Podcasts about litw

Dziś w programie zaprezentujemy bloki audycji wyborczych przygotowanych przez Komitety Kandydatów na prezydenta przed II turą głosowania; następnie przeniesiemy się na Litwę. Tamtejsze władze uhonorowały przedstawicieli mniejszości narodowych, w tym Polaków mieszkających w tym kraju; Hanna Kral skończyła 90 lat, przypomnimy więc największe osiągniecia literackie mistrzyni reportażu; na koniec gość programu opowie  o znaczeniu nowych zakupów dla polskiej armii. Zapraszamy!

Rosja może w ciągu trzech lat zaatakować Litwę i stacjonującą tam Bundeswehrę. Taki scenariusz opisuje książka "Czarny wtorek", której autor krytykuje Niemcy za zbyt naiwną i ugodową postawę wobec Rosji. Jak wyjść z tego kryzysu? Christoph von Marschall, korespondent dyplomatyczny dziennika DER TAGESSPIEGEL jest gościem Tomasza Kyci. Kontakt: cosmopopolsku@rbb-online.de Homepage: cosmopopolsku.de Facebook: www.facebook.com/cosmopopolsku Von Thomas Kycia.

Czemu płaczesz Amsterdamie? No tak, będziecie grali z Polską w grupie. Bystrzy zauważyli, że w zeszłym tygodniu mnie nie było. Wziąłem urlop, bo wiedziałem, że po dwóch meczach reprezentacji piłkarskiej z Litwą i Maltą potrzeba będzie czasu na odreagowanie. Jest już lepiej, ale nadal telepie. Z dumy. Było dużo pozytywów. Osobnicy mniej wysublimowani piłkarsko poddają to w wątpliwość . Ale Niech negatywy nie zasłonią nam pozytywów. Były pozytywy, były - ale trzeba by było ich mocno poszukać, a to jest już zadanie dla sztabu szkoleniowego. Oba mecze miały duże znaczenie duchowe dla Polaków. Kto je oglądał ten zasłużył sobie na odpust zupełny...

SUBSKRYBUJ, żeby nie przegapić kolejnych odcinków:► https://bit.ly/J-Kuzniar-inBriefW najnowszym wydaniu Sport in Brief:- Polscy piłkarze wygrali z Litwą i Maltą- Świątek i Linette w ćwierćfinale Miami Open- Boks będzie na IO w Los Angeles 2028Masz pytanie do naszej redakcji? Możesz je zadać tutaj: https://tally.so/r/npJBAVZawsze rano. Same fakty.5 najważniejszych wiadomości.5 minut.Wydarzenia ze świata, sportu, popkultury, technologii, środowiska i gospodarki.Ramówka:Poniedziałek: Ekonomicznie in BriefWtorek: Sport in BriefŚroda: PopCulture in BriefCzwartek: Technologicznie in Brief / Planet in BriefPiątek: World in BriefW aplikacji Voice House Club m.in.:✔️ Wszystkie formaty w jednym miejscu.✔️ Możesz przeczytać lub posłuchać.✔️ Transkrypcje odcinków z dodatkowymi materiałami wideo.► Wypróbuj 30 dni za darmo: https://bit.ly/Sluchaj_w_VHC

Reprezentacja Polski wygrała dwa pierwsze mecze eliminacji mistrzostw Świata. W piątek piłkarze Michała Probierza pokonali Litwę 1:0, a w poniedziałek zwyciężyli z Maltą 2:0. Patrząc na 6 punktów, to dobry początek eliminacji. Z drugiej strony graliśmy ze zdecydowanie najsłabszymi rywalami w grupie, a styl nie napawa optymizmem. Czy ta reprezentacja przełamie w końcu swoją nijakość? Czy Michał Probierz będzie w stanie nadać jej inny wyraz? A może na tyle nas w tej chwili stać? O tym porozmawiamy w Misji Sport. Gośćmi Edyty Kowalczyk i Łukasza Kadziewicza w kolejnym odcinku będą: Bartosz Gleń, Radosław Majdan, Sebastian Świderski i Mateusz Waligóra. Zapraszamy.

W dzisiejszym magazynie sportowym: wymęczone zwycięstwo Polski 1:0 nad Litwą w eliminacjach do Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej 2026, awans Magdy Linette do czwartej rundy turnieju tenisowego w Miami oraz wysokie zwycięstwo Socceroos 5:1 nad Indonezją w eliminacjach do Mistrzostw Świata.

Spotkania z najsłabszymi rywalami to idealny moment, by wrócić na zwycięską ścieżkę - mówi komentator stacji Viaplay. 

Dziś w programie skomentujemy amerykańsko-ukraińskie rozmowy w Arabii Saudyjskiej. Jest przełom, ale teraz wszystko zależy od Rosji; następnie przeniesiemy się na Litwę. Kraj świętuje 35. rocznicę przywrócenia niepodległości; zdamy też relację z gali rozdania  nagród Polskiej Akademii Filmowej, najwięcej, bo 11 Orłów trafiło do twórców  "Dziewczyny z igłą"; na koniec gościnie programu opowiedzą o udziale polskich pisarzy w Brukselskich Targach Książki. Zapraszamy!

W dzisiejszej audycji mówimy o zawetowaniu przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawy incydentalnej. Powiemy też o litewskiej 35. rocznicy odzyskania niepodległości, a także o inauguracji polsko-brytyjskiego sezonu kulturalnego 2025. Naszym gościem jest Elżbieta Grabiec, dyrektorka Polskiej Szkoły  im. Wisławy Szymborskiej w Leuven, w Belgii.

"Ważne jest, żeby zapraszać polityków litewskich do Polski w stronę granicy z Niemcami, z Czechami, z Litwą i pokazywać, że w Polsce funkcjonują nadpisy w języku niemieckim, czeskim, litewskim."

Nie ma znaczenia, czy do grupy z Maltą, Litwą, Finlandią i Polską dołączy Hiszpania, czy Holandia. I tak nie będziemy faworytem - mówi b. prezes PZPN w rozmowie z Grzegorzem Milko.

To opowieść o prawdziwej wielkości! Zabieram was w okres, kiedy nasza ojczyzna przeżywała swoje najbardziej chwalebne momenty i stanęła na równi z największymi mocarstwami świata! Prześledzimy drogę Rzeczypospolitej ku jej „Złotemu Wiekowi”, epoce, w której Polska nie tylko przetrwała, ale i rozkwitała, ale także dostrzeżemy pierwsze pęknięcia, które zaczęły pojawiać się w fundamentach tego imperium. Czy można było przewidzieć przyszłe trudności? Co zadecydowało o sile, a co o słabości unii polsko-litewskiej? W rozdziale pierwszym cofamy się do czasów Władysława Jagiełły, analizując genezę Unii w Krewie (1385), która zjednoczyła Polskę i Litwę w obliczu wspólnych zagrożeń. Prześledzimy również początki panowania Jagiełły, jego wyzwania związane z konsolidacją dwóch odmiennych światów oraz kluczowe momenty, takie jak wielka wojna z Zakonem Krzyżackim i bitwa pod Grunwaldem (1410) – jedno z najważniejszych starć średniowiecznej Europy. Omówimy jej skutki, w tym Pokój Toruński (1411) oraz dyplomatyczne zmagania króla. Na koniec tej części dowiecie się, jak nadawane przywileje szlacheckie powoli zmieniały równowagę sił w państwie. Rozdział drugi poświęcony jest dwóm synom Jagiełły – Władysławowi III Warneńczykowi oraz Kazimierzowi IV Jagiellończykowi. Poznamy losy młodego króla Władysława III, który, próbując powstrzymać ekspansję Imperium Osmańskiego, poległ w bitwie pod Warną (1444). Następnie poznamy rządy Kazimierza IV, który, mimo wielkich wyzwań politycznych, potrafił zjednoczyć państwo i zapisać się jako jeden z najwybitniejszych władców dynastii Jagiellonów. W trzecim rozdziale przenosimy się w burzliwy okres panowania Jana Olbrachta i Aleksandra Jagiellończyka. Zobaczymy, jak ich decyzje oraz rosnące wpływy magnaterii wpłynęły na dalsze losy państwa. Sprawdzimy też, co stało się ze szlachtą za czasów Olbrachta i czy pewne powiedzenia ma w sobie ziarno prawdy… Rozdział czwarty to historia XVI wieku – okresu Złotego Wieku Rzeczypospolitej. Przyjrzymy się panowaniu Zygmunta I Starego i Zygmunta II Augusta, rozkwitowi kultury oraz ekonomii, a także kulminacyjnemu momentowi – zawarciu Unii Lubelskiej (1569), która przekształciła Polskę i Litwę w Rzeczpospolitą Obojga Narodów. W tle nie zabraknie wątków związanych z Boną Sforzą, jej wpływem na państwo oraz popularnym mitem kulinarnym. To odcinek pełen wielkich bitew, politycznych intryg, wzniosłych idei i ludzkich dylematów. Odcinek o triumfach i wyzwaniach, wielkich bitwach, skomplikowanej polityce oraz ambicjach, które zbudowały mocarstwo, ale i zasiały ziarna jego przyszłych problemów. Jeśli chcecie zrozumieć, jak Polska osiągnęła szczyt swojej potęgi i jakie lekcje płyną z tej historii, zapraszam! Dobrego słuchania! Rafał :) Timeline: 0:00 Intro 3:27 Rozdział I: Jagiełło. 5-minutowe podsumowanie Historii Polski od Słowian, po Unię w Krewie 9:38 Unia w Krewie 13:08 Jagiełło. Początek rządów, ekspansja, konsolidacja 16:43 Krzyżacy; Bitwa pod Grunwaldem 28:06 Grunwald – znaczenie, Pokój Toruński 1411 30:17 Jagiełło po Grunwaldzie – pokoje, szlachta, zabezpieczenie sukcesji 35:46 Przywileje 41:15 Ekspansja za Jagiełły 45:33 Rozdział II: Dwóch Synów; Władysław Warneńczyk 47:36 Imperium Osmańskie 51:56 Bitwa pod Warną 55:56 Kazimierz Jagiellończyk 59:38 Rok 1454 - Elżbieta von Habsburg (Rakuszanka), Sejm, Wojna 13-letnia 1:13:08 Rozdział III: Na Rozdrożu; Jan Olbracht. 1:25:23 Aleksander Jagiellończyk 1:29:52 Szlachta / Możnowładztwo / Magnateria – kto jest kim? 1:33:39 Dalsze losy Aleksandra Jagiellończyka 1:38:10 Rozdział IV: XVI Wiek, Złoty Wiek! 1:51:28 Zygmunt Stary 2:03:04 Bona Sforza 2:07:35 Zygmunt August – ostatni Jagiellon 2:11:38 Bałtyk i walka o Dominium Maris Baltici 2:16:11 Unia Lubelska 2:22:35 Epilog 2:24:36 Outro 2:25:51 Patroni 2:27:04 Ciekawostka Moja książka „Historia dla Odważnych” – kup szybko i bezpiecznie na https://odwaga.alt.pl

