Podcasts about skaft

Möt Årets landsbygdsutvecklare - Stig Wass från Gesunda i Dalarna och Victoria Pettersson från Skaftö i Bohuslän! När skolan på ön hotades klev Skaftöbon Victoria Pettersson ur sin comfortzone. Frågan är om hon någonsin går tillbaka. Några år senare är skolan räddad, ön har en egen podd och Victoria är ordförande för 700 medlemmar. Nu prisas hon för sitt engagemang och driv. Att öka möjligheten för fler att bo på landsbygden är en ödesfråga för att få levande byar utanför tätorterna – och inte minst ett måste för att behålla service som skola. För trebarnsmamman och barnmorskan Victoria Pettersson är fler boende året runt på ön Skaftö ett solklart mål – och hon jobbar med det på alla tänkbara sätt – Att få fler att se Skaftö som mer än ett sommarparadis är ett måste för att ön ska kunna utvecklas. Det är ett stort uppdrag att försöka få en plats att bli sitt bästa, men jag är övertygad om att fler kan bli skärgårdslovers året om, säger Victoria. Stig Wass ser möjligheter där andra ser problem – och har vänt utvecklingen i bygden Gesunda i Dalarna. Nu utses han till Årets Landsbygdsutvecklare av Hela Sverige ska leva. Att öka möjligheten för fler att bo på landsbygden är en ödesfråga för att få levande byar utanför tätorterna. Att tänka utanför boxen är ofta ett måste för att hitta lösningar. I Gesunda i Dalarna har Stig Wass drivit arbetet att ge bystugan nytt liv genom renovering till flera lägenheter och den näst intill övergivna församlingslokalen en uppskattad mötesplats för äldre. – Nästa steg är att få till boende för äldre nära centrum. Det gör det bättre, tryggare och mer socialt när människor blir äldre, samtidigt som det frigör hus till barnfamiljer som kan flytta in. Ett måste för att bygden ska utvecklas och få nytt driv, säger Stig.  

Gustaf Sjösvärd gjorde sin årliga ultratävling, när han för tredje året i rad vann Black River Run 100 miles. Noora Honkala från Finland tog hem segern i historiska Spartathlon. Och vad handlar egentligen det här med Camille Herron och Wikipedia om? Tobbe Gyllebring är med som bisittare. Andra tävlingar som tas upp är Sölvesborgs Frontyard, Viadal Ultra Charity, Ultra Caballo Blanco Suecia, Klåveröd Backyard, Östgöta Ultra Trail, Limhamn September Backyard Ultra, Skaftö 24h Backyard Ultra och ytterligare ett par internationella tävlingar. 00:00 Ultraaktuellt 2024-10-03 01:30 Diskussion om Camille Herron & Wikipedia-kontroversen 23:31 Sölvesborg Frontyard 25:05 Viadal Ultra Charity 28:49 Ultra Caballo Blanco Suecia 31:51 Black River Run 35:38 Intervju med Gustaf Sjösvärd 51:51 Eftersnack Gustaf 55:25 Östgöta Ultra Trail 01:00:00 Kågeröd Backyard Ultra 01:00:43 Skaftö 24h Backyard Ultra 01:01:48 Internationella tävlingar 01:06:06 Spartathlon 01:12:50 Intervju med Noora Honkala 01:32:16 Eftersnack Noora Honkala

Spegillinn rýndi í þingmálaskránna nýju og skoðaði hvað ráðherrar ríkisstjórnarinnar ætla að setja á dagskrá í vetur. Á skránni eru 217 mál. Þetta eru frumvörp, tillögur og skýrslur. Sum eru endurflutt, önnur eru ný af nálinni. Fjármálaráðherra er með flest, forsætisráðherra fæst. Og það er ekki þannig að þetta séu málin sem ríkisstjórnarflokkarnir eru sammála um. Við segjum frá nýrri rannsókn sem hrekur þær staðhæfingar að Íslendingar og íbúar á meginlandi Evrópu hafi látist af völdum gosmóðu eftir Skaftárelda.

The Laki Fissure Eruption was a volcanic event in Iceland in 1783 lasted for months, leading to the deaths of thousands of people and affecting the climate in a lot of the world. Research: “Laki Fissure Eruption, 1783.” URI Graduate School of Oceanography. https://volcano.uri.edu/lava/LakiEruption/Lakierupt.html Barone, Jennifer. “World Versus the Volcano.” Discover. Mar 2007, Vol. 28 Issue 3, p20-20. Brahic, Catherine. “Giant eruptions in Iceland led to Nile famine.” New Scientist. 11/23/2006. https://www.newscientist.com/article/dn10649-giant-eruptions-in-iceland-led-to-nile-famine/ Britannica, The Editors of Encyclopaedia. "Laki". Encyclopedia Britannica, 16 Oct. 2023, https://www.britannica.com/place/Laki. Accessed 2 July 2024. Casey, Joan A. et al. “Sun smoke in Sweden: Perinatal implications of the Laki volcanic eruptions, 1783–1784.” Epidemiology. 2019 May ; 30(3): 330–333. doi:10.1097/EDE.0000000000000977. Grattan, John and Mark Brayshay. “An Amazing and Portentous Summer: Environmental and Social Responses in Britain to the 1783 Eruption of an Iceland Volcano.” The Geographical Journal , Jul., 1995, Vol. 161, No. 2 (Jul., 1995). Via JSTOR. https://www.jstor.org/stable/3059970 Grattan, John et al. “Modelling the distal impacts of past volcanic gas emissions. Evidence of Europe-wide environmental impacts from gases emitted during the eruption of Italian and Icelandic volcanoes in 1783.” Quaternaire Année 1998  9-1  25-35. https://www.persee.fr/doc/quate_1142-2904_1998_num_9_1_2103 Gunnarsdóttir, Margrét. “Facing natural extremes: The catastrophe of the Laki eruption in Iceland, 1783–84.” 1700-tal: Nordic Journal for Eighteenth-Century Studies, 19 (2022). 72–93. https://doi.org/10.7557/4.6611 Harvard Map Collection. “Laki, 1783-1784.” A Exhibition in Pusey Library from 14 Dec 2016 to 19 April 2017. https://archive.blogs.harvard.edu/wheredisasterstrikes/volcano/laki-1783-1784/ Jackson, E.L. “The Laki Eruption of 1783: impacts on population and settlement in Iceland.” Geography , January 1982, Vol. 67, No. 1 (January 1982). https://www.jstor.org/stable/40570468 Karlsson, Gunnar; Kristinsson, Valdimar and Matthíasson, Björn. "Iceland". Encyclopedia Britannica, 3 Jul. 2024, https://www.britannica.com/place/Iceland. Accessed 3 July 2024. Kleeman, Katrin. “A Mist Connection: An Environmental History of the Laki Eruption of 1783 and Its Legacy.” Historical Catastrophe Studies. Walter de Gruyter GmbH. 2023. Kleemann, Katrin. “Telling Stories of a Changed Climate.” RCC Perspectives , No. 4, COMMUNICATING THE CLIMATE: From Knowing Change to Changing Knowledge (2019) Via JSTOR. https://www.jstor.org/stable/10.2307/26760163. Kleemann, Katrin. “The Laki Fissure eruption, 1783-1784.” Encyclopedia of the Environment. 1/14/2020. https://www.encyclopedie-environnement.org/en/society/laki-fissure-eruption-1783-1784/ Klemetti, Erik. “Local and Global Impacts of the 1783-84 Laki Eruption in Iceland.” Wired. 6/7/2013. https://www.wired.com/2013/06/local-and-global-impacts-1793-laki-eruption-iceland/ Najork, Daniel. “Jón versus the Volcano: Reading an Eighteenth-Century Icelandic Priest's Account of a Moment of Crisis in the midst of the COVID-19 Pandemic.” Medievalist.com. https://www.medievalist.com/articles/strongjn-versus-the-volcano-an-eighteenth-century-icelandic-priests-account-of-a-moment-of-crisisstrong National Science Foundation. “Tree rings and Iceland's Laki volcano eruption: A closer look at climate.” 2/3/2021. https://new.nsf.gov/news/tree-rings-icelands-laki-volcano-eruption-closer Oman, Luke. “High-latitude eruptions cast shadow over the African monsoon and the flow of the Nile.” Geophysical Research Letters. 9/30/2006. https://doi.org/10.1029/2006GL027665 Penn State. “Benjamin Franklin: Politician, Inventor, Climatologist.” https://www.e-education.psu.edu/rocco/node/1990 The Economist. “The summer of acid rain.” 12/19/2007. https://www.economist.com/christmas-specials/2007/12/19/the-summer-of-acid-rain White, Gilbert. “The Natural History of Selborne.” January 1st, 1788. https://www.gutenberg.org/cache/epub/1408/pg1408-images.html Wieners, Claudia E. “Haze, Hunger, Hesitation: Disaster aid after the 1783 Laki eruption.” Journal of Volcanology and Geothermal Research. Volume 406, 15 November 2020. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0377027319305220 Witze, Alexandra. “Island on Fire: Societal Lessons From Iceland's Volcanoes.” Natural Hazards Observer Volume XL - Number 1 Island on Fire. 9/28/2015. https://hazards.colorado.edu/article/island-on-fire-societal-lessons-from-iceland-s-volcanoes See omnystudio.com/listener for privacy information.

I sommer sender vi fra Geirs garasje. Og denne garasjen er et skattekammer. Følg med de neste ukene, der vi utforsker hva slags greier Geir har i Garasjmahal. Du kan også se hele episoden på YouTube!

Rennsli eykst enn í Skaftá, en hægt hefur á aukningunni. Búið er að loka Hólaskjóli - hálendismiðstöðinni. Enn er óljóst úr hvorum Skaftárkatli hleypur. Rætt var við Áróru Bryndísi Ásgeirsdóttir sem starfar í Hólaskjóli og Þorstein Þorsteinsson, sérfræðing í jöklarannsóknum á Veðurstofunni. Vaxtamunur hefur ekki minnkað þrátt fyrir bætta afkomu og minni rekstrarkostnað bankanna. Gjaldskrár eru óskýrar og oft óljóst fyrir hvað fólk er að borga. Skógareldarnir í Grikklandi eru þeir mestu innan Evrópusambandsins frá aldamótum. Regnbogatröppur á Akureyri voru spreyjaðar svartar í nótt. Þetta er í annað skipti á þremur dögum sem skemmdarverk hafa verið unnin á regnbogaskreyttum gönguleiðum. Linda Björk Pálsdóttir forvarna- og félagsmálaráðgjafi hjá Akureyrarbæ telur hugsanlegt að innblástur af verknaðinum hafi verið fenginn af svipuðu skemmdarverki á höfuðborgarsvæðinu um helgina. Svifryksmengun er alvarlegasta heilsufarsógnin sem steðjar að jarðarbúum segir í nýrri skýrslu um ástand loftslagsmála í heiminum. Ef dregið yrði úr henni sem næmi markmiðum Alþjóðaheilbrigðisstofnunarinnar lengdi það ævi þeirra um 2,3 ár að meðaltali. Viðskiptabankarnir þrír hafa heilt yfir náð fram verulegri hagræðingu í starfsemi sinni og arðsemi bankanna er núna almennt nokkuð hærri en hjá bönkum af svipaðri stærðargráðu á öðrum Norðurlöndunum. Og vaxtamunur bankanna er mun meiri hér en þar. Erfitt getur verið fyrir neytendur að átta sig á hvaða þjónustu þeir eru að kaupa. Þetta eru meginniðurstöður starfshóps sem Lilja Alferðsdóttir viðskiptaráðherra skipaði fyrir ári, til að skoða um gjaldtöku og arðsemi viðskiptabankanna. Ragnhildur Thorlacius ræddi við Breka Karlsson formann Neytendasamtakanna sem sat í starfshópinum. Fuglaflensa hefur komið hart niður á loðdýrabúum í Finnlandi. Hennar hefur orðið vart á um 25 búum og þegar er búið að lóga öllum dýrum á þeim, meira en 120 þúsund minkum og refum. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Einar Eðvald Einarsson á Syðra-Skörðugili í Skagafirði. Hann er formaður loðdýradeildar Bændasamtakanna. Einar hefur ekki miklar áhyggjur af fuglaflensa berist í loðdýr hér, aðstæður á búunum séu aðrar. Umsjónarmaður var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Jón Þór Helgason. Annalísa Hermannsdóttir stjórnaði fréttaútsendingu.

Rennsli eykst enn í Skaftá, en hægt hefur á aukningunni. Búið er að loka Hólaskjóli - hálendismiðstöðinni. Enn er óljóst úr hvorum Skaftárkatli hleypur. Rætt var við Áróru Bryndísi Ásgeirsdóttir sem starfar í Hólaskjóli og Þorstein Þorsteinsson, sérfræðing í jöklarannsóknum á Veðurstofunni. Vaxtamunur hefur ekki minnkað þrátt fyrir bætta afkomu og minni rekstrarkostnað bankanna. Gjaldskrár eru óskýrar og oft óljóst fyrir hvað fólk er að borga. Skógareldarnir í Grikklandi eru þeir mestu innan Evrópusambandsins frá aldamótum. Regnbogatröppur á Akureyri voru spreyjaðar svartar í nótt. Þetta er í annað skipti á þremur dögum sem skemmdarverk hafa verið unnin á regnbogaskreyttum gönguleiðum. Linda Björk Pálsdóttir forvarna- og félagsmálaráðgjafi hjá Akureyrarbæ telur hugsanlegt að innblástur af verknaðinum hafi verið fenginn af svipuðu skemmdarverki á höfuðborgarsvæðinu um helgina. Svifryksmengun er alvarlegasta heilsufarsógnin sem steðjar að jarðarbúum segir í nýrri skýrslu um ástand loftslagsmála í heiminum. Ef dregið yrði úr henni sem næmi markmiðum Alþjóðaheilbrigðisstofnunarinnar lengdi það ævi þeirra um 2,3 ár að meðaltali. Viðskiptabankarnir þrír hafa heilt yfir náð fram verulegri hagræðingu í starfsemi sinni og arðsemi bankanna er núna almennt nokkuð hærri en hjá bönkum af svipaðri stærðargráðu á öðrum Norðurlöndunum. Og vaxtamunur bankanna er mun meiri hér en þar. Erfitt getur verið fyrir neytendur að átta sig á hvaða þjónustu þeir eru að kaupa. Þetta eru meginniðurstöður starfshóps sem Lilja Alferðsdóttir viðskiptaráðherra skipaði fyrir ári, til að skoða um gjaldtöku og arðsemi viðskiptabankanna. Ragnhildur Thorlacius ræddi við Breka Karlsson formann Neytendasamtakanna sem sat í starfshópinum. Fuglaflensa hefur komið hart niður á loðdýrabúum í Finnlandi. Hennar hefur orðið vart á um 25 búum og þegar er búið að lóga öllum dýrum á þeim, meira en 120 þúsund minkum og refum. Anna Kristín Jónsdóttir ræddi við Einar Eðvald Einarsson á Syðra-Skörðugili í Skagafirði. Hann er formaður loðdýradeildar Bændasamtakanna. Einar hefur ekki miklar áhyggjur af fuglaflensa berist í loðdýr hér, aðstæður á búunum séu aðrar. Umsjónarmaður var Ragnhildur Thorlacius. Tæknimaður var Jón Þór Helgason. Annalísa Hermannsdóttir stjórnaði fréttaútsendingu.

Nú er hafið Skaftárhlaup. Aukið rennsli mælist í ánni og aukin leiðni auk þess sem brennisteinslykt hefur fundist. Samkvæmt upplýsingum frá Veðurstofunni má búast við hefðbundnu hlaupi - sem vonandi gefur fyrirheit um að engin vá sé fyrir dyrum. Almannavarnir hafa lýst yfir óvissustigi vegna hlaupsins. Við ætlum að fræðast um Skaftárhlaup á eftir þegar Þorsteinn Þorsteinsson sérfræðingur á sviði jöklarannsókna hjá Veðurstofunni sest hjá okkur. Ímyndaðu þér að geta verið hvað sem þú vilt, flakkað í tíma og rúmi og talað við hvern sem er. Bergur Kári Björnsson er tvítugur og hefur frá fermingu verið hluti af sýndarveruleikaheimi í gegnum tölvuleikinn VR Chat, kynnst fólki frá öllum heimshornum og hannað sýna eigin hliðarheima. Hann segir okkur frá reynslunni af lífinu og samskiptum í sýndarveruleikanum. Svo fáum við pistil frá Páli Líndal umhverfissálfræðingi sem snýr aftur eftir sumarleyfi.

Nú er hafið Skaftárhlaup. Aukið rennsli mælist í ánni og aukin leiðni auk þess sem brennisteinslykt hefur fundist. Samkvæmt upplýsingum frá Veðurstofunni má búast við hefðbundnu hlaupi - sem vonandi gefur fyrirheit um að engin vá sé fyrir dyrum. Almannavarnir hafa lýst yfir óvissustigi vegna hlaupsins. Við ætlum að fræðast um Skaftárhlaup á eftir þegar Þorsteinn Þorsteinsson sérfræðingur á sviði jöklarannsókna hjá Veðurstofunni sest hjá okkur. Ímyndaðu þér að geta verið hvað sem þú vilt, flakkað í tíma og rúmi og talað við hvern sem er. Bergur Kári Björnsson er tvítugur og hefur frá fermingu verið hluti af sýndarveruleikaheimi í gegnum tölvuleikinn VR Chat, kynnst fólki frá öllum heimshornum og hannað sýna eigin hliðarheima. Hann segir okkur frá reynslunni af lífinu og samskiptum í sýndarveruleikanum. Svo fáum við pistil frá Páli Líndal umhverfissálfræðingi sem snýr aftur eftir sumarleyfi.

Äntligen Torsdag! I dagens avsnitt nördar vi ned oss ytterligare i skaftens djungel. Vad är egentligen skillnaden mellan ett standard oem skaft och ett exotiskt aftermarket skaft. Vi avslöjar nya samarbeten och besvarar en lyssnarfråga om svingvikt, vad är det egentligen och varför är det så viktigt. Följ oss: https://youtube.com/@klubbansfel https://www.instagram.com/klubbansfel/ https://klubbansfel.se/

Utanför Lilla Askerön planteras nytt ålgräs för att återskapa fiskens och krabbornas barnkammare. Vi möter också barnen som gör risvasar åt fisken i Sisjön. I havet finns ängar som är livsviktiga för fiskar och kräftdjur - ålgräsängarna. De senaste decennierna har de dock minskat kraftigt. I södra Bohuslän har många ängar försvunnit helt, men i ett forskningsprojekt på Göteborgs universitet försöker man återplantera ålgräset och hittills har resultaten varit lovande. Naturmorgons fältreporter Jonatan Martinsson träffar marinekologen Per Moksnes som leder projektet. Med vadarbyxorna på hoppas de få uppleva ålgräsängarnas myllrande liv i de grunda vikarna runt omkring Kristinebergs marina forskningsstation på Skaftö i södra Bohuslän. Och så gör de ett nedslag på Lilla Askerön där en av de återplanterade ålgräsängarna finns.Och så följer vi med när andraklassarna på Sisjöskolan i södra Göteborg hjälper insjöfiskar med skydd. Tillsammans med föreningen Sportfiskarna gör de risvasar av gamla julgranar.Hur är det med risken för malaria, eller frossa som det hette förr, när våtmarker återskapas? Det undrar lyssnaren Agneta Gussander - och vi skickar vidare frågan till myggexperten Anders Lindström vid Statens veterinärmedicinska anstalt.Birgitta Mårtensson hittade något oväntat i pimpelhålen på en insjö i Hälsingland - en långsmal insekt. Vad är det, och varför dök den upp där? Entomolog Scarlett Szpryngiel svarar.I veckans kråkvinkel dissekerar Thomas Öberg sitt eget efternamn. Beige - eller kanske helt perfekt?Programledare är Mats Ottosson.

