Podcasts about enerzijds

In de 35e en tevens laatste aflevering van dit seizoen van de FMU Podcast bespreken Berry, Barry en Willem het onderwerp unicorns. Deze unicorns zijn de topspelers van je elftal. Verlies van een van die spelers zorgt direct voor een enorme daling in kwaliteit. De mannen bespreken hoe je met deze unicorns omgaat bij je club. Enerzijds om ze langer aan je club te binden, anderzijds hoe je ze kunt vervangen als ze er uiteindelijk toch vandoor gaan. Uiteraard sluiten ze ook deze aflevering af met een nieuwe speler-, club- en boek van de week. De boeken van de week van deze en eerdere seizoenen check je op: https://www.goodreads.com/review/list/162285457-fmu-podcast?ref=nav_mybooks&shelf=fmu-podcast-boek-van-de-weekZo rond eind augustus/begin september zijn we weer terug met seizoen 6 en nieuwe reguliere afleveringen. Daarnaast komen er in de zomer nog een aantal Summer Shorts. Namens het hele FMU Podcast team wensen we je een fijne zomer!

Door de verrassende rust op de financiële markten kan macro-econoom Arnoud Boot zelf ook tot rust komen. Maar dit oog van de orkaan waarin we zitten, is eigenlijk de stilte voor de storm, denkt hij. Want inmiddels wordt duidelijk welke richting de Amerikaanse regering opgaat en wat de strategie van president Donald Trump is. Welke contouren zie je ontstaan? Er zijn twee belangrijke punten. Enerzijds heeft Trump afgelopen week zijn Liz Truss-moment gehad. De kortstondige Britse premier slaagde erin om de financiële markten geweldig onder druk te zetten. De rente liep enorm op en de financiering van de Engelse staatsschuld kwam in het geding. Trump heeft eigenlijk bijna hetzelfde meegemaakt. De Amerikaanse rente liep sterk op. Dat was vervelend voor de Verenigde Staten, gezien de hoge tekorten en de hoge staatsschuld. Dat voelde hij meteen, en hij moest dus een stap terugzetten. Om zijn gezicht te redden, heeft hij uitgehaald naar China. Dat land moet in de hoek gedreven worden; daar kan hij zich nu volledig op richten. Met de rest van de wereld kan hij iets rustiger omgaan. Je kunt proberen China te isoleren, maar dat maakt je nog niet los van de rest van de wereld. China heeft namelijk grote invloed in andere landen en zal zijn economische ontwikkelingsmogelijkheden ook via die andere landen benutten. Hoe moet ik dat dan voor me zien? China heeft grote investeringen in het buitenland, onder meer in Afrika. Het zou voor China geen rare vervolgstap zijn om Afrika als een soort productiefaciliteit te zien. Dus als Trump China wil isoleren, zal hij opnieuw moeten uithalen naar andere landen. Dan wordt het weer onoverzichtelijk. De China-strategie van de VS betekent dus nog meer beleidsonzekerheid. Het is niet zo dat we op dit moment kunnen concluderen dat een merkwaardige periode achter ons ligt. We bevinden ons in een stabiele fase op het niveau van totale beleidsgekte. Er zijn hogere handelstarieven ingevoerd voor sommige landen, en niet voor andere. Landen zullen hun economie daaraan aanpassen, want dit is de nieuwe realiteit. Maar die realiteit kennen we niet, omdat Trump gedwongen zal zijn verdere stappen te zetten als hij zijn strategie ten opzichte van China wil voortzetten. En die strategie móét hij voortzetten. Die aanhoudende onzekerheid vertaalt zich onder meer in hogere rentes, maar ook in tegenvallende investeringen in de Verenigde Staten. Maar dat is toch juist het grote speerpunt van het beleid van Trump? Dat was z’n mantra richting de wereld. In zijn ogen wordt de VS buitenspel gezet door de rest van de wereld, en hij wil dus dat bedrijven gaan investeren in productiefaciliteiten in Amerika. Maar door diezelfde aanhoudende beleidsonzekerheid gelooft eigenlijk niemand meer dat we teruggaan naar een rustige wereld, tenzij er echt heel nieuw leiderschap komt. En ik kan je garanderen: dat gaat nog wel even duren. Bedrijven durven die investeringen gewoon niet aan. Dus: geen nieuwe fabriek in Amerika, geen nieuwe productielijn, niks. Dat gaat gewoon niet gebeuren. Juist door diezelfde onzekerheid. En dan heb je dus het paard achter de wagen gespannen. Dan zorg je er zélf voor dat die investeringen in je eigen land niet doorgaan, terwijl dat juist het hele idee was. En je hele China-strategie zorgt er dan eigenlijk alleen maar voor dat die onzekerheid permanent blijft. Wat betekent dat concreet voor de VS? Eigenlijk moeten we op twee dingen terugkomen. Eén is dat de dollar zich ontwikkelt op een manier waarop die dus verzwakt, nadrukkelijk verzwakt ten opzichte van de euro. Een zwakke dollar is een teken van zwakte van de Verenigde Staten. Amerika wordt daardoor dus minder interessant om in te investeren. Dat betekent ook dat je minder dollars nodig hebt. De dollar verzwakt en de economische groei in Amerika gaat daar echt onder lijden. Als je dat vertrouwen hebt weggeslagen, dan is het heel moeilijk om dat terug te krijgen. De vraag is wat dat betekent voor de toekomst en het internationale financiële systeem. See omnystudio.com/listener for privacy information.

De kennis van Ai in je team zo snel mogelijk omhoog brengen. Waarom zou je? Enerzijds omdat er wetgeving voor is, maar anderzijds en bovenal omdat het leuk is. Ben je daar niet overtuigd? Luister dan naar Kim Pot, zij is auteur van het boek Werk hand in hand met AI en ze geeft je enthousiaste, praktische tips om snel en goed met jouw team te beginnen met AI. Het gaat over strategie, tools, checklisten om tools te kiezen. Luisteren dus. En daarna aan de slag.

De Duitse Bundesbank heeft met behulp van kunstmatige intelligentie de communicatie vanuit de Europese Centrale Bank vanaf 2011 tot en met eind 2024 geanalyseerd, met de vraag of de ECB een spreekwoordelijke duif of een havik is. Daarbij is niet gekeken naar de besluiten zelf, maar naar wat erover is gezegd. Daaruit blijkt dat de toon tot 2021 over het algemeen ‘duifachtig’ is, zegt macro-econoom Edin Mujagic. ‘Maar daarna begonnen de problemen.’ Hoe ging het daarna dan? Dat de toon tot aan 2021 wat softer was, is te begrijpen. Toen was de inflatie in de ogen van de ECB ook aan de lage kant. Maar na 2021 verandert dat en wordt de toon iets anders. Vanaf dat moment begint de inflatie te stijgen. En daar gaat het al fout, want de inflatie loopt op tot 10 procent. Vanaf dat moment hadden het beleid en de communicatie juist veel meer als een havik moeten zijn—heel scherp. Dat is het bewijs voor mijn stelling dat ze te lang hebben gewacht met ingrijpen. In 2023 werd de toon iets scherper, maar in 2024 zwakt de communicatie weer af naar de ‘duifstand’—hun oude DNA, met meer aandacht voor andere zaken dan inflatie, terwijl die nog steeds te hoog is. Maar Lagarde heeft toch ook al gezegd dat de race nagenoeg gewonnen is? Klopt, en dit onderzoek van de Bundesbank bevestigt dat nu ook. De communicatie van een centrale bank is heel belangrijk; het is een soort nieuw instrument geworden. Markten reageren op wat er gezegd wordt en hoe het wordt gebracht—forward guidance. De markten nemen de uitspraken mee in hun prijsvorming. Maar als een centrale bank zich meer als duif gedraagt, kan dat ook een onbedoeld negatief bijeffect hebben. Want als wordt gezegd dat de economie niet goed draait en daarom de rente niet wordt verhoogd, dan gaat dat in de hoofden zitten. Bedrijven gaan daar ook op anticiperen: Als de ECB negatief is, moet ik mijn toekomstplannen dan wel doorzetten? Wat heeft de Bundesbank nog meer gevonden? Ze hebben vastgesteld wat het werkelijke ECB-beleid is, zonder alleen naar de rente te kijken. Vorig jaar stond de rente op 4 procent, maar dat was in de zomer van 2007 ook het geval. Wat betreft monetair beleid lijkt dat hetzelfde, maar toch zit het anders. Want 4 procent in 2024 is veel ruimer dan 4 procent in 2007, omdat de inflatie nu veel hoger is dan toen. Volgens het AI-onderzoek van de Bundesbank was het beleid in 2007 veel ruimer dan je zou verwachten op basis van de rente. Dat heeft te maken met twee dingen. Enerzijds die forward guidance—dus wat de ECB zegt te gaan doen. En ten tweede was er destijds quantitative easing, waarbij staatsobligaties werden opgekocht. Volgens de Bundesbank was het werkelijke beleid in 2007 daardoor 150 basispunten ruimer dan je op basis van de rente zou verwachten. Dus kunnen we concluderen dat de ECB te laat heeft ingegrepen: de strijd tegen inflatie is niet lang genoeg gevoerd en te vroeg gestaakt. De rente is te vroeg weer naar beneden gebracht. Wat gaat de ECB doen met dit onderzoek? Niet heel veel, denk ik. Maar voor beleggers en de financiële markten is het wel heel belangrijk. Zij weten nu wat het DNA van de ECB is: een softe aanpak van inflatie. Als je dat doortrekt, kun je concluderen dat de inflatie in de eurozone eerder te hoog dan te laag zal blijven. See omnystudio.com/listener for privacy information.

In deze aflevering proberen we te ontdekken of Bitcoin wel 'goed' geld is. We onderzoeken de definitie en functies van geld, de historische ontwikkeling en de manier waarop ons huidige geldsysteem werkt. Daarbij kijken we naar de risico’s en beperkingen van fiatgeld en de mogelijke rol van Bitcoin en andere cryptovaluta. Economen definiëren geld aan de hand van drie functies: ruilmiddel, rekeneenheid en waardeopslag. Maar waarom hebben we eigenlijk geld nodig? Geld ontstond als oplossing voor de inefficiënties van ruilhandel en heeft zich door de eeuwen heen ontwikkeld. Goud en zilver werden lange tijd als dominant geld gebruikt vanwege hun schaarste en duurzaamheid, maar uiteindelijk is de wereld overgestapt op een fiatgeldsysteem. Dat betekent dat ons geld niet meer gedekt wordt door een fysieke asset zoals goud. Toch functioneert het al tientallen jaren als geaccepteerd betaalmiddel. We bespreken de voordelen en nadelen van fiatgeld. Enerzijds heeft het bijgedragen aan economische groei en stabiliteit, anderzijds kan het leiden tot inflatie en waardeverlies. Dit roept de vraag op of sparen in fiatgeld nog wel aantrekkelijk is, zeker in periodes van hoge inflatie. Centrale banken experimenteren ondertussen met digitaal centrale bankgeld (CBDC’s), wat nieuwe mogelijkheden en controlemechanismen biedt, maar ook vragen oproept over privacy en financiële autonomie. Daarna kijken we naar de rol van Bitcoin in dit geheel. Wordt Bitcoin op dit moment daadwerkelijk als geld gebruikt? En zo ja, in hoeverre voldoet het aan de functies van geld? Hoewel Bitcoin steeds vaker wordt ingezet als waardeopslag en in sommige gevallen als ruilmiddel, kent het beperkingen zoals volatiliteit en schaalbaarheid. Hoe verhouden andere cryptovaluta zich tot Bitcoin als alternatief geldsysteem? En welke rol kan Bitcoin in de toekomst innemen? Gasten Veronique Estié Bert Slagter Links Host Daniël Mol Redactie Daniël MolSee omnystudio.com/listener for privacy information.

De wetgever zit in een spagaat met de BOX3 heffing. Enerzijds is er het Kerstarrest van 24-12-2021 dat zegt dat de heffing moet worden gebaseerd op “Werkelijk Rendement”. Daarnaast ligt er het wetsvoorstel ‘Wet Werkelijk Rendement' waarin staat dat het werkelijke rendement nauwkeurig wordt bepaald, maar komt de Raad van State met haar advies om dat voorstel aan te passen, omdat het veel te ingewikkeld is. In deze RB Podcast doet Nick van Bemmel, senior fiscalist bij DDJ in Arnhem een poging om uit deze BOX3 impasse te komen. Waarbij hij pleit voor een berekening van het Werkelijk Rendement op basis van daadwerkelijk behaalde inkomsten/waardestijgingen, gecombineerd met aftrek van kosten op basis van een forfaitaire kostenaftrek waarbij rentelasten aftrekbaar blijven zoals ook is vastgelegd in het wetsvoorstel. Hoor hoe dat zit in gesprek met Sylvester Schenk, de directeur fiscale zaken van het RB en de vaste host van de RB Podcast.Regelmatige luisteraar van de RB Podcast? Laat ons weten wat je er van vindt én stuur ons suggesties voor nieuwe afleveringen

Is het een feestelijk jubileum of een verdrietige herdenking? Ligt eraan wie je het vraagt, maar feit is dat de uittreding van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie deze week vijf jaar oud is. Britse politici willen het er vaak liefst niet eens over hebben, maar peiling na peiling is de verschuiving bij het electoraat steeds duidelijker: een enorme meerderheid is het eens met de stelling dat de Brexit niet had moeten gebeuren. Sinds kort is er zelfs een meerderheid voor terugkeer naar de EU. Dat zal niet op korte termijn gebeuren. Enerzijds omdat zo’n proces jaren en jaren duurt, anderzijds omdat er geen grote politieke partij is die zich aan een terugkeer wil wagen. Enkel Ed Davey en zijn Liberale Democraten pleiten openlijk voor een terugkeer. Keir Starmer en zijn regering zetten maar zeer mondjesmaat kleine stappen richting toenadering. Ook in deze aflevering Een opmerkelijke wending in de juridische oorlog tussen Prince Harry en Rupert Murdoch. De prins wilde voor zichzelf, en voor duizenden anderen met een kleinere beurs, in de rechtbank aantonen dat de kranten van Murdoch systematisch de wet overtraden door de inzet van privédetectives en het heimelijk afluisteren van voicemailberichten. Toch schikt Harry nu, naar verluidt voor zo’n tien miljoen pond. Over Van Bekhovens Britten In van Bekhovens Britten praten Lia van Bekhoven en Connor Clerx elke week over de grootste nieuwsonderwerpen en de belangrijkste ontwikkelingen in het Verenigd Koninkrijk. Van Brexit naar binnenlandse politiek, van de Royals tot de tabloids. Waarom fascineert het VK Nederlanders meer dan zo veel andere Europese landen? Welke rol speelt het vooralsnog Verenigd Koninkrijk in Europa, nu het woord Brexit uit het Britse leven lijkt verbannen, maar de gevolgen van de beslissing om uit de EU te stappen iedere dag duidelijker worden? De Britse monarchie, en daarmee de staat, staat voor grote veranderingen na de dood van Queen Elisabeth en de kroning van haar zoon Charles. De populariteit van het Koningshuis staat op een dieptepunt. Hoe verandert de Britse monarchie onder koning Charles, en welke gevolgen heeft dat voor de Gemenebest? In Van Bekhovens Britten analyseren Lia en Connor een Koninkrijk met tanende welvaart, invloed en macht. De Conservatieve Partij leverde veertien jaar op rij de premier, maar nu heeft Labour onder Keir Starmer de teugels in handen. Hoe ziet het VK er onder Keir Starmer uit? En hoe gaan de ‘gewone’ Britten, voor zover die bestaan, daar mee om? Al deze vragen en meer komen aan bod in Van Bekhovens Britten. Een kritische blik op het Verenigd Koninkrijk, waar het een race tussen Noord-Ierland en Schotland lijkt te worden wie zich het eerst af kan scheiden van het VK. Hoe lang blijft het Koninkrijk verenigd? Na ruim 45 jaar onder de Britten heeft Lia van Bekhoven een unieke kijk op het Verenigd Koninkrijk. Als inwoner, maar zeker geen anglofiel, heeft ze een scherpe blik op het nieuws, de politiek, de monarchie en het dagelijkse leven aan de overkant van de Noordzee. Elke woensdag krijg je een nieuwe podcast over het leven van Van Bekhovens Britten in je podcastapp. Scherpe analyses, diepgang waar op de radio geen tijd voor is en een flinke portie humor. Abonneer en mis geen aflevering. Over Lia Lia van Bekhoven is correspondent Verenigd Koninkrijk voor onder andere BNR Nieuwsradio, VRT, Knack en Elsevier en is regelmatig in talkshows te zien als duider van het nieuws uit het VK. Ze woont sinds 1976 in Londen, en is naast correspondent voor radio, televisie en geschreven media ook auteur van de boeken Mama gaat uit dansen, het erfgoed van Diana, prinses van Wales (1997), Land van de gespleten God, Noord-Ierland en de troubles (2000), In Londen, 9 wandelingen door de Britse hoofdstad (2009) en Klein-Brittannië (2022). Over Connor Connor Clerx is presentator en podcastmaker bij BNR Nieuwsradio. Hij werkt sinds 2017 voor BNR en was voorheen regelmatig te horen in De Ochtendspits, Boekestijn en de Wijk en BNR Breekt. Als podcastmaker werkte hij de afgelopen tijd aan onder andere De Taxi-oorlog, Kuipers en de Kosmos, Splijtstof, Baan door het Brein en Welkom in de AI-Fabriek. See omnystudio.com/listener for privacy information.