Rasa Rimickaite w ubiegłym roku została uhonorowana przez Forum Współpracy i Dialogu Polska-Litwa nagrodą za wieloletnią działalność na rzecz współpracy kulturalnej, budowania pozytywnych relacji pomiędzy Polską i Litwą oraz pozytywnego wizerunku obu państw w opinii publicznej. Była również attaché ds. kultury w ambasadzie Republiki Litewskiej w Polsce. W Dwójce opowiedziała m.in. o tym, jak trafiła do Polski.

Rasa Rimickaite w ubiegłym roku została uhonorowana przez Forum Współpracy i Dialogu Polska-Litwa nagrodą za wieloletnią działalność na rzecz współpracy kulturalnej, budowania pozytywnych relacji pomiędzy Polską i Litwą oraz pozytywnego wizerunku obu państw w opinii publicznej. Była również attaché ds. kultury w ambasadzie Republiki Litewskiej w Polsce. W Dwójce opowiedziała m.in. o tym, jak trafiła do Polski.

Rasa Rimickaite w ubiegłym roku została uhonorowana przez Forum Współpracy i Dialogu Polska-Litwa nagrodą za wieloletnią działalność na rzecz współpracy kulturalnej, budowania pozytywnych relacji pomiędzy Polską i Litwą oraz pozytywnego wizerunku obu państw w opinii publicznej. Była również attaché ds. kultury w ambasadzie Republiki Litewskiej w Polsce. W Dwójce opowiedziała m.in. o tym, jak trafiła do Polski.

Rasa Rimickaite w ubiegłym roku została uhonorowana przez Forum Współpracy i Dialogu Polska-Litwa nagrodą za wieloletnią działalność na rzecz współpracy kulturalnej, budowania pozytywnych relacji pomiędzy Polską i Litwą oraz pozytywnego wizerunku obu państw w opinii publicznej. Była również attaché ds. kultury w ambasadzie Republiki Litewskiej w Polsce. W Dwójce opowiedziała m.in. o tym, jak trafiła do Polski.

Rasa Rimickaite w ubiegłym roku została uhonorowana przez Forum Współpracy i Dialogu Polska-Litwa nagrodą za wieloletnią działalność na rzecz współpracy kulturalnej, budowania pozytywnych relacji pomiędzy Polską i Litwą oraz pozytywnego wizerunku obu państw w opinii publicznej. Była również attaché ds. kultury w ambasadzie Republiki Litewskiej w Polsce. W Dwójce opowiedziała m.in. o tym, jak trafiła do Polski.

Rozmowa z gen. Stanisławem Koziejem, Fundacja Wspomagania Wsi, 22 stycznia 2020 [1h20min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/o-wspolczesnej-wojnie/ Rosyjska agresja na Ukrainę w 2014 roku oraz zmiany w doktrynie wojennej Kremla postawiły przed NATO kolejne wyzwanie. Sojusz musi być gotowy do odparcia nowego zagrożenia ze wschodu. O współczesnej wojnie, nowych metodach jej prowadzenia i polskiej polityce obronnej w tym kontekście mówił w studiu Wszechnicy gen. Stanisław Koziej, były szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego i profesor w Akademii Łazarskiego. – W klasycznym ujęciu wojna jest pewnym instrumentem polityki. Poprzez wojnę państwo osiąga pewne cele polityczne. Tym celem jest narzucenie swojej woli drugiemu państwu. Oczywiście lepiej jest narzucać wolę bez użycia tego ostatecznego środka, bo wojna jest ostatecznym środkiem politycznym, który nie tylko niszczy przeciwną stronę, ale także wiąże się z ogromnymi stratami tego, który się decyduje na taką wojnę – mówił gość Wszechnicy. O wojnach zastępczych W czasach zimnej wojny USA i ZSRR nie dążyły do bezpośredniej konfrontacji. W ramach rywalizacji mocarstwa wspierały natomiast strony konfliktów rozgrywających się w innych regionach globu. – To są wojny zastępcze, które toczą się na obrzeżach euroatlantyckiego świata, czyli półkuli północnej, gdzie postęp cywilizacyjny, w tym niestety środki niszczenia są bardziej zaawansowane niż gdzie indziej (…) Tutaj [na półkuli północnej – red.] raczej tych wojen się unika, natomiast na obrzeżach, na styku, na innych kontynentach te wojny były i nadal trwają – zwrócił uwagę gen. Koziej. Gen. Koziej o wojnie hybrydowej W 2014 roku Rosja zaanektowała ukraiński Krym. Kreml wsparł również militarnie separatystów w Donbasie. Rosyjscy żołnierze zaangażowani w tę operację działali w mundurach bez rosyjskich oznaczeń. Strona rosyjska oficjalnie twierdziła, że nie stoi za tymi akcjami. Działania tego typu określane są przez specjalistów mianem wojny hybrydowej. Gość Wszechnicy określił ten rodzaj wojny „działaniem poniżej jawnego progu agresji”. – Ona jest szczególnie niebezpieczna w stosunku do drugiej strony, która jest systemem złożonym, sojuszy takich jak NATO. Dlaczego? Dlatego, że aby NATO podjęło zorganizowane działanie, musi uzyskać konsensus wszystkich członków – podkreślił gen. Koziej. Trudność w ocenie takich działań w opinii naszego rozmówcy może poróżnić sojuszników. W efekcie opóźni to proces podejmowania decyzji w ramach NATO. O rosyjskiej doktrynie wojennej Rosyjska doktryna wojenna dopuszcza użycie taktycznej broni nuklearnej. Zakłada ona taką sytuację, gdyby konflikt konwencjonalny przebiegał na niekorzyść Rosji. Użycie głowic o niskiej sile rażenia w założeniu ma doprowadzić do „deeskalacji” konfliktu. – Rosja uważa, że po stronie NATO nie byłoby eskalacji tej wojny w stronę wojny nuklearnej. Siedliby do stołu i zaczęli negocjować. Ale przez ten czas Rosja może by już zajęła Łotwę, Litwę, Estonię, może kawałek Polski – zwrócił uwagę nasz rozmówca. – Jeżeli NATO nie odpowie odpowiednio swoją doktryną, która by minimalizowała szansę Rosji zastosowania takiej metody, to ryzyko wybuchu zbrojnego konfliktu będzie dużo większe – podkreślił gość Wszechnicy. Gen. Koziej o polskiej strategii obronnej – My musimy przede wszystkim walczyć o czas, żeby jak najdłużej nie dać się pokonać, żeby pozostali zdążyli przyjść nam z pomocą – mówił nasz rozmówca. Jego zdaniem błędem jest koncentrowanie wojsk wzdłuż granicy, ponieważ przełamanie frontu umożliwiło by przeciwnikowi ich okrążenie. Gen. Stanisław Koziej - wojskowy w stanie spoczynku, były wiceminister obrony narodowej oraz były szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego, profesor w Akademii Łazarskiego Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #rozmowywszechnicy #wojna #historia #polityka #generał