Nú ferðast strákarnir Villi og Fjölnir "to the top of the world: Kirkjubæjarklaustur". Í landi Geirlands og Skaftárhrepps, um kílómetra frá Kirkjubæjarklaustri, fór fram tónlistarhátíð árið 1995. En fyrir hvað er hún frægust? Þessi hátíð er sögð hafa rutt brautina á vissan hátt fyrir þær komandi tónleikahátíðir á Íslandi. 

Äntligen torsdag. Fritte & Molle djupdyker i något som ligger dom varmt om hjärtat, skaft. Vi diskuterar även netflix dokumentären fullswing som hade premiär föregående vecka. Vi går givetvis även igenom en summering av tigers comeback. Följ oss på sociala medier @klubbansfel

Part two of our Unearthed! wrap up of 2022 covers a potpourri of stuff that didn't go together, books and letters, edibles and potables, and apparel, including more than one pair of blue jeans. Research: “Chemical clues to the mystery of what's coating Stradivari's violins.” 10/25/2022. https://www.acs.org/pressroom/newsreleases/2022/october/chemical-clues-to-the-mystery-of-whats-coating-stradivaris-violins.html Alex, Bridget. “Why Prehistoric Herders Didn't Spit Out Their Watermelon Seeds.” Smithsonian. 11/3/2022. https://www.smithsonianmag.com/science-nature/watermelon-seeds-were-snacked-before-its-flesh-became-sweet-180981008/ Andalou Agency. “Rare 1,800-year-old medal bearing Medusa discovered in SE Türkiye.” 10/5/2022. https://www.dailysabah.com/gallery/rare-1800-year-old-medal-bearing-medusa-discovered-in-se-turkiye/images “Researchers identify bird species depicted in ancient, finely detailed Egyptian painting.” Via Phys.org. 12/27/2022. https://phys.org/news/2022-12-bird-species-depicted-ancient-finely.html Armstrong, Kathryn. “Ireland to return mummified remains and sarcophagus to Egypt.” BBC. 12/8/2022. https://www.bbc.com/news/world-middle-east-63908027 Aronsky, Tali. “First sentence ever written in Canaanite language discovered: Plea to eradicate beard lice.” EurekAlert. 11/8/2022. https://www.eurekalert.org/news-releases/970428 Associated Press. “Massachusetts museum returns sacred items to Sioux tribes.” 11/6/2022. https://apnews.com/article/travel-museums-massachusetts-south-dakota-5468cac3216c4ef489a70bfb8830b846 Associated Press. “Swedes find 17th century sister vessel to famed Vasa warship.” 10/25/2022. https://phys.org/news/2022-10-swedes-17th-century-sister-vessel.html Bardan, Roxana. “NASA Views Images, Confirms Discovery of Shuttle Challenger Artifact.” NASA. 11/10/2022. https://www.nasa.gov/feature/nasa-views-images-confirms-discovery-of-shuttle-challenger-artifact Barkin, Joel. “Colgate University Repatriates More than 1,500 Funerary Objects and to the Oneida Indian Nation, Apologizes for Acquisition of Cultural Artifacts.” 11/9/2022. https://www.oneidaindiannation.com/colgate-university-repatriates-more-than-1500-funerary-objects-and-to-the-oneida-indian-nation-apologizes-for-acquisition-of-cultural-artifacts/ Benzine, Vittoria. “Archaeologists Recovered 275 Artifacts From the Wreck of a 19th-Century Ship That Sunk in the Search for the Northwest Passage.” Artnet. 12/26/2022. https://news.artnet.com/art-world/hms-erebus-parks-canada-recovered-artifacts-leather-folio-2236362 Cheshire, Ben. “Somerton Man Charles Webb's true identity revealed in family photographs and divorce papers.” Australian Story. 11/20/2022. https://www.abc.net.au/news/2022-11-21/somerton-manfamily-photographs-revealed-/101643524 City of Tulsa. “1921 Graves Investigation Update – November 15, 2022.” Press release. https://www.cityoftulsa.org/press-room/1921-graves-investigation-update-november-15-2022/ Dartmouth College. “Ancient stone tools from China provide earliest evidence of rice harvesting.” Phys.org. 12/7/2022. https://phys.org/news/2022-12-ancient-stone-tools-china-earliest.html Enking, Molly. “Archaeologists Find 1,900-Year-Old Snacks in Sewers Beneath the Colosseum.” Smithsonian. 12/2/2022. https://www.smithsonianmag.com/smart-news/ancient-roman-spectator-snacks-dog-bones-discovered-in-colosseum-dig-180981211/ Enking, Molly. “Archaeologists Find 24 Bronze Statues, Preserved in Tuscan Spa for 2,300 Years.” Smithsonian. 11/10/2022. https://www.smithsonianmag.com/smart-news/groundbreaking-ancient-roman-bronze-statues-discovered-in-tuscany-180981105/ Enking, Molly. “Pope Francis Will Return Parthenon Sculptures to Greece.” Smithsonian. 12/23/2022. https://www.smithsonianmag.com/smart-news/vatican-museum-will-return-parthenon-sculptures-to-greece-180981354/ Enking, Molly. “The First-Ever List of Japanese Americans Forced Into Incarceration Camps Is 1,000 Pages Long.” Smithsonian. 11/18/2022. https://www.smithsonianmag.com/smart-news/list-japanese-americans-internment-camps-ireicho-180981133/ Feldman, Ella. “For 158 Years, a Cézanne Portrait Hid Behind a Still Life of Bread and Eggs.” Smithsonian. 12/29/2022. https://www.smithsonianmag.com/smart-news/for-158-years-a-cezanne-self-portrait-hid-behind-a-still-life-of-bread-and-eggs-180981323/ Feldman, Ella. “Harvard Museum Pledges to Return Hair Samples of 700 Native American Children.” 11/16/2022. https://www.smithsonianmag.com/smart-news/harvard-museum-apologizes-for-owning-700-hair-samples-of-native-american-children-180981135/ Feldman, Ella. “Who Is Behind This Vermeer Painting? Probably Not Vermeer.” Smithsonian. 10/11/2022. https://www.smithsonianmag.com/smart-news/who-is-behind-this-johannes-vermeer-painting-probably-not-vermeer-180980919/ Fraňková, Ruth. “Unique Bronze Age belt discovered near Opava.” Radio Prague International. 10/7/2022. https://english.radio.cz/unique-bronze-age-belt-discovered-near-opava-8763557 Government of Mexico. “223 archaeological pieces are returned to Mexico in collaboration with the Netherlands.” Press Release 477. https://www.gob.mx/sre/prensa/223-archaeological-pieces-are-returned-to-mexico-in-collaboration-with-the-netherlands?tab= Graziadei, Jason. “Remains Of Shipwreck Discovered Along Nantucket's South Shore.” Nantucket Current. 12/5/2022. https://www.nantucketcurrent.com/remains-of-shipwreck-discovered-along-nantucket-s-south-shore Herschel Museum of Astronomy. “Giving Caroline Her Voice Back.” https://herschelmuseum.org.uk/wp-content/uploads/2022/12/Herschel-Museum-buys-Caroline-Herschels-memoirs-FINAL.pdf Hill, Amelia. “Early medieval female burial site is ‘most significant ever discovered' in UK.” The Guardian. 12/6/2022. https://www.theguardian.com/science/2022/dec/06/medieval-female-burial-site-found-near-harpole-is-most-significant-ever-discovered-in-uk Hill, Michael. “University returning 1,500 artifacts to Oneida Indian Nation.” Associated Press. 11/8/2022. https://apnews.com/article/science-new-york-oneida-colgate-university-0b3c3f434d9fd4f5e71066a347ef9c1b Holpuch, Amanda. “Pants Recovered From Shipwreck Sell for $114,000 at Auction.” New York Times. 12/11/2022. https://www.nytimes.com/2022/12/11/us/jeans-shipwreck-auction.html Hunt, Katie. “The Black Death is still affecting the human immune system.” CNN. 10/19/2022. https://www.cnn.com/2022/10/19/world/black-death-plague-immune-system-scn-wellness/index.html Hurriyet Daily News. “Smuggled artifacts return to Türkiye.” 11/14/2022. https://www.hurriyetdailynews.com/smuggled-artifacts-return-to-turkiye-178488 Kunze, Jenna. “After 130 Years, Massachusetts Museum Will Return Sacred Lakota Artifacts.” Native News Online. 10/10/2022. https://nativenewsonline.net/sovereignty/after-130-years-massachusetts-museum-will-return-sacred-lakota-artifacts Kuta, Sarah. “A Medieval Manuscript Has Revealed the Oldest Known Map of the Stars.” Smithsonian. 10/24/2022. https://www.smithsonianmag.com/smart-news/medieval-manuscript-oldest-map-of-the-stars-Hipparchus-180980993/ Kuta, Sarah. “A World War II Shipwreck Is Leaking Toxic Chemicals Into the North Sea.” Smithsonian. 10/19/2022. https://www.smithsonianmag.com/smart-news/a-world-war-ii-shipwreck-is-leaking-toxic-chemicals-into-the-sea-180980970/ Kuta, Sarah. “Rewriting the Story of Ötzi, the Murdered Iceman.” Smithsonian. 11/10/2022. https://www.smithsonianmag.com/smart-news/the-true-story-behind-otzi-the-murdered-iceman-180981103/ Kuta, Sarah. “Unusual 120-Year-Old Whaleback Shipwreck Discovered in Lake Superior.” Smithsonian. 10/27/2022. https://www.smithsonianmag.com/smart-news/unusual-120-year-old-whaleback-shipwreck-discovered-in-lake-superior-180981012/ Kuta, Sarah. “Woman's Name and Doodles Found Hidden in 1,200-Year-Old Religious Manuscript.” Smithsonian. 12/6/2022. https://www.smithsonianmag.com/smart-news/womans-name-and-doodles-found-in-1200-year-old-religious-manuscript-180981240/ Larson, Clarise. “Southeast Alaska village of Kake welcomes artifacts — some over 200 years old — back home.” Anchorage Daily News. 11/27/2022. https://www.adn.com/alaska-news/rural-alaska/2022/11/27/southeast-alaska-village-of-kake-welcomes-artifacts-some-over-200-years-old-back-home/ Lawson-Tancred, Jo. “Cologne Hands Back 92 Benin Bronzes to Nigeria, But a Few Will Remain in Germany on Long-Term Loan.” ArtNet. 12/16/2022. https://news.artnet.com/art-world/benin-bronzes-cologne-2231179 Mair, George. “Remains of Pictish period cross with bird carvings uncovered in Scottish kirkyard.” The Scotsman. 10/21/2022. https://www.scotsman.com/heritage-and-retro/heritage/remains-of-pictish-period-cross-with-bird-carvings-uncovered-in-scottish-kirkyard-3888200 net. “Medieval shipwreck's cargo revealed by researchers.” https://www.medievalists.net/2022/10/medieval-shipwrecks-cargo-revealed-by-researchers/ net. “Two medieval shipwrecks discovered in Sweden.” https://www.medievalists.net/2022/12/two-medieval-shipwrecks-discovered-in-sweden/ Melin, Thomas. “Skaftö wreck's cargo tells a tale of 15th century trade routes.” University of Gothenburg via EurekAlert. 10/24/2022. https://www.eurekalert.org/news-releases/968872 Metcalfe, Tom. “Thor's Hammer amulet from Viking Age unearthed in Sweden.” LiveScience. 11/1/2022. https://www.livescience.com/thor-hammer-amulet-found-sweden Miller, Ken. “21 new coffins found in search for Tulsa Massacre victims.” Associated Press. Via Phys.org. 11/2/2022. https://phys.org/news/2022-11-graves-tulsa-massacre-victims.html Morales, Mark and Dakin Andone. “Philadelphia police reveal identity of child found dead inside a box 65 years ago.” CNN. 12/9/2022. https://www.cnn.com/2022/12/08/us/philadelphia-boy-in-box-thursday/index.html Nicioli, Taylor. “Medieval ship found in Norway's biggest lake.” 12/12/2022. https://www.cnn.com/2022/12/12/world/norway-medieval-shipwreck-found-scn/index.html Nicioli, Taylor. “Rare 300-foot whaleback boat discovered at the bottom of Lake Superior.” CNN. 10/20/2022. https://www.cnn.com/2022/10/20/world/whaleback-barge-129-shipwreck-great-lakes-scn/index.html “Wreck from Wadden Sea reveals 17th-century wedding dress.” 11/11/2022. https://nos-nl.translate.goog/artikel/2451961-wrak-uit-waddenzee-geeft-17de-eeuwse-trouwjurk-prijs?_x_tr_sl=nl&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en&_x_tr_pto=wapp Osborne, Margaret. “Explorers Find Cameras Abandoned by Mountain Climbers in 1937.” Smithsonian. 10/31/2022. https://www.smithsonianmag.com/smart-news/explorers-find-cameras-abandoned-by-mountain-climbers-in-1937-180981048/ Osborne, Margaret. “Scientists Find Plaster Copies of Fossil Destroyed by Nazis.” 11/7/2022. Smithsonian. https://www.smithsonianmag.com/smart-news/scientists-find-plaster-copies-of-fossil-destroyed-by-nazis-180981080/ Poggioli, Sylvia. “Discovery of ancient bronze statues in Italy may rewrite Etruscan and Roman history.” NPR. 12/3/2022. https://www.npr.org/2022/12/03/1138904735/italy-ancient-bronze-statues-discovery-tuscany “Disputed oil sketch in Dutch museum is a Rembrandt, research finds.” 11/3/2022. https://www.reuters.com/world/europe/disputed-oil-sketch-dutch-museum-is-rembrandt-research-finds-2022-11-03/ Ruane, Michael. “Bones of ancient native dogs found at Jamestown.” Washington Post. 12/29/2022. https://www.washingtonpost.com/history/2022/12/29/dogs-native-jamestown-discovered/ Siggins, Lorna. “Research finds mysterious structure in Cork Harbour is prehistoric tomb.” Irish Examiner. 10/18/2022. https://www.irishexaminer.com/news/munster/arid-40986065.html Solomon, Tessa. “Netherlands Returned More Than 200 Pre-Hispanic Artifacts To Mexico.” ArtNews. 12/9/2022. https://www.artnews.com/art-news/news/netherlands-returned-pre-hispanic-artifacts-to-mexico-1234649810/ Southern Methodist University. "For 400 years, Indigenous tribes buffered climate's impact on wildfires in the American Southwest." ScienceDaily. ScienceDaily, 7 December 2022. www.sciencedaily.com/releases/2022/12/221207142213.htm. The History Blog. “14th c. cog shipwrecks found in Sweden.” http://www.thehistoryblog.com/archives/65803 The History Blog. “Bronze Medusa medallion found.” http://www.thehistoryblog.com/archives/65302 Turnbull, Tiffanie. “Tasmanian tiger: Remains of last thylacine found in cupboard after 85 years.” BBC News. 12/5/2022. https://www.bbc.com/news/world-australia-63855426 University of the Basque Country. “One of Europe's most ancient domestic dogs lived in the Basque Country.” Science Daily. 11/28/2022. https://www.sciencedaily.com/releases/2022/11/221128101244.htm Vang, Gia. “Pair of 1880s Levi's Sold for $76,000 at Auction. They Reveal a Dark Part of US History.” NBC. 12/12/2022. https://www.nbcbayarea.com/news/local/vintage-1880s-levis-jeans-sold/3028900/ Weber, Bob. “'Hallowed space': Divers pull 275 artifacts from 2022 excavation of Franklin ship.” CBC. 12/19/2022. https://www.cbc.ca/news/canada/north/franklin-expedition-excavation-1.6690878 Whiddington, Richard. “The U.S. Has Returned Seven Very Ancient Seals That Were Looted From the Baghdad Museum After One Appeared in an Online Auction.” ArtNet. 12/15/2022. https://news.artnet.com/art-world/seven-seals-returned-iraq-2230014   Willsher, Kim. “Notre Dame's uncovered tombs start to reveal their secrets.” The Guardian. 12/9/2022. https://www.theguardian.com/world/2022/dec/09/notre-dames-uncovered-tombs-start-to-reveal-their-secrets Wilson, Joseph. “Words on bronze hand may rewrite past of Basque language.” Phys.org. 11/16/2022. https://phys.org/news/2022-11-words-bronze-rewrite-basque-language.html Yirka, Bob. “New study of Ötzi the Iceman suggests his preservation story was not a series of miracles.” 11/9/2022. https://phys.org/news/2022-11-tzi-iceman-story-series-miracles.html See omnystudio.com/listener for privacy information.

