Naukowo

Naukowo

Follow Naukowo
Share on
Copy link to clipboard

Podkast „Naukowo” to autorski przegląd prasy, badań i informacji ze świata nauki w przystępnej formie 20 minutowych audycji w każdą środę i sobotę. Każdy odcinek opisany jest źródłami, które użyłem do opracowania audycji - dzięki temu możesz zweryfikować informacje lub zagłębić się w temat, jeśli Cię zainteresuje. Słuchać mnie można na Google i Apple Podcasts, Spotify, YouTube i innych popularnych platformach podkastowych. Zapraszam również na stronę https://naukowo.net gdzie oprócz wszystkich odcinków podkastu znajdziesz także dodatkowe informacje, artykuły i recenzje, które nie znalazły się w podkaście. Zachęcam także do śledzenia social mediów oraz przesyłania propozycji i uwag – wszystkie linki znajdziesz na stronie https://naukowo.net Podkast jest darmowy dla wszystkich, ponieważ finansowany jest z dobrowolnych wpłat od słuchaczy. Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu https://patronite.pl/naukowo Za wszystkie wpłaty serdecznie dziękuję, pozwolą mi one skupić się tylko na podkaście i rozwijać go, a pomysłów nie brakuje! Do usłyszenia :)

Arkadiusz Polak


    • Nov 12, 2022 LATEST EPISODE
    • infrequent NEW EPISODES
    • 18m AVG DURATION
    • 69 EPISODES


    Search for episodes from Naukowo with a specific topic:

    Latest episodes from Naukowo

    Gdzie patrzą się ryby, jak tańczą szczury i jak pieniądze dają szczęście - #068

    Play Episode Listen Later Nov 12, 2022 16:15 Transcription Available


    Zdarza się, że tupiemy nóżką w rytm lubianej muzyki czy szczury też mają takie odruchy? Czy poziom Twojego szczęścia wyraźnie by wzrósł po otrzymaniu 10 000 dolarów? Zapraszam Was dziś także na opowieść o tym, gdzie patrzą ryby, gdy pływają do przodu oraz jak nowa terapia przywraca możliwość chodzenia osobom sparaliżowanym.A jeśli odcinek Ci się spodoba udostępnij go, proszę, dalej i subskrybuj podkast gdziekolwiek go słuchasz, możesz też prosto i szybko postawić mi dobrą kawę - buycoffee.to/naukowo - z góry dziękuję :)Jeśli uznasz, że warto regularnie wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite.pl/naukowo, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na utrzymanie, rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie bardzo pomaga mi w docieraniu z naukowymi doniesieniami do nowych słuchaczy.Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord.Źródła użyte przy tworzeniu odcinka:Yoshiki Ito, Tomoyo Isoguchi Shiramatsu, Naoki Ishida, Karin Oshima, Kaho Magami, Hirokazu Takahashi. "Spontaneous beat synchronization in rats: Neural dynamics and motor entrainment". https://doi.org/10.1126/sciadv.abo7019Emma Alexander, Lanya T. Cai, Sabrina Fuchs, Tim C. Hladnik, Yue Zhang, Venkatesh Subramanian, Nicholas C. Guilbeault, Chinnian Vijayakumar, Muthukumarasamy Arunachalam, Scott A. Juntti, Tod R. Thiele, Aristides B. Arrenberg, Emily A. Cooper. "Optic flow in the natural habitats of zebrafish supports spatial biases in visual self-motion estimation". https://doi.org/10.1016/j.cub.2022.10.009Ryan J. Dwyer, Elizabeth W. Dunn. "Wealth redistribution promotes happiness". https://doi.org/10.1073/pnas.2211123119Kathe, C., Skinnider, M.A., Hutson, T.H. et al. The neurons that restore walking after paralysis. Nature (2022). https://doi.org/10.1038/s41586-022-05385-7

    Transfuzja sztucznej krwi, czarne i martwe Słońce, korporacje i prawa człowieka - #067

    Play Episode Listen Later Nov 8, 2022 19:07 Transcription Available


    Jak opracowuje się sztuczną krew i czy możliwość jej transfuzji oznacza schyłek krwiodawstwa? Czy największe firmy na świecie jasno deklarują swoje przywiązanie do praw człowieka? W środowym odcinku podkastu Naukowo opowiem również o tym jak rekiny stały się badaczami i jak wieki temu zaćmienie słońca postrzegali członkowie rdzennej ludności japońskiej wyspy Hokkaido.A jeśli odcinek Ci się spodoba udostępnij go, proszę, dalej i subskrybuj podkast gdziekolwiek go słuchasz, możesz też prosto i szybko postawić mi dobrą kawę - buycoffee.to/naukowo - z góry dziękuję :)Jeśli uznasz, że warto regularnie wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite.pl/naukowo, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na utrzymanie, rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie bardzo pomaga mi w docieraniu z naukowymi doniesieniami do nowych słuchaczy.Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord.Źródła użyte przy tworzeniu odcinka:Mapa punktów poboru krwi w których można oddać krew i jej składniki w 2022 roku - https://www.google.com/maps/d/u/0/viewer?mid=142nqMIgmK3tCarABCmdvq8MHGlNZZPMB&ll=52.25795882453618%2C19.54024316489649&z=7NHS, "First ever clinical trial of laboratory grown red blood cells being transfused into another person", https://www.nhsbt.nhs.uk/news/first-ever-clinical-trial-of-laboratory-grown-red-blood-cells-being-transfused-into-another-person/Hisashi Hayakawa, Mitsuru Sôma, Ryuma Daigo, Analyses of historical solar eclipse records in Hokkaido Island in the 18–19th centuries, Publications of the Astronomical Society of Japan, 2022;, psac064, https://doi.org/10.1093/pasj/psac064KerstinLopatta, Sebastian A.Tideman, CarolinScheil, Naser Makarem. "The current state of corporate human rights disclosure of the global top 500 business enterprises: Measurement and determinants". https://doi.org/10.1016/j.cpa.2022.102512Gallagher, A.J., Brownscombe, J.W., Alsudairy, N.A. et al. Tiger sharks support the characterization of the world's largest seagrass ecosystem. Nat Commun 13, 6328 (2022). https://doi.org/10.1038/s41467-022-33926-1

    Rodzice vs. bezdzietni, decyzje o pomaganiu i drgania mostów - #066

    Play Episode Listen Later Nov 5, 2022 17:34 Transcription Available


    Czy rodzice bardziej lubią innych rodziców, a do osób bezdzietnych mają negatywny stosunek? Co sprawia, że decydujemy się udzielić komuś pomocy w sytuacji zagrożenia i czy jest to tylko ludzka empatia? Czy istnieje szybki, prosty i tani sposób na lepszy monitoring stanu mostów, z których korzysta masa ludzi na całym świecie? Zapraszam serdecznie na 66. odcinek podkastu Naukowo!A jeśli odcinek Ci się spodoba udostępnij go, proszę, dalej i subskrybuj podkast gdziekolwiek go słuchasz, możesz też prosto i szybko postawić mi dobrą kawę - buycoffee.to/naukowo - z góry dziękuję :)Jeśli uznasz, że warto regularnie wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite.pl/naukowo, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na utrzymanie, rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie bardzo pomaga mi w docieraniu z naukowymi doniesieniami do nowych słuchaczy.Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord.Źródła użyte przy tworzeniu odcinka:Neal, Z.P., Neal, J.W. Prevalence, age of decision, and interpersonal warmth judgements of childfree adults. Sci Rep 12, 11907 (2022). https://doi.org/10.1038/s41598-022-15728-zKatastrofa mostu Tacoma - https://www.youtube.com/watch?v=XggxeuFDaDUMatarazzo, T.J., Kondor, D., Milardo, S. et al. Crowdsourcing bridge dynamic monitoring with smartphone vehicle trips. Commun Eng 1, 29 (2022). https://doi.org/10.1038/s44172-022-00025-4Joana B Vieira, Andreas Olsson. "Neural defensive circuits underlie helping under threat in humans", https://doi.org/10.7554/eLife.78162

    Siła przekleństw, zakaz elektrycznych hulajnóg i (nie)nieme zwierzęta - #065

    Play Episode Listen Later Nov 2, 2022 18:00 Transcription Available


    Przekleństwa kojarzą się z negatywnymi emocjami, ale skąd się bierze w nas potrzeba przeklinania i jak nabywamy tę umiejętność? Klniemy czasem na porozrzucane w miastach elektryczne hulajnogi, co stało się w mieście, które ograniczyło ich używanie? W dzisiejszym odcinku opowiem także o zwierzętach, które dźwięki wydają, choć uważane były za nieme. Zapraszam serdecznie!A jeśli odcinek Ci się spodoba udostępnij go, proszę, dalej i subskrybuj podkast gdziekolwiek go słuchasz, możesz też prosto i szybko postawić mi dobrą kawę - buycoffee.to/naukowo - z góry dziękuję :)Jeśli uznasz, że warto regularnie wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite.pl/naukowo, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na utrzymanie, rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie bardzo pomaga mi w docieraniu z naukowymi doniesieniami do nowych słuchaczy.Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord.Źródła użyte przy tworzeniu odcinka:Jorgewich-Cohen, G., Townsend, S.W., Padovese, L.R. et al. Common evolutionary origin of acoustic communication in choanate vertebrates. Nat Commun 13, 6089 (2022). https://doi.org/10.1038/s41467-022-33741-8Asensio, O.I., Apablaza, C.Z., Lawson, M.C. et al. Impacts of micromobility on car displacement with evidence from a natural experiment and geofencing policy. Nat Energy (2022). https://doi.org/10.1038/s41560-022-01135-1Karyn Stapleton, Kristy Beers Fägersten, Richard Stephens, Catherine Loveday. "The power of swearing: What we know and what we don't". https://doi.org/10.1016/j.lingua.2022.103406

    Zabawy trzmieli, księżycowe cegły, komórki zombie i efekt motyla - #064

    Play Episode Listen Later Oct 28, 2022 20:10 Transcription Available


    Czy trzmiele potrafią się dobrze bawić, jak to robią i właściwie po co? Czym są "komórki zombie" wewnątrz naszych organizmów i czy mogą spełniać jakieś pożyteczne funkcje? W sobotnim wydaniu podkastu Naukowo zabiorę Was też w podróż na Księżyc, gdzie będziemy wypalać cegły oraz nieco bliżej - do ziemskiej atmosfery pełnej naelektryzowanych owadów. A jeśli odcinek Ci się spodoba udostępnij go, proszę, dalej i subskrybuj podkast gdziekolwiek go słuchasz, możesz też prosto i szybko postawić mi dobrą kawę - buycoffee.to/naukowo - z góry dziękuję :)Jeśli uznasz, że warto regularnie wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite.pl/naukowo, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na utrzymanie, rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie bardzo pomaga mi w docieraniu z naukowymi doniesieniami do nowych słuchaczy.Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord.Źródła użyte przy tworzeniu odcinka:Hiruni Samadi, Galpayage Donaa, Cwyn Solviab, Amelia Kowalewska, Kaarle Mäkelä, HaDi MaBouDi, Lars Chittkaa. "Do bumble bees play?". https://doi.org/10.1016/j.anbehav.2022.08.013Nabora Reyes de Mochel, Ka Neng Cheong, Monica Cassandras, Chaoqun Wang, Maria Krasilnikov, Peri Matatia, Ari Molofsky, Judith Campisi, Tien Peng. "Sentinel p16INK4a+ cells in the basement membrane form a reparative niche in the lung". https://doi.org/10.1101/2020.06.10.142893Peter Warren, Nandhini Raju, Hossein Ebrahimi, Milos Krsmanovic, Seetha Raghavan, Jayanta Kapat, Ranajay Ghosh. "Effect of sintering temperature on microstructure and mechanical properties of molded Martian and Lunar regolith". ttps://doi.org/10.1016/j.ceramint.2022.07.329Ellard R. Hunting, Liam J. O'Reilly, R. Giles Harrison, Konstantine Manser, Sam J. England, Beth H. Harris, Daniel Robert. "Observed electric charge of insect swarms and their contribution to atmospheric electricity". https://doi.org/10.1016/j.isci.2022.105241

    Wulkaniczne puzony, eksterminacja krabów i bobrze chłodnice rzek - #063

    Play Episode Listen Later Oct 21, 2022 21:17 Transcription Available


    Czy dźwięki wulkanu mogą ostrzegać ludzi przed jego erupcją? Gdzie podziało się dziesięć miliardów krabów śnieżnych? W dzisiejszym odcinku opowiem również o rodzinnych neandertalczykach oraz o falach gorąca w rzekach i chłodzących je bobrach.A jeśli odcinek Wam się spodoba udostępnijcie go, proszę dalej i subskrybujcie podkast gdziekolwiek go słuchacie, możecie też prosto i szybko postawić mi dobrą kawę - buycoffee.to/naukowoJeśli uznasz, że warto regularnie wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite.pl/naukowo, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na utrzymanie, rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie bardzo pomaga mi w docieraniu z naukowymi doniesieniami do nowych słuchaczy.Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord.Źródła użyte przy tworzeniu odcinka:Smithsonian Institution, National Museum of Natural History, Global Volcanism Program - https://volcano.si.edu/Sciotto, M., Watson, L.M., Cannata, A. et al. Infrasonic gliding reflects a rising magma column at Mount Etna (Italy). Sci Rep 12, 16954 (2022). https://doi.org/10.1038/s41598-022-20258-9Spencer J. Tassone, Alice F. Besterman, Cal D. Buelo, Dat T. Ha, Jonathan A. Walter, Michael L. Pace. "Increasing heatwave frequency in streams and rivers of the United States". https://doi.org/10.1002/lol2.10284Molly Olmstead, "Why Did 11 Billion Alaskan Snow Crabs Suddenly Disappear?", https://slate.com/technology/2022/10/alaskan-snow-crabs-dead.htmlSkov, L., Peyrégne, S., Popli, D. et al. Genetic insights into the social organization of Neanderthals. Nature 610, 519–525 (2022). https://doi.org/10.1038/s41586-022-05283-y

    Rakotwórcze prostowanie włosów, faworyzowanie kobiet w szkołach i siedliska słoni - #062

    Play Episode Listen Later Oct 19, 2022 21:35 Transcription Available


    Czy uczennice w szkołach średnich są faworyzowane przez nauczycieli, uzyskując przychylniejsze oceny niż chłopcy? Jak zabieg prostowania włosów wpływa na występowanie raka macicy? Dziś opowiem także o tym jak epidemia dżumy mogła wpłynąć na współczesne choroby oraz o współistnieniu słoni i ludzi wokół terenów chronionych w Azji. Tradycyjnie ogromna prośba o udostępnienie tego odcinka, zalajkowanie i subskrybowanie podkastu, aby nie przegapić kolejnych audycji. Dziękuję Wam za to, że słuchacie odcinków, to dla mnie nieustający powód do satysfakcji i poszukiwania dla Was kolejnych naukowych nowości, zapraszam na dzisiejszy odcinek.Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Ilaria Lievore, Moris Triventi. "Do teacher and classroom characteristics affect the way in which girls and boys are graded? A multilevel analysis of student–teacher matched data". https://doi.org/10.1080/01425692.2022.2122942Che-Jung Chang, Katie M O'Brien, Alexander P Keil, Symielle A Gaston, Chandra L Jackson, Dale P Sandler, Alexandra J White. "Use of Straighteners and Other Hair Products and Incident Uterine Cancer ". https://doi.org/10.1093/jnci/djac165de la Torre, J. A., Cheah, C., Lechner, A. M., Wong, E. P., Tuuga, A., Saaban, S., Goossens, B., & Campos-Arceiz, A. (2022). Sundaic elephants prefer habitats on the periphery of protected areas. Journal of Applied Ecology, 00, 1– 12. https://doi.org/10.1111/1365-2664.14286Czarna Śmierć, Wikipedia, https://pl.wikipedia.org/wiki/Czarna_%C5%9Bmier%C4%87Dżuma Justyniana, Wikipedia, https://pl.wikipedia.org/wiki/D%C5%BCuma_JustynianaKlunk, J., Vilgalys, T.P., Demeure, C.E. et al. Evolution of immune genes is associated with the Black Death. Nature (2022). https://doi.org/10.1038/s41586-022-05349-x