Jak z luźnej wspólnoty plemion udało się stworzyć państwo, które miało odegrać kluczową rolę w dziejach Europy? Dowiecie się tego wszystkiego w tym odcinku Podcastu Historycznego! Historia Polski - to pełna intryg, bitew i politycznych gier opowieść o ambicjach, przetrwaniu i dążeniu do jedności. Od plemion rozproszonych między imperiami, przez Mieszka I tworzącego swoje państwo przez wojnę i dyplomację, po czasy Kazimierza Wielkiego oraz Unię w Krewie łączącą przez osobę władcy Polskę i Litwę - to wszystko dało początek jednemu z najpotężniejszych graczy średniowiecznej Europy. Nasza polska historia to zaciekłe bitwy, śmiałe sojusze i nieustanna walki o przetrwanie, a ten odcinek to opowieść właśnie o niej! Zabieram Was w podróż od zarania dziejów aż po sam początek Jagiellonów. Dowiecie się, jak wyglądało życie plemion słowiańskich, takich jak Polanie, Wiślanie, Mazowszanie, Pomorzanie czy Ślężanie, które zamieszkiwały ziemie obecnej Polski. Przyjrzymy się, jak te różnorodne społeczności, żyjące w lasach, nad rzekami i na równinach, kształtowały swoje kultury, wiarę oraz struktury społeczne. Odkryjemy, jakie znaczenie miały rytuały religijne, kult przyrody oraz słowiańskie bóstwa, takie jak Perun, Weles czy Mokosz, które odgrywały kluczową rolę w ich codziennym życiu. Dowiecie się również, w jaki sposób te plemiona, wreszcie zjednoczone, zaczęły tworzyć fundamenty przyszłego państwa. Zaczynając od legendarnego Lecha, dalej Piasta Kołodzieja i jego syna Siemowita, aż po Mieszka I – pierwszego historycznego władcę Polski, który dzięki mądrym sojuszom i chrztowi w 966 roku, zbudował potężne i uznawane w Europie państwo. Omówimy jego sukcesy militarne, w tym zwycięstwo pod Cedynią, oraz skomplikowane relacje z Cesarstwem Niemieckim. Nie zabraknie również opowieści o Bolesławie Chrobrym, który kontynuował dzieło swojego ojca, rozbudowując państwo i dążąc do koronacji. Zobaczymy, jak jego polityka zjednoczenia Europy pod jednym chrześcijańskim sztandarem, w sojuszu z cesarzem Ottonem III, umocniła pozycję Polski w regionie. Prześledzimy bitwy, kampanie wojenne, a także zjazd gnieźnieński, który symbolicznie wyznaczył Polskę na mapie chrześcijańskiej Europy. Po jego odejściu zaczęły się kłopoty z utrzymaniem państwa w całości. Bolesław Smiały, syn Kazimierza Odnowiciela, kontynuował ambitną politykę, ale jego skłonność do konfliktów, w tym z Kościołem, ostatecznie przyczyniła się do jego upadku. Następnie Władysław Herman, próbując zachować jedność kraju, nie mógł utrzymać władzy nad własnymi synami, co ostatecznie doprowadziło do podziału Polski. Okres rozbicia dzielnicowego był czasem kompletnego chaosu, gdy Polska niemal zniknęła z mapy, ale nawet wówczas, poczas walk wewnętrznych i zewnętrznych zagrożeń, z czasem pojawiali się bohaterowie, jak Władysław Łokietek, którzy zjednoczyli kraj. Wreszcie Kazimierz Wielki, ostatni Piast, przekształcił Polskę w europejskie mocarstwo. Reformy gospodarcze, polityczne i militarne sprawiły, że Polska weszła w dobry czas i była silniejsza niż kiedykolwiek. A kiedy Jagiellonowie przejęli władzę, sprawił, że Polska stawała się jednym z najważniejszych królestw w Europie, trwała i walczyła, a jej historia stała się jedną z najwspanialszych opowieści, jakie zna historia. Dobrego słuchania! Rafał Timeline: 0:00 Intro 2:13 Rozdział I: Plansza 5:33 Europa we wczesnym średniowieczu 10:59 Rozdział II: Świt; Słowianie: Polanie, Wiślanie, Pomorzanie, Mazowszanie, Lędzianie, Ślężanie 19:43 Życie Słowian 22:42 Słowiańscy Bogowie: Perun, Weles, Światowid, Mokosz, Swaróg, Chors, Jarowit. 26:44 Społeczeństwo słowiańskie 29:53 Rozdział III: Piastowie i Mieszko 34:22 Mieszko I 36:48 Chrzest Polski 39:32 Podbój Pomorza, Hodon, Bitwa pod Cedynia 42:33 Ekspansja na wschód, niemieckie wewnętrzne spory, drugie małżeństwo, Szwecja, Dania 45:20 Otton III, podbój śląska i małopolski, schyłek rządów 47:58 Rozdział IV: Chrobry – znaczy dzielny 50:52 Zjazd Gnieźnieński 54:25 Po Ottonie III 58:46 Koronacja 1:02:45 Rozdział V: Kłopoty; Mieszko II Lambert 1:07:06 Kazimierz Odnowiciel 1:11:54 Bolesław Śmiały 1:16:30 Władysław Herman 1:19:43 Bolesław Krzywousty i Zbigniew 1:25:05 Samodzielne rządy Krzywoustego 1:27:42 Rozdział VI: Rozbicie dzielnicowe 1:31:51 Zewnetrzne zagrozenia - Niemcy, Krzyżacy, Mongołowie 1:36:00 Rozdział VII: Zjednoczenie i Progres 1:41:00 Kazimierz Wielki; reformy 1:45:17 Polityka Kazimierza Wielkiego 1:48:02 Rozdział VIII: Koniec Piastów, początek Jagiellonów 1:51:07 Unia z Litwą 1:56:17 Outro 1:57:41 Patroni 1:59:00 Ciekawostka Jeśli Ci się podoba - zostań Patronem! https://patronite.pl/podcasthistoryczny Zrodla: https://pastebin.com/GUXzKYwZ TT: https://twitter.com/sadowski_rafal IG: https://www.instagram.com/rafal_sadowskii Patroni: https://pastebin.com/Mm93kh6c Dziękuję, że jesteście! [autopromocja] Moja książka „Historia dla Odważnych” – kup szybko i bezpiecznie na https://odwaga.alt.pl

Były białoruski minister kultury Paweł Łatuszka mówi o skierowaniu przez Litwę do MTK wniosku o ściganie Aleksandra Łukaszenki za zbrodnie przeciwko ludzkości. Liczy na wsparcie rządu Polski.

Dziś w programie powiemy o priorytetach rządowego pełnomocnika do odbudowy po powodzi, Marcin Kierwiński będzie koordynował działania urzędów i instytucji, zaangażowanych w przywracanie normalności  na zalanych terenach; następnie przeniesiemy się na Litwę, gdzie odbyły się  Uroczystości Ponarskie z udziałem Wojska Polskiego; następnie sprawdzimy jak bardzo zmęczony jest Polak w pracy - najnowszy raport wskazuje, czym grozi przepracowanie; na koniec zaprosimy Państwa na wystawę, która  przybliża mało znaną historię Powstania Warszawskiego na prawym brzegu Wisły. Zapraszamy!

Okoliczności tej śmierci nie zostały do końca wyjaśnione. Twierdzono, że Marek - Karp niewygodny czy dla GRU, czy białoruskiego KGB - przed śmiercią próbował coś przekazać najbliższym. Czy szef jednego z najważniejszych ośrodków tak zwanego Białego Wywiadu w Europie Środkowej mógł być ofiarą zamachu? Postaramy się odpowiedzieć także i na to pytanie, ale przybliżyć również czym był sam Ośrodek Studiów Wschodnich i jak powstawała tak instytucja tak zwanego Białego Wywiadu, której praca była szalenie ważna dla naszego kraju wychodzącego z radzieckiej strefy wpływów i próbującego pociągnąć za sobą także i byłe sowieckie republiki w tym Litwę, Białoruś czy Ukrainę.

Kto dzisiaj pamięta o powstaniu sejneńskim? Prawnuki walczących, parafia, były burmistrz miasta czy litewscy historycy propagujący własną wizję relacji naszych państw na przestrzeni wieków? Bardziej zapisała nam się w pamięci niedoszła do skutku koalicja POPiS-u, której przedstawiciele jak na ironię wspólnie odmówili patronatu obchodom 90. rocznicy wydarzeń z 1919 r. Decyzja o nieuczestniczeniu w uroczystości mogłaby stanowić symbol zaniedbanej świadomości o historii lokalnej i nie mniej zaniedbanego interesu polskiego w relacjach z Litwą.