click here to read the transcript in English >>> intro Welkom in een nieuwe aflevering van onze podcast Let's Talk About Work! Vandaag gaan we in gesprek met een inspirerende gast die dagelijks werkt aan het creëren van meer verbinding en wijsheid binnen groepen. Bart Wuyts ontvangt Fanny Matheusen, transformatiecoach en Deep Democracy pionier in België. Het is een gesprek over meerstemmigheid, over hoe we in een maatschappij in transitie alle stemmen nodig hebben en een volwaardige plaats kunnen geven om zo te komen tot meer collectieve wijsheid. Het is een gesprek op voeten over nieuw leiderschap en nieuwe gespreksrituelen, over wakker zijn, durven te zeggen wat gezegd moet worden en over mededogen. Fanny's inzichten laten niemand onberoerd.   Beste luisteraar, wij hebben vandaag voor de micro van onze podcast Fanny Matheusen. Welkom Fanny. Ik lees dat jij creative director, inspirational speaker en founder of oprichter van HUMMUS bent. Hummus, dat vind ik heel lekker, maar dit is een andere HUMMUS denk ik hier. Ja en toch ook wel de hummus die je lekker vindt in die zin dat we een woord hebben gekozen dat voor ons een stukje symboliseert wat we doen, namelijk. Hummus, is een internationaal gerecht dat iedereen kent, maar dat iedereen ook op zijn eigen manier maakt. En we denken dat de unieke mix die mensen samen kunnen maken, dat daar heel veel wijsheid uit kan ontstaan. Heel veel schoonheid, heel veel lekkers. Ja, dat doet me denken aan Blenders. Onze merknaam. Dat vanuit hetzelfde idee ooit opgezet is. Ja, mooi. En licht eens even toe, wat doe jij of doet HUMMUS? Ik ben eigenlijk al dertig jaar gefascineerd door groepen en in dat verhaal van groepen altijd gefascineerd geweest door de rol van verschil daarin. En een aantal jaar geleden ben ik de methode Deep Democracy tegengekomen en dat was voor mij echt zo wel een revelatie. Ik dacht ah ja, de dingen die ik eigenlijk al jaren doe en aan het experimenteren ben, dat heeft een naam. En toen ontdekte ik ook dat dat in België eigenlijk nog heel weinig gekend was. Dus ik voelde een beetje mijn pioniers roeping. Ik heb dat wel meer soms, dat ik zo wat pionier in dingen naar boven komen en dan ben ik vrij snel begonnen om daarin opleidingen te voorzien in België. En dan heb ik mijn beste studenten, dat is altijd een luxe, mee kunnen nemen op mijn pad. En dan hebben we samen eigenlijk een collectief opgericht, HUMMUS, van waaruit we die opleidingen geven. Maar ook, en ik vind dat wel heel belangrijk, zelf ook procesbegeleidingen doen in organisaties. Dus we willen ook zelf met onze voeten in de modder staan. Het werk goed voelen ook. En van daaruit eigenlijk ook altijd nieuwe inspirerende inzichten de wereld inbrengen. Ja, dat is een beetje wat we doen. En mijn rol daarin is dan vooral ja, ik heb het opgericht, ik ben de zaakvoerder, maar ik probeer ook vooral de creatieve geest warm te houden en de methode door te ontwikkelen. Het was een aantal jaren geleden voor jou een ontdekking Deep Democracy. Ik weet zeker dat dat voor heel wat luisteraars ook nog een onbekend begrip is, dus dat moet je toch om te beginnen even uitleggen, als dat kan. Ja, fijn dat ik die kans krijg. Elke kans om Deep Democracy uit te werken is een hele fijne. Voor mij is Deep Democracy eigenlijk, in zijn basis betekent het dat er in veel contexten, op het werk, in organisaties en in de samenleving een dominant discours is. Een discours dat we met een aantal mensen volhouden dat dat gaat over alle mensen. Maar eigenlijk gaat dat heel vaak niet over alle mensen. Er zijn heel veel verschillende perspectieven in de samenleving en Deep Democracy wil eigenlijk aandacht hebben voor die verschillende stemmen en gelooft er eigenlijk in dat als we iets meer naar die minderheidsstemmen zouden luisteren, of naar die andere stemmen wil ik ze eigenlijk liever noemen want soms zijn ze ook helemaal niet in de minderheid, dat we veel meer tot collectieve wijsheid kunnen komen die we eigenlijk op dit moment in de samenleving ook nodig hebben. Want die samenleving is in een snel tempo in een transitie aan het gaan. We zien daarin heel wat bewegen op dit moment en we denken eigenlijk dat we alle stemmen nodig hebben. En hoe doen we dat dan met elkaar? En Deep Democracy biedt daar een stukje tools voor. Echt ook heel hanteerbare instrumenten, bijvoorbeeld instrumenten rond op een andere manier besluiten nemen, op een andere manier spanning en conflict met elkaar aangaan. Maar voor mij is ook een soort levenshouding geworden. Of zo'n manier van kijken ook naar mensen en naar de wereld en van daaruit ook een stuk mezelf en de mensen die we opleiden ook oefenen in een aantal, ja, wij noemen dat soms meta skills of zo, of bijna grondhoudingen van waaruit je met mensen omgaat op wat meer compassievolle manier, meer uw intuïtie gebruiken soms, vertrouwen ook op ja, dat er ook veel wijsheid in mensen zit in organisaties en in teams. En van daaruit vertrekken. Niet altijd vanuit een expertrol. Dus dat is wel een heel andere manier van groepen te faciliteren en te begeleiden. Ja, voor mij was het een ontdekking in die zin, omdat ik al een aantal dingen aan het doen was, heel vaak ook wel zo gezien werd als een beetje een speciale facilitator, oh, die doet wat rare dingen en toen ineens dacht ik ja maar ik doe eigenlijk dit. Dus ik heb een beetje taal gevonden voor de dingen waar ik al vanuit mezelf wat rond aan het experimenteren was. En ja, dat is voor jezelf interessant en wellicht ook naar de geloofwaardigheid. Voor anderen helpt dat ook. Als je er een goede naam en een duidelijke methodiek op kan kleven en daarrond ook gestructureerd aan het werk kan gaan. Ja, en wat het mij heeft gebracht is ook, en dat vind ik zelf ook heel interessant aan Deep Democracy, het heeft mij een opening gegeven eigenlijk naar een hele internationale gemeenschap ook van mensen die dit doen. Dus die democracy als methode zit in veertig landen op de wereld, dat is best wel veel, en ook in landen waar het best wel spannend is. Ik heb bijvoorbeeld collega's in Libanon met wie we contact hebben gehad de laatste tijd. Ook collega's in Turkije, collega's in de VS en Canada die nu ook erg geschokt zijn door wat daar allemaal gebeurt. Dus dat is ook boeiend omdat dat dat veld ook een beetje ruimer maakt dan dat je alleen vanuit die Belgische bril kijkt. En waar is het ontstaan? Het is eigenlijk ontstaan, toch de methode die wij hier onderwijzen, het heeft eigenlijk twee ontstaansgronden. Een eerste is eigenlijk bij Arnold Mindell. Ik vind dat een heel inspirerende persoon. Hij is helaas niet meer op de wereld bij ons. Hij is overleden vorig jaar, maar hij is voor mij iemand in de grote namen zoals Freud en Jung zou je kunnen zeggen. Mindell is eigenlijk de volgende, was een kwantumfysicus die psychologie is gaan studeren, ook al interessant zo twee heel verschillende velden bij elkaar gebracht, en die eigenlijk vond dat we in de manier waarop we keken naar mensen en groepen eigenlijk dat kwantum denken meer moesten gaan toepassen. Dus hij is een ongelooflijk theoreticus, dus heel interessante theoretische basis, maar is ook begonnen met wereldwerkconferenties te organiseren, 400 à 500 mensen in de ruimte brengend. En toen hij dat de eerste keer deed, zeiden mensen na een paar uur ‘Wij gaan terug naar huis als jullie hier zo blijven praten'. En zo is de term Deep Democracy eigenlijk ontstaan, als een aandacht hebben voor als je mensen vanuit heel verschillende perspectieven samenbrengt, hoe doe je dat dan op een manier dat al die stemmen gehoord worden. Dus dat is één inspiratiebron. En dat is een beetje ontstaan in ja, hij heeft veel gepraktiseerd in de VS, maar eigenlijk waar dat hij de methode het eerst ontwikkeld heeft, is in Zürich. Want het is een Amerikaan. Het is een Amerikaan, maar die is gaan studeren aan het Jungiaans Instituut in Zwitserland. En daar zijn ze eigenlijk met de eerste experimenten begonnen. Maar degene van wie ik het geleerd heb is Myrna Lewis. Het stukje van de methode dat wij vooral onderwijzen, is de Lewis methode van Deep Democracy. En Myrna Lewis woonde in Zuid-Afrika. En dat vind ik ook een heel interessant gegeven. Het is eigenlijk ontstaan in de post-apartheidsperiode. Awel ja, daar associeerde ik het eigenlijk al spontaan mee. Ja, ja, absoluut. En dat is een ongelooflijk rijke bron van ervaring geweest natuurlijk. Want mensen moesten ineens met elkaar gaan samenwerken die heel gesegregeerd van elkaar hadden geleefd. Ik denk dat we ons amper kunnen voorstellen hoe moeilijk en vreemd dat moet geweest zijn. En daar ontstond natuurlijk, ja, heel veel rond. Ja, Wie heeft hier nu de macht? Stereotypen en vooroordelen die nog heel erg leefden, uitsluitingsmechanismen. En daar zijn zij eigenlijk begonnen om wat dat ze geleerd hadden van Arnold Mindell, om dat te gaan toepassen in een aantal organisaties en met name in een heel groot staatsbedrijf. Daar is het eigenlijk allemaal begonnen en ze hebben daar één team een paar weken begeleid omdat die zwaar in de problemen zaten, grote conflicten. En dan hebben ze eigenlijk, en dat vind ik ook, dat tijdsgewricht is daar ook interessant. Er was een uitspraak die heel belangrijk was in de post-apartheidsperiode en dat was om mensen te empoweren. En ze hebben eigenlijk vrij snel de kaart getrokken van, in plaats van dat wij al die teams een voor een gaan begeleiden, laat ons de mensen leren hoe ze zelf hun eigen team op een andere manier kunnen gaan begeleiden, leiden. En dus zijn ze al snel begonnen eigenlijk met cursussen te geven en eigenlijk vandaag is dat nog altijd waar wij ook heel erg in geloven. Soms gaan wij faciliteren, maar we proberen ook altijd wat dat wij doen met die groep ook onmiddellijk terug door te geven. Dus voor mij is die gedachte van empowerment ook wel een heel belangrijke in onze eigen bedrijfsvoering of de manier waarop dat wij daar dan mee omgaan. Ja, voilà, dat zijn een beetje de inspiratiebronnen. En ondertussen zijn wij er dan ook verder mee aan de slag gegaan natuurlijk. Dus jullie geven opleidingen, jullie begeleiden trajecten. Hoe moet ik me dat voorstellen? Als een bedrijf, een organisatie vraagt om een begeleiding rond Deep Democracy in hun organisatie? Wat gaan jullie dan doen of hoe pak je dat aan? Dat kan heel verschillend zijn. Dus de aanmeldingen zitten vaak op drie vlakken zo. We hebben best wel wat vragen rond conflict. Als er spanning en conflict is en mensen geraken er zelf niet meer uit. Er zijn ook wel wat vragen rond hoe kunnen we beter samenwerken. Wij noemen dat zo'n beetje co-creatie, meer co-creatie-, participatieve vraagstukken. Die zitten soms op organisatievlak, maar ook op maatschappelijk vlak. Bijvoorbeeld de hele dekolonisatiebeweging, die een paar jaar geleden, nu is het weer wat aan het wegdeemsteren heb ik de indruk, maar toch wel heel actief was, vereiste ook maatschappelijke gesprekken waar dat die verschillende perspectieven aan bod konden komen. En dan een laatste aanmelding is vaak ook rond inclusie waar jullie ook heel veel rond werken. En ja, dat kan heel verschillend zijn. Soms is er een nood aan meer kennis of vaardigheden daarrond en dan zullen we meer insteken vanuit opleiding eigenlijk. Maar ja, dan komen we heel vaak de organisatiepatronen tegen. Soms is de aanleiding ook anders, soms kan er ook iets gebeurd zijn, bijvoorbeeld een incident of zo dat gebeurd is in de organisatie of een paar keer gebeurd is. En waar de organisaties van denken, oei, maar daar moeten we het met elkaar wel echt over hebben. We vertrekken eigenlijk altijd met onze klant vanuit een afstemmingsgesprek noemen wij dat waarin dat we samen een beetje verkennen van ja wat kan ons aanbod zijn. Maar waar hebben jullie ook echt nood aan en wat hebben jullie soms al ondernomen zelf daarrond? Waar zitten er gave gebieden en waar zit de veerkracht om hieraan te werken? En waar zullen we toch een klein beetje gaan challengen of wat confronterend soms, zelf aan de slag moeten gaan. En die trajecten kunnen heel verschillend zijn. Soms kan het zijn dat we gewoon met een klein groepje werken en dat we een klein groepje coachen bijvoorbeeld, of een conflictbemiddeling opzetten. Maar heel vaak werken we ook met grote groepen mensen. We vinden dat zelf heel fijn om de mensen met de verschillende perspectieven ook echt in de ruimte te hebben. Zo heb ik eigenlijk wel mooie dingen ook mogen doen met bijvoorbeeld tachtig mensen in de ruimte die vanuit heel verschillende belangen en perspectieven naar een bepaald thema samen hebben gekeken, daar een hele dag samen rond hebben gewerkt en waar je dan op het einde van de dag zo'n mooie dingen ziet ontstaan eigenlijk als er naar iedereen kan geluisterd worden. En daar zorgen wij dan vooral voor. Ja, want hoe doe je dat dan? Hoe kan de luisteraar daarmee aan de slag morgen of vandaag in zijn of haar organisatie? Ja, het idee is, laat de stem van de minderheid duidelijk aan het woord om op die manier die collectieve wijsheid aan te boren. Maar ja, oké, interessant. Ja, dat moeten we zeker doen. En hoe doe je dat op een haalbare manier? Ja, zonder dat ik hier natuurlijk een opleiding van negen dagen ga geven. Maar ik denk, voor mij zijn er zo wel een aantal basishoudingen of zo waar dat we rond kunnen werken. Een eerste is denk ik ons heel erg bewust zijn van onze eigen manier van spreken en luisteren. Sommigen van ons spreken weinig en die zullen wij uitnodigen om meer te spreken. Sommigen van ons spreken veel, heeft ook heel vaak te maken met onze positie die we hebben in de organisatie, onze formele positie. Ik zit zelf ook in een leidersrol. Ja, vanzelf ga je meer spreken, want dat wordt ook van u verwacht. Maar dat kan ook te maken hebben met die meervoudige identiteit van waaruit we spreken. Hogergeschoolde mensen nemen ook gemakkelijker het woord. We weten dat in mannen- en vrouwenteams mannen vaak veel langere spreektijd nemen op een vergadering dan vrouwen bijvoorbeeld of mannen ook het woord aan elkaar doorgeven. Dus. Dat zijn zaken waar dat wij op gaan letten in onze manier van faciliteren. Dus dat is heel fijn werk eigenlijk ook om daar oog voor te hebben van hoe uit ik, ik noem het dan met een groot woord, maar hoe uiten machtsdynamieken zich eigenlijk een stuk in de manier waarop we dialogeren. Da's al een stuk waar dat we op gaan letten. Er zit ook een stuk persoonlijkheidskenmerken in waarschijnlijk, los van macht. Ook, ook denk ik ja. De ene mens is veel extraverter en zal makkelijker zich uitspreken dan de ander. Naar mijn aanvoelen is dat een kleiner stuk van wat het bepaalt dan onze sociale identiteit denk ik. Dat is interessant ja. Of is mijn ervaring toch om daar zo naar te kijken. Ja dat is zeker een stukje. En dan, we hebben ook een paar echt heel stapsgewijze tools die we kunnen inzetten. En dat vind ik ook wel interessant want vaak als we in contexten terechtkomen in organisaties die ons nodig hebben, ja dan is er wel wat chaos en wat moeite en wat ongemak en wat discomfort. Dus waar dat wij ook heel erg aan gaan werken met onze tools is eigenlijk omdat die zo stapsgewijs zijn, brengen die een soort houvast en een soort veiligheid binnen in de ruimte. We zeggen tegen mensen oké, we gaan dat zo doen dat conflict, we gaan eerst veiligheidsregels met jullie afspreken. We gaan dan zeggen wat er moet gezegd worden en doordat we dat een stukje kunnen containen op die manier ontstaat er ook, wat we dan soms in technische termen een safe space noemen, ik zou zelfs liever spreken over een brave space, dat we eigenlijk ruimtes creëren waar we zo moedig zijn om te zeggen wat er eigenlijk moet gezegd worden. En dat is één van de dingen denk ik die heel erg Deep Democracy typeert en tegelijkertijd ook heel cultuurgevoelig is, is zeggen wat er moet gezegd worden. Ja, jullie kennen ook de Vlaamse context. Dat hebben we niet echt geleerd. Dus een van de kwaliteiten voor mij die ik ook altijd benoem is zo het lef hebben om het ook te zeggen. Waar vinden we de moed en ook de overtuiging dat het belangrijk is dat wat ik te zeggen heb, dat ik dat ook breng. En heel veel mensen hebben al ervaren in hun leven denk ik, zeker die andere stemmen, dat wanneer zij gesproken hebben, dat dat niet altijd au-sérieux werd genomen, dat dat werd genegeerd, verworpen, ja, soms zelfs belachelijk gemaakt. Dus ze hebben vaak heel negatieve ervaringen met het brengen van een ander perspectief. En doordat wij in de ruimte zijn is dat er minder. En dan ontstaat er vaak een heel interessant proces, want het is een methode die aandacht heeft voor minderheidsstemmen, maar we zeggen ook heel expliciet het is niet dat de wijsheid alleen bij de minderheid zit. Wat er gebeurt wanneer er geluisterd wordt naar die minderheidsstemmen is dat die meerderheid ineens ook een veel grotere diversiteit aan meningen laat zien. Dat is ineens niet meer één blok of dat dominante discours want er zijn natuurlijk ook mensen die er heel anders over denken. Maar als er een paar mensen zichtbaar anders zijn, dan is het soms gemakkelijk om u te verstoppen in een groepje, zeg ik wel eens. Mijn boek ligt hier. Het coverbeeld dat Shamisa Debroey ooit getekend heeft gaat daar eigenlijk over. Een hele hoop zebra's waar dat er eentje zichtbaar de andere kant uitkijkt. We hebben de neiging om alles van verschil daar te leggen, maar eigenlijk zijn al die zebra's heel erg verschillend en daar nodigen wij eigenlijk heel erg toe uit. En daar hebben we dan verschillende manieren van spreken voor. Misschien een van mijn favorietjes is het gesprek op voeten om er zo eentje te noemen. Dat is een methode waar dat we met een hele grote groep kunnen spreken. Dus we gaan samen in de ruimte staan en iemand die iets wil zeggen, die zet ook letterlijk een stap naar voor en we vragen herkenning voor wat die zegt. En dat op zich is heel interessant, want ineens zie je in een groep ook beweging ontstaan van ah ja, maar eigenlijk herken ik dat ook. En ineens vinden mensen elkaar ook op die vloer die anders denken van ah ja nee, we denken daar toch verschillend over. Want herkenning betekent je beweegt in de richting van de persoon of weg van de persoon als je het er niet mee eens bent. Dus het is een heel dynamische manier van dialogeren. Ondertussen weten we, het is eigenlijk een heel oude vorm, we hadden het daarnet al over het Afrikaanse continent en deze vorm van spreken lijkt heel erg op een aantal oude gebruiken van spreken daar. Maar ondertussen weten we vanuit de neurowetenschappen, dat vind ik dan zo interessant, dat we die dingen nu kunnen combineren. Dat als we letterlijk bewegen met ons lichaam in ons brein ook onze neurale banen gestimuleerd worden. Dus eigenlijk zit er ook intuïtief heel veel wijsheid in dat we dat op een bewegende manier doen. Dat we dat staand doen. Verklaart ook waarom het soms veel interessanter is om een gesprek met z'n tweeën al wandelend te doen dan aan tafel. Zeker. Ik denk zo in covid tijden zijn er dingen ontstaan als wandelcoaching en zo en ik hoor veel coaches die dat niet meer loslaten omdat ze echt voelen dat de meerwaarde van bewegen inderdaad ook een rol speelt. Maar het is in de groep ook een interessante methodiek om de verschillen beter zichtbaar te maken, bespreekbaar te maken. En dat is één van jouw favorieten zei je net. Ja. Het komt natuurlijk ook vanuit mijn eigen levenservaring om ze het gevoel te hebben van een andere stem te hebben en dan ruimte te krijgen om daar iets mee te mogen doen. Dat is wel een stukje mijn roeping geweest denk ik doorheen mijn loopbaan om daar wat mee te doen op heel verschillende manieren. Ik heb dat in mijn engagement in de jeugdbeweging al gedaan omdat ik heb gewerkt met kinderen met een beperking in de jeugdbeweging waar dat eigenlijk geen plaats voor was in de jeugdbeweging. Dus dat is al heel vroeg gestart om daar oog voor te hebben. En wat mij drijft vandaag is vooral denk ik, ik noem mezelf soms ook transitiepedagoge, is dat ik denk dat net vandaag, doordat die samenleving zoveel nodig heeft eigenlijk, we hebben eigenlijk alle wijsheid nodig om het tij nog te keren denk ik soms, is het zo jammer dat we alleen maar luisteren naar bepaalde stemmen of naar een aantal leiders die dan denken dat ze spreken vanuit het grote gelijk van iedereen. Maar dat is niet. Dat klopt natuurlijk niet. Ja en als je vandaag de dag ziet wat er aan het gebeuren is in de wereld en in ons eigen Vlaamse landje of overal, dan krijg je wel het gevoel dat die dominante meerderheid alleen nog belangrijker wordt en de minderheid nog meer onderdrukt wordt of verdrukt of hoe moet ik het zeggen. Het is zeker zorgelijk. Gisteravond, ik heb twintigers in huis, ging het gesprek alleen maar over de decreten die getekend waren en wat daar allemaal aan het gebeuren is. Het is heel zorgelijk. Met de nieuwe president in Amerika. Ja, ja, ja, we moeten het een beetje contextualiseren deze podcast natuurlijk. Maar ik maak me wel zorgen en ik ben ook wel droevig soms ook. Ik kan echt verdriet voelen rond de wereld die we achterlaten voor onze komende generaties. Tegelijkertijd is mijn werk dat ik doe mijn bijdrage ook of zo. Dus dat voel ik ook heel erg van, dit is werk dat we moeten blijven doen en ik denk dat we niet mogen onderschatten, daar zit mijn hoop. Het is een beetje zoals schimmelnetwerken onder de grond. Die zijn eigenlijk heel sterk. Dat zijn kleine fijne draadjes. Maar ik geloof er dus in dat er heel veel van die schimmelnetwerken eigenlijk ook aan het bewegen zijn en die zijn soms niet zo zichtbaar, maar die kunnen wel een heel stevige tegenbeweging vormen. En ik denk dat het tijd is dat we ook wel boven de grond uitschieten en onze champignons eens laten zien en al onze verschillende zwammen. En ja, het is misschien een metafoor daarvoor, maar ik geloof er wel in dat er meer aan de gang is en dat we die tegenbeweging ook wel zullen zien komen. Dat is alleszins mijn hoop. Ja ja, ik deel die hoop. En enkele van jouw paddenstoelen zijn je boeken die je al geschreven hebt, die dan heel zichtbaar boven de grond en zelfs hier op tafel liggen nu. Kun je dat even kort situeren? Je hebt verschillende boeken geschreven ondertussen. Ja, ik schrijf ook wel graag omdat ik het een fijne manier vind om de ervaring die ik mag opdoen en wat ik eigenlijk zelf heb mogen leren door organisaties te begeleiden, om dat ook te kunnen teruggeven. Dat is mijn manier dan om die inspiratie eigenlijk te delen. Dus mijn boeken zijn heel narratief en er zitten veel cases altijd in, omdat ik denk dat we daar heel veel uit kunnen leren. En natuurlijk ook wel wat theoretische achtergronden. En één boek en dat is net in een herwerkte uitgave uitgekomen, is mijn boek rond Deep Democracy ‘Van zondebok naar zebra'. Ik heb het herwerkt omdat we de methode hebben doorontwikkeld, maar ook omdat ik er een nieuw hoofdstuk in heb willen schrijven. En dat is een hoofdstuk over leiderschap. En ik denk dus ook vandaag de dag dat dat iets heel belangrijk is om te ontwikkelen in onszelf, leiderschap. En een andere visie te krijgen ook op wat zijn nu sterke leiders. Dus daar schrijf ik ook een stukje over. En het tweede boek dat hier ligt is ‘Professioneel handelen in een meerstemmige samenleving'. Dat is eigenlijk een boek waarin ik heel veel jaren ervaring samenbreng. Niet alleen mijn ervaring, maar ik ben ook gaan spreken met mensen die voor mij ook boegbeelden zijn of voorbeelden van dat zij ook effectief iets hebben doen kantelen in de samenleving. En ik ben met hen gaan spreken tien jaar geleden en dan vorig jaar opnieuw. En dat was ook heel boeiend om die gesprekken opnieuw te doen en te kijken waar zij dan tegenaan gelopen waren, wat zij veranderd hebben in hun manier van kijken en denken daarover. Dus daar zitten interviewtjes met hen in en er zitten een aantal cases in en ook wat tools om aan de slag te gaan. Ook nog een recent boek dan. Ja, dat is in 2024 uitgekomen. Deze heb ik herwerkt, maar dat is een nieuw boek eigenlijk op basis wel van een boek dat ik eerder geschreven had dan, een tiental jaar geleden, maar ik vond dat de wereld ondertussen op dit vlak zo veranderd was dat het tijd was om daar nog eens opnieuw in te duiken. Heel mooi. Ondertussen kan ik misschien ook zeggen dat hier ook een sidekick aan tafel zit, mijn collega Eva Maréchal. Ja ik wou even inpikken op inderdaad het boek dat jij hebt geschreven rond professioneel handelen in een meerstemmige samenleving. Ik denk dat een van die grote inspiratiebronnen van jou daarin ook Edwin Hoffman is. En hoe heb je zijn denken meegenomen in in jouw praktijken? Ja, Edwin is inderdaad een heel inspirerende man en we nodigen hem nog jaarlijks uit in het HUMMUS huis om ook zijn wijsheid te delen. Waar hij voor mij toch wel een steen verlegd heeft, is dat hij eigenlijk op een hele uitnodigende manier, denk ik, want hij is een hele beminnelijke persoon, eigenlijk heeft duidelijk gemaakt dat onze manier van vormingen te geven rond alles wat te maken heeft met diversiteit en inclusie of interculturele competentie, ja, dat was heel vaak geschoold op heel veel studies over andere culturen, over mensen die anders waren. En Edwin Hoffman heeft voor mij aangetoond dat het eigenlijk veel meer gaat om gewoon fatsoenlijk met elkaar communiceren vanuit vooral de kennis van uw eigen referentiekader. En dat is een boodschap die hij jaren geleden, als ik hem de allereerste keer hoorde, vond ik dat eigenlijk heel inspirerend. Ik had toen zelf ook gestudeerd aan die interactie academie, waar hij eigenlijk ook zijn mosterd heeft gehaald. En ik vond het heel inspirerend dat hij die werelden met elkaar verbond en dat hij eigenlijk een pleidooi geeft om op een manier te communiceren waarbij we onszelf echt uitnodigen om heel erg in die openheid te gaan in het en en denken, onze horizon te verbreden eigenlijk, maar vanuit de kennis van onze eigen meervoudige identiteit. En hij heeft dan het TOPOI-model ontwikkeld. Dat is ook een heel handzaam model en ik gaf toen les ook aan studenten en dat was één van de modellen die ik hen ook aanleerde en die hen enorm veel heeft geholpen denk ik ook gewoon in het veld, want het is een heel praktijkgericht model dat heel hanteerbaar is. Ja, want dat en en denken, wat moeten we daaronder verstaan als het gaat om meervoudige identiteit en met elkaar in dialoog gaan? Ja, het is ook de laatste letter van mijn PEACE-model, dat en en denken. Voor mij gaat dat over dat we eigenlijk heel vaak balanceren als we echt over inclusie nadenken. En we kunnen dat begrip ook zelfs in vraag stellen vandaag. Maar als we in elk geval erop uit zijn dat we, ik zou meer het begrip meerstemmigheid willen gebruiken, als we meer meerstemmige teams en organisaties willen bouwen, dat we eigenlijk altijd aandacht moeten hebben voor twee facetten. Enerzijds we zijn daar allemaal als mens, als werknemer, als teamlid. Er is iets wat ons bindt en verbindt op het niveau van gelijken. Maar er is ook altijd verschil aanwezig. En hoe doen we dat met dat verschil? En er zijn organisaties die te veel gaan zitten op ‘we zijn allemaal gelijk en dus moeten we niks speciaal doen, want iedereen moet maar gewoon heel hard zijn best doen'. Dan krijg je de meritocratische benadering een beetje. Maar er zijn ook organisaties die iets te veel soms in het uitzonderingenbeleid zijn gaan zitten en dus voor iedereen allerlei aparte regelingen gaan treffen. En dan eigenlijk ontstaat er vaak ook een cultuur waarin er een soort verdringing komt, ook van minderheden onder elkaar. En waar het en en denken voor pleit is waar vinden we nu de balans tussen die twee? Waar kunnen we en recht doen aan ‘oké, we zijn allemaal mensen hier' en waar kunnen we recht doen aan ‘maar we zijn ook allemaal echt verschillend' zonder dat we die uit het oog verliezen. Dus het is een pleidooi eigenlijk dat veel verder gaat dan, het een is kleurenblindheid, maar het andere, zou ik bijna durven noemen, is ook een soort exotisme of zo waar ook heel veel stereotypen en vooroordelen uit ontstaan en wat soms groepen ook tegen elkaar opzet op de werkvloer. En dat willen we eigenlijk ook niet en dat zullen jullie, met jullie eigen praktijk, waarschijnlijk ook wel weten dat dat soms een moeilijke balans is en dat die schuiver niet altijd in het midden ligt ook niet. Soms moeten we een beetje naar daar meer en soms moeten we … Ik moet een beetje denken nu in de samenleving dan aan heel de woke beweging die soms door sommigen misschien in die richting geduwd wordt of geïnterpreteerd wordt. Ja, ik denk het. Op zich heb ik een zwak voor het woordje woke, want het is eigenlijk een heel mooi woord. Wakker worden, wakker worden van wat er echt gebeurt. En het is ook een woord dat ontstaan is in een heel specifieke context, namelijk bij de mensen die eigenlijk in de slavernij zaten en elkaar wakker maakten op momenten dat er dreiging was. Daar is het woord ontstaan en ik denk dat we het nu een beetje een verkeerde betekenis zijn gaan geven. Want als het daarover gaat, over dat wakker zijn, dan denk ik wel dat er nog heel veel werk is in de samenleving om dat te doen. Maar ik denk dat het niet helpend is als we dat op een heel rigide manier gaan doen. Ik herinner, mij omdat je zo sprak over hoe gaat het dan in organisaties, een opdracht die we een keer hebben gedaan voor een universiteit waar we gewerkt hebben met het administratief personeel van de universiteit. Ik kon heel goed begrijpen dat het voor sommige mensen erg verwarrend was hoe ze studenten nog konden aanspreken. Mijn compassie en dan bedoel ik niet medelijden, maar echt mededogen moet daar eerst naar uitgaan van ja, dat is verwarrend voor jullie. En natuurlijk is dat niet zo moeilijk om je in te bewegen. Tegelijkertijd ontbrak daar ook een stukje kennis, ervaring, levenservaring met wat dat dat echt betekende voor die studenten en de impact die dat had. Dus daar hebben we dat gesprek eigenlijk gaan faciliteren. Dat er veel meer van die lift experiences eigenlijk konden verteld worden, waardoor aan hun kant er ook veel meer begrip ontstond voor de soms ja kwetsende mails die dan toch wel vertrokken. Of het gelach aan de balie als ze bepaalde studenten zagen binnenkomen. Ja wat toch eigenlijk ook ongewenste dynamieken met zich meebracht. Maar dus ik denk daar als je daarmee puur het woke gebeuren af kan als een set van regeltjes, het moet nu zo, zo moeten jullie dat nu gaan doen, dan denk ik dat we ook een een stapje overslaan en dat is namelijk uitreiken ook naar die mensen voor wie de samenleving ook erg aan het veranderen is en die soms ook niet kunnen volgen in wat er aan het gebeuren is. Een heel mooi moment vond ik dat iemand gewoon na een half uurtje of zo zei, we hadden nog wat kennis gemaakt en zo, ik probeer dan een veilige sfeer te creëren, en die gewoon heel eerlijk zei, ja ik heb dat nu al zo lang eens willen vragen, maar LGBTQ+, die afkorting, kun je dat nu eens uitleggen. Ja tuurlijk. Maar dan denk ik, en hoe komt het dat niemand de tijd heeft genomen om dat uit te leggen aan die mevrouw die eigenlijk heel veel telefonische gesprekken moest doen om coachgesprekken af te spreken? Toch belangrijk, niet, dat je dan een klein beetje weet van hoe spreek ik de mensen aan en die daar dus heel onzeker van was geworden en dat eigenlijk niet meer graag wilde doen. Dus die wilde eigenlijk bijna uit die functie stappen terwijl ze er altijd goed in was geweest. Dus ik denk daarmee kunnen omgaan zo, dat er ook onzekerheid aan de andere kant is, ja dat vind ik ook wel onze rol. Fanny, je refereerde daarnet naar bewustzijn van je eigen persoonlijke referentiekader. Dat is heel belangrijk, maar dat is veel makkelijker gezegd dan gedaan. Want ja, onszelf in de spiegel kijken en vaststellen wat is ons referentiekader, dat is zowat het moeilijkste, dat is zoals een vis die in het water zwemt en die zich niet bewust is van het water. Hoe pak je dat aan? Hoe kun je mensen daar helpen die spiegel voor te houden? Ja, dat is natuurlijk ook een heel omvattende vraag. Ik denk dat dat ook met stukjes en beetjes gaat dat mensen dat leren zien. Maar wij gebruiken daar wel wat inspirerende werkvormen voor om daar rond te werken. Zo werk ik bijvoorbeeld ook met een hele grote kaartenset waar dat een aantal van die facetten op staan. En dan doen we eigenlijk eerst even de oefening van ah ja, als je nu eens denkt over een collega waar dat je het moeilijk mee hebt, op welke facetten zou die zitten. En al snel gaan ze dan naar één kaart eigenlijk waar het probleem zich situeert. En daarna draai ik het natuurlijk helemaal om waarbij het heel duidelijk wordt van, als jij nu vanuit die ene kaart zou aangesproken worden, zou dat dan uw volledige zelf zijn? En welke stukken van u spelen eigenlijk nog een rol? Dus dat stukje rond meervoudige identiteit, kruispuntdenken, interseksualiteit, dat is voor mij superbelangrijk. Ik gebruik nu even wat woorden, we kunnen er seffens nog op doorgaan. Gecombineerd eigenlijk met het feit dat ik ook eigenlijk met mensen heel vaak werk rond: Wat waren uw eigen ervaringen rond anders zijn. Ik denk dat zelfs heel veel mensen die behoren tot de zogenaamde dominante groep in de samenleving wel eens ervaringen hebben gehad van anders te zijn, over iets anders te denken, zich anders te voelen. En ik denk dat dat ook een heel interessante grond is. Wat gebeurde er als ik de andere stem was? Wat is er toen met mij gebeurd? Joris Luyendijk, die in Londen zat en besefte dat er zeven vinkjes waren, maar dat hij daar een vinkje miste of zo? Ja. En toch ook wel knap dat hij dat boek daar dan over schrijft, vind ik. Of een collega van mij, Meike Vroom, die nu een boek heeft geschreven ‘Ik ben geen racist, maar …'. Die eigenlijk ook een stukje aangeeft vanuit haar wit vrouw zijn, hoe ze toch nog vaak onbewust misschien ook wel uitlatingen doet die discriminerend zouden kunnen zijn. Maar dat aan onszelf durven toegeven en dus die spiegel eigenlijk ook aan onszelf voorhouden, daar bewustzijn rond creëren, ik geloof daar veel meer in dan heel veel mensen die zeggen, ja maar ja, ik ben een goeie persoon. Weet je wel. En dat is gemakkelijk, want dan duwen we het eigenlijk allemaal weg. Maar het is eigenlijk door in onze eigen ervaring te gaan zitten. Bijvoorbeeld een oefening die ik ook heel vaak doe als we rond conflicten werken is, denk eens terug aan uw kindertijd en welke boodschappen hebt ge daar gekregen rond verschil? Hoeveel van ons hebben we niet gehoord of in kinderboekjes gelezen, ge moogt geen ruzie maken. Dat is wel spijtig hè? Ik geloof niet dat er goede partnerrelaties zijn waarin we geen ruzie maken. Af en toe is dat toch flink nodig. Maar doordat er een taboe op zit, zijn we daar ook heel bang voor geworden. Laten we dat te lang liggen op werkvloeren. En dan komen er natuurlijk zwaardere conflicten of soms polarisatie om de hoek kijken. Dus ik ga heel vaak terug met mensen eigenlijk naar waar zitten zo wat wortels en we verkennen dat aan de hand van oefeningen. Want veel conflicten of zelfs ook gewoon bewuste of onbewuste oordelen die we hebben over anderen, over situaties, zijn eigenlijk allemaal spiegels naar: waar komt het vandaan bij mij, waarom oordeel ik hier nu. En dus daarvan bewust worden, dat is een levensopdracht die nooit eindigt denk ik. Dat is zo en daar ben ik zelf ook nog alle dagen mee bezig eerlijk gezegd. We projecteren zo snel iets op een ander wat eigenlijk ook een boodschap voor onszelf is. Een uitspraak die ik vaak gebruik is ook zo: in elk verwijt zit een verlangen, zo wat dat je de ander verwijt, is dat nu niet iets waar dat je eigenlijk zelf ten diepste ook nog iets mee wil doen zo? Dus dat projectiemechanisme is wel iets heel interessant om onder de loep te nemen. Niet gemakkelijk soms en wordt vaak zo in de psychologische kant gezet. Ik gebruik die term niet zo vaak als we met mensen werken, maar mensen herkennen wel vaak, ja, dat ze echt durven kijken naar, van waaruit heb ik dan nu gezegd, dat er natuurlijk bij hen ook een nood onder zit of een behoefte die eigenlijk heel vaak onvervuld is. En daar zit ook een sterk raakvlak tussen bijvoorbeeld de methode Deep Democracy en verbindende communicatie, geweldloze communicatie. En daar zijn zeker heel veel linken ook te vinden. Je doet interventies zal ik het maar even noemen, onder andere in organisaties, naar aanleiding van een conflict of een concrete case. En dan kan ik me voorstellen dat je erin slaagt dat op de juiste manier te doen om uit dat conflict te geraken of om de weg vooruit te vinden. Tegelijkertijd is natuurlijk boeiend om te kijken hoe krijg ik een stukje van dat denken ook in die organisatie, zodanig dat ik niet moet terugkomen, maar dat ze zelf d'r mee vooruit kan? Heb je het gevoel dat dat ook lukt? En zijn daar situaties waar je spontaan aan denkt waarvan je zegt daar kijk ik echt met veel plezier op terug, want ik merk dat dat gewoon lukt en dat dat ook achterblijft. Ja, ik denk dat dat op veel vlakken al gebeurd is. Dus dat is een beetje onze unieke aanpak denk ik wel vanuit HUMMUS waar dat we voor kiezen is om ook een stuk achter te laten van de methodische kennis die wij dan hebben rond hoe dat je die dingen aanpakt. Ik herinner mij bijvoorbeeld een school waar dat we gewerkt hebben en waar dat er eigenlijk de vaststelling kwam na een tijdje werken met hen, dat er eigenlijk zoveel gewerkt werd vanuit kritische feedback op elkaar, de rode pen. Eigenlijk was dat een beetje het symbool, de rode pen die in het onderwijs ook zo aanwezig is naar onze studenten toe was ook heel erg aanwezig in de werkrelatie tussen elkaar en er was eigenlijk heel weinig ruimte voor waardering. En in Deep Democracy zit ook een hele mooie tool voor waardering. Wel in die school, het is al een paar jaar geleden, ik kan het niet met zekerheid zeggen dat ze het nu nog doen, maar hebben ze zich zichzelf wel aangewend om om de zes maanden eigenlijk waarderende gesprekken met elkaar te gaan doen aan de hand van die tool van Deep Democracy. En dat heeft een heel andere toon gezet in de manier van samenwerken. En dat is niet dat er dan geen kritische feedback meer mag zijn, maar we weten als mensen dat we eigenlijk zeven keer meer waardering nodig hebben dan dat we iets negatief kunnen eigenlijk echt beluisteren. Dus ook de punten van kritiek of van kritische feedback konden ook veel beter aanvaard worden een stukje omdat mensen ook hadden kunnen groeien in de erkenning van wat ze wel aan het doen waren. En ik denk ook dat dat in onderwijs vandaag niet eens zo'n uitzonderlijke situatie is die ik nu vertel want ik merk in heel veel scholen en ook maatschappelijk hoe we kijken naar scholen en naar leerkrachten dat de waardering soms heel erg ver zoek is. Dus da's zo'n voorbeeldje. Maar hoe mooi ook om deze methode in een school toe te passen, want ongetwijfeld heeft dat ook een stuk uitstraling naar hoe leerkrachten met hun leerlingen omgaan, waar die democratie wellicht ook een geweldige, hoe zal ik het zeggen, speeltuin is om aan te werken. Ja, ja, ja. En dat is eigenlijk een ander boek, dat heb ik nu niet meegebracht. ‘Rebelleren kan je leren' heb ik ook geschreven voor mensen die dus met kinderen en jongeren werken. Want één van mijn andere passies is dat ik denk hoe jonger we dit leren, hoe meer dat we kunnen werken aan die transitie in de samenleving eigenlijk, want onze jonge mensen zijn de leiders van morgen. Dus als die dat kunnen leren kennen, dat is super belangrijk. En dus we hebben nu een aantal voorbeelden ook, waar scholen inderdaad geïnspireerd zijn, waar dat we soms eerst met de directie gewerkt hebben, dan met de leerkrachten. Maar waar dat leerkrachten ook geïnspireerd natuurlijk daardoor in de klas ook dingen zijn gaan doen. En ik ben ook heel trots op het feit dat we momenteel, maar dat is nog gaande, in een Europees project zitten, dat heet Carp - en er is ook een website voor mensen die ernaar willen gaan kijken - waar dat we eigenlijk een doorontwikkeling doen van deze tools omdat we merkten dat als we die tools gaan binnenbrengen bij jonge mensen vandaag, dat heel vaak hun mentale veerkracht niet toelaat om die tools echt volledig te kunnen beleven. En dus ik ben gaan samenwerken met een organisatie in de UK die werkt rond mentale veerkracht bij jonge mensen in heel wat kwetsbare gebieden in East-London. En we hebben ook onze kennis samengelegd en we zijn eigenlijk nieuwe tools gaan ontwikkelen die in de klas kunnen gebruikt worden. En we zijn dat nu volop aan het uitrollen in twaalf scholen in vier verschillende landen. Ja dat is heel mooi werk om te mogen doen. En ja, ik was erbij bij één van de eerste toepassingen in een school met een grote maatschappelijke kwetsbaarheid in Londen. En de verhalen die dan naar boven komen bij die jonge mensen. Ja, ik sta er echt van te kijken ook hoeveel kracht er dan eigenlijk ook wel aanwezig is in die verhalen. En hoeveel moed en hoop dat zij ook wel tonen. Zelfs al is het leven voor hen elke dag een hele grote uitdaging en een grote struggle. Dat stuk is er ook en dat komt wel heel erg naar boven door de manier van werken met hen. Want Fanny, wat is dan de transitie dat je graag wil bereiken met de jongeren? Is dat dat zij hun eigen stem vinden en durven zich uit te spreken? Hoe moet ik dat zien in zo'n klascontext? Het gegeven van meerstemmigheid, Deep Democracy en ja, waar je nu net over sprak. Ja, ik denk voor mij, ik zei daarnet al dat leiderschap eigenlijk vind ik een heel belangrijk thema is en ik denk dat veel jongeren door het huidige onderwijssysteem, en nu ga ik even generaliseren, want dat is niet zo in alle scholen en ik weet dat er heel veel mensen aan een andere weg timmeren. Maar veel van onze jonge mensen geraken eigenlijk hun leiderschap kwijt in het onderwijs, worden een stukje geleefd, leren soms aan dingen gehoorzamen die voor hen niet authentiek voelen. En eigenlijk nodigen onze tools uit om dat eigen leiderschap van binnenuit terug te beleven. Dat is één stukje. En het andere stuk is als we dat kunnen bereiken in een groep, dan zie je de meerstemmigheid in die groep meer naar boven komen. Leren ze ook van om te gaan met verschillen tussen elkaar. Iets wat we toch heel erg zullen nodig hebben ook in werkcontexten. Maar ze ontdekken ook niet alleen de meerstemmigheid tussen elkaar in de klasgroep, maar ook de meerstemmigheid in zichzelf. En dat is ook iets heel mooi, veel jongeren hebben ook een heel beperkt idee over zichzelf gekregen vanuit hun opvoeding of vanuit hun onderwijs of vanuit de kansen die ze al dan niet soms hebben gekregen. En ineens ontdekken ze ook andere facetten van zichzelf, wat ook terug openingen creëert naar mogelijkheden die zij ook zien om hun pad toch wat vollediger te kunnen lopen. Dus ja, ik vind dat heel krachtig als we dat naar jonge mensen toe kunnen doen zo, hun eigen leiderschap, maar ook hun eigen meerstemmigheid. Heel mooi. En hoe belangrijk ja. We moeten de tijd een beetje in de gaten houden, want we willen het gesprek niet te lang maken. En ik heb het gevoel dat we dat nog heel, heel veel langer zouden kunnen maken want het is zo boeiend. Ik ben nog een beetje getriggerd misschien als laatste vraag zo. Tenzij mijn sidekick seffes nog de laatste vraag wil. Ja, de term Deep Democracy. We zitten in een samenleving waar die term democratie wel, laat ons zeggen, bedreigd is of in vraag gesteld wordt. En als ik jou zo beluister is Deep Democracy eigenlijk nog ja, een vorm democratie 2.0 of 3.0 of 4.0, een vergevorderde vorm daarvan. Ja. Ik wil daar verschillende vragen bij stellen, maar ik moet het bij één houden. Is dit iets wat we ook in ons politiek systeem moeten zien in te bouwen? Mijn antwoord zal ja zijn. Ik denk ook dat die er is. Zie je dat soms op sommige plaatsen gebeuren? Ja, het is een vraag die mij wel vaker gesteld wordt, ook als ik keynotes of zo ga geven dan zeggen mensen, ja politici zouden dit moeten horen. Maar mijn antwoord is ook, er zijn ook politici die hierin geïnteresseerd zijn op dit moment. En die ook bij ons opleidingen komen volgen of die de boeken hebben gelezen of zo. Ik denk dat veel mensen die vandaag actief zijn en meer vanuit een activistische insteek misschien in de politiek zijn gegaan, ook heel erg teleurgesteld zijn over wat ze daar maar kunnen bereiken omdat ja, daar ook een soort meerderheidsmanier van werken zijn ingang heeft gevonden en er eigenlijk ook weinig kansen zijn om daar echt samen te werken en samen te co-creëren, los van meerderheid minderheid. En dat we vandaag ook zien dat, bijvoorbeeld met de Brexit was dat heel duidelijk, dat was een meerderheid, maar dat was een heel krappe meerderheid. Dus een heleboel mensen zijn het er ook niet mee eens en dat land loopt vast, letterlijk. Als je in de UK kijkt, het gezondheidszorgsysteem, het educatief systeem loopt vast. Dus Deep Democracy, daar zit ook voor mij echt een politieke droom in, moet ik utopie zeggen, ik weet het niet. Maar alleszins een inspiratiebron om na te gaan denken over kunnen we ook onze manier van werken op politiek vlak, kunnen we die op een andere manier gaan organiseren. En wat mij heel erg inspireert op dit moment zijn toch wel die hele beweging naar burgerpanels bijvoorbeeld. Het is super boeiend wat daar allemaal aan het gebeuren is. David Van Reybrouck , een gedachtegoed. Ja die is daarmee gestart. Maar je ziet dat vandaag eigenlijk in heel veel landen oppoppen, in heel veel verschillende vormen ook. En dan ook het besef denk ik dat politici ook burgers zijn en dat zijn we ook een beetje kwijtgeraakt. Ook op hen wordt er heel veel geprojecteerd eigenlijk omdat zij alleen maar politiekers zijn, waar dan ook een heel stereotiep beeld over ontstaat. Maar eigenlijk zijn zij ook burgers die een bepaalde verantwoordelijkheid opnemen. En hoe kunnen we hen beter coachen ook een stuk in hun werk enzo. Er is eigenlijk heel weinig aandacht voor. Ik ben echt geschrokken als ik met een aantal mensen sprak in een politiek beroep hoe weinig ondersteuning zij krijgen, hoe weinig opleiding zij bijvoorbeeld ook krijgen. Dat zou ook al een heel groot verschil kunnen maken en dus dat er andere gespreksrituelen kunnen ontstaan. Ook in een gemeenteraad bijvoorbeeld, of in die commissies of in het parlement. Ik denk dat dat echt ons heel veel zou kunnen opleveren. Los van verkiezingen enzo. Dus daar kunnen we ook nog heel kritisch over nadenken. Maar gewoon als we al binnen het bestaande bestel op een andere manier zouden spreken en luisteren. Ik denk dat er dan al heel andere dingen zouden kunnen ontstaan. Ja dus daar nodigt Deep Democracy ook toe uit. En een tweede betekenis van deep, dus er zit echt ook wel dat idee van een andere democratie. Maar een tweede betekenis van diep sluit daarbij aan voor mij en dat is dat dat niet alleen zal gaan op een rationele manier. Dat als we anders met elkaar spreken, ook emoties bijvoorbeeld een rol moeten krijgen. En dat is ook iets wat we zien vandaag in de politiek, dat emoties eigenlijk niet mogen meespelen in beslissingen die genomen worden. Emoties, maar ook lichaamsgewaarwordingen, diepere wijsheid, wijsheid uit andere culturen. Ja, er is zoveel nog dat onder de waterlijn blijft en ik denk dat als we daar meer openheid rond zouden creëren, dat zou toch wel een heel groot verschil kunnen maken. Ja, ja, absoluut. Ik wil grote waardering uitdrukken, want dat was belangrijk heb je net gezegd, en het is heel oprecht gemeend. Dank je wel voor dit gesprek. We hebben hopelijk heel wat mensen geïnspireerd. Dank je wel voor de uitnodiging en ook heel veel waardering voor jullie werk dat ik op deze manier heb mogen leren kennen. Ja, dank je wel. Dank je wel Fanny. [outro] Je luisterde naar een aflevering van Let's Talk About Work, de podcast van de groep WEB-Blenders. Al onze gesprekken gaan over werk, de weg naar werk, welzijn op de werkvloer en alles wat daarbij komt kijken. Je vindt ons op je favoriete podcast platform en op www.blenders.be/podcast. Op social media kan je ons volgen op LinkedIn onder podcast Let's Talk About Work en op Instagram als Blenders podcast Let's Talk! Ook via de Blenders nieuwsbrief kan je up-to-date blijven. Was je geboeid? Zet dit gesprek je aan het denken? Ben je zelf graag één van onze volgende gasten? Laat het ons weten via info@blenders.be en wie weet schuif jij binnenkort mee aan tafel!

