Podcasts about tekstu

Veram vaļā ukraiņu dzejnieka Ostapa Slivinska grāmatu „Kara vardnīca”. To lasām kopā ar tulkotāju Māru Poļakovu un mākslinieku Alekseju Muraško. "Es to saucu par dzeju, tā, protams, ir dzeja, bet nav tapusi kā dzeja, tā nav rakstīta kā dzeja," grāmatu raksturo Māra Poļakova. "Tekstu autors patiesībā vispār nav viņš. Šo grāmatu veido citu cilvēku sacīti, nevis rakstīti, bet sacīti teksti. Nevis teksti, tie saruna fragmenti, stāstu fragmenti, kurus Ostaps un viņa līdzbiedri - draugi, paziņas ir sadzirdējuši, uzklausījuši kara pirmajās nedēļās un mēnešos galvenokārt Ļvivā, kur, kā viņš raksta "saplūda milzīgas bēgļu upes no visas Ukrainas". Ostaps un viņa kolēģi kļuva  par brīvprātīgajiem palīgiem un augas dienas pavadīja Ļvivas stacijā un pagaidu izmitināšanas vietās, ēdinādami, dodami, ko nu tur vajadzēja, zāles, drēbes. Šī grāmata ir vārdi, kurus viņiem ir sacījuši šie cilvēki." Tāpēc arī grāmatā tās autors min daudzus cilvēkus kā līdzautorus. 2025. gadā latviski iznāks arī Ostapa Slivinska dzejas krājums. Ostaps Slivinskis tiek uzskatīts par vienu no nozīmīgākajiem mūsdienu ukraiņu dzejniekiem. Viņš lasa lekcijas Ļvivas Universitātē un regulāri publicē dzeju, esejas un tulkojumus. „Karš ne tikai pašos pamatos maina to cilvēku dzīves, kurus piemeklējis. Tas maina vārdu nozīmes. Dažas nozīmes notrulinās, un tās vajag asināt kā nazi gar akmeni. Citas turpretī kļūst tik asas, ka ar tām var sadurties. Daži vārdi vispār atmirst un nokrīt kā lapas. Citi uznirst no kādas pusaizmirstas pagātnes un atkal sāk nozīmēt, kļūst svarīgi.” Šādus vārdus krājuma „Kara vārdnīca” ievadā raksta ukraiņu dzejnieks Ostaps Slivinskis. Darbu pie "Kara vārdnīcas" Slivinskis sāka 2022. gadā, uzklausot Krievijas iebrukuma lieciniekus. Grāmatā apkopotas bēgļu, brīvprātīgo, mediķu, karavīru, aktīvistu un mākslinieku balsis. Tās vēsta, kā karš uz visiem laikiem mainījis viņu dzīvi un valodu. Grāmatu izdevis žurnāla "Punctum" apgāds.

Normunda Naumaņa tekstu izlase “Kultūrnieze II” un kritikas pavērsieni mūsdienās. Pieturas punkti Kultūras rondo kopā ar Naumaņa vārdā nosauktās Gada balva mākslas kritikā nominantiem un krājuma sastādītāju. Dienā, kad animācijas filma „Straume” pārraksta Latvijas kultūras vēsturi un saņem „Zelta Globusu”, kā arī 17. janvārī gaidāms „Oskaru” nominantu saraksts, tiekamies ar mākslu kritiķiem, kuri šogad nominēti Normunda Naumaņa gada balvai kritikā. Tie ir Ēriks Apaļais, Jūlija Dibovska, Aivars Madris un Ieva Viese. Sarunā piedalās arī Naumaņa biedrības vadītāja Sarmīte Ēlerte.

Stāsta muzikoloģe Iveta Grunde Friča Kreislera (Fritz Kreisler, 1875-1962) vārds zinošai auditorijai saistās ar viņa izcilo vijolspēli, kas apbūra 20. gadsimta pirmās puses koncertu apmeklētājus un skaņu ierakstu baudītājus. Mazāk ir runāts par Kreisleru kā komponistu, kura darbi savulaik tika gan kritizēti, gan arī ar nepacietību gaidīti un pasūtīti. Kopumā viņš radīja 55 oriģināldarbus, vairāk nekā 80 transkripciju un dažādu koncertu un skaņdarbu aranžiju. Viņa Bēthovena Vijolkoncertam radītā solista kadence ir viena no spēlētākajām arī mūsdienās. Šajā darbu virknē ir minams arī operetes žanrs. Tās viņam ir četras.  Šoreiz stāsts par 1932. gadā tapušo opereti "Sisī", kas atklāja austriešu iemīļotās princeses Elizabetes, sauktas par Sisī, mīlas stāstu. Divi uzņēmīgi brāļi Ernsts un Huberts Mariškas (Ernst, Hubert Marischka) uzrakstīja libretu operetei "Sisī". Mūzikas autors bija jau sarunāts, kad brāļiem pienāca telegramma no Ņujorkas koncertapvienības "Shubert Brothers" ar tekstu: "Steidzami vajadzīgs librets Fricim Kreisleram!" Tā "Sisī" librets nonāca vijolnieka-komponista rokās. Pirms pirmizrādes Kreislers paziņoja, ka viņš ir atcēlis visus savus koncertus Amerikā, zaudējot 50 tūkstošus dolāru, lai pats diriģētu izrādi Vīnē.  Pēdējās Austrijas princeses Sisī lomas atveidotāja Paula Veslija (Wessly) bija talantīga aktrise, bet iesācēja operetes laukā, saviem spēkiem viņa gatavoja Sisī vokālo partiju. Tā kā bija pāris numuru, kur aktrise tomēr nespēja nodziedāt augšējās skaņas, aizkulisēs stāvēja cita dziedātāja un veica savu funkciju nevainojami. Publika šo viltību nepamanīja. Vīnē izrādi demonstrēja 289 reizes! Pēc Austrijas aneksijas tā tika aizliegta, jo komponista dzīslās ritēja ebreju asinis. Kopš operetes pirmizrādes pagāja tikai četri gadi un tā piedzīvoja savu iznācienu Rīgā. Bet ne Operas namā! To uzdrošinājās iestudēt Dailes teātra aktieri un Eduards Smiļģis.  Tekstu operetei latviskoja Elza Stērste, dekorācijas un tērpi bija Oto Skulmes pārziņā. Kā aktieriem veicās ar izrādes muzikālās puses atveidi, aprakstīja Kārlis Strauts savā recenzijā pēc pirmizrādes: "Uzvestās operetes uzbūve atšķiras no pārējām ar to, ka tā nav domāta vis atsevišķiem stāriem, bet gan ansamblim. Šeit galveno personu tādā nozīmē, kā tas bija tradicionālās operetēs, nav. Tā ir liela svarīga un apsveicama dramaturģiska forma, jo modernā teātra mākslas teorija jau sen nākusi pie atziņas, ka zvaigžņu sistēma, kur lugas panākumi atkarājās tikai no dažiem tēlotājiem, ir atmetama, jo jāizmanto viss aktieru kolektīvs. (..) No otras puses lugas pasīvā jāieraksta viņas literārie un izdomas trūkumi, kā piemēram, viegli uzminamā intriga, primitīvie dialogi, garie, nodrāztie "filozofiskie" spriedumi. Inscenētājs Ed. Smilģis, saprazdams, ka te no teksta nekā sevišķa nevar izrakt, režijas pamatā ir licis raksturus un mēmo spēli. Tamdēļ arī uzveduma vērtība saskatāma aktieru dialogos, kuru mazvērtīgais saturs tiek ietīts biezā spēles prieka audumā. (..) Labākie tēli bija Filipsonam ar Leimani, kuriem arī piekrita vairākas izcilas dialogu spēles. Filipsons baronu Hrdličku rādīja maksimālā kustību gausumā, un tam līdzi skanēja viņa balss. Patiesībā tā neskanēja nemaz, jo tēla pārmērīgā nosvērtība atļāva tikai lēnu, tomēr labi artikulētu sēkšanu — skaļu čukstēšanu. Šis ir viens no Filipsona pēdējā laika izcilākiem sasniegumiem. Leimanis, pulkvedi Kempenu tēlojot, bija gluži pretējs Filipsonam. Tas ņēma ar skaļumu, ātrumu, apsviedību, pārsteidzību kā kustībās, tā arī izrunā. (..) Friča Kreislera mūzika liekas maz noderīga Dailes teātrim, kur vieglumu un jautrību var dot viegli izpildāmas un ātri uzņemamas melodijas. Dziļākai mūzikai, kāda ir Kreisleram, ir vajadzīgi speciāli skoloti dziedoņi, nevis tikai aktieri ar balsīm. Tamdēļ režisors darītu labi, ja dziedājumus stipri saīsinātu, vai arī ļautu aktieriem rečitēt." Kā var noprast, atšķirībā no Vīnes trupas, Dailes teātra aktieriem dublieri nebija vajadzīgi.  Ja skatāmies šodienā, tad Sisī stāsts atkal varētu atgriezties uz  Dailes teātra dēļiem, jo Dailē aug profesionāli skoloti aktieri-dziedātāji, kam, domājams, Kreislera "Sisī" atsauktos arī mūzikas skaņās.    

Rīgas Starptautiskā kinofestivāla (Riga IFF) laikā atvērta grāmata, kas veltīta kinorežisoram Sergejam Paradžanovam. Armēņi viņu pieskaita savējiem, gruzīni – savējiem, ukraiņi – arī savējiem, un tas viss ir pamatoti, jo mākslinieks, kinorežisors Sergejs Paradžanovs (1924. Tbilisi - 1990. Erevāna) strādājis gan Ukrainā, gan Gruzijā, gan Armēnijā. Viņa slavenākās filmas ir "Granāta krāsa" par Sajatu Novu, "Aizmirsto senču ēnas" un "Kijivas freskas". Svinot Sergeja Paradžanova simtgadi, izdotā grāmata "Paradžanovs. Pasaules" ir unikāla, tajā lasāmi viņa scenāriji un vēstules no zonas. Un zonā viņam nācās pavadīt četrus gadus, padomju iestādēm bija bīstams viņa brīvais radošais gars un dzīvesveids, tāpēc kā iegansts tika izmantots homoseksuālisms. Var tikai minēt, cik un kādas filmas viņš varētu radīt, ja vien viņam būtu atļauts filmēt. Par iecerēm un vizuālām vīzijām liecina gan viņa nerealizētie scenāriji, gan kolāžas un asamblāžas. Kinorežisors Dāvis Sīmanis par Sergeju Paradžanovu raksta: "Viņa filmas saņēmušas apbrīnu no Frederiko Fellīni, Mikalandželo Antioni, Lika Godāra, Akiras Kurosavas un citiem. Viņa kinodarbi bija un paliek kombinatoriskas mīklas, kas sevī satur rēbusa līmeņus. Tās ietērptas armēņu folkloras, gruzīnu misticisma un Ukrainas tradicionālās ainavas audumā. Bet visam pāri – neatkārtojama estētiska sistēma." Par grāmatas "Paradžanovs. Pasaules" tapšanu stāsta mākslinieki Karinē Paronjanca un Aleksejs Muraško, kā ar tulkotāja Ilze Paegle-Mkrtčjana. Izdevis "Pētergailis". Raidījumu atbalsta: Saruna par grāmatu arī raidījumā Kultūras rondo.

Mazais pasaules diktāts latviešu valodā Liepājā "Putni brīnās par Liepāju". Tekstu diktē Liepājas teātra aktrise Inese Kučinska. Pēc diktāta tiešraides salīdzināšanai pieejams tā oriģinālteksts vietnē raksti.org.

Kultūras rondo tiekamies ar tulkotāju Denu Dimiņu, kurš iztulkojis no portugāļu valodas Fernandu Pesoa „Nemiera grāmatu”. Saruna par grāmatu, kurai nav manuskripta, par grāmatu, kuru vākos saliek jau bez paša autora, jo viņa lapiņas ar puspabeigtiem vai grūti salasāmiem tekstiem glabājās lādē, kas arī radīja dažādas interpretācijas. Tagad portugāļu modernista Fernandu Pesoa "Nemiera grāmata:  iztulkota latviski un izdota "Valodu mājā". Tas noteikti ir notikums. Šī ir grāmata, kuru, iespējams, var uzšķirt jebkurā vietā un atrast kādu teikumu, kas iedvesmo. "Noteikti to var raksturot, kā kaleidoskopisku tekstu, kā lielu tekstu mozaīku. Jau minējā, ka tā ir grāmata bez manuskripta, grāmata, kas tapusi no dažādiem fragmentiem, tāpēc jautājums par šo fragmentu secību ir ļoti nosacīts. Mēs varam tos kārtot dažādi," atzīst Dens Dimiņš. Viņš arī stāsta, ka Lisabonā Fernandu Pesoa muzejā ir ekspozīcija "Saliec savu "Nemiera grāmatu"". Var spēlēties gan portugāļu, gan angļu valodā. "Kārtība, kā zināms, no saskaitāmo secības mainās, šī summa. Mainās noskaņa, mainās citas lietas," stāsta Dens Dimiņš. Sākumā izdevēji piedāvājuši tulkotājam veidot izlasi, bet Dens Dimiņš atzīst, ka tā būtu liela atbildība. Latviski veidotā tulkojuma pamatā ir Kolumbijas profesora Pisaro kārtojumu, kas ir hronoloģisks, ir arī tematiski "Nemiera grāmatas" kārtojumi. Bet nevienā izdevumā nav ietverti visi teksti, kas glabājas lādē. Fernandu Pesoas “Nemiera grāmata” ir nozīmīgs 20. gadsimta portugāļu modernisma literatūras piemineklis, poētiska dzejproza, kas aptver aforistiskas piezīmes, pierakstus, dienasgrāmatas daļas – tekstus, kuri tapuši apmēram trīsdesmit gadu laikā. Tie ir teksti par cilvēku un par pilsētu – Lisabonu.  "Izcilās divdesmitā gadsimta portugāļu personības un dzejnieka Fernandu Pesoa (1888–1935) vārds Latvijā ir jau labi pazīstams, ievērojamu daļu viņa labāko dzeju latviskojis dzejnieks Leons Briedis, kurš par šo darbu saņēma Portugāles Nopelnu ordeni 2003. gadā. Jau pirmajā latviski izdotajā dzejoļu izlasē Zudušais dārzs (1983) pārstāvēti arī trīs slavenākie Pesoa “dubultnieki”: Alvaru de Kampušs, Albertu Kaeiru un Rikardu Reišs, kam Pesoa izgudro pilnvērtīgas biogrāfijas, piešķir atšķirīgus rakstības stilus un pasaules uzskatus. Darbus viņš parakstījis kopumā ar apmēram septiņdesmit pieciem pseidonīmiem, kurus pats gan dēvēja par heteronīmiem, portālā "punctummagazine.lv" par Fernandu Peosu raksts Dens Dimiņš.