W audycji: Sejmowa Komisja ds. Unii Europejskiej pozytywnie zaopiniowała kandydaturę Piotra Serafina na stanowisko komisarza UE w kadencji 2024-2029. W ubiegłym tygodniu kandydatura Piotra Serafina została jednomyślnie przyjęta przez rząd. Następnie zgodę wyraził prezydent  Andrzej Duda. Argentyna inwigiluje obywateli dzięki sztucznej inteligencji. Została ona nowym stróżem prawa, monitorując zachowania ludzi. Eksperci ostrzegają - nowe przepisy to łamanie praw człowieka. Jednak to nie jedyny kraj, który korzysta z podobnego systemu. Polacy chętnie odwiedzają Litwę. W zeszłym roku byliśmy na pierwszym miejscu spośród wszystkich zagranicznych turystów, którzy odwiedzili Wilno. Naszym gościem jest Tobiasz Piątkowski, scenarzysta serii komiksowej "Pałac wszystkich przyszłości", poświęconej Pałacowi Saskiemu.  

W audycji: ukraińska armia od 14 dni naciera w rosyjskim obwodzie kurskim. Ukraińcy zajęli około 1200 kilometrów kwadratowych i kontrolują prawie 90 miejscowości. 104 lata temu pod Zadwórzem, miejscowości położonej 33 km od Lwowa, polska młodzież stoczyła heroiczny bój z przeważającymi siłami 1. Armii Konnej Siemiona Budionnego. Bohaterska obrona przeszła do historii jako "Polskie Termopile". Polacy chętnie odwiedzają Litwę. W zeszłym roku byliśmy na pierwszym miejscu spośród wszystkich zagranicznych turystów, którzy odwiedzili Wilno.W długi weekend na ulicach litewskich miast również często można było usłyszeć język polski. Naszym gościem jest Elżbieta Wojciechowska, prezes Fundacji Digital University, która obchodzi jubileusz 10-lecia. Organizacja wspiera rozwój społeczeństwa cyfrowego i rozwój kompetencji przyszłości Polaków.

W audycji zapraszamy na "Mija Tydzień" czyli przegląd najważniejszych politycznych wydarzeń tygodnia. Nawałnica, która przeszła na początku tygodnia przez Litwę, uszkodziła zabytkowe nagrobki na starych, wileńskich cmentarzach. Chodzi o nekropolię Na Rossie i cmentarz Bernardyński, gdzie spoczywają zasłużeni Polacy, powstańcy styczniowi i żołnierze Armii Krajowej. Przypominamy, że 80 lat temu, 2 sierpnia 1944 roku, zmarła Krystyna Krahelska, pseudonim "Danuta", poetka, uczestniczka Powstania Warszawskiego, autorka popularnej piosenki Polski Walczącej - "Hej, chłopcy, bagnet na broń". 240 tysięcy - według szacunków tylu fanów Taylor Swift zgromadzą trzy koncerty amerykańskiej gwiazdy w Warszawie. Swifties - tak określani są wielbiciele muzyki piosenkarki - opanowali wczoraj Stadion Narodowy, a dziś było podobnie. Taylor Swift przyjechała do Warszawy w ramach trasy "The Eras Tour".

Jak wygląda sytuacja na otwartych przejściach granicznych umożliwiających przedostanie się do Polski i na Litwę? O tym w relacji Olgi Siemaszko.

W najnowszym odcinku World in brief: – Prezydent Iranu zginął w katastrofie lotniczej – Rosja proponuje zmianę granic wodnych z Polską, Litwą i Finlandią – Norwegia, Irlandia i Hiszpania uznają niepodległość Palestyny Wiadomości dotyczą wydarzeń od 17 do 23 maja 2024 roku. Podcast nagrywamy z wykorzystaniem sztucznie wygenerowanego głosu Jarosława Kuźniara dzięki technologii od ElevenLabs. Uwielbiasz podcasty? Słuchać, tworzyć, produkować, wszystko naraz? Zapisz się na newsletter Voice House o świecie podcastingu ► https://bit.ly/newsletterVoiceHouse Masz pomysł na rozmowę? Napisz ► office@voicehouse.co

W dzisiejszej audycji mówiliśmy o tegorocznych obchodach 14 już rocznicy katastrofy smoleńskiej. Powiedzieliśmy także o 21 niemieckich żołnierzach, którzy trafili na Litwę by dać początek budowie brygady, którą docelowo tworzyć będzie pięć tysięcy wojskowych i cywilów z Niemiec. Z naszym dzisiejszym gościem, Michałem Bruszewskim z serwisu Defence24, rozmawialiśmy o rosyjskich przygotowaniach do wiosennej ofensywy na Ukrainie. Zaprosiliśmy także na pierwszą odsłonę naszego nowego cyklu „Polscy sportowcy za granicą”, a w jego ramach na spotkanie z Włodzimierzem Lubańskim, legendą polskiej piłki nożnej, od kilkudziesięciu lat mieszkającym w Belgii.

W tym wydaniu powiemy o spotkaniu marszałka Sejmu Szymona Hołowni z przewodniczącą Sejmu Republiki Litewskiej Viktoriją Čmilytė-Nielsen i o pierwszych niemieckich żołnierzach, którzy dotarli na Litwę w ramach przyszłej brygady; docelowo tworzyć ją będzie pięć tysięcy wojskowych i cywilów z Niemiec. Dziś także o rosnącej liczbie cudzoziemców przystępujących do egzaminu, potwierdzającego znajomość języka polskiego jako obcego oraz o plebiscycie ogłoszonym przez Muzeum Historii Polski ”Wydarzenie Historyczne Roku”. Plebiscyt odbywa się po raz 17.

Według dyktatora na Białorusi trwa niezbędne szkolenie odpowiednich formacji, Jednocześnie, Łukaszenka wyraził przekonanie, że Białoruś nikomu nie zagraża.

Relacje II Rzeczpospolitej z Litwą były napięte od początku. Zadecydował o tym przede wszystkim polsko-litewski konflikt z lat 1919-1920 o kształt granicy. Polskie wojsko zajęło ostatecznie Wilno, co dla Litwy było olbrzymim ciosem. Z drugiej strony, polska mniejszość, która pozostała na Litwie była represjonowana przez władze państwowe. Przedstawimy ważne postaci po polskiej i litewskiej stronie, które decydowały o biegu wydarzeń. Przypomnimy postać wojewody Bociańskiego, który odcisnął swoje piętno na województwie wileńskim. Spojrzymy na zmianę w relacjach, które nastąpiły po śmierci pochodzącego z okolic Wilna Józefa Piłsudskiego. Skąd wziął się ten konflikt? Dlaczego I wojna światowa była tak kluczowa dla rozwoju wydarzeń na Litwie? Dlaczego istotną w nim rolę odgrywało dziedzictwo I Rzeczpospolitej? Co z tym wspólnego miał zyskujący na znaczeniu nacjonalizm? O tym wszystkim w podcaście Muzeum Historii Polski. W dzisiejszym podcaście rozmawiają dr Michał Przeperski i jego gość, dr. Wojciech Stanisławski, historyk z Muzeum Historii Polski Zapraszamy do subskrypcji naszych profili! Podcast zrealizowano w ramach zadania: kontynuacja i rozbudowa multimedialnego projektu informacyjno-edukacyjnego - Portal Historyczny Dzieje.pl

Zboże, protesty rolników w tym blokada na przejściu granicznym Kalwaria-Budzisko, a relacje polsko-litewskie. „W tym momencie trwa potężna operacja informacyjna, która ma na celu skłócenie ludzi w Europie. Oczywiście nastawienie przeciw Ukrainie i Ukraińcom, ale także skłócenie wzajemne. Tutaj widzimy budowanie, braku zaufania między Litwą i Polską, między instytucjami litewskimi i polskimi, i między rolnikami litewskimi i polskimi. Co w związku z tym, kiedy sobie nawzajem rolnicy z różnych krajów nie ufają, to sprzeciwianie się jakimś rozwiązaniom zielonego ładu, przeciw którym protestują rolnicy – to taki sprzeciw jest wtedy nieskuteczny, bo po prostu nie mogą się skoordynować ze sobą, bo sobie nie ufają.”

Jutro odbęda się masowe protesty rolników; Pekao SA wchodzi na Litwę; Wojas ogłasza wezwanie na akcje spółki z zamiarem wycofania z giełdy; Adam Neumann, założyciel WeWork próbuje odkupić upadłą firmę; a UOKiK wszczął postępowanie ws. naruszenia zbiorowych interesów konsumentów przeciwko firmie Polskie Destylarnie z Lublina, która organizowała kampanię pożyczkową "Skarbiec Palikota".