De historisch lage staatsschuld, volgens de laatste cijfers nu 43,2 procent van het bruto binnenlands product, duidt volgens macro-econoom Arnoud Boot op een bijzondere spagaat waarin ons land zich bevindt. 'We hebben aan de ene kant enorme financiële ruimte, maar aan de andere kant hebben we een enorme krapte als het gaat om mensen en fysieke ruimte.' Volgens de laatste statistieken is de staatsschuld sinds 2007 niet zo laag geweest. Volgens Boot is de kans groot dat laagterecords uit 1975 en zelfs van voor de Tweede Wereldoorlog worden verslagen. En dat terwijl diverse Europese studiegroepen waarschuwen dat de Nederlandse economie uit de bocht dreigt te vliegen. Is dit dan goed of slecht nieuws, Arnoud? Het is buitengewoon interessant, maar in de eerste plaats is het natuurlijk goed nieuws. Je kunt moeilijk zeggen dat je liever met een hogere schuld het jaar begint. Maar je moet je ook afvragen of we iets missen. En dus moeten we deze lage staatsschuld koppelen aan de grote vraagstukken van deze tijd. Daar kan een lage staatsschuld een voordeel bij zijn, want we hebben de ruimte. Tegelijkertijd hebben we een enorme krapte als het gaat om mensen en fysieke ruimte. De Europese Commissie waarschuwt dat onze economie, bij ongewijzigd beleid, in de vangrail terechtkomt. De tekorten gaan oplopen als we niet productiever worden terwijl de bevolking ouder wordt. Ik denk dat dat, hoe dan ook, een hele zinvolle manier is om te kijken naar de economie. En ik denk ook dat dit het kabinet eigenlijk voor een deel kan redden, want die heeft ingezien dat millimeteren over uitgaven geen winnaars oplevert. Over welke uitdagingen hebben we het dan? Eigenlijk zijn het er drie. Enerzijds het belastingstelsel, daar is heel veel achterstallig onderhoud, de loonontwikkeling en tot slot de infrastructuur voor het bedrijfsleven. DNB-president Klaas Knot benadrukte recent nog dat het belastingstelsel een aanzienlijke hervorming nodig heeft. Dat is uitermate belangrijk, want het zorgt voor de inkomsten van de staat. Daar is draagvlak voor nodig en het heffen van belasting mag geen storende factor zijn. Want je wil dat mensen meer gaan werken, maar als meer werken niet loont, dan ben je eigenlijk de krapte op de arbeidsmarkt aan het versterken. Dus als je het belastingsysteem hervormt, doe het dan integraal. Anders krijg je allemaal deelbelangetjes die het Malieveld gaan bezetten en kom je geen millimeter vooruit. Hoe zit het dan met de lonen, die zijn het laatste jaar fors gestegen? De loonontwikkeling in Nederland, daar hebben we al voor de COVID-crisis gezegd, is structureel te laag. Daardoor hebben wij laagwaardige bedrijfstakken, in de betekenis van toegevoegde waarde, in leven gehouden. Die hebben de krapte op de arbeidsmarkt in stand gehouden. Je wil juist dat er mensen en ruimte vrijkomen voor hoogwaardige activiteiten. Werkgevers zeggen inderdaad dat er sprake is van fors hogere lonen, maar daar zit enige inconsistentie. Werkgevers hebben namelijk geen probleem met hoge lonen, maar met het feit dat ze de mensen niet kunnen vinden. Dus nieuwe activiteiten komen bijna niet van de grond, want waar haal je die mensen vandaan? Die zitten opgesloten in die laagwaardige activiteiten en de lobby's om dat allemaal vast te houden. Maar je wil juist dat de lonen boven de inflatie uitstijgen. Daardoor stijgt de koopkracht en dat moet je enige tijd volhouden. Dat vereist een consistent verhaal dat je over een aantal jaren moet kunnen vasthouden. Als je dat doet, dan krijg je de juiste aanpassingen in de economie. Tegelijkertijd zorg je ervoor dat bedrijven niet over de klif gaan, omdat die loonstijging wordt uitgesmeerd als het ware. De huidige correctie is te marginaal geweest. Hoe zit het dan met die infrastructuur voor het bedrijfsleven? Die lage staatsschuld geeft de ruimte om Beethoven-achtige oplossingen te bedenken voor bedrijven, zoals we die ook voor ASML hebben bedacht. Niet zozeer voor een individueel bedrijf, maar het volledige ecosysteem. De infrastructuur zodanig optimaliseren dat er via onderlinge zelfbevruchting allemaal nieuwe bedrijfjes kunnen ontstaan. Er is ruimte voor dát type beleid, ook in de begroting van de overheid. Maar het moet wel rustig gebeuren, omdat we krapte hebben. Op de middellange termijn worden we dan een veel sterkere economie. Gegeven de situatie waar we nu in zitten, komen we er alleen niet meer met een commissietje of een studiegroep die naar de begrotingsruimte kijkt. We hebben een staatscommissie nodig, met puur financiële specialisten en maatschappelijk wetenschappers, die eigenlijk moet gaan uittekenen hoe deze maatregelen Nederland qua welvaart en welzijn op die middellange termijn sterker maakt. Dat is wat we moeten doen. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Trigger waarschuwing: In dit gesprek wordt het onderwerp zelfbeschadiging besproken.Jeske (22) is veel aangekomen sinds ze medicatie slikt en gestopt is met roken. Ze is altijd al onzeker geweest over haar gewicht en uiterlijk, maar nu nog meer. Enerzijds wil ze zichzelf accepteren en bewijzen dat ze ook liefde waard is als ze "dik" is. Anderzijds vindt ze dat ze strenger voor zichzelf moet zijn en de kilo's kwijt moet raken. Een lastige strijd tussen twee stemmetjes in haar hoofd, die nog moeilijker wordt door een pijnlijk verleden. Heb je een vraag, suggestie of feedback? Of wil je een reactie sturen naar de podcastgast? Mail naar podcast@omdenken.nl.Wil jij meedoen aan de Omdenkkringen pilot? Ga naar: www.omdenken.nl/omdenkkringen en kijk of er een groep is bij jou in de buurt. Wil je ons financieel steunen? Ga naar www.petjeaf.com/omdenken.Wil je zelf te gast zijn in de podcast? Ga naar www.omdenken.nl/podcast.