Tekstu lasa Latvijas Etnogrāfiskā brīvdabas muzeja muzejpedagogs Miķelis Dāvids Rikveilis, tekstu sagatavojis vēsturnieks Dr.hist. Rūdolfs Brūzis un Etnogrāfijas departamenta vadītāja Dr.hist. Aija Jansone Dzintars (latīņu val. succinum, grieķu val.  ἤλεκτρον (ēlektron), angļu val. amber, vācu val. Bernstein) ir viens no Baltijā biežāk sastopamajiem pusdārgakmeņiem, kā arī viens no retajiem vārdiem latviešu valodā, kas ir tieši pārņemts no kuršu valodas. Vārda latviskojums būtu – zītars jeb dzītars. Dzintars Baltijas jūras baseina teritorijā veidojies 58–37 miljonus gadu senā pagātnē, pārakmeņojoties skuju koku sveķiem. Tādējādi radās trīs veidu dzintari: dzeltenais caurspīdīgais, dzeltenais necaurspīdīgais un baltais necaurspīdīgais. Šī minerāla struktūru, caurspīdīgumu un krāsu nosaka dzintara ķīmiskais sastāvs un tajā ietvertie gāzes burbulīši. Dzintaru Baltijā sāka apstrādāt vidējā neolītā: to apskaldot ar krama rīkiem, griežot, urbjot, pēc tam ar smilšakmeni slīpējot un pulējot, izgatavoja savdabīgas rotaslietas – pogas, ripas, riņķus, krelles, trapecveida un citu formu piekariņus, cilvēku, dzīvnieku, putnu un zivju figūriņas. Dzintaru izmantoja arī maiņas sakaros. Neolīta perioda otrajā pusē jau bija izveidojusies vesela dzintara apstrādes industrija – tā laika apmetnēs Latvijā atrasti 4,2 tūkstoši gatavu dzintara izstrādājumu un 12,8 tūkstoši to fragmentu vai sagatavju. Bronzas un dzelzs laikmetā dzintara aprites un apstrādes tempi ļoti strauji samazinājās. Tas saistāms ar izmaiņām saimniecībā, kā arī cita vērtīga materiāla – bronzas – izmantošanas sākumu. Austrumbaltijas iedzīvotāji bija vairāk ieinteresēti iegūt prestižos bronzas ieročus un rotas, kamēr dzintars vairāk tika realizēts Centrālās un Dienvideiropas zemēs. Šī laika darinājumi veidoti rupji, bez rūpīgākas apstrādes, kas liecina, ka dzintara apstrādes jomā ir bijis kāds pārrāvums. Latvijas Etnogrāfiskais brīvdabas muzejs vēsta par laikmetu no 17. gs. beigām līdz 20. gs. sākumam. 18.–19. gs. ar dzintara apstrādi nodarbojās īpaši mācīti meistari, kas ar savu arodu pelnīja iztiku. Rucavā un Nīcā vairākās vietās pastāvēja dzintara virpotavas, kurās izmantoja salīdzinoši vienkāršus dzintara apstrādes darbarīkus. Bija pat veselas dzimtas, kuras vairākās paaudzēs nodarbojās ar dzintara apstrādi. Tāda bija, piemēram, Trumpiku (Zvīnaiņu) dzimta no Rucavas pagasta Papes ciema, kuras atvase Margrieta Trumpika vēl 20. gs. sākumā darināja oriģinālas dzintara rotas, no kurām dažas 1920. gadā Liepājas muzejs ieguva savā krājumā. 19. gs. beigās un 20. gs. sākumā Liepājā izveidojās vairākas profesionālu juvelieru darbnīcas, kurās tika darinātas arī dzintara rotas. Tajās strādāja galvenokārt citzemju izcelsmes meistari, kuri darināja rotas pēc jūgendstila paraugiem ar stingri izteiktām naturālām augu formām. Tā kā viņiem bija labāki darbarīki, viņi  izkonkurēja vietējos latviešu meistarus. Tāpēc 20. gs. sākumā tautā dzintara apstrāde apsīka. Bet vai zini, ka pastāvēja arī tāds amats kā dzintarnieks? Brīvdabas muzeja zinātniskajā arhīvā saglabājusies avota teksta transkripcija no Latvijas Valsts vēstures arhīvā noglabātā, 1738. gadā fiksētā dzintarnieka jeb dzintara zvejnieka zvēresta. Tas skan šādi: "Es N. N. zvēru Dievam Augstākam un tās svētās biedrības, kad es manam cienīgam Lielam Kungam, kā viens godīgs dzinternieks, uzticīgs un paklausīgs gribu būt, pie tās dzinteru zvejošanas ar visu manu spēku strādāt, to dzinteru, ko Dievs dāvājis Lejas soģim, visu taisni atnest un iedot, ne vienu drusku, vai mazs, vai liels, ne vienam pārdot, nedz arīdzan dāvināt. Un kad es redzētu, kad cits dzinterus no jūrmalas sakrātu, tam to atņemt, un to krājēju ar visu dzinteru pie Lejas soģa aizvest. Par tām lietām, kad slēpj jeb kad rastos skāde no lielas laivas, Lejas soģim ziņu dot un par visām lietām tos cilvēkus glābt, palīdzēt un no visas sirds aktiņu dot, es tās lietas, kuras paglābtas, pieskatītu, un arīdzan pats, ne mana sieva ne bērni ko ņemtu un paslēptu. Nedotu nevienam vaļu ko pasākt, bet visas lietas taisni Lielajam Soģim parādīt un iedot, arīdzan, kad vēl jūra ko izmestu, Lielajam Soģim aizvestu un pie visām jūrmalas lietām, kā viens godīgs vīrs un dzinternieks, pareizi klausīt, tik tiešām, ka man Dievs pie manas dvēseles un laicīgās būšanas še laicīgi un tur mūžīgi palīdz, Amen." Dzintarnieki savulaik dzintarus cītīgi sazvejojuši un droši vien, ka daļa no tiem apskatāmi arī Latvijas muzejos. Tie dzintari, kas pārvērsti skaistās rotās un nonākuši Brīvdabas muzeja krājumā, šobrīd apskatāmi sadarbībā ar Latvijas Nacionālo kultūras centru veidotajā izstādē "Dzintargaisma".  

Tworzenie rysunku narracyjnego zwykle zaczyna się od tekstu; to on dostarcza inspiracji i buduje kontekst. Kolejnym etapem jest praca artysty, który nadaje opowieści formę wizualną poprzez własną interpretację, doświadczenia i emocje. I właśnie ta osobista perspektywa stanowi (na razie) przewagę człowieka nad produktem graficznym wygenerowanym przez sztuczną inteligencję. Ale czy to wystarczy? Czy nadal potrzebujemy pracy człowieka, skoro AI może wygenerować satysfakcjonujący produkt w kilka minut? Jak budować wrażliwość na to, co ludzkie? Czym jest rysunek narracyjny i czym różni się od komiksu (jeśli się różni)? Jakich umiejętności wymaga krytyczne spojrzenie na tekst, by opowiedzieć go obrazem? Jaką rolę w tym procesie odgrywa metafora wizualna i interpretacja własna autora ilustracji? Czy dla opowieści nie byłoby lepiej, gdyby ilustrował ją sam autor? Czy Mural to też forma rysunku narracyjnego? Te i wiele innych wątków poruszył rysownik, malarz i grafik dr hab. Dariusz Vasina w rozmowie z Agatą Bisping – projektantką usług, doświadczeń i procesów. Spotkali się w ramach podcastu Od tekstu do obrazu – rysunek narracyjny w praktyce. Te i wiele innych wątków poruszył rysownik, malarz i grafik dr hab. Dariusz Vasina w rozmowie z Agatą Bisping – projektantką usług, doświadczeń i procesów. Spotkali się w ramach podcastu Od tekstu do obrazu – rysunek narracyjny w praktyce. W cyklu rozmów „Mistrzowie” Strefy Designu Uniwersytetu SWPS wraz z praktykami ze świata designu rozmawiamy o tym, jak wygląda ich codzienna praca związana z różnymi aspektami kreatywnego projektowania. Strefa Designu Uniwersytetu SWPS to projekt popularyzujący wiedzę z zakresu projektowania: produktów, architektury, wnętrz, mody i komunikacji. Pokazuje, czym jest dobre projektowanie i w jaki sposób realizuje ono konkretne potrzeby użytkowników. Więcej informacji o projekcie: https://web.swps.pl/strefa-designu.

Daugovpiļs pusis dzīsmineica Laura Bicāne ar saimi dzeivoj Vuocejā, kur jei vys tik rodūši dorbojās ari muzykys lauceņā, tymā vydā i latgaliski. Napaseņ Laurai izguoja jauna dzisme – “Ceļā uz Emmausu” –, kuru var atrast i nūsaklauseit škārsteiklā. Niu Laura mienesi sabyus Latvejā, sovā dzymtaja pusē – Latgolā, kur kūpā ar vītejim muzikim gaidomi vairuoki koncerti. Vīna nu vareibu dzierdēt Lauru byus 17. majā Daugovpiļs Kulturys pilī paradzātajā grupys “Dabasu Durovys” koncertā. Raidejumā izvaicojam dzīsmineicu Lauru Bicāni par juos rodūšū dorbuošonuos, beibeli kai muzykys olūtu i dzīšmu tekstu svareigumu. "Poša ilgi dūmuoju, kas es asu. Kod es tyku Vyslatvejis dzīsminīku saītā, saprotu, kas ir muna publika, muns klauseituojs, kas ir itys akustiskais žanrys. Bardi – tai ari var saceit. Tī taišni lels izsvors ir iz viestejumu, iz tekstu. Varbyut pat tys teksts ir svareiguoks par myzyku i gitarspēli."

Kritikas minifestivālā "Tīri prātīgi", iedvesmojoties no Kanta, tapusi Kantastrofas programma, kuru Kultūras Rondo studijā pārrunājam ar režisoru, minifestivāla kuratoru Evartu Melnalksni un filozofu, žurnāla "Tvērums" redaktoru Rūdi Bebrišu.  Evarts Melnalksnis skaidro: "Rīgā un Liepājā izdotās Kanta kritikas ievieto Latviju globālā kontekstā. Filozofa 300. jubileja kalpo par ierosinājumu palūkoties uz to, kā idejas caurstrāvo mūsu pasauli un kādas sekas – labvēlīgas un postošas – tās spēj atstāt uz sabiedrību, vidi, mākslu. Minifestivāla "Tīri prātīgi" pamatprincips ir pārskatīt vēsturisko mantojumu laikmetīgi kritiskā gaismā, runājot par mums šeit un tagad starpdisciplinārā veidā. Ir intriģējoši Kanta laikmeta idejas, piemēram, sastatīt ar viņa laikabiedra, Rīgā dzīvi pavadījušā Ziemeļvācijas komponista J. G. Mīteļa mūziku klavesīnistes Ievas Salietes izpildījumā, ko elektroniski pārradīs Platons Buravickis." Savukārt filozofs Rūdis Bebrišs papildina: "Šķiet jēdzīgi meklēt neakadēmiskas formas, kā mijiedarboties ar Kanta filozofiju un tikpat labi arī ar citām filozofiskām teorijām. Un ne tikai tāpēc, ka akadēmiskajai videi ne vienmēr izdodas sasniegt cilvēkus ārpus pašu ekosistēmas. Tekstu pētīšanai, lekcijām, semināriem, rakstiem un citām akadēmiskām praksēm nenoliedzami ir savas priekšrocības ceļā pie zināšanām, taču radošas un no konvencijām brīvākas pieejas var ne tikai raisīt interesi grimt dziļumā, bet arī ļaut uzvirmot jaunām, iepriekš neapsvērtām perspektīvām uz konkrētām teorijām un, arī plašāk, veidiem, kā spriežam par pasauli un mums svarīgo. Minifestivāls "Tīri prātīgi" iedvesmojas no Kanta idejām un uzdotajām notīm, bet tas nav viņa filozofijai veltīts notikums. Tomēr, ja pieņemam, ka mūsu domāšanā Kanta iespaids joprojām ir spēcīgs, tad arī no sākotnes attālinātas refleksijas ļaus ko secināt."

Wystartował pierwszy w tym turniej wielkoszlemowy, czyli Australian Open! Świetnie w pierwszej rundzie spisała się Magdalena Fręch, która pokonała Darię Saville, ale wzrok polskich kibiców skierowany jest przede wszystkim w stronę Igi Świątek i Huberta Hurkacza. Czy liderka światowego rankingu zdoła powalczyć o tytuł i na co stać Hurkacza? O tym porozmawiamy z Adamem Romerem, redaktorem naczelnym magazynu TenisKlub. Trwa koszmarna seria polskich skoczków narciarskich. Niedzielny konkurs w Wiśle, rozgrywany w ramach PolSKIego turnieju, był 14. konkursem z rzędu, w którym żaden z Polaków nie załapał się do czołowej "10". Czy w środę, w Szczyrku, któremuś z Polaków uda się przełamać fatalną passę i czy w ogóle pozwoli na to pogoda? Na te pytania postara się odpowiedzieć Michał Korościel, dziennikarz Radia ZET, Eurosportu i Eleven Sports. W poniedziałek premierę miał pierwszy z sześciu odcinków reportażu prasowego "Legia w czyśćcu", w którym Łukasz Olkowicz opisał gwiazdę stołecznego klubu – Josue. Tekst wywołał niemałe poruszenie w środowisku piłkarskim i stał się przyczynkiem do dyskusji o tym, która twarz Josue jest prawdziwa i czy Legia z nim w składzie może wskoczyć na wyższy poziom. O to zapytamy autora tekstu i dziennikarza Przeglądu Sportowego Onet, Łukasza Olkowicza oraz Radosława Majdana, dziś dziennikarza Przeglądu Sportowego Onet, a kiedyś bramkarza, który atmosferę szatni zna jak mało kto.

- Jeżeli weźmiemy, powiedzmy, uznawanego do niedawna za najwybitniejszego twórcę polskiego teatru, czyli Krystiana Lupę, to jego najlepsze spektakle powstawały wtedy, kiedy mierzył się z dobrą, mocną, wyrazistą literaturą, na przykład z tekstami Thomasa Bernharda - mówił w Dwójce dramaturg Marek Kochan.

- Tu nie ma dyskusji, że jest to wielkie dzieło, natomiast jest coś takiego w odczytaniu tego tekstu czy też historii, którą opowiada, że ona rezonuje mniej albo bardziej jeśli chodzi o komentarz do rzeczywistości. Z reżyserem Remigiuszem Brzykiem mamy takie poczucie, że właśnie teraz nastały w Polsce właściwe czasy na odczytanie tego tekstu - mówił w Dwójce Juliusz Chrząstowski, odtwórca głównej roli w nowej inscenizacji słynnej sztuki "Śmierć komiwojażera".