    Dziecięce skupienie, ból w jelitach i turyści w parkach narodowych - #061

    Play Episode Listen Later Oct 15, 2022 17:15 Transcription Available


    "Skupcie się" - apeluje do dzieci niejeden nauczyciel, a może koncentracja nie jest dla nich najważniejsza? Koncentrujemy się na bólu wiedząc, że jest sygnałem alarmowym, ale czy spełnia on też inne role? W dzisiejszym odcinku usłyszycie też o tym jak nawigują owady podczas migracji przez morze oraz jak zwierzęta reagują na turystów odwiedzających parki narodowe. Tradycyjnie proszę Was o subskrybowanie i lajkowanie, dajcie tez znać swoim znajomym o istnieniu podkastu Naukowo, to dla mnie bardzo cenne w docieraniu do nowych słuchaczy. Zapraszam serdecznie na sobotni odcinek!Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Nathaniel J.Blanco, Brandon M.Turner, Vladimir M.Sloutsky. "The benefits of immature cognitive control: How distributed attention guards against learning traps", https://doi.org/10.1016/j.jecp.2022.105548Mira L. T. Sytsma, Tania Lewis, Beth Gardner, Laura R. Prugh, "Low levels of outdoor recreation alter wildlife behaviour", https://doi.org/10.1002/pan3.10402Hawkes Will L., Weston Scarlett T., Cook Holly, Doyle Toby, Massy Richard, Guri Eva Jimenez, Wotton Jimenez Rex E. and Wotton Karl R. 2022Migratory hoverflies orientate north during spring migrationBiol. Lett.182022031820220318, http://doi.org/10.1098/rsbl.2022.0318Daping Yang, Amanda Jacobson, Kimberly A. Meerschaert, Joseph Joy Sifakis, Meng Wu, Xi Chen, Tiandi Yang, Youlian Zhou, Praju Vikas Anekal, Rachel A. Rucker, Deepika Sharma, Alexandra Sontheimer-Phelps, Glendon S. Wu, Liwen Deng, Michael D. Anderson, Samantha Choi, Dylan Neel, Nicole Lee, Dennis L. Kasper, Bana Jabri, Jun R. Huh, Malin Johansson, Jay R. Thiagarajah, Samantha J. , iesenfeld, Isaac M. Chiu. "Nociceptor neurons direct goblet cells via a CGRP-RAMP1 axis to drive mucus production and gut barrier protection", https://doi.org/10.1016/j.cell.2022.09.024

    Pozytywne kłamstwa dzieci, umiejętne biczowanie i wulkaniczne eksplozje życia - #060

    Play Episode Listen Later Oct 12, 2022 20:34 Transcription Available


    Jak trudno jest zręcznie posługiwać się elastycznymi przedmiotami takimi jak bicz czy sznurowadła? Jak dorośli oceniają dzieci, które zręcznie posługują się kłamstwem i pomijają bolesną prawdę? W dzisiejszym odcinku opowiem też o tym jak polujące na nietoperze myszołowy celują w swoje ofiary, przyjrzymy się też eksplozji życia spowodowanej eksplozją wulkanu. Zapraszam serdecznie!Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Krotov Aleksei, Russo Marta, Nah Moses, Hogan Neville and Sternad Dagmar 2022Motor control beyond reach—how humans hit a target with a whipR. Soc. open sci.9220581220581. http://doi.org/10.1098/rsos.220581Brighton, C.H., Kloepper, L.N., Harding, C.D. et al. Raptors avoid the confusion effect by targeting fixed points in dense aerial prey aggregations. Nat Commun 13, 4778 (2022). https://doi.org/10.1038/s41467-022-32354-5B. Barone, R. M. Letelier, K. H. Rubin, D. M. Karl. "Satellite Detection of a Massive Phytoplankton Bloom Following the 2022 Submarine Eruption of the Hunga Tonga-Hunga Haʻapai Volcano", https://doi.org/10.1029/2022GL099293L. Brimbal, A. M. Crossman. "Inconvenient truth-tellers: Perceptions of children's blunt honesty". https://doi.org/10.1080/03057240.2022.2109606

    Naukowe łaskotanie, jak pieniądz wpływa na ludzi i ofiary z dzieci - #059

    Play Episode Listen Later Oct 8, 2022 20:31 Transcription Available


    Dlaczego nie możemy sami się połaskotać i co nauka w ogóle wie o smyraniu i łaskotaniu? Co sprawia, że w pewnym amerykańskim miasteczku koty stały się lubianą kolacją wśród kojotów? W sobotnim odcinku podkastu Naukowo opowiem też o ofiarach z dzieci prekolumbijskiej cywilizacji oraz o tym co stało się, gdy wprowadzono pieniądze do społeczności, która pieniędzy nie znała. Zapraszam!Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Proelss Sandra, Ishiyama Shimpei, Maier Eduard, Schultze-Kraft Matthias and Brecht Michael 2022The human tickle response and mechanisms of self-tickle suppressionPhil. Trans. R. Soc. B3772021018520210185, http://doi.org/10.1098/rstb.2021.0185Davenport RN, Weaver M, Weiss KCB, Strauss EG. 2022. Spatiotemporal relationships of coyotes and free-ranging domestic cats as indicators of conflict in Culver City, California. PeerJ 10:e14169 https://doi.org/10.7717/peerj.14169Owen Jarus, "76 child sacrifice victims with their hearts ripped out found in Peru excavation", https://www.livescience.com/child-sacrifices-chimu-people-peruPolly Wiessner, Cindy Hsin-yee Huang, "A 44-y perspective on the influence of cash on Ju/‘hoansi Bushman networks of sharing and gifting", https://doi.org/10.1073/pnas.2213214119Paul Gabrielsen, University of Utah, "A 44-year perspective study: How money brings hunter-gatherers new choices", https://phys.org/news/2022-10-year-perspective-money-hunter-gatherers-choices.html

    Jak szybko powstał Księżyc, ślina rozkładająca plastik i współczesne niewolnictwo - #058

    Play Episode Listen Later Oct 5, 2022 15:43 Transcription Available


    W 2022 roku wielu ludzi na świecie pełni rolę niewolników, jaka jest skala tego dramatu? Jak plastik zakwasza oceany i czy ślina robaka może nam jakoś pomóc? W tym odcinku podkastu Naukowo przyjrzymy się również nowej symulacji od NASA pokazującej, jak szybko powstał Księżyc. Zapraszam serdecznie!Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:International Labour Organization, "Global Estimates of Modern Slavery: Forced Labour and Forced Marriage", https://www.ilo.org/global/topics/forced-labour/publications/WCMS_854733/lang--en/index.htmCristina Romera-Castillo, Arturo Lucas, Rebeca Mallenco-Fornies, Marina Briones-Rizo, Eva Calvo, Carles Pelejero, "Abiotic plastic leaching contributes to ocean acidification", https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2022.158683Sanluis-Verdes, A., Colomer-Vidal, P., Rodriguez-Ventura, F. et al. Wax worm saliva and the enzymes therein are the key to polyethylene degradation by Galleria mellonella. Nat Commun 13, 5568 (2022). https://doi.org/10.1038/s41467-022-33127-wJ. A. Kegerreis, S. Ruiz-Bonilla, V. R. Eke, R. J. Massey, T. D. Sandnes, and L. F. A. Teodoro, "Immediate Origin of the Moon as a Post-impact Satellite", https://doi.org/10.3847/2041-8213/ac8d96Animacja symulacji powstania Księżyca, NASA, https://www.youtube.com/watch?v=kRlhlCWplqk

    Ciepłe prądy, leczenie złamanych serc i agrowoltaika - #057

    Play Episode Listen Later Oct 1, 2022 18:24 Transcription Available


    Jak i dlaczego zmieniają się prądy oceaniczne i co to może znaczyć dla ludzi? Jak wyleczyć złamane serce i czy sekret tkwi w głowie? W dzisiejszym odcinku podkastu Naukowo opowiem też o łączeniu produkcji żywności i energii oraz o reakcji ptaków na fale upałów. Zapraszam serdecznie!Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Li, J., Roughan, M. & Kerry, C. Drivers of ocean warming in the western boundary currents of the Southern Hemisphere. Nat. Clim. Chang. (2022). https://doi.org/10.1038/s41558-022-01473-8Moninya Roughan, Junde Li, "Shifting ocean currents are pushing more and more heat into the Southern Hemisphere's cooler waters", https://theconversation.com/shifting-ocean-currents-are-pushing-more-and-more-heat-into-the-southern-hemispheres-cooler-waters-189122Wasserman Aaron H., Huang Amanda R., Lewis-Israeli Yonatan R., Dooley McKenna D., Mitchell Allison L., Venkatesan Manigandan, Aguirre Aitor, "Oxytocin promotes epicardial cell activation and heart regeneration after cardiac injury", https://doi.org/10.3389/fcell.2022.985298Jennifer Hahn, "Agrivoltaic solar farms offer "shocking" benefits beyond producing energy", https://www.dezeen.com/2022/09/30/agrivoltaic-solar-farms-feature/Janet L. Gardner, Mark Clayton, Richard Allen, John Stein, Timothée Bonnet, "The effects of temperature extremes on survival in two semi-arid Australian bird communities over three decades, with predictions to 2104", https://doi.org/10.1111/geb.13591Janet Gardner, Suzanne Prober, "‘Sad and distressing': massive numbers of bird deaths in Australian heatwaves reveal a profound loss is looming", https://theconversation.com/sad-and-distressing-massive-numbers-of-bird-deaths-in-australian-heatwaves-reveal-a-profound-loss-is-looming-190685Anna Sierpińska, "ABC pożarów w Australii", https://naukaoklimacie.pl/aktualnosci/abc-pozarow-w-australii-398/

    Grindwale wyrzucone na plażę, biedny sen i długowieczność psów - #056

    Play Episode Listen Later Sep 28, 2022 22:00 Transcription Available


    Ponad 200 grindwali zostało wyrzuconych na tasmańską plażę, dlaczego tak się stało i co z nimi zrobiono? Jak długo żyją psy i co ma wpływ na ich długowieczność? Jaki wpływ na długość i jakość snu ma bieda oraz które warzywa, spożywane przez mamy w ciąży, smakują nienarodzonym jeszcze dzieciom i co z tego wynika dla późniejszych preferencji smakowych. Zapraszam na kolejny odcinek podkastu Naukowo!Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Ustun, B., Reissland, N., Covey, J., Schaal, B., & Blissett, J. (2022). Flavor Sensing in Utero and Emerging Discriminative Behaviors in the Human Fetus. Psychological Science, 0(0). https://doi.org/10.1177/09567976221105460Culum Brown, "About 200 dead whales have been towed out to sea off Tasmania – and what happens next is a true marvel of nature", https://theconversation.com/about-200-dead-whales-have-been-towed-out-to-sea-off-tasmania-and-what-happens-next-is-a-true-marvel-of-nature-191340Donna Lu, Graham Readfearn, "Hundreds of whales stranded on Tasmania's west coast in state's second event this week", https://www.theguardian.com/australia-news/2022/sep/21/reports-hundreds-of-whales-stranded-on-tasmanias-west-coast-in-states-second-event-this-weekUS Supreme Court, "Winter v. Natural Resources Defense Council, Inc., 555 U.S. 7 (2008)", 555 U.S. 7, Docket No. 07-1239, https://supreme.justia.com/cases/federal/us/555/7/Pedro Bessone, Gautam Rao, Frank Schilbach, Heather Schofield, Mattie Toma, The Economic Consequences of Increasing Sleep Among the Urban Poor, The Quarterly Journal of Economics, Volume 136, Issue 3, August 2021, Pages 1887–1941, https://doi.org/10.1093/qje/qjab013 / PDF: https://www.nber.org/system/files/working_papers/w26746/w26746.pdfTeng, K.Ty., Brodbelt, D.C., Pegram, C. et al. Life tables of annual life expectancy and mortality for companion dogs in the United Kingdom. Sci Rep 12, 6415 (2022). https://doi.org/10.1038/s41598-022-10341-6Jesslyn Shields, "The Longest-living Dog Breeds Are Tiny, But Why?", https://animals.howstuffworks.com/pets/longest-living-dog-breeds-tiny.htm

    Rtęć u Majów, kolor jezior i powody śmiechu - #055

    Play Episode Listen Later Sep 23, 2022 19:09 Transcription Available


    Do czego Majowie używali rtęci i co dzieje się z nią po wielu wiekach? Jaki kolor mają jeziora na świecie i co mówi on o wodzie? W sobotnim wydaniu podkastu Naukowo opowiem też o warunkach, które sprawiają, że ludzie się śmieją oraz o tym jak budowa skóry wpływa na jej choroby. Na koniec policzymy, ile mrówek jest na świecie. Zapraszam serdecznie!Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Cook Duncan E., Beach Timothy P., Luzzadder-Beach Sheryl, Dunning Nicholas P., Turner Simon D., "Environmental legacy of pre-Columbian Maya mercury", https://doi.org/10.3389/fenvs.2022.986119Xiao Yang,Catherine M. O'Reilly,John R. Gardner,Matthew R. V. Ross,Simon N. Topp,Jida Wang,Tamlin M. Pavelsky, "The Color of Earth's Lakes", https://doi.org/10.1029/2022GL098925Fundacja "Dr. Clown" - https://www.drclown.pl/Carlo V.Bellieni, "Laughter: A signal of ceased alarm toward a perceived incongruity between life and stiffness", https://doi.org/10.1016/j.newideapsych.2022.100977Warren, C., Barsky, A., & McGraw, A. P. (2021). "What Makes Things Funny? An Integrative Review of the Antecedents of Laughter and Amusement". Personality and Social Psychology Review, 25(1), 41–65. https://doi.org/10.1177/1088868320961909Alexander A. Merleev, Stephanie T. Le, Claire Alexanian, Atrin Toussi, Yixuan Xie, Alina I. Marusina, Steven M. Watkins, Forum Patel, Allison C. Billi, Julie Wiedemann, Yoshihiro Izumiya, Ashish Kumar, Ranjitha Uppala, J. Michelle Kahlenberg, Fu-Tong Liu, Iannis E. Adamopoulos, Elizabeth A. Wang, Chelsea Ma, Michelle Y. Cheng, Halani Xiong, Amanda Kirane, Guillaume Luxardi, Bogi Andersen, Lam C. Tsoi, Carlito B. Lebrilla, Johann E. Gudjonsson, Emanual Maverakis. "Biogeographic and disease-specific alterations in epidermal lipid composition and single-cell analysis of acral keratinocytes". JCI Insight, 2022; 7 (16) https://doi.org/10.1172/jci.insight.159762Alexander Merleev, Antonio Ji-Xu, Atrin Toussi, Lam C. Tsoi, Stephanie T. Le, Guillaume Luxardi, Xianying Xing, Rachael Wasikowski, William Liakos, Marie-Charlotte Brüggen, James T. Elder, Iannis E. Adamopoulos, Yoshihiro Izumiya, Annie R. Leal, Qinyuan Li, Nikolay Y. Kuzminykh, Amanda Kirane, Alina I. Marusina, Johann E. Gudjonsson, Emanual Maverakis. "Proprotein convertase subtilisin/kexin type 9 is a psoriasis-susceptibility locus that is negatively related to IL36G". JCI Insight, 2022; 7 (16) https://doi.org/10.1172/jci.insight.141193Patrick Schultheiss, Sabine S. Nooten, Runxi Wang, Mark K. L. Wong, François Brassard, Benoit Guénard. "The abundance, biomass, and distribution of ants on Earth". https://doi.org/10.1073/pnas.2201550119