Davy Macquoi leidt twee parallelle levens. Enerzijds is hij bekend als de muzikant Daalman, anderzijds is hij een succesvolle ondernemer. Hij groeide op in een gezin met zes zonen en hielp van jongs af aan mee in de schrijnwerkerij van zijn vader. Na zijn studies koos Davy voor een carrière als projectleider. Maar na negen jaar begon het ondernemerschap te kriebelen, en hij zette de stap naar een eigen zaak. Vanuit zijn berghok richtte hij zijn eerste bedrijf op: Macobo, een studiebureau in de bouw. Drie jaar later telde Macobo al 50 medewerkers, het moment waarop Davy besloot om op overnamepad te gaan. Hij voegde drie sectorgenoten toe aan zijn Macobo, waardoor het team groeide naar 130 medewerkers. Samen met zijn toenmalige echtgenote integreerde hij de bedrijven tot een goed functionerend geheel. In dit gesprek deelt hij zijn belangrijkste inzichten uit die periode. Toen de integratie afgerond was, merkte Davy dat de uitdaging in zijn rol begon te verdwijnen. Hij vond het moeilijk om zijn plek te herdefiniëren in het grote bedrijf en besloot zijn aandelen te verkopen. Alleen Vekmo, een divisie binnen Macobo, hield hij uit de transactie. Kort daarna kreeg Davy een telefoontje van een goede vriend met de vraag om te helpen bij een bedrijf dat met uitdagingen kampte. Davy stapte in als investeerder. Al snel bleek dat de problemen groter waren dan verwacht, en samen met zijn vennoot voerde hij een stevige reorganisatie door om het bedrijf te redden. Na een intensieve zoektocht vond hij investeerders die vertrouwen hadden in het bedrijf. Het bedrijf overleefde de crisis, werd terug gezond, en dat was voor Davy het moment om zijn rol als CEO neer te leggen. Enkele maanden later begon hij aan een nieuw avontuur: de oprichting van een gloednieuw renovatiebedrijf.

Wij zijn gevraagd door HBO en Discovery om ook eens te kijken naar een nieuw programma van Jeroen van Koningsbrugge: Jeroen's Abandoned Adventures. Een programma waarin Jeroen samen met Bob naar verlaten plekken gaat. Gebouwen, bunkers, constructies, het kan van alles te zijn. Enerzijds gaan ze voor de spanning, anderzijds om te leren over het verleden. In deze special hebben Raf en Koos het over de eerste twee afleveringen, die vanaf nu te bekijken zijn op HBO Max.