Oktobra vydā teik svieteita Vaļsts volūdys dīna. Niu jau par tradiceju, svietejūt Vaļsts volūdys dīnu, palykuse pasauļa diktata latvīšu volūdā raksteišona, kas itūgod byus deveitū reizi (vaira par IX pasauļa diktatu latvīšu volūdā var izzynuot raksti.org). Tok, izsverūt latvīšu volūdys byušonu vysaidai, kotrys grybātuojs sevkur pasaulī jau septeitū reizi teik aicynuots paraudzeit spākus raksteišonā ari latgaliski. Diktata teksta skaiteišona itūgod izticāta Dailis teatra aktrisei Katrīnai Grigai, kura poša īt nu Latgolys i kurys bolss itūgod paleidzēja īdzeivynuot ari pyrmū radejis īstudiejumu latgaliski – Alda Bukša kriminalromanu “Bruoli” –, kurā Katrīna īsajute igauņu izmaklātuojis Kersti lūmā. Septeituo latgalīšu rokstu volūdys diktata teksts, kas sagataveits, īvārojūt 2007. godā apstyprynuotūs nūsacejumus, piec tuo nūslāguma puorbaudeišonai byus daīmams portalūs lakuga.lv i LSM.lv. Tekstu speciali diktatam radejuse portala lakuga.lv redaktore, pyrmuo komiksa latgalīšu volūdā “Sunāns breiveibā” autore Laura Melne, kurei itūgod Storptautyskajā Jāņa Baltvilka bolvā sajēme AS “Latvijas valsts meži” bolvu “Jaunaudze” par debeju bārnu literaturā. Diktata teksts ļaus īsavērt kaida bārna puordūmu pasaulī i sadzeivē ar vacuokim i babu. Diktatu organizej Latvejis Radejis Latgolys multimedeju studeja, latgalīšu kulturys kusteiba “Volūda” i portals lakuga.lv.  

Stāsta pianists Ventis Zilberts Komponista Jāņa Ivanova daiļradē solodziesmas žanrs aizņem nelielu, bet diezgan būtisku vietu – apmēram 25 kompozīcijas. No tām tipogrāfiski iespiestas tikai trīs dziesmas 1959. gadā. Šajā izdevumā divām dziesmām – "Latgales līdumos" un "Manas dzimtenes pusē" – kā teksta autors minēts A. Eglājs. Vienmēr likās jocīgi, ka dzejniekam nav minēts pilns vārds. Man ik pa laikam dažos komponista daiļradei veltītajos koncertos nācies komentēt atskaņojamos darbus, tajā skaitā šīs pieminētās solodziesmas. Atceros, ka muzikologs Olģerts Grāvītis kādā sarunā, stāstot par pieminēto trīs dziesmu izdevumu, atcerējās, ka Jāņa Ivanova dziesmas "Latgales līdumos" teksta autora Andreja Eglīša vietā izdevuma veidotājiem minējis citu, vārda saknē mazliet līdzīgu uzvārdu - Eglājs. Kāpēc?  Lai tā laika cenzūra akceptētu nošu izdošanu. Saprotams, ka Andreja Eglīša vārds 1959. gadā pārsvītrotu ideju izdot kaut vai vienu dziesmu, un nebūtu iedomājams šāds konteksts – Jānis Ivanovs – tolaik Jāzepa Vītola Latvijas Valsts konservatorijas profesors, Valsts prēmijas laureāts, LPSR Tautas mākslinieks, un Andrejs Eglītis – trimdinieks un tā laika izpratnē  buržuāziskais nacionālists. 1939. gadā periodikā un arī dzejoļu krājumā "Varavīksna" var atrast publicētu dzejoli "Latgalē" – tas patiešām ir tas, kura rindiņas redzamas notīs dziesmā "Latgales līdumos" - tā tapusi 1940. gadā. Padomju laikā laikrakstu publikācijās, rakstot par šo Jāņa Ivanova dziesmu, autoriem droši vien vajadzēja visādi izlocīties, lai, pasarg' Dievs, nebūtu jāmin tolaik ļoti nevēlamā Andreja  Eglīša vārds. Tā, piemēram, 1956. gada  žurnālā "Karogs" muzikologs Artūrs Verners komponista  50. jubilejas  reizē, apcerot viņa daiļradi, piemin dziesmu "Latgales līdumos" ar it kā Kārļa Skalbes tekstu. Savukārt 1974. gadā kādā laikraksta "Cīņa" recenzijā (sakarā ar Jāņa Ivanova iemīļotā dziedoņa Tāļa Matīsa 70 gadu jubilejas koncertu) vēl viena nepareizība, varbūt apzināta. Recenzijā minēts, ka jubilejas koncertu jubilārs sāka ar sava novadnieka Jāņa Ivanova dziesmu "Latgales līdumos", kurai teksts paša dziedātāja sacerēts. Un kā ar otru dziesmas "Manas dzimtenes pusē" tekstu? Vismaz Andreja Eglīša  kopotajos rakstos nav atrodams tāds dzejolis. Atrisinājums ir gluži negaidīts – periodikā atrodama publikācija 1937. gada laikrakstā "Rīts". Dzejoļa autors – Kārlis Baltpurviņš, pēc kara trimdinieks ASV. Tikai rodas jautājums, kāpēc notīs arī šai dziesmai kā teksta autors minēts  mistiskais Eglājs? Mans minējums – iespējams, Olģerta Grāvīša domu gājiens bija, kā tautā saka: "Pie vienām sāpēm, varbūt izies cauri, liksim to pašu Eglāju arī šai dziesmai!" Runājot par dzejnieku, režisoru un aktieri Kārli Baltpurviņu – noteikti viņš un Jānis Ivanovs bija labi pazīstami, 30. gadu otrajā pusē komponists strādāja par diriģentu Rīgas radiofonā, savukārt Kārlis Baltpurviņš bija darbinieks radiofona literārajā daļā. Starp citu, viņš ir dziesmas “Pie Dzintarjūras”, jeb kā rakstīts 1939.gada izdotajās notīs “Dzintarjūras krastā”, latviskā teksta autors. Un šī dziesma, kā mēs zinām no vēstures, pirmo reizi skanējusi kinofilmā “Zvejnieka dēls”. Tā nu iznācis, ka viens pseidonīms jeb, kā teiktu literatūrzinātnieks Ilgonis Bērsons, segburts un segvārds A. Eglājs, kas minēts notīs, ticis vienlaikus diviem dzejniekiem – Andrejam Eglītim un Kārlim Baltpurviņam, pašiem tos neizvēloties un droši vien nezinot par to... Iedvesmu sniegt šo mazo vēstījumu man deva lieliskā segburtu un segvārdu mednieka, jau pieminētā Ilgoņa Bērsona grāmatas par tiem. Tēlaini sakot, piemērīju viņa mednieka zābakus – tie derēja, gan jau tos uzvilkšu atkal kādu citu reizi.  

W przedostatnim odcinku Załącznika do Tekstu Kacper poznaje i dyskutuje z Natanem i Sandrą o "małych pęknięciach" oraz o filozofii bycia "Awesome"! Jakie znaczenie dla otaczającego nas świata mają drobne-wielkie dobre uczynki? Posłuchajcie o sile świadomego upiększania życia o drobne gesty i o wyjątkowej historii pewnej ulotki... i ludzi, których boimy się na co dzień zauważać. Przysłuchajcie się dobrze! Tekst i grafika: https://bis.agh.edu.pl/tpost/a3sclurif1-dobre-pknicia --- Send in a voice message: https://podcasters.spotify.com/pod/show/bis-agh/message

Sarunu festivālā "Lampa"raidījums un podkāsts “Digitālās brokastis” šķetināja tehnoloģiju karstos jautājumus, lai konstatētu, vai esam kļuvuši par tehnoloģiju ķīlniekiem vai arī joprojām valdām pār tām. Šī gada lielā tēma bija mākslīgas intelekts. Bils Geits mūsu laiku proklamējis par mākslīgā intelekta laikmeta sākumu. Tekstu ģeneratori, radošuma asistenti, attēlu zīmētāji, pat videospēļu izstrādātāji - ar vien cenšamies izzināt tā iespējas. Kādi secinājumi - jauka spēlīte vai reāls rīks? Uzticams sabiedrotais vai tukša muca, kas tālu skan? Noklausies labākos izvilkumus no Arta un Riharda Digitālo brokastu sarunas "Radio Naba" teltī festivālā "Lampa"kopā ar Pēteri Jurčenko, Normundu Grūzīti, Reini Zitmani un Aigu Andrijanovu, un beidzot noskaidro, kā Tu praktiski ikdienā vari pielietot mākslīgā intelekta rīkus, lai kļūtu efektīvāks, un reizē nepalikt jaņos. Plašāk par tehnoloģiju jaunumiem lasi arī LSM portālā.

W dzisiejszym odcinku Załącznika do Tekstu Kacper wraz z Asią Misiak i Mają Ziółkowską wracają do czasów szkolnych, gdy tekst Asi został stworzony. Dyskutują o wpływie utworów przedstawianych w szkolnej klasie na postrzeganie rzeczywistości oraz jak twórczość odzwierciedla nasz samorozwój na przełomie lat. Jaka jest prawdziwa historia tekstu Asi? Gdzie Maja szukała inspiracji tworząc swoje grafiki? O czym Bóg chce powiedzieć Konradowi po jego Wielkiej Improwizacji? Przysłuchajcie się dobrze! Tekst i grafika: https://bis.agh.edu.pl/tpost/j1yn4tl1u1-twoj-rzek-pyn --- Send in a voice message: https://podcasters.spotify.com/pod/show/bis-agh/message

#narzędzia #sprawdzanie #tekst #weryfikacja O stylu pisania Ernesta Hemingway'a mówi się bardzo często, mimo że nie został określony żadnym terminem, to można go przedstawić jako klarowny, konkretny, a nawet oszczędny w słowach. Pisarz pomijał wszystko, co zbędne, nie stosował rozbudowanych opisów, niepotrzebnych wtrąceń. Jego sposób pisania był w tym czasie dość nietypowy. Najpierw zapisywał wszystko, co miał na myśli czyli, dawał się ponieść wenie twórczej, a następnie dopiero korygował błędy i redagował całość, podobnie z resztą do Stevena Kinga.

To już kolejny odcinek Załącznika do Tekstu, tym razem Kacper spotyka się z Marią Kolarską i Victorią Frechet, których jedną z wielu pasji są podróże! Rozmawiają wspólnie o tym, w jaki sposób eksplorowanie rozwija i inspiruje. Dziewczyny zdradzają także, jak wyglądały początki ich długoletniej przyjaźni... Jak poznawanie świata wpływa na naszą relację z samym sobą? Jak odważyć się i ruszyć na swoją pierwszą przygodę? Przysłuchajcie się dobrze! Tekst i grafika: https://bis.agh.edu.pl/tpost/9der2555i1-korytarze-i-twarze --- Send in a voice message: https://podcasters.spotify.com/pod/show/bis-agh/message

Piąty odcinek Załącznika Do Tekstu okazał się wyjątkowo nietypowy. Kacper razem z Kubą Momotem i Weroniką Rożankowską rozmawiają o zapisywaniu wspomnień w subtelnych obrazach, dźwiękach, zapachach... na przykład mandarynek. Dyskutują na tematy około-egzystencjalne, około-tekstowe, a przede wszystkim: scentralizowane na istotę mandarynki we wszechświecie i jej odcisk na ludzkiej egzystencji. Co to wszystko może oznaczać? Przysłuchajcie się dobrze! Tekst i grafika: https://bis.agh.edu.pl/tpost/ci8paj2gt1-skd-si-wziy-mandarynki --- Send in a voice message: https://podcasters.spotify.com/pod/show/bis-agh/message

Krustpunktā Brīvais mikrofons ar reklāmas tekstu autori Martu Fabriciusu.  

W tym odcinku Załącznika Do Tekstu Kacper gości Zosię Michlowicz i Natalię Gryboś! Wspólnie przyglądają się trudnemu wątkowi jakim jest odnajdywanie wartości we własnych działaniach twórczych. Rozmawiają oni o szeroko pojętym świecie sztuki, który często może wydawać się przytłaczający. Usłyszycie również dyskusję o ulicznych artystach Krakowa, których na pewno znacie... Przysłuchajcie się dobrze! Tekst i grafika: https://bis.agh.edu.pl/tpost/rcuibhv5o1-a-ja-chc-nieironicznie-zachwyca-si-patka --- Send in a voice message: https://podcasters.spotify.com/pod/show/bis-agh/message

Kolejny odcinek serii Załącznik do Tekstu jest sporą dawką wiedzy i refleksji na temat niedalekiej już nam przyszłości! Małgorzata Leszczyńska, odwołując się do swojego tekstu, porusza z Kacprem temat sztucznej inteligencji - jej ingerencji w codzienność, dzisiejszą naukę czy szeroko pojętą sztukę. Pochylamy się nad możliwymi scenariuszami obecności AI w różnych sferach naszego życia i próbujemy odpowiedzieć na niełatwe pytanie - co z nami będzie za kilka lat? Przysłuchajcie się dobrze! Tekst i grafika: https://bis.agh.edu.pl/tpost/pj7momemh1-inteligentne-widzimisi --- Send in a voice message: https://podcasters.spotify.com/pod/show/bis-agh/message

W drugim odcinku Załącznika do Tekstu, Kacper Bomba rozmawia z Werą Jelonek i Klaudią Jędrak. Głównym tematem dyskusji jest problem "studenckiego jetlagu", czasu poniekąd przejściowego w życiu, związanego licznymi zmianami i rozstawaniem się z dzieciństwem... W odcinku pojawi się także spora dawka zachwytów nad naszymi ukochanymi czworonogami! Jak Klaudii i Werze współpracowało się nad grafiką do wiersza? O czym jest wiersz ,,Jesteś tam (jeszcze)"? Przysłuchajcie się dobrze! Tekst i grafika: https://bis.agh.edu.pl/tpost/5ccgk6jbb1-jeste-tam-jeszcze --- Send in a voice message: https://podcasters.spotify.com/pod/show/bis-agh/message

Pierwszy odcinek nowego programu Załącznik Do Tekstu z Kacprem Bombą! To tu dowiecie się, ,,Co BIS miał na myśli" w trakcie tworzenia zimowego wydania kwartalnika Przypatrz Się Dobrze. W pierwszym odcinku Józefina Arodaz i Ania Jaszczur zabiorą nas do wspaniałego-miniaturowego świata pana Roberta Gadzińskiego - artysty modelarza w Parku Miniatur w Inwałdzie. Gościnie przybliżą nam proces tworzenia tekstu, grafik, jak i etapy powstawania całego kwartalnika! W czasie rozmowy usłyszymy też, czym dla Józefiny i Ani stał się obraz analizowanego przez nie miniaturowego świata Parku, czym dziewczyny zajmują się poza działaniem w BISie, a nawet podzielimy się naszymi wizjami na idealnego, wyśnionego pączka... Przysłuchajcie się dobrze! Tekst i grafika: https://bis.agh.edu.pl/tpost/o1t2ptjd91-czowiek-to-osiem-centymetrw-o-yciu-wrd-m --- Send in a voice message: https://podcasters.spotify.com/pod/show/bis-agh/message

Po co nam konstytucja? To pytanie w ostatnich siedmiu latach zadawaliśmy sobie tysiące razy. Najwięksi znawcy tematu odpowiadają na to pytanie nad wyraz poważnie - konstytucja i strzegący jej sąd konstytucyjny zostały wymyślone, aby już nigdy więcej nie powtórzyło się Auschwitz. Konstytucjonalizm jest bowiem ideą, która ma zapobiec temu, aby większość zdominowała, wyizolowała, uwięziła i zabiła mniejszość. Sama demokracja nie wystarczy. Demokratycznie rzecz ujmując, w kraju kanibali 51% mogłoby przyznać sobie prawo zjedzenia pozostałych 49%. Dlatego konstytucja i niezależny, prawdziwy sąd konstytucyjny to najbardziej skuteczne narzędzia ochrony mniejszości przed nadużyciami ze strony większości i dlatego trzeba ich bronić. Tym poważnym akcentem kończymy serię tegorocznych wykładów z filozofii prawa, zachęcając wszystkich słuchających do dalszych, samodzielnych filozoficznych poszukiwań.