    Przywiązanie wilków, cyklon na Alasce i nieszczęśliwe nastolatki - #054

    Play Episode Listen Later Sep 21, 2022 20:25 Transcription Available


    Czy specyficzna więź i przywiązanie możliwe są między wilkami, a ludźmi? Jakie konsekwencje dla ludzkich osad spowodowała potężna burza na Alasce? W dzisiejszym odcinku opowiadam także o zmianach w samopoczuciu dzieci i młodzieży oraz o związku między grzybami, płazami, komarami, a ludzkim życiem. Zapraszam serdecznie!Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Pomoc psychologiczna dla dzieci, młodzieży i dorosłych - https://116111.pl/oni-tez-pomagaja/Chen Y, Cowden RG, Fulks J, Plake JF, VanderWeele TJ. "National Data on Age Gradients in Well-being Among US Adults". JAMA Psychiatry. Published online August 24, 2022. doi: https://doi.org/10.1001/jamapsychiatry.2022.2473NeuroscienceNews, "Why Are Young People So Miserable?", https://neurosciencenews.com/young-adults-misery-21427/Zachariah Hughes, Alena Naiden, Sean Maguire, "As Western Alaska floodwaters recede, damage assessments begin across hundreds of miles of coastline", https://www.adn.com/alaska-news/2022/09/18/as-western-alaska-storm-weakens-damage-assessments-begin-across-hundreds-of-miles-of-coastline/Emily Schwing, "In Recovery After Storm, Alaska Faces Hard Days Ahead", https://www.nytimes.com/2022/09/19/us/alaska-recovery-typhoon-merbok.htmlChristina Hansen Wheat, Linn Larsson, Patricia Berner, Hans Temrin, "Human-directed attachment behavior in wolves suggests standing ancestral variation for human–dog attachment bonds", https://doi.org/10.1002/ece3.9299Michael R. Springborn, Joakim A. Weill, Karen R. Lips, Roberto Ibáñez, Aniruddha Ghosh, "Amphibian Collapses Exacerbated Malaria Outbreaks in Central America", https://doi.org/10.1101/2020.12.07.20245613Carly Cassella, "The Frogs Vanished, Then People Got Sick. This Was No Harmless Coincidence.", https://www.sciencealert.com/the-frogs-vanished-then-people-got-sick-this-was-no-harmless-coincidence

    Fioletowe pomidory, powrót gepardów i całkowita regeneracja mózgu - #053

    Play Episode Listen Later Sep 17, 2022 16:31 Transcription Available


    Czy wkrótce na naszych talerzach zagoszczą fioletowe pomidory? Czy Indie okażą się gościnne dla powracających tam gepardów? Jak salamandra regeneruje swój mózg i jak mutacje zmieniają mózg ludzki? Po spowodowanej wirusem, nieplanowanej przerwie zapraszam na kolejny odcinek podkastu Naukowo!Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Katharina Lust, Ashley Maynard, Tomás Gomes, Jonas Simon Fleck, J. Gray Camp, Elly M. Tanaka, Barbara Treutlein, "Single-cell analyses of axolotl telencephalon organization, neurogenesis, and regeneration", https://doi.org/10.1126/science.abp9262Polska Akademia Nauk, "Laura Kaufman", http://old-panol.ipan.lublin.pl/biul_3/LK.htmJonathan Jones, "Purple GM tomatoes reach major milestone in US", https://www.tsl.ac.uk/news/purple-gm-tomatoes-at-exciting-milestone-in-usAnimal and Plant Health Inspection Service, "APHIS Issues First Regulatory Status Review Response: Norfolk Plant Sciences' Purple Tomato", https://www.aphis.usda.gov/aphis/newsroom/stakeholder-info/sa_by_date/sa-2022/purple-tomatoEwa Biela, "Gmo skąd się wzięło i czy jest bezpieczne?", https://www.crazynauka.pl/gmo-skad-sie-wzielo-i-czy-jest-bezpieczne/Anneline Pinson, Lei Xing, Takashi Namba, Nereo Kalebic, Jula Peters, Christina Eugster Oegema, Sofia Traikov, Katrin Reppe, Stephan Riesenberg, Tomislav Maricic, Razvan Derihaci, Pauline Wimberger, Svante Pääbo, Wieland B. Huttner, "Human TKTL1 implies greater neurogenesis in frontal neocortex of modern humans than Neanderthals", https://doi.org/10.1126/science.abl6422Carl Zimmer, "What Makes Your Brain Different From a Neanderthal's?", https://www.nytimes.com/2022/09/08/science/human-brain-neanderthal-gene.htmlMapa podglądów na żywo z gniazd sokołów wędrownych - https://www.peregrinus.pl/pl/podglad-gniazd-na-zywoFirstpost, "An overnight flight, helicopter ride, and quarantine: The journey of cheetahs from Namibia to India", https://www.firstpost.com/explainers/how-cheetahs-will-be-transported-from-namibia-to-india-kuno-national-park-11245111.htmlFirstpost, "From extinction to reintroduction: A brief history of India's tryst with the cheetah", https://www.firstpost.com/india/from-extinction-to-reintroduction-a-brief-history-of-indias-tryst-with-the-cheetah-10265861.html

    Prekolumbijskie morderstwa, drewno w roślinach i fioletowe plamy w Granadzie - #052

    Play Episode Listen Later Sep 10, 2022 17:01 Transcription Available


    Dlaczego niektóre rośliny stają się drzewami, a inne pozostają małe i drewna nie posiadają? Czym są fioletowe plamy na suficie andaluzyjskiego pałacu w Grenadzie? W dzisiejszym odcinku opowiadam też o tym jaka jest skuteczność systemów kontrolujących studentów podczas zdalnych egzaminów, jak wykryto prekolumbijskich morderstwa oraz o wycinkach lasu tropikalnego całkowicie bez celu. Zapraszam serdecznie!Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Laura Bergmans, Nacir Bouali, Marloes Luttikhuis and Arend Rensink, University of Twente, Enschede, The Netherlands, "On the Efficacy of Online Proctoring using Proctorio", https://ris.utwente.nl/ws/portalfiles/portal/275927505/3e2a9e5b2fad237a3d35f36fa2c5f44552f2.pdfAlexander Zizka, Renske E. Onstein, Roberto Rozzi, Patrick Weigelt, Holger Kreft, Manuel J. Steinbauer, Helge Bruelheide, Frederic Lens, "The evolution of insular woodiness", https://doi.org/10.1073/pnas.2208629119Raport Klimatyczny TOGETAIR, "Marnotrawstwo wody. Jest źle. Ale prawdziwy kryzys dopiero przed nami", https://raport.togetair.eu/woda/susza-marnotrawstwo-wody-i-ekstremalne-zjawiska-pogodowe/marnotrawstwo-wody-jest-zle-ale-prawdziwy-kryzys-dopiero-przed-namiFlorence Pendrill, Toby A. Gardner, Patrick Meyfroidt, U. Martin Persson, Justin Adams, et al., "Disentangling the numbers behind agriculture-driven tropical deforestation", https://doi.org/10.1126/science.abm9267Carolina Cardell, Isabel Guerra, "Natural corrosion-induced gold nanoparticles yield purple color of Alhambra palaces decoration", https://doi.org/10.1126/sciadv.abn2541Anna-Maria Begerock, Robert Loynes, Oliver K. Peschel, John Verano, Raffaella Bianucci, Isabel Martinez Armijo, Mercedes González and Andreas G. Nerlich, "Trauma of bone and soft tissues in South American mummies—New cases provide further insight into violence and lethal outcome", https://doi.org/10.3389/fmed.2022.962793

    Synchronizacja fal mózgowych, odwodnione niesporczaki i leki od pszczół - #051

    Play Episode Listen Later Sep 7, 2022 17:02 Transcription Available


    Nie ma większych twardzieli w przyrodzie niż niesporczaki, jak wytrzymują one bez wody? Jak woda pomogła w budowie piramid na pustyni w Gizie? W odcinku rozpoczynającym drugą pięćdziesiątkę dowiecie się również czy możliwa jest między ludźmi synchronizacja fal mózgowych na odległość oraz jak pszczoły, po raz kolejny, dają nam od siebie coś pozytywnego. Zapraszam serdecznie!Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Tanaka A, Nakano T, Watanabe K, Masuda K, Honda G, et al. (2022), "Stress-dependent cell stiffening by tardigrade tolerance proteins that reversibly form a filamentous network and gel". PLOS Biology 20(9): e3001780. https://doi.org/10.1371/journal.pbio.3001780Valtteri Wikström, Katri Saarikivi, Mari Falcon, Tommi Makkonen, Silja Martikainen, Vesa Putkinen, Benjamin Ultan Cowley, Mari Tervaniemi, "Inter-brain synchronization occurs without physical co-presence during cooperative online gaming", Neuropsychologia, Volume 174, 2022, 108316, ISSN 0028-3932, https://doi.org/10.1016/j.neuropsychologia.2022.108316Hader Sheisha, David Kaniewski, Nick Marriner, Morteza Djamali, Gamal Younes, Zhongyuan Chen, Gad El-Qady, Amr Saleem, Alain Véron, Christophe Morhange, "Nile waterscapes facilitated the construction of the Giza pyramids during the 3rd millennium BCE", https://doi.org/10.1073/pnas.2202530119Jack Tamisiea, "A Long-Lost Branch of the Nile Helped in Building Egypt's Pyramids", https://www.nytimes.com/2022/08/30/science/pyramids-nile-river-construction-egypt.htmlDuffy, C., Sorolla, A., Wang, E. et al. Honeybee venom and melittin suppress growth factor receptor activation in HER2-enriched and triple-negative breast cancer. npj Precis. Onc. 4, 24 (2020). https://doi.org/10.1038/s41698-020-00129-0Film 360° w bicia rekordu prędkości na wodzie: https://youtu.be/R5B5DzQoqYo, "Vision Marine Smashes The World Record For World's Fastest Electric Boat Achieves Top Speed Of 109 MPH At The Iconic Lake Of The Ozarks Shootout", https://investors.visionmarinetechnologies.com/2022/08/29/vision-marine-smashes-the-world-record-for-worlds-fastest-electric-boat-achieves-top-speed-of-109-mph-at-the-iconic-lake-of-the-ozarks-shootout/Część grafik: Midjourney Inc. na licencji CC BY-NC 4.0

    Gdzie w mózgu mieszkają Bóg i świadomość, jak mrówki przedłużają sobie życie? - #050

    Play Episode Listen Later Sep 3, 2022 18:25 Transcription Available


    Gdzie w mózgu znajduje się "miejsce Boga", a gdzie zamieszkuje świadomość? Jak mrówki przedłużają sobie życie o 500% i z czego składa się wysypisko śmieci na oceanie?To już pięćdziesiąty odcinek podkastu Naukowo i z tej okazji chciałbym Wam serdecznie podziękować, po prostu za to, że mnie słuchacie, stale rosnąca publiczność bardzo motywuje mnie do kontynuowania podkastu i zwiększania starań, aby był jeszcze lepszy i bardziej atrakcyjny. Szczególne podziękowania dla moich wiernych Patronek: Ewy i Ilony, jeśli chcecie do nich dołączyć wspierając mnie dobrowolną wpłatą to najłatwiej można to zrobić za pośrednictwem serwisu Patronite pod adresem patronite.pl/naukowo.Miło mi też poinformować, że podkast Naukowo otrzymał wyróżnienie na Międzynarodowym Festiwalu Cyfrowego Podcastingu "Play it by ear", organizowanym przez "Куншт", którego misją także jest szersze udostępnianie nauki. W festiwalu brali udział twórcy z Ukrainy, Węgier, Polski, Słowacji i Czech, a cykl wykładów, warsztatów i prelekcji zakończono konkursem, w którym podkast Naukowo zdobył jedno z trzech wyróżnień. Więcej informacji o tym wydarzeniu znajdziecie w linkach w opisie tego odcinka, a ja bardzo cieszę się, że profesjonalni twórcy i dziennikarze dostrzegli potencjał podkastu w popularyzacji nauki i docenili zarówno tematy jakie prezentuję w audycji, ale też strategię i budowaną markę podkastu. To naprawdę dało mi pozytywnego kopa, mobilizację do działania, a sam festiwal był źródłem wiedzy i inspiracji, które mam zamiar wykorzystać w kolejnych odcinkach podkastu - raz jeszcze dziękuje organizatorom i uczestnikom za to tak cenne dla początkującego podkastera doświadczenie.Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Michael A. Ferguson, Frederic L.W.V.J. Schaper, Alexander Cohen, Shan Siddiqi, Sarah M. Merrill, Jared A. Nielsen, Jordan Grafman, Cosimo Urgesi, Franco Fabbro, Michael D. Fox, "A Neural Circuit for Spirituality and Religiosity Derived From Patients With Brain Lesions", https://doi.org/10.1016/j.biopsych.2021.06.016Michael Ferguson, "Scientists identify the part of the brain tied to experiencing religion and spirituality", https://www.thebrighterside.news/post/scientists-identify-the-part-of-the-brain-tied-to-experiencing-religion-and-spirituality-1University of Missouri-Columbia, "Research finds that spirituality can promote the health of breast cancer survivors", https://www.thebrighterside.news/post/research-finds-that-spirituality-can-promote-the-health-of-breast-cancer-survivorsLebreton, L., Royer, SJ., Peytavin, A. et al. "Industrialised fishing nations largely contribute to floating plastic pollution in the North Pacific subtropical gyre". Sci Rep 12, 12666 (2022). https://doi.org/10.1038/s41598-022-16529-0Hua Yan, Comzit...

    Śmierć Indianina z Dziury, śpiewy humbaków i przyszłość mleka - #049

    Play Episode Listen Later Aug 31, 2022 22:11 Transcription Available


    Co mówi śmierć ostatniego członka plemienia z głębin amazońskiego lasu? Czym są i jak rozchodzą się w oceanie pieśni humbaków? Co słychać na rynku mleka i czy przyszłością jest mleko syntetyczne? Mam nadzieję, że nieco dłuższe formy dzisiejszych materiałów także Wam się spodobają, ciekawi mnie Wasza opinia - napiszcie proszę komentarz na podkastowych social mediach, linki znajdziecie poniżej. Zapraszam na odcinek!Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Schulze Josephine N., Denkinger Judith, Oña Javier, Poole M. Michael and Garland Ellen C. 2022Humpback whale song revolutions continue to spread from the central into the eastern South PacificR. Soc. open sci.9220158220158. https://doi.org/10.1098/rsos.220158Observatório dos Direitos Humanos dos Povos Indígenas Isolados e de Recente Contato, "Nota do Opi: O que significa a morte do “Índio do Buraco” e quais medidas devem ser adotadas", https://povosisolados.org/2022/08/27/nota-do-opi-o-que-significa-a-morte-do-indio-do-buraco-e-quais-medidas-devem-ser-adotadas/Jonathan Watts, "Amazon rainforest ‘will collapse if Bolsonaro remains president'", https://www.theguardian.com/environment/2021/jul/14/amazon-rainforest-will-collapse-if-bolsonaro-remains-presidentVanessa Buschschlüter, "'Man of the Hole': Last of his tribe dies in Brazil", https://www.bbc.com/news/world-latin-america-62712318Bojovic, M., McGregor, A. A review of megatrends in the global dairy sector: what are the socioecological implications?. Agric Hum Values (2022). https://doi.org/10.1007/s10460-022-10338-x

    Czy istnieje uzależnienie od wiadomości, ryba dinozaur i grzyby leczące alkoholizm? - #048

    Play Episode Listen Later Aug 27, 2022 18:31 Transcription Available


    Co dzieje się w naszych mózgach, gdy chcemy komuś pomóc, a co, gdy chcemy pomóc samym sobie? Czy można uzależnić się od przeglądania najświeższych informacji? W kolejnym odcinku podkastu Naukowo opowiem również o niezwykłej rybie, która okazała się być żyjącą skamieliną oraz o psylocybinie z magicznych grzybków, która może pomóc w walce z alkoholowym nałogiem. Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Bogenschutz MP, Ross S, Bhatt S, et al. "Percentage of Heavy Drinking Days Following Psilocybin-Assisted Psychotherapy vs Placebo in the Treatment of Adult Patients With Alcohol Use Disorder: A Randomized Clinical Trial". JAMA Psychiatry. Published online August 24, 2022. doi: https://doi.org/10.1001/jamapsychiatry.2022.2096Instytut Jagielloński, dr hab. n. med. Anna Klimkiewicz, dr Katarzyna Obłąkowska, dr Artur Bartoszewicz, "POLSKA ZALANA PIWEM. Analiza ewolucji modelu spożycia alkoholu w Polsce – przyczyny i skutki. Raport.", https://jagiellonski.pl/files/other/POLSKA_ZALANA_PIWEM23.pdfPatricia L. Lockwood, Marco K. Wittmann, Hamed Nili, Mona Matsumoto-Ryan, Ayat Abdurahman, Jo Cutler, Masud Husain, Matthew A.J. Apps. "Distinct neural representations for prosocial and self-benefiting effort". https://doi.org/10.1016/j.cub.2022.08.010Bryan McLaughlin, Melissa R. Gotlieb & Devin J. Mills (2022) Caught in a Dangerous World: Problematic News Consumption and Its Relationship to Mental and Physical Ill-Being, Health Communication, DOI: https://doi.org/10.1080/10410236.2022.2106086Lauridsen, H., Pedersen, J.M.H., Ringgaard, S. et al. Buoyancy and hydrostatic balance in a West Indian Ocean coelacanth Latimeria chalumnae. BMC Biol 20, 180 (2022). https://doi.org/10.1186/s12915-022-01354-8