It's time to cover things and stories that were unearthed in the last quarter of 2022. Part one covers a whole bunch of updates, a whole bunch of shipwrecks, and a whole bunch of repatriations.    Research: “Chemical clues to the mystery of what's coating Stradivari's violins.” 10/25/2022. https://www.acs.org/pressroom/newsreleases/2022/october/chemical-clues-to-the-mystery-of-whats-coating-stradivaris-violins.html Alex, Bridget. “Why Prehistoric Herders Didn't Spit Out Their Watermelon Seeds.” Smithsonian. 11/3/2022. https://www.smithsonianmag.com/science-nature/watermelon-seeds-were-snacked-before-its-flesh-became-sweet-180981008/ Andalou Agency. “Rare 1,800-year-old medal bearing Medusa discovered in SE Türkiye.” 10/5/2022. https://www.dailysabah.com/gallery/rare-1800-year-old-medal-bearing-medusa-discovered-in-se-turkiye/images “Researchers identify bird species depicted in ancient, finely detailed Egyptian painting.” Via Phys.org. 12/27/2022. https://phys.org/news/2022-12-bird-species-depicted-ancient-finely.html Armstrong, Kathryn. “Ireland to return mummified remains and sarcophagus to Egypt.” BBC. 12/8/2022. https://www.bbc.com/news/world-middle-east-63908027 Aronsky, Tali. “First sentence ever written in Canaanite language discovered: Plea to eradicate beard lice.” EurekAlert. 11/8/2022. https://www.eurekalert.org/news-releases/970428 Associated Press. “Massachusetts museum returns sacred items to Sioux tribes.” 11/6/2022. https://apnews.com/article/travel-museums-massachusetts-south-dakota-5468cac3216c4ef489a70bfb8830b846 Associated Press. “Swedes find 17th century sister vessel to famed Vasa warship.” 10/25/2022. https://phys.org/news/2022-10-swedes-17th-century-sister-vessel.html Bardan, Roxana. “NASA Views Images, Confirms Discovery of Shuttle Challenger Artifact.” NASA. 11/10/2022. https://www.nasa.gov/feature/nasa-views-images-confirms-discovery-of-shuttle-challenger-artifact Barkin, Joel. “Colgate University Repatriates More than 1,500 Funerary Objects and to the Oneida Indian Nation, Apologizes for Acquisition of Cultural Artifacts.” 11/9/2022. https://www.oneidaindiannation.com/colgate-university-repatriates-more-than-1500-funerary-objects-and-to-the-oneida-indian-nation-apologizes-for-acquisition-of-cultural-artifacts/ Benzine, Vittoria. “Archaeologists Recovered 275 Artifacts From the Wreck of a 19th-Century Ship That Sunk in the Search for the Northwest Passage.” Artnet. 12/26/2022. https://news.artnet.com/art-world/hms-erebus-parks-canada-recovered-artifacts-leather-folio-2236362 Cheshire, Ben. “Somerton Man Charles Webb's true identity revealed in family photographs and divorce papers.” Australian Story. 11/20/2022. https://www.abc.net.au/news/2022-11-21/somerton-manfamily-photographs-revealed-/101643524 City of Tulsa. “1921 Graves Investigation Update – November 15, 2022.” Press release. https://www.cityoftulsa.org/press-room/1921-graves-investigation-update-november-15-2022/ Dartmouth College. “Ancient stone tools from China provide earliest evidence of rice harvesting.” Phys.org. 12/7/2022. https://phys.org/news/2022-12-ancient-stone-tools-china-earliest.html Enking, Molly. “Archaeologists Find 1,900-Year-Old Snacks in Sewers Beneath the Colosseum.” Smithsonian. 12/2/2022. https://www.smithsonianmag.com/smart-news/ancient-roman-spectator-snacks-dog-bones-discovered-in-colosseum-dig-180981211/ Enking, Molly. “Archaeologists Find 24 Bronze Statues, Preserved in Tuscan Spa for 2,300 Years.” Smithsonian. 11/10/2022. https://www.smithsonianmag.com/smart-news/groundbreaking-ancient-roman-bronze-statues-discovered-in-tuscany-180981105/ Enking, Molly. “Pope Francis Will Return Parthenon Sculptures to Greece.” Smithsonian. 12/23/2022. https://www.smithsonianmag.com/smart-news/vatican-museum-will-return-parthenon-sculptures-to-greece-180981354/ Enking, Molly. “The First-Ever List of Japanese Americans Forced Into Incarceration Camps Is 1,000 Pages Long.” Smithsonian. 11/18/2022. https://www.smithsonianmag.com/smart-news/list-japanese-americans-internment-camps-ireicho-180981133/ Feldman, Ella. “For 158 Years, a Cézanne Portrait Hid Behind a Still Life of Bread and Eggs.” Smithsonian. 12/29/2022. https://www.smithsonianmag.com/smart-news/for-158-years-a-cezanne-self-portrait-hid-behind-a-still-life-of-bread-and-eggs-180981323/ Feldman, Ella. “Harvard Museum Pledges to Return Hair Samples of 700 Native American Children.” 11/16/2022. https://www.smithsonianmag.com/smart-news/harvard-museum-apologizes-for-owning-700-hair-samples-of-native-american-children-180981135/ Feldman, Ella. “Who Is Behind This Vermeer Painting? Probably Not Vermeer.” Smithsonian. 10/11/2022. https://www.smithsonianmag.com/smart-news/who-is-behind-this-johannes-vermeer-painting-probably-not-vermeer-180980919/ Fraňková, Ruth. “Unique Bronze Age belt discovered near Opava.” Radio Prague International. 10/7/2022. https://english.radio.cz/unique-bronze-age-belt-discovered-near-opava-8763557 Government of Mexico. “223 archaeological pieces are returned to Mexico in collaboration with the Netherlands.” Press Release 477. https://www.gob.mx/sre/prensa/223-archaeological-pieces-are-returned-to-mexico-in-collaboration-with-the-netherlands?tab= Graziadei, Jason. “Remains Of Shipwreck Discovered Along Nantucket's South Shore.” Nantucket Current. 12/5/2022. https://www.nantucketcurrent.com/remains-of-shipwreck-discovered-along-nantucket-s-south-shore Herschel Museum of Astronomy. “Giving Caroline Her Voice Back.” https://herschelmuseum.org.uk/wp-content/uploads/2022/12/Herschel-Museum-buys-Caroline-Herschels-memoirs-FINAL.pdf Hill, Amelia. “Early medieval female burial site is ‘most significant ever discovered' in UK.” The Guardian. 12/6/2022. https://www.theguardian.com/science/2022/dec/06/medieval-female-burial-site-found-near-harpole-is-most-significant-ever-discovered-in-uk Hill, Michael. “University returning 1,500 artifacts to Oneida Indian Nation.” Associated Press. 11/8/2022. https://apnews.com/article/science-new-york-oneida-colgate-university-0b3c3f434d9fd4f5e71066a347ef9c1b Holpuch, Amanda. “Pants Recovered From Shipwreck Sell for $114,000 at Auction.” New York Times. 12/11/2022. https://www.nytimes.com/2022/12/11/us/jeans-shipwreck-auction.html Hunt, Katie. “The Black Death is still affecting the human immune system.” CNN. 10/19/2022. https://www.cnn.com/2022/10/19/world/black-death-plague-immune-system-scn-wellness/index.html Hurriyet Daily News. “Smuggled artifacts return to Türkiye.” 11/14/2022. https://www.hurriyetdailynews.com/smuggled-artifacts-return-to-turkiye-178488 Kunze, Jenna. “After 130 Years, Massachusetts Museum Will Return Sacred Lakota Artifacts.” Native News Online. 10/10/2022. https://nativenewsonline.net/sovereignty/after-130-years-massachusetts-museum-will-return-sacred-lakota-artifacts Kuta, Sarah. “A Medieval Manuscript Has Revealed the Oldest Known Map of the Stars.” Smithsonian. 10/24/2022. https://www.smithsonianmag.com/smart-news/medieval-manuscript-oldest-map-of-the-stars-Hipparchus-180980993/ Kuta, Sarah. “A World War II Shipwreck Is Leaking Toxic Chemicals Into the North Sea.” Smithsonian. 10/19/2022. https://www.smithsonianmag.com/smart-news/a-world-war-ii-shipwreck-is-leaking-toxic-chemicals-into-the-sea-180980970/ Kuta, Sarah. “Rewriting the Story of Ötzi, the Murdered Iceman.” Smithsonian. 11/10/2022. https://www.smithsonianmag.com/smart-news/the-true-story-behind-otzi-the-murdered-iceman-180981103/ Kuta, Sarah. “Unusual 120-Year-Old Whaleback Shipwreck Discovered in Lake Superior.” Smithsonian. 10/27/2022. https://www.smithsonianmag.com/smart-news/unusual-120-year-old-whaleback-shipwreck-discovered-in-lake-superior-180981012/ Kuta, Sarah. “Woman's Name and Doodles Found Hidden in 1,200-Year-Old Religious Manuscript.” Smithsonian. 12/6/2022. https://www.smithsonianmag.com/smart-news/womans-name-and-doodles-found-in-1200-year-old-religious-manuscript-180981240/ Larson, Clarise. “Southeast Alaska village of Kake welcomes artifacts — some over 200 years old — back home.” Anchorage Daily News. 11/27/2022. https://www.adn.com/alaska-news/rural-alaska/2022/11/27/southeast-alaska-village-of-kake-welcomes-artifacts-some-over-200-years-old-back-home/ Lawson-Tancred, Jo. “Cologne Hands Back 92 Benin Bronzes to Nigeria, But a Few Will Remain in Germany on Long-Term Loan.” ArtNet. 12/16/2022. https://news.artnet.com/art-world/benin-bronzes-cologne-2231179 Mair, George. “Remains of Pictish period cross with bird carvings uncovered in Scottish kirkyard.” The Scotsman. 10/21/2022. https://www.scotsman.com/heritage-and-retro/heritage/remains-of-pictish-period-cross-with-bird-carvings-uncovered-in-scottish-kirkyard-3888200 net. “Medieval shipwreck's cargo revealed by researchers.” https://www.medievalists.net/2022/10/medieval-shipwrecks-cargo-revealed-by-researchers/ net. “Two medieval shipwrecks discovered in Sweden.” https://www.medievalists.net/2022/12/two-medieval-shipwrecks-discovered-in-sweden/ Melin, Thomas. “Skaftö wreck's cargo tells a tale of 15th century trade routes.” University of Gothenburg via EurekAlert. 10/24/2022. https://www.eurekalert.org/news-releases/968872 Metcalfe, Tom. “Thor's Hammer amulet from Viking Age unearthed in Sweden.” LiveScience. 11/1/2022. https://www.livescience.com/thor-hammer-amulet-found-sweden Miller, Ken. “21 new coffins found in search for Tulsa Massacre victims.” Associated Press. Via Phys.org. 11/2/2022. https://phys.org/news/2022-11-graves-tulsa-massacre-victims.html Morales, Mark and Dakin Andone. “Philadelphia police reveal identity of child found dead inside a box 65 years ago.” CNN. 12/9/2022. https://www.cnn.com/2022/12/08/us/philadelphia-boy-in-box-thursday/index.html Nicioli, Taylor. “Medieval ship found in Norway's biggest lake.” 12/12/2022. https://www.cnn.com/2022/12/12/world/norway-medieval-shipwreck-found-scn/index.html Nicioli, Taylor. “Rare 300-foot whaleback boat discovered at the bottom of Lake Superior.” CNN. 10/20/2022. https://www.cnn.com/2022/10/20/world/whaleback-barge-129-shipwreck-great-lakes-scn/index.html “Wreck from Wadden Sea reveals 17th-century wedding dress.” 11/11/2022. https://nos-nl.translate.goog/artikel/2451961-wrak-uit-waddenzee-geeft-17de-eeuwse-trouwjurk-prijs?_x_tr_sl=nl&_x_tr_tl=en&_x_tr_hl=en&_x_tr_pto=wapp Osborne, Margaret. “Explorers Find Cameras Abandoned by Mountain Climbers in 1937.” Smithsonian. 10/31/2022. https://www.smithsonianmag.com/smart-news/explorers-find-cameras-abandoned-by-mountain-climbers-in-1937-180981048/ Osborne, Margaret. “Scientists Find Plaster Copies of Fossil Destroyed by Nazis.” 11/7/2022. Smithsonian. https://www.smithsonianmag.com/smart-news/scientists-find-plaster-copies-of-fossil-destroyed-by-nazis-180981080/ Poggioli, Sylvia. “Discovery of ancient bronze statues in Italy may rewrite Etruscan and Roman history.” NPR. 12/3/2022. https://www.npr.org/2022/12/03/1138904735/italy-ancient-bronze-statues-discovery-tuscany “Disputed oil sketch in Dutch museum is a Rembrandt, research finds.” 11/3/2022. https://www.reuters.com/world/europe/disputed-oil-sketch-dutch-museum-is-rembrandt-research-finds-2022-11-03/ Ruane, Michael. “Bones of ancient native dogs found at Jamestown.” Washington Post. 12/29/2022. https://www.washingtonpost.com/history/2022/12/29/dogs-native-jamestown-discovered/ Siggins, Lorna. “Research finds mysterious structure in Cork Harbour is prehistoric tomb.” Irish Examiner. 10/18/2022. https://www.irishexaminer.com/news/munster/arid-40986065.html Solomon, Tessa. “Netherlands Returned More Than 200 Pre-Hispanic Artifacts To Mexico.” ArtNews. 12/9/2022. https://www.artnews.com/art-news/news/netherlands-returned-pre-hispanic-artifacts-to-mexico-1234649810/ Southern Methodist University. "For 400 years, Indigenous tribes buffered climate's impact on wildfires in the American Southwest." ScienceDaily. ScienceDaily, 7 December 2022. www.sciencedaily.com/releases/2022/12/221207142213.htm. The History Blog. “14th c. cog shipwrecks found in Sweden.” http://www.thehistoryblog.com/archives/65803 The History Blog. “Bronze Medusa medallion found.” http://www.thehistoryblog.com/archives/65302 Turnbull, Tiffanie. “Tasmanian tiger: Remains of last thylacine found in cupboard after 85 years.” BBC News. 12/5/2022. https://www.bbc.com/news/world-australia-63855426 University of the Basque Country. “One of Europe's most ancient domestic dogs lived in the Basque Country.” Science Daily. 11/28/2022. https://www.sciencedaily.com/releases/2022/11/221128101244.htm Vang, Gia. “Pair of 1880s Levi's Sold for $76,000 at Auction. They Reveal a Dark Part of US History.” NBC. 12/12/2022. https://www.nbcbayarea.com/news/local/vintage-1880s-levis-jeans-sold/3028900/ Weber, Bob. “'Hallowed space': Divers pull 275 artifacts from 2022 excavation of Franklin ship.” CBC. 12/19/2022. https://www.cbc.ca/news/canada/north/franklin-expedition-excavation-1.6690878 Whiddington, Richard. “The U.S. Has Returned Seven Very Ancient Seals That Were Looted From the Baghdad Museum After One Appeared in an Online Auction.” ArtNet. 12/15/2022. https://news.artnet.com/art-world/seven-seals-returned-iraq-2230014   Willsher, Kim. “Notre Dame's uncovered tombs start to reveal their secrets.” The Guardian. 12/9/2022. https://www.theguardian.com/world/2022/dec/09/notre-dames-uncovered-tombs-start-to-reveal-their-secrets Wilson, Joseph. “Words on bronze hand may rewrite past of Basque language.” Phys.org. 11/16/2022. https://phys.org/news/2022-11-words-bronze-rewrite-basque-language.html Yirka, Bob. “New study of Ötzi the Iceman suggests his preservation story was not a series of miracles.” 11/9/2022. https://phys.org/news/2022-11-tzi-iceman-story-series-miracles.html See omnystudio.com/listener for privacy information.

Spegillinn 12. janúar 2023. Náttúruverndarsinnar fagna því að framkvæmdaleyfi Hnútuvirkjunar hafi verið fellt úr gildi. Sveitarstjóri í Skaftárhreppi segist vera vonsvikinn. Íslenska karlalandsliðið í handbolta er í þann mund að reima á sig skóna og klína harpixi í lófann. Fyrsti leikur liðsins á heimsmeistaramótinu er í kvöld gegn Portúgal. Þrátt fyrir vitundarvakningu og áskoranir er ennþá einum þriðja af öllum mat sem er framleiddur í heiminum hent beint í ruslið. Gríðarlega stór rannsókn á matarsóun er farin af stað hér á landi og skal ná til allrar virðiskeðjunnar. Nýliðið ár var það fimmta heitasta frá upphafi mælinga. Árið markaðist af fordæmalausum öfgum í veðurfari, sem verða bæði líklegri og hættulegri vegna loftslagsbreytinga, segir Alþjóða veðurfræðistofnunin. Það er engin ein einföld lausn í öldrunarþjónustu, vandinn er flókinn og lausnirnar margar segir skrifstofustjóri öldrunarmála hjá Reykjavíkurborg. Þó hafi verið ljóst áratugum saman að bæta þyrfti verulega í uppbyggingu hjúkrunarheimila. ----- Um þriðjungur matar sem framleiddur er í heiminum, endar í ruslinu. Og það er ekkert smá magn. Á sama tíma glíma milljónir við hungursneyð. Matarsóun er hvað mest í ríkari löndum heims, til að mynda hér á landi. Mælingar á vegum Umhverfisstofnunar frá árinu 2019 benda til þess að hvert og eitt okkar hendi samtals um 90 kílóum af mat á hverju ári, þar af eru 20 kíló á mann það sem telst nýtanlegur matur. Lítið hefur breyst í þessum efnum þrátt fyrir áskoranir og vitundarvakningu um að gera betur. Bjarni Rúnarsson fjallar um matarsóun. Matvælaöryggi versnar hratt í heiminum að mati sérfræðinga Alþjóðagjaldeyrissjóðsins. Þeir segja að sultur blasi við allt að milljarði jarðarbúa. Yfirmaður sjóðsins varaði við því í síðustu viku að framundan væru efnahagserfiðleikar í Bandaríkjunum, Kína og Evrópuríkjum á þessu ári. Þá stefndi í efnahagslægð hjá fjölda ríkja.Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn bætti um betur í dag þegar hann spáði því að greiðslufall blasti við fjölmörgum ríkjum í heiminum vegna hárra vaxta. Mark Flanagan, aðstoðarframkvæmdastjóri stefnumótunar- og endurskoðunardeildar AGS, skýrði frá þessari slæmu stöðu í viðtali við breska ríkisútvarpið. Flanagan er reyndar fyrrverandi yfirmaður sendinefndar stofnunarinnar hér á landi, þótt það komi málinu ekkert við. Ásgeir Tómasson segir frá. Það er engin ein einföld lausn í öldrunarþjónustu, vandinn er flókinn og lausnirnar margar segir skrifstofustjóri öldrunarmála hjá Reykjavíkurborg. Þó hafi verið ljóst áratugum saman að bæta þyrfti verulega í uppb

Spegillinn 12. janúar 2023. Náttúruverndarsinnar fagna því að framkvæmdaleyfi Hnútuvirkjunar hafi verið fellt úr gildi. Sveitarstjóri í Skaftárhreppi segist vera vonsvikinn. Íslenska karlalandsliðið í handbolta er í þann mund að reima á sig skóna og klína harpixi í lófann. Fyrsti leikur liðsins á heimsmeistaramótinu er í kvöld gegn Portúgal. Þrátt fyrir vitundarvakningu og áskoranir er ennþá einum þriðja af öllum mat sem er framleiddur í heiminum hent beint í ruslið. Gríðarlega stór rannsókn á matarsóun er farin af stað hér á landi og skal ná til allrar virðiskeðjunnar. Nýliðið ár var það fimmta heitasta frá upphafi mælinga. Árið markaðist af fordæmalausum öfgum í veðurfari, sem verða bæði líklegri og hættulegri vegna loftslagsbreytinga, segir Alþjóða veðurfræðistofnunin. Það er engin ein einföld lausn í öldrunarþjónustu, vandinn er flókinn og lausnirnar margar segir skrifstofustjóri öldrunarmála hjá Reykjavíkurborg. Þó hafi verið ljóst áratugum saman að bæta þyrfti verulega í uppbyggingu hjúkrunarheimila. ----- Um þriðjungur matar sem framleiddur er í heiminum, endar í ruslinu. Og það er ekkert smá magn. Á sama tíma glíma milljónir við hungursneyð. Matarsóun er hvað mest í ríkari löndum heims, til að mynda hér á landi. Mælingar á vegum Umhverfisstofnunar frá árinu 2019 benda til þess að hvert og eitt okkar hendi samtals um 90 kílóum af mat á hverju ári, þar af eru 20 kíló á mann það sem telst nýtanlegur matur. Lítið hefur breyst í þessum efnum þrátt fyrir áskoranir og vitundarvakningu um að gera betur. Bjarni Rúnarsson fjallar um matarsóun. Matvælaöryggi versnar hratt í heiminum að mati sérfræðinga Alþjóðagjaldeyrissjóðsins. Þeir segja að sultur blasi við allt að milljarði jarðarbúa. Yfirmaður sjóðsins varaði við því í síðustu viku að framundan væru efnahagserfiðleikar í Bandaríkjunum, Kína og Evrópuríkjum á þessu ári. Þá stefndi í efnahagslægð hjá fjölda ríkja.Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn bætti um betur í dag þegar hann spáði því að greiðslufall blasti við fjölmörgum ríkjum í heiminum vegna hárra vaxta. Mark Flanagan, aðstoðarframkvæmdastjóri stefnumótunar- og endurskoðunardeildar AGS, skýrði frá þessari slæmu stöðu í viðtali við breska ríkisútvarpið. Flanagan er reyndar fyrrverandi yfirmaður sendinefndar stofnunarinnar hér á landi, þótt það komi málinu ekkert við. Ásgeir Tómasson segir frá. Það er engin ein einföld lausn í öldrunarþjónustu, vandinn er flókinn og lausnirnar margar segir skrifstofustjóri öldrunarmála hjá Reykjavíkurborg. Þó hafi verið ljóst áratugum saman að bæta þyrfti verulega í uppb

Vi rivstartar det nya året med en frågepodd där vi svarar på massor av frågor ni ställt till oss. Vi får bland annat frågan om vi har negativa erfarenheter av svärföräldrar? Carin har fått frågan när hon kommer flytta hem till Sverige igen och Vivi svarar på när och hur hon berättat för sin familj om sin högkänslighet. Vi ger tips på hur skaffar man nya vänner som vuxen och berättar vad som gjorde att vi vågade börja ett jobb inom media. Sen tar vi er tillbaka och berättar om varför vi brukar skämta om Örkelljunga.