W samym sercu myślenia prawniczego znajduje się specjalne miejsce dla pojęcia normy prawnej. To pewien wzorzec zachowania, pewien standard wyprowadzany z przepisów, ale z nimi nie tożsamy. Normę prawną prawnicy "wyprowadzają" z przepisów, "odkodowują " ją z ustaw i innych aktów prawnych. Czy to jednak nie jakieś prawnicze hokus-pokus? Czy sędzia nie wyciąga norm prawnych z tekstu ustawy tak, jak magik wyciąga królika z kapelusza? W tym wykładzie omawiamy koncepcje interpretacji prawniczej i po raz kolejny zmagamy się z pytaniem, czy sędziowie nie uzurpują sobie czasami roli prawodawców.

W marcu 2019 roku Przemysław Iwańczyk, w ramach audycji "Cudowne lata", rozmawiał z Markiem Gaszyńskim - dziennikarzem, znawcą historii muzyki rozrywkowej, autorem wielu tekstów piosenek, m.in. "Sen o Warszawie", "Gdzie się podziały tamte prywatki", "Nie zadzieraj nosa". Gaszyński opowiadał o współpracy z Niemenem i innymi gwiazdami polskiej sceny. Dziennikarz zmarł 15 stycznia 2023 roku.

W średniowiecznym grobowcu odnaleziono list napisany w wieku XIII. Według jakich reguł językowych należy go interpretować - funkcjonujących wtedy, kiedy został napisany, czy też takich, jakie stosujemy dzisiaj? Odpowiedź wydaje się oczywista - XIII-wieczny list trzeba interpretować według XIII-wiecznych zasad gramatycznych i znaczeniowych. Czy tak samo powinno się interpretować tekst prawny? Czy napisaną w wieku XVIII konstytucję USA powinno się interpretować zgodnie ze znaczeniem, jakie przyjmowano w momencie jej uchwalenia, czy też należy jej tekst rozumieć tak, jak rozumiemy go dzisiaj? Czy interpretując zakaz stosowania kar "okrutnych", powinniśmy uznawać za okrutne to, co za okrutne uważali ludzie dwieście lat temu, czy też przyjmować współczesne rozumienie "okrucieństwa"? Wykład 10. poświęcony jest debacie między zwolennikami tzw. statycznych i dynamicznych koncepcji wykładni prawa. Pierwsi, do których należą amerykańscy oryginaliści, chcą nadawać tekstowi konstytucji jej pierwotne znaczenie. Drudzy, jak na przykład zwolennicy tzw. żyjącego konstytucjonalizmu, chcą znaczenie tekstu konstytucji uwspółcześniać. Spór ten powrócił z całą mocą przy okazji ostatniego, kontrowersyjnego orzeczenia Sądu Najwyższego w sprawie aborcji. Nie jest więc on z pewnością teoretyczny.

Stare prawnicze powiedzenie brzmi "Summum ius, summa iniuria" - najwyższe prawo może powodować najwyższą niesprawiedliwość. Dlaczego tak jest? W wykładzie 11. rozważamy relację między prawem a sprawiedliwością, analizując teorię sprawiedliwości Johna Rawlsa. Odpowiadamy sobie między innymi na pytanie, czy nierówności społeczne, które kreuje prawo, mogą być sprawiedliwe i pod jakimi warunkami.

Czy prawdziwa rozmowa o trudnych sprawach ma jeszcze moc rozwiązywania konfliktów? W rodzinie, w klasie, w państwie? Czy nasze rodziny i nasze państwo mogą być jeszcze oparte na idei dialogu, który zakłada demokracja, czy też muszą stoczyć się w autorytarny monolog kogoś, kto wie lepiej i narzuca swoje myślenie innym? Kolejny odcinek podkastu i kolejny temat - idealna sytuacja mowy Habermasa jako wzór dla rodziny, społeczeństwa, państwa i prawa.

Czy język prawny można interpretować, jak się chce? Czy też istnieją ścisłe standardy, jak należy to robić? Niektórzy miłośnicy “Forresta Gumpa” uważają na przykład, że konstytucja jest jak pudełko czekoladek - nigdy nie wiadomo, na co trafią sędziowie ją interpretujący. W ósmym wykładzie odpowiadamy na wyzwanie postmodernizmu, który zarzuca prawnikom, że robią z tekstem prawnym, co im się żywnie podoba, stosując zasadę “wszystko przejdzie”. W ten sposób nie wypełniają woli prawodawcy, ale przemycają do wyroków swoje własne preferencje. Czy tak jest rzeczywiście?

Co prawda Daria Zawiałow jeszcze kilka dni temu zaprezentowała fenomenalny utwór "Laura" z reedycji płyty "Wojny i noce", ale wygląda na to, że odchodzi, usuwa się w cień. Znika. Opowiada o współpracy z Dawidem Podsiadło przy pisaniu tekstu piosenki. Rozmawiamy o przeszłości związanej ze śpiewaniem na weselach. Dlaczego woli płytę "Helsinki" od "Wojen i nocy"? Czy to koniec kariery? Czy Daria Zawiałow zawiesza karierę muzyczną? Jeśli to faktycznie jej ostatni wywiad, to cieszę się, że wpadła do Imponderabiliów o tym opowiedzieć. Rozmowa została nagrana 13.12.2022

Wnuk otruł dziadka i został skazany za to morderstwo. Jednak pozostał spadkobiercą, wskazanym w ważnym testamencie, a nie ma jeszcze przepisów o tzw. niegodności dziedziczenia z powodu popełnienia przestępstwa przeciwko spadkodawcy. Czy powinien dziedziczyć? Słynna sprawa Elmera stanowi punkt wyjścia do kolejnego wykładu, w którym pytamy: czy moralność powinna mieć wpływ na to, jak stosujemy prawo? Naszym przewodnikiem jest Ronald Dworkin, filozof ducha prawa, który jasno mówi, że nie wolno w stosowaniu prawa ograniczać się tylko do jego litery. Ale czy nie rodzi to ryzyka, że sędziowie zaczną narzucać nam swoją moralność? Że sędzia o konserwatywnych poglądach będzie prawo stosował konserwatywnie, a sędzia o poglądach liberalnych ten sam tekst prawa będzie rozumiał liberalnie? Czy wtedy nadal rządzić będzie nami prawo, czy też czyjeś widzimisię? O tym wszystkim w kolejnym wykładzie z serii “Imperium tekstu kontratakuje”.

Wyobraźcie sobie, że w 2024 ortodoksyjnie katolicka partia wygrywa w Polsce wybory i uchwala nową konstytucję, która jest po prostu słowo w słowo tekstem Dziesięciu Przykazań. Jak interpretowalibyśmy taką konstytucję? Zgodnie z intencją uchwalających, czy zgodnie z wielowiekową tradycją rozumienia tego tekstu? Czy gdyby jeden z głosujących uważał, że "Nie cudzołóż!" to zakaz zdradzania w CUDZYM łóżku, a więc nie obejmuje on zakazu zdrady we własnym, czy interpretator powinien przyjąć takie rozumienie tekstu zgodnie z intencją prawodawcy? Czym ona jest i dlaczego odgrywa tak ważną rolę w interpretacji prawniczej? Czy jest jedna, czy jest ich więcej (trzy), jak argumentuję w kolejnym wykładzie? Czy prawnik powinien brać pod uwagę to, co miał na myśli autor tekstu prawnego, czy raczej powinien nadawać tekstowi znaczenie wyznaczane przez konwencję językową i tradycję języka? O tym wszystkim dyskutujemy w najnowszym wykładzie z serii "Imperium tekstu kontratakuje".

Czy prawnicy korzystają z niejasności prawa, by realizować swoją wizję świata? Czy grozi nam dyktatura sędziów? W piątym wykładzie dyskutujemy problem władzy sędziowskiej - a więc tego, czy niejasność prawa powoduje, że sędziowie mogą realizować swoje własne preferencje, kiedy prawo stosują.

Wykład czwarty poświęcony jest ważnemu zagadnieniu: kto jest panem znaczenia tekstu prawnego? Prawodawca czy społeczeństwo? Innymi słowy, czy znaczenie tekstu prawnego powinno być ustalane na moment uchwalenia aktu prawnego czy na moment jego interpretacji? Czy w razie watpliwości co do znaczenia powinno się je rozstrzygać przez odwołanie do intencji prawodawcy czy raczej do konwencji językowych, wypracowanych przez społeczeństwo. Efekty przyjęcia jednego oczy drugiego podejścia mogą być całkiem inne, co przekłada się na inną sytuację obywateli, którzy prawu podlegają.

Skąd w teologii tyle problemów z Listem do Hebrajczyków? Czy to pismo jest w ogóle listem? Skąd wiemy, że jego adresatami są „Hebrajczycy”? Jak wyglądają bezsprzeczne dowody na Pawłowe autorstwo tego tekstu? Rozdziały: 00:00:00 Co znaczy być Hebrajczykiem? 00:14:01 Czy list do Hebrajczyków jest listem? 00:40:52 Kto jest odbiorcą listu do Hebrajczyków? 01:04:13 Jakie problemy językowe występują w liście do Hebrajczyków? 01:24:27 Czy list do Hebrajczyków jest ostrzeżeniem dla Żydów? 01:43:23 Kim jest autor listu do Hebrajczyków? 02:04:39 Jakie cechy posiadał autor Listu do Hebrajczyków? 02:34:33 Jaki podpis zostawia anonimowy autor Listu do Hebrajczyków? 02:48:24 Czy istnieje dowód, że autorem Listu do Hebrajczyków jest Paweł? -----------------------------

Trzeci wykład z tegorocznej serii - o tym, jak populiści chcą reformować prawo i dlaczego to się nie udaje na przykładzie historii Króla Rexa i koncepcji wewnętrznej moralności prawa Lona Fullera.

Drugi wykład z serii "Imperium tekstu kontraatakuje" - o tym, dlaczego "lex" musi być "dura" i w jaki sposób twardość prawa jest potrzebna, by mogło ono pełnić swoją funkcję, choć nieraz kłóci się to ze zdrowym rozsądkiem. W tym odcinku znajdziecie rozważania nad tym, czym jest "funkcja właściwa" i "wartość przeżycia", a także w jaki sposób te pojęcia zaczerpnięte z teorii ewolucji pozwalają nam zrozumieć takie zagadnienia, jak nadużycie prawa oraz relację prawa i moralności.

W roku 2022 rozpocząłem nową serię wykładów z filozofii prawa. Są one oparte na mojej ostatniej książce "Imperium tekstu. Prawo jako postulowanie i urzeczywistnianie świata możliwego" i przedstawiają wizję prawa w ujęciu teorii ewolucji, zastosowanej do wytworów kultury. Wykłady te są przeznaczone dla wszystkich zainteresowanych prawem, filozofią i językiem. Wykład pierwszy zawiera wprowadzenie do omawianych zagadnień.

Valsts valodas dienā, sestdien, 15. oktobrī, pulksten 12.20 vienlaikus Latvijā un visā pasaulē astoto gadu pēc kārtas norisināsies pasaules diktāts latviešu valodā. Tekstu, kuram devis nosaukumu "Krāsaina saule virs pelēkiem jumiem",  īpaši šim nolūkam ir radījis latviešu rakstnieks un žurnālists Osvalds Zebris. Rīgā, Gaismas pilī, to lasīs Jaunā Rīgas teātra aktieris Gerds Lapoška.   

O pracy z tekstem na mobilnych urządzeniach Apple opowiada Maciej Walczak.

Magda napisała do Szajn artykuł „Bulimiczny Coming Out”, który okazał się ważnym dla Karoli. Po dwóch latach od opublikowania tekstu, dziewczyny spotkały się, żeby pogadać o tym, czy z zaburzeń odżywiania się wychodzi, czy jak cień zostają z osobą na całe życie; o zdrowieniu, emocjach, terapiach oraz o tym, czemu warto dzielić się sobą i pisać. Link do tekstu Magdy: https://szajnmag.pl/bulimiczny-coming-out/