    Psie łzy radości, skład tuszu do tatuaży i smakowite owady - #047

    Play Episode Listen Later Aug 24, 2022 18:38 Transcription Available


    Od tysiącleci tatuaże są nanoszone na ludzką skórę w różnych celach, ale co właściwie znajduje się we współczesnych barwnikach? Czy psy płaczą z radości, gdy ich właściciel wraca po długiej rozłące? W 47. odcinku podkastu Naukowo sprawdzimy też co można zrobić, aby upowszechnić spożycie owadów oraz czy i jak bakterie jelitowe wpływają na zachowanie pszczół. Zapraszam!Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Kaori Murata, Miho Nagasawa, Tatsushi Onaka, Nobuyuki Kanemaki, Shigeru Nakamura, Kazuo Tsubota, Kazutaka Mogi, Takefumi Kikusui. "Increase of tear volume in dogs after reunion with owners is mediated by oxytocin". https://doi.org/10.1016/j.cub.2022.07.031Liberti, J., Kay, T., Quinn, A. et al. The gut microbiota affects the social network of honeybees. Nat Ecol Evol (2022). https://doi.org/10.1038/s41559-022-01840-wKlaudia Modlinska, Dominika Adamczyk, Katarzyna Goncikowska, Dominika Maison, Wojciech Pisula. "The Effect of Labelling and Visual Properties on the Acceptance of Foods Containing Insects". https://doi.org/10.3390/nu12092498American Chemical Society, "Cooking up mealworms into a tasty, healthful, 'meat-like' seasoning", https://phys.org/news/2022-08-cooking-mealworms-tasty-healthful-meat-like.htmlACS Fall 2022. "What's in my ink: the analysis of tattoo ink composition,". https://www.acs.org/content/acs/en/meetings/acs-meetings/fall-2022.htmlhttp://whatsinmyink.com/

    Powrót człowieka na Księżyc, (nie)higieniczni mnisi i zabawy kurcząt - #046

    Play Episode Listen Later Aug 20, 2022 20:06 Transcription Available


    Zbliża się chwila, w której człowiek powróci na Księżyc, choć cała misja jest skomplikowana i wieloetapowa co dziś postaram się Wam wyjaśnić. W odcinku opowiadam również o tym jak mrówki mogą przyczynić się do ograniczenia pestycydów, jak bawią się kurczęta i dlaczego higiena średniowiecznych mnichów nie chroniła ich przed zakażaniem pasożytami. Zapraszam serdecznie!Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Anjos Diego V., Tena Alejandro, Viana-Junior Arleu Barbosa, Carvalho Raquel L., Torezan-Silingardi Helena, Del-Claro Kleber and Perfecto Ivette 2022. "The effects of ants on pest control: a meta-analysis". Proc. R. Soc. B.2892022131620221316. http://doi.org/10.1098/rspb.2022.1316NASA, Artemis Missions, https://www.nasa.gov/specials/artemis/Vanessa Lloyd, Alana Johnson, Kathryn Hambleton. "NASA Identifies Candidate Regions for Landing Next Americans on Moon". https://www.nasa.gov/press-release/nasa-identifies-candidate-regions-for-landing-next-americans-on-moonGabrielle, L., Rebecca, O., Louise, H. et al. Play ontogeny in young chickens is affected by domestication and early stress. Sci Rep 12, 13576 (2022). https://doi.org/10.1038/s41598-022-17617-xTianyi Wang, Craig Cessford, Jenna M. Dittmar, Sarah Inskip, Peter M. Jones, Piers D. Mitchell,"Intestinal parasite infection in the Augustinian friars and general population of medieval Cambridge, UK", International Journal of Paleopathology, 2022, ISSN 1879-9817, https://doi.org/10.1016/j.ijpp.2022.06.001

    Urazowe hulajnogi, męczące myślenie i bumerangi jako narzędzia - #045

    Play Episode Listen Later Aug 16, 2022 19:00 Transcription Available


    Chociaż myślenie może być bardzo męczące, to warto użyć mózgu zanim uruchomi się hulajnogę będąc nietrzeźwym i nie zakładając kasku. W tym odcinku dowiecie się również czy przy użyciu bumerangu można wytwarzać inne narzędzia, jak i od kogo młode ptaki uczą się śpiewania oraz jaka jest prawdziwa budowa kawałka skały krążącego wokół Słońca. Zapraszam serdecznie!Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Stray AV, Siverts H, Melhuus K, et al. Characteristics of Electric Scooter and Bicycle Injuries After Introduction of Electric Scooter Rentals in Oslo, Norway. JAMA Netw Open. 2022;5(8):e2226701. https://jamanetwork.com/journals/jamanetworkopen/fullarticle/2795144?utm_campaign=articlePDF&utm_medium=articlePDFlink&utm_source=articlePDF&utm_content=jamanetworkopen.2022.26701Eva Francesca Martellotta, Yinika L. Perston, Paul Craft, Jayne Wilkins, Michelle C. Langley. Beyond the main function: An experimental study of the use of hardwood boomerangs in retouching activities. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0273118Lonnie Shekhtman, NASA's Goddard Space Flight Center, Greenbelt, Md. Nasa reveals surface of asteroid bennu is like plastic ball pit. https://www.asteroidmission.org/?latest-news=nasa-reveals-surface-of-asteroid-bennu-is-like-plastic-ball-pitAntonius Wiehler, Francesca Branzoli, Isaac Adanyeguh, Fanny Mochel, Mathias Pessiglione. A neuro-metabolic account of why daylong cognitive work alters the control of economic decisions. https://doi.org/10.1016/j.cub.2022.07.010Katic, J., Morohashi, Y. & Yazaki-Sugiyama, Y. Neural circuit for social authentication in song learning. Nat Commun 13, 4442 (2022). https://doi.org/10.1038/s41467-022-32207-1Zdjęcie Rama, CC BY-SA 3.0 FR, via Wikimedia Commons

    Szeleszczący wiersz, rogówka od świni i chód japońskich dzieci - #044

    Play Episode Listen Later Aug 12, 2022 20:00 Transcription Available


    Posiadanie przyjaciół i kolegów jest normalnym zjawiskiem dla człowieka - dla zwierząt kontakty z innymi stadami zwykle kończą się agresją, ale tym razem było inaczej. Inaczej na problem dostępności rogówek do przeszczepów spojrzeli bioinżynierowie przyglądając się bliżej świńskiej skórze. W dzisiejszym odcinku wyrecytuję również wiersz, nagrany po 128 próbach oraz opowiem, jak chodzą dzieci w Japonii. Zapraszam serdecznie!Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Danaher-Garcia Nicole, Connor Richard, Fay Gavin, Melillo-Sweeting Kelly and Dudzinski Kathleen M. 2022. The partial merger of two dolphin societies .R. Soc. open sci.9211963211963. http://doi.org/10.1098/rsos.211963Rafat, M., Jabbarvand, M., Sharma, N. et al. Bioengineered corneal tissue for minimally invasive vision restoration in advanced keratoconus in two clinical cohorts. Nat Biotechnol (2022). https://doi.org/10.1038/s41587-022-01408-wIto, T., Noritake, K., Ito, Y. et al. Three-dimensional gait analysis of lower extremity gait parameters in Japanese children aged 6 to 12 years. Sci Rep 12, 7822 (2022). https://doi.org/10.1038/s41598-022-11906-1Takeshi Nishimura, Isao T. Tokuda, Shigehiro Miyachi, Jacob C. Dunn, Christian T. Herbst, Kazuyoshi Ishimura, Akihisa Kaneko, Yuki Kinoshita, Hiroki Koda, Jaap P. P. Saers, Hirohiko Imai, Tetsuya Matsuda, Ole Næsbye Larsen, Uwe Jürgens, Hideki Hirabayashi, Shozo Kojima, W. Tecumseh Fitch. Evolutionary loss of complexity in human vocal anatomy as an adaptation for speech. https://doi.org/10.1126/science.abm1574

    O czym śnią pająki, jak medytacja zmniejsza ból i po co hieny krzyczą - #043

    Play Episode Listen Later Aug 9, 2022 20:44 Transcription Available


    Niemal 50 lat temu pewien nastolatek nie spał przez 11 dni, dziś bada się sen małych pająków, aby dowiedzieć się czy one także śnią. Marzeniem sennym kierowców może być samonaprawialny lakier na samochodzie, a może sny staną się wkrótce rzeczywistością? W 43. odcinku podkastu Naukowo posłuchamy też krzyków hien, sprawdzimy, czy medytacja może zmniejszyć ból oraz zerkniemy na piloty zdalnego sterowania przyklejane na skórę. Zapraszam serdecznie!Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Daniela C. Rößler, Kris Kim, Massimo De Agrò, Alex Jordan, C Giovanni Galizia, Paul S. Shamble. "Regularly occurring bouts of retinal movements suggest an REM sleep–like state in jumping spiders". https://doi.org/10.1073/pnas.2204754119Da Hae Son, Hyoung Eun Bae, Mi Ju Bae, Sang-Ho Lee, In Woo Cheong, Young Il Park, Ji-Eun Jeong, and Jin Chul Kim. ACS Applied Polymer Materials 2022 4 (5), 3802-3810. "Fast, Localized, and Low-Energy Consumption Self-Healing of Automotive Clearcoats Using a Photothermal Effect Triggered by NIR Radiation". https://doi.org/10.1021/acsapm.1c01768Lehmann Kenna D. S., Jensen Frants H., Gersick Andrew S., Strandburg-Peshkin Ariana and Holekamp Kay E. 2022. "Long-distance vocalizations of spotted hyenas contain individual, but not group, signatures". Proc. R. Soc. B.2892022054820220548. http://doi.org/10.1098/rspb.2022.0548Jing Xu, Trinny Tat, Xun Zhao, Yihao Zhou, Diantha Ngo, Xiao Xiao, and Jun Chen, "A programmable magnetoelastic sensor array for self-powered human–machine interface", Applied Physics Reviews 9, 031404 (2022) https://doi.org/10.1063/5.0094289Riegner, Gabriel; Posey, Grace; Oliva, Valeria; Jung, Youngkyoo; Mobley, William; Zeidan, Fadel. "Disentangling self from pain: mindfulness meditation-induced pain relief is driven by thalamic-default mode network decoupling". PAIN: July 07, 2022 - Volume - Issue. DOI: https://doi.org/10.1097/j.pain.0000000000002731

    Hodowanie ludzkich embrionów, powstawanie piorunów oraz wpływ kawy i bezsenności na psychikę - #042

    Play Episode Listen Later Aug 5, 2022 19:14 Transcription Available


    Z jakiego powodu pioruny uderzają częściej na lądach niż na morzach, zabijając przy tym dzwonników? W jaki sposób matematyka kształtuje embrion świerszczy? Jak można hodować ludzkie embriony, po co to robić i czy w ogóle powinno się pozwalać na to nauce? Zapraszam na sobotni odcinek podkastu Naukowo, w którym sprawdzimy również czy kawa polepsza psychiczne samopoczucie oraz jak bezsenność je drastycznie pogarsza.Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Siobhan Roberts. "The Mysterious Dance of the Cricket Embryos". https://www.nytimes.com/2022/08/05/science/cricket-embryos-biology-development.htmlShadi Tarazi, Alejandro Aguilera-Castrejon, Carine Joubran, Nadir Ghanem, Shahd Ashouokhi, Francesco Roncato, Emilie Wildschutz, Montaser Haddad, Bernardo Oldak, Elidet Gomez-Cesar, Nir Livnat, Sergey Viukov, Dmitry Lukshtanov, Segev Naveh-Tassa, Max Rose, Suhair Hanna, Calanit Raanan, Ori Brenner, Merav Kedmi, Hadas Keren-Shaul, Tsvee Lapidot, Itay Maza, Noa Novershtern, Jacob H. Hanna. "Post-Gastrulation Synthetic Embryos Generated Ex Utero from Mouse Naïve ESCs". https://doi.org/10.1016/j.cell.2022.07.028Ian Sample. "Scientists create world's first ‘synthetic embryos'". https://www.theguardian.com/science/2022/aug/03/scientists-create-worlds-first-synthetic-embryosPan, Z., Mao, F., Rosenfeld, D. et al. Coarse sea spray inhibits lightning. Nat Commun 13, 4289 (2022). https://doi.org/10.1038/s41467-022-31714-5Qureshi F, Stampfer M, Kubzansky LD, Trudel-Fitzgerald C (2022) Prospective associations between coffee consumption and psychological well-being. PLOS ONE 17(6): e0267500. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0267500Tubbs Andrew S., Fernandez Fabian-Xosé, Grandner Michael A., Perlis Michael L., Klerman Elizabeth B. "The Mind After Midnight: Nocturnal Wakefulness, Behavioral Dysregulation, and Psychopathology". https://doi.org/10.3389/fnetp.2021.830338

    Jak rozpoznać lewaka/prawaka, ile cukru jest w jedzeniu i jak długo ćwiczyć - #041

    Play Episode Listen Later Aug 2, 2022 21:50 Transcription Available


    Wszechobecny cukier dodawany jest do żywności i napojów w ogromnych ilościach, czy na przestrzeni lat stają się one coraz słodsze? Czy można ustalić poglądy polityczne opierając się tylko na skanie mózgu? Jaką skuteczność mają grafolodzy dokonujący analiz kryminalistycznych? W 41. odcinku podkastu usłyszycie również o papierowych bateriach, sprawdzimy także ile czasu powinna wynosić optymalna aktywność fizyczna.Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Russell C, Baker P, Grimes C, Lindberg R, Lawrence MA. Global trends in added sugars and non-nutritive sweetener use in the packaged food supply: drivers and implications for public health. Public Health Nutrition. 2022:1-39. doi: https://doi.org/10.1017/S1368980022001598Seo Eun Yang, James D Wilson, Zhong-Lin Lu, Skyler Cranmer, Functional connectivity signatures of political ideology, PNAS Nexus, Volume 1, Issue 3, July 2022, pgac066, https://doi.org/10.1093/pnasnexus/pgac066Poulin, A., Aeby, X. & Nyström, G. Water activated disposable paper battery. Sci Rep 12, 11919 (2022). https://doi.org/10.1038/s41598-022-15900-5R. Austin Hicklin, Linda Eisenhart, Nicole Richetelli, Meredith D. Miller, Peter Belcastro, Ted M. Burkes, Connie L. Parks, Michael A. Smith, JoAnn Buscaglia, Eugene M. Peters, Rebecca Schwartz Perlman, Jocelyn V. Abonamah, Brian A. Eckenrode. "Accuracy and reliability of forensic handwriting comparisons". https://doi.org/10.1073/pnas.2119944119Dong Hoon Lee, Leandro F.M. Rezende, Hee-Kyung Joh, NaNa Keum, Gerson Ferrari, Juan Pablo Rey-Lopez, Eric B. Rimm, Fred K. Tabung, Edward L. Giovannucci. "Long-Term Leisure-Time Physical Activity Intensity and All-Cause and Cause-Specific Mortality: A Prospective Cohort of US Adults". https://doi.org/10.1161/CIRCULATIONAHA.121.058162

    Dlaczego możesz pić mleko, które komórki są mordercami i jak zapyla się pod wodą - #040