Spegillinn 22. desember 2022. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn útsendingar fréttahluta: Margrét Júlía Ingimarsdóttir. Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra segir mikilvægt að sátt hafi náðst við Erlu Bolladóttur og greiða henni bætur vegna gæsluvarðhalds í Guðmundar- og Geirfinnsmálum. Erla segist loksins vera laus úr málinu. Andri Yrkill Valsson tók saman. Jóhannes Gissurarson, oddviti Skaftárhrepps hefur áhyggjur af að gengið sé of langt í tillögu umhverfisstofnunar um friðlýsingu vatnasviðs Skaftár vegna Búlandsvirkjunnar. Ásta Hlín Magnúsdóttir talaði við hann og Heiðu Guðnýju Ásgeirsdóttur landeiganda í Skaftárhreppi. Fimm konur voru handteknar í Kabúl í Afganistan í dag fyrir að taka þátt í mótmælum vegna banns talibana við að konur fái að læra í háskólum landsins. Róbert Jóhannsson sagði frá. RÚV og Matvælastofnun voru sýknuð af skaðabótakröfu Brúneggja í dag. Eigendum Brúneggja var gert að greiða háan málskostnað beggja aðila, sem fá fordæmi eru fyrir. Oddur Þórðarson sagði frá. Hamborgarhryggurinn er langvinsælastur á matborðum landsmanna á aðfangadagskvöld. Lambakjöt, annað en hangikjöt, kalkúnn, rjúpur og nautakjöt koma þar á eftir. Jólaverslunin gengur vel og ösin afar mikil en faraldurinn setti svip sinn á síðustu jól. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir tók saman og talaði við Alexander Þórsson verslunarstjóri Bónuss á Smáratorgi. ------------ Samninganefndir Eflingar og Samtaka atvinnulífsins hittast á fundi milli jóla og nýárs. SA hafnaði nýrri kröfugerð Eflingar í morgun og ítrekar að SGS samningurinn sé viðmiðið en það getur Efling ekki fallist á. Það er brostið á með óveðri í vesturhluta Bandaríkjanna. Aðstæður eru sagðar geta orðið lífshættulegar, einkum í mið- og austurríkjunum, þar sem vindkælingin getur farið niður í fjörutíu stiga frost og jafnvel sextíu á einstaka stöðum. Við slíkar aðstæður kelur fólk á innan við fimm mínútum. Veðrið gæti raskað ferðum milljóna manna. Ásgeir Tómasson sagði frá. Rætt við Veronicu Wyman flugfarþega, og eiganda byggingarvöruverslunar í Portland í Oregon. Á hverjum sólarhring leita tugir fólks skjóls í neyðarskýlum í Reykjavík, ekki síst nú þegar veturinn er brostinn á af fullum þunga. Í síðustu úttekt Reykjavíkurborgar á fjölda heimilislausra, sem gerð var í október í fyrra, voru 87 konur heimilislausar og 214 karlmenn. Í sumar jókst aðsókn í gistiskýlin til muna svo ætla má að þessar tölur séu hærri núna. Bjarni Rúnarsson talaði við Heiðu Björg Hilmisdóttur, borgarfulltrúa (S) sem situr í velferðarráði.

Spegillinn 22. desember 2022. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon. Stjórn útsendingar fréttahluta: Margrét Júlía Ingimarsdóttir. Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra segir mikilvægt að sátt hafi náðst við Erlu Bolladóttur og greiða henni bætur vegna gæsluvarðhalds í Guðmundar- og Geirfinnsmálum. Erla segist loksins vera laus úr málinu. Andri Yrkill Valsson tók saman. Jóhannes Gissurarson, oddviti Skaftárhrepps hefur áhyggjur af að gengið sé of langt í tillögu umhverfisstofnunar um friðlýsingu vatnasviðs Skaftár vegna Búlandsvirkjunnar. Ásta Hlín Magnúsdóttir talaði við hann og Heiðu Guðnýju Ásgeirsdóttur landeiganda í Skaftárhreppi. Fimm konur voru handteknar í Kabúl í Afganistan í dag fyrir að taka þátt í mótmælum vegna banns talibana við að konur fái að læra í háskólum landsins. Róbert Jóhannsson sagði frá. RÚV og Matvælastofnun voru sýknuð af skaðabótakröfu Brúneggja í dag. Eigendum Brúneggja var gert að greiða háan málskostnað beggja aðila, sem fá fordæmi eru fyrir. Oddur Þórðarson sagði frá. Hamborgarhryggurinn er langvinsælastur á matborðum landsmanna á aðfangadagskvöld. Lambakjöt, annað en hangikjöt, kalkúnn, rjúpur og nautakjöt koma þar á eftir. Jólaverslunin gengur vel og ösin afar mikil en faraldurinn setti svip sinn á síðustu jól. Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir tók saman og talaði við Alexander Þórsson verslunarstjóri Bónuss á Smáratorgi. ------------ Samninganefndir Eflingar og Samtaka atvinnulífsins hittast á fundi milli jóla og nýárs. SA hafnaði nýrri kröfugerð Eflingar í morgun og ítrekar að SGS samningurinn sé viðmiðið en það getur Efling ekki fallist á. Það er brostið á með óveðri í vesturhluta Bandaríkjanna. Aðstæður eru sagðar geta orðið lífshættulegar, einkum í mið- og austurríkjunum, þar sem vindkælingin getur farið niður í fjörutíu stiga frost og jafnvel sextíu á einstaka stöðum. Við slíkar aðstæður kelur fólk á innan við fimm mínútum. Veðrið gæti raskað ferðum milljóna manna. Ásgeir Tómasson sagði frá. Rætt við Veronicu Wyman flugfarþega, og eiganda byggingarvöruverslunar í Portland í Oregon. Á hverjum sólarhring leita tugir fólks skjóls í neyðarskýlum í Reykjavík, ekki síst nú þegar veturinn er brostinn á af fullum þunga. Í síðustu úttekt Reykjavíkurborgar á fjölda heimilislausra, sem gerð var í október í fyrra, voru 87 konur heimilislausar og 214 karlmenn. Í sumar jókst aðsókn í gistiskýlin til muna svo ætla má að þessar tölur séu hærri núna. Bjarni Rúnarsson talaði við Heiðu Björg Hilmisdóttur, borgarfulltrúa (S) sem situr í velferðarráði.

Þriðjudagurinn 6. desember Átök, okur, niðurskurður og hörmungar Við ræðum við Sólveigu Önnu Jónsdóttur formann Eflingar um stöðuna í kjaraviðræðum. Er ekki eftir meiru að slægjast en Starfsgreinasambandið fékk um helgina? Brynja Hrönn Bjarnadóttir leigjandi hjá Ölmu segir okkur frá svívirðilegri hækkun á leigu. Í niðurskurðartillögum meirihlutans í borginni er gert ráð fyrir að unglingasmiðjunum Stíg og Tröð verði loka. Belinda Karlsdóttir forstöðukona kemur að Rauða borðinu. Jón Kristinn Einarsson hefur skrifað bók um Jón Steingrímsson og Skaftárelda. Hann fer með okkur inn í veröld áfalla, fátæktar og harðinda. Við förum líka yfir fréttir dagsins.

Kinky november er i gang og ordet skaft har visst flere betydninger. Christina har blitt et ja-menneske og med det fått nye bekjentskaper og Gine er i gang med å planlegge ukens hot-party i Stockholm.

Styddu frjálsa fjölmiðlun inná www.patreon.com/skodanabraedur Jón Kristinn Einarsson, sagnfræðingur bræðralagsins, var að gefa út bók um Jón Steinsgrímsson og Skaftárelda (móðuharðindin (móðurharðindin?)). Hér er bókin rædd og svo farið djúpt í undraveröld fræðanna. Samband Íslands og Danmerkur, lágpunktur íslensku þjóðarinnar, nýlenduveldi Danmerkur og sögufölsun eru meðal annars til umræðu. Njótið, kæra bræðralag. Þessi er fyrir ykkur öll.

Við höfum kynnt okkur ýmis konar göngur, náttúruhlaup og frekrari útivist undanfarið, fyrir fullorðna. En í dag byrjuðum við daginn á því að forvitnast aðeins um fjallgöngur sem börn geta tekið þátt í. Valgerður Húnbogadóttir leiðsögumaður leit við í morgunkaffi og sagði okkur frá Fjallagarpaverkefni fjölskyldunnar. Í gær samþykkti sveitarstjórn Skaftárhrepps umsókn um framkvæmdaleyfi vegna Hnútuvirkjunar í Hverfisfljóti en framkvæmdin er afar umdeild á meðal náttúruverndarfólks í héraðinu. Formaður Eldvatna, samtaka um náttúruvernd í Skaftárhreppi, Ingibjörg Eiríksdóttir, kom til okkar til að ræða afstöðu samtakanna gagnvart virkjuninni en Eldvötn hafa sagt framkvæmdina náttúruníð. Það styttist verulega í sveitastjórnarkosningarnar 14. maí. Í gær ræddum við við sýslumanninn á höfuðborgarsvæðinu, Sigríði Kristinsdóttur, um gang utankjörfundaatkvæðagreiðslu sem hófst um miðjan þennan mánuð. Í dag heyrðum við hins vegar brot úr nýjasta þætti kosningahlaðvarps RÚV þar sem meðal annars var rætt við Helgu Björk Laxdal, skrifstofustjóra á skrifstofu borgarstjórnar. Þegar Hólmfríður Dagný Friðjónsdóttir, fréttamaður, ræddi við hana var starfsfólk ráðhússins í óða önn að undirbúa kosningarnar. Verð á hrávöru hefur hækkað hratt undanfarið, fyrst vegna afleiðinga Covid faraldursins en svo hefur stríðið í Úkraínu einnig gríðarleg áhrif á verð ýmissa vara á borð við hveiti, olíu og sólblómalesitín. Þá virðist hreinlega erfiðara fyrir íslenska birgja að útvega vörur á borð við kjúklinga- og nautakjöt vegna skorts, sem aftur hefur áhrif á verð. Svandís Svavarsdóttir matvælaráðherra var gestur okkar og ræddi þessi mál. Matthildur, samtök um skaðaminnkun og mannréttindi jaðarsetts fólks voru formlega stofnuð í gær af þremur konum sem búa yfir víðtækri reynslu og þekkingu af skaðaminnkun og mannréttindum jaðarsetts fólks á Íslandi. Tilgangur samtakanna er að auka þekkingu og vinna að framgangi skaðaminnkandi inngripa og úrræða á Íslandi, þar sem fagleg þjónusta og gagnreynd þekking er höfð að leiðarljósi. Þær Svala Jóhannesdóttir og Sigrún Jóhannsdóttir tvær af þremur stofnaðilum Matthildar komu og sögðu okkur meira af þessu. Nú stendur sauðburður sem hæst um land allt. Þrátt fyrir að sauðburðurinn sé krefjandi segja nánast allir sauðfjárbændur þetta vera uppáhaldstíma ársins. Við hringdum í Trausta Hjálmarsson í Austurhlíð, formann deildar sauðfjárbænda í Bændasamtökum Íslands, og trufluðum hann aðeins á sauðburðarvaktinni og fengum að vita hvernig gengur. Tónlist: KK - Hafðu engar áhyggjur. Bjartmar og Bergrisarnir - Konan á

Við höfum kynnt okkur ýmis konar göngur, náttúruhlaup og frekrari útivist undanfarið, fyrir fullorðna. En í dag byrjuðum við daginn á því að forvitnast aðeins um fjallgöngur sem börn geta tekið þátt í. Valgerður Húnbogadóttir leiðsögumaður leit við í morgunkaffi og sagði okkur frá Fjallagarpaverkefni fjölskyldunnar. Í gær samþykkti sveitarstjórn Skaftárhrepps umsókn um framkvæmdaleyfi vegna Hnútuvirkjunar í Hverfisfljóti en framkvæmdin er afar umdeild á meðal náttúruverndarfólks í héraðinu. Formaður Eldvatna, samtaka um náttúruvernd í Skaftárhreppi, Ingibjörg Eiríksdóttir, kom til okkar til að ræða afstöðu samtakanna gagnvart virkjuninni en Eldvötn hafa sagt framkvæmdina náttúruníð. Það styttist verulega í sveitastjórnarkosningarnar 14. maí. Í gær ræddum við við sýslumanninn á höfuðborgarsvæðinu, Sigríði Kristinsdóttur, um gang utankjörfundaatkvæðagreiðslu sem hófst um miðjan þennan mánuð. Í dag heyrðum við hins vegar brot úr nýjasta þætti kosningahlaðvarps RÚV þar sem meðal annars var rætt við Helgu Björk Laxdal, skrifstofustjóra á skrifstofu borgarstjórnar. Þegar Hólmfríður Dagný Friðjónsdóttir, fréttamaður, ræddi við hana var starfsfólk ráðhússins í óða önn að undirbúa kosningarnar. Verð á hrávöru hefur hækkað hratt undanfarið, fyrst vegna afleiðinga Covid faraldursins en svo hefur stríðið í Úkraínu einnig gríðarleg áhrif á verð ýmissa vara á borð við hveiti, olíu og sólblómalesitín. Þá virðist hreinlega erfiðara fyrir íslenska birgja að útvega vörur á borð við kjúklinga- og nautakjöt vegna skorts, sem aftur hefur áhrif á verð. Svandís Svavarsdóttir matvælaráðherra var gestur okkar og ræddi þessi mál. Matthildur, samtök um skaðaminnkun og mannréttindi jaðarsetts fólks voru formlega stofnuð í gær af þremur konum sem búa yfir víðtækri reynslu og þekkingu af skaðaminnkun og mannréttindum jaðarsetts fólks á Íslandi. Tilgangur samtakanna er að auka þekkingu og vinna að framgangi skaðaminnkandi inngripa og úrræða á Íslandi, þar sem fagleg þjónusta og gagnreynd þekking er höfð að leiðarljósi. Þær Svala Jóhannesdóttir og Sigrún Jóhannsdóttir tvær af þremur stofnaðilum Matthildar komu og sögðu okkur meira af þessu. Nú stendur sauðburður sem hæst um land allt. Þrátt fyrir að sauðburðurinn sé krefjandi segja nánast allir sauðfjárbændur þetta vera uppáhaldstíma ársins. Við hringdum í Trausta Hjálmarsson í Austurhlíð, formann deildar sauðfjárbænda í Bændasamtökum Íslands, og trufluðum hann aðeins á sauðburðarvaktinni og fengum að vita hvernig gengur. Tónlist: KK - Hafðu engar áhyggjur. Bjartmar og Bergrisarnir - Konan á

Við höfum kynnt okkur ýmis konar göngur, náttúruhlaup og frekrari útivist undanfarið, fyrir fullorðna. En í dag byrjuðum við daginn á því að forvitnast aðeins um fjallgöngur sem börn geta tekið þátt í. Valgerður Húnbogadóttir leiðsögumaður leit við í morgunkaffi og sagði okkur frá Fjallagarpaverkefni fjölskyldunnar. Í gær samþykkti sveitarstjórn Skaftárhrepps umsókn um framkvæmdaleyfi vegna Hnútuvirkjunar í Hverfisfljóti en framkvæmdin er afar umdeild á meðal náttúruverndarfólks í héraðinu. Formaður Eldvatna, samtaka um náttúruvernd í Skaftárhreppi, Ingibjörg Eiríksdóttir, kom til okkar til að ræða afstöðu samtakanna gagnvart virkjuninni en Eldvötn hafa sagt framkvæmdina náttúruníð. Það styttist verulega í sveitastjórnarkosningarnar 14. maí. Í gær ræddum við við sýslumanninn á höfuðborgarsvæðinu, Sigríði Kristinsdóttur, um gang utankjörfundaatkvæðagreiðslu sem hófst um miðjan þennan mánuð. Í dag heyrðum við hins vegar brot úr nýjasta þætti kosningahlaðvarps RÚV þar sem meðal annars var rætt við Helgu Björk Laxdal, skrifstofustjóra á skrifstofu borgarstjórnar. Þegar Hólmfríður Dagný Friðjónsdóttir, fréttamaður, ræddi við hana var starfsfólk ráðhússins í óða önn að undirbúa kosningarnar. Verð á hrávöru hefur hækkað hratt undanfarið, fyrst vegna afleiðinga Covid faraldursins en svo hefur stríðið í Úkraínu einnig gríðarleg áhrif á verð ýmissa vara á borð við hveiti, olíu og sólblómalesitín. Þá virðist hreinlega erfiðara fyrir íslenska birgja að útvega vörur á borð við kjúklinga- og nautakjöt vegna skorts, sem aftur hefur áhrif á verð. Svandís Svavarsdóttir matvælaráðherra var gestur okkar og ræddi þessi mál. Matthildur, samtök um skaðaminnkun og mannréttindi jaðarsetts fólks voru formlega stofnuð í gær af þremur konum sem búa yfir víðtækri reynslu og þekkingu af skaðaminnkun og mannréttindum jaðarsetts fólks á Íslandi. Tilgangur samtakanna er að auka þekkingu og vinna að framgangi skaðaminnkandi inngripa og úrræða á Íslandi, þar sem fagleg þjónusta og gagnreynd þekking er höfð að leiðarljósi. Þær Svala Jóhannesdóttir og Sigrún Jóhannsdóttir tvær af þremur stofnaðilum Matthildar komu og sögðu okkur meira af þessu. Nú stendur sauðburður sem hæst um land allt. Þrátt fyrir að sauðburðurinn sé krefjandi segja nánast allir sauðfjárbændur þetta vera uppáhaldstíma ársins. Við hringdum í Trausta Hjálmarsson í Austurhlíð, formann deildar sauðfjárbænda í Bændasamtökum Íslands, og trufluðum hann aðeins á sauðburðarvaktinni og fengum að vita hvernig gengur. Tónlist: KK - Hafðu engar áhyggjur. Bjartmar og Bergrisarnir - Konan á

Sveitarstjórn Skaftárhrepps gagnrýnir harðlega að Arion banki ætli að loka eina bankaútibúinu á Kirkjubæjarklaustri. Við heyrðum í sveitarstjóranum, Söndru Brá Jóhannsdóttur, um áhrif lokunarinnar á íbúa og atvinnulíf. Land rís enn á Reykjanesskaga og þá virðist ekkert lát vera á landrisi í Öskju og við Grímsvötn. Við heyrðum í Benedikt Gunnari Ófeigssyni, sérfræðingi Veðurstofunnar í jarðskorpuhreyfingum, um skýringar þessa landriss og hvort við megum eiga von á gosi nú á fyrstu mánuðum nýs árs. Morgunblaðið greindi frá því í gær að bæjarstjórn Hveragerðisbæjar hefði sent frá sér áskorun til Vegagerðarinnar á föstudag, í kjölfar þess að vegurinn um Hellisheiði var lokaður í á þriðja sólarhring í síðustu viku. Við ræddum við Bergþóru Þorkelsdóttur, forstjóra Vegagerðarinnar, um þá verkferla sem gilda um þjónustu á vegum og álagið sem fylgir þessari miklu ófærð sem verið hefur á landinu undanfarna daga. Fjórir blaðamenn hafa nú stöðu sakbornings í rannsókn lögreglunnar á Norðurlandi eystra vegna umfjöllunar þeirra sem afhjúpaði störf svokallaðrar skæruliðasveitar Samherja. Þórður Snær Juliusson ritstjóri Kjarnans og Aðalsteinn Kjartansson blaðamaður á Stundinni eru tveir af þeim fjórum blaðamönnum sem boðaðir hafa verið í skýrslutöku vegna málsins en þeir mættu til okkar. Það fengu eflaust mörg falleg blóm frá ástinni sinni í gær og konudagurinn er jafnframt næsta sunnudag svo vertíð blómasala er sannarlega um þessar mundir. Ólafur Stephensen framkvæmdastjóri Félags atvinnurekenda er jafnan að velta tollamálum fyrir sér og kom til okkar til að ræða tollana á þessum táknrænu gjöfum ástarinnar. Og Guðmundur Jóhannesson, Gummi tækni, var á sínum stað í lok þáttar. Gaman að því. Tónlist: Laufey Lín - Like the Movies Dusty Springfield - Son of a Preacher Man Kacey Musgraves - Justified Alicia Keys - Superwoman Big Thief - No Reason Berndsen og Bubbi - Úlfur Úlfur Árný Margrét - Akureyri Patti Smith - Because the night