De terugkeer naar het werk na moederschapsrust: het is een belangrijke en vaak emotionele stap, die gepaard gaat met zowel vragen als uitdagingen. Om deze overgang wat makkelijker te maken, hebben we vandaag Tine Callebaut van @unicorn_your_life te gast. Als loopbaan- en stresscoach helpt zij met praktische tips om de balans tussen werk en privéleven te vinden. De stap om terug aan de slag te gaan na je zwangerschap kan bij veel mama's verschillende gevoelens oproepen. Enerzijds voel je misschien enthousiasme om terug te keren naar de werkvloer, anderzijds kan de gedachte om je baby achter te laten ook angst of schuldgevoelens oproepen. Deze overgang is vaak een uitdagende balansoefening, waarbij jongleren tussen werk en thuisleven nog meer op scherp komt te staan. Of je nu verlangt naar de werkvloer of je overweldigd voelt door de verandering, Tine biedt waardevolle inzichten om je door deze nieuwe fase te loodsen. Laten we het er samen over hebben en ontdekken hoe je deze nieuwe balans kunt vinden! Waar zullen we het over hebben: ♡ jouw emoties (h)erkennen zijn we niet te streng voor onszelf? omgaan met angstige gevoelens en schuldgevoel invloed van slaaptekort en postpartum symptomen "de realiteit is dat mama's vaak terug aan het werk gaan terwijl hun lichaam nog niet helemaal hersteld is en ze 's nachts regelmatig moeten opstaan voor de baby” - Tine ♡ balans werk en privéleven hoe kan je dit efficiënt combineren & plannen “perfectie mag geen doel op zich zijn. We moeten de lat bewust wat lager leggen: want we willen én een aanwezig mama en goede partner zijn, én een betere medewerker, én er zijn voor vriendinnen maar natuurlijk heb je maar 24u in 1 dag…” - Tine de rol van je partner carrière- of loopbaanverandering loopbaanbegeleiding hoe kan je jouw netwerk uitbreiden of versterken? tijd voor jezelf vrijmaken ♡ rechten en verwachtingen je terugkeer plannen waarop heb je recht het gesprek met je werkgever   Heb je vragen, opmerkingen of suggesties? Mail naar info@ondermamas.be Host: Sonia Pypaert Gast: Tine Callebaut

Nu de eindsprint is ingezet, lijkt de aanvankelijke juichstemming bij het kamp van Kamala Harris als sneeuw voor de zon te verdwijnen. Peilingen in de cruciale swingstates zien er steeds rooskleuriger uit voor Donald Trump en dus waagde de Democratische presidentskandidaat het er op om aan te schuiven bij ‘aartsvijand' FOX News. Maar heeft het interview Kamala iets positiefs opgeleverd? Het Witte Huis blijft ondertussen een zwabberkoers varen ten opzichte van Israël. Enerzijds dreigt president Joe Biden met maatregelen als de Israëli's niet tot een staakt-het-vuren komen met Hamas anderzijds blijven de Verenigde Staten maar wapens leveren aan hun trouwe bondgenoot. Telegraafcorrespondent Paul Jansen ziet een duidelijk verband met de verkiezingsdatum van 5 november.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Kunstmatige intelligentie is veel breder inzetbaar dan het genereren van teksten en plaatjes, of auto's autonoom laten rijden. Denk ook aan het ontwikkelen van nieuwe eiwitten, of andere materialen, die enorm moeten helpen in de algemene verduurzaming en de strijd tegen klimaatverandering. En CuspAI, het nieuwe bedrijf van de Nederlandse AI-wetenschapper Max Welling, gaat juist dat doen. Joe van Burik en Ben van der Burg verdiepen zich in deze aflevering in dat onderwerp. De markt lijkt in ieder geval enthousiast voor het idee van Welling. CuspAI haalde in zijn seed-ronde 30 miljoen dollar op. Advies krijgt het bedrijf van AI-pionier Geoffrey Hinton en een samenwerking met Meta is al in kannen en kruiken. Kortom: voor CuspAI lijkt een veelbelovende toekomst weggelegd. Maar hoe werkt het bedrijf? Welke usecases zijn er precies? En is het klimaatproblemen 'oplossen' met AI niet tegenstrijdig, gezien de hoge energiekosten van deze technologie? We vragen het aan Max Welling, hoogleraar machine learning aan de Universiteit van Amsterdam en mede-oprichter van CuspAI. Holografie geen sci-fi meer? Bij holografie denk je misschien al snel aan Star Wars, of andere Sci-Fi producties. Of misschien wel aan het virtuele optreden van rapper Tupac op Coachella. Inmiddels krijgt deze technologie steeds meer vorm, mede door een bedrijf uit Nederland. Holoconnects ziet holografie als oplossing voor het gebrek aan menselijk contact, dat gepaard gaat met de opkomst van de smartphone, AI en al die andere technologie die ons aan een scherm gekluisterd houdt. En daar blijkt vraag naar te zijn: onder meer vanuit ziekenhuizen en hotels. De oprichter en CEO van Holoconnects, Andre Smith, legt uit welke oplossing zijn technologie brengt. RobocabHet robot-event van Elon Musk's Tesla deed veel stof opwaaien. Enerzijds door zijn spectaculaire visie op de toekomst van autonoom rijden (en de taxi-industrie), anderzijds door een toekomstbeeld dat moeilijk haalbaar lijkt. Zo blijken de robot-bediendes op het evenement door medewerkers van Tesla te zijn aangestuurd. En 'Full Self Driving'? Ook daarvan is nog maar de vraag of het gaat lukken. En dan hebben we het nog niet eens gehad over de regelgeving, bijvoorbeeld in Europa. De toekomstvisie van Musk bespreken we met Marieke Martens, Professor Automated Vehicles and Human Interaction aan de TU Eindhoven. Én Director of Science Mobility bij TNO. Meer podcasts over tech? Luister dan naar de Cryptocast, All in the Game, De Technoloog en de Tech Update.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Veel beleggers volgen de Amerikaanse verkiezingsstrijd op de voet. Enerzijds vanwege het grote spektakel. Ik hoor veel verschillende meningen over waarom de ene of de andere kandidaat zou winnen. Op 5 november weten we het (hopelijk). Anderzijds omdat het voor beleggers nogal wat uitmaakt wie er gaat winnen. Deze verkiezingen gaan bepalen hoe de Amerikaanse maatschappij en economie er in de komende jaren en waarschijnlijk ook na de volgende presidentsperiode uit gaan zien. Meestal doet de Amerikaanse beurs het niet zo goed richting de verkiezingen — zeker als het een spannende race is, en dat is het. Om na de verkiezingsdag weer te herstellen, wie er ook wint. Mijn mailbox zit al propvol met rapporten over de impact van de nieuwe president op de financiële markten. Simpel samengevat zeggen ze: Trump wil belastingen verlagen en dat is goed voor aandelen, Harris wil belastingen verhogen en dat is slecht. Maar na de afgelopen verkiezingen bleken alle scenario's nutteloos. In 2016 was bijvoorbeeld de consensus dat onder Trump de obligatierente zou stijgen omdat de Amerikaanse staatsschuld zou exploderen. Die staatsschuld steeg inderdaad fors, maar de rente daalde. Interessanter is het om te kijken naar wat de beurs over de verkiezingen zegt, in plaats van andersom. Een van de mooiste indicatoren is het aandeel Trump Media. Het bedrijf draaide over de afgelopen twaalf maanden een omzet van slechts $1,6 mln en had daarin $135,7 mln aan kosten. Het zal waarschijnlijk failliet gaan als Trump niet verkozen wordt. Maar goed, dat zijn beleggers in Trumpbedrijven wel gewend. Ten tijde van het televisiedebat tussen Biden en Trump en de aanslag op laatstgenoemde, steeg de koers van Trump Media. Deze gebeurtenissen verhoogden Trumps kans op het presidentschap. En als hij president wordt, zal dat ongetwijfeld goed zijn voor zijn socialemediakanaal Truth Social, onderdeel van Trump Media. De gokmarkten (als dat onder financiële markten mag worden verstaan) geven ook een oordeel. Op dit moment krijgt u een hogere uitbetaling als Trump wint. Ergo, men schat de kans op winst voor Harris hoger in. Ze ligt daar nu 12% voor op Trump. Voordat u als Harrisfan gaat juichen: Biden lag bij de vorige verkiezingen 25% voor, maar hij won maar ternauwernood. Verder is er een sterke correlatie tussen de koers van de bitcoin en de kansen van Trump. Helemaal onlogisch is dat niet. Trump is erg pro-crypto en wordt flink gesponsord door de cryptogemeenschap. Al is de genoemde correlatie de laatste paar weken weer zoek, doordat andere factoren de koers van de bitcoin doen zwalken. Al met al lijken de financiële markten ervan uit te gaan dat Harris gaat winnen. Maar de marges zijn zo dun dat ik gewoon 5 november zou afwachten. Over de column van Corné van Zeijl Corné van Zeijl is analist en strateeg bij Cardano en belegt ook privé. Reageer via c.zeijl@cardano.com. Deze column kun je ook iedere donderdag lezen in het FD.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Veel beleggers volgen de Amerikaanse verkiezingsstrijd op de voet. Enerzijds vanwege het grote spektakel. Ik hoor veel verschillende meningen over waarom de ene of de andere kandidaat zou winnen. Op 5 november weten we het (hopelijk).

Donderdag bezocht Richard Donk de plek waar twee vrienden van hem vorig jaar vermoord zijn. Enerzijds is hij in Israël om verslag te doen voor het Reformatorisch Dagblad, anderzijds raakt de oorlog hem ook persoonlijk. „Iedere keer als ik Israël bezoek, word ik geconfronteerd met de gevolgen van de aanslag op 7 oktober vorig jaar. Die aanslag, de aanleiding tot de huidige oorlog, wordt helaas snel vergeten in de berichtgeving. Ik hoop een eerlijk verhaal te brengen.” Richard bracht een bezoek aan Tel Aviv. „Toen we daar waren ging het luchtalarm af. Hezbollah heeft een ballistische raket, zeggen ze zelf, op Tel Aviv afgevuurd. Dus ja, dan komt het ook wel even heel dichtbij. Maar toen het luchtalarm stopte, gaat het gewone leven weer door.” In Jeruzalem sprak hij zowel met Israëliërs als met Palestijnen. „Die laatsten zeggen echter opvallend weinig. Probeer het iets verderop maar, zeggen ze dan, uit angst voor de geheime dienst van Israël. Je ziet dat zij de situatie in Libanon nauwgezet en angstvallig volgen.” In de podcast vertelt Richard over het regeringsbeleid, de internationale kritiek op Israël en het gesprek dat hij had met Benjamin Philip. Philip is een Jood, afkomstig uit Nederland, die de aanslag van 7 oktober 2023 in Bijbels perspectief plaatst. „Hij is van mening dat in tijden als Israël ver van God vandaan is, op een gegeven de Almachtige aan de ‘noodrem' trekt, om zijn volk weer hem terug te brengen. En in die zin ziet hij 7 oktober ook wel echt als een wake-up call voor het Joodse volk. Hij zei ook: we zijn echt nu door deze aanslagen voor de keus gesteld. Kies je voor de God van Israël of voor jezelf? Of zich dat vervolgens dan zichtbaar vertaalt in de maatschappij, is de vraag.”

Nieuw Sociaal Contract-partijleider Pieter Omtzigt biedt in zijn HJ Schoo-lezing oplossingen voor jaren ontkende, verwaarloosde en onderschatte problemen in Nederland: migratie, volkshuisvesting en onderwijs. Hij rekent af met het doorgeslagen neoliberalisme en pleit voor het terugnemen van de regie, in Europa en de private sector. Ook pleit Omtzigt voor een terugkeer naar de sociale markteconomie.‘Denken in oplossingen: een pleidooi voor meer regie en een nieuwe ordening' is de titel van de lezing. De HJ Schoo-lezing werd voor de 16de keer georganiseerd voor weekblad EW als de officieuze aftrap van het nieuwe politieke seizoen.In zijn lezing bespreekt Pieter Omtzigt drie kerntaken, grondwettelijke opdrachten, die de afgelopen decennia ernstig verwaarloosd zijn: Gebrek aan grip op migratie de woningnood en de dalende kwaliteit van ons onderwijs. Er zijn parlementaire onderzoeken gedaan, die met zeer concrete aanbevelingen gekomen zijn. Die oplossingen zijn niet geïmplementeerd.Pieter Omtzigt vindt dat dit alsnog moet gebeuren en heeft uiteenlopende oplossingen voor deze jaren ontkende, verwaarloosde en onderschatte problemen en maakt daar werk van. Pieter Omtzigt spreekt het kabinet aan: het moet écht vooruitgang boeken op deze dossiers. Ook de Tweede Kamer roept hij op zich constructief op te stellen en niet in polarisatie te blijven steken. Om de problemen op te lossen pleit Pieter Omtzigt voor het terugnemen van de regie, dát is goed bestuur. Enerzijds door het terughalen van regie uit Brussel, soms door taken terug te halen, soms door een opt-out te vragen en soms door de regie in het overleg in Brussel te pakken. Ook bij het sluiten van verdragen en overeenkomsten moet Nederland veel voorzichtiger zijn. Ook pleit hij ervoor de regie terug te nemen die de overheid uit handen heeft gegeven in het doorgeslagen neoliberalisme. Te lang is gedacht: de markt lost het wel op. Dat pakte verkeerd uit en daarom moet de regie teruggenomen worden. In zijn lezing roept Omtzigt op tot een andere kijk op mens en samenleving, een nieuw sociaal contract. Hij pleit daarom voor een terugkeer naar een sociale markteconomie.

Niet beleggen in de Verenigde Staten zou u in de afgelopen jaren heel wat rendement hebben gekost. Tot en met 2014 liepen de Amerikaanse en de Europese beurzen aardig met elkaar in lijn, maar dat beeld is sindsdien dramatisch veranderd. Met de MSCI Europa Index had u de afgelopen tien jaar 109% verdiend (inclusief ontvangen dividend), terwijl de S&P 500 met 314% steeg. Een gigantisch verschil. Een van de verklaringen is het verschil in economische groei. Over het afgelopen decennium groeiden de VS gemiddeld 1% per jaar meer dan de Europese economieën. Strategen lijken het een vanzelfsprekendheid te vinden dat Amerika harder groeit. Tijd om naar de oorzaken te kijken. Enerzijds komt het doordat de Amerikaanse bevolkingsgroei ook hoger is. Dat laatste effect is goed voor de helft van het groeiverschil. Overigens moet het aantal werkenden in dezelfde mate meegroeien, anders heeft het economisch geen zin. Daarnaast heeft de Amerikaanse overheid onder president Joe Biden de boel flink aangejaagd met allerlei fiscale stimulansen. Een groot deel daarvan werd besteed aan langetermijninvesteringen, zoals chipfabrieken, infrastructuur en vergroening. De overheidsfinanciën zijn na Donald Trumps belastingverlaging nog verder uit de hand gelopen, maar het geld is wel nuttig besteed. Naast de fiscale stimulans is de flexibiliteit van de Amerikaanse arbeidsmarkt een belangrijke factor. Dat is niet altijd even fijn als werknemer, maar het zorgt er wel voor dat bedrijven makkelijker investeren. En als laatste geeft de Amerikaanse consument heel gemakkelijk zijn geld uit. Alle extra spaarcenten na corona zijn uitgegeven. Dat was goed voor de economie, maar dat potje is nu wel op. Hoe anders is het beeld in Europa. Daar zit men nog steeds op zijn spaarcenten. In de meeste Europese landen is die coronaspaarpot bijna niet aangesproken. Goed voor de potentiële groei, maar van potentiële groei kun je niet leven. In Europa hebben we veel meer last van vergrijzing, terwijl de pensioenleeftijd in de meeste landen niet (genoeg) stijgt. Dat, gecombineerd met starre arbeidsmarkten, zorgt voor sombere vooruitzichten, zeker in het huidige populistische klimaat. Zo'n arbeidsmarkt is een politieke keuze, maar een van de consequenties is lagere economische groei. En we hebben een overvloed aan bureaucratie, dat wel. Voeg daarbij het stilvallen van exportmarkten zoals China en het plaatje is compleet. Gelukkig heeft zuidelijk Europa nog een paar plusjes. Enerzijds de enorme fiscale stimulans vanuit Brussel en anderzijds de positieve toerisme effecten. Met verwondering kijk ik daarom naar de diverse antitoerismeprotesten. Als je er economisch zo van afhankelijk bent, is een dergelijke beweging erg gevaarlijk. Dus blijft dat groeiverschil zo groot? De aanjagers van de Amerikaanse economie - bevolkingsgroei, het coronaspaarpotje en de fiscale stimulans - zullen ongetwijfeld in een lagere versnelling gaan draaien. Maar een economische revival in Europa? Hoe goed je ook kijkt, ik zie niet waar het vandaan moet komen. Over de column van Corné van Zeijl Corné van Zeijl is analist en strateeg bij Cardano en belegt ook privé. Reageer via c.zeijl@cardano.com. Deze column kun je ook iedere donderdag lezen in het FD.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Vijf leden van klimaatactiegroep Just Stop Oil zijn veroordeeld tot celstraffen van vier en vijf jaar voor het beramen van een actie om snelweg M25 te blokkeren. Het zouden de zwaarste straffen voor geweldloos protest zijn in de geschiedenis van het Verenigd Koninkrijk. En dat zorgt voor veel discussie. Enerzijds is er een groep Britten voor wie de straffen niet hard genoeg kunnen. Over de acties was veel te doen, bij eerdere snelwegblokkades was de ontwrichting groot. Aan de andere kant worden vraagtekens geplaatst bij de gang van zaken in de rechtszaal. De rechter weigerde zo'n 250 pagina's aan motivatie van de demonstranten, die wilden aantonen dat de acties gerechtvaardigd waren. Zelfs de oerconservatieve rechtse kranten plaatsen daar hun vraagtekens bij, al heeft dat mogelijkerwijs te maken met de geprivilegieerde achtergrond van de schuldige demonstranten.   Ook in deze aflevering Dansprogramma Strictly Come Dancing, na twintig jaar een instituut en nog altijd een kijkcijferkanon, is verwikkeld in een uitdijend schandaal over de behandeling van deelnemers. De beroemdheden, die worden gekoppeld aan topdansers, zouden in meerdere gevallen onnodig wreed en hardhandig zijn behandeld. Vooralsnog lijkt het programma door te kunnen, maar wel in een aangepaste vorm. De Britten reageren geschokt op de aantijgingen. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Vijf leden van klimaatactiegroep Just Stop Oil zijn veroordeeld tot celstraffen van vier en vijf jaar voor het beramen van een actie om snelweg M25 te blokkeren. Het zouden de zwaarste straffen voor geweldloos protest zijn in de geschiedenis van het Verenigd Koninkrijk. En dat zorgt voor veel discussie. Enerzijds is er een groep Britten voor wie de straffen niet hard genoeg kunnen. Over de acties was veel te doen, bij eerdere snelwegblokkades was de ontwrichting groot. Aan de andere kant worden vraagtekens geplaatst bij de gang van zaken in de rechtszaal. De rechter weigerde zo'n 250 pagina's aan motivatie van de demonstranten, die wilden aantonen dat de acties gerechtvaardigd waren. Zelfs de oerconservatieve rechtse kranten plaatsen daar hun vraagtekens bij, al heeft dat mogelijkerwijs te maken met de geprivilegieerde achtergrond van de schuldige demonstranten.