Avtor recenzije: Matej Bogataj Bere Jure Franko.Prevedla Lijana Dejak; Maribor: Litera, 2021Ruskega pripovednika Dmitrija Gluhovskega že poznamo po prevedenem romanu Metro 2033, v katerem, navdahnjen z neomisticizmom v stilu Vladimirja Sorokina ali s fantastiko bratov Strugacki, popisuje, kako se po neimenovani katastrofi svet razleti in je labirint moskovske podzemne železnice v tridesetih letih enaindvajsetega stoletja razpršen na majhne državice. Borijo se in trgujejo med seboj knjižničarji in militanti, neonacisti in neokomunisti, ateistične državice proti verskim diktaturam. Seveda tako kot v znamenitem znanstvenofantastičnem romanu Piknik na robu ceste obstajajo tudi stalkerji, ki s površja, na katerem vladajo mutanti, prinašajo dobrine. Valuta v tem podzemnem svetu je naboj za kalašnikovko. Tekst je bolj realističen in ozemljen roman; fant, ki so mu podtaknili mamila, se po sedmih letih vrne iz zapora, punca ga je medtem zapustila in noče nič slišati o srečanju, vendar jo prav arestantsko še malo nadleguje. Mati je umrla tik pred njegovim prihodom in ga zdaj čaka v pogrebnem zavodu, predvsem pa čaka na denar za pokop, prijatelji, ki jih prosi za posojila, ga na hitro odpravijo. Zato opit vdre v spletni profil policista pod krinko, ki mu je vse skupaj podtaknil in se hoče z njim soočiti, mu postaviti nekaj vprašanj, vendar začneta in nadaljujeta z nožem. Potem pobere njegov telefon – in življenje se mu odpre, dopisuje si z njegovo materjo in zaročenko in očetom, z nadrejenimi in s kriminalci, ki se jim je pod krinko pridružil, v njegovem imenu sklepa posle na lastno roko… Tekst iz naslova  je seveda tisti na telefončku, saj ne sme govoriti z nikomer, razen v metroju, ker bi ga prepoznali po glasu, zato teksta, veliko teksta, ureja in dela zdrahe, vse mogoče. Gluhovski piše o času popolne omreženosti, ko je vse, kar se nam dogaja, shranjeno, urejeno, dostopno. Najprej nam, potem tistim, ki nam odtujijo ali vdrejo v napravo, ne nazadnje tistim, ki poklicno spremljajo zanimive ali nezaželene ali nevarne. Poba, ki se vživlja v policista pod krinko, ki mu je v zameno za napredovanje podtaknil droge, uspe rekonstruirati vse: hierarhijo in odnose v službi, napetosti v intimni zvezi, družinsko umazano perilo, vse je notri, vsi smo notri … Roman Tekst tako govori o tem, da najbolj intimne stvari, fotografije in korespondenco, spomine in pričakovanja nosimo s seboj, s tem pa tvegamo, da se jih kdo polasti in si jih prisvoji. In zapornik, ki je odslužil svoje, bil celo plemenit in ni hotel namočiti kolega v zaporu, zato ga niso spustili na pogojno prostost, se svojih intervencij v svet, ki imajo včasih tudi pogubne posledice, sramuje. Pravzaprav raje nosi posledice svojih dejanj, kot da bi jih naprtil drugim, in v tem se loči od kriminalnega okolja, v katerem se nehote znajde. Hkrati zaporniško subkulturo prepoznava povsod, v očeh policistov, ki ga po drži in pogledu takoj prepoznajo, tudi v predsednikovem govoru, naperjenem proti obrekovalcem Rusije, »je prepoznal veliko besed, ki jih je prvič slišal v ječi«. Roman Tekst je tudi roman o kriminalnem okolju in stanju v Rusiji oziroma v njeni prestolnici. Fantovo sodelovanje in dopisovanje s krogi policistov pod krinko razkrije, da pravzaprav ni velikih razlik med vpletenimi v kriminal, policisti nimajo nič kaj bolj čistih rok od kriminalcev, korupcija je sistemska in v vrh kriminala sodijo tudi visoki policijski uradniki. Tem ni nič sveto, brezobzirno se zrivajo s položajev, delujejo drug proti drugemu, ves čas zase in svoje premoženjske koristi. Gluhovski prikazuje sodobno rusko družbo kot visoko hierarhizirano, na eni strani so politične in kapitalske elite, ki si lahko privoščijo vse – ženske, avte, droge, vse mogoče svinjarije – na drugi je gnetljiva in občutljiva brezpravna množica, ki je tudi rasno mešana. Moskva je tako polna Tadžikov, ljudi iz province ruske federacije, takšnih, ki jim zlahka podtakneš karkoli in si lahko prepričan, da pravice ne bodo mogli uveljaviti. V tem pogledu je roman Dmitrija Gluhovskega Tekst satira, nič manj črna kot Metro 2033, čeprav se dogaja pri belem dnevu in na površju Moskve, ne v globinah njene podzemne železnice; podzemlje je v Tekstu prisotno drugače, a nič manj nevarno in svareče.

Gościem odcinka jest Iwona Hossa, śpiewaczka operowa, sopranistka.Instagram: rafal_geburaMail: kontakt.7mpz@gmail.com

Šobrīd Latvijas Kultūras akadēmija realizē projektu, kas paredz kvalitatīvi tulkotu 20. un 21. gadsimta nozīmīgāko skatuves mākslas tekstu nodošanu vietējiem profesionāļiem un interesentiem – tā pirmās 24 vienības lasāmas Latvijas Universitātes Literatūras, folkloras un mākslas institūta (LU LFMI) digitālā arhīva pētnieciskajā vidē “Garamantas.lv”. Teksti pieejami: https://ej.uz/anto. Raidījumā būs dzirdama saruna ar tulkojumu projekta kuratoriem – dramaturgu Evartu Melnalksni un Latvijas Kultūras akadēmijas Zinātniski pētnieciskā centra zinātnisko asistenti Dārtu Ceriņu. Latvijas skatuves mākslas vidē var novērot laikmetīgā teātra iezīmes un paņēmienus, bet tiem trūkst atbilstošas “valodas”. Nozares radošo profesionāļu, pētnieku, kritiķu, pasniedzēju un studentu ikdienā trūkst pašu fundamentālāko un pēdējo desmitgažu būtiskāko tekstu tulkojumu – šobrīd katrs izmanto to, kas ir pieejams, lasot tekstus svešvalodās un terminoloģiju interpretējot pēc saviem ieskatiem. Tā kā tās ir sistēmātiski risināmas problēmas, LKA un LU LFMI sadarbībā ar biedrību “Mākslas birojs” un žurnāla “Teātra Vēstnesis” redakciju 2021. gadā uzsākusi darbu pie ilgtermiņa projekta – antoloģijas izdevuma, digitālā formātā apkopojot un tulkojot Eiropas, Ziemeļamerikas un citu reģionu profesionāļu un ievērojamu personību tekstus. Pirmajā posmā piedāvāti Bertolta Brehta, Konstantīna Staņislavska, Tima Etčelsa, Džonatana Barovsa, Žaka Lekoka, Floriana Malcahera, Klēras Bišopas, Hansa Tīsa Lēmana u.c. teātra teorētiķu un pētnieku, režisoru un dramaturgu, horeogrāfu un citu praktiķu esejas, raksti, fragmenti no monogrāfijām u.c. Teksti veltīti dažādām tēmām, globāliem procesiem un parādībām, kas ir aktuālas nozarē un laikmetīgā teātra norisēs Latvijā, piemēram, dramatiskās aktiermākslas metodēm un apmācībai, kuratora lomai 21. gadsimtā, dramaturģijas attīstības jautājumiem, horeogrāfijas veidošanas metodoloģijai un citiem tematiem veltītie teksti ir skaidroti plašākā procesu kontekstā.

W 192. lekcji Kwadransu na angielski robimy krótki poradnik używania edytora tekstu po angielsku. Nasze przykłady odwołują się do MS Word, ale dokładnie te same funkcje ma każdy edytor tekstowy. Dowiesz się jak dodać przypis dolny, pogrubić tekst czy zmienić czcionkę.----------------------------------Jeżeli doceniasz moją pracę nad podcastem, to zostań Patronem KNA dzięki stronie www.patronite.pl/kwadrans. Nie wiesz czym jest Patronite? Posłuchaj specjalnego odcinka: https://kwadransnaangielski.pl/wsparcieDołącz do naszej społeczności na stronie www.KwadransNaAngielski.plLekcji możesz słuchać na Spotify albo oglądać na YouTube.Wszystkie nowe wyrażenia z tej lekcji w formie pisemnej są dostępne na stronie www.kwadransnaangielski.pl/192#polskipodcast

Wracamy do „nadgryzionych” komputerów. Tym razem Mikołaj Hołysz opisuje sposób pracy z dokumentami tekstowymi w systemie komputerów Apple.

No 4. februāra līdz 1. maijam Latvijas Nacionālā mākslas muzeja galvenajā ēkā skatāma izstāde “ES_TEXT”. Ideja, kas attēlota vārdos. Par izstādē “ES_TEXT” pārlūkotajiem Latvijas mākslā sastopamajiem darbiem – 60. gadu avangards, 80. gadu “perestrojkas” teksti un mūsdienu konceptuālisms – Kultūras rondo ierakstā no Latvijas Nacionālajā mākslas muzeja. Tekstu mākslas, avangards, politiskā māksla, burtos iešifrēta slepena jēga, konceptuālisms – par to, kā arī par labo toni tekstu un vizuālās mākslas attiecībām saruna pirms izstādes atklāšanas ar izstādes kuratoriem Elitu Ansoni un Leonardu Laganovski. Teksti caurauž mūsu ikdienu, tie skatās uz mums no ierīču ekrāniem, runā ar mums no TV ekrāniem, raidierakstiem un paziņojumiem. Urbānā vide sen vairs nav iedomājama bez izkārtnēm, paziņojumiem, plakātiem, grafiti un citiem tekstiem, un ir neiespējami iztēloties, kā būtu, ja tie nekad nebūtu ienākuši mākslā. Izstādes kuratori Elita Ansone un Leonards Laganovskis pievēršas mākslas darbiem, kuros ietverti teksti – tekstu mākslai jeb lingvistiskajam konceptuālismam. Teksti 20. gadsimta laikā uzstājīgi iespiedušies vizuālajā mākslā, līdz konceptuālisti 60. gados, cīnoties par mākslas dematerializāciju, nolēma vispār izstumt no mākslas darbiem tēlus vai, precīzāk, par attēlu kļuva pats teksts. 60. gadu beigās tika definēts jauns mākslas virziens – konceptuālā māksla, kas jau visu sešdesmito desmitgadi mēģināja apiet arvien komercializētāko mākslas pasauli. Konceptuālās mākslas sākumi lielā mērā saistīti tieši ar lingvistisko konceptuālismu. Lai apskatītu izstādi “ES_TEXT” Nacionālajā mākslas muzejā, ierēķiniet vismaz pusotru stundu.

Zachęcamy do odwiedzin naszego portalu: https://nlad.pl/ Damian Adamus i Kacper Kita rozmawiają z Janem Fiedorczukiem o jego tekście na temat przegłosowania unijnego Funduszu Odbudowy, dostępnego na naszym portalu: https://nlad.pl/kruszeje-mit-kaczynsk.... Czy rzeczywiście PiS, jak pisze Fiedorczuk, "przestaje być partią suwerennościową i staje się ugrupowaniem ciepłej wody w kranie"? ZOSTAŃ NASZYM DARCZYŃCĄ: https://nlad.pl/wesprzyj-nas/ Fundacja Narodowy Instytut Społeczny Wilanowska 16/20 00-422 Warszawa 14 1020 1185 0000 4102 0302 3074 PATRONITE: https://patronite.pl/nowylad​​ Śledź nasze media społecznościowe: FACEBOOK: https://www.facebook.com/nowylad/​​ TWITTER: https://twitter.com/nowylad​ https://twitter.com/kacperkita

Po dłuższej przerwie podcast RDI powraca! Maciej Świrski rozmawia z Janem Śliwą o napisanym przez niego tekście "Żydzi o sobie". Razem zastanawiają się kto zyskuje na wprowadzaniu wrogości między Żydami a Polakami, czemu niektóre rzeczy można powiedzieć o innych nacjach, ale nie o Żydach i dlaczego Polska jest wbrew opinii obiegającej świat, najbezpieczniejszym dla Żydów państwem.

Czy wytłuszczanie, boldowanie słów kluczowych w treści ma jeszcze wpływ na pozycjonowanie? Czy to dobra praktyka? Jakie różnice dzielą od , a może żadne? Co z semantyką dokumentu HTML? O tym, czy boldowanie, a właściwie strongowanie może mieć wpływ na SEO opowiada Adrian Pakulski, CEO agencji SEO Paq Studio.Jeśli chcesz być na bieżąco z najnowszy12mi odcinkami z obszarów: SEO i e-commerce, obserwuj nasze kanały:Agencja SEO: https://paq-studio.comYouTube: https://www.youtube.com/channel/UCsFm0hY1HkZFg-z6Q9IbRWwFacebook: https://www.facebook.com/agencjapaqstudioBlog: https://paq-studio.com/blog-seo/

Vyriausybės kultūros ir meno premijos laureatas fotomenininkas Gintaras Česonis apie savitą žvilgsnį į pasaulį per objektyvo teleskopą.Savaitę po šv. Velykų Šiauliuose tradiciškai skamba sakralinė chorinė muzika, vyksta festivalis „Resurrexit“. Šiemet festivalis kitoks: koreguojamas pandemijos jis vyksta virtualiai. Tad koncertus galima stebėti specialiose platformose, o ištikimiausieji renginio gerbėjai laukiami visą Velykų savaitę Šiaulių miesto Prisikėlimo aikštėje – kiekvieną vakarą nuo 20 val. čia koncertai transliuojami dideliame ekrane.Apie ilgus metus vykstantį festivalį, sakralinę muziką ir kultūros atsigavimą kalbamės su Polifonijos choro meno vadovu Linu Balandžiu.Ievos Buinevičiūtės pasakojimas apie muziką kine.Baigėsi 2020 metų gražiausios knygos konkursas. Pagrindinė metų premija paskirta Agnei Dautartaitei-Krutulei už dizainą kaip veiksmingą mokslinio tyrimo raiškos dalį ir slaptą kamerą Natalijos Arlauskaitės knygoje „Nuožmi taika: žlugusių režimų fotografija dokumentiniame kine“. Kaip randasi knygos dizainas, kaip persipina vaizdo ir teksto sampratos, kaip keičiasi ir kuo mums svarbios knygų dizaino tendencijos. Rubrikoje "Be kaukių" - pokalbis su knygų dizainere Agne Dautartaite-KrutuleVed. Gabija Narušytė ir Jolanta Kryževičienė

Pierwszy dzień wiosny! W dzisiejszym odcinku przenosimy się na działkę laureatki Nagrody Conrada 2020 i Nagrody Literackiej "Gdynia" Doroty Kotas! "Wyobrażałam sobie, że na działce pije się przez cały dzień szampana, leży w żeliwnej wannie pod gołym niebem i z tej pozycji, jedząc szaszłyki z grilla, obserwuje się spadające gwiazdy" - zapraszamy do wysłuchania fragmentu trzeciego odcinka podcastu "Mistrzowie Słowa", w którym mistrzowie sceny czytają mistrzów pióra. Tym razem tekst Doroty Kotas - laureatki Nagrody Conrada 2020 i Nagrody Literackiej "Gdynia" w kategorii proza - przeczyta Julia Wyszyńska, aktorka teatralna i filmowa, do niedawna związana z Teatrem Powszechnym w Warszawie. "Sekretne życie działek" to początek zapisków z działki Kotas, które będą co miesiąc publikowane w "Wysokich Obcasach". Całego podcastu wysłuchacie na www.wyborcza.pl/mistrzowieslowa. Polecamy także serię audiobooków "Mistrzowie Słowa" Wydawnictwa Agora, którą znajdziecie na Kulturalnysklep.pl. I jeszcze PS od redakcji: Przyszła wiosna! Mimo trudnej sytuacji dookoła nas chcemy dać Czytelnikom chwilę wytchnienia, radości, tchnąć nieco optymizmu. Dlatego, zaczynając od pierwszego weekendu wiosny, zapraszamy na Wyborcza.pl i Wysokieobcasy.pl. Przygotowaliśmy kilkadziesiąt tekstów i materiałów multimedialnych dla działkowców i wielbicieli przyrody.