Sveitarstjórn Skaftárhrepps gagnrýnir harðlega að Arion banki ætli að loka eina bankaútibúinu á Kirkjubæjarklaustri. Við heyrðum í sveitarstjóranum, Söndru Brá Jóhannsdóttur, um áhrif lokunarinnar á íbúa og atvinnulíf. Land rís enn á Reykjanesskaga og þá virðist ekkert lát vera á landrisi í Öskju og við Grímsvötn. Við heyrðum í Benedikt Gunnari Ófeigssyni, sérfræðingi Veðurstofunnar í jarðskorpuhreyfingum, um skýringar þessa landriss og hvort við megum eiga von á gosi nú á fyrstu mánuðum nýs árs. Morgunblaðið greindi frá því í gær að bæjarstjórn Hveragerðisbæjar hefði sent frá sér áskorun til Vegagerðarinnar á föstudag, í kjölfar þess að vegurinn um Hellisheiði var lokaður í á þriðja sólarhring í síðustu viku. Við ræddum við Bergþóru Þorkelsdóttur, forstjóra Vegagerðarinnar, um þá verkferla sem gilda um þjónustu á vegum og álagið sem fylgir þessari miklu ófærð sem verið hefur á landinu undanfarna daga. Fjórir blaðamenn hafa nú stöðu sakbornings í rannsókn lögreglunnar á Norðurlandi eystra vegna umfjöllunar þeirra sem afhjúpaði störf svokallaðrar skæruliðasveitar Samherja. Þórður Snær Juliusson ritstjóri Kjarnans og Aðalsteinn Kjartansson blaðamaður á Stundinni eru tveir af þeim fjórum blaðamönnum sem boðaðir hafa verið í skýrslutöku vegna málsins en þeir mættu til okkar. Það fengu eflaust mörg falleg blóm frá ástinni sinni í gær og konudagurinn er jafnframt næsta sunnudag svo vertíð blómasala er sannarlega um þessar mundir. Ólafur Stephensen framkvæmdastjóri Félags atvinnurekenda er jafnan að velta tollamálum fyrir sér og kom til okkar til að ræða tollana á þessum táknrænu gjöfum ástarinnar. Og Guðmundur Jóhannesson, Gummi tækni, var á sínum stað í lok þáttar. Gaman að því. Tónlist: Laufey Lín - Like the Movies Dusty Springfield - Son of a Preacher Man Kacey Musgraves - Justified Alicia Keys - Superwoman Big Thief - No Reason Berndsen og Bubbi - Úlfur Úlfur Árný Margrét - Akureyri Patti Smith - Because the night

Sveitarstjórn Skaftárhrepps gagnrýnir harðlega að Arion banki ætli að loka eina bankaútibúinu á Kirkjubæjarklaustri. Við heyrðum í sveitarstjóranum, Söndru Brá Jóhannsdóttur, um áhrif lokunarinnar á íbúa og atvinnulíf. Land rís enn á Reykjanesskaga og þá virðist ekkert lát vera á landrisi í Öskju og við Grímsvötn. Við heyrðum í Benedikt Gunnari Ófeigssyni, sérfræðingi Veðurstofunnar í jarðskorpuhreyfingum, um skýringar þessa landriss og hvort við megum eiga von á gosi nú á fyrstu mánuðum nýs árs. Morgunblaðið greindi frá því í gær að bæjarstjórn Hveragerðisbæjar hefði sent frá sér áskorun til Vegagerðarinnar á föstudag, í kjölfar þess að vegurinn um Hellisheiði var lokaður í á þriðja sólarhring í síðustu viku. Við ræddum við Bergþóru Þorkelsdóttur, forstjóra Vegagerðarinnar, um þá verkferla sem gilda um þjónustu á vegum og álagið sem fylgir þessari miklu ófærð sem verið hefur á landinu undanfarna daga. Fjórir blaðamenn hafa nú stöðu sakbornings í rannsókn lögreglunnar á Norðurlandi eystra vegna umfjöllunar þeirra sem afhjúpaði störf svokallaðrar skæruliðasveitar Samherja. Þórður Snær Juliusson ritstjóri Kjarnans og Aðalsteinn Kjartansson blaðamaður á Stundinni eru tveir af þeim fjórum blaðamönnum sem boðaðir hafa verið í skýrslutöku vegna málsins en þeir mættu til okkar. Það fengu eflaust mörg falleg blóm frá ástinni sinni í gær og konudagurinn er jafnframt næsta sunnudag svo vertíð blómasala er sannarlega um þessar mundir. Ólafur Stephensen framkvæmdastjóri Félags atvinnurekenda er jafnan að velta tollamálum fyrir sér og kom til okkar til að ræða tollana á þessum táknrænu gjöfum ástarinnar. Og Guðmundur Jóhannesson, Gummi tækni, var á sínum stað í lok þáttar. Gaman að því. Tónlist: Laufey Lín - Like the Movies Dusty Springfield - Son of a Preacher Man Kacey Musgraves - Justified Alicia Keys - Superwoman Big Thief - No Reason Berndsen og Bubbi - Úlfur Úlfur Árný Margrét - Akureyri Patti Smith - Because the night

Illugi Jökulsson les frásöguþætti Brynjúlfs frá Minna Núpi, meðal annars um hreppstjóra í Rangárvallasýslu sem reyndu að reka burt nauðstadda flóttamenn eftir Skaftárelda.

Illugi Jökulsson les frásöguþætti Brynjúlfs frá Minna Núpi, meðal annars um hreppstjóra í Rangárvallasýslu sem reyndu að reka burt nauðstadda flóttamenn eftir Skaftárelda.

Illugi Jökulsson les frásöguþætti Brynjúlfs frá Minna Núpi, meðal annars um hreppstjóra í Rangárvallasýslu sem reyndu að reka burt nauðstadda flóttamenn eftir Skaftárelda.

Greidd verða atkvæði um sameiningu fimm sveitarfélaga á Suðurlandi á laugardag samhliða kosningum til Alþingis. Anton Kári Halldórsson, oddviti Rangársþings eystra og formaður samstarfsnefndar um Sveitarfélagið Suðurland, kom á Morgunvaktina og fór yfir hvað þessi fimm sveitarfélög; Ásahreppur, Rangárþing ytra, Rangárþing eystra, Mýrdalshreppur og Skaftárhreppur, eiga sameiginlegt. Samanlagt eru þau 15.659 ferkílómetrar að stærð eða um 16% af heildarstærð landsins. Ef sameiningin verður að veruleika verður til stafrænt ráðhús í Sveitarfélaginu Suðurlandi. Hildur Lilliendahl Viggósdóttir hefur annast undirbúning Alþingiskosninganna í Reykjavík en hún er verkefnastjóri kosninga á skrifstofu borgarstjórnar. Yfir 90 þúsund manns, eða rúmur þriðjungur allra, eru á kjörskrá í Reykjavík og mikill undirbúningur sem liggur að baki framkvæmd kosninga. Í Reykjavík eru fimm nýir kjörstaðir: Frostaskjól, Höfðatorg, Álftamýrarskóli, Foldaskóli og Rimaskóli. Eitt af markmiðum borgarstjórnar Reykjavíkur er að langflestir kjósendur getir gengið á kjörstað, greitt atkvæði og gengið heim á 30 mínútum. Hildur Lilliendahl Viggósdóttir fór yfir ýmis atriði tengd kosningunum á laugardag. Nýverið kom út bókin Hlutabréf á heimsmarkaði - eignastýring í 300 ár og komu höfundar bókarinnar, Sigurður B. Stefánsson og Svandís R. Ríkarðsdóttir á Morgunvaktina en þau hafa mikla og langa reynslu af fjármálamörkuðum. Í bókinni er meðal annars horft til sögunnar og um leið dreifingu áhættu þegar fjárfest er á verðbréfamörkuðum. Tónlist: In a sentimental mood með John Coltrane og Duke Ellington, Grand Central með Cannonball Adderley og Everybody?s Talkin í flutningi Harry Nilssons. Umsjón: Björn Þór Sigbjörnsson og Guðrún Hálfdánardóttir.

Greidd verða atkvæði um sameiningu fimm sveitarfélaga á Suðurlandi á laugardag samhliða kosningum til Alþingis. Anton Kári Halldórsson, oddviti Rangársþings eystra og formaður samstarfsnefndar um Sveitarfélagið Suðurland, kom á Morgunvaktina og fór yfir hvað þessi fimm sveitarfélög; Ásahreppur, Rangárþing ytra, Rangárþing eystra, Mýrdalshreppur og Skaftárhreppur, eiga sameiginlegt. Samanlagt eru þau 15.659 ferkílómetrar að stærð eða um 16% af heildarstærð landsins. Ef sameiningin verður að veruleika verður til stafrænt ráðhús í Sveitarfélaginu Suðurlandi. Hildur Lilliendahl Viggósdóttir hefur annast undirbúning Alþingiskosninganna í Reykjavík en hún er verkefnastjóri kosninga á skrifstofu borgarstjórnar. Yfir 90 þúsund manns, eða rúmur þriðjungur allra, eru á kjörskrá í Reykjavík og mikill undirbúningur sem liggur að baki framkvæmd kosninga. Í Reykjavík eru fimm nýir kjörstaðir: Frostaskjól, Höfðatorg, Álftamýrarskóli, Foldaskóli og Rimaskóli. Eitt af markmiðum borgarstjórnar Reykjavíkur er að langflestir kjósendur getir gengið á kjörstað, greitt atkvæði og gengið heim á 30 mínútum. Hildur Lilliendahl Viggósdóttir fór yfir ýmis atriði tengd kosningunum á laugardag. Nýverið kom út bókin Hlutabréf á heimsmarkaði - eignastýring í 300 ár og komu höfundar bókarinnar, Sigurður B. Stefánsson og Svandís R. Ríkarðsdóttir á Morgunvaktina en þau hafa mikla og langa reynslu af fjármálamörkuðum. Í bókinni er meðal annars horft til sögunnar og um leið dreifingu áhættu þegar fjárfest er á verðbréfamörkuðum. Tónlist: In a sentimental mood með John Coltrane og Duke Ellington, Grand Central með Cannonball Adderley og Everybody?s Talkin í flutningi Harry Nilssons. Umsjón: Björn Þór Sigbjörnsson og Guðrún Hálfdánardóttir.

Margt hefur breyst í starfsemi bókasafna undanfarna áratugi og nú er þar margt fleira í boði en bara að taka bækur að láni. Hulda gerði sér ferð í Borgarbókasafnið í Grófarhúsi og fékk að kynnast starfseminni þar sem allt iðar af lífi og unglingar flykkjast á bókasöfnin, jafnvel á tímum snjallvæðingarinnar. Við heyrðum viðtal Huldu við Hólmfríði Ólöfu Ólafsdóttur verkefnisstjóra. Þrátt fyrir að Reykjavíkurmaraþonið hafi ekki farið fram með hefðbundnum hætti hefur verið hægt að styðja við þau fjölmörgu góðu málefni sem hlauparar höfðu valið sér og ýmsir hlaupið sitt hlaup þó ekki sé undir formlegum formerkjum maraþonsins. Um næstu helgi ætlar vestfirskur hópur að hlaupa til stuðnings Ljónshjarta sem eru samtök til stuðnings yngra fólki sem misst hefur maka og börnum þeirra. Margrét Brynjólfsdóttir á Patreksfirði þekkir samtökin af eigin raun og hún ætlar að hlaupa ásamt fleirum um helgina. Við slógum á þráðinn vestur og heyrðum í henni. Reglulega berast fréttir af myglu og rakaskemmdum í skólahúsnæði og fleiri stofnunum. Málefni Fossvogsskóla hafa væntanlega ekki farið framhjá neinum og enn sér ekki fyrir endann þar á. Af þessu tilefni hefur Reykjavíkurborg nú ákveðið að ráðast í undirbúning nýrra verkferla um hvernig eigi að bregðast við þegar slík mál koma upp. Með þessu er verið að skerpa á því sem betur má fara varðandi skipulag, verkstjórn, undirbúning og upplýsingagjöf um framkvæmdir sem tengjast myglu og rakaskemmdu húsnæði í eigu borgarinnar. Dóra Björt Guðjónsdóttir, borgarfulltrúi, kom til okkar og sagði okkur nánar af þessu. Kosið verður um sameiningu fimm sveitarfélaga á Suðurlandi samhliða Alþingiskosningum síðar í mánuðinum. Sveitarfélögin eru Skaftárhreppur, Mýrdalshreppur, Rangárþing eystra, Rangárþing ytra og Ásahreppur og ef af sameiningu yrði myndi sameinað sveitarfélag verða það víðfeðmasta á landinu. Róbert Ragnarsson ráðgjafi hjá RR ráðgjöf hefur unnið að undirbúningi þessa verkefnis, m.a. íbúafundum, og hann kom við hjá okkur og fór aðeins yfir málið. Við fórum svo suður á bóginn og heyrðum í Jóhanni Hlíðar Harðarsyni sem færði okkur fjölbreyttar og forvitnilegar fréttir utan úr heimi. Tónlist: Mannakorn - Óralangt í burt. Wings - Another day. The Cardigans - Youre the storm. Lay Low - Please dont hate me. Vök - No coffee at the funeral. Tómas Welding - Here they come. Baccara - Yes sir I can boogie. Sigrid - Mirror. Dua Lipa - Love again.

Margt hefur breyst í starfsemi bókasafna undanfarna áratugi og nú er þar margt fleira í boði en bara að taka bækur að láni. Hulda gerði sér ferð í Borgarbókasafnið í Grófarhúsi og fékk að kynnast starfseminni þar sem allt iðar af lífi og unglingar flykkjast á bókasöfnin, jafnvel á tímum snjallvæðingarinnar. Við heyrðum viðtal Huldu við Hólmfríði Ólöfu Ólafsdóttur verkefnisstjóra. Þrátt fyrir að Reykjavíkurmaraþonið hafi ekki farið fram með hefðbundnum hætti hefur verið hægt að styðja við þau fjölmörgu góðu málefni sem hlauparar höfðu valið sér og ýmsir hlaupið sitt hlaup þó ekki sé undir formlegum formerkjum maraþonsins. Um næstu helgi ætlar vestfirskur hópur að hlaupa til stuðnings Ljónshjarta sem eru samtök til stuðnings yngra fólki sem misst hefur maka og börnum þeirra. Margrét Brynjólfsdóttir á Patreksfirði þekkir samtökin af eigin raun og hún ætlar að hlaupa ásamt fleirum um helgina. Við slógum á þráðinn vestur og heyrðum í henni. Reglulega berast fréttir af myglu og rakaskemmdum í skólahúsnæði og fleiri stofnunum. Málefni Fossvogsskóla hafa væntanlega ekki farið framhjá neinum og enn sér ekki fyrir endann þar á. Af þessu tilefni hefur Reykjavíkurborg nú ákveðið að ráðast í undirbúning nýrra verkferla um hvernig eigi að bregðast við þegar slík mál koma upp. Með þessu er verið að skerpa á því sem betur má fara varðandi skipulag, verkstjórn, undirbúning og upplýsingagjöf um framkvæmdir sem tengjast myglu og rakaskemmdu húsnæði í eigu borgarinnar. Dóra Björt Guðjónsdóttir, borgarfulltrúi, kom til okkar og sagði okkur nánar af þessu. Kosið verður um sameiningu fimm sveitarfélaga á Suðurlandi samhliða Alþingiskosningum síðar í mánuðinum. Sveitarfélögin eru Skaftárhreppur, Mýrdalshreppur, Rangárþing eystra, Rangárþing ytra og Ásahreppur og ef af sameiningu yrði myndi sameinað sveitarfélag verða það víðfeðmasta á landinu. Róbert Ragnarsson ráðgjafi hjá RR ráðgjöf hefur unnið að undirbúningi þessa verkefnis, m.a. íbúafundum, og hann kom við hjá okkur og fór aðeins yfir málið. Við fórum svo suður á bóginn og heyrðum í Jóhanni Hlíðar Harðarsyni sem færði okkur fjölbreyttar og forvitnilegar fréttir utan úr heimi. Tónlist: Mannakorn - Óralangt í burt. Wings - Another day. The Cardigans - Youre the storm. Lay Low - Please dont hate me. Vök - No coffee at the funeral. Tómas Welding - Here they come. Baccara - Yes sir I can boogie. Sigrid - Mirror. Dua Lipa - Love again.

Spegillinn 8. Sept. 2021 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður mark Eldred Hættustigi vegna Covid-19 á Landspítala var aflétt í dag. Forstjóri spítalans segir að spítalinn geti vel brugðist við þó eitthvað verði um sýkingar í samfélaginu áfram. Skaftárhlaup er í rénun og virðist hafa náð hámarki. Þó gæti enn flætt yfir þjóðveginn í Eldhrauni. Sæðisfrumur hjá karlmönnum verða nær alveg horfnar eftir rúm tuttugu ár ef fram heldur sem horfir. Þetta er vegna skaðlegra efna sem leynast víða í neysluvörum. Sérfræðingur hjá Umhverfisstofnun segir að hægt sé að snúa þróuninni við með því að velja umhverfisvottaðar vörur. Fjórar sýrlenskar fjölskyldur komu til landsins síðdegis í dag, fólkið er hluti af stærri hóp sýrlenskra kvótaflóttamanna sem áttu að koma til landsins í fyrra. Fólkið kom í gegnum Amsterdam frá Líbanon og lenti á Keflavíkurflugvelli síðdegis. Tveir nefndarmenn peningastefnunefndar Seðlabanka Íslands, Gunnar Jakobsson og Gylfi Zoëga, vildu hækka stýrivexti um 0,5 prósent í stað 0,25 eins og gert var á síðasta fundi nefndarinnar. 15 félagasamtök, þar á meðal Amnesty International og Reporters Without Borders, lýsa vanþóknun sinni á réttarhöldum yfir Julian Hessenthaler sem hófust í Austurríki í dag. Upplýsingar frá honum leiddu til þess að austurríska ríkisstjórnin sprakk haustið 2019. Innflytjendamál eru jaðarmál í íslenskum stjórnmálum segir sérfræðingur í málaflokknum. Lítið beri á þeim fyrir kosningar Og Ísland mætir Þýskalandi í undankeppni HM karla í fótbolta á Laugadalsvelli í kvöld. Lengri umfjöllun: Nýtt námsefni, Landneminn, samfélagsfræðsla fyrir fullorðna flóttamenn og/eða innflytjendur hér á landi verður tekið í gagnið á næstunni. Vinnumálastofnun hefur haft umsjón með íslenskukennslu og ráðgjöf í atvinnumálum fyrir innflytjendur, en fyrir tveimur árum fékk stofnunin það verkefni frá félagsmálaráðuneytinu að hafa umsjón með að vinna heildstætt samfélagsfræðsluefni fyrir sama hóp. Gerð námsefnis var boðin út og hefur Mímir símenntun unnið efnið. Víðtækt samráð var haft við fjölmarga eins og Rauða krossinn , Velferðarsvið Reykjavíkurborgar, Fjölmenningarsetur, ASÍ og fleiri. Miðað er við að kennsla efnisins taki 60 kennslustundir og er stefnt að því að nemendur fái kennsluna á sínu móðurmáli. Kennsluefnið er nú þegar aðgengilegt á sjö tungumálum. Hafliði Skúlason ráðgjafi flóttamanna hjá Vinnumálastofnun hefur haldið um þræðina í þessari vinnu síðastliðin tvö ár. Kristján Sigurjónsson ræðir við hann. Hvenær er í lagi að svíkja kosningaloforð? Þessi spurning heyrist ákaf