In deze aflevering bespreken we het moeilijke thema zwangerschapsverlies zo open mogelijk. Enerzijds vanuit de ogen van Shari, onze fertiliteitsarts van UZ Brussel, maar anderzijds ook vanuit de ogen van Nina en Elise, twee vrouwen die zelf meermaals zo'n verlies hebben moeten meemaken. En zij zijn zeker niet alleen, want 1 op 6 zwangerschappen komt niet tot een goed einde. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

'Dus je vindt dat ik niet zoveel doe?', vraag ik hem blij. Even checken of ik het goed gehoord heb, ik doe namelijk best veel. Vind ik zelf, maar daar gaat het me niet om. Soms meen ik dat ik eigenlijk meer tijd aan hem heb te schenken. Dan voel ik me schuldig, waar natuurlijk niemand iets aan heeft. Blijkbaar maak ik best goede keuzes, want hij ervaart mij als een moeder die niet bijster veel te doen heeft. Enerzijds doe ik daar bewust mijn best voor. Anderzijds volg ik 'gewoon' de golf die door me heen stroomt, ook wel stuwing genoemd. Die stuwing raakt op, waardoor je dromen verdampen, tenzij je nieuwe stuwing leert aanmaken. sexualhealing.nl/boek sacredsex.nl/introductie sacredsex.nl/inwijdingsdagen

Een rustdag op het EK, maar geen snipperdag in de studio van Dat is Fussball, hoor. Integendeel. Wesley Sonck, Dave Peters en Bavo Mortier smeerden collectief hun kelen. Enerzijds om na te kaarten over de 1/8e finales en vooruit te blikken op de kleppers in de EK-kwartfinales, maar anderzijds ook om het Turkse getoeter na de kwalificatie muzikaal -jawel - te overstemmen. "Zelfs Bruce Springsteen dacht: wat is dat hier?"

Niels Geusebroek vindt dat zijn ego hem soms in de weg zit. Enerzijds vindt hij het geweldig om de muziek van Coldplay te spelen anderzijds wil hij ook graag zijn eigen nummers laten horen. Niettemin [...]

‘We naderen de grenzen aan de solidariteit,' zegt gezondheidseconoom WIM GROOT. ‘Het is zaak om te voorkomen dat er generatietegenstellingen ontstaan tussen ouderen en jongeren. Enerzijds ouderen die steeds meer zorg willen en vooral op kosten van het algemeen. En anderzijds jongeren die geen zorgpremie betalen omdat ze niet langer willen betalen voor de (dure) wensen van ouderen.' Scheve ogen Ook het nieuwe kabinet heeft, vooral op aandrang van de grootste regeringspartij PVV, onevenredig geluisterd naar de wensen van ouderen, zegt Wim Groot in dit videogesprek met Syp Wynia. ‘Gemiddeld gebruik je vooral zorg in de laatste jaren van je leven. Jongeren zijn vaak meer bezig met het klimaat of met het gebrek aan woningen. We moeten oppassen dat het geen scheve ogen geeft dat ouderen via de zorg met miljarden extra worden bediend.' Doe mee! De artikelen, video's en podcasts van Wynia's Week zijn gratis beschikbaar – voor iedereen! Dat wordt mogelijk gemaakt door de donateurs. Doet u al mee? Doneren kan HIER https://www.wyniasweek.nl/doneren Hartelijk dank!

„Wanneer je te maken hebt met een tegenpartij die consequent blijk geeft dat je ze niet kan vertrouwen, waarom zou je dan met ze praten? Toch praat je met ze omdat je niet wilt escaleren; we willen geen atoombom op Rotterdam,” zegt dr. Arie Bloed. In de podcast Sprekend RD gaat hij in op het werk van de diplomaten. „Persoonlijke relaties in dit werk zijn zo belangrijk. Het probleem wordt er niet anders door, maar kan je van elkaar op aan? Dat is de vraag. Want in de diplomatie wordt ook een hoop gelogen.” Een diplomaat moet volgens Arie Bloed geen groot ego hebben. „Het werk van een diplomaat vindt doorgaans op de achtergrond plaats. Achter de schermen probeer je tot oplossingen te komen. Dat noemen we stille diplomatie.” Praten en tot oplossingen komen is belangrijk. Bloed noemt Rusland als voorbeeld. „Enerzijds begrijp ik dat er niet gepraat wordt met de Russen. Die stapelen leugen op leugen. Er zijn handelingen verricht die in strijd zijn met alle fundamentele beginselen van het internationaal recht. Maar de Russen verhuizen niet naar de maan en wij ook niet. Er komt een moment dat we weer samen door één deur moeten. Er moet gepraat worden om niet verder te escaleren.” In de podcast Sprekend RD biedt Arie Bloed, die zelf veel ervaring heeft in diplomatie en onderhandelingen, een kijkje in wereld van de diplomatie.

Bijbels geweld: Lessen van Jericho ‘Ik volg jouw Bijbel in 2 jaar-programma en ben nu al een tijdje onderweg in het Oude Testament. Maar wat een verschrikkelijk boek is dit! Dit kun je toch niet verkopen aan andere mensen?' Deze vrouw doelde op het geweld in de Bijbel. En weet je, ik geef haar gelijk. Soms word ik ook misselijk van de teksten die ik in Gods Woord lees. Neem nou deze verzen: Gelukkig hij die jouw kinderen grijpt en op de rotsen verplettert. (Psalm 137:9) Wanneer de HEER, uw God, u de overwinning op hen schenkt, moet u hen doden. U mag geen vredesverdrag met hen sluiten en hen niet sparen. (Deuteronomium 7:2) ‘Mijn pijlen maak ik dronken van het bloed van vijanden, gevallen en gevangen; mijn zwaard verslindt het vlees van hun mannen die zo dreigend hun haren hadden losgeworpen.' (Deuteronomium 32:42) Ik snap wel dat mensen afhaken bij het lezen van de Bijbel vanwege de vele gewelddadige teksten. Of dat mensen liever alleen het Nieuwe Testament lezen. Wat moet je met al dit geweld? God lijkt in het Nieuwe Testament zo anders dan God in het Oude Testament. Is dat ook zo? Van God = God tot je eigen Bijbel samenstellen Discussies over het geweld in de Bijbel zijn misschien al wel zo oud als de Bijbel zelf. Het is ook een belangrijk kritiekpunt van niet-christenen: hoe kan een weldenkend mens geloven in een God die zo gewelddadig is? De Bijbel moet wel een antiek boek zijn dat je alleen nog met een leeswaarschuwing zou mogen lezen. Er zijn verschillende manieren om om te gaan met het geweldsvraagstuk. Sommige zijn weinig behulpzaam. Bijvoorbeeld door te stellen dat God nu eenmaal God is en dat Hij mag doen wat Hij wil. Ja, God is God. Hij is de Schepper van het universum en ja, Hij kan en mag doen wat Hij wil. Niemand kan Zijn autoriteit in twijfel trekken. In de Bijbel openbaart God zich echter als Iemand die zich wil openstellen voor de mens. Hij wil dat wij Hem leren kennen en dat wij ontdekken wat Hem drijft. Het antwoord ‘God = God' is daarom niet toereikend. Het kapt de discussie af. Wat ook gebeurt, is dat mensen hun eigen Bijbel gaan samenstellen. Ze lezen alleen maar die teksten die hen aanspreken en verdiepen zich niet in de gedeeltes die schuren met hun beeld van God. Eigenlijk proberen ze God in een hokje te stoppen waar Hij niet in past. Nog erger is het als mensen de geweldspassages gewoon ontkennen. ‘Ze staan in de Bijbel, maar dat is per vergissing. Het is niet echt gebeurd.' De Bijbel is een eerlijk boek. Het verdoezelt de feiten niet en dat is juist één van de redenen waarom de Bijbel zo betrouwbaar is. De voorgeschiedenis In deze aflevering gaan we het thema geweld in de Bijbel verder onderzoeken en dat doen we door naar één van de bekendste passages over geweld in de Bijbel te bekijken: de val van Jericho en de verovering van Kanaän door Israël. Nu is het zo dat als je in de Bijbel leest en zeker als het over dit soort gevoelige passages gaat, we ons altijd moet realiseren waar op de tijdlijn van de Bijbel we zitten. De Bijbel vertelt namelijk een doorlopend verhaal. Dus wat is er vooraf gegaan aan de tekst die we zo gaan lezen? In Genesis kun je lezen over hoe God de wereld schept en hoe de mens de kroon is van die schepping. Helaas komt de mens in opstand en ontstaat er vervolgens een spiraal van geweld. Die begint met Kaïn maar breidt zich over de hele wereld uit. God had echter een verlosser belooft uit het nageslacht van Eva. In Genesis 11 begint Hij met een kinderloos echtpaar, Abraham en Sarah. Ze krijgen uiteindelijk een zoon Isaak en uit hem ontstaat een volk: Israël genaamd. Dit volk komt in Egypte terecht en wordt daar tot slaaf gemaakt. In het tweede Bijbelboek lezen we hoe God dit volk bevrijdt uit slavernij en hoe Hij een verbond met hen sluit. Hij zal hun God zijn en zij moeten een koninkrijk van priesters vormen. Ze moeten God dus de eer geven die Hem toekomt en zo andere volken jaloers maken. God had echter al aan hun voorvader Abraham beloofd dat het land Kanaän – het huidige Israël – voor hen zou zijn. Na hun bevrijding uit Egypte was het tijd om dit land te gaan innemen. Dit gebeurde onder leiding van Jozua. De eerste stad die ze aanvielen was Jericho. Laten we gaan lezen, Jozua 6:1-5 en 6:20-26. Jozua 6:1-5 Jericho was toen al volkomen afgegrendeld uit angst voor de Israëlieten, er kon niemand in of uit. De HEER zei tegen Jozua: ‘Ik lever Jericho met zijn koning en al zijn dappere krijgslieden aan je uit. Jullie moeten om de stad trekken; alle weerbare mannen moeten eenmaal om de stad gaan, en dat zes dagen achter elkaar. Er moeten zeven priesters met zeven ramshoorns voor de ark van het verbond uit gaan, terwijl ze op hun ramshoorn blazen. Maar op de zevende dag moeten jullie zevenmaal om de stad trekken, en als jullie dan de ramshoorns horen schallen, moet het volk uitbarsten in luid geschreeuw. De muur van de stad zal dan instorten en iedereen zal de stad binnenklimmen vanaf de plaats waar hij zich bevindt.' Jozua 6:20-26 Toen de ramshoorns schalden, brak het volk uit in een donderend geschreeuw. De muur stortte in en iedereen klom de stad binnen vanaf de plaats waar hij zich bevond. Ze namen de stad in en doodden alles wat erin was, zowel mannen als vrouwen, zowel kinderen als oude mensen, zowel runderen als schapen en ezels. Maar aan de twee mannen die het gebied hadden verkend droeg Jozua op: ‘Ga naar het huis van die hoer en breng haar met haar hele familie naar buiten, zoals jullie haar hebben gezworen.' De verkenners brachten Rachab naar buiten, samen met haar vader en moeder, broers en zussen en verdere familie, en gaven hun een verblijfplaats buiten het kamp van Israël. De Israëlieten lieten de stad met alles wat erin was in vlammen opgaan; alleen het zilver en goud en de koperen, bronzen en ijzeren voorwerpen brachten ze in de schatkamer van het heiligdom van de HEER. Maar de hoer Rachab werd door Jozua gespaard, samen met haar hele familie. Hun nakomelingen wonen tot op de dag van vandaag onder de Israëlieten, want Rachab had de mannen die in opdracht van Jozua Jericho moesten verkennen een schuilplaats gegeven. Op die dag sprak Jozua de volgende vervloeking uit: ‘Moge de HEER eenieder vervloeken die het waagt deze stad, Jericho, weer op te bouwen. Hij zal de fundamenten leggen ten koste van zijn oudste zoon en de poortdeuren bevestigen ten koste van zijn jongste zoon.' Waarom al dit bloedvergieten? De eerste vraag die dit bij de kritische lezer oproept, is: ‘Waarom was dit bloedvergieten nodig? Waarom laat God überhaupt Israël het land innemen waar al andere volken wonen? Ook hier lijkt God weer zo hard en oneerlijk. Maar weet je dat wij mensen God langs twee verschillende meetlatten leggen, net hoe het ons uitkomt? Enerzijds zeggen wij tegen God: ‘Waarom bent U zo wreed?' en anderzijds: ‘Waarom doet U niets aan het kwaad in de wereld?' Eigenlijk is dat heel krom. Willen we nu dat God alles maar vergeeft en de mens zijn gang laat gaan? Of willen we dat Hij mensen straft? Misschien zeg je wel: ‘Laat Hem dan alleen de echt slechte mensen straffen!' Maar in ieder mens zitten sporen van het kwaad. Niemand is onschuldig. Dus waar moet God dan stoppen? Bij jou? Dan ben je waarschijnlijk de enige mens op aarde die overblijft omdat God alle andere mensen heeft omgebracht vanwege hun zonden. Ieder mens schiet tekort en daarom hebben we Jezus nodig. Zodat Hij kan aanvullen waar wij tekort schieten. Terug naar Jericho. Wat gebeurt hier? Gods belofte aan Abraham wordt vervuld. Hij had gezegd dat zijn nakomelingen in Kanaän zouden wonen, maar pas als de zonden van deze volken ‘vol zouden zijn'. Met andere woorden: deze volken krijgen van God eeuwen de tijd om tot inkeer te komen. Dan kun je je afvragen: wat hadden ze dan verkeerd gedaan? Stel je jezelf eens het meest misdadige, terroristische regime voor dat je je kan voorstellen. Een bloeddorstig volk dat afgoden vereert. Zo moet je de volken in Kanaän zien. Er was een afgod Moloch genaamd en die verlangde dat onschuldige kinderen werden geofferd. Deze Moloch werd afgebeeld als een bronzen stier. Kinderen werden hierin opgesloten en levend geroosterd, terwijl buiten mensen op trommels sloegen zodat ze het gegil niet hoefden te horen. Dit is toch verschrikkelijk? Hoe kun je dit je eigen kinderen aan doen? Maar toch gebeurde dit. En het erge was: God wist dat Israël hetzelfde zou gaan doen als zij zich zouden vermengen met de Kanaänieten. Dan zou Israël ook kinderen offeren op deze wrede manier. En God haat kindoffers. Het punt is dat de volken in Kanaän verre van onschuldig waren. In onze tijd zouden we misschien wel oorlog voeren met een land waarin de mensenrechten op zo'n verschrikkelijke manier werden overtreden. God gebruikt Israël om zijn oordeel over Kanaän te vellen. Op Gods oordelen komen we later in deze serie over Bijbels geweld nog terug, maar hier zien we in ieder geval dat God zich aan zijn woord houdt: er komt een eind aan het geweld. Op een dag is er geen weg meer terug. Dus de eerste les van Jericho is: deze mensen waren niet onschuldig. God roept hen ter verantwoording. Uitroeien of verdrijven? Toen ze bleven volharden in hun zonden, gaf God hun land aan Israël met de opdracht om hen te verdrijven. Nu weet ik wel dat de Bijbel regelmatig zegt dat iedereen moest worden uitgeroeid, mannen, vrouwen en kinderen. Laat er geen misverstand over bestaan. Er heeft veel bloed gevloeid. Maar het doel was niet totale uitroeiing. Soms gebruikt de Bijbel militaire taal. Dat doen wij ook wel eens. Dan zijn we heel stellig over iets wat je eigenlijk niet letterlijk moet nemen. Als een voetbalteam met 7-0 wint, dan zeggen we: ‘Ze hebben hun tegenstander verpletterd'. Dat is...

Wat is de spirituele kracht van liturgie? En waar is die te ontdekken? Enerzijds is er een trend te zien waarbij de traditionele vormen van de katholieke of anglicaanse liturgie sterkte aantrekkingskracht blijkt te hebben op protestanten, maar ook op mensen die niet meer gewend zijn om naar de kerk te gaan. Anderzijds is er ook de sterke neiging om te experimenteren met liturgie, daar nieuwe wegen in te zoeken en ruimte te zoeken voor 'spontaniteit'.Liturgie staat centraal in het gesprek tussen Ineke Cornet, docent Spiritualiteit aan de PThU en Klaas Touwen, die als predikant in verschillende tradities werkt en heeft gewerkt. Een gesprek over spiritualiteit en lichamelijkheid, traditie en vernieuwing, geloof en gemeenschap, dat helpt om eens anders te kijken naar de gesprekken (of vaak: discussies) over liturgische keuzes in je gemeente. Arjan Plaisier en Ineke Cornet. Dichter bij God. Aanwijzingen voor een rijkere liturgie. KokBoekencentrum, 2023. KokBoekencentrum | Dichter bij godGerda van de Haar en Klaas Touwen (redactie) Willem Barnard. In wind en vuur. Alle liederen. Skandalon, 2023 In wind en vuur. Alle liederen (3 dln) (skandalon.nl)Als predikant of kerkmusicus verder aan de slag met dit onderwerp? Volg de cursus Veelkleurig zingen - Protestantse Theologische Universiteit (pthu.nl).

S24E22 - Het klassieke voorjaar nadert zijn ontknoping. Nog een keer komen de specialisten uit de pijp. Enerzijds om de meubelen te redden voor hun ploeg, anderzijds om de kers op de taart te fietsen. Intussen is er een ander peloton alweer in volle voorbereiding op de Giro d'Italia. Daarover hoor je alles in een nieuwe WielerFlits Podcast! Maxim en Youri beginnen eerst met de helse Waalse Pijl, die woensdag onder barre weersomstandigheden plaatsvond. Renners gaven onderkoeld op - wat verschrikkelijke beelden opleverde van Mattias Skjelmose - of kwamen als bevroren ijscolollie's over de streep. Had het bad weather protocol van de UCI niet aangesproken moeten worden? Daarnaast staan we natuurlijk uitgebreid stil bij Luik-Bastenaken-Luik. Vrijwel alle wielerfans verwachten een duel tussen Tadej Pogacar en wereldkampioen Mathieu van der Poel. De Sloveen lijkt duidelijk in het voordeel ten opzichte van de Alpecin-Deceuninck-kopman, maar onze verslaggevers zien toch kansen. Hoe dat zit en waarom, hoor je ruimschoots terug. Datzelfde geldt voor de voorbereiding van Wout van Aert op de Olympische Spelen. De Belg van Visma | Lease a Bike kroop eerder deze week voor het eerst op de fiets en eerder werd al duidelijk dat de Giro d'Italia te vroeg kwam. Rijdt hij nu de Tour de France? In het slot haakt ook collega Niels aan, die deze week in de Tour of the Alps zit. Daar zag hij een aantal zeer bijzondere taferelen. Met andere woorden: reden genoeg om de gloednieuwe WielerFlits Podcast te luisteren! Let op: de RIDE voorjaarseditie is nu te koop in de boekhandel of ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠hier te bestellen! ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠

Israël blaast warm en koud rond de oorlog in Gaza. Enerzijds trekt het troepen terug, anderzijds dreigt premier Netanyahu met een aanval op Rafah, de enige stad waar burgers tot nog toe relatief veilig waren. Komt dat er echt van, hoewel de hele wereld smeekt om het niet te doen? “Die mensen daar wachten bevend af op wat er gaat komen”, zegt expert dr. Peter Malcontent in onze podcast De Insider. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Moet je leren omgaan met beperkingen?Alle uitdagingen, problemen en onvolkomenheden lijken op te lossen met de juiste mindset. Althans volgens de high-performance coaching industrie. Je bent zwak en een slappeling als je toegeeft aan beperkingen. Voor sommigen is deze overtuiging heel versterkend. Voor anderen juist aanleiding tot depressie, eenzaamheid en burn-out. Voor hen is het niet kunnen voldoen aan de verwachtingen van de maatschappij slopend en teleurstellend.Mijn vraag is dan meteen: Wat is eigenlijk een beperking?Een definitie die mij wel aanspreekt is dat je een beperking ervaart als je niet ‘normaal' kunt functioneren. Het gaat er om dat je niet op gelijke voet met anderen aan de maatschappij kunt deelnemen. Dan komt uiteraard meteen de vraag op: Welke norm hanteer je dan?Als je jouw normen, waarden en overtuigingen laat bepalen door de verkeerde mensen, dan heb je dus een flink probleem; Enerzijds omdat je er niet aan kunt voldoen, anderzijds omdat je er niet bijhoort. Daar sta je dan!Uiteraard heb je veel normen, waarden en overtuigingen in je opvoeding meegekregen. Veel daarvan zijn nuttig en versterkend voor jou. Anderen leiden tot uitputting, bewijsdrang, uitstelgedrag, depressie, stress en burn-out.Ze zeggen dat je iemand kunt herkennen aan de vijf mensen die het dichtst bij je staan. Het is dus essentieel dat je die vijf mensen heel bewust en zorgvuldig uitzoekt. Maar welke criteria hanteer je dan?Mijn idee is om vooral bij jezelf te rade te gaan. Vraag jezelf af wat jij nodig hebt en wat jóu versterkt. Mijn moeder zei vroeger al: op ieder potje past een dekseltje. Dat betekent in dit geval dat de mensen die het best bij jou passen, al in jouw omgeving rondlopen. Zoek ze op!In de laatste aflevering in mijn podcast ‘Burnout te slim af' leg ik het verschil en de samenhang uit tussen beperkingen en resultaten. Een burn-out is bijvoorbeeld het resultaat van het verkeerd omgaan met je beperkingen. Tegelijkertijd ervaren veel mensen een burn-out vooral als een beperking. Je kunt immers niet meer mee met de maatschappij (wat dat ook mag zijn).Die zienswijze belemmert je echter om je échte beperkingen aan te pakken. Dus uiteindelijk gaat het toch over mindset! Maar dan op een meer positieve en energie-gevende manier, die recht doet aan wie jij wérkelijk bent. Kijk ook op mijn website: https://verheijdenconsutl.nl

Helpt de zon bij herstellen van burn-out?Om te bekijken of de zon (zonlicht, warmte, gezelligheid, buitenlucht, wandelen, terrasjes, ontspannen, genieten) helpt bij het herstellen van burn-out, kun je er op twee manieren naar kijken: Enerzijds hebben we de afgelopen 5 maanden in Nederland alleen maar slecht, regenachtig, donker en deprimerend weer gehad. Ik moet zelf al mijn uiterste best doen om positief te blijven! Terwijl ik prima weet hoe je dat doet en normaal gesproken super positief ben.  Door het slechte weer zitten we meer binnen en als we naar buiten gaan dan trekken we dikke winterjassen aan. Binnen is het warm maar buiten is het vochtig, regenachtig, winderig en koud. Je moet rennen om droog bij de auto te komen.  Anderzijds ga ik voor intensieve coaching vaak naar de zon (Zuid-Europa, Ibiza, Valencia). Dat is niet alleen heel prettig, maar het geeft vooral een enorme boost aan je herstelproces. In 4 dagen Coaching Retraite herstel je net zo snel als anders in 6 maanden.  Ps. Dit resultaat komt natuurlijk óók door de super intensieve aandacht voor jou en je herstel en de afstand van huis en alle toestanden die je bezig houden. Maar het resultaat komt vooral door het heerlijke klimaat. Als ik dit resultaat namelijk vergelijk met een vier-daagse coaching retraite in Nederland, dan is het rendement enorm veel hoger. Misschien is de zon dan toch het verschil?! Of misschien de gehele omgeving die ingericht is op zonnig en warm weer?! Wat doet zon (zonlicht) met je lijf?Zonlicht maakt allerlei prettige stofjes (hormonen) vrij in je lijf. Denk bijvoorbeeld aan: Dopamine geeft een gevoel van waardering door lekker en gezond eten, goed voor jezelf zorgen.Oxytocine geeft een gevoel van liefde en zachtheid door socialising, mensen opzoeken, aanraking.Endorfines geeft een gevoel van ontspanning door bewegen, plezier maken, genieten. Serotonine geeft een gevoel van welzijn door zonlicht, natuurlijke omgeving en meditatie. Heb je dit dan echt nodig om van burn-out te herstellen?  Nee hoor: Dat hoeft niet, maar het maakt het wel veel makkelijker.  En als je geen tijd of zin hebt om lang in je burn-out symptomen te blijven hangen, dan is het super zinvol!Mijn ervaring en conclusie is dat het weer en met name de zon een enorm effect heeft op het herstellen van een burn-out.Lees meer op mijn website: https://verheijdenconsult.nl

Collectieve veranderingen ✨

De vonken die zorgen voor een aanhoudend hoge inflatie  Inflatie is ooit (door de beroemde Amerikaanse econoom Milton Friedman) omschreven als een situatie waarin grote hoeveelheden geld op jacht gaat naar te weinig spullen. Die relatie tussen de hoeveelheid geld dat in omloop is en de hoogte van inflatie, oftewel geldgroei, lijkt een stuk minder sterk geworden, zegt macro-econoom Edin Mujagic. 'Sinds 2008 is de hoeveelheid geld in de EU en de VS geëxplodeerd, waarom hebben we dan nu pas een hoge inflatie?   Waarom lijkt die relatie minder sterk?  Geld doet er wel degelijk toe, want voor inflatie heb je twee dingen nodig. Enerzijds heel veel geld, en anderzijds moet er íets gebeuren. Vergelijk het met een stapel brandhout. Als je daar een lange tijd brandstof op gooit, dan gebeurt er niks. Pas als er een vonk bij komt, gaat het branden. Datzelfde geldt voor de relatie tussen geld en en inflatie. Er is heel veel geld bijgedrukt, pas bij de uitbraak van de pandemie werd dat een probleem. Overheden in de hele wereld besloten om steun te gaan geven, dat geld begon te rollen. Toen werd voldaan aan beide voorwaarden, zowel te veel geld als een vonk.   Maar er is ook iets anders aan de hand. Dat bijgedrukte geld is ook gaan zitten in dingen die niet meegenomen worden in de berekening van inflatie. Zoals huizenprijzen, staatsobligaties en financiële markten in het algemeen. Dat is de reden waarom de aandelenkoersen sinds 2008 elk jaar hoger zijn gaan liggen, terwijl die economie echt daar geen aanleiding toe gaf. Geld doet er namelijk wel toe.  Maar waarom komt de term geldhoeveelheid in rapporten van het IMF, de ECB of de DNB dan niet voor?   Vorig jaar was het helaas nul keer. Hopelijk is dat dit jaar anders. Maar ondanks dat er in de rapporten niet wordt gerept over geldgroei, zijn er meer bestuurders die hiervoor waarschuwen. In de zin van als we nou beter op die enorme geldgroei van de afgelopen jaren hadden gelet, dan waren we misschien niet verrast geweest door de hardnekkige inflatie van nu.   Overigens neemt de geldhoeveelheid nu wel licht af. Dit verhaal gaat echter over een probleem uit het verleden. We hebben het over een hele kleine daling, de hele sloot geld die er sinds 2008 erbij is gecreëerd, is niet weg. Die is nog steeds aanwezig op financiële markten, en steeds vaker rolt dat geld naar de consumenten toe. Dat betekent dat de ECB moet rekeninghouden met een aanhoudend hoge inflatie, ook omdat overheden structureel meer geld uitgeven dan er binnenkomt. Dat is die vonk waar we het eerder over hadden. De komende jaren hebben we te maken met historisch hoge begrotingstekorten, heel veel geld in omloop en meerdere vonken. Dus de ECB zou zich niet laconiek moeten opstellen en er juist vanuit gaat dat de inflatie niet vanzelf weer gaat zakken.    See omnystudio.com/listener for privacy information.

De vonken die zorgen voor een aanhoudend hoge inflatie  Inflatie is ooit (door de beroemde Amerikaanse econoom Milton Friedman) omschreven als een situatie waarin grote hoeveelheden geld op jacht gaat naar te weinig spullen. Die relatie tussen de hoeveelheid geld dat in omloop is en de hoogte van inflatie, oftewel geldgroei, lijkt een stuk minder sterk geworden, zegt macro-econoom Edin Mujagic. 'Sinds 2008 is de hoeveelheid geld in de EU en de VS geëxplodeerd, waarom hebben we dan nu pas een hoge inflatie?   Waarom lijkt die relatie minder sterk?  Geld doet er wel degelijk toe, want voor inflatie heb je twee dingen nodig. Enerzijds heel veel geld, en anderzijds moet er íets gebeuren. Vergelijk het met een stapel brandhout. Als je daar een lange tijd brandstof op gooit, dan gebeurt er niks. Pas als er een vonk bij komt, gaat het branden. Datzelfde geldt voor de relatie tussen geld en en inflatie. Er is heel veel geld bijgedrukt, pas bij de uitbraak van de pandemie werd dat een probleem. Overheden in de hele wereld besloten om steun te gaan geven, dat geld begon te rollen. Toen werd voldaan aan beide voorwaarden, zowel te veel geld als een vonk.   Maar er is ook iets anders aan de hand. Dat bijgedrukte geld is ook gaan zitten in dingen die niet meegenomen worden in de berekening van inflatie. Zoals huizenprijzen, staatsobligaties en financiële markten in het algemeen. Dat is de reden waarom de aandelenkoersen sinds 2008 elk jaar hoger zijn gaan liggen, terwijl die economie echt daar geen aanleiding toe gaf. Geld doet er namelijk wel toe.  Maar waarom komt de term geldhoeveelheid in rapporten van het IMF, de ECB of de DNB dan niet voor?   Vorig jaar was het helaas nul keer. Hopelijk is dat dit jaar anders. Maar ondanks dat er in de rapporten niet wordt gerept over geldgroei, zijn er meer bestuurders die hiervoor waarschuwen. In de zin van als we nou beter op die enorme geldgroei van de afgelopen jaren hadden gelet, dan waren we misschien niet verrast geweest door de hardnekkige inflatie van nu.   Overigens neemt de geldhoeveelheid nu wel licht af. Dit verhaal gaat echter over een probleem uit het verleden. We hebben het over een hele kleine daling, de hele sloot geld die er sinds 2008 erbij is gecreëerd, is niet weg. Die is nog steeds aanwezig op financiële markten, en steeds vaker rolt dat geld naar de consumenten toe. Dat betekent dat de ECB moet rekeninghouden met een aanhoudend hoge inflatie, ook omdat overheden structureel meer geld uitgeven dan er binnenkomt. Dat is die vonk waar we het eerder over hadden. De komende jaren hebben we te maken met historisch hoge begrotingstekorten, heel veel geld in omloop en meerdere vonken. Dus de ECB zou zich niet laconiek moeten opstellen en er juist vanuit gaat dat de inflatie niet vanzelf weer gaat zakken.    See omnystudio.com/listener for privacy information.

Jerome Powell, voorzitter van de Amerikaanse centrale bank, heeft in het Amerikaanse parlement gezegd nog steeds een renteverlaging na te streven. Dat laat alleen nog even op zich wachten door de inflatie die aan de hoge kant blijft. De deur naar verlagingen staat op een kier, mede omdat de Amerikaanse economie in het eerste kwartaal van 2024 een aanzienlijke groei zal laten zien. En dat helpt niet bij inflatiebestrijding en legt de lat voor renteverlaging hoog. ‘Ik zet mijn geld er niet op', zegt macro-econoom Edin Mujagic. Het is de week waarin de leiders van zowel de Amerikaanse als de Europese centrale bank beide met belangrijke toespraken komen. Later vandaag geeft ECB-baas Christine Lagarde een persconferentie, de vraag is wat zij zal zeggen over de rente. Enkele maanden geleden werd publieke nog gespeculeerd over aanstaande verlagingen, zowel in de VS als in de EU. Dat daar nu voorzichtiger over wordt gedaan, heeft te maken met een bekende beurswijsheid: don't fight the Fed. De eerdere speculaties kwamen vooral van marktpartijen en ook toen al waarschuwde de Fed voor al te veel enthousiasme. Dat blijkt nu ook. Hoe krijgt de Fed die financiële markten terug in het hok? Dat lijkt inmiddels wel gebeurd. De markten gaan nu uit van drie renteverlagingen dit jaar, niet al te lang geleden was dat nog zeven keer. Maar als je goed naar Powell hebt geluisterd, heb je hem horen zeggen dat de Fed-rente waarschijnlijk heeft gepiekt. Dat impliceert een verlaging of misschien wel een verhoging van de rente. Hij moet alle opties open houden. Ik zet mijn geld niet op drie verlagingen dit jaar. De inflatie in de VS daalt langzaam, ik sluit niet uit dat we dit jaar zelfs weer een stijging gaan zien. Bijvoorbeeld als gevolg van de spanningen in het Midden-Oosten. Die renteverlagingen zijn alles behalve zeker. Uit een rapport van de BIS (Bank for International Settlements) bleek eerder deze week dat de inflatie anders is dan anders. De BIS, de bankier van alle centrale banken, adviseert om rustig aan te doen met renteverlagingen. Dat pleidooi echoot na en was duidelijk terug te horen in de toespraak van Jerome Powell. In hoeverre zal de ECB de lijn van de Fed volgen? Voor de ECB geldt min of meer hetzelfde als voor de Fed. Ze willen heel graag de rente verlagen, maar de omstandigheden zijn er niet naar. Dus ook hier verwacht ik geen grote besluiten. Overigens neemt Powell vandaag ook opnieuw het woord, dan in de Amerikaanse senaat. Naar verwachting zal zijn verhaal niet erg afwijken van wat hij eerder heeft gezegd. Tegelijkertijd spelen er ook andere zaken bij de ECB Er is een hoop gemopper binnen de gelederen van de ECB. Enerzijds over de lonen, over het functioneren van president Lagarde zelf. Laatste punt van discussie gaat over een uitgelekte brief van het personeel aan het bestuur, waarin het beklag wordt gedaan over de gang van zaken bij de bank. Dat is niet voor het eerst maar het gaat nu een stapje verder. De aanleiding zijn uitspraken van het Nederlandse bestuurslid binnen de centrale bank, Frank Elderson. Die heeft gezegd dat wanneer een nieuwe of bestaande werknemer van de ECB zich niet kan vinden in het klimaatbeleid van de centrale bank, die persoon eigenlijk niets heeft te zoeken bij de ECB. Nieuw personeel zou zelfs geherprogrammeerd moeten worden. Daar beklaagt het personeel zich over want dit staat haaks op de diversiteit van meningen en transparantie binnen de ECB. Het personeel van de ECB roept het bestuur op om de leiderschapsstijl onder de loep te nemen. Dat is diplomatieke taal, ze bedoelen dat zo niet langer kan. Ik ben heel benieuwd of Christine Lagarde, president van de ECB, vandaag naast alle vragen over wat ze gaat doen met de rente, ook vragen krijgt over het gemor binnen de ECB.    See omnystudio.com/listener for privacy information.

Jerome Powell, voorzitter van de Amerikaanse centrale bank, heeft in het Amerikaanse parlement gezegd nog steeds een renteverlaging na te streven. Dat laat alleen nog even op zich wachten door de inflatie die aan de hoge kant blijft. De deur naar verlagingen staat op een kier, mede omdat de Amerikaanse economie in het eerste kwartaal van 2024 een aanzienlijke groei zal laten zien. En dat helpt niet bij inflatiebestrijding en legt de lat voor renteverlaging hoog. ‘Ik zet mijn geld er niet op', zegt macro-econoom Edin Mujagic. Het is de week waarin de leiders van zowel de Amerikaanse als de Europese centrale bank beide met belangrijke toespraken komen. Later vandaag geeft ECB-baas Christine Lagarde een persconferentie, de vraag is wat zij zal zeggen over de rente. Enkele maanden geleden werd publieke nog gespeculeerd over aanstaande verlagingen, zowel in de VS als in de EU. Dat daar nu voorzichtiger over wordt gedaan, heeft te maken met een bekende beurswijsheid: don't fight the Fed. De eerdere speculaties kwamen vooral van marktpartijen en ook toen al waarschuwde de Fed voor al te veel enthousiasme. Dat blijkt nu ook. Hoe krijgt de Fed die financiële markten terug in het hok? Dat lijkt inmiddels wel gebeurd. De markten gaan nu uit van drie renteverlagingen dit jaar, niet al te lang geleden was dat nog zeven keer. Maar als je goed naar Powell hebt geluisterd, heb je hem horen zeggen dat de Fed-rente waarschijnlijk heeft gepiekt. Dat impliceert een verlaging of misschien wel een verhoging van de rente. Hij moet alle opties open houden. Ik zet mijn geld niet op drie verlagingen dit jaar. De inflatie in de VS daalt langzaam, ik sluit niet uit dat we dit jaar zelfs weer een stijging gaan zien. Bijvoorbeeld als gevolg van de spanningen in het Midden-Oosten. Die renteverlagingen zijn alles behalve zeker. Uit een rapport van de BIS (Bank for International Settlements) bleek eerder deze week dat de inflatie anders is dan anders. De BIS, de bankier van alle centrale banken, adviseert om rustig aan te doen met renteverlagingen. Dat pleidooi echoot na en was duidelijk terug te horen in de toespraak van Jerome Powell. In hoeverre zal de ECB de lijn van de Fed volgen? Voor de ECB geldt min of meer hetzelfde als voor de Fed. Ze willen heel graag de rente verlagen, maar de omstandigheden zijn er niet naar. Dus ook hier verwacht ik geen grote besluiten. Overigens neemt Powell vandaag ook opnieuw het woord, dan in de Amerikaanse senaat. Naar verwachting zal zijn verhaal niet erg afwijken van wat hij eerder heeft gezegd. Tegelijkertijd spelen er ook andere zaken bij de ECB Er is een hoop gemopper binnen de gelederen van de ECB. Enerzijds over de lonen, over het functioneren van president Lagarde zelf. Laatste punt van discussie gaat over een uitgelekte brief van het personeel aan het bestuur, waarin het beklag wordt gedaan over de gang van zaken bij de bank. Dat is niet voor het eerst maar het gaat nu een stapje verder. De aanleiding zijn uitspraken van het Nederlandse bestuurslid binnen de centrale bank, Frank Elderson. Die heeft gezegd dat wanneer een nieuwe of bestaande werknemer van de ECB zich niet kan vinden in het klimaatbeleid van de centrale bank, die persoon eigenlijk niets heeft te zoeken bij de ECB. Nieuw personeel zou zelfs geherprogrammeerd moeten worden. Daar beklaagt het personeel zich over want dit staat haaks op de diversiteit van meningen en transparantie binnen de ECB. Het personeel van de ECB roept het bestuur op om de leiderschapsstijl onder de loep te nemen. Dat is diplomatieke taal, ze bedoelen dat zo niet langer kan. Ik ben heel benieuwd of Christine Lagarde, president van de ECB, vandaag naast alle vragen over wat ze gaat doen met de rente, ook vragen krijgt over het gemor binnen de ECB.    See omnystudio.com/listener for privacy information.