Meryl Streep może grać każde krzesło, ale Whoopi Goldberg może zagrać tylko krzesło czarne? Zapraszamy na drugi odcinek naszego nowego podcastu "Mistrzowie Słowa", w którym mistrzowie sceny czytają mistrzów pióra. Tym razem tekst Jacka Dehnela "A gdyby Szekspir był czarną Polką" przeczyta Wojciech Malajkat, aktor teatralny i filmowy, reżyser, rektor i wykładowca Akademii Teatralnej. Co tydzień w sobotę będziemy publikować dla klubowiczów "Wyborczej" jeden tekst czytany przez wybitne aktorki i wybitnych aktorów. Teksty te będą pochodzić z naszych najlepszych magazynów: "Wolnej Soboty", "Dużego Formatu", "Wysokich Obcasów", "Ale Historia", "Książek" i "Wyborczej Classic". Dołącz do Klubu "Wyborczej", kupując najwyższy - Klubowy - pakiet prenumeraty cyfrowej na Wyborcza.pl/prenumerata. Polecamy także serię audiobooków "Mistrzowie Słowa" Wydawnictwa Agora, którą znajdziecie na Kulturalnysklep.pl

Šie teksti, iespējams, liks maldīties starp ziņkāri, bailēm, mokām, dzeju, baudām, ētiskiem, ķīmiskiem un medicīniskiem apsvērumiem, starp vēlmi aizmirsties un nepielūdzamu bojājeju… Tās ir Šarla Bodlēra „Mākslīgās paradīzes”. Jau nosaukumā iekodēts kas tāds, kas vedina domāt par cilvēkam nepieejamas paradīzes butaforiju. Vai narkotiskās vielas spēj kļūt par iedvesmas avotu un instrumentu jaunu poētisku tēlu meklējumos? Par šī darba kontekstu un literāro nozīmi Kultūras Rondo runājam ar tulkotāju Gitu Grīnbergu un dzejnieku literatūrzinātnieku Kārli Vērdiņu. Bodlēra “Mākslīgās paradīzes” pirmizdevumu piedzīvoja 1860. gada maijā un tās veido divas daļas – „Poēma par hašišu” un „Opija ēdājs”, kurā pārstāstīts un komentēts angļu rakstnieka Tomasa de Kvinsija autobiogrāfiskais stāsts "Confessions of an English Opium-Eater" (1821). Grāmata ir personīgā pieredzē balstīta poētiska un filozofiska apcere par psihotropo vielu lietošanu, to ietekmi uz apziņu, radošo procesu un izraisītajām atkarībām. Grāmatu papildina Kārļa Vērdiņa priekšvārds un Ginta Rudzīša ilustrācijas. To izdevis apgāds "Neputns".  

Podkāsts iesākas ar mūsu mīļāko tēmu: kakas! Rojs izkakāju sāpīgāko kaku savā dzīvē. Mums abiem ir depresija un pašnāvnieciskas tieksmes. Rojs kārtējo reizi neatbild uz saviem PR paciņu / bezmaksas ēdienu piedāvājumiem, jo viņam ir kauns, ka nevar atļauties sev piedāvātās delikateses. Borats = ļoti laba filma. Bijām Casa Nostra restorānā, un Beta Covid laikā nedalās ar savu picu, izņemot gadījumus, kad viņa ir paņēmusi sliktāko picu no pārējiem galdiņa locekļiem. Kā izrādās, Kristiāna ir sertificēta vīna eksperte. Roja mīļākais vīns ir La Conda, kuru var izpļumpēt pirms Olu koncerta Palladium. Kristiāna nopirka saldējumus pa 32 eiro - pēc cenas zelts, pēc garšas svins. Ja tev ir nauda, Rojam ir talants! Rojs ik pa laikam ieveido matus, bet Roja klienti nezin, ka Rojs nav frizieris. Kristiāna izgāza savu kombuchu īres mašīnā un izveidoja virtuālo draugu. Rojam žoklī ieskrūvēja skrūves. Maija Armaņeva Roju ielika blacklistā, un tagad Rojs neredz viņas storijus. Kristiāna nobloķēja Maiju un brīnijās, kāpēc neredz viņas postus. Covid drāma - divas meitenes aplipināja VISU Rīgu! Rojs noskatījās interesantu Pētera Apina video. Pienāca divi klausītāju e-pasti: dziesmas “Tusi ir mana reliģija” papildinājums un Asnates mammas viedoklis par podkāstu. "Ne harizma, ne šarma? Kuce, tava karma!" Kāds atcerās snusu? Vai tas ir bijis tikai Roja dzīvē? Kristiānas ģimene izmanto viņu kā lēto darbaspēku. Rojs klientiem pasniedz bezgaršīgu Čia sēklu pudiņu. Liene Kiviča nespēj salikt teikumu. Vai šis ir garākais podkāsta apraksts?

Ko nozīmē pareiza un moderna rakstu valoda? Kāpēc ir svarīgi rakstīt pareizi? Kā ļauties valodas dzīvai un radošai izpausmei? - jautājumi, kurus pārrunājam Kultūras Rondo pirms VI pasaules diktāta latviešu valodā, kura tiešraidi no Latvijas Nacionālās bibliotēkas sāksim plkst. 12:15. Tekstu īpaši šim nolūkam ir radījis dzejnieks, publicists un tulkotājs Ilmārs Šlāpins. Šogad diktāta nosaukums ir "Pasaka par vārdu tapšanu” un to lasīs aktrise un runas pedagoģe Zane Daudziņa. Kultūras Rondo studijā par latviešu valodu sarunājas Latvijas Universitātes profesore valodniece Ina Druviete, žurnāla “Rīgas Laiks” korektore, grāmatu un daudzu citu sarežģītu tekstu redaktore Guna Kalniņa, kura ir arī lekciju kursa “Pareiza un moderna rakstu valoda – korektora padomi” lektore. Sazināmies arī ar tulkotāju Daci Meieri un diktāta teksta autoru Ilmāru Šlāpinu. Sarunāties par valodu ir vienlaikus interesanti un dīvaini, jo mēs taču ik dienas lietojam valodu tās dažādās izpausmēs - rakstām, runājam. Radio mūsu ikdiena ir valoda. Tas ir apmēram tāpat kā sarunāties par maizi. Un tomēr diktāts ir labs iemesls sarunāties, jo laiks joprojām valodā ievieš korekcijas, blaknes, bagātības un dīvainības. Tehnoloģijas rada savu valodas ritmu. Un laiks reizēm skrien ātrāk nekā valoda. Latvijas Nacionālajā bibliotēkā saruna ar ar Pasaules diktāta latviešu valodā idejas autori un organizētāju Olgu Sukonnikovu un Latvijas Kultūras akadēmijas docenti, runas pedagoģi Zani Daudziņu. Atgādinām, ka izvērtējot epidemiloģisko situāciju valstī, nodibinājuma ”Pasaules valoda” valde ir pieņēmusi lēmumu VI pasaules diktātu latviešu valodā nerīkot klātienē. Tas notiks šodien tiešsaitē un to varēs dzirdēt Latvijas Radio 1.  

#korekta #tekstu #native #speaker Napisałeś lub przetłumaczyłeś jakiś tekst. Czy jesteś jednak pewien, że zagraniczny odbiorca zrozumie go zgodnie z Twoją intencją? Warto pamiętać, że obecnie każdy z nas jest wręcz bombardowany różnego rodzaju przekazami na niemalże każdym kroku. Dlatego każda treść powinna w jak największym stopniu zainteresować odbiorcę i zachęcić do czytania, szczególnie pod kątem poprawności językowej. Stąd dobrym pomysłem jest przekazanie tego zadania specjaliście, który zaproponuje niezbędne poprawki. Na czym polega korekta tekstu i dokładnie co obejmuje? Link do strony z bezpłatną wyceną : https://panel.dogadamycie.pl/order/create Blog : https://turbotlumaczenia.pl/blog/chinski-uproszczony-vs-chinski-tradycyjny-czym-sie-roznia-kiedy-i-jakie-tlumaczenie-zamowic/

Kāpēc tulkojums ir kā pinjata? Kādus paņēmienus izmanto tulkotāji, lai pārtulkotu tekstu plūstoši un pielāgotu to mērķvalodai? Sarunā tulkotāja Kaija Straumane dalās pārdomās par grāmatas “Jelgava 94” tulkošanu angļu valodā, literāro tulkošanu, radošo rakstniecību, tulkotāju sadarbību ar autoriem, teksta iedarbīgu rediģēšanu un daudz ko citu. Raidījuma vadītāja Aiga Veckalne ir valodas eksperte, aizrautīga tulkotāja un filoloģe, kā arī uzņēmējdarbības profesionāle un lektore. Kaija Marisandra Straumane ir tulkotāja no vācu un latviešu valodas angļu valodā, redaktore, pazīstama arī kā fotogrāfe. Tulkojusi angliski Zigmunda Skujiņa, Ingas Ābeles, Jāņa Joņeva un citu autoru darbus. Par latviešu literatūras tulkojumiem angļu valodā saņēmusi vairākus nozīmīgus apbalvojumus, piemēram, Latvijas Literatūras gada speciālbalvu (2015) par ieguldījumu Latvijas literatūras tulkošanā un popularizēšanā angliski runājošajās valstīs un Liliānas Feirčaildas balvu (2019). Grāmatas: Sanita Reinsone. Meža meitas. Rīga: Dienas Grāmata, 2015. 364 lpp. Inga Gaile. Stikli. Rīga: Dienas Grāmata, 2016. 176 lpp. Inga Ābele. Paisums. Rīga: Dienas Grāmata, 2008. 320 lpp. Jānis Joņevs. Jelgava 94. Rīga: Apgāds Mansards, 2013. 312 lpp. David Bellos. Is that a fish in your ear? Farrar, Straus and Giroux, 2012. 384 lpp. Noderīgas saites: https://www.letonika.lv/ – enciklopēdisks uzziņu resurss https://tezaurs.lv – plaša latviešu valodas skaidrojošā un sinonīmu vārdnīca https://eur-lex.europa.eu/ – “EUR-Lex” korpuss https://korpus.cz/ – čehu nacionālais korpuss https://bit.ly/3iSF3DW – “Pieturzīmju” Facebook lapa https://bit.ly/2FvAMI9 – “Pieturzīmju” Instagram profils https://bit.ly/2FaEWWl – “Pieturzīmju” tvitera profils https://bit.ly/2BYS672 – atbalsti “Pieturzīmes” vietnē “Patreon” https://bit.ly/2DFLTxa – atbalsti “Pieturzīmes” vietnē “Buy me coffee” Seko līdzi jaunumiem “Pieturzīmju” Instagram profilā, uzdod jautājumu nākamajam podraides viesim un saņem atbildi raidījumā! “Pieturzīmes” piedāvā ne tikai aizraujošu podraidi par valodu, bet arī praktiskas un noderīgas lekcijas un konsultācijas par valodas lietojumu semināros, vebināros, konferencēs un individuālās mācībās. Raidījuma piezīmes: [01:00] Ko Kaija tulko šobrīd? [02:07] Kā tulkojamās grāmatas nonāk līdz Kaijai? [05:23] Kaijas pirmie literārie tulkojumi. [07:23] Cik ilgi Kaija dzīvoja Latvijā? [08:10] Kaijas studiju laika stāsti: literārā tulkošana un radošā rakstniecība. [14:44] Svarīgākās rediģēšanas meistarklašu atziņas. [18:10] Tulkotāju piezīmes. [23:20] Kas Kaijai ir literārā tulkošana? [29:18] Vai Kaijai bieži ir sanācis sadarboties ar grāmatu autoriem? [32:03] Ieteikumi tiem, kuri vēlas tulkot literāru tekstu. [39:09] Vai darbu var tulkot atkārtoti? [41:05] Grāmatas “Jelgava 94” tulkošana. [46:55] Tviteris un “Reddit” kā noderīgas jautājumu platformas. [46:30] Žargonu un reāliju tulkošana. [50:00] “Jelgavas 94” fragmenta tulkojuma piemērs. [54:15] Cik nepieciešama ir atgriezeniskā saite? [1:04:55] Kā norisinās literārā tulkošana mūsdienās un kāpēc ir labāk tulkot bezsaistē. [1:12:00] Valodas korpusi. [1:14:55] Kāda nozīme ir latviešu valodai Kaijas ikdienā? [1:18:35] Bērnu literatūras tulkošana. --- Send in a voice message: https://anchor.fm/pieturzimes/message

“Komunikācija ir tas, kā mēs varam dzīvot dzīvāku dzīvi,” teic šā raidījuma viešņa – viedokļu līdere Kristīne Beitika, kura aizrautīgi darbojas un iedvesmo cilvēkus sociālajā tīklā Instagram. Raidījumā runājām par rakstīšanu, vēstuļdraugiem, satura mārketingu, iedvesmu, emocijzīmju un tēmturu tendencēm, kā arī daudz ko citu. Kristīne Beitika ir mārketinga speciāliste, blogere jeb emuāriste, Instagram satura autore un viena no 15 ietekmīgākajiem un godīgākajiem mikroviedokļu līderiem Latvijā. Kristīne ir veselīga un laimīga dzīvesveida entuziaste, kura mīl būt dabā, ceļot un skriet. Raidījuma vadītāja Aiga Veckalne ir valodas eksperte, aizrautīga tulkotāja un filoloģe, kā arī uzņēmējdarbības profesionāle un lektore. Noderīgas saites: https://www.instagram.com/kristine_beit/ – Kristīnes Instagram profils https://kristinebeitika.com/ – Kristīnes emuārs www.instagram.com/indrasalcevica/ – Indras Salcevičas Instagram profils http://morethansize.com/ – Indras Salcevičas sevis mīlēšanas emuārs https://www.instagram.com/explore/tags/atklaj/ – Instagram tēmturis #atklaj https://bit.ly/3gmqhFk – Instagram tēmturis #kustiesvairākjūtieslabāk https://www.letonika.lv/ – enciklopēdisks uzziņu resurss https://www.facebook.com/Pieturzimes/ – “Pieturzīmju” Facebook lapa https://instagram.com/pieturzimes – “Pieturzīmju” Instagram profils https://bit.ly/3HeD2yi – sarunas transkripts Seko līdzi jaunumiem “Pieturzīmju” Instagram profilā, uzdod jautājumu nākamajam podraides viesim un saņem atbildi raidījumā! “Pieturzīmes” piedāvā ne tikai aizraujošu podraidi par visu, kas saistīts ar valodu, bet arī praktiskas un noderīgas lekcijas un konsultācijas par valodas lietojumu semināros, vebināros, konferencēs un individuālās mācībās. Raidījuma piezīmes: [01:38] Kristīne pirmā rakstīšanas pieredze? [05:48] Kad Kristīne sāka rakstīt blogu un Instagram? [07:16] Kristīnes ieceres uzlabot blogu. [08:28] Ko Kristīne domā par terminu “viedokļu līderis”? [12:12] Kā Kristīne iemācījās veidot tik līdzsvarotu un kvalitatīvu saturu? [15:01] Kristīnes iedvesmas avoti: iedvesmotāji, vecmāmiņa un viņas aizraušanās. [20:41] Kādus latviešu valodas resursus Kristīne izmanto? [21:30] Tekstu sagatavošanas un rediģēšanas process. [24:05] Vai tā bija apzināta izvēle – rakstīt tikai latviešu valodā? [28:08] Vai Kristīnei ir viegli būt atklātai? [30:50] Kristīnes domas par atbildības svarīgumu. [31:30] Kristīnes atbildības sajūta, rakstot tekstu emuārā un Instagram. [34:00] Ko Kristīne iesaka tiem, kuri plāno vai jau rada saturu? [35:25] Instagram rakstzīmju ierobežojums. [36:22] Tēmturis jeb mirkļbirka: kā to izmantot gudri un iedarbīgi. [41:08] Kristīnes ieteikumi attiecībā uz emocijzīmēm. [44:55] Instagram terminu lietojums un latviešu valodas ekvivalenti. [51:27] Valodas pielāgošana situācijai. [52:25] Citi Kristīnes hobiji un aizraušanās. --- Send in a voice message: https://anchor.fm/pieturzimes/message