Od lat 70. ubiegłego wieku w publikacjach dotyczących historii Gminy Strzyżewice w powiecie lubelskim, pojawiały się informacje o kilkukrotnym pobycie na tym terenie króla Władysława Jagiełły. Dopiero kilka lat temu sędzia Ferdynand Rymarz, który już długo bada historię regionu, w którym mieszka, natrafił na dokument potwierdzający jedną z wizyt, we wrześniu 1416 roku, a więc 6 lat po bitwie pod Grunwaldem. Wówczas król Jagiełło wraz z Wielkim Księciem Witoldem, wydali glejt zapewniający przywódcom krzyżackim bezpieczny przejazd przez Koronę i Litwę, na negocjacje trójstronne mające się odbyć nad rzeką Niemen. Do spotkania władców doszło w Kiełczewicach. Fakt ten uaktywnił lokalną społeczność (mieszkańców, regionalistów, ale i samorządowców), dla których wydarzenie to jest impulsem do poznawania nie tylko historii, ale jej upowszechniania i okazywania dumy z miejsca, w którym się żyje.

Partia Wolności Geerta Wildersa wygrywa wybory w Holandii zapowiadając koniec przyjmowania migrantów i walkę z islamem. A Parlament Europejski przyjmuje projekt reformy ustrojowej Unii, którego jednym z głównych punktów jest odejście od zasady jednomyślności i przekazanie większych uprawnień na wyłączność Unii. Jak budować jedność europejską w sytuacji, gdy coraz więcej społeczeństw Unii ma wątpliwości co do jej tempa i treści? Czy Niemcy i Francja będą nadawać ton ścisłej integracji mimo poważnych różnic interesów dzielących te kraje? Finlandia zamyka prawie wszystkie przejścia graniczne z Rosją. Czy Putin chce wywołać podobny kryzys jak na granicy Białorusi z Polską i Litwą? W Birmie rebelianci przejmują kontrolę nad coraz większą częścią kraju. Czy wojskowa junta, która rządzi krajem od 2021 roku upadnie? 100 tysięcy ludzi umiera rocznie w USA po przedawkowaniu syntetycznych opioidów. Co mają z tym wspólnego Chiny?  Kuratoria w Stanach pozywają do sądu firmy technologiczne za tworzenie serwisów, które niszczą psychikę dzieci. Czy to sposób na walkę z przejawami nienawiści i pogardy dla innych w największych serwisach internetowych? A także: Uciec od wojny wszystko jedno gdzie – może być do Polski. Rozkład jazdy:  (2:17) Jędrzej Bielecki o wynikach wyborów w Holandii (28:45) Jarosław Suchoples o zamknięciu granicy Finlandii z Rosją (47:24) Świat z boku - Grzegorz Dobiecki o ucieczce przed wojną (52:52) Podziękowania (58:03) Marcin Pośpiech o syntetycznych opioidach w USA (1:11:51) Michał Lubina o rebeliantach w Birmie (1:32:42) Tomasz Rożek o walce kuratoriów USA z serwisami społecznościowymi (2:02:17) Do usłyszenia --------------------------------------------- Raport o stanie świata to audycja, która istnieje dzięki naszym Patronom, dołącz się do zbiórki ➡️ ⁠https://patronite.pl/DariuszRosiak⁠ Subskrybuj newsletter Raportu o stanie świata ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠➡️ ⁠https://dariuszrosiak.substack.com⁠ Koszulki i kubki Raportu ➡️ ⁠https://patronite-sklep.pl/kolekcja/raport-o-stanie-swiata/⁠ [Autopromocja]

W sobotę Finlandia zamknęła 4 przejścia graniczne z Rosją, w związku z napływem migrantów z Azji i Afryki. Teraz Helsinki rozważają zamknięcie kolejnych, na północy kraju. Czy mamy do czynienia z powtórką kryzysu migracyjnego podobnego do tego na granicach Białorusi z Polską, Litwą i Łotwą w 2021 roku? Moim gościem jest dr Damian Szacawa z Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej z Lublina i Instytutu Europy Środkowej.   Podcast można wesprzeć na Zrzutce i Patronite https://patronite.pl/PoProstuWschod https://zrzutka.pl/6m35sn.   Jeśli spodobał się Państwu konkretnie jeden odcinek, możecie przekazać napiwek buycoffee.to/ppw   Playlista Radio Wschód, czyli najlepsza muzyka ze Wschodu https://cutt.ly/BRLGvhP   Zachęcam do zajrzenia na fan-page Po prostu Wschód: Kanał WhatsApp: https://whatsapp.com/channel/0029VaD6Ae17IUYMJUyd4Z1z Facebook: https://www.facebook.com/poprostuwschod Instagram: https://www.instagram.com/po_prostu_wschod/ Twitter: https://twitter.com/PogorzelskiP⁠⁠⁠   #Finlandia, #Rosja, #migranci, #uchodzcy

Łucja, Zuzia i Tadeusz mieszkają w Warszawie. Postanowiliśmy więc razem omówić historię tego miasta. Będziemy mówić o tym skąd się wzięło to miasto i dlaczego stało się takie ważne. Zanim jednak przejdziemy do historii tego miasta to poznajmy legendę dotyczącą jego powstania.Jedna z legend mówi o rybaku, który miał na imię Wars i syrence, która miała na imię Sawa. W herbie Warszawy jest właśnie syrenka. Historycy jednak nie lubią legend i twierdzą, że nazwa pochodzi od imienia Warcisław. To imię znaczy “Wróci sława”. Początkowo to miasto nazywano Warszewa i Warszowa. Dopiero później nazwano Warszawa.Warszawa powstała po zachodniej czyli lewej stronie Wisły. Ale dlaczego? Prawa strona Wisły była niebezpieczna. Z tamtej strony na Warszawę mogli napaść Litwini. Było to jeszcze w czasach zanim Polska się połączyła z Litwą i Litwini często wtedy napadali na miasta w Polsce. Litwini mogli przyjść od wschodu czyli z prawej strony Wisły. Ponieważ jednak Warszawę zbudowano po lewej stronie tej rzeki, a w tamtych czasach nie było mostów, miasto było bezpieczne.Ale czemu Warszawę zbudowano nad Wisłą? Było tam dużo miejsca i była też woda. Ale co jeszcze dawała rzeka? W tamtych czasach lasy były bardzo gęste. Trudno było przez nie przejść. Najłatwiej i najszybciej było płynąć rzeką. Dzisiaj mamy drogi, a w tamtych czasach poruszano się po rzekach. Można powiedzieć, że wtedy rzeki to były autostrady.Czy pamiętacie kto doprowadził do rozbicia dzielnicowego? Kiedy skończył ten podział Polski? Czy jednak Łokietek połączył wszystkie kawałki? A jak się nazywa ta część Polski, gdzie leży Warszawa? Tak więc czy Warszawa powstała w Polsce? Kto rządził na Mazowszu?Rządzili tam książęta mazowieccy, z których wielu miało na imię Janusz. 26 lipca 1376 Janusz I dał Warszawie przywilej wybudowania łaźni miejskiej. W tamtych czasach ludzie nie mili łazienki w swoich domach i wszyscy chodzili do jednej łaźni. Nawet książę mazowiecki Janusz I nie miał łaźni. Ludzie, którzy tam przychodzili musieli płacić za wejście, ale książę Janusz mógł się kąpać raz w tygodniu za darmo. Ten sam książę, który pozwolił wybudować w Warszawie łaźnię zrobił coś jeszcze. Czym otoczona była Warszawa?Warszawa była otoczona murami i nie było miejsca aby wybudować nowe domy. Co więc postanowiono? Na północ od Warszawy wybudowano drugie miasto, które też otoczono murem. Czyli była jedna Warszawa, a zaraz obok niej zbudowano drugą Warszawę. Jak się je nazywa?Jak będziecie kiedyś zwiedzać Warszawę to z rynku Starego Miasta na rynek Nowego Miasta idzie się około 10 minut. Te dwa miasta, te dwie Warszawy były bardzo blisko siebie. Barbakan to stare mury, które właśnie oddzielały starą Warszawę od tej nowej. Jeżeli pójdziecie zwiedzać rynek Starego Miasta. To tam gdzie jest Syrenka. Stamtąd można pójść na rynek Nowego Miasta. To tam gdzie jest taka stara studnia. Po drodze z jednego rynku na drugi możecie zobaczyć stare mury czyli Barbakan.Stare i Nowe miasto czyli Stara i Nowa Warszawa powstały w czasach gdy Mazowsze nie należało do Polski. Był to osobny kraj, gdzie rządzili książęta mazowieccy. Rządził tam wtedy książę Janusz I Starszy, którego nazywa się Januszem warszawskim, bo on dał Starej Warszawie ten przywilej pozwalający otworzyć łaźnie i to też on pozwolił zbudować drugą Nową Warszawę.W 1374 urodziła się Jadwiga, późniejszy król Polski. W tym samym roku Janusz I został księciem warszawskim. Z tego powodu Janusza nazywa się też Januszem warszawskim.Jadwiga urodziła się w 1374. Gdy miała 10 lat została koronowana na króla Polski, a gdy miała 12 lat została żoną Jagiełły. W ten sposób Polska i Litwa niejako wzięły ślub. Polska i Litwa stały się jakby jednym krajem, ale pomiędzy nimi leżało Mazowsze, które było wtedy osobnym krajem.Książę mazowiecki czyli Janusz I Starszy nazywany też Januszem warszawskim był jednak przyjacielem Jagiełły i walczył razem z nim w bitwie pod Grunwaldem w 1410 roku.Co zrobił król Polski Zygmunt Stary? Gdy królem Polski był Zygmunt Stary na Mazowszu umarł ostatni książę Janusz III. Po jego śmierci Zygmunt Stary przyłączył Mazowsze do Polski.Niektórzy jednak myślą, że Polskę na nowo połączyły już wcześniej Władysław Łokietek. Łokietek połączył tylko kilka części Polski, głównie Małopolskę i Wielkopolskę. Było to 182 lata po rozbiciu Polski na części. Mazowsze zostało przyłączone jednak dopiero po 388 latach.Jakie zabytki na starym mieście? Zamek w Warszawie zbudował właśnie książę mazowiecki Janusz I Starszy. Jednak on był księciem i w jego czasach ten zamek nazywał się zamkiem książęcym. Dopiero jak przyłączono Mazowsze do Polski do tego zamku przybył król Zygmunt Stary i od tego momentu ten zamek nazywa się królewskim. Niedaleko zamku stoi kolumna króla Zygmunta III Wazy. Zygmunt I Stary przyłączył Mazowsze z Warszawą do Polski, a jego wnuk Zygmunt III Waza przeniósł stolicę z Krakowa do Warszawy.Kim był Zygmunt III Waza? Tata Zygmunta III Wazy był Szwedem, ale mama była Polską, była to córka Zygmunta I Starego - Katarzyna Jagiellonka. Zygmunt III Waza był królem Polski i Litwy, ale także Szwecji. Przeniósł stolicę do Warszawy, bo stamtąd miał bliżej do Szwecji.Chociaż Zygmunt III Waza i inni królowie po nim mieszkali w Warszawie, to koronacje odbywały się dalej w Krakowie. Ale co to jest koronacja? Warszawa była stolicą, ale królów koronowano w Krakowie i jak umarli to pochowano ich też w Krakowie.Kto jeszcze wtedy przyjeżdżał do Warszawy? Do Warszawy przyjeżdżali posłowie na sejm, ale co to jest sejm? A czy wy chcielibyście być posłami? Co robią posłowie w sejmie? Ale dlaczego sejm był w Warszawie. Dlaczego posłowie musieli przyjeżdżać do Warszawy? Mazowsze było pomiędzy Polską a Litwą. Gdy Zygmunt Stary przyłączył Mazowsze Warszawa znalazła się w środku. Było to najlepsze miejsce do spotkania dla Polaków i Litwinów. Dodatkowo Zygmuntowi III Wazie spalił się zamek w Krakowie i dlatego przeprowadził się do zamku w Warszawie.