Spegillinn 8. Sept. 2021 Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður mark Eldred Hættustigi vegna Covid-19 á Landspítala var aflétt í dag. Forstjóri spítalans segir að spítalinn geti vel brugðist við þó eitthvað verði um sýkingar í samfélaginu áfram. Skaftárhlaup er í rénun og virðist hafa náð hámarki. Þó gæti enn flætt yfir þjóðveginn í Eldhrauni. Sæðisfrumur hjá karlmönnum verða nær alveg horfnar eftir rúm tuttugu ár ef fram heldur sem horfir. Þetta er vegna skaðlegra efna sem leynast víða í neysluvörum. Sérfræðingur hjá Umhverfisstofnun segir að hægt sé að snúa þróuninni við með því að velja umhverfisvottaðar vörur. Fjórar sýrlenskar fjölskyldur komu til landsins síðdegis í dag, fólkið er hluti af stærri hóp sýrlenskra kvótaflóttamanna sem áttu að koma til landsins í fyrra. Fólkið kom í gegnum Amsterdam frá Líbanon og lenti á Keflavíkurflugvelli síðdegis. Tveir nefndarmenn peningastefnunefndar Seðlabanka Íslands, Gunnar Jakobsson og Gylfi Zoëga, vildu hækka stýrivexti um 0,5 prósent í stað 0,25 eins og gert var á síðasta fundi nefndarinnar. 15 félagasamtök, þar á meðal Amnesty International og Reporters Without Borders, lýsa vanþóknun sinni á réttarhöldum yfir Julian Hessenthaler sem hófust í Austurríki í dag. Upplýsingar frá honum leiddu til þess að austurríska ríkisstjórnin sprakk haustið 2019. Innflytjendamál eru jaðarmál í íslenskum stjórnmálum segir sérfræðingur í málaflokknum. Lítið beri á þeim fyrir kosningar Og Ísland mætir Þýskalandi í undankeppni HM karla í fótbolta á Laugadalsvelli í kvöld. Lengri umfjöllun: Nýtt námsefni, Landneminn, samfélagsfræðsla fyrir fullorðna flóttamenn og/eða innflytjendur hér á landi verður tekið í gagnið á næstunni. Vinnumálastofnun hefur haft umsjón með íslenskukennslu og ráðgjöf í atvinnumálum fyrir innflytjendur, en fyrir tveimur árum fékk stofnunin það verkefni frá félagsmálaráðuneytinu að hafa umsjón með að vinna heildstætt samfélagsfræðsluefni fyrir sama hóp. Gerð námsefnis var boðin út og hefur Mímir símenntun unnið efnið. Víðtækt samráð var haft við fjölmarga eins og Rauða krossinn , Velferðarsvið Reykjavíkurborgar, Fjölmenningarsetur, ASÍ og fleiri. Miðað er við að kennsla efnisins taki 60 kennslustundir og er stefnt að því að nemendur fái kennsluna á sínu móðurmáli. Kennsluefnið er nú þegar aðgengilegt á sjö tungumálum. Hafliði Skúlason ráðgjafi flóttamanna hjá Vinnumálastofnun hefur haldið um þræðina í þessari vinnu síðastliðin tvö ár. Kristján Sigurjónsson ræðir við hann. Hvenær er í lagi að svíkja kosningaloforð? Þessi spurning heyrist ákaf

Ingibjörg Þórðardóttir félagsráðgjafi hjá Hugrekki: rætt um ofbeldi og börn, birtingarmyndir þess og hvernig hægt er að tala um það við börn. Þór Sigfússon, stofnandi Sjávarklasans: Sífellt er verið að nýta sjávarafurðir betur - rætt um hvort og þá hvernig hundrað prósent nýting á sjávarafurðum sé möguleg. Guðfinnur Þór Pálsson einn rekstraraðila Hólaskjóls: Skaftárhlaup hefur valdið því að íbúar og aðrir sem eru um í við Skaftá þurfa að gripa til ráðstafanna. Rætt við Guðfinn um stöðu mála og viðbrögð þar.

Ingibjörg Þórðardóttir félagsráðgjafi hjá Hugrekki: rætt um ofbeldi og börn, birtingarmyndir þess og hvernig hægt er að tala um það við börn. Þór Sigfússon, stofnandi Sjávarklasans: Sífellt er verið að nýta sjávarafurðir betur - rætt um hvort og þá hvernig hundrað prósent nýting á sjávarafurðum sé möguleg. Guðfinnur Þór Pálsson einn rekstraraðila Hólaskjóls: Skaftárhlaup hefur valdið því að íbúar og aðrir sem eru um í við Skaftá þurfa að gripa til ráðstafanna. Rætt við Guðfinn um stöðu mála og viðbrögð þar.

Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Jón Þór Helgason Útlit er fyrir að Skaftárhlaup nú verði jafnstórt eða stærra en hlaupið 2015, sem er með stærri Skaftárhlaupum. Rennsli við Sveinsstind er komið yfir 1000 rúmmetra á sekúndu og nær sennilega hámarki á morgun. Rennslið getur þá farið yfir 2000 rúmmetra á sekúndu. Sóttvarnalæknir segir að rúmlega þúsund smit hafi verið rekin til hópsmitsins á Bankastræti club í sumar. Hann vill fara varlega í afléttingar. Lagt er til að Akureyri verði skilgreind sem svæðisborg með skilgreinda ábyrgð og skyldur í nýrri skýrslu starfshóps sem samgönguráðherra skipaði. Mannréttindasamtök í Þýskalandi saka nokkur fyrirtæki þar í landi um að nýta sér ódýrt vinnuafl Uígúra. Talsmaður bandaríska utanríkisráðuneytisins greindi frá því í dag að fjórir bandarískir ríkisborgarar hefðu komist landleiðina frá Afganistan. Umfang mála sem rata á borð Persónuverndar hefur rúmlega fjórfaldast á tæpum tuttugu árum. Málin sem stofnunin á að fjalla um eru allt frá því að fjalla um hvort að glærir plastpokar tengist vinnslu persónuupplýsinga og að flóknum vísindarannsóknum og öryggi einstaklinga í því samhengi. Lengri umfjöllun: Þorsteinn Þorsteinsson jarðeðlisfræðingur á Veðurstofu Íslands segir frá stöðu í Skaftárhlaupi og flókinni landafræði Skaftár. Útlit er fyrri að hlaupið verði jafnst?fort eða stærra en hlaupið 2015 sem er með stærri hlaupum. Ríkisstjórn hægri flokkanna í Noregi þarf enn að bjarga 15 til 20 þingsætum til að halda velli. Allir fjórir stuðningsflokkar stjórnarinnar tapa fylgi og mestu munar að ungt fólk í stærstu bæjum hallast að róttækum flokkum lengst til vinstri. Kosningabaráttan er á lokaspretti en kosið verður 13. september. Gísli Kristjánsson í Ósló segir frá. Réttindi og skyldur starfsmanna og vinnuveitenda vegna fjarvinnu verða mikilvægur liður í næstu kjarasamningum að mati sérfræðings í kjara- og réttindamálum hjá Bandalagi háskólamanna. Vinnuveitandi ber ábyrgð á heilbrigði og öryggi starfsmanns í fjarvinnu og hefur rétt til að taka út starfsstöðina á heimili hans. Ragnhildur Thorlacius ræddi við Karen Ósk Pétursdóttur sérfræðing í kjara-og réttindamálum hjá BHM

Heimildamyndin Kortér yfir sjö verður frumsýnd í vikunni, en hún lýsir borgarlífinu í Reykjavík á 6. áratugnum með áherslu á árið 1955 og einu harðvítugasta verkfalli Íslandssögunnar. Myndir skartar eldra filmuefni úr ólíkum áttum, m.a. myndefni sem ekki hefur sést síðan á þessum tíma. Einar Þór Gunnlaugsson leikstjóri og annar handritshöfunda myndarinnar kom til okkar í spjall. Hlaup er hafið úr Eystri Skaftárkatli en hlaup úr þeim vestari hefur verið í gangi síðustu daga. Við hringdum í Magnús Tuma Guðmundsson, prófessor í jarðeðlisfræði. til að fá nánari fréttir. Við spurðum líka út í landris við Öskju og hléið eða endalokin, hver veit, á gosinu í Geldingadölum, en enginn virkni hefur verið síðan á fimmtudag. Við töluðum svo aðeins um dans, nánar tiltekið dansverkið Dagdrauma sem ætlað er börnum. Dagdraumar er annað verk tvíeykisins Ingu Marenar og Júlíönnu Láru en þær hafa starfað saman lengi. Við hringdum í Ingu Maren Rúnarsdóttur, sem er stödd í Danmörku, heyrðum aðeins af Dagdraumum og því verkefni sem hún er að vinna að í Danmörku og nýttum tækifærið til að spyrja hana út í mannlífið þar ytra, en Danir hafa nú aflétt öllum Covid takmörkunum. Það fór varla framhjá nokkrum manni að fyrir helgi snéri sænska ofur poppsveitin ABBA aftur með tvö ný lög og kynningu á væntanlegri tónleikasýningu. Herlegheitin voru kynnt með viðhöfn á viðburðum víða um heim, m.a. hér á Íslandi, eins og við heyrðum af hér í þættinum sl. föstudag, en Íslendingar komu víðar við í þessu verkefni og ein þeirra er Svana Gísladóttir sem búsett er í London og starfar þar. Við heyrðum í Svönu og fengum að vita hvað hún er að gera með ABBA og hvernig er að kom að slíku risaverkefni. Við spáðum svo aðeins í íþróttir helgarinnar, en þar var nóg um að vera eins og endranær. Edda Sif Pálsdóttir fór yfir það helsta með okkur. Tónlist: Snorri Helgason - Haustið 97. Hall and Oates - Say it isnt so. The La's - There she goes. Friðrik Dór - Hringd í mig. Queen - Love kills. ABBA - Dont shut me down. Ed Sheeran - Bad habits. Sprengjuhöllin - Glúmur. Silk Sonic - Skate. Cease Tone, Rakel og JóiPé - Ég var að spá. Duran Duran - Anniversary.

Umsjón: Kristján Sigurjónsson Tæknimaður: Jón Þór Helgason Útlit er fyrir að Skaftárhlaup nú verði jafnstórt eða stærra en hlaupið 2015, sem er með stærri Skaftárhlaupum. Rennsli við Sveinsstind er komið yfir 1000 rúmmetra á sekúndu og nær sennilega hámarki á morgun. Rennslið getur þá farið yfir 2000 rúmmetra á sekúndu. Sóttvarnalæknir segir að rúmlega þúsund smit hafi verið rekin til hópsmitsins á Bankastræti club í sumar. Hann vill fara varlega í afléttingar. Lagt er til að Akureyri verði skilgreind sem svæðisborg með skilgreinda ábyrgð og skyldur í nýrri skýrslu starfshóps sem samgönguráðherra skipaði. Mannréttindasamtök í Þýskalandi saka nokkur fyrirtæki þar í landi um að nýta sér ódýrt vinnuafl Uígúra. Talsmaður bandaríska utanríkisráðuneytisins greindi frá því í dag að fjórir bandarískir ríkisborgarar hefðu komist landleiðina frá Afganistan. Umfang mála sem rata á borð Persónuverndar hefur rúmlega fjórfaldast á tæpum tuttugu árum. Málin sem stofnunin á að fjalla um eru allt frá því að fjalla um hvort að glærir plastpokar tengist vinnslu persónuupplýsinga og að flóknum vísindarannsóknum og öryggi einstaklinga í því samhengi. Lengri umfjöllun: Þorsteinn Þorsteinsson jarðeðlisfræðingur á Veðurstofu Íslands segir frá stöðu í Skaftárhlaupi og flókinni landafræði Skaftár. Útlit er fyrri að hlaupið verði jafnst?fort eða stærra en hlaupið 2015 sem er með stærri hlaupum. Ríkisstjórn hægri flokkanna í Noregi þarf enn að bjarga 15 til 20 þingsætum til að halda velli. Allir fjórir stuðningsflokkar stjórnarinnar tapa fylgi og mestu munar að ungt fólk í stærstu bæjum hallast að róttækum flokkum lengst til vinstri. Kosningabaráttan er á lokaspretti en kosið verður 13. september. Gísli Kristjánsson í Ósló segir frá. Réttindi og skyldur starfsmanna og vinnuveitenda vegna fjarvinnu verða mikilvægur liður í næstu kjarasamningum að mati sérfræðings í kjara- og réttindamálum hjá Bandalagi háskólamanna. Vinnuveitandi ber ábyrgð á heilbrigði og öryggi starfsmanns í fjarvinnu og hefur rétt til að taka út starfsstöðina á heimili hans. Ragnhildur Thorlacius ræddi við Karen Ósk Pétursdóttur sérfræðing í kjara-og réttindamálum hjá BHM

Heimildamyndin Kortér yfir sjö verður frumsýnd í vikunni, en hún lýsir borgarlífinu í Reykjavík á 6. áratugnum með áherslu á árið 1955 og einu harðvítugasta verkfalli Íslandssögunnar. Myndir skartar eldra filmuefni úr ólíkum áttum, m.a. myndefni sem ekki hefur sést síðan á þessum tíma. Einar Þór Gunnlaugsson leikstjóri og annar handritshöfunda myndarinnar kom til okkar í spjall. Hlaup er hafið úr Eystri Skaftárkatli en hlaup úr þeim vestari hefur verið í gangi síðustu daga. Við hringdum í Magnús Tuma Guðmundsson, prófessor í jarðeðlisfræði. til að fá nánari fréttir. Við spurðum líka út í landris við Öskju og hléið eða endalokin, hver veit, á gosinu í Geldingadölum, en enginn virkni hefur verið síðan á fimmtudag. Við töluðum svo aðeins um dans, nánar tiltekið dansverkið Dagdrauma sem ætlað er börnum. Dagdraumar er annað verk tvíeykisins Ingu Marenar og Júlíönnu Láru en þær hafa starfað saman lengi. Við hringdum í Ingu Maren Rúnarsdóttur, sem er stödd í Danmörku, heyrðum aðeins af Dagdraumum og því verkefni sem hún er að vinna að í Danmörku og nýttum tækifærið til að spyrja hana út í mannlífið þar ytra, en Danir hafa nú aflétt öllum Covid takmörkunum. Það fór varla framhjá nokkrum manni að fyrir helgi snéri sænska ofur poppsveitin ABBA aftur með tvö ný lög og kynningu á væntanlegri tónleikasýningu. Herlegheitin voru kynnt með viðhöfn á viðburðum víða um heim, m.a. hér á Íslandi, eins og við heyrðum af hér í þættinum sl. föstudag, en Íslendingar komu víðar við í þessu verkefni og ein þeirra er Svana Gísladóttir sem búsett er í London og starfar þar. Við heyrðum í Svönu og fengum að vita hvað hún er að gera með ABBA og hvernig er að kom að slíku risaverkefni. Við spáðum svo aðeins í íþróttir helgarinnar, en þar var nóg um að vera eins og endranær. Edda Sif Pálsdóttir fór yfir það helsta með okkur. Tónlist: Snorri Helgason - Haustið 97. Hall and Oates - Say it isnt so. The La's - There she goes. Friðrik Dór - Hringd í mig. Queen - Love kills. ABBA - Dont shut me down. Ed Sheeran - Bad habits. Sprengjuhöllin - Glúmur. Silk Sonic - Skate. Cease Tone, Rakel og JóiPé - Ég var að spá. Duran Duran - Anniversary.

Gígja Þórðardóttir, sem bíður eftir niðurstöðum skimunar á brjóstakrabbameini segir slæmt að bíða í óvissu, en hún er ein tólf hundruð kvenna sem fóru í skimun á brjóstakrabbameini í ágúst og hafa ekki fengið niðurstöður vegna læknaskorts á Landspítala. Anna Lilja Þórðardóttir ræðir við hana. Enn hefur hækkað í Skaftá, þar sem hleypur úr vestari katli Skaftárjökuls, ekki er ljóst hvort hlaupið hefur náð hámarki. Bjarni Rúnarsson, fréttamaður er á bökkum Skaftár. Rætt við hann og Þorstein Þorsteinsson, jarðlisfræðing um horfur á hlaupi úr eystri katlinum. Saksóknari í máli gegn Inger Støjberg, fyrrverandi ráðherra málefna útlendinga og innflytjenda í Danmörku, notaði fyrsta dag réttarhalda fyrir Landsdómi til reyna að sýna fram á að Støjberg hefði beitt starfsfólk ráðuneytis síns óeðlilegum þrýstingi. Bogi Ágústsson segir frá. Grunnskólabörn þurfa ekki að þreyta samræmd könnunarpróf í haust. Unnið er að nýju námsmati. Arnar Björnsson ræddi við Sverrir Óskarsson sviðsstjóri hjá Menntamálastofnun. Landsleikur karlalandsliða Íslands og Rúmeníu er leikinn í skugga hneykslismála sem beinst hafa að Knattspyrnusambandi Íslands. Fyrir leik ræddi Magnús Geir Eyjólfsson við Þórhildi Gyðu Arnarsdóttur og Jóhönnu Ýr Jónsdóttur á samstöðufundi sem Bleiki fíllinn og Öfgar héldu. ---------- Þagnarsamningar gerðu kvikmyndaframleiðandanum Harvey Weinstein mögulegt að brjóta gegn konum í áratugi. Nú er ljóst að slíkir samningar þekkjast líka á Íslandi. Sigrún Davíðsdóttir segir frá. Eru kjósendur og frambjóðendur sammála um málefnaáherslur? Það er nokkuð sem Eva H. Önnudóttir, prófessor í stjórnmálafræði hefur rannsakað undanfarin ár. Uppreisnarmenn gegn útrýmingu fara núna um götur Oslóar, höfuðborgar Noregs, dansa og syngja. Liðið sest upp í mikilvægum byggingum og krefst þess að allri olíuvinnslu verði hætt, og það strax. Þetta er angi af alþjóðlegri hreyfingu umhverfissinna. Gísi Kristjánsson. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon.

Hlaup virðist hafið í Skaftá og þar gildir nú óvissustig. En hver er staðan þennan morguninn og fyrir hvað stendur óvissustig? Víðir Reynisson hjá almannavarnardeild lögreglustjóra ræddi við okkur um málið Anna Sigríður Þráinsdóttir kom til okkar í málfarshornið góða og við ræddum m.a. sögnina að síga. Þar má sannarlega segja að sígandi lukka sé best. Akureyríski tónlistarmaðurinn Birkir Blær Óðinsson tók í gærkvöldi þátt í útsláttarkeppni sænska Idolsins og var keppnin sýnd á sjónvarpsstöðinni TV4. Birkir Blær er búsettur í Gautaborg þar sem hann stundar nám í tónsmíðum og upptökum. Við slógum á þráðinn til Birkis og forvitnuðumst um hvernig gekk hjá honum í gærkvöldi. Umræða um flóttamenn hefur orðið hávær eftir að allt fór í háaloft í Afganistan. Ríkisstjórnin hefur haft uppi fögur fyrirheit um móttöku svokallaðra kvótaflóttamanna undanfarin ár en fáir hafa komist til landsins og hafa menn borið fyrir sig flækjustig vegna Covid 19. Kjarninn upplýsti hins vegar í grein nýverið að hin Norðurlöndin hafi tekið á móti sínum kvótaflóttamönnum hvað sem heimsfaraldri líður. Við fengum blaðamann Kjarnans, Arnar Þór Ingólfsson til okkar og ræddum greinina hans og stöðuna í ljósi nýjustu frétta. Í dag eru 40 ár síðan Jóhann Hlíðar Harðarson flutti til Spánar og varð ástfanginn af heilli þjóð. Það var því vel við hæfi að fá frá honum Spánarspjall og ræða t.d raforkuverð sem hefur farið hækkandi, aðkomu Spánverja að hörmungunum í Afganistan og hjálpartæki ástarlífsins svo eitthvað sé nefnt.