Antropoloģes un Oksfordas Universitātes asociētās profesores Daces Dzenovskas monogrāfija “Eiropeiskuma skola: iecietība un citas politiskā liberālisma mācības Latvijā” (School of Europeanness: Tolerance and Other Lessons in Political Liberalism in Latvia), kuru 2018. gadā publicējusi Kornela Universitātes izdevniecība, nule kā saņēmusi nozīmīgu novērtējumu - tā ieguvusi Baltijas studiju veicināšanas asociācijas galveno balvu. Par īpašu atzinību izpelnījušos grāmatu un citām pētnieces akadēmiskajām interesēm attālināti runājam raidījumā Zināmais nezināmajā ar Daci Dzenovsku. Skaidrojam, kā tas ir pētīt Austrumeiropu, strādājot un dzīvojot Lielbritānijā. "Grāmatas mērķis ir parādīt, kas ir liberālisms pēc aukstā kara mūsdienu vēsturiskajā kontekstā, kā tas izskatās, no kādām praksēm sastāv praktiski eksistējošais liberālisms. Secinājums, ka tas kā vēsturisks veidojums ir sava veida ideoloģija, kas pieprasa, lai cilvēki radikāli maina savu izpratni par indivīdu, tā attiecībām ar līdzcilvēkiem, kolektīvu," atklāj Dzenovska. "Piemēram, grāmatā ir nodaļa par valodu, kas apskata valodas ideoloģiju šajā sakarā. Ja iecietības veicinātāji strādāja ar valodas ideoloģiju un uzskatīja, ka vārdi rada pasauli, ne to reprezentē. Tie, kas nepiekrita viņu uzskatiem, atzina, ka valoda vienkārši izsaka vai reprezentē pasauli. Mēģināju skatīties, kas lietām ir apakšā, no kā tās sastāv," turpina pētniece. Dzenovska par atgādina par debatēm, ko savulaik raisīja vārds žīds, vai tas, lietots sabiedriskā telpā, ievaino cilvēku.  "Tas, ka vārds ievaino ir specifiska veida valodas ideoloģija, kas ir atšķirīga no tās, ka valoda vienkārši izsaka to, kas jau ir," norāda Dzenovska. Viņas vēlme pētījumā bijusi dziļi skatīties uz pamatpieņēmumiem, kas ir pamatā tam, ko uzskatām par liberālismu, vai tam, ko uzskatām par nacionālismu. "Gribējās aicināt sabiedrību padomāt, faktiski kritiski distancēties no politiskajām debatēm, lai palūkotos, par ko ir strīds. Kā mēs sevi pārveidojam kā cilvēki, kā sabiedrība, lai pievērstos vienam vai otram virzienam," norāda Dzenovska. Literatūru var pētīt arī no gastropoētiskā aspekta Pasakās, romānos un citos literāros darbos varoņi ne tikai risina dažādus jautājumus, bet arī mielojas ar gardiem ēdieniem un dzērieniem. Tāpēc nav pārsteigums, ja kādu īpašu zupu vai cepeti saistām ar izlasītu grāmatu. Šie ir daži no aspektiem, kurus aplūko gastropoētika, taču gastropoētikas pētījumi var sniegt arī krietni plašāku informāciju gan par nacionālās identitātes veidošanos, gan sociālām problēmām sabiedrībā. Par riekstu gaņģiem un mandeļu gaņģiem stāstīts latviešu rakstnieka Kārļa Skalbes pasakā „Kaķīša dzirnavas”, kas tapusi 20. gadsimta sākumā. Vai Kārlis Skalbe un viņa laikabiedri rada iespēju mieloties ar riekstiem un mandelēm? Rast atbildi šim jautājumam būtu detektīva cienīgs darbs, taču zināms ir tas, ka literatūru var pētīt gastropoētiskā aspektā, priekšplānā izvirzot tieši gastronomiju un ēdienu. 13 pētnieki no vairākām Latvijas un citu Eiropas valstu augstskolām uzsākuši projektu, kura ietvaros paredzēts ne vien pētīt literāros darbos atspoguļoto ēdiena dimensiju, bet arī analizēt, ko šis ēdiens stāsta par Latvijas iedzīvotāju nacionālo identitāti. Gastropoētiku un pētnieku ieceri plašāk skaidro projekta galvenā izpildītāja, Latvijas Universitātes Humanitāro zinātņu fakultātes vadošā pētniece Astra Spalvēna. "Gastropoētika ir viens no literatūras pētniecības veidiem, kas pēta ēdienu esamības veidus literāros tekstos, kā mēs redzam ēdienu gan literatūrā, gan pavārgrāmatās. Jāņem vērā arī  tas, ka ar ēdienu saprotam dažādu parādību kopumu, gan ēdiens un dzēriens, gan ēšana, gan ēdiena pagatavošana, pasniegšana, ēdienreizes. Ēdiens kā pārsedzošs termins," skaidro Astra Spalvēna. "Tekstu klāsts ir plašs, bet nav daudz literāru tekstu par ēdienu. Dzejā reti kad par ēdienu ir runa, tajos gadījumos, kad tā ir, tas patiešām kļūst interesanti," norāda pētniece. Protams, ka ēdienus literatūrā varētu analizēt arī no sociālantropoloģiskā viedokļa, piemēram, vai riekstus un mandeles savā ikdienā mēs saistām ar pārticību, jo riekstu un mandeļu gaņģi Kārļa Skalbes „Kaķīša dzirnavās” stāsta par turību un labu dzīvi. Vai, piemēram, moments no Marsela Prusta romānu cikla „Zudušo laiku meklējot” par madlēnas cepumiņiem rosina arī mums tos pagaršot. Astra Spalvēna min, ka kopā ar pētnieku komandu ir vērts arī padomāt, kā konkrētā projekta rezultāti varētu radīt sociālu ietekmi ilgtermiņā. Projekta galarezultāts būs kolektīva monogrāfija, un tuvāko trīs gadu laikā gan Latvijas Universitātes mājas lapā, gan sociālo tīklu platformās noteikti vēl uzzināsim par pētnieku atziņām gastropoētikā.  

"Iluzje" to rozmowa dwóch małżeństw. Poznajemy cztery perspektywy i bardzo różne spojrzenia na wspólne życie. Ale przekaz tych małżeńskich historii nie jest bezpośredni. – Każda z tych postaci ma bohatera, o którym opowiada. Nie opowiadają o sobie, stają się przedstawicielami tych bohaterów, relacjonują pewne zdarzenia – mówiła Agnieszka Glińska o spektaklu. Jak tłumaczyła, jedną z inspiracji przy pracy nad sceniczną adaptacją była grupowa sesja terapeutyczna. / Wybieram Dwójkę, Dwojka Polskie Radio 

- To opowiadanie wywindowało jej autorkę do rangi "literackiej celebrytki". Było tak kontrowersyjne i szokujące dla ówczesnych czytelników, że natychmiast stało się jednym z najgłośniejszych opowiadań amerykańskich XX wieku – mówił Szymon Holcman o "Loterii" Shirley Jackson z 1948 roku i opartym na podstawie tego tekstu komiksie.

Ir izdota jauna grāmata par Daugavpils Vienības namu “Spītā pacelties. Vienības nams laikos un nelaikos”. Tās autors Dainis Īvāns uzsver, ka Vienības nams tā tapšanas laikā  nebija būve, tā bija ideja par garīgo centru Latgalē.  Grāmatas  nosaukumam Dainis Īvāns iedvesmojies no Daugavpils rokgrupas “Elpa” dziesmas ar Arvīda Skalbes vārdiem. Viņš uzskata, ka vārdi ‘spītā pacelties’ precīzi raksturo Vienības namu. “Un tikai tagad, rakstot grāmatu, es uzzināju to, ka Arvīds Skalbe varbūt ir rakstījis šo dzejoli par Vienības namu, jo viņš bija Daugavpils Pedagoģiskā institūta students pirmskara Latvijā, viņš ir redzējis šo okupāciju, viņš redzējis vienu okupāciju, otru, trešo, šo Daugavpils Vienības nama sagraušanu un atkal Daugavpils Vienības nama augšāmcelšanos, un, man šķiet, ka šim namam šis ir visprecīzākais nosaukums,  lai arī kādas vētras nav gājušas pāri, kādas dienas un nedienas, šis nams vienmēr ir stāvējis  te kā Brīvās Latvijas simbols,” uzsver Dainis Īvāns. Vienības nams nupat kā nosvinējis 82. gadadienu. Tā celtniecība ilga 17 mēnešus. Nams būvēts par ziedojumiem un valsts piešķirtajiem līdzekļiem. Būvniecības iniciatori bija Daugavpils Latviešu biedrības pārstāvji. Vienības nams kļuva par daudzfunkcionāla ēku, kas tolaik bija modernākā Eiropā. Grāmatā ir apkopotas Daiņa Īvāna gan personīgās pārdomas par Vienības namu, gan vēsture, gan mūsdienas. Teksts latviešu valodā tulkots  angliski un krieviski. Tekstu papildina fotogrāfijas. Grāmata tapusi pateicoties Vienības nama arhitekta Vernera Vitanda dēla Egila Vitanda ziedojumam, kurš dzīvo ASV.

Un tagad, mazo draudziņ, palasīsim grāmatu! Tu vēl neproti lasīt? Ne-bē-dā! Šķirsim kopā lapu pa lapai un raudzīsim, kā grāmata atdzīvojas.  Par to parūpējusies Latvijas Radio darbinieku komanda.                    „BITE PINA ZELTA KRONI”                             Bitīt' skrēja vakarā                             Caur deviņi novadiņi.                             Zīda groži, vaska loks,                             Ābolaini kumeliņi. Teksts - latviešu tautas dziesmas, Māksliniece - Dzintra Aulmane, Animatore - Agnese Bindere, Tekstu ierunājis - Kaspars Mauriņš, Skaņu režisors - Andis Ploks, Idejas autore - Linda Rulle, Producents - Latvijas Radioteātris.

Sestdien, 9. novembrī, plkst. 12.15 vienlaikus Latvijā un visā pasaulē piekto gadu pēc kārtas norisināsies pasaules diktāts latviešu valodā. Tekstu īpaši šim nolūkam ir radījusi rakstniece Nora Ikstena, Rīgā, Gaismas pilī, to diktēs aktieris Vilis Daudziņš. Diktāts skanēs arī Latvijas Radio 1 tiešraidē. Raidījumā Kā labāk dzīvot valodniece Dite Liepa un Raimonds Grants, viens no diktāta rakstīšanas organizatoriem, stāsta, kā veiksmīgāk sagatavoties diktāta rakstīšanai. Diktāta rakstītāju skaits kļūst arvien lielāks. Ir daudz gan to, kas piedalās tiešsaistē, gan to, kas raksta klātienē kādā no 11 Latvijas pilsētām, atklāj Raimonds Grants. Vēl var arī uz dažām brīvām vietām pieteikties diktāta rakstīšanai klātienē mājaslapā raksti.org. Tie, kas būs izvēlējušies diktātu rakstīt klātienē un iesniegt labot, 30 dienu laikā saņems rezultātu – izlabotu savu darbu. Runājot par pieļautajām kļūdām, Dite Liepa norāda, ka jābūt gramatiskam pamatojumam, lai liktu komatu. Ja lasa diktātu intonatīvi krāšņi un bagāti, tas nenozīmē, ka šī intonatīvā pauze norāda arī uz komatu. Jāpārdomā, vai attiecīgajā vietā teikumā jāliek komats. Raimonds Grants min, ka iepriekšējo gadu pieredze liecina - daudzi iesāk palīgteikumu, bet nepabeidz, neieliekot komatu. Nesaredz divdabja teicienus, kas ieslēpti tekstā. Tāpat klupšanas akmens ir tiešās runas teikumi. Viņš atklāj, ka arī pašam tos ir grūti sajust. Vidējais kļūdu skaits pagājušā gadā diktātā bija 10 tiem, kas raksta tiešraidē, 11 – rakstot ar roku. Lielākais skaits kļūdu ir interpunkcijā (komati), mazāk ortogrāfijā (garumzīmes, mīkstinājuma zīmes). Diktāts būs pieejams mājaslapā jau drīz pēc tam, kad būs beigusies darbu iesniegšana. Laika gaitā parādīsies kļūdu skaidrojums. Tāpat būs pieejama arī diktāta audioversija, un ikviens paškontrolei varēs rakstīt diktātu sev vēlamā laikā. Diktātu latviešu valodā raksta arī daudzviet pasaulē gan latvieši, gan tie, kas mācās latviešu valodu. Madis Musts no Igaunijas stāsta, ka arī Igaunijā raksta līdzīgu diktātu jau 12 gadus. Tas notiek tikai elektroniski, un savā ziņā tās ir arī sacensības - kurš pirmais iesniedz pareizo variantu, ir uzvarējis. Igaunijā diktātu organizē Mātes valodas dienā, ko atzīmē martā. Igauņi labprāt piedalās diktāta rakstīšanā.