Czy świat bez granic jest możliwy? Czym jest granica państwa dla osób, które mieszkają w jej najbliższym sąsiedztwie? Jak kryzys na polsko – białoruskiej granicy zmienił rzeczywistość mieszkańców tamtejszych miejscowości? Ewa Pluta autorka książki „Rubież. Reportaż wędrowny” wybrała się w podróż wzdłuż naszej wschodniej granicy. Rozpoczęła ją na Suwalszczyźnie, gdzie Polska styka się z Litwą i Rosją, a zakończyła w Bieszczadach, w miejscu styku granic Polski, Ukrainy i Słowacji. W podcaście „Półka z książkami” opowiada o tym, czym w rzeczywistości staje się granica, która pewnego dnia pojawia się w terenie i dlaczego wyprawa do domu siostry oddalonego o kilkaset metrów z dnia na dzień zmienia się całodniową wyprawą przez przejście graniczne,a odzyskanie krowy staje się sprawą międzynarodową. W rozmowie z Anną Sobańdą autorka próbuje także odpowiedzieć na pytanie, dlaczego świat bez granic to mrzonka oraz co sprawia, że niektórzy turyści okazują swoją niechęć plując na granicę. Zapraszamy do słuchania

Josh Davis is our New Staff Evangelist. He accepted Jesus Christ as Savior at a young age and grew up in a preacher's home. While preparing for a career in pharmacy, God redirected Josh's heart, mind, and future to prepare for ministry. He earned a Master of Divinity from Southern Evangelical Seminary near Charlotte, NC. He has served his home church in pastoral ministry since 2007. God has blessed Josh with a lovely wife and two wonderful kids.

➡️ Sąd odracza sprawę pastora Chojeckiego; ➡️ Rosja chce pozbawić Ukraińców prądu przed zimą; ➡️ Zamiast mundialu - zatrzymanie przez CBA. Zapraszamy na SERWIS INFORMACYJNY w telewizji Idź Pod Prąd! #ipptv #supportpastorchojecki #wolnesądy #wolnemedia #freedomofspeech #pastorchojecki

Rozłupana poganka – listopadowe nastroje. Halo, tu listopadowe nastroje… Tymczasem delikatnie zmieniłam koordynaty zaglądając na Litwę i po raz kolejny – zachwyciły mnie pogańskie ścieżki, miejskie parki pełne Światowidów i Mokoszy, kapliczki - ilustracje prastarych archetypowych bajek. Ani przemijanie, ani wiele śmierci, ani polityka – nie wykasowały tego rytmu.. tamtego rytmu – z naszych wspólnych ciał, bo mamy z przodkami bezpośrednie łącze komórkowe. W pewnym sensie mobilne ;) strumień informacyjny. O - to przy okazji – tak szumi woda, płynąca jak czas, w parku w Druskiennikach. Siła, moc, pęd i bezkompromisowość jest w tym szumie, w tym przemijaniu. Niech ten szum nam potowarzyszy….. Tymczasem staję naprzeciwko drewnianej rzeźby pięknej kobiety, napotkanej na ścieżce edukacyjnej dla dzieci – stoję i się gapię. Czas sprawił, że pękła jej głowa (chyba ze zdziwienia nad współczesnością, na wysokości serca wyrosła jej zgrabna, biała huba – stoję i czuję echo melodii oddechów naszych przodków. Ten niezwykły szum. Oto Świat rozłupany na pogańskie baśnie i twardy realizm w posypce z religii (którejkolwiek z oficjalnych). Świat mroku i miłości, zbutwiałych krain i przytulnej omszałości. Patrzę w oczy każdej z rzeźb, mających w sobie więcej życia niż... (gryzę się w język i połykam kroplę krwi). Świat rozłupany - i przez przestrzeń międzyrozłupową, oglądam spokojny krajobraz: jeziorko, ściana lasu, mokre jesienne liście, spadające z zasypiających powoli drzew. I rozumiem każdą z historii tych drewnianych istot, rozumiem... każdym centymetrem skóry, składając hołd pamięci komórkowej i baśniom, tym kluczom do tej prawdy i tamtej historii. Więc patrzę na drewniane postaci, archetypowe charaktery z legend i baśni, którym pozwolono z nami być aż do teraz, które poruszają treści zastygłe w nas na samym początku. Na początku istnienia linii rodowej, której jesteśmy częścią. Czuję się jak kropka nad I, siadając na ławce przypominającej smoka. No dobrze i teraz najważniejsza, najbardziej listopadowa sprawa: te pogańskie legendy wciąż uczą, bawią i tłumaczą co i jak – trzeba tylko podejść do nich z szacunkiem, z wiedzą, ze tą pieśnią praprzodków szumiącą strumieniem krwi w moich żyłach. Pogańscy nieświęci – prawdziwe cienie dawnych prawdziwych ludzi – to takie drogowskazy na bardzo ciekawej i nieoczywistej trasie, po której porusza się moje (i twoje) ciało w czasie. I – przeczytałam kiedyś taką istotną myśl, że nasze ciała są w bardzo niewielkiej części naprawdę, naprawdę nasze. Stanowią wypadkową DNA wszystkich, (baaaardzo wielu) przodków. Popatrz jak zbudowane jest drzewo genealogiczne…. I powiększ je w wyobraźni… milionkrotnie. Z tego wielkiego, z tych gałęzi przeżyć, - jest to moje ciało. Historie, opowieści, strachy, radości odziedziczone po przodkach są w tym DNA , cale sterty cudzych sposobów na życie, które próbujemy wyekstrahować, albo które wręcz uważamy z własne, bo.. z dziada pradziada. Te emocje i oceany myśli. Kiedy umiera ciało – reszta człowieka nie unicestwia się, nie znika, jest dostępna kolejnym pokoleniom. Logicznie. Jest na łączach, na niciach DNA i w pamięci komórkowej. No i staję naprzeciwko drewnianej rzeźby pięknej kobiety, jak przed pomnikiem nagrobnym tego co już było, i przez szparę w jej rozłupanej przez czas i naturę głowię widzę spokój, widzę siebie, widzę przodków, których niniejszym - żegnam na wieki. Ja to ja. Oni to oni. Ja to ja. Oni to oni. Listopadowy nastrój tworzy przedtakt takiej małej, cichej rewolucji. Stare pieśni mogą wzruszać, ale już na mnie nie działają. (szum) A ty o czym myślisz w okolicy 1 listopada? *** zmyślę także o kawie, żeby mnie kawą wesprzeć kliknąć można tutaj - www.buycoffee/dziennik.zmian *** muz. purple-