    Play Episode Listen Later Jul 30, 2022 21:00 Transcription Available


    Mleko jest smaczne, zdrowe i stanowi nasz pierwszy pokarm, ale jak to się stało, że możemy go pić także jako dorośli? Pszczoły są świetnymi zapylaczami na lądzie, ale czy ten proces odbywa się też w morskich głębinach, a jeśli tak to kto pełni funkcję owadów? W dzisiejszym odcinku podkastu Naukowo opowiem też o morderczych komórkach naszego ciała zabijających inne komórki bez wyraźnego powodu oraz o mini robocie zbudowanym z DNA. Przyjrzymy się też długości snu o dzieci i jak wpływa ona na ich długoterminowy rozwój. Zapraszam serdecznie!Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Mills, A., Aissaoui, N., Maurel, D. et al. "A modular spring-loaded actuator for mechanical activation of membrane proteins". Nat Commun 13, 3182 (2022). https://doi.org/10.1038/s41467-022-30745-2E. Lavaut, M.-L. Guillemin, S. Colin, A. Faure, J. Coudret, C. Destombe, M. Valero. "Pollinators of the sea: A discovery of animal-mediated fertilization in seaweed". https://doi.org/10.1126/science.abo6661Evershed, R.P., Davey Smith, G., Roffet-Salque, M. et al. "Dairying, diseases and the evolution of lactase persistence in Europe". Nature (2022). https://doi.org/10.1038/s41586-022-05010-7Maayan Zohar-Fux, Aya Ben-Hamo-Arad, Tal Arad, Marina Volin, Boris Shklyar, Ketty Hakim-Mishnaevski, Lilach Porat-Kuperstein, Estee Kurant, Hila Toledano. "The phagocytic cyst cells in Drosophila testis eliminate germ cell progenitors via phagoptosis". https://doi.org/10.1126/sciadv.abm4937Zalecana ilość snu dla populacji dziecięcej: konsensus Amerykańskiej Akademii Medycyny Snu. Shalini Paruthi, MD, Lee J. Brooks, MD, Carolyn D'Ambrosio, MD, Wendy A. Hall, PhD, RN, Suresh Kotagal, MD, Robin M. Lloyd, MD, Beth A. Malow, MD, MS, Kiran Maski, MD, Cynthia Nichols, PhD, Stuart F. Quan, MD, Carol L. Rosen, MD, Matthew M. Troester, DO, and Merrill S. Wise, MD. "Recommended Amount of Sleep for Pediatric Populations: A Consensus Statement of the American Academy of Sleep Medicine". https://doi.org/10.5664/jcsm.5866University of Maryland School of Medicine. "Children Who Lack Sleep May Experience Detrimental Impact on Brain and Cognitive Development That Persists Over Time, UM School of Medicine Study Finds". https://www.newswise.com/articles/children-who-lack-sleep-may-experience-detrimental-impact-on-brain-and-cognitive-development-that-persists-over-time-um-school-of-medicine-study-finds?sc=rslaFan Nils Yang, PhD, Weizhen Xie, PhD, Ze Wang, PhD, "Effects of sleep duration on neurocognitive development in early adolescents in the USA: a propensity score matched, longitudinal, observational study", https://doi.org/10.1016/S2352-4642(22)00188-2

    Pochodzenie aureoli, gaworzenie noworodków i poszukiwania muzyki - #039

    Play Episode Listen Later Jul 26, 2022 18:15 Transcription Available


    Wraz z wiekiem zmienia się nasz sposób na odkrywanie nowej muzyki i szukanie nowych utworów, a dzięki danym z platform muzycznych możemy analizować jak to się dzieje. Na podstawie zdjęć USG pewnych małpek możemy za to spojrzeć na proces powstawania umiejętności wydawania dźwięków przez ludzi, świeżo po urodzeniu. Zdjęcia, często amatorskie, pozwoliły także na podsumowanie wiedzy o aureolach, nie tych anielskich, lecz atmosferycznych. Nowe badania przedstawiają tez związek między dieta złożoną z ryb a rakiem skóry, pokazują też wadę metody edycji genów CRISPR. O tym wszystkim usłyszycie w 39. odcinku podkastu, zapraszam serdecznie.Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Lillio Mok, Samuel F. Way, Lucas Maystre, Ashton Anderson, "The Dynamics of Exploration on Spotify", https://research.atspotify.com/the-dynamics-of-exploration-on-spotify/Mok, L., Way, S. F., Maystre, L., & Anderson, A. (2022). "The Dynamics of Exploration on Spotify". Proceedings of the International AAAI Conference on Web and Social Media, 16(1), 663-674. Retrieved from https://ojs.aaai.org/index.php/ICWSM/article/view/19324Li Y, Liao LM, Sinha R, Zheng T, Vance TM, Qureshi AA, Cho E. Fish intake and risk of melanoma in the NIH-AARP diet and health study. Cancer Causes Control. 2022 Jul;33(7):921-928. doi: https://doi.org/10.1007/s10552-022-01588-5, Epub 2022 Jun 9. PMID: 35676377.Robert H. Shmerling, MD; Harvard Health Publishing; "Could eating fish increase your risk of cancer?", https://www.health.harvard.edu/blog/could-eating-fish-increase-your-risk-of-cancer-202207262789Jarmo Moilanen, Maria Gritsevich, "Light scattering by airborne ice crystals – An inventory of atmospheric halos", Journal of Quantitative Spectroscopy and Radiative Transfer, Volume 290, 2022, 108313, ISSN 0022-4073, https://doi.org/10.1016/j.jqsrt.2022.108313.Darshana Z Narayanan, Daniel Y Takahashi, Lauren M Kelly, Sabina I Hlavaty, Junzhou Huang, Asif A Ghazanfar (2022) "Prenatal development of neonatal vocalizations" eLife 11:e78485. https://doi.org/10.7554/eLife.78485Alessio David Nahmad, Eli Reuveni, Ella Goldschmidt, Tamar Tenne, Meytal Liberman, Miriam Horovitz-Fried, Rami Khosravi, Hila Kobo, Eyal Reinstein, Asaf Madi, Uri Ben-David, Adi Barzel. Frequent aneuploidy in primary human T cells after CRISPR–Cas9 cleavage. Nature Biotechnology, 2022; DOI: 10.1038/s41587-022-01377-0Tel-Aviv University. "CRISPR therapeutics can damage the genome, researchers warn." ScienceDaily. https://www.sciencedaily.com/releases/2022/07/220725105702.htm (accessed July 26, 2022).Zdjęcie Shot by Cerqueira z Unsplash

    Czy dorastanie boli, jak oprzeć się pokusie i produkować energię na jachtach - #038

    Play Episode Listen Later Jul 23, 2022 20:06 Transcription Available


    Czy dorastanie może dzieci boleć ze względu na wzrost kości lub mięśni i w jaki sposób dzieci z różnych kultur opierają się pokusie pożerania słodkości? Czy naszyjniki, obrączki lub kolczyki mogą stać się narzędziami diagnostycznymi? Jak radzą sobie koralowce i czy można im pomóc? Czy wkrótce na oceanach pływać będą flotylle jachtów produkujących energię? Na te pytania postaram się odpowiedzieć w 38. odcinku podkastu Naukowo, zapraszam serdecznie.Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Tzu-Li Liu, Yan Dong, Shulin Chen, Jie Zhou, Zhenqiang Ma, Jinghua Li. Battery-free, tuning circuit–inspired wireless sensor systems for detection of multiple biomarkers in bodily fluids. doi: https://doi.org/10.1126/sciadv.abo7049Yanaoka Kaichi, Laura E. Michaelson, Ryan Mori Guild, Grace Dostart, Jade Yonehiro, Satoru Saito, and Yuko Munakata. “Cultures Crossing: The Power of Habit in Delaying Gratification.” Psychological Science 33, no. 7 (July 2022): 1172–81. https://doi.org/10.1177/09567976221074650.University of Colorado at Boulder. (2022, July 21). A new take on the 'marshmallow test': When it comes to resisting temptation, a child's cultural upbringing matters. ScienceDaily. Retrieved July 23, 2022 from https://www.sciencedaily.com/releases/2022/07/220721204906.htmGrupstra, C.G.B., Rabbitt, K.M., Howe-Kerr, L.I. et al. Fish predation on corals promotes the dispersal of coral symbionts. anim microbiome 3, 25 (2021). https://doi.org/10.1186/s42523-021-00086-4Derek Smith, "How Fish Poop Might Help Corals Overcome Bleaching", https://hakaimagazine.com/news/how-fish-poop-might-help-corals-overcome-bleachingJodie L. Rummer, Scott F. Heron. "Co musi zrobić następny australijski rząd, aby ocalić Wielką Rafę Koralową". https://naukowo.net/2022/05/19/co-musi-zrobic-nastepny-australijski-rzad-aby-ocalic-wielka-rafe-koralowa/Mary O'Keeffe, PhD; Steven J Kamper, PhD; Laura Montgomery, MRes; Amanda Williams, PhD; Alexandra Martiniuk, PhD; Barbara Lucas, PhD; Amabile B Dario, PhD; Michael S Rathleff, PhD; Lise Hestbaek, PhD; Christopher M Williams, PhD. "Defining Growing Pains: A Scoping Review", https://doi.org/10.1542/peds.2021-052578Carly Cassella, "There's No Scientific Consensus on What 'Growing Pains' in Children Actually Are", https://www.sciencealert.com/there-s-no-scientific-consensus-on-what-growing-pains-in-children-actually-areDRIFT Energy, "Breakthrough in new renewable energy class as ‘flying yacht' produces green hydrogen in a world first.", https://drift.energy/press-release/blog-post-title-one-ejmdpZdjęcie Joanna Kosinska z

    Złodzieje spermy, hibernacja bez wad i spoliczkowanie słowem - #037

    Play Episode Listen Later Jul 20, 2022 19:54 Transcription Available


    W 37. odcinku podkastu Naukowo wcielając się w skórę niedźwiedzia opowiadam o wpływie hibernacji na mięśnie, a wcielając się w człowieka sprawdzam jak słowa nas ranią i jak dotykają nas obelgi. Sprawdzam również, dlaczego karasie kradną spermę, jakie mogą być efekty dążenia ludzi do ograniczenia wymierania gatunków oraz w jaki sposób powikłania ciąży łączą się z większym ryzykiem udarów mózgu u kobiet.Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Miyazaki M, Shimozuru M, Tsubota T (2022) Supplementing cultured human myotubes with hibernating bear serum results in increased protein content by modulating Akt/FOXO3a signaling. PLOS ONE 17(1): e0263085. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0263085Struiksma ME, De Mulder HNM and Van Berkum JJA (2022) Do People Get Used to Insulting Language? Front. Commun. 7:910023. doi: https://doi.org/10.3389/fcomm.2022.910023Kuhl, H., Du, K., Schartl, M. et al. Equilibrated evolution of the mixed auto-/allopolyploid haplotype-resolved genome of the invasive hexaploid Prussian carp. Nat Commun 13, 4092 (2022). https://doi.org/10.1038/s41467-022-31515-wFriederike C Bolam, Jorge Ahumada, H Reşit Akçakaya, Thomas M Brooks, Wendy Elliott, Sean Hoban, Louise Mair, David Mallon, Philip JK McGowan, Domitilla Raimondo, Jon Paul Rodríguez, Dilys Roe, Mary B Seddon, Xiaoli Shen, Simon N Stuart, James EM Watson, Stuart HM Butchart, Over half of threatened species require targeted recovery actions to avert human-induced extinction. Front Ecol Environ 2022; doi: https://doi.org/10.1002/fee.2537Liang C, Chung H, Dobson A J, Hayashi K, van der Schouw Y T, Kuh D et al. Infertility, recurrent pregnancy loss, and risk of stroke: pooled analysis of individual patient data of 618 851 women BMJ 2022; 377 :e070603 doi: https://doi.org/10.1136/bmj-2022-070603Zdjęcie arash payam z Unsplash

    Co chroni mózg dzięcioła, co robią muchy-zombie i ilu ludzi będzie na świecie - #036

    Play Episode Listen Later Jul 15, 2022 21:30 Transcription Available


    Dzięcioły stukające w twarde drzewo wydają się być niezwykle narażone na urazy mózgu, co zatem je chroni? Jak można ochronić mężczyzn, którzy z wiekiem tracą chromosom Y? Jak z czasem zmieniać się będzie populacja ludzi na Ziemi? Na te pytania postaram się udzielić odpowiedzi w 36. odcinku podkastu Naukowo, opowiem w nim także makabryczną historię o muchach-zombie oraz sprawdzę czy nasze indywidualne poczucie wieku ma wpływ na leczenie.Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Sam Van Wassenbergh, Erica J. Ortlieb, Maja Mielke, Christine Böhmer, Robert E. Shadwick, Anick Abourachid, "Woodpeckers minimize cranial absorption of shocks", https://doi.org/10.1016/j.cub.2022.05.052United Nations, Department of Economic and Social Affairs, "World Population Prospects 2022, Summary of Results", https://www.un.org/development/desa/pd/sites/www.un.org.development.desa.pd/files/wpp2022_summary_of_results.pdfSoichi Sano, Keita Horitani, Hayato Ogawa, Jonatan Halvardson, Nicholas W. Chavkin, Ying Wang, Miho Sano, Jonas Mattisson, Atsushi Hata, Marcus Danielsson, Emiri Miura-Yura, Ammar Zaghlool, Megan A. Evans, Tove Fall, Henry N. De Hoyos, Johan Sundström, Yoshimitsu Yura, Anupreet Kour, Yohei Arai, Mark C. Thel, Yuka Arai, Josyf C. Mychaleckyj, Karen K. Hirschi, Lars A. Forsberg, Kenneth Walsh; "Hematopoietic loss of Y chromosome leads to cardiac fibrosis and heart failure mortality", https://doi.org/10.1126/science.abn3100Naundrup, A., Bohman, B., Kwadha, C.A. et al. Pathogenic fungus uses volatiles to entice male flies into fatal matings with infected female cadavers. ISME J (2022). https://doi.org/10.1038/s41396-022-01284-xKalir D, M, Shrira A, Palgi Y, Batz C, Ben-Eliezer A, Heyman N, Lieberman D, Seleznev I, Shugaev I, Zaslavsky O, Zikrin E, Bodner E: Feeling Younger, Rehabilitating Better: Reciprocal and Mediating Effects between Subjective Age and Functional Independence in Osteoporotic Fracture and Stroke Patients. Gerontology 2022. doi: https://doi.org/10.1159/000524885Zdjęcie Bruce Jastrow z Unsplash

    Kto latem je więcej, kto bardziej ryzykuje i od kogo dziedziczymy pewne geny - #035

    Play Episode Listen Later Jul 13, 2022 24:18 Transcription Available


    Jak postrzegamy ryzyko i jak różnimy się w jego ocenie i skłonnościach do ryzykownych zachowań? Co sprawia, że latem pewna grupa ludzi je więcej i dlaczego nie wszyscy? Skąd wzięły się geny Neandertalczyków u współczesnych ludzi i do czego służą? W środowym odcinku podkastu Naukowo, w którym przyjrzymy się też nowym badaniom pokazującym jak bardzo znajomość języka wpływa na skuteczność leczenia oraz wskazującym na zależność między zmianami klimatycznymi, a głębokością nurkowania pewnych uroczych ptaków.Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Parikh, S., Parikh, R., Michael, K. et al. Food-seeking behavior is triggered by skin ultraviolet exposure in males. Nat Metab (2022). https://doi.org/10.1038/s42255-022-00587-9Dirk U. Wulff, Rui Mata. On the semantic representation of risk. https://doi.org/10.1126/sciadv.abm1883Haeggström, S., Ingelman-Sundberg, M., Pääbo, S. et al. The clinically relevant CYP2C8*3 and CYP2C9*2 haplotype is inherited from Neandertals. Pharmacogenomics J (2022). https://doi.org/10.1038/s41397-022-00284-6Daniel M Davis, "Ludzkie ciało ma 37 trylionów komórek. Jeśli uda nam się ustalić, co one wszystkie robią, wyniki mogą zrewolucjonizować opiekę zdrowotną", https://naukowo.net/2022/07/12/ludzkie-cialo-ma-37-trylionow-komorek-jesli-uda-nam-sie-ustalic-co-one-wszystkie-robia-wyniki-moga-zrewolucjonizowac-opieke-zdrowotna/Patient–physician language concordance and quality and safety outcomes among frail home care recipients admitted to hospital in Ontario, Canada. Emily Seale, Michael Reaume, Ricardo Batista, Anan Bader Eddeen, Rhiannon Roberts, Emily Rhodes, Daniel I. McIsaac, Claire E. Kendall, Manish M. Sood, Denis Prud'homme, Peter Tanuseputro. CMAJ Jul 2022, 194 (26) E899-E908; DOI: https://doi.org/10.1503/cmaj.212155J. Darby, M. Clairbaux, A. Bennison, J. L. Quinn, M. J. Jessopp; Underwater visibility constrains the foraging behaviour of a diving pelagic seabird; Royal Society, 13 July 2022, Volume 289, Issue 1978; DOI: https://doi.org/10.1098/rspb.2022.0862Zdjęcie Crawford Jolly z Unsplash