Sonja Rún Magnúsdóttir, verkefnastjóri og jafningjaráðgjafi hjá Grófinni geðhúsi Akureyri: um geðheilbrigði ungs fólks og mikilvægi samtals og fræðslu. Þorsteinn Þorsteinsson, jöklafræðingur: segir frá upptökum og eðli hlaups í Skaftá Umhverfispjall: Emelía Borgþórsdóttir um áskoranir að hausti og plastlausan september

Hlaup virðist hafið í Skaftá og þar gildir nú óvissustig. En hver er staðan þennan morguninn og fyrir hvað stendur óvissustig? Víðir Reynisson hjá almannavarnardeild lögreglustjóra ræddi við okkur um málið Anna Sigríður Þráinsdóttir kom til okkar í málfarshornið góða og við ræddum m.a. sögnina að síga. Þar má sannarlega segja að sígandi lukka sé best. Akureyríski tónlistarmaðurinn Birkir Blær Óðinsson tók í gærkvöldi þátt í útsláttarkeppni sænska Idolsins og var keppnin sýnd á sjónvarpsstöðinni TV4. Birkir Blær er búsettur í Gautaborg þar sem hann stundar nám í tónsmíðum og upptökum. Við slógum á þráðinn til Birkis og forvitnuðumst um hvernig gekk hjá honum í gærkvöldi. Umræða um flóttamenn hefur orðið hávær eftir að allt fór í háaloft í Afganistan. Ríkisstjórnin hefur haft uppi fögur fyrirheit um móttöku svokallaðra kvótaflóttamanna undanfarin ár en fáir hafa komist til landsins og hafa menn borið fyrir sig flækjustig vegna Covid 19. Kjarninn upplýsti hins vegar í grein nýverið að hin Norðurlöndin hafi tekið á móti sínum kvótaflóttamönnum hvað sem heimsfaraldri líður. Við fengum blaðamann Kjarnans, Arnar Þór Ingólfsson til okkar og ræddum greinina hans og stöðuna í ljósi nýjustu frétta. Í dag eru 40 ár síðan Jóhann Hlíðar Harðarson flutti til Spánar og varð ástfanginn af heilli þjóð. Það var því vel við hæfi að fá frá honum Spánarspjall og ræða t.d raforkuverð sem hefur farið hækkandi, aðkomu Spánverja að hörmungunum í Afganistan og hjálpartæki ástarlífsins svo eitthvað sé nefnt.

Gígja Þórðardóttir, sem bíður eftir niðurstöðum skimunar á brjóstakrabbameini segir slæmt að bíða í óvissu, en hún er ein tólf hundruð kvenna sem fóru í skimun á brjóstakrabbameini í ágúst og hafa ekki fengið niðurstöður vegna læknaskorts á Landspítala. Anna Lilja Þórðardóttir ræðir við hana. Enn hefur hækkað í Skaftá, þar sem hleypur úr vestari katli Skaftárjökuls, ekki er ljóst hvort hlaupið hefur náð hámarki. Bjarni Rúnarsson, fréttamaður er á bökkum Skaftár. Rætt við hann og Þorstein Þorsteinsson, jarðlisfræðing um horfur á hlaupi úr eystri katlinum. Saksóknari í máli gegn Inger Støjberg, fyrrverandi ráðherra málefna útlendinga og innflytjenda í Danmörku, notaði fyrsta dag réttarhalda fyrir Landsdómi til reyna að sýna fram á að Støjberg hefði beitt starfsfólk ráðuneytis síns óeðlilegum þrýstingi. Bogi Ágústsson segir frá. Grunnskólabörn þurfa ekki að þreyta samræmd könnunarpróf í haust. Unnið er að nýju námsmati. Arnar Björnsson ræddi við Sverrir Óskarsson sviðsstjóri hjá Menntamálastofnun. Landsleikur karlalandsliða Íslands og Rúmeníu er leikinn í skugga hneykslismála sem beinst hafa að Knattspyrnusambandi Íslands. Fyrir leik ræddi Magnús Geir Eyjólfsson við Þórhildi Gyðu Arnarsdóttur og Jóhönnu Ýr Jónsdóttur á samstöðufundi sem Bleiki fíllinn og Öfgar héldu. ---------- Þagnarsamningar gerðu kvikmyndaframleiðandanum Harvey Weinstein mögulegt að brjóta gegn konum í áratugi. Nú er ljóst að slíkir samningar þekkjast líka á Íslandi. Sigrún Davíðsdóttir segir frá. Eru kjósendur og frambjóðendur sammála um málefnaáherslur? Það er nokkuð sem Eva H. Önnudóttir, prófessor í stjórnmálafræði hefur rannsakað undanfarin ár. Uppreisnarmenn gegn útrýmingu fara núna um götur Oslóar, höfuðborgar Noregs, dansa og syngja. Liðið sest upp í mikilvægum byggingum og krefst þess að allri olíuvinnslu verði hætt, og það strax. Þetta er angi af alþjóðlegri hreyfingu umhverfissinna. Gísi Kristjánsson. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir. Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon.

Sonja Rún Magnúsdóttir, verkefnastjóri og jafningjaráðgjafi hjá Grófinni geðhúsi Akureyri: um geðheilbrigði ungs fólks og mikilvægi samtals og fræðslu. Þorsteinn Þorsteinsson, jöklafræðingur: segir frá upptökum og eðli hlaups í Skaftá Umhverfispjall: Emelía Borgþórsdóttir um áskoranir að hausti og plastlausan september

Við tókum stöðuna á Tenerife, einum vinsælasta áfangastað Íslendinga sem leita í sólina. Þrátt fyrir að búið sé að herða á takmörkunum þar vegna veirunnar þá eru þó nokkuð margir Íslendingar á leið þangað. En hvernig er staðan þar núna? Við hringdum í Önnu Clöru Björgvinsdóttur sem býr þar ytra og heldur úti vinsælli Instagram síðu undir heitinu claraköttur og heimasíðunni allttenerife.is. Stefnt er að opnun tveggja eins kílómetra langra sviflína með ferþegasætum næsta vor í Kömbunum. Líka stendur til að reisa útsýnispall á barmi Svartagljúfurs í Reykjadal af þessu tilefni en það er félagið Kambagil ehf. sem kemur að þessum framkvæmdum. Við fengum Hallgrím Kristinsson frá Kambagili ehf. til okkar til að segja okkur meira af þessum áætlunum. Lengi hefur fólk mært veðurblíðuna á Kirkjubæjarklaustri og í sumar er engin undantekning þar á. Í byrjun vikunnar heyrðist af slíkri ásókn á staðinn að ræsa þurfti út bændur á svæðinu til þess að slá tún og hirða svo koma mætti sólþyrstum ferðalöngum í fellihýsum, hjólhýsum, tjöldum og húsbílum fyrir. Þá hafa borist fregnir af vöruskorti í verslun bæjarins. Við slógum á þráðinn til Söndru Brár Jóhannsdóttur sveitarstjóra Skaftárhrepps og fengum fréttir frá Klaustri Kórónuveirusmitum hefur fjölgað hratt hér á landi undanfarna daga og dreifing orðin víðtækari. Ekki hefur enn verið gripið til samkomutakmarkana, en stutt er í Verslunarmannahelgina þar sem fjöldi hátíða er á dagskrá, m.a. Þjóðhátíð í Vestmannaeyjum, sem er sú stærsta. Við heyrðum í Herði Orra Grettissyni formanni Þjóðhátíðarnefndar og tókum stöðuna. Í dag verður vígður í Fjölskyldu- og Húsdýragarðinum Tómasarlundur, í minningu bassaleikarans Tómasar Magnúsar Tómassonar. Þá verður efnt til Tómasarvöku í garðinum þann 2. ágúst nk. og fyrirhugað er að Tómasarlundur stingi niður rótum víðar um land. Jakob Frímann Magnússon er einn þeirra sem að þessu koma og hann leit við hjá okkur og sagði okkur frá þessu fallega verkefni sem sameinar skógrækt og geðrækt. Tónlist: Ellen Kristjánsdóttir og Þorsteinn Einarsson - Hluthafi í heiminum. Bríet - Sólblóm. Sigurður Guðmundsson - Kappróður. Ed Sheeran - Bad habits. John Mayer - Carry me away. Flott - Mér er drull. Hreimur, Magni og Embla - Göngum í takt. R.E.M. - The sidewinder sleeps tonight. SSSól - Leyndarmál. Sváfnir Sig - Stund milli stríða. Stuðmenn - Herra Reykjavík. Wings - Let em in. KISS - Sure know something.

Við tókum stöðuna á Tenerife, einum vinsælasta áfangastað Íslendinga sem leita í sólina. Þrátt fyrir að búið sé að herða á takmörkunum þar vegna veirunnar þá eru þó nokkuð margir Íslendingar á leið þangað. En hvernig er staðan þar núna? Við hringdum í Önnu Clöru Björgvinsdóttur sem býr þar ytra og heldur úti vinsælli Instagram síðu undir heitinu claraköttur og heimasíðunni allttenerife.is. Stefnt er að opnun tveggja eins kílómetra langra sviflína með ferþegasætum næsta vor í Kömbunum. Líka stendur til að reisa útsýnispall á barmi Svartagljúfurs í Reykjadal af þessu tilefni en það er félagið Kambagil ehf. sem kemur að þessum framkvæmdum. Við fengum Hallgrím Kristinsson frá Kambagili ehf. til okkar til að segja okkur meira af þessum áætlunum. Lengi hefur fólk mært veðurblíðuna á Kirkjubæjarklaustri og í sumar er engin undantekning þar á. Í byrjun vikunnar heyrðist af slíkri ásókn á staðinn að ræsa þurfti út bændur á svæðinu til þess að slá tún og hirða svo koma mætti sólþyrstum ferðalöngum í fellihýsum, hjólhýsum, tjöldum og húsbílum fyrir. Þá hafa borist fregnir af vöruskorti í verslun bæjarins. Við slógum á þráðinn til Söndru Brár Jóhannsdóttur sveitarstjóra Skaftárhrepps og fengum fréttir frá Klaustri Kórónuveirusmitum hefur fjölgað hratt hér á landi undanfarna daga og dreifing orðin víðtækari. Ekki hefur enn verið gripið til samkomutakmarkana, en stutt er í Verslunarmannahelgina þar sem fjöldi hátíða er á dagskrá, m.a. Þjóðhátíð í Vestmannaeyjum, sem er sú stærsta. Við heyrðum í Herði Orra Grettissyni formanni Þjóðhátíðarnefndar og tókum stöðuna. Í dag verður vígður í Fjölskyldu- og Húsdýragarðinum Tómasarlundur, í minningu bassaleikarans Tómasar Magnúsar Tómassonar. Þá verður efnt til Tómasarvöku í garðinum þann 2. ágúst nk. og fyrirhugað er að Tómasarlundur stingi niður rótum víðar um land. Jakob Frímann Magnússon er einn þeirra sem að þessu koma og hann leit við hjá okkur og sagði okkur frá þessu fallega verkefni sem sameinar skógrækt og geðrækt. Tónlist: Ellen Kristjánsdóttir og Þorsteinn Einarsson - Hluthafi í heiminum. Bríet - Sólblóm. Sigurður Guðmundsson - Kappróður. Ed Sheeran - Bad habits. John Mayer - Carry me away. Flott - Mér er drull. Hreimur, Magni og Embla - Göngum í takt. R.E.M. - The sidewinder sleeps tonight. SSSól - Leyndarmál. Sváfnir Sig - Stund milli stríða. Stuðmenn - Herra Reykjavík. Wings - Let em in. KISS - Sure know something.

Haustið 1868 var Ulysses Grant kjörinn forseti Bandaríkjanna og fyrstu götuljósin voru sett upp í London. Þá lögðu fjórir Íslendingar upp frá Skaftártungum og ætluðu Fjallabaksleið yfir í Rangárvallasýslu. Þeir hurfu eins og jörðin hefði gleypt þá. Svo fundust þeir áratug síðar. Pálmi Hannesson skrifaði frásögn um þessa harmaför þeirra fjórmenninga, og við sögu koma ástir og örlög, dularfullur fyrirboði, leyndardómar og sorgir. Umsjón: Illugi Jökulsson.

Haustið 1868 var Ulysses Grant kjörinn forseti Bandaríkjanna og fyrstu götuljósin voru sett upp í London. Þá lögðu fjórir Íslendingar upp frá Skaftártungum og ætluðu Fjallabaksleið yfir í Rangárvallasýslu. Þeir hurfu eins og jörðin hefði gleypt þá. Svo fundust þeir áratug síðar. Pálmi Hannesson skrifaði frásögn um þessa harmaför þeirra fjórmenninga, og við sögu koma ástir og örlög, dularfullur fyrirboði, leyndardómar og sorgir. Umsjón: Illugi Jökulsson.

Haustið 1868 var Ulysses Grant kjörinn forseti Bandaríkjanna og fyrstu götuljósin voru sett upp í London. Þá lögðu fjórir Íslendingar upp frá Skaftártungum og ætluðu Fjallabaksleið yfir í Rangárvallasýslu. Þeir hurfu eins og jörðin hefði gleypt þá. Svo fundust þeir áratug síðar. Pálmi Hannesson skrifaði frásögn um þessa harmaför þeirra fjórmenninga, og við sögu koma ástir og örlög, dularfullur fyrirboði, leyndardómar og sorgir. Umsjón: Illugi Jökulsson.

Haustið 1868 var Ulysses Grant kjörinn forseti Bandaríkjanna og fyrstu götuljósin voru sett upp í London. Þá lögðu fjórir Íslendingar upp frá Skaftártungum og ætluðu Fjallabaksleið yfir í Rangárvallasýslu. Þeir hurfu eins og jörðin hefði gleypt þá. Svo fundust þeir áratug síðar. Pálmi Hannesson skrifaði frásögn um þessa harmaför þeirra fjórmenninga, og við sögu koma ástir og örlög, dularfullur fyrirboði, leyndardómar og sorgir. Umsjón: Illugi Jökulsson.

Auglýsing sem hefur hljómað talsvert á Rás 1 undanfarið vakti athygli og áhuga okkar. Hún var frá stefnumótavefnum makaleit.is og var beint sérstaklega til eldri borgara. Það eru auðvitað margvíslegar leiðir til að hitta annað fólk, stefnumótasnjallforrit og stefnumótavefir hafa eðlilega rutt sér til rúms á undanfornum árum á tímum snjalltækninnar og netsins. Við fengum Björn Inga Halldórsson, eiganda makaleit.is til þess að segja okkur frá þessum vef, aldurssamsetningunni og hvernig gengur að hjálpa fólki að finna ástina. Það er Dagur íslenskrar tónlistar í dag og við leikum eingöngu íslenska tónlist í dag og við slógum á þráðinn til Jakobs Frímanns Magnússonar en hann er formaður FFH - Félagi flytjenda á hljómritum, stofnað 1996, þar sem Helgi Björns er varaformaður, Bubbi Morthens formaður fulltrúaráðs, og stjórnarmenn telja m.a. Bríeti, Auðunn Lúthersson, Stefán Hilmarsson og Björgvin Halldórsson. Stór krefjandi verkefni bíða þessa hóps. Kristínu Einarsdóttur, okkar konu á Ströndum varð í myrkrinu hugsað til vorsins og vorverkanna í sveitinni. Hún hitti Guðbrand Sverrisson sem er nýhættur búskap á Bassastöðum á Ströndum og hafði svo samband við Heiðu Ásgeirsdóttur sem er ungur bóndi á Ljótarstöðum í Skaftártungu og umfjöllunarefni þessa pistils eru mismunandi aðferðir við að venja lömb undir ær. UMSJÓN GUNNAR HANSSON OG GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR

Auglýsing sem hefur hljómað talsvert á Rás 1 undanfarið vakti athygli og áhuga okkar. Hún var frá stefnumótavefnum makaleit.is og var beint sérstaklega til eldri borgara. Það eru auðvitað margvíslegar leiðir til að hitta annað fólk, stefnumótasnjallforrit og stefnumótavefir hafa eðlilega rutt sér til rúms á undanfornum árum á tímum snjalltækninnar og netsins. Við fengum Björn Inga Halldórsson, eiganda makaleit.is til þess að segja okkur frá þessum vef, aldurssamsetningunni og hvernig gengur að hjálpa fólki að finna ástina. Það er Dagur íslenskrar tónlistar í dag og við leikum eingöngu íslenska tónlist í dag og við slógum á þráðinn til Jakobs Frímanns Magnússonar en hann er formaður FFH - Félagi flytjenda á hljómritum, stofnað 1996, þar sem Helgi Björns er varaformaður, Bubbi Morthens formaður fulltrúaráðs, og stjórnarmenn telja m.a. Bríeti, Auðunn Lúthersson, Stefán Hilmarsson og Björgvin Halldórsson. Stór krefjandi verkefni bíða þessa hóps. Kristínu Einarsdóttur, okkar konu á Ströndum varð í myrkrinu hugsað til vorsins og vorverkanna í sveitinni. Hún hitti Guðbrand Sverrisson sem er nýhættur búskap á Bassastöðum á Ströndum og hafði svo samband við Heiðu Ásgeirsdóttur sem er ungur bóndi á Ljótarstöðum í Skaftártungu og umfjöllunarefni þessa pistils eru mismunandi aðferðir við að venja lömb undir ær. UMSJÓN GUNNAR HANSSON OG GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR

Nyhetssändning från kulturredaktionen P1, med reportage, nyheter och recensioner.

Pólitíkin 36. þáttur - ljósleiðaravæðingin Umsjón: Ingvar P. Guðbjörnsson Viðmælendur: Eva Björk Harðardóttir, hótelstjóri Hótel Laka í Skaftárhreppi og oddviti Skaftárhrepps og Ragnar Sigurðsson, framkvæmdastjóri hjúkrunarheimila Fjarðabyggðar og bæjarfulltrúi í Fjarðabyggð en hann situr einni í stjórn fyrirtækja í velferðarþjónustu. Lýsing: Pólitíkin er umræðuþáttur um stjórnmál og helstu samfélagsmál á hverjum tíma. Þátturinn er á vegum Sjálfstæðisflokksins og leitar eftir sjónarmiðum sjálfstæðisfólks en við leitum líka fanga utan flokksins, eins og málefnið býður upp á hverju sinni. Þáttur frá 6. nóvember 2020.

I denne episoden snakker vi om ekspress trådfesting, men vi anbefaler deg å gjøre det litt mer ordentlig. Strikkepress mot jul og favoritt garndama vår.