Sestdien, 9. novembrī, plkst. 12.15 vienlaikus Latvijā un visā pasaulē piekto gadu pēc kārtas norisināsies pasaules diktāts latviešu valodā. Tekstu īpaši šim nolūkam ir radījusi rakstniece Nora Ikstena, Rīgā, Gaismas pilī, to diktēs aktieris Vilis Daudziņš.  Raidījumā Kultūras Rondo gaidāmo diktātu stāsta idejas autore Olga Sukonnikova un latviešu valodas skolotāja Sarmīte Ruža. Šis diktāts atšķiras no skolas diktātiem ar to, ka atzīmes neliek. Cilvēks, paskatoties, kādas viņam ir vai nav kļūdas, pats arī sev atzīmi ieliek. Tāpēc nav jābaidās," atklāj Olga Sukonnikova. Latviešu valodas Sarmīte Ruža norāda, ka diktāts ir bijis grūts visos laikos, bet diktāts arī palīdz uzlabot latviešu valodas zināšanas. "Tas uzlabo zināšanas, tas liek rakstīt diezgan garu tekstu arī skolā. Šīs pasaules diktāts, protams, ir krietni garāks par skolā parasti rakstāmo diktātu," atzīst Sarmīte Ruža. Šogad diktāta nosaukums ir "Sēņu diktāts" un runa būs par sēnēm, sēņošana un gramatiku. Tā autore ir rakstniece Nora Ikstena. Lai rakstītu diktātu klātienē kādā no desmit Latvijas pilsētām – Ventspilī, Liepājā, Valmierā, Daugavpilī, Jēkabpilī, Rēzeknē, Cēsīs, Jelgavā, Bauskā, Rīgā –, turklāt galvaspilsētā varēs izvēlēties vienu no četrām iestādēm, interesentus aicina pieteikties mājaslapā. Tie, kas izvēlēsies diktātu rakstīt klātienē, to darīs ar roku, neklātienē - datorā. Kad diktāts būs iesniegts pie darba ķersies labotāji. Tas ir brīvprātīgs darbs un Sukonnikova aicina pieteikties vēl cilvēkus, kas vēlas labot diktātus. Ikviens diktāta rakstītājs saņems savu darbu, kur būs norādītās interpunkcijas un ortogrāfijas kļūdas. Labākie rakstītāji arī saņems balvas. "Tie, kas raksta uz vietas, mēneša laikā saņem atpakaļ izlabotos darbus tieši tur, tajā iestādē, kur bija rakstījuši. Tie, kuri raksta tiešsaistē, saņem katrs individuāli izlaboto darbu uz norādīto e-pasta adresi," bilst Sukonnikova. Rakstīt diktātu tiešsaistē varēs bez iepriekšējas reģistrācijas. Šogad pirmo reizi diktāta vēsturē tas tiks translēts tiešajā ēterā Latvijas Radio 1 raidījumā Kultūras Rondo – interesenti varēs pierakstīt diktātu, klausoties radio, un vēlāk salīdzināt savu veikumu ar pareizo variantu vietnē raksti.org. Piektajā jubilejas gadā diktātam ir pievienojusies Latvijas Neredzīgo bibliotēka, lai sniegtu iespēju neredzīgiem un vājredzīgiem cilvēkiem izmēģināt savas spējas diktāta rakstīšanā.

Programy służące do edycji zwykłych plików tekstowych także mogą mieć interesujące możliwości. O tego typu narzędziach rozmawiają Michał Kasperczak i Michał Dziwisz.

"Jedynie docenienie jest właściwą reakcją na brata. Należy mu się wdzięczność zarównoza jego miłujące myśli, jak i za jego wołania o pomoc, ponieważ i jedne, i drugie zdolne są wnieśćdo twej świadomości miłość, jeżeli je prawdziwie postrzeżesz". (Kurs Cudów, Rozdział 12, I) Jest to nagranie zajęć Kursu Cudów Online z dnia 31.12.2017W nagraniu tym posłużyliśmy się podrozdziałem I Rozdziału 12, podrozdziałem VI Rozdziału 13, podrozdziałem III Rozdziału 16 i podrozdziałem 5 Rozdziału 18 Tekstu oraz lekcją 195 z Książki Ćwiczeń Kursu Cudów (tłumaczenie wydawnictwa Centrum, 2007 r.) Piosenki puszczane w tle: album Relaxdaily oraz Saint of Sin: Secret of WingsAby słuchać na żywo zajęć Kursu Cudów Online, a także odsłuchać zajęcia archiwalne, wejdź na stronę: http://www.przemianaumyslu.pl/zajecia/kurs-cudow-online/

"Jedynie docenienie jest właściwą reakcją na brata. Należy mu się wdzięczność zarównoza jego miłujące myśli, jak i za jego wołania o pomoc, ponieważ i jedne, i drugie zdolne są wnieśćdo twej świadomości miłość, jeżeli je prawdziwie postrzeżesz". (Kurs Cudów, Rozdział 12, I) Jest to nagranie zajęć Kursu Cudów Online z dnia 31.12.2017W nagraniu tym posłużyliśmy się podrozdziałem I Rozdziału 12, podrozdziałem VI Rozdziału 13, podrozdziałem III Rozdziału 16 i podrozdziałem 5 Rozdziału 18 Tekstu oraz lekcją 195 z Książki Ćwiczeń Kursu Cudów (tłumaczenie wydawnictwa Centrum, 2007 r.) Piosenki puszczane w tle: album Relaxdaily oraz Saint of Sin: Secret of WingsAby słuchać na żywo zajęć Kursu Cudów Online, a także odsłuchać zajęcia archiwalne, wejdź na stronę: http://www.przemianaumyslu.pl/zajecia/kurs-cudow-online/

"Dziś rodzi się we mnie święty Chrystus". (Kurs Cudów, lekcja 303)Jest to nagranie zajęć Kursu Cudów Online z dnia 24.12.2017W nagraniu tym posłużyliśmy się podrozdziałem XI Rozdziału 15 Tekstu i lekcją 303 z Książki Ćwiczeń Kursu Cudów (tłumaczenie wydawnictwa Centrum, 2007 r.) Piosenki puszczane w tle: E’s Jammy Jams: Oh Little Town of Bethlehem, Ewa Farna: Gdy się Chrystus rodzi, Relaxdaily: Christmas song, P. Tchaikovsky: Waltz of the Flowers, Mariah Carey: All I want For Christmas is You, E’s Jammy Jams: Jolly Old St. Nicholas, Jingle Punks: O Christmas Tree, Jingle Punks: We Wish You a Merry Christmas, Andy Williams: Happy Holiday, Golec Orchestra: Przybieżeli do Betlejem, 12 Great Rays: Lesson 303, Saint of Sin: Secret of Wings, Jose Feliciano: Feliz NavidadAby słuchać na żywo zajęć Kursu Cudów Online, a także odsłuchać zajęcia archiwalne, wejdź na stronę: http://www.przemianaumyslu.pl/zajecia/kurs-cudow-online/

"Dziś rodzi się we mnie święty Chrystus". (Kurs Cudów, lekcja 303)Jest to nagranie zajęć Kursu Cudów Online z dnia 24.12.2017W nagraniu tym posłużyliśmy się podrozdziałem XI Rozdziału 15 Tekstu i lekcją 303 z Książki Ćwiczeń Kursu Cudów (tłumaczenie wydawnictwa Centrum, 2007 r.) Piosenki puszczane w tle: E’s Jammy Jams: Oh Little Town of Bethlehem, Ewa Farna: Gdy się Chrystus rodzi, Relaxdaily: Christmas song, P. Tchaikovsky: Waltz of the Flowers, Mariah Carey: All I want For Christmas is You, E’s Jammy Jams: Jolly Old St. Nicholas, Jingle Punks: O Christmas Tree, Jingle Punks: We Wish You a Merry Christmas, Andy Williams: Happy Holiday, Golec Orchestra: Przybieżeli do Betlejem, 12 Great Rays: Lesson 303, Saint of Sin: Secret of Wings, Jose Feliciano: Feliz NavidadAby słuchać na żywo zajęć Kursu Cudów Online, a także odsłuchać zajęcia archiwalne, wejdź na stronę: http://www.przemianaumyslu.pl/zajecia/kurs-cudow-online/

Gdy pokój przychodzi w końcu do tych, którzy zmagają się z pokusą i walczą przeciwko uleganiu grzechowi, gdy światło nastaje w końcu w umyśle oddanym kontemplacji lub gdy ktokolwiek osiąga wreszcie cel, wówczas z radością zdaje sobie zawsze sprawę jedynie z tego: „Nie ma potrzeby, bym czynił cokolwiek”. (Kurs Cudów, Rozdział 18, VII)Jest to nagranie zajęć Kursu Cudów Online z dnia 03.12.2017W nagraniu tym posłużyliśmy się podrozdziałem VII rozdziału 18, fragmentem podrozdziału I rozdziału 15, jednym zdaniem z podrozdziału I rozdziału 16 Tekstu oraz lekcją 337 z Książki Ćwiczeń Kursu Cudów (tłumaczenie wydawnictwa Centrum, 2007 r.)Piosenki puszczane w tle: Ścieżka dźwiękowa z gry: "Life is strange", Album"Relaxdaily" oraz: Saint of Sin: Song of Return Aby słuchać na żywo zajęć Kursu Cudów Online, a także odsłuchać zajęcia archiwalne, wejdź na stronę: http://www.przemianaumyslu.pl/zajecia/kurs-cudow-online/

Gdy pokój przychodzi w końcu do tych, którzy zmagają się z pokusą i walczą przeciwko uleganiu grzechowi, gdy światło nastaje w końcu w umyśle oddanym kontemplacji lub gdy ktokolwiek osiąga wreszcie cel, wówczas z radością zdaje sobie zawsze sprawę jedynie z tego: „Nie ma potrzeby, bym czynił cokolwiek”. (Kurs Cudów, Rozdział 18, VII)Jest to nagranie zajęć Kursu Cudów Online z dnia 03.12.2017W nagraniu tym posłużyliśmy się podrozdziałem VII rozdziału 18, fragmentem podrozdziału I rozdziału 15, jednym zdaniem z podrozdziału I rozdziału 16 Tekstu oraz lekcją 337 z Książki Ćwiczeń Kursu Cudów (tłumaczenie wydawnictwa Centrum, 2007 r.)Piosenki puszczane w tle: Ścieżka dźwiękowa z gry: "Life is strange", Album"Relaxdaily" oraz: Saint of Sin: Song of Return Aby słuchać na żywo zajęć Kursu Cudów Online, a także odsłuchać zajęcia archiwalne, wejdź na stronę: http://www.przemianaumyslu.pl/zajecia/kurs-cudow-online/

"Gdybyś choć przez chwilę uświadomił sobie uzdrawiającą moc, jaką odzwierciedlenie Boga, lśniące w tobie, może przynieść całemu światu, nie mógłbyś doczekać się chwili, kiedy oczyścisz zwierciadło swego umysłu, by otrzymać wizerunek świętości uzdrawiającej świat". (Kurs Cudów, Rozdział 14, IX)Jest to nagranie zajęć Kursu Cudów Online z dnia 26.11.2017W nagraniu tym posłużyliśmy się podrozdziałem IX Rozdziału 14 Tekstu oraz lekcją 285 z Książki Ćwiczeń Kursu Cudów (tłumaczenie wydawnictwa Centrum, 2007 r.)Piosenki puszczane w tle: Album"Relaxdaily" oraz "Lesson 285" - Bastian - 12 Great Rays Aby słuchać na żywo zajęć Kursu Cudów Online, a także odsłuchać zajęcia archiwalne, wejdź na stronę: http://www.przemianaumyslu.pl/zajecia/kurs-cudow-online/

"Gdybyś choć przez chwilę uświadomił sobie uzdrawiającą moc, jaką odzwierciedlenie Boga, lśniące w tobie, może przynieść całemu światu, nie mógłbyś doczekać się chwili, kiedy oczyścisz zwierciadło swego umysłu, by otrzymać wizerunek świętości uzdrawiającej świat". (Kurs Cudów, Rozdział 14, IX)Jest to nagranie zajęć Kursu Cudów Online z dnia 26.11.2017W nagraniu tym posłużyliśmy się podrozdziałem IX Rozdziału 14 Tekstu oraz lekcją 285 z Książki Ćwiczeń Kursu Cudów (tłumaczenie wydawnictwa Centrum, 2007 r.)Piosenki puszczane w tle: Album"Relaxdaily" oraz "Lesson 285" - Bastian - 12 Great Rays Aby słuchać na żywo zajęć Kursu Cudów Online, a także odsłuchać zajęcia archiwalne, wejdź na stronę: http://www.przemianaumyslu.pl/zajecia/kurs-cudow-online/

"Myślom Bożym dana jest wszelka moc, którą posiada ich własny Stwórca. On bowiem dodaje do miłości poprzez jej szerzenie. W ten sposób Jego Syn ma udział w stworzeniu, a zatem musi mieć udział w mocy stwarzania.” (Kurs Cudów, „Czym jest stworzenie” z Książki Ćwiczeń)Jest to nagranie zajęć Kursu Cudów Online z dnia 19.11.2017W nagraniu tym posłużyliśmy się fragmentami z rozdziału 1, 2, 3, 4 i 6 Tekstu oraz „Czym jest stworzenie” z Książki Ćwiczeń Kursu Cudów (tłumaczenie wydawnictwa Centrum, 2007 r.)Piosenki puszczane w tle: Album"Relaxdaily" oraz piosenka "Beethoven's 5 Secrets" - Piano Guys Aby słuchać na żywo zajęć Kursu Cudów Online, a także odsłuchać zajęcia archiwalne, wejdź na stronę: http://www.przemianaumyslu.pl/zajecia/kurs-cudow-online/

"Myślom Bożym dana jest wszelka moc, którą posiada ich własny Stwórca. On bowiem dodaje do miłości poprzez jej szerzenie. W ten sposób Jego Syn ma udział w stworzeniu, a zatem musi mieć udział w mocy stwarzania.” (Kurs Cudów, „Czym jest stworzenie” z Książki Ćwiczeń)Jest to nagranie zajęć Kursu Cudów Online z dnia 19.11.2017W nagraniu tym posłużyliśmy się fragmentami z rozdziału 1, 2, 3, 4 i 6 Tekstu oraz „Czym jest stworzenie” z Książki Ćwiczeń Kursu Cudów (tłumaczenie wydawnictwa Centrum, 2007 r.)Piosenki puszczane w tle: Album"Relaxdaily" oraz piosenka "Beethoven's 5 Secrets" - Piano Guys Aby słuchać na żywo zajęć Kursu Cudów Online, a także odsłuchać zajęcia archiwalne, wejdź na stronę: http://www.przemianaumyslu.pl/zajecia/kurs-cudow-online/

Na początku rozdziału 30 Kursu Cudów pojawia się fragment zatytułowany Reguły podejmowania decyzji. Jest to jedna z nielicznych części Tekstu, która przypomina bardziej Książkę Ćwiczeń, gdyż zajmuje się praktyką. Chodzi oczywiście o praktykę polegania na Bogu. We fragmencie tym jest mowa między innymi o tym, że nieustannie podejmujesz jakąś decyzję, nawet jeśli nie zawsze sobie to uświadamiasz. Oznacza to więc, że wszystko, co widzisz czy czujesz, odzwierciedla jedynie decyzję, jaką aktualnie podejmujesz. W każdej chwili możesz zdecydować inaczej.

Na początku rozdziału 30 Kursu Cudów pojawia się fragment zatytułowany Reguły podejmowania decyzji. Jest to jedna z nielicznych części Tekstu, która przypomina bardziej Książkę Ćwiczeń, gdyż zajmuje się praktyką. Chodzi oczywiście o praktykę polegania na Bogu. We fragmencie tym jest mowa między innymi o tym, że nieustannie podejmujesz jakąś decyzję, nawet jeśli nie zawsze sobie to uświadamiasz. Oznacza to więc, że wszystko, co widzisz czy czujesz, odzwierciedla jedynie decyzję, jaką aktualnie podejmujesz. W każdej chwili możesz zdecydować inaczej.