    Skutki globalnej wojny atomowej, robaki jako kurierzy leków, człowiek głodny - człowiek zły - #034

    Play Episode Listen Later Jul 8, 2022 24:09 Transcription Available


    Jakie konsekwencje dla planety i środowiska wywoła globalna wojna atomowa? Czy rzeczywiście głód wywołuje agresję i negatywne emocje? Jak długo zwlekamy z pójściem spać w weekend i czy śpimy dłużej? W tym odcinku opowiem również o tym jak wykorzystujemy dziką przyrodę oraz w jaki sposób robaki mogą pomóc w leczeniu nowotworów. Zapraszam!Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Wildan Mubarok, Masaki Nakahata, Masaru Kojima, Shinji Sakai, "Nematode surface functionalization with hydrogel sheaths tailored in situ", https://doi.org/10.1016/j.mtbio.2022.100328Viren Swami, Samantha Hochstöger, Erik Kargl, Stefan Stieger, "Hangry in the field: An experience sampling study on the impact of hunger on anger, irritability, and affect", https://doi.org/10.1371/journal.pone.0269629Harrison, C. S., Rohr, T., DuVivier, A., Maroon, E. A., Bachman, S., Bardeen, C. G., et al. (2022). "A new ocean state after nuclear war". AGU Advances, 3, e2021AV000610. https://doi.org/10.1029/2021AV000610IPBES (2022): "Summary for policymakers of the thematic assessment of the sustainable use of wild species of the Intergovernmental Science-Policy Platform on Biodiversity and Ecosystem Services". J.-M. Fromentin, M.R. Emery, J. Donaldson, M.-C. Danner, A. Hallosserie, D. Kieling, G. Balachander, E. Barron, R.P. Chaudhary, M. Gasalla, M. Halmy, C. Hicks, M.S. Park, B. Parlee, J. Rice, T. Ticktin, and D. Tittensor (eds.). IPBES secretariat, Bonn, Germany. 33 pages. https://doi.org/10.5281/zenodo.6425599Su, S., Li, X., Xu, Y. et al. Epidemiology of accelerometer-based sleep parameters in US school-aged children and adults: NHANES 2011–2014. Sci Rep 12, 7680 (2022). https://doi.org/10.1038/s41598-022-11848-8Zdjęcie Thought Catalog z Unsplash

    Magiczne grzybki, leniwe dinozaury, starożytne wina i magazyny piachu - #033

    Play Episode Listen Later Jul 6, 2022 19:01 Transcription Available


    Czy wszystkie dinozaury były szybkimi, żarłocznymi zwierzętami? Co znaleziono w amforze po winie ze starożytnego Rzymu? Czy psylocybina z magicznych grzybków pomaga w walce ze schorzeniami psychicznymi? W 33. odcinku podkastu Naukowo przyjrzymy się też technologii piaskowych magazynów ciepła oraz zastanowimy się skąd pochodzą ludzie na odległych wyspach Mikronezji.Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Wiemann, J., Menéndez, I., Crawford, J.M. et al. Fossil biomolecules reveal an avian metabolism in the ancestral dinosaur. Nature 606, 522–526 (2022). https://doi.org/10.1038/s41586-022-04770-6Riley Black, "Paleontologists Are Still Puzzling Over Why Dinosaurs Ran Hot", https://www.smithsonianmag.com/science-nature/paleontologists-are-still-puzzling-over-why-dinosaurs-ran-hot-180980307/Louise Chassouant, Alessandra Celant, Chiara Delpino, Federico Di Rita, Cathy Vieillescazes, Carole Mathe, Donatella Magri, "Archaeobotanical and chemical investigations on wine amphorae from San Felice Circeo (Italy) shed light on grape beverages at the Roman time", https://doi.org/10.1371/journal.pone.0267129Rootman, J.M., Kiraga, M., Kryskow, P. et al. Psilocybin microdosers demonstrate greater observed improvements in mood and mental health at one month relative to non-microdosing controls. Sci Rep 12, 11091 (2022). https://doi.org/10.1038/s41598-022-14512-3Yue-Chen Liu, Rosalind Hunter-Anderson, Olivia Cheronet i inni, "Ancient DNA reveals five streams of migration into Micronesia and matrilocality in early Pacific seafarers", https://doi.org/10.1126/science.abm6536Polar Night Energy, https://polarnightenergy.fiPhoto by Pretty Drugthings on Unsplash

    Jak przewidzieć przestępstwo, powstrzymać ślimaki i zamrozić ból - #032

    Play Episode Listen Later Jul 1, 2022 18:17 Transcription Available


    Czy realne stało się przewidywanie przestępstw i zatrzymywanie sprawców przyszłych zbrodni? Jak kontrolować ogromne ślimaki, które rozlazły się po całym świecie? Czy zamiast leków przeciwbólowych będziemy stosować wewnętrzne chłodziarki? W tym odcinku opowiem również o tym, kiedy człowiek opanował ogień, jak zapach łączy się z wirusami i komarami oraz jak wyobraźnia łączy się ze wspomnieniami.Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Rotaru, V., Huang, Y., Li, T. et al. Event-level prediction of urban crime reveals a signature of enforcement bias in US cities. Nat Hum Behav (2022). https://doi.org/10.1038/s41562-022-01372-0ScienceDaily, "Algorithm predicts crime a week in advance, but reveals bias in police response", https://www.sciencedaily.com/releases/2022/06/220630114501.htmPatricia Mazzei, "The Giant African Land Snail Has Been Spotted Again in Florida", https://www.nytimes.com/2022/07/01/us/giant-african-land-snail-florida.htmlJonathan T. Reeder, Zhaoqian Xie, Quansan Yang i inni, "Soft, bioresorbable coolers for reversible conduction block of peripheral nerves", https://doi.org/10.1126/science.abl8532Monisha Ravisetti, "This Stretchy Device Wraps Around Nerves to Relieve Pain Without Drugs", https://www.cnet.com/science/biology/this-stretchy-device-wraps-around-nerves-to-relieve-pain-without-drugs/Hong Zhang, Yibin Zhu, Ziwen Liu, Yongmei Peng, Wenyu Peng, Liangqin Tong, Jinglin Wang, Qiyong Liu, Penghua Wang, Gong Cheng, "A volatile from the skin microbiota of flavivirus-infected hosts promotes mosquito attractiveness", https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0092867422006419GenGE&BNews, "Mosquitoes Find Humans Infected with Zika or Dengue Viruses More Attractive", https://www.genengnews.com/news/mosquitoes-find-humans-infected-with-zika-or-dengue-viruses-more-attractive/Alexei J. Dawes, Rebecca Keogh, Sarah Robuck, Joel Pearson, "Memories with a blind mind: Remembering the past and imagining the future with aphantasia", https://doi.org/10.1016/j.cognition.2022.105192Zane Stepka, Ido Azuri, Liora Kolska Horwitz, Michael Chazan, Filipe Natalio, "Hidden signatures of early fire at Evron Quarry (1.0 to 0.8 Mya)", https://doi.org/10.1073/pnas.2123439119Zdjęcie Etienne Girardet z Unsplash

    Dlaczego roztocza żyją na naszych twarzach, suplementy nie działają, a jelita wpływają na depresję - #031

    Play Episode Listen Later Jun 28, 2022 19:06 Transcription Available


    Czemu służą nużeńce żyjące na naszych twarzach i jak się zmieniają na przestrzeni pokoleń? Czy nowe terapie oparte na bakteriach jelitowych mogą pomóc w leczeniu depresji? Czym jest pęseta akustyczna i do czego może służyć? Czy uda się wprowadzić powszechne, proste, tanie i szybkie badanie równowagi u osób starszych i właściwie po co to robić? Jak skuteczne i czy w ogóle są tak powszechne suplementy diety w zapobieganiu nowotworom i chorobom serca? O tym wszystkim opowiem w tym odcinku podkastu Naukowo :)Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:O'Connor EA, Evans CV, Ivlev I, Rushkin MC, Thomas RG, Martin A, Lin JS. Vitamin and Mineral Supplements for the Primary Prevention of Cardiovascular Disease and Cancer: Updated Evidence Report and Systematic Review for the US Preventive Services Task Force. JAMA. 2022 Jun 21;327(23):2334-2347. doi: https://doi.org/10.1001/jama.2021.15650. PMID: 35727272.US Preventive Services Task Force, Mangione CM, Barry MJ, Nicholson WK, Cabana M, Chelmow D, Coker TR, Davis EM, Donahue KE, Doubeni CA, Jaén CR, Kubik M, Li L, Ogedegbe G, Pbert L, Ruiz JM, Stevermer J, Wong JB. Vitamin, Mineral, and Multivitamin Supplementation to Prevent Cardiovascular Disease and Cancer: US Preventive Services Task Force Recommendation Statement. JAMA. 2022 Jun 21;327(23):2326-2333. doi: https://doi.org/10.1001/jama.2022.8970. PMID: 35727271.Elana Spivack, "Beer might actually improve gut health study finds", https://www.inverse.com/mind-body/beer-improves-gut-health-studyY. Zeng et al., "Manipulation and Mechanical Deformation of Leukemia Cells by High-Frequency Ultrasound Single Beam," in IEEE Transactions on Ultrasonics, Ferroelectrics, and Frequency Control, vol. 69, no. 6, pp. 1889-1897, June 2022, doi: https://doi.org/10.1109/TUFFC.2022.3170074.Sophia Chen, "Forget Lasers. The Hot New Tool for Physicists Is Sound", https://www.wired.co.uk/article/acoustic-sound-waves-engineers-physicsAraujo CG, de Souza e Silva CG, Laukkanen JA, et alSuccessful 10-second one-legged stance performance predicts survival in middle-aged and older individualsBritish Journal of Sports Medicine Published Online First: 21 June 2022. doi: http://doi.org/10.1136/bjsports-2021-105360Najwyższa Izba Kontroli, https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/system-opieki-geriatrycznej.htmlRoss Pomeroy, "10-second balance test is a powerful predictor of death for older adults", https://bigthink.com/health/balance-predicts-death-older-adults/Schaub, AC., Schneider, E., Vazquez-Castellanos, J.F. et al. Clinical, gut microbial and neural effects of a probiotic add-on therapy in depressed patients: a randomized controlled trial. Transl Psychiatry 12, 227 (2022). https://doi.org/10.1038/s41398-022-01977-zGilbert Smith,...

    Do czego wykorzystać mocz, sztuczną fotosyntezę i długowieczność żółwi - #030

    Play Episode Listen Later Jun 24, 2022 20:08 Transcription Available


    Czy przetworzony mocz zwiększy produkcję żywności, a sztuczna fotosynteza zmieni sposób uprawy roślin? W dzisiejszym odcinku opowiem również jak kosmici nie skontaktowali się z ziemianami, nie pierwszy zresztą raz i czy żółwie są nieśmiertelne oraz co możemy uzyskać obserwując ich długowieczność. Przyjrzymy się też kolejnej konsekwencji zmian klimatycznych tym razem zaczynającej się w planktonie i docierającej po szczeblach łańcucha pokarmowego do diety człowieka.Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - kliknij, aby dołączyć do społeczności.Źródła użyte przy tworzeniu odcinka:Chelsea Wald, "The urine revolution: how recycling pee could help to save the world", https://www.nature.com/articles/d41586-022-00338-6Moussa, H.O., Nwankwo, C.I., Aminou, A.M. et al. Sanitized human urine (Oga) as a fertilizer auto-innovation from women farmers in Niger. Agron. Sustain. Dev. 41, 56 (2021). https://doi.org/10.1007/s13593-021-00675-2He Xinghui , "Poszukując pozaziemskich cywilizacji, "chińskie oko na niebie" znajduje podejrzane sygnały", https://mp.weixin.qq.com/s/BtLLCb0GlPxjmhbAz5pUOwDennis Overbye, "A Chinese Telescope Did Not Find an Alien Signal. The Search Continues.", https://www.nytimes.com/2022/06/18/science/china-alien-signal.htmlBeth A. Reinke i inni, "Diverse aging rates in ectothermic tetrapods provide insights for the evolution of aging and longevity", https://doi.org/10.1126/science.abm0151Rita da Silva, Dalia A. Conde, Annette Baudisch, Fernando Colchero, "Slow and negligible senescence among testudines challenges evolutionary theories of senescence", https://doi.org/10.1126/science.abl7811Hannah Thomasy, "How Slow Can You Go?", https://www.the-scientist.com/news-opinion/how-slow-can-you-go-70163Hann, E.C., Overa, S., Harland-Dunaway, M. et al. A hybrid inorganic–biological artificial photosynthesis system for energy-efficient food production. Nat Food 3, 461–471 (2022). https://doi.org/10.1038/s43016-022-00530-xHolly Ober, "Artificial photosynthesis can produce food without sunshine", https://phys.org/news/2022-06-artificial-photosynthesis-food-sunshine.htmlWoods Hole Oceanographic Institution, "Climate change could lead to a dramatic temperature-linked decrease in essential omega-3 fatty acids", https://phys.org/news/2022-06-climate-temperature-linked-decrease-essential-omega-.htmlHenry C. Holm, Helen F. Fredricks, Shavonna M. Bent, Daniel P. Lowenstein, Justin E. Ossolinski, Kevin W. Becker, Winifred M. Johnson, Kharis Schrage, Benjamin A. S. Van Mooy, "Global ocean lipidomes show a universal relationship between temperature and lipid unsaturation", https://doi.org/10.1126/science.abn7455Zdjęcie Aaron Burden z Unsplash

    Skąd robaki w herbacie, klej w jemiole i echolokacja u ludzi - #029

    Play Episode Listen Later Jun 22, 2022 20:27 Transcription Available


    Ile robaków jest w herbacie, gdzie już dziś brakuje wody, co się dzieje podczas niespodzianek i jak zrobić klej z jemioły.Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - kliknij, aby dołączyć do społeczności.Źródła użyte przy tworzeniu odcinka:Ian James, "Major water cutbacks loom as shrinking Colorado River nears 'moment of reckoning'", https://phys.org/news/2022-06-major-cutbacks-loom-colorado-river.htmlAlicja Gadomska, "Susza w Polsce. Które województwa mają najtrudniej i w czym zawinili zaborcy? [MAPY]", https://biqdata.wyborcza.pl/biqdata/7,159116,28580818,czasem-slonce-czasem-deszcz-czy-bedzie-z-tego-susza.htmlBreton-Provencher, V., Drummond, G.T., Feng, J. et al. Spatiotemporal dynamics of noradrenaline during learned behaviour. Nature (2022). https://doi.org/10.1038/s41586-022-04782-2Anne Trafton, "Norepinephrine: How the Brain Responds to Surprising Events", https://scitechdaily.com/norepinephrine-how-the-brain-responds-to-surprising-events/Henrik Krehenwinkel, Sven Weber, Sven Künzel, Susan R. Kennedy, "The bug in a teacup—monitoring arthropod–plant associations with environmental DNA from dried plant material", https://doi.org/10.1098/rsbl.2022.0091Liam J. Norman, Caitlin Dodsworth, Denise Foresteire, Lore Thaler, "Human click-based echolocation: Effects of blindness and age, and real-life implications in a 10-week training program", https://doi.org/10.1371/journal.pone.0252330Zak Islam, "Hackers just launched the largest HTTPS DDoS attack in history", https://www.digitaltrends.com/computing/hackers-just-launched-the-largest-https-ddos-attack-in-history/Igor Protasowicki, "Wpływ zagrożenia atakami dos/ddos na bezpieczeństwo teleinformatycznej infrastruktury krytycznej", http://doi.prz.edu.pl/pl/pdf/zim/328Qamariya Nasrullah, "Nature's own superglue made from mistletoe berries", https://cosmosmagazine.com/technology/materials/biodegradablae-superglueNils Horbelt, Peter Fratzl, Matthew J Harrington, "Mistletoe viscin: a hygro- and mechano-responsive cellulose-based adhesive for diverse material applications", https://doi.org/10.1093/pnasnexus/pgac026Zdjęcie Lynda Sanchez z Unsplash

