne, poza tymi formalnymi, praktyczne aspekty organizacji dostawy samochodem z windą należy zadbać?6.Dlaczego przewoźników często interesuje to, czy winda jest potrzebna na załadunku, czy rozładunku? Jaką to robi różnicę?Dlatego jeżeli wśród twoich zleceń zdarzają się takie, które wymagają użycia samochodów z windą, to ten odcinek może się okazać szczególnie przydatny. I nie zamykam się tu tylko na spedytorów drogowych. Spedytorzy overseas (morski, lotniczy, kolejowy) organizujący dowozy i odwozy drobnicy lub przesyłek lotniczych, dosyć często spotykają się z tymi wymaganiami. Czyli koniecznością zorganizowania samochodu z windą.###POBIERZ BEZPŁATNIE e-book „Incoterms ® 2020 dla Spedytorów”. Są to „incotermsy” opisane nie tylko z perspektywy stron kontraktu handlowego, ale też samych spedytorów i wykonywanych przez nich działań. POBIERZ TU: https://incoterms.profesjonalnyspedytor.pl/ ###Zapis na newsletter: https://profesjonalnyspedytor.pl/newsletter/ ###Tagi:Auto z windą, Konwencja CMR, Ustawa Prawo Przewozowe, OCP, OCS, Spedycja Drogowa, Spedycja Morska, Spedycja Lotnicza, Spedycja Kolejowa
„Tu jest jak w raju” powtarzali wielokrotnie polscy botanicy pracując nad poznawaniem roślinności Tadżykistanu. Od słowa do słowa, doszli do wniosku, że można tę impresję zamienić na projekt naukowy. I tak powstał pierwszy pomysł poszukiwania Edenu z perspektywy botanicznej.Wśród tych naukowców był gość Radia Naukowego, prof. Arkadiusz Nowak, obecnie dyrektor Ogrodu Botanicznego PAN w Powsinie oraz Ogrodu Botanicznego - Centrum Zachowania Różnorodności Biologicznej PAN. - Słowa Księgi Rodzaju zamienialiśmy na pewne cechy roślinności – wyjaśnia prof. Nowak. Te cechy to np. dostępność roślin leczniczych, roślin jadalnych, drzewa, na które łatwo się wspiąć, do tego wystarczające ciepło pozwalające w komforcie być nago. Badacze brali również pod uwagę czynniki geograficzne i historyczne.- Uznaliśmy, że sprawdzimy tereny od Sycylii do Afganistanu. Na północy maksymalnie do brzegu Kaukazu i gór Elbrus. Na południu do Etiopii i pogranicza Somalii – wylicza prof. Nowak. Do współpracy zaprosili kolegów m.in. z Iranu i Armenii. Po dokładnych analizach ze wsparciem oprogramowania naukowcy uzyskali trzy typy roślinności, które najlepiej pasują jako archetyp Edenu. Na trzecim miejscu jest gaj granatu, dwa pierwsze na podium zajmują gaje pistacji, różniące się dominującym gatunkiem (szczegóły w podcaście). Zgadza się nawet wąż zagadujący do Ewy z drzewa. – Gospodarz, u którego spaliśmy na granicy z Afganistanem przestrzegał nas przed żmijami. Powiedziałem, że jesteśmy przygotowani, mamy wysokie buty. To nie o buty chodzi, te żmije, gur-za, atakują z drzew pistacji – opowiada prof. Nowak.Praca ukazała się "Regional Environmmental Change”. Jakie wzbudziła reakcje? – Zainteresowanie jest ogromne – mówi naukowiec. Prof. Nowak chciałby, aby botaniczny archetyp Edenu został odtworzony w Ogrodzie Botanicznym PAN w Powsinie. Taka „kopia zapasowa” w połączeniu z zabezpieczeniem w banku nasion jest potrzebna. Pistacjowe gaje w Azji Środkowej są zagrożone ze względu na postępujące zmiany klimatyczne i rosnące wraz z nimi ryzyko pożarów. Według wyliczeń za pół wieku gaje mogą zniknąć.W podcaście rozmawiamy również o tym, czym jest nowoczesna botanika, czym się różnią fartuchowcy od kaloszowców, ile gatunków roślin zna doświadczony profesor oraz czy to wypada zapomnieć nazwę, którą się samemu wymyśliło. Bardzo polecam!
„Określenie, że miał głowę w chmurach byłoby adekwatne” – mówi Ignacy Matuszewski, wspominając swojego dziadka. Przy okazji wystawy prac Jerzego Grabowskiego w Kordegardzie odwiedziliśmy pracownię artysty.… Czytaj dalej Artykuł „To był pewnego rodzaju trans twórczy”. W pracowni Jerzego Grabowskiego pochodzi z serwisu Audycje Kulturalne.