Á skömmum tíma hafa vextir lækkað töluvert mikið hér á landi. Fasteignalán eru allt í einu að nálgast það að verða í líkingu við það sem þekkist annars staðar í Evrópu, og bankarnir bjóða nú betur heldur en flestir lífeyrissjóðir. Þórður Snær Júlíusson ritstjóri Kjarnans fór yfir þessi mál. Hann ræddi líka um stöðu krónunnar, sem hefur styrkst undanfarið þrátt fyrir þau áföll sem efnahagslífið hefur orðið fyrir og Seðlabankinn hefur verið að grípa inn í til að vinna gegn þessu. Þá talaði hann um verðstríð á sjónvarpsmarkaðnum, en Vodafone auglýsti í morgun að boðið verði upp á enska boltann úr Sjónvarpi Símans á þúsund krónur á mánuði. Þetta er gert í kjölfar úrskurðar Samkeppniseftirlitsins í síðasta mánuði, en samkvæmt eftirlitinu braut Síminn sátt um fyrirkomulag þessara mála. Sú fyrirætlun Donalds Trump Bandaríkjaforseta að kalla heim 9500 hermenn frá Þýskalandi hefur fallið í grýttan jarðveg hjá þýskum stjórnvöldum. Þau voru enda ekki látin vita af áformunum, sem einhverjir telja að séu hefndaraðgerð Trump gegn Angelu Merkel, en Merkel treysti sér ekki til að mæta á fund G7 ríkjanna í Bandaríkjunum síðar í þessum mánuði. Heiko Maas utanríkisráðherra Þýskalands hefur orðið æ opinskárri með þá skoðun sína að samskipti Evrópuríkja við Trump séu erfið og fari versnandi. Arthúr Björgvin Bollason í Berlín sagði frá þessum málum, og hann ræddi líka nýja rannsókn þýskra vísindamanna sem benda til þess að notkun andlitsgríma sé áhrifarík í baráttunni gegn Covid 19, og um ástarsorg. Í Berlín eru til sérhæfðar sálfræðimiðstöðvar sem hjálpa þeim sem lenda í ástarsorg. Í lok þáttar fræddumst við um Kjarval og Erró, og um tengsl þessara tveggja miklu listamanna bæði við hvorn annan og við Kirkjubæjarklaustur. Í undirbúningi er Errósetur á Klaustri, eins og Lilja Magnúsdóttir, ritstjóri eldsveitir.is og upplýsingafulltrúi Skaftárhrepps, sagði frá. Hún ræddi líka þessi tengsl listamannanna, en með þeim myndaðist vinátta þegar Kjarval dvaldi og málaði á Klaustri á meðan Erró var ungur drengur. Tónlist: Leið 70 - Ásgeir Ásgeirsson, tríó + HG

Á skömmum tíma hafa vextir lækkað töluvert mikið hér á landi. Fasteignalán eru allt í einu að nálgast það að verða í líkingu við það sem þekkist annars staðar í Evrópu, og bankarnir bjóða nú betur heldur en flestir lífeyrissjóðir. Þórður Snær Júlíusson ritstjóri Kjarnans fór yfir þessi mál. Hann ræddi líka um stöðu krónunnar, sem hefur styrkst undanfarið þrátt fyrir þau áföll sem efnahagslífið hefur orðið fyrir og Seðlabankinn hefur verið að grípa inn í til að vinna gegn þessu. Þá talaði hann um verðstríð á sjónvarpsmarkaðnum, en Vodafone auglýsti í morgun að boðið verði upp á enska boltann úr Sjónvarpi Símans á þúsund krónur á mánuði. Þetta er gert í kjölfar úrskurðar Samkeppniseftirlitsins í síðasta mánuði, en samkvæmt eftirlitinu braut Síminn sátt um fyrirkomulag þessara mála. Sú fyrirætlun Donalds Trump Bandaríkjaforseta að kalla heim 9500 hermenn frá Þýskalandi hefur fallið í grýttan jarðveg hjá þýskum stjórnvöldum. Þau voru enda ekki látin vita af áformunum, sem einhverjir telja að séu hefndaraðgerð Trump gegn Angelu Merkel, en Merkel treysti sér ekki til að mæta á fund G7 ríkjanna í Bandaríkjunum síðar í þessum mánuði. Heiko Maas utanríkisráðherra Þýskalands hefur orðið æ opinskárri með þá skoðun sína að samskipti Evrópuríkja við Trump séu erfið og fari versnandi. Arthúr Björgvin Bollason í Berlín sagði frá þessum málum, og hann ræddi líka nýja rannsókn þýskra vísindamanna sem benda til þess að notkun andlitsgríma sé áhrifarík í baráttunni gegn Covid 19, og um ástarsorg. Í Berlín eru til sérhæfðar sálfræðimiðstöðvar sem hjálpa þeim sem lenda í ástarsorg. Í lok þáttar fræddumst við um Kjarval og Erró, og um tengsl þessara tveggja miklu listamanna bæði við hvorn annan og við Kirkjubæjarklaustur. Í undirbúningi er Errósetur á Klaustri, eins og Lilja Magnúsdóttir, ritstjóri eldsveitir.is og upplýsingafulltrúi Skaftárhrepps, sagði frá. Hún ræddi líka þessi tengsl listamannanna, en með þeim myndaðist vinátta þegar Kjarval dvaldi og málaði á Klaustri á meðan Erró var ungur drengur. Tónlist: Leið 70 - Ásgeir Ásgeirsson, tríó + HG

Í þessum þætti af Já OK! fjalla jarðeðlisfræðingarnir Fjölnir Gíslason og Vilhelm Neto um eitt mannskæðasta eldgos Íslands. Hvað er það sem veldur jarðskjálftum og eldgosum? Allt það og meira í þessum þætti. Skaftáreldar. Ps. Þeir eru ekki jarðeðlisfræðingar.

Ágúst Arnórsson hagfræðingur hjá Hagfræðistofnun Háskólands: Fjallaði um nýuppfærð neysluviðmið. Benedikt Benediktsson varaoddviti í Rangárþingi eystra: Ræddi um fyrirhugaðar könnunarviðræður um sameiningu fimm sveitarfélaga á Suðurlandi, Ásahrepps, Rangárþings eystra, Rangárþings ytra, Mýrdalshrepps og Skaftárhrepps. Gísli Guðmundsson frá Nýsköpunarmiðstöð: Sagði frá niðurstöðum rannsóknar á svifryksmengun í Hvalfjarðargöngum.

Ágúst Arnórsson hagfræðingur hjá Hagfræðistofnun Háskólands: Fjallaði um nýuppfærð neysluviðmið. Benedikt Benediktsson varaoddviti í Rangárþingi eystra: Ræddi um fyrirhugaðar könnunarviðræður um sameiningu fimm sveitarfélaga á Suðurlandi, Ásahrepps, Rangárþings eystra, Rangárþings ytra, Mýrdalshrepps og Skaftárhrepps. Gísli Guðmundsson frá Nýsköpunarmiðstöð: Sagði frá niðurstöðum rannsóknar á svifryksmengun í Hvalfjarðargöngum.

Bók vikunnar er Heiða, fjalldalabóndinn, ævisaga Heiðu Guðnýjar Ásgeirsdóttur á Ljótarstöðum í Skaftártungu, skráð af Steinunni Sigurðardóttur. Í bókinni lýsir Heiða uppvexti sínum á Ljótarstöðum, þeirri ákvörðun að taka yfir rekstur búsins og hlutskipti einyrkjans sem þarf ekki aðeins að axla alla ábyrgð á búrekstrinum heldur standa í stríði við orkufyrirtæki sem ásælist land hennar. Gestir þáttarins eru Hlín Agnarsdóttir, leikskáld og rithöfundur, og Arndís Hrönn Egilsdóttir, leikkona. Umsjón: Auður Aðalsteinsdóttir.

Forsvarsmenn bandaríska félagsins ALC hafa lagt fram nýja aðfarabeiðni og krefjast þess að félagið fái Airbus-þotuna sem Isavia kyrrsetti eftir gjaldþrot WOW air. Isavia hafnaði tilboði ALC í dag. Freyr Gígja Gunnarsson segir frá Yfirkjörstjórn í Tyrklandi hefur ógilt úrslit borgarstjórakosninga í Istanbúl og boðar til nýrra kosninga. Erdogan forseti tók því afar illa að stjórnarandstæðingur hafði betur gegn frambjóðanda hans. Ásgeir Tómasson tók saman Sparisjóður Strandamanna skoðar nú hvort hægt er að loka á viðskipti við smálánafyrirtæki. Sparisjóðsstjórinn segir málið í vinnslu með fjármálaeftirlitinu. Helga Vala Helgadóttir, formaður stjórnskipunar- og eftirlitsnefndar Alþingis segir að stjórnvöld verði að koma Landsrétti til aðstoðar svo réttarkerfið í landinu sé starfhæft. Þórdís Kolbrún Reykfjörð Gylfadóttir, dómsmálaráðherra hefur enn ekki séð tillögu sem myndi laga stöðuna sem uppi er vegna dóms Mannréttindadómstóls Evrópu. Prestar hvetja stjórnvöld til að lýsa yfir neyðarástandi vegna loftslagsmála. Halldór Reynisson, verkefnisstjóri umhvefismála þjóðkirkjunnar segir brýnt að endurheimta votlendi á kirkjujörðum og efla skógrækt til muna. Sunna Valgerðardóttir ræddi við hann. Eva Björk Harðardóttir, oddviti Skaftárhrepps segir að lítil samfélög geti ekki fríað sig ábyrgð á umhverfismálum og sjálfbærni. Heimsmarkmið Sameinuðu þjóðanna verða lögð til grundvallar allri stefnumótun sveitarfélagsins. , Jón Þór Kristjánsson ræddi við hana. Náttúrunni hnignar hraðar en nokkur sinni og þörf mannsins fyrir orku og mat eru það sem helst knýr afturförina. Milljón tegundir lífvera eru í útrýmingarhættu. Fjallað verður um nyja skýrslur um vá sem steðjar að fjölbreytileika náttúrunnar í Speglinum. Rætt við Auði Önnu Magnúsdóttur, framkvæmdastjóra Landverndar. Fyrir helgi var kosið í 248 af 408 bæja- og sveitastjórnum í Bretlandi. Íhaldsflokkurinn tapaði illa, Verkamannaflokknum gekk heldur ekki sem best. Theresa May forsætisráðherra telur úrslitin til merkis um að kjósendur vilji nú klára útgöngu Breta úr Evrópusambandinu. Ýmsir flokksmenn hennar skrifa úrslitin á hennar reikning, flokkurinn þurfi nýjan leiðtoga. Staðreyndin er þó sú að sigurvegarar kosninganna eru andsnúnir Brexit. Sigrún Davíðsdóttir segir frá. Umsjónarmaður: Anna Kristín Jónsdóttir Tæknimaður: Magnús Þorsteinn Magnússon

Í Víðsjá er rætt við Önnu Guðjónsdóttur um sýningu hennar í A-sal Hafnarhússins sem heitir Hluti í stað heildar - Pars pro toto. Þar brýtur Anna upp rýmið á forvitnilegan hátt, eiginlega með hreinum sjónhverfingum og býr til merkilega mikla þrívídd á einfaldan hátt. Inn í sýninguna blandast síðan minningar úr íslensku landslagi. Fjallað verður um heimildarmyndina Free solo sem fjallar um fjallaklifur en Sigtryggur Ari Jóhannsson ljósmyndari verður tekinn tali um hana. Myndin hlaut Óskarsverðlaun á dögunum. Bergsveinn Birgisson rithöfundur segir frá bók sinni Lifandi lífslækur sem er bók vikunnar á Rás 1 þessa vikuna. Bókin gerist á tímum Skaftáreldanna þegar andi upplýsingarinnar blæs um Evrópu og segir frá Magnúsi Árelíusi sem er innblásinn af anda tímans, vill mæla en áttar sig kannski á því að mælitækin ná ekki utan um allt. Leifur Hauksson les brot úr bókinni. Starkaður Sigurðarson flytur myndlistarpistil um heimsókn sína í Listasafn Árnesinga þar sem sýningin Huglæg rými eftir Ólaf Svein Gíslason stendur yfir til enda mánaðarins. Umsjón: Guðni og Kristján Guðjónsson.

Klass 5c från Strömslundsskolan i Trollhättan ställs mot femteklassen från Skaftö skola. Programledare: Skoob Salihi. Domare: Pernilla Larsson. Tekniker: Thor Andersson.

Skaftö skola möter Natur och miljöskolan från Åmål. Programledare: Skoob Salihi. Domare: Peter Sundblad. Tekniker: Thor Andersson.

Skaftö skola från Lysekil möter Hedekas skola från Munkedal. Programledare: Skoob Salihi. Domare: Pernilla Larsson.

Úlfhildur Dagsdóttur bókmenntafræðingur er annar tveggja heiðursgesta á furðusagnaráðstefnunni IceCon sem hefst í dag hér í Reykjavík. Hún hefur um nokkurt skeið rannsakað og stúderað furðusögur, skrifað bækur um vísindaskáldsögur og myndasögur - ásamt því að lesa þær flestar, ef ekki allar. Við kíkjum inná kontór til hennar rétt á eftir. Við fjölluðum í gær um úrskurð Neytendastofu þar sem bloggurum, samfélagsmiðlastofu og fyrirtæki er bannað að birta duldar auglýsingar eins og það er kallað. Við höldum áfram með málið í dag og fáum til okkar Þórdísi Valsdóttur sem skrifaði meistararitgerð í lögfræði um málið. Hún blandaði sér einnig í þetta tiltekna mál og sendir Neytendastofu reglulega ábendingar um duldar auglýsingar á samfélagsmiðlum. Svo eru það alíslenskir hafrar en Örn Karlsson bóndi Í Skaftárhreppi og hans fólk hafa reynt að rækta þá síðustu 9 ár. Nú hefur það loks tekist og það er verið að keyra hafrana út í verslanir hér á landi. Örn kemur til okkar á eftir og segir okkur frá þessu ævintýri. Fréttavikan er á sínum stað. Kristján Kristjánsson umsjónarmaður Sprengisands á Bylgjunni kemur ásamt Þóru Arnórsdóttur ritstjóra Kveiks. Hégómavísindahorn Freys Gígju Gunnarssonar lokar svo þættinum í dag eins og alltaf á föstudögum.

Styttri fréttir: Gerðardómur í ljósmæðradeilunni skilaði ríkissáttasemjara úrskurði sínum síðdegis. Dómurinn ákvað að meta eigi kandídatsgráðu ljósmæðra til jafns við hjúkrunarfræðing með sérnám. Þá á að greiða ljósmóðurnemum laun. Áslaug Valsdóttir, formaður Ljósmæðrafélag Íslands, segir erfitt að segja til um hvort niðurstaða gerðardóms verði til þess að sátt náist meðal ljósmæðra. Formaður Tannlæknafélags Íslands telur að nýr samningur félagsins og Sjúkratrygginga komi til með fækka ferðum lífeyrisþega til tannlækninga erlendis. Það sem af er þessu ári hafa á annað hundrað þeirra farið til Evrópulanda til tannlæknis. Sveitarstjórn Skaftárhrepps vill að tryggingar úr Náttúruhamfaratryggingum Íslands nái líka yfir skýstróka. Yfirvöld í Suður-Kóreu ætla að banna sölu á kaffi í grunn- og framhaldsskólum landsins. Þar eru dæmi um að nemendur finni fyrir hjartsláttartruflunum vegna neyslu kaffis eða orkudrykkja. Lengri umfjallanir: „Fyrir nokkrum árum fannst okkur mörgum svolítið eins og við værum ekki nógu góð og landið ekki nógu stórt en nú erum við stolt af því að vera Færeyingar,“ segir forstjóri Hugskotsins, frumkvöðlaseturs í Þórshöfn. Íbúar Færeyja hafa aldrei verið fleiri. Fæðingartíðnin hækkar og fleiri flytja heim. Það er uppgangur í efnahagslífinu og stjórnvöld hafa gripið tækifærið, ráðist í aðgerðir til að halda í unga fólkið og lokka brottflutta aftur til eyjanna. Arnhildur Hálfdánardóttir ræddi við Sóleyju Heradóttur Hammer. Í haust verður kosinn nýr forseti Alþýðusambands Íslands og fyrirsjáanlegar eru miklar breytingar í forystusveit sambandsins. Anna Kristín Jónsdóttir fjallaði um málið. Það þyrfti að planta minnst 19 milljónum trjáa til að vega upp á móti losun koldíoxíðs, sem hlaust af flugi til og frá Íslandi árið 2016. Og síðan þá, hefur flugumferð aukist. Ragnhildur Thorlacius tók saman. Umsjón með Speglinum hafði Ragnhildur Thorlacius Tæknimaður var Kolbeinn Soffíuson

Þátturinn hófst á símtali við Evu Björk Harðardóttur, oddvita í Skaftárhreppi og hótelstjóra á Hótel Laka. Rætt var um afleiðingar og áhrif Skaftárhlaupsins sem nú er í rénun. Óljóst er enn hvort miklar skemmdir urðu á túnum, girðingum og varnargörðum. Eva Björk ítrekaði mikilvægi vegabóta í sveitarfélaginu en um tíma var umferð beint um Meðallandsveg - sem er nær því að teljast slóði en vegur, að sögn Evu Bjarkar - en tugir þurftu á verkstæði eftir þá keyrslu með sprungin dekk og annað tjón á bílum. Einnig var rætt um ferðaþjónustu en Eva Björk lét vel af hótelrekstrinum í sumar. Vaxandi vandamál í Skaftárhreppi, og víða um land, eru ferðamenn sem sofa í bílum sínum og finna sér svefnstað nánast alls staðar þar sem hægt er að stoppa og leggja. Bogi Ágústsson settist við Heimsgluggann og sagði m.a. frá grein Economist um að samband sé á milli fjölda innflytjenda og hagvaxtar í Ástralíu en hvort tveggja hefur aukist á síðustu árum. Hann ræddi líka um þungunarrof í Argentínu og á Írlandi, gagnrýni á Boris Johnson vegna ummæla hans um búrkur og nýja eigendur enska fótboltaliðsins Arsenal. Þráinn Hauksson, landslagsarkitekt á teiknistofunni Landslag, sagði frá tröppustíg sem stofan hannaði upp Saxhól á Snæfellsnesi en hann hefur verið tilnefndur til virtra alþjóðlegra hönnunarverðlauna. Þráinn talaði líka um störf landslagsarkitekta almennt, framkvæmdir á fjölsóttum ferðamannastöðum og stefnu stjórnvalda í þeim málum. Sigurður Eyþórsson, framkvæmdastjóri Bændasamtaka Íslands, sagði frá fyrirhugaðri heysölu til Noregs vegna þurrkanna þar í landi. Íslenskt hey hefur um árabil verið selt til Færeyja. Landbúnaður í Noregi og raunar á öðrum Norðurlöndum er í stórkostlegum vandræðum vegna tíðarinnar í sumar. Tónlist: Bláir eru dalir mínir - Tómas R. Einarsson og Eyþór Gunnarsson Things we said today - Bítlarnir.

Skaftárhlaup, húsnæðismál í borginni og úrræði fyrir heimilislausa, verkalýðsforystan og komandi kjaradeilur voru meðal þess sem rætt var í vikulokin við Kristínu Jónsdóttur, hópstjóra náttúruvárvaktar hjá Veðurstofu Íslands, Heiðu Björg Hilmisdóttur, borgarfulltrúa Samfylkingarinnar, Ragnar Þór Ingólfsson, formann VR og Sönnu Magdalenu Mörtudóttur, borgarfulltrúa Sósíalistaflokks Íslands. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir Tæknimaður: Kolbeinn Soffíuson

Skaftárhlaup, húsnæðismál í borginni og úrræði fyrir heimilislausa, verkalýðsforystan og komandi kjaradeilur voru meðal þess sem rætt var í vikulokin við Kristínu Jónsdóttur, hópstjóra náttúruvárvaktar hjá Veðurstofu Íslands, Heiðu Björg Hilmisdóttur, borgarfulltrúa Samfylkingarinnar, Ragnar Þór Ingólfsson, formann VR og Sönnu Magdalenu Mörtudóttur, borgarfulltrúa Sósíalistaflokks Íslands. Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir Tæknimaður: Kolbeinn Soffíuson

Långhals eller gåsfot som den också kallas, kan beskrivas som en havstulpan på skaft. En del arter sitter fast på stenar medan andra liftar med drivved. På svenska västkusten kan man hitta ungefär fem arter. Men det är först när de slitits loss och flyter iland som man får se dem. Efter stormigt väder på hösten kan lite mer exotiska exemplar stranda i Bohuslän. En del arter tillverkar en sorts skum som gör att de flyter. Andra sätter sig på fågelfjädrar eller drivved. De är filtrerare precis som släktingen havstulpan. Namnet gåsfot kommer av att de lite grann liknar en gåsnäbb. Och eftersom vitkindade gäss och prutgäss aldrig hade setts häcka (gässen häckar normalt uppe i Arktis) så var fåglarnas liv ett mysterium. En teori var att de utvecklades de från dessa marina djur. Långfot hittar man också på menyn i bland annat Portugal och Spanien.   Marinbiolog Christin Appelqvist berättar om ett lite ovanligt strandfynd. Reporter Jenny Berntson Djurvall.

Index 40

Vi pratar med Marcus om hur livet på touren är. Vilka som hjälper honom till rätta, vem får storstryk i pingis och vilka profiler håller egentligen till på Skaftö? See acast.com/privacy for privacy and opt-out information.