    Jak postrzegamy rytm, ruch oraz samotność i gdzie schowały się białe misie - #028

    Play Episode Listen Later Jun 17, 2022 19:01 Transcription Available


    Jak rytm, ruch i samotność wpływają na nasze życie? Gdzie przeniosły się niedźwiedzie polarne i jak sztuczna inteligencja zrozumiała chemię?Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - kliknij, aby dołączyć do społeczności.Źródła użyte przy tworzeniu odcinka:Niarchou, M., Gustavson, D.E., Sathirapongsasuti, J.F. et al. Genome-wide association study of musical beat synchronization demonstrates high polygenicity. Nat Hum Behav (2022). https://doi.org/10.1038/s41562-022-01359-xKristin L. Laidre, Megan A. Supple, Erik W. Born, Eric V. Regehr, Øystein Wiig, Fernando Ugarte, Jon Aars, Rune Dietz, Christian Sonne, Peter Hegelund, Carl Isaksen, Geir B. Akse, Benjamin Cohen, Harry L. Stern, Twila Moon, Christopher Vollmers, Russ Corbett-Detig, David Paetkau, Beth Shapiro, "Glacial ice supports a distinct and undocumented polar bear subpopulation persisting in late 21st-century sea-ice conditions", https://doi.org/10.1126/science.abk2793Harry Baker, "Secret population of polar bears found living in seemingly impossible habitat", https://www.livescience.com/secret-polar-bear-populationMarc Zimmer, "A celebrated AI has learned a new trick: How to do chemistry", https://theconversation.com/a-celebrated-ai-has-learned-a-new-trick-how-to-do-chemistry-182031HyungGoo R KimDora E AngelakiGregory C DeAngelis (2022) A neural mechanism for detecting object motion during self-motion eLife 11:e74971, https://doi.org/10.7554/eLife.74971Lindsey Valich Rochester, "How your brain interprets motion while you re moving", https://www.futurity.org/causal-inference-brain-in-motion-2754172-2Shen C, Rolls E, Cheng W, Kang J, Dong G, Xie C, Zhao XM, Sahakian B, Feng J. "Associations of Social Isolation and Loneliness With Later Dementia". Neurology. 2022 Jun 8:10.1212/WNL.0000000000200583. https://doi.org/10.1212/wnl.0000000000200583 Epub ahead of print. PMID: 35676089.Barbara Jacquelyn Sahakian, Christelle Langley, Chun Shen, Jianfeng Feng, "Socially isolated people have differently wired brains and poorer cognition – new research", https://theconversation.com/socially-isolated-people-have-differently-wired-brains-and-poorer-cognition-new-research-185150Biswas D, Hartmann P, Eisend M, et al. "EXPRESS: Caffeine's Effects on Consumer Spending". Journal of Marketing. June 2022. https://doi.org/10.1177/00222429221109247Photo by Peter Neumann on Unsplash

    Czemu służy kontakt wzrokowy, co robi mózg, gdy jest głodny i czym jest sztuczna ropa - #027

    Play Episode Listen Later Jun 14, 2022 20:28 Transcription Available


    Czy można wyprodukować sztuczną ropę i sztuczne przeciwciała? Dlaczego sztuczne światło szkodzi roślinom, a głód naszym mózgom? Do czego służy nam kontakt wzrokowy?Jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - kliknij, aby dołączyć do społeczności.Źródła użyte przy tworzeniu odcinka:Rachel Brazil, "Is synthetic petroleum the missing link in the route to net zero?", https://www.chemistryworld.com/features/is-synthetic-petroleum-the-missing-link-in-the-route-to-net-zero/4015785.articleSophie Wohltjen, Thalia Wheatley, "Eye contact marks the rise and fall of shared attention in conversation", https://doi.org/10.1073/pnas.2106645118Lin Meng, Yuyu Zhou, Miguel O Román, Eleanor C Stokes, Zhuosen Wang, Ghassem R Asrar, Jiafu Mao, Andrew D Richardson, Lianhong Gu, Yiming Wang, "Artificial light at night: an underappreciated effect on phenology of deciduous woody plants", PNAS Nexus, 2022;, pgac046, https://doi.org/10.1093/pnasnexus/pgac046Zahid Padamsey, Danai Katsanevaki, Nathalie Dupuy, Nathalie L. Rochefort, "Neocortex saves energy by reducing coding precision during food scarcity", https://doi.org/10.1016/j.neuron.2021.10.024Allison Whitten, "The Brain Has a ‘Low-Power Mode' That Blunts Our Senses", https://www.quantamagazine.org/the-brain-has-a-low-power-mode-that-blunts-our-senses-20220614/Tim Bonfield, "Pregnant Women Produce Super Antibodies to Protect Newborns, Now Scientists Know How", https://neurosciencenews.com/pregnant-antibodies-20807/Erickson, J.J., Archer-Hartmann, S., Yarawsky, A.E. et al. "Pregnancy enables antibody protection against intracellular infection.", Nature (2022). https://doi.org/10.1038/s41586-022-04816-9Photo by Kimia Zarifi on Unsplash

    Skąd pochodzi ziemskie życie i co dzieje się pod naszymi stopami? - #026

    Play Episode Listen Later Jun 10, 2022 17:15 Transcription Available


    Skąd pochodzi ziemskie życie i czy może zniknąć podobnie jak ludzkie cywilizacje? Co znajduje się pod naszymi stopami i kiedy taksówki będą latały nad naszymi głowami?A jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - kliknij, aby dołączyć do społeczności.Źródła użyte przy tworzeniu odcinka:Hannah Ritchie, Max Roser, "Extinctions", https://ourworldindata.org/extinctions#how-many-species-have-gone-extinctJensen, E.L., Gaughran, S.J., Fusco, N.A. et al. The Galapagos giant tortoise Chelonoidis phantasticus is not extinct. Commun Biol 5, 546 (2022). https://doi.org/10.1038/s42003-022-03483-wJoshua Rapp Learn, "Does the Grand Civilization of the Inca Empire Still Exist Today?", https://www.discovermagazine.com/the-sciences/does-the-grand-civilization-of-the-inca-empire-still-exist-todayJoshua Rapp Learn, "How the Inca Road System Tied Together an Empire and Facilitated Its Fall", https://www.discovermagazine.com/planet-earth/how-the-inca-road-system-tied-together-an-empire-and-facilitated-its-fallEizo Nakamura i inni, "On the origin and evolution of the asteroid Ryugu: A comprehensive geochemical perspective", https://www.jstage.jst.go.jp/article/pjab/98/6/98_PJA9806B-01/_html/-char/enWei Wang, John E. Vidale, "Seismological observation of Earth's oscillating inner core", https://doi.org/10.1126/sciadv.abm9916Imma Perfetto, "New evidence suggests that the Earth's inner core oscillates over a six-year cycle", https://cosmosmagazine.com/earth/earths-inner-core-oscillating/Autoflight, https://www.autoflight.com/en/Film z lotu testowego https://www.youtube.com/watch?v=o3t40KcnMBoAndrew J. Hawkins, "Lightyear says its $263,000 solar-powered car will go into production later this year", https://www.theverge.com/2022/6/10/23162615/lightyear-solar-car-ev-range-specs-priceZestaw danych o pokryciu terenu w czasie zbliżonym do rzeczywistego od Google, https://www.dynamicworld.app/Photo by Sebastian Tapia Huerta on Unsplash

    Jak wyleczyć alkoholizm zastrzykiem, poprawić smak roślinnego mięsa i przegonić dziki - #025

    Play Episode Listen Later Jun 7, 2022 20:46 Transcription Available


    Czy można wyleczyć alkoholizm zastrzykiem? Technologia pędzi do przodu nieustannie nie tylko w medycynie, być może wkrótce każdy z nas usiądzie w pracy na chłodzącym nas w lecie krześle. Słów kilka także o błotnych Pompejach, dzikach penetrujących śmietniki i roślinnych hamburgerach.A jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - kliknij, aby dołączyć do społeczności.Źródła użyte przy tworzeniu odcinka:John Peyton Bohnsack, Huaibo Zhang, Gabriela M. Wandling, Donghong He, Evan J. Kyzar, Amy W. Lasek, Subhash C. Pandey, "Targeted epigenomic editing ameliorates adult anxiety and excessive drinking after adolescent alcohol exposure", https://doi.org/10.1126/sciadv.abn2748Emily Mullin, "A New Kind of Genome Editing Is Here to Fine-Tune DNA", https://www.wired.com/story/a-new-kind-of-genome-editing-is-here-to-fine-tune-dna/Gary Wessen, "Makahs, Quileutes, and the Precontact History of the Northwestern Olympic Peninsula, Washington", Journal of Northwest Anthropology, 2019, https://www.academia.edu/43510196/Makahs_Quileutes_and_the_Precontact_History_of_the_Northwestern_Olympic_Peninsula_WashingtonBrendan Sainsbury, "Ozette: The US' lost 2,000-year-old village", https://www.bbc.com/travel/article/20220605-ozette-the-us-lost-2000-year-old-villageJoyce Kim, Fred Bauman, Paul Raftery, Edward Arens, Hui Zhang, Gabe Fierro, Michael Andersen, David Culler, "Occupant comfort and behavior: High-resolution data from a 6-month field study of personal comfort systems with 37 real office workers", https://doi.org/10.1016/j.buildenv.2018.11.012Charlotte Phelps, Christian Moro, "Yes, women might ‘feel the cold' more than men. Here's why", https://theconversation.com/yes-women-might-feel-the-cold-more-than-men-heres-why-184329Kate Ritzel, Travis Gallo, "Behavior Change in Urban Mammals: A Systematic Review", https://doi.org/10.3389/fevo.2020.576665Christine Dell'amore, "Why urban bears know when it's trash day", https://www.nationalgeographic.com/magazine/article/why-urban-bears-know-when-its-trash-day-featureJack Mcgovan, "The Secret to Tastier Fake Meat? Breeding Better Beans", https://www.wired.co.uk/article/meat-substitutes-breeding-better-beansNancy Brown, "The map of food: why we need a world atlas of what we eat", https://www.weforum.org/agenda/2022/06/global-food-security-data/Photo by Sangharsh Lohakare on Unsplash

    Dlaczego myszy boją się bananów i jak policzyć pioruny? - #024

    Play Episode Listen Later Jun 4, 2022 17:02 Transcription Available


    Co mówią nam odciski prehistorycznych dłoni w hiszpańskiej jaskini? Czy w długich szyjach żyraf znajdują się mechanizmy obronne? I dlaczego samce myszy boja się bananów? Sprawdzimy też po co mrozić komórki jajowe, co nowego nauka odnalazła w powietrzu, którym oddychamy oraz jak i po co liczymy pioruny.A jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Sarah Druckenmiller Cascante, Jennifer K. Blakemore, Shannon DeVore, Brooke Hodes-Wertz, M. Elizabeth Fino, Alan S. Berkeley, Carlos M. Parra, Caroline McCaffrey, James A. Grifo, "Fifteen years of autologous oocyte thaw outcomes from a large university-based fertility center", https://doi.org/10.1016/j.fertnstert.2022.04.013Ramos-Muñoz J, Cantalejo P, Blumenröther J, Bolin V, Otto T, et al. (2022), "The nature and chronology of human occupation at the Galerías Bajas, from Cueva de Ardales, Malaga, Spain." PLOS ONE 17(6): e0266788., https://doi.org/10.1371/journal.pone.0266788Shi-Qi Wang, Jie Ye, Jin Meng, Chunxiao Li, Loïc Costeur, Bastien Mennecart, Chi Zhang, Ji Zhang, Manuela Aiglstorfer, Yang Wang, Yan Wu, Wen-Yu Wu, Tao Deng, "Sexual selection promotes giraffoid head-neck evolution and ecological adaptation", https://doi.org/10.1126/science.abl8316NOAA, "NOAA Shares Flashy First Imagery from GOES-18 Lightning Mapper", https://www.nesdis.noaa.gov/news/noaa-shares-flashy-first-imagery-goes-18-lightning-mapperTom Metcalfe, "New, extremely reactive chemical discovered in the atmosphere", https://www.space.com/reactive-chemical-hydrotrioxides-atmosphereTorsten Berndt, Jing Chen, Eva R. Kjærgaard, Kristian H. Møller, Andreas Tilgner, Erik H. Hoffmann, Hartmut Herrmann, John D. Crounse, Paul O. Wennberg, Henrik G. Kjaergaard, "Hydrotrioxide (ROOOH) formation in the atmosphere", https://doi.org/10.1126/science.abn6012Inverse, "This fruit makes mice go bananas, and psychologists have a reason why", https://www.inverse.com/science/bananas-make-mice-aggressive-scienceSarah F. Rosen, Lucas V. Lima, Civia Chen, Rachel Nejade, Mengyi Zhao, Wataru Nemoto, Ece Toprak, Aleksandrina Skvortsova, Shannon N. Tansley, Alicia Zumbusch, Susana G. Sotocinal, Charlotte Pittman, Jeffrey S. Mogil, "Olfactory exposure to late-pregnant and lactating mice causes stress-induced analgesia in male mice", https://doi.org/10.1126/sciadv.abi9366Photo by Michael D on Unsplash

    O resocjalizacji, mleku i optymalnej porze do ćwiczeń - #023

    Play Episode Listen Later May 31, 2022 18:50 Transcription Available


    W 23. odcinku podkastu Naukowo opowiem o produkcji mleka, regeneracji serca i mutacjach spowodowanych paleniem papierosów. Sprawdzimy, czy można produkować prąd w oceanach, jaka resocjalizacja jest skuteczna i o jakiej porze dnia najlepiej jest ćwiczyć.A jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Na stronie Naukowo.net znajdziesz więcej interesujących artykułów naukowych, zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Michael K. Joy, Douglas A. Rankin, Lara Wöhler, Paul Boyce, Adam Canning, Kyleisha J. Foote & Pierce M. McNie (2022) The grey water footprint of milk due to nitrate leaching from dairy farms in Canterbury, New Zealand, Australasian Journal of Environmental Management, https://doi.org/10.1080/14486563.2022.2068685Mike Joy, "11,000 litres of water to make one litre of milk? New questions about the freshwater impact of NZ dairy farming", https://theconversation.com/11-000-litres-of-water-to-make-one-litre-of-milk-new-questions-about-the-freshwater-impact-of-nz-dairy-farming-183806Albert Einstein College of Medicine, "Study Suggests Why Most Smokers Don't Get Lung Cancer", https://www.einsteinmed.edu/news/4756/study-suggests-why-most-smokers-dont-get-lung-cancer/Huang, Z., Sun, S., Lee, M. et al. Single-cell analysis of somatic mutations in human bronchial epithelial cells in relation to aging and smoking. Nat Genet 54, 492–498 (2022). https://doi.org/10.1038/s41588-022-01035-wDavid Nield, "The Human Heart Can Repair Itself, And We Now Know Which Cells Are Crucial For It", https://www.sciencealert.com/new-study-reveals-more-about-how-the-heart-repairs-itself-after-a-heart-attackKristofor E. Glinton, Wanshu Ma, Connor Lantz, Lubov S. Grigoryeva, Matthew DeBerge, Xiaolei Liu, Maria Febbraio, Mark Kahn, Guillermo Oliver, Edward B. Thorp, "Macrophage-produced VEGFC is induced by efferocytosis to ameliorate cardiac injury and inflammation", https://doi.org/10.1172/JCI140685Rosalind Archer, "Electricity from the ocean depths could power entire islands", https://thenextweb.com/news/ocean-thermal-energy-could-be-a-gamecharger-for-islands-syndicationArciero Paul J., Ives Stephen J., Mohr Alex E., Robinson Nathaniel, Escudero Daniela, Robinson Jake, Rose Kayla, Minicucci Olivia, O'Brien Gabriel, Curran Kathryn, Miller Vincent J., He Feng, Norton Chelsea, Paul Maia, Sheridan Caitlin, Beard Sheriden, Centore Jessica, Dudar Monique, Ehnstrom Katy, Hoyte Dakembay, Mak Heather, Yarde Aaliyah, "Morning Exercise Reduces Abdominal Fat and Blood Pressure in Women; Evening Exercise Increases Muscular Performance in Women and Lowers Blood Pressure in Men", https://doi.org/10.3389/fphys.2022.893783Christopher BlattmanMargaret A. Sheridan, Ph.D.Julian C. JamisonSebastian Chaskel, "Cognitive behavior therapy reduces crime and violence over 10 years: Experimental evidence", https://osf.io/preprints/socarxiv/q85ux/