Stoczona 15 lipca 1410 roku bitwa pod Grunwaldem, zwana też Wielką Bitwą, była najważniejszym starciem orężnym w historii Polski. Nie tylko złamała potęgę Zakonu Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie, zwanego Krzyżakami, nie tylko uczyniła z Królestwa Polskiego lokalne mocarstwo, nie tylko umocniło świeży jeszcze i mocno nieformalny sojusz z Litwą, ale przede wszystkim stała się fundamentem polskiej tożsamości narodowej. Jednocześnie o tak doniosłym wydarzeniu wiemy zaskakująco niewiele. Wygraliśmy. Ale co poza tym? Jeżeli podoba Ci się odcinek możesz nas wesprzeć w serwisie Patronite.pl:

Doradca prezydenta Ukrainy Lech Ustenko o pracach nad konfiskatą rosyjskiego mienia na Ukrainie. Prezes oddziału odeskiego Związku Polaków na Ukrainie im Adama Mickiewicza Switłana Zajcewa apeluje o pomoc dla mieszkańców ostrzeliwanego Mikołajowa. By przetrwać zimę, potrzebują ogrzewania i oświetlenia. Transport pomocy humanitarnej koordynuje pan Wojciech Łosiewicz tel. 505 783 458, Paczkomat ZAM06N Hrubieszowska 17, Zamość. Ekspert z Wydziału Orientalistyki UW dr Konrad Zasztowt omawia bieżący stan konfliktu o Górski Karabach. Białoruska dziennikarka Natalia Radina ocenia, że Zachód przez lata nie próbował zrozumieć sytuacji na Białorusi. Krytykuje otoczenie Swietłany Cichanouskiej za brak pomocy dla więźniów politycznych. Rozmówczyni Pawła Bobołowicza odnotowuje duże zainteresowanie Białorusinów wstępowaniem do pułku Kalinowskiego. Jak stwierdza, do utrzymania niepodległości Białorusi konieczne jest członkostwo w UE i NATO, a tak długo jak akcesja nie będzie możliwa, kluczowe znaczenie ma sojusz z Ukrainą, Litwą i Polską. Dr Żaneta Pawłowicz z Uniwersytetu Sofijskiego wspomina czteroletni okres pracy w Mariupolu oraz mówi o losach najbliższych współpracowników z tamtejszej uczelni. Piotr Mateusz Bobołowicz o prorosyjskich nastrojach w Bułgarii. --- Send in a voice message: https://anchor.fm/radiownet/message

Minister transportu Łotwy Tālis Linkaits opowiada o budowie Baltic Rails. Stwierdza, że obecnie transport odbywa się na linii północ-południe. Zaznacza, że są zainteresowani posiadaniem wysokiej jakości połączenia z Litwą i Polską. Rozmówca Piotra Mateusza Bobołowicza stwierdza, że współpraca z sąsiadami jest naturalna dla Łotwy. Linkaits komentuje rezygnację ze współpracy z Chinami w ramach formatu 17 (16) +1. Zaznacza, że Ryga i Pekin mają dobre bilateralne relacje handlowe. Łotwa szuka najlepszych formatów tej współpracy. Nie chce się angażować w formaty, które wiązałyby się z deklaracjami politycznymi, którymi nie są zainteresowani. --- Send in a voice message: https://anchor.fm/radiownet/message

Olga Siemaszko o porcie w Kłajpedzie, który przed sankcjami był wykorzystywany do transportu towarów z Białorusi. Rozmawiała z litewskim dziennikarzem, który wyjaśniał, że port zanotował dramatyczne straty w związku ze spadkiem białoruskiego tranzytu. Terminal w 30 proc. był własnością białoruskiego przedsiębiorstwa produkującego nawozy potasowe. Obecnie Kłajpeda musi szukać nowych klientów. Strata towarów z Białorusi jest częściowo rekompensowana zbożem z Ukrainy, który dociera na Litwę przez Polskę. --- Send in a voice message: https://anchor.fm/radiownet/message

Litwa zablokowała transport dóbr do Kaliningradu, co spotkało się z ostra reakcja Rosji. Ekspert Polskiego Instytutu Spraw Miedzynarodowych, Wojciech Lorenz analizuje, czy Rosji opłaca się zaatakować któreś z państw bałtyckich i jaka powinna być odpowiedź NATO na groźby Kremla. Wspieraj Układ Otwarty: https://patronite.pl/igorjanke www.igorjanke.pl