Peppe Giacomazza is een van Vlaanderens bekendste chefs. Enerzijds is deze sympathieke Limburgse Italo-Belg een gevierde chef in zn eigen recht: Gault-Millau bekroonde hem en zn restaurant La Botte in Genk tot twee maal toe met de titel “Italiaan Van Het Jaar” en anderzijds is hij een van die sterkhouders van tv-kanaal njam! waar hij al van het prille begin de liefde voor de Italiaanse keuken deelt met gans Vlaanderen.  Peppe groeide op in La Botte, het restaurant gestart door zijn vader Vincenzo. Dit zorgde ervoor dat hij al beter Italiaans kon koken dan zijn leerkrachten toen hij richting de Hasseltse hotelschool trok als jonge knaap. In zijn nieuwste boek Identità keert hij terug naar zijn roots en toont hij zo wie hij is. Meer nog dan een klassiek kookboek vol recepten is dit een reis langs wie Peppe is geworden en tegelijkertijd een eerbetoon aan de Italiaanse keuken en natuurlijk een goede reden om te praten over een van Europas meest geliefde keukens met een van ‘s lands meest geliefde kok. Meer infomatie over Peppe Giacomazza vind je hier: ▸ https://www.labotte.be/ ▸ https://www.instagram.com/labottegenk/ ▸ https://www.facebook.com/profile.php?id=100064754914581 ▸ https://njam.tv/chefs/peppe-giacomazza ▸ https://www.pelckmansuitgevers.be/identita.html Honger naar meer? Dat is mijn nieuwsbrief waarin ik een blik behind the screens deel van de voorbije afleveringen, vooruitblik naar komende episodes en links deel naar allerlei leuks op vlak van eten en drinken. Schrijf je hier gratis in! ▸ https://overeten.substack.com Meer weten Over Eten? Volg me op tiktok, instagram en/of facebook: ▸ http://www.overetenpodcast.be ▸ http://www.facebook.com/overetenpodcast ▸ http://www.instagram.com/overetenpodcast ▸ http://www.instagram.com/heartofagave ▸ http://www.tiktok.com/overetenpodcast

“Kom erbij en doe als wij!” Verslaggever Ariejan Korteweg ontdekte na zijn Franse jaren dat dit het informele motto is van de wereld rond het Binnenhof. Hij deed pogingen zijn verbazing over de Haagse politiek te bewaren, maar ontdekte dat ook hijzelf er gevoelig voor was. Daarom heeft hij na zijn Volkskrant-jaren in zijn nieuwe boek Het Haagse moeras lessen, nederlagen en verrassingen op papier gezet. Jaap Jansen en PG Kroeger praten met hem.Korteweg ontdekte de innerlijke contradictie in dat informele motto. Enerzijds wordt nadrukkelijk verwacht dat een politicus zich aan de Haagse mores aanpast - en een journalist niet minder. Anderzijds is 'authenticiteit' een bijna cruciaal kenmerk gemaakt. Je kunt er zelfs les in krijgen!Zeker zo opvallend is dat het Binnenhof op Hotel California lijkt. Niemand checkt ooit echt uit. Den Haag is poreus. Vertrokken politici en andere politieke junkies blijven op allerlei manieren - van lobbywerk tot denktanks en toezichthouders - intrinsiek onderdeel van het politieke spel en de knikkerwedstrijd.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Deze aflevering bevat een Bamigo-advertentie. Ga naar bamigo.com en krijg 25 procent korting op prachtige bamboekleding met de speciale code betrouwbaar25Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij nemen contact met u opOp sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***Het vertrek van Mark Rutte is een wezenlijk moment. Korteweg vertelt hoe hij de premier als groot talent heeft leren waarderen, juist dankzij zijn aard als 'Mann ohne Eigenschaften'. Het Binnenhof is in die lange jaren zelf voorwerp geworden van een soort 'rutteficatie'. Rutte is de eerste premier die zijn omgeving zó naar zijn hand gezet heeft sinds Ruud Lubbers.Arie Kortewegs inzichten en verhalen laten een Haagse wereld zien van 'getalenteerde, gedreven en toegewijde mensen' die er nimmer in slagen hun eigen leefwereld van het Binnenhof te vernieuwen en uit de disfunctionerende patronen en processen te bevrijden.Een tikje verrast beaamt Korteweg dat dit Haagse boek opvallend overeenkomt met zijn boek van jaren geleden over Frankrijk. Een land dat – analyseerde hij toen - vastgelopen was in een permanent 'sur place'. Hij vermoedt dat de Fransen dat eigenlijk ook wel fijn vinden, bij alle georganiseerde boosheid en gele hesjes. Daarin is ons land toch anders, denkt en hoopt hij. Al maakt het gebabbel over vaagheden als 'een nieuwe bestuurscultuur' hem ook wel weer argwanend.***Verder kijkenPolitieke Junkies april 2017: Sheila Sitalsing over Dilan YesilgözPolitieke Junkies maart 2018: Ariejan Korteweg over Thierry Baudet***Verder luisteren367 - Wantrouwen in de wandelgangen: het Binnenhof van moederschoot naar betonnen bunker364 - Een krankzinnige campagne362 - Wordt Dilan Yeşilgöz de Ad Melkert van 2023? Opmerkelijke overeenkomsten met het omwentelingsjaar 2002297 - De kwestie-Arib en de Tweede Kamer als prettig gestoorde anarchie249 - Gedrag en omgangsvormen in de Tweede Kamer180 - Kabinetsformatie 2021: Hoe Mark Rutte de eenzaamste man van het Binnenhof werd147 – De kindertoeslagaffaire: het ging al mis bij de wetgeving127 - De geheime politieke memoires van Ruud Lubbers43 - Het Binnenhof, een eeuwenoud ratjetoe***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:54:50 – Deel 201:39:00 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Langs moeten komen op kantoor. Praten met de trainer. Het is iets wat voetballers niet graag doen. Is het niet vanwege teamgenoten die smalend meekijken als je dat hokje inloopt, dan is het wel omdat het gesprek nooit helemaal echt voelt. Zit er daadwerkelijk iets achter, of zijn voetballers gewoon altijd achterdochtig?Daar gaan we deze podcast proberen achter te komen, maar niet voordat Fockert aangeeft zich te kunnen herkennen in Kylian Mbappé, we erachter komen dat je een willekeurige Henk nu voortaan Kneh moet noemen en Kenneth ook best door kan gaan voor Nekketh. Een fijne ontwikkeling, die taal in de kleedkamer.Het hoofdonderwerp dan: waarom zijn gesprekjes tussen trainer en speler altijd zo beladen? Enerzijds komt dit door de trainer, denken de mannen. Die moet er toch een bedoeling bij hebben? Die zal toch altijd aan het peilen zijn hoe het met iemand gaat, wat er speelt en welke gevolgen dit eventueel kan hebben voor het team? Je zwaktes toegeven is dus nooit een optie, dus een echt gelijkwaardig gesprek ontstaat er nooit. Maar, hoe kan dit beter? Thomas ervaart als trainer nu dat dat eigenlijk niet zo is en concludeert dat het wellicht aan de spelers ligt, dat gevoel van onechtheid.Een mooi gesprek, een paar handige tips voor trainers en weer genoeg om om te lachen. Veel luisterplezier!Het afsluitende nummerStuck in the middle with you - Stealers WheelDe aanradersFock: Het boek Venus achterna, van Andrea WulfVriends: Het album Moderne Manieren van de Jeugd van TegenwoordigVerhaar: De film Killers of the Flower MoonNo ExcessSamen met je beste vriend ook dezelfde trui als Fockert en Verhaar? Kijk dan bij No Excess voor heerlijke kleding! Bij No Excess vind je van alles! Met de code CORPOT20 krijg je bovendien liefst 20% korting op www.no-excess.com!Social MediaVolg ons ook op Twitter en InstagramVolg ook onze afspeellijst op SpotifyZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Een gesprek over een beladen maar o zo belangrijk onderwerp: de dood, en dan in het bijzonder euthanasie. Het is een thema dat altijd heftige debatten oproept, omdat wereldbeelden op elkaar lijken te botsen. Wat is heilig: autonomie of het leven? Te gast is Els van Wijngaarden, zij is zorgethicus en onderzoeksleider van het Radmoudumc. Zij deed als eerste wereldwijd onderzoek naar het fenomeen 'voltooid leven', waarbij mensen aanspraak mogen maken op euthanasie als zij hun leven voltooid achten, ook als er geen medische reden is. Van Wijngaardens onderzoek haalde de voorpagina's van de kranten en had grote invloed in politiek Den Haag. Is onze angst voor ouder worden en sterven terecht? Staan we met euthanasie op een hellend vlak waarij er steeds meer mag en leven steeds minder heilig wordt? Waarom noemt Van Wijngaarden euthanasie een 'seculier sacrament'? Aanleiding voor dit gesprek is een mail van een van onze luisteraars, Tamar: Ik ben huisarts en worstel met de vragen van patiënten over einde van het leven, euthanasie. Enerzijds wil ik mijn patiënten niet teleurstellen en volgens onze vakorganisatie KNMG heb ik zelfs de plicht om een collega te zoeken die wel een euthanasieverzoek wil inwilligen tegenover mijn eigen ideeen. Ik zou graag een podcast hierover zien. Zeker in deze geseculariseerde samenleving heb ik soms meerdere keren per week een verzoek ‘dat het leven klaar is en of ik een spuitje wil geven'. David Boogerd in gesprek met Els van Wijngaarden en vaste gast theoloog Stefan Paas, professor aan de VU in Amsterdam en de Theologische Universiteit Utrecht.

Deze week zat niemand minder dan bekende sc-fi comic book writer Zack Kaplan samen met Jens voor een gezellig babbeltje. Daarin kwamen we te weten hoe zijn creatieve proces in elkaar zit, welke verhalen een invloed op hem hadden, en waar hij nu zoal mee bezig is. Natuurlijk komen al zijn bekendste werken ter sprake, zoals MINDSET, METAL SOCIETY, JOIN THE FUTURE, PORT OF EARTH, en ECLIPSE. Maar we mogen ook al eens vooruitblikken. Enerzijds naar BEYOND REAL – dat dit najaar bij Vault verschijnt en waarvoor hij samenwerkt met wel zeven artiesten! – en anderzijds naar zijn ongoing publication: FOREVER FORWARD, een time-travel verhaal waarin een groep wetenschappers het geheim achter tijdreizen ontdekt... helaas kunnen ze enkel maar vooruitgaan in de tijd! Voor elke comic-fan, maar vooral zij die science-fiction hoog in het vaandel dragen is deze Mekanicast absoluut niet te missen!

Wim is getrouwd en heeft drie volwassen kinderen, maar toch droomt hij 's nachts nog van zijn eerste grote jeugdliefde. Een liefde die platonisch bleef omdat hij nooit initiatief durfde nemen. Een liefde die zijn hele jeugd lang duurde, van zijn 12e tot in zijn studententijd. Wim huppelt op twee benen. Enerzijds wil hij dat platonische ideaalbeeld van haar behouden, anderzijds wil hij haar misschien toch ook op vriendschappelijke wijze in zijn leven hebben. Maar waarover zal hij dan al zijn gedichten schrijven? En wat als de jeugdliefde van Wim zich in dit verhaal herkent? Zal ze dan contact nemen? In deze podcast wordt er gesproken over de onbereikbare liefde van de dichter Francesco Petrarca. Voor haar schreef hij “Sonnetten Voor Laura”. Het begrip platonische liefde verwijst naar Plato, die dit de hoogste trap van liefde vond, die boven begeerte en seks stond.   De voorstellingen van de theatershow TOT ONZE GROTE SPIJT vind je hier : www.johanterryn.com/speellijst Het boek kan je hier bestellen: https://www.johanterryn.com/shop See omnystudio.com/listener for privacy information.

Finlandisering werd na de Tweede Wereldoorlog een bekend diplomatiek begrip. ‘De kunst van buigen naar het oosten zonder het westen te "moonen"', zo beschreef de Finse cartoonist Kari Suomalainen het uitzonderlijke buitenlandbeleid van Finland. Enerzijds hield Finland Rusland zoveel mogelijk te vriend en anderzijds bewapende Finland zich en bevinden ze zich al decennialang in staat van militaire paraatheid. Met de toetreding tot de NAVO afgelopen dinsdag zet Finland definitief een punt achter deze, misschien wel wat paradoxale, politiek. Historicus en Europa-correspondent van NRC Clara van de Wiel bezocht het Finse grensgebied en vertelt meer.

In deze aflevering aandacht voor de noodzaak om meer sociale huurwoningen te bouwen. Enerzijds om doelgroepen te huisvesten, anderzijds om doorstroming van mensen met lage inkomens te bevorderen. Ook aandacht voor het belang van innovatie, experimenten en voldoende middelen in en voor de WMO. En nog drie mooie maatregelen voor mensen die het niet breed hebben: maar liefst 1200 huishoudens maakten gebruik van de energietoeslag, verruiming parttime werken en bijstand en een gunstige duurzaamheidslening voor kleine ondernemers.

Ze was nog maar drie weken Kamerlid toen Leonie Vestering een amendement indiende met verstrekkende gevolgen voor de Nederlandse veehouderij. Wonder boven wonder ging de meerderheid van de Tweede Kamer akkoord. Zelfs JA21, de PVV en Forum voor Democratie stemden in, al zei de laatste partij achteraf dat het per ongeluk was gegaan. Een paar weken later werd de wet, inclusief het amendement-Vestering, unaniem aangenomen door de Eerste Kamer, en op 21 juni 2021 volgde publicatie in het Staatsblad. Wat nu alleen nog miste, was de handtekening van de minister. Maar die kwam niet. Op het ministerie van Landbouw beseften de ambtenaren namelijk wat de consequenties waren van het amendement: dit legde een bom onder de hele veehouderij. Want wat stond er in het amendement? Het waren slechts een paar, ogenschijnlijk onschuldige zinnen: Aan artikel 2.1, eerste lid, wordt een zin toegevoegd, luidende: Onder een redelijk doel wordt in elk geval niet begrepen het kunnen houden van dieren in een bepaald houderijsysteem of een bepaalde wijze van huisvesting. 'Redelijk doel' – het zijn twee cruciale woorden in de Nederlandse dierenwetgeving. Je mag namelijk geen dorst, honger, pijn, verwonding, ziektes, angst of chronische stress veroorzaken bij dieren, en ze ook niet beperken in hun natuurlijke gedrag, tenzij – en hier komt het – je 'een redelijk doel' hebt. Maar wat is een 'redelijk doel'? Is de grootschalige productie van vlees en zuivel een redelijk doel? En welke prijs mogen dieren daarvoor betalen? In de toelichting van het amendement-Vestering lezen we 'dat het na 2022 niet langer is toegestaan om een dier pijn te doen of bij een dier letsel te veroorzaken, dan wel de gezondheid of het welzijn van het dier te benadelen met als doel om het dier op een bepaalde manier te kunnen huisvesten.' Zie hier: de reden waarom de ambtenaren in paniek waren. Die 'bepaalde manier van huisvesten' geldt namelijk voor zo ongeveer de gehele veehouderij. Vrijwel alle veedieren worden voortdurend beperkt in hun natuurlijke gedrag, zodat ze kunnen worden gehouden in grote stallen. Dieren wordt systematisch letsel toegebracht en pijn gedaan zodat ze dicht op elkaar kunnen staan. De staarten van varkens worden afgeknipt, kalfjes komen nooit buiten, eendjes zwemmen nooit in het water (tenzij ze worden geëlektrocuteerd in het elektrocutiebad), en ga zo maar door. Zonder dit soort 'houderijsystemen' (lees: bio-industrie) zouden we allemaal véél minder vlees en zuivel kunnen consumeren. De grote vraag is dus: had de Tweede Kamer wel door waar ze mee instemde toen ze akkoord ging met het amendement-Vestering? Eén ding is zeker: het amendement legt op pijnlijke wijze de spagaat bloot waarin we bijna allemaal zitten. Enerzijds willen we lekker veel vlees eten (bijna 40 kilogram per persoon per jaar), anderzijds willen we van onszelf geloven dat we goed omgaan met dieren. Maar wat als het niet allebei kan? Daar hebben het over met niemand minder dan Leonie Vestering zelf. Kijk- en leesvoer bij deze aflevering: • Leonie Vesterings maidenspeech als Tweede Kamerlid, in april 2021. (corr.es/5655d6) • Het advies van de Raad van State over het wijzigingsvoorstel van de Wet dieren. (corr.es/6be744) • Het boek Vasthouden aan jouw idealen, geschreven door Jeroen Siebelink en voormalig PvdD-leider Marianne Thieme. (corr.es/43298a)

Ze was nog maar drie weken Kamerlid toen Leonie Vestering een amendement indiende met verstrekkende gevolgen voor de Nederlandse veehouderij. Wonder boven wonder ging de meerderheid van de Tweede Kamer akkoord. Zelfs JA21, de PVV en Forum voor Democratie stemden in, al zei de laatste partij achteraf dat het per ongeluk was gegaan. Een paar weken later werd de wet, inclusief het amendement-Vestering, unaniem aangenomen door de Eerste Kamer, en op 21 juni 2021 volgde publicatie in het Staatsblad. Wat nu alleen nog miste, was de handtekening van de minister. Maar die kwam niet. Op het ministerie van Landbouw beseften de ambtenaren namelijk wat de consequenties waren van het amendement: dit legde een bom onder de hele veehouderij. Want wat stond er in het amendement? Het waren slechts een paar, ogenschijnlijk onschuldige zinnen: Aan artikel 2.1, eerste lid, wordt een zin toegevoegd, luidende: Onder een redelijk doel wordt in elk geval niet begrepen het kunnen houden van dieren in een bepaald houderijsysteem of een bepaalde wijze van huisvesting. 'Redelijk doel' – het zijn twee cruciale woorden in de Nederlandse dierenwetgeving. Je mag namelijk geen dorst, honger, pijn, verwonding, ziektes, angst of chronische stress veroorzaken bij dieren, en ze ook niet beperken in hun natuurlijke gedrag, tenzij – en hier komt het – je 'een redelijk doel' hebt. Maar wat is een 'redelijk doel'? Is de grootschalige productie van vlees en zuivel een redelijk doel? En welke prijs mogen dieren daarvoor betalen? In de toelichting van het amendement-Vestering lezen we 'dat het na 2022 niet langer is toegestaan om een dier pijn te doen of bij een dier letsel te veroorzaken, dan wel de gezondheid of het welzijn van het dier te benadelen met als doel om het dier op een bepaalde manier te kunnen huisvesten.' Zie hier: de reden waarom de ambtenaren in paniek waren. Die 'bepaalde manier van huisvesten' geldt namelijk voor zo ongeveer de gehele veehouderij. Vrijwel alle veedieren worden voortdurend beperkt in hun natuurlijke gedrag, zodat ze kunnen worden gehouden in grote stallen. Dieren wordt systematisch letsel toegebracht en pijn gedaan zodat ze dicht op elkaar kunnen staan. De staarten van varkens worden afgeknipt, kalfjes komen nooit buiten, eendjes zwemmen nooit in het water (tenzij ze worden geëlektrocuteerd in het elektrocutiebad), en ga zo maar door. Zonder dit soort 'houderijsystemen' (lees: bio-industrie) zouden we allemaal véél minder vlees en zuivel kunnen consumeren. De grote vraag is dus: had de Tweede Kamer wel door waar ze mee instemde toen ze akkoord ging met het amendement-Vestering? Eén ding is zeker: het amendement legt op pijnlijke wijze de spagaat bloot waarin we bijna allemaal zitten. Enerzijds willen we lekker veel vlees eten (bijna 40 kilogram per persoon per jaar), anderzijds willen we van onszelf geloven dat we goed omgaan met dieren. Maar wat als het niet allebei kan? Daar hebben het over met niemand minder dan Leonie Vestering zelf. Kijk- en leesvoer bij deze aflevering: • Leonie Vesterings maidenspeech als Tweede Kamerlid, in april 2021. (corr.es/5655d6) • Het advies van de Raad van State over het wijzigingsvoorstel van de Wet dieren. (corr.es/6be744) • Het boek Vasthouden aan jouw idealen, geschreven door Jeroen Siebelink en voormalig PvdD-leider Marianne Thieme. (corr.es/43298a)

Wie heeft er de macht over ons geld? Want hoewel geld een publieke zaak is, lijkt het alsof alle afspraken over de financiële sector in achterkamertjes worden gemaakt door bankiers, technocraten en lobbyisten. En dat wringt. Enerzijds worden geluksvogels slapend rijk dankzij slimme beleggingen, anderzijds jaagt de huidige inflatie steeds meer huishoudens de armoede in. Is het niet eens tijd om ons hele geldstelsel te herzien? Of hebben we het zó complex gemaakt dat er simpelweg geen uitweg meer is?