    O migrujących motylach, dachowych ogrodach i deszczach lawy - #022

    Play Episode Listen Later May 28, 2022 19:01 Transcription Available


    W tym odcinku walczymy z bakteriami i kapryśnymi rzekami, latamy z motylami i teleskopem Webba, sprawdzamy szkielety i ogrody na dachach.A jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :) Zachęcam również do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata na naszym serwerze Discord - https://discord.gg/mqsjM5THXrŹródła użyte przy tworzeniu odcinka:Oak Ridge National Laboratory, "Mystery Mechanism in Small Peptide Shows Big Promise for Fighting Antibiotic-Resistant Bacteria", https://www.newswise.com/doescience/mystery-mechanism-in-small-peptide-shows-big-promise-for-fighting-antibiotic-resistant-bacteria/?article_id=771733&sc=rslaShuo Qian, Piotr A. Zolnierczuk, "Interaction of a short antimicrobial peptide on charged lipid bilayer: A case study on aurein 1.2 peptide", https://doi.org/10.1016/j.bbadva.2022.100045Sam Brooke, Austin J. Chadwick, Jose Silvestre, Michael P. Lamb, Douglas A. Edmonds, Vamsi Ganti, "Where rivers jump course", https://doi.org/10.1126/science.abm1215Rahul Rao, "Some rivers suddenly change course, and we may finally know why", https://www.popsci.com/science/why-rivers-change-course/Rendón-Salinas, A. Fernández-Islas, M.A. Mendoza-Pérez, M. Cruz-Piña, G. Mondragón-Contreras, A. Martínez-Pacheco, "Area of forest occupied by the colonies of monarch butterflies in Mexico during the 2021-2022 overwintering period", https://files.worldwildlife.org/wwfcmsprod/files/Publication/file/7907txsoa8_Monarch_Butterfly_Survey_2021_2022_May24_2022_.pdfThe Guardian, "Monarch butterflies bounce back in Mexico wintering grounds", https://www.theguardian.com/environment/2022/may/24/monarch-butterflies-mexico-population-riseNauka w Polsce, "Północnoamerykański motyl niespodziewanym gościem w Białymstoku", https://naukawpolsce.pl/aktualnosci/news%2C30485%2Cpolnocnoamerykanski-motyl-niespodziewanym-gosciem-w-bialymstoku.htmlNASA, "Geology from 50 Light-Years: Webb Gets Ready to Study Rocky Worlds", https://www.nasa.gov/feature/goddard/2022/geology-from-50-light-years-webb-gets-ready-to-study-rocky-worldsRafał Grabiański, "Trwa wychładzanie Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba", https://www.urania.edu.pl/wiadomosci/trwa-wychladzanie-kosmicznego-teleskopu-jamesa-webbaScorrano, G., Viva, S., Pinotti, T. et al. Bioarchaeological and palaeogenomic portrait of two Pompeians that died during the eruption of Vesuvius in 79 AD. Sci Rep 12, 6468 (2022). https://doi.org/10.1038/s41598-022-10899-1Kathryn McConnell, Christian V. Braneon, Equisha Glenn, Natasha Stamler, Evan Mallen, Daniel P. Johnson, Raaghav Pandya, Jacob Abramowitz, Gabriel Fernandez, Cynthia Rosenzweig, "A quasi-experimental approach for evaluating the heat mitigation effects of green roofs in Chicago", https://doi.org/10.1016/j.scs.2021.103376

    O kupie, medytacji, wypadkach i sezonie huraganów - #021

    Play Episode Listen Later May 24, 2022 19:02 Transcription Available


    Serwer Discord podkastu "Naukowo", poświęcony nauce, badaniom naukowym i dostarczający informacji o naukowych nowościach. Zapraszamy do dyskusji na tematy naukowe, dzieleniu się wiedzą i nowościami z naukowego świata - https://discord.gg/mqsjM5THXrW dzisiejszym odcinku podkastu Naukowo usłyszysz o nawigacji, medytacji i potężnych huraganach. Przyjrzymy się pszczołom i parzystości liczb, statystykom wypadków i ludzkiej kupie :)A jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :)Źródła użyte przy tworzeniu odcinka:Coutrot, A., Manley, E., Goodroe, S. et al. Entropy of city street networks linked to future spatial navigation ability. Nature 604, 104–110 (2022). https://doi.org/10.1038/s41586-022-04486-7Benjamin Plackett, "Your Navigation Skills Depend on Where You Grew Up", https://www.discovermagazine.com/mind/your-navigation-skills-depend-on-where-you-grew-upTammi R. A. Kral, Kaley Davis, Cole Korponay, Matthew J. Hirshberg, Rachel Hoel, Lawrence Y. Tello, Robin I. Goldman, Melissa A. Rosenkranz, Antoine Lutz, Richard J. Davidson, "Absence of structural brain changes from mindfulness-based stress reduction: Two combined randomized controlled trials", https://doi.org/10.1126/sciadv.abk3316Nick Shay, "Bad news for the 2022 hurricane season: The Loop Current, a fueler of monster storms, is looking a lot like it did in 2005, the year of Katrina", https://theconversation.com/bad-news-for-the-2022-hurricane-season-the-loop-current-a-fueler-of-monster-storms-is-looking-a-lot-like-it-did-in-2005-the-year-of-katrina-183197Andrew Freedman, Jacob Knutson, "Extreme weather plagues U.S., from Colorado snowstorm to East Coast heat", https://www.axios.com/2022/05/20/extreme-weather-wildfires-denver-snowstorm-east-heatNutbeam, Tim et al. “Sex-disaggregated analysis of the injury patterns, outcome data and trapped status of major trauma patients injured in motor vehicle collisions: a prespecified analysis of the UK trauma registry (TARN).” BMJ open vol. 12,5 e061076. 3 May. 2022, https://doi.org/10.1136%2Fbmjopen-2022-061076Howard Scarlett R., Greentree Julian, Avarguès-Weber Aurore, Garcia Jair E., Greentree Andrew D., Dyer Adrian G., "Numerosity Categorization by Parity in an Insect and Simple Neural Network", https://doi.org/10.3389/fevo.2022.805385Martin Veysey, "Why holding back your urge to poop can wreak havoc on your insides – a gastroenterologist explains", https://theconversation.com/why-holding-back-your-urge-to-poop-can-wreak-havoc-on-your-insides-a-gastroenterologist-explains-175047

    O przytulaniu, dyskotece przegrzebków i kosmicznych spacerach wśród śmieci - #020

    Play Episode Listen Later May 20, 2022 19:49 Transcription Available


    Serwer Discord podkastu Naukowo już działa! Będziemy się starali stworzyć tam społeczność ludzi, którzy naukę lubią i szanują, a czasem się z nią nie zgadzają oraz chcą o niej dyskutować w miłym gronie. Mamy mnóstwo tematycznych działów, miłych moderatorów i chęć do stworzenia przyjaznego miejsca dla dyskusji i na tematy naukowe, dzielenia się wiedzą i nowościami z naukowego świata - dołącz do nas https://discord.gg/mqsjM5THXrDwudziesty odcinek zaczniemy od przytulanek, sprawdzimy czym grożą uszkodzenia sprzętu podczas kosmicznych podróży oraz co można znaleźć podczas wypraw kajakowych, a na koniec odkryjemy, dlaczego przegrzebki lubią dyskotekę.A jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :)Źródła użyte przy tworzeniu odcinka:Gesa Berretz, Chantal Cebula, Blanca Maria Wortelmann, Panagiota Papadopoulou, Oliver T. Wolf, Sebastian Ocklenburg, Julian Packheiser, "Romantic partner embraces reduce cortisol release after acute stress induction in women but not in men", https://doi.org/10.1371/journal.pone.0266887William Harwood, "ISS spacesuits ‘no-go' for non-emergency spacewalks after water intrusion", https://spaceflightnow.com/2022/05/17/iss-spacesuits-no-go-for-non-emergency-spacewalks-after-water-intrusion/CACI Company Release, CACI Announces Successful Demonstration of Optical Intersatellite Links in Low Earth Orbit", https://investor.caci.com/news/news-details/2022/CACI-Announces-Successful-Demonstration-of-Optical-Intersatellite-Links-in-Low-Earth-Orbit/default.aspxNASA, "Space Debris and Human Spacecraft", https://www.nasa.gov/mission_pages/station/news/orbital_debris.htmlEduardo Medina, "Human Skull About 8,000 Years Old Is Found in Minnesota River", https://www.nytimes.com/2022/05/19/us/minnesota-human-skull.htmlAnna Turns, "Accidental discovery that scallops love ‘disco' lights leads to new fishing technique", https://www.theguardian.com/environment/2022/may/18/accidental-discovery-that-scallops-love-disco-lights-leads-to-new-fishing-techniqueRobert Enever, Philip D. Doherty, Jon Ashworth, Mark Duffy, Pete Kibel, Melanie Parker, Bryce D. Stewart, Brendan J. Godley, "Scallop potting with lights: A novel, low impact method for catching European king scallop (Pecten maximus)", https://doi.org/10.1016/j.fishres.2022.106334Przegrzebki wskakujące do oświetlonych klatek - https://www.youtube.com/watch?v=Dz2L7l1n5YAPhoto by Brittani Burns on Unsplash

    O pamiętaniu snów, wędrówkach żółwi, kofeinie i gigantycznych liściach - #019

    Play Episode Listen Later May 18, 2022 18:16 Transcription Available


    W tym odcinku opowiadam o pamiętaniu snów, energetyzującej kofeinie, oceanicznych wędrówkach żółwi i gigantycznych liściach, przyglądam się genom oraz ryzyku związanemu z zanieczyszczeniami powietrza.A jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :)Źródła użyte przy tworzeniu odcinka:Vallat R, Türker B, Nicolas A, Ruby P. High Dream Recall Frequency is Associated with Increased Creativity and Default Mode Network Connectivity. Nat Sci Sleep. 2022;14:265-275, https://doi.org/10.2147/NSS.S342137Eric W. Dolan, "Heightened dream recall ability linked to increased creativity and functional brain connectivity", https://www.psypost.org/2022/05/heightened-dream-recall-ability-linked-to-increased-creativity-and-functional-brain-connectivity-63139Josey Murray, "Let's Look At The Science: How Long Does Caffeine Stay In Our System?", https://www.mindbodygreen.com/articles/how-long-does-caffeine-lastBrown, G.J., Cañete, P.F., Wang, H. et al. TLR7 gain-of-function genetic variation causes human lupus. Nature 605, 349–356 (2022). https://doi.org/10.1038/s41586-022-04642-zManuel Ansede, "One girl's genetic mutation sheds light on the causes of lupus", https://english.elpais.com/science-tech/2022-04-28/one-girls-genetic-mutation-sheds-light-on-the-causes-of-lupus.htmlGraeme C. Hays, Nadine Atchison-Balmond, Giulia Cerritelli, Jacques-Olivier Laloë, Paolo Luschi, Jeanne A. Mortimer, Alex Rattray, Nicole Esteban, "Travel routes to remote ocean targets reveal the map sense resolution for a marine migrant", https://doi.org/10.1098/rsif.2021.0859David Nield, "We Just Got Closer to The Secret of How Turtles Navigate in The Open Ocean", https://www.sciencealert.com/turtles-have-an-uncanny-knack-for-pinpointing-islands-in-the-ocean-but-it-s-mostly-luckFinn Box, Alexander Erlich, Jian H. Guan, Chris Thorogood, "Gigantic floating leaves occupy a large surface area at an economical material cost", https://doi.org/10.1126/sciadv.abg3790Renjie Chen, Yixuan Jiang, Jialu Hu i inni, "Hourly Air Pollutants and Acute Coronary Syndrome Onset In 1.29 Million Patients", https://doi.org/10.1161/CIRCULATIONAHA.121.057179Photo by Jessica Lewis on Unsplash

    O gotującym robocie, roślinach na Księżycu, pasożytach w oku i głośnych wybuchach - #018

    Play Episode Listen Later May 13, 2022 17:03 Transcription Available


    W osiemnastym odcinku opowiadam o hodowli roślin na Księżycu, pasożycie w oczach, gotowaniu przez robota i atlasie ludzkich komórek.A jeśli uznasz, że warto wspierać ten projekt to zapraszam do serwisu Patronite, każda dobrowolna wpłata od słuchaczy pozwoli mi na rozwój i doskonalenie tego podkastu, bardzo dziękuję za każde wsparcie!Zapraszam również na Facebooka, Twittera i Instagrama, każdy lajk i udostępnienie pomoże w szerszym dotarciu do słuchaczy, a to jest teraz moim głównym celem :)Źródła użyte przy tworzeniu odcinka:Paul, AL., Elardo, S.M. & Ferl, R. Plants grown in Apollo lunar regolith present stress-associated transcriptomes that inform prospects for lunar exploration. Commun Biol 5, 382 (2022). https://doi.org/10.1038/s42003-022-03334-8George Dvorsky, "Plants Can Grow in Lunar Soil—but They Hate It", https://gizmodo.com/plants-grown-lunar-soil-1848916653Lisia B. Ferreira,João M. Furtado,Jason Charng,Maria Franchina,Janet M. Matthews,Aus A.L. Molan,Michael Hunter,David A. Mackey,Justine R. Smith, "Lisia B. Ferreira,João M. Furtado,Jason Charng,Maria Franchina,Janet M. Matthews,Aus A.L. Molan,Michael Hunter,David A. Mackey,Justine R. Smith", https://www.ophthalmologyretina.org/article/S2468-6530(22)00215-9/fulltextJustine R. Smith, João M. Furtado, "One in three people are infected with Toxoplasma parasite – and the clue could be in our eyes", https://theconversation.com/one-in-three-people-are-infected-with-toxoplasma-parasite-and-the-clue-could-be-in-our-eyes-182418Carly Cassella, "Scientists Have Revived a Glimmer of Activity in Human Eyes After Death", https://www.sciencealert.com/scientists-have-seen-a-twinkle-of-life-in-human-donor-eyes-after-deathMaddy Shaw Roberts, "The loudest recorded sound in history literally sent shockwaves around the world", https://www.classicfm.com/discover-music/loudest-recorded-sound-krakatoa-volcano/Nicoletta Lanese, "Scientists finally have proof of mysterious immune cell in humans", https://www.livescience.com/newfound-prenatal-immune-cellsMegan Molteni, "Publication of the ‘Google Maps' of human cells is a milestone. A pioneer of the project explains why", https://www.statnews.com/2022/05/12/human-cell-atlas-pioneer-steven-quake/Grzegorz Sochacki, Arsen Abdulali, Fumiya Iida, ‘Mastication-Enhanced Taste-Based Classification of Multi-Ingredient Dishes for Robotic Cooking.' Frontiers in Robotics & AI (2022), https://www.cam.ac.uk/research/news/taste-of-the-future-robot-chef-learns-to-taste-as-you-goPhoto by Benyafez Studio on Unsplash

    Claim Naukowo

    In order to claim this podcast we'll send an email to with a verification link. Simply click the link and you will be able to edit tags, request a refresh, and other features to take control of your podcast page!

    Claim Cancel