Dziś będziemy mówić o Joannie Żubr i Księstwie Warszawskim. Najpierw jednak chciałbym zapytać czy wiecie jak długo trwały zabory? Jak długo nie było Polski na mapie Europy?To prawda Polska była pod zaborami przez 123 lata. Jednak był wtedy, był podczas zaborów okres, kiedy przynajmniej część Polski była wolna i niepodległa. Jak się nazywał kraj, który powstał w 1807 roku?W 1807 powstało Księstwo Warszawskie i istniało aż do 1815, czyli prawie 8 lat. Właśnie w tym okresie stała się sławna Joanna Żubr. Była ona kobietą żołnierzem. Czy jakieś inne kobiety też służyły w wojsku?Historia mówi o wielu kobietach, które walczyły. Np. w Biblii mowa jest o Jael. Z kolei królowa Brytów bodika walczyła z Rzymianami, a Joanna d'Ark walczyła z Anglikami. Na wojnach walczyli jedank głównie mężczyźni. W dawnych czasach nie było pielęgniarek, a żołnierze musieli sami sobie przygotowywać jedzenie i prać swoje rzeczy. Niektórzy zabierali więc na wojnę swoje żony. Gdy byli ranni żony się nimi opiekowały. W armii francuskiej były także kobiety. Nazywano je markietankami. Nie były one żołnierzami, ale pomagały. W armii brytyjskiej w tamtych czasach pozwalano aby 6 żołnierzy w każdej kompanii miało ze sobą żony i dzieci. Tak więc w każdym takim oddziale mogło być 6 kobiet wraz z dziećmi. Dzisiaj będziemy mówić o Joannie Żubr. Niektórzy także ją nazywają markietanką. Czy ona była taką pomocnicą czy była żołnierzem?Zanim jednak do tego przejdziemy powiedzmy trochę o Księstwie Warszawskim. W odcinku 14 mówiliśmy o historii Legionów Polskich we Włoszech oraz powstania Mazurka Dąbrowskiego, pieśni, która jest teraz hymnem Polski. Mówiliśmy wtedy o dwóch postaciach.Czy pamiętacie kim był Wybicki? Najważniejsze co napisał Józef Wybicki to oczywiście Mazurek Dąbrowskiego, który później został hymnem, ale nas dzisiaj interesuje szczególnie ta odezwa. O tym jednak za chwilę.A pamiętacie kim był Jan Henryk Dąbrowski? Dąbrowski był generałem, który dowodził Legionami Polskimi we Włoszech. To właśnie o nim Wybicki napisał w hymnie: “Marsz, marsz, Dąbrowski, Z ziemi włoskiej do Polski”. Czy te słowa hymnu się spełniły? Czy Dąbrowski przyszedł do Polski aby ją wyzwolić?W 1806 roku Dąbrowski i Wybicki spotkali się z Napoleonem w Berlinie. Współpracowali oni z Napoleonem już we Włoszech. Teraz Napoleon pokonał Prusaków i chciał stworzyć państwo polskie. Generał Dąbrowski i poeta Wybicki spotkali się z Napoleonem i napisali odezwę do Polaków w Wielkopolsce, aby ci się zbuntowali. W ten sposób wybuchło powstanie wielkopolskie, które trwało od listopada tego 1806 roku, aż do lutego 1807 roku. Powstało wtedy państwo, które się nazywało: Księstwo Warszawskie.August Mocny był kiedyś królem Polski, teraz jego prawnuk Fryderyk August I został księciem warszawskim czyli władcą Księstwa Warszawskiego. Jaki był herb tego państwa?Herb Polski to biały orzeł na czerwonym tle. Z kolei herb Wettynów przypomina trochę zebrę. Wettynowie z Saksonii mieli herb składający się z 10 czarnych i żółtych pasów. Tak więc herb Księstwa Warszawskiego to było połączenie tych dwóch herbów. Połowa to była taka czarno-żółta zebra, a druga połowa to orzeł na czerwonym tle.Napoleon pokonał Prusaków i dlatego Księstwo Warszawskie powstało z ziem zaboru pruskiego. Jak pewnie pamiętacie zabory to podział Polski na trzy części. Część zabrała Rosja, część Austria, a część Prusy. Teraz nie powstała ponownie cała Polska, ale tylko ta część, którą zabrali Prusacy.Gdzie mieszkała Joanna Żubr ze swoim mężem?Maciej Żubr i jego żona Joanna mieszkali w zaborze rosyjskim. Chcieli się przeprowadzić do Księstwa Warszawskiego, ale władze rosyjskie nie pozwalały na to. Tak więc Maciej i Joanna pojechali najpierw do zaboru austryjackiego i stamtąd chcieli pojechać do Księstwa Warszawskiego. Nie mieli jednak paszportu, co więc zrobili?W Austrii było sanktuarium maryjne. Joanna udawała, że jest szalona, a Maciej twierdził, że wiezie ją do tego miejsca, aby tam została uzdrowiona. W ten sposób udało im się przedostać do zaboru austriackiego. Tam jednak zostali okradzeni. Później Macieja zamknięto w więzieniu, aby wyjść Joanna zapisała go do armii austryjackiej. Później wykupiła go z tej armii. Przez to nie mieli już pieniędzy na dalszą podróż. Na szczęście trafili do Puław do Czartoryskich. Dostali od nich pieniądze na drogę. Niestety wtedy Maciej zachorował. Joanna go pielęgnowała i tak pierwszy raz uratowała mu życie. Ale dlaczego Joanna wyruszyła razem z mężem?Niestety Maciej dostał tylko stopień kaprala i tylko tyle pieniędzy, że mógł utrzymać wyłącznie siebie. Postanowili wtedy, że Joanna utnie sobie włosy i będzie wszystkim mówić, że jest młodszym bratem Macieja. Nie było wtedy jeszcze żadnej wojny.Wszyscy żołnierze dostali taki sam rozmiar munduru. Dla niektórych te mundury były za duże. Dla innych za małe. Joanna poprawiła mundur swojego męża. Gdy inni oficerowie zobaczyli, że jego mundur jest zrobiony na wymiar też chcieli mieć takie. Maciej mówił, że to jego młodszy brat jest krawcem. W ten sposób Joanna zarabiała nawet więcej pieniędzy niż jej mąż. Jej mąż dostawał żołd, czy wiecie co to znaczy?Ale dlaczego nikt nie poznał, że Joanna jest kobietą?W tamtych czasach żadna kobieta nie nosiła spodni. Tak więc wszyscy myśleli, że Joanna jest chłopcem, a nie dziewczyną.Joanna potrzebowała materiały na te mundury. Często więc chodziła do sklepu, a była wciąż przebrana za żołnierza. Właścicielka tego sklepu w Warszawie myślała, że to młody żołnierz i chciała wziąć z nią ślub.Później jednak się wydało, że jest dziewczyną. Poprosiła wtedy dowódcę, żeby pozwoliłJoannie pozwolono zostać w wojsku, ale nikt jej nie płacił żołdu. Musiała też sama zapłacić za mundur i karabin. Na szczęście ona zarabiała wtedy szyciem mundurów.Początkowo armia Księstwa Warszawskiego nie musiała walczyć. Joanna zarabiała wtedy szyciem. Jednak w 1809 roku Napoleon zabrał dużo wojska na wojnę w Hiszpanii. Wykorzystali to Austriacy, którzy zaatakowali Warszawę. Polskimi wojskami dowodził książę Józef Poniatowski. Zatrzymał on Austriaków w bitwie pod Raszynem. Raszyn jest niedaleko Warszawy. Jak pamiętacie Księstwem Warszawskim rządził Fryderyk August I, który był także królem Saksonii. Po bitwie pod Raszynem wojska saskie odeszły aby bronić Saksonii. Książę Poniatowski stracił w ten sposób dużo wojska postanowił więc oddać Warszawę, a sam ruszył na Zamość i później Kraków. Wielu ludzi krytykowało księcia Poniatowskiego za to, że oddał Warszawę. On jednak wiedział, że gdy zaatakuje Austrię wojska tego kraju same opuszczą później Warszawę i tak się stało. Poniatowski ruszył na Zamość i Kraków. Austryjacy wkrótce sami wyszli z Warszawy. Zamość był wtedy częścią Austrii. Była to twierdza. Co tam robiła Joanna Żubr?Jej oddział miał udawać atak z boku, aby główne siły polskie uderzyły na Zamość z innej strony. Jednak oddział, w którym byli Żubrowie zdobył mury tego miasta, a Joanna była pierwszą, która się tam wdarła. Gdy się o tym dowiedział książę Poniatowski postanowił dać jej order Virtuti Militari. Jest to medal, który daje się żołnierzom za odwagę. Później gdy armia Poniatowskiego zdobyła Kraków zaczęto rozdawać te ordery. Przydzielono do każdego oddziału taką samą ilość orderów i najdzielniejsi żołnierze mieli je dostać.Niestety inni żołnierze byli zazdrośni, że kobieta ma dostać jeden z tych medali i poszli do dowódcy. Ten powiedział, że kobieta nie może dostać medalu za odwagę i zaproponował, że da Joannie pieniądze zamiast medalu. Ona tego nie chciała i razem z mężem przeszli do innego oddziału. Swój medal dostała dopiero wiele lat po wojnie.Joanna nie ustępowała żadnemu mężczyźnie.Gdy jeden z innych żołnierzy twierdził, że nie umie strzelać i nie trafi go w dłoń, ona strzeliła i zrobiła mu dziurę w ręce. Gdy ta sprawa trafiła do dowódcy ten powiedział, że tamten żołnierz sam o to prosił i Joanna nie została ukarana.Ukarał ją jednak mąż przy innej okazji. Joanna była furierem. To taki stopień w wojsku. Furier zajmował się zaopatrzeniem oddziału. Pewnego razu Joanna wyjechała naprzód aby znaleźć miejsce, gdzie jej oddział mógłby przenocować i coś zjeść. Pewna polska rodzina zaprosiła ją do siebie. Zrobili na jej cześć przyjęcie i Joanna zapomiała o swoim oddziale. Maciej nie mógł jej znaleźć i w nocy kazał strzelać swoim żołnierzom i walić w bębny. Gdy Joanna to usłyszała przyjechała zaraz do męża aby pokazać mu gdzie wojsko może odpocząć i zjeść.Maciej się zdenerwował i zbił ją szablą, ale płazem to znaczy, że nie tą ostrą częścią. Najpierw na nią tylko krzyczał, ale żołnierze powiedzieli, że gdyby to nie była jego żona ale ktoś inny to by dostał większą karę i wtedy właśnie Maciej zbił Joannę szablą. Czy dobrze zrobił? Jak w tamtych czasach było z biciem?W tamtych czasach kary cielesne były czymś normalnym. Takie kary dostawali także żołnierze od swoich oficerów.Księstwo Warszawskie początkowo było małe. Początkowo była to Wielkoposka z Poznaniem i Mazowsze z Warszawą. Później jednak zaatakowali Austryjacy, a Poniatowski zabrał im Małopolskę z Krakowem. W 1812 roku Napoleon ruszył na Rosję. Księstwo Warszawskie jeszcze się powiększyło o Litwę. Joanna i Maciej także ruszyli z wojskiem Księstwa Warszawskiego. Pewnego razu Maciej wpadł w pułapkę, ale Joanna ruszyła mu na pomoc i go uratowała.Niestety choć początkowo Napoleon wygrywał, później musiał się wycofać z Moskwy. Była zima i wielu Francuzów i Polaków zmarło podczas tego odwrotu. Joanna wtedy ciężko zachorowała. 28 listopada 1812 doszło do bitwy pod Berezyną. Wszyscy ranni, w tym Joanna Żubr leżeli w zimnie w krzakach i patrzyli kto wygra bitwę. Polakom udało się utrzymać most na tej rzece na Berezynie i wszyscy zdążyli się przeprawić także ranni, wśród nich także Joanna.W Księstwie Joanna i Maciej się rozdzielili. Ona została chora na miejscu, a Maciej pojechał dalej walczyć z Napoleonem. Niestety dla Francuzów i Polaków Napoleon